1 DECEMBER Woensdag 15 November 1905. 20ste Jaargang N°. 1085. Antirevolutionair Orgaan voor (te ^BfliAüüaiidscite en Sieeiiwsclte Eilanden. ten. IN HOC SIGN O VINCES T. BOEKHOVEN. &!8e slïïSikess voor de liedactie be^enid, Advertesiüëü en verdere Administratie franco toe te zendesi aan den Uitgever. FEïïILLETQg. De Iftisssische ite volui ie VERWIJDERT ROEST^NVLEKKE Een eeuwfeest. [RAM. ipij Maasnymph." toten metal Maart 1906 cade WZ. irdam: dagelijks, behalve min., Ylaardingen 35 terdam. elleudamMaandag en 6 uur. 2,10, Schiedam 2,30 nur in. g, le en 2e Kerstdag en .SVEËR op Goeclereede en fckee gen 1 October 1905. lharms en Hellevoetsluis. nam. 1,— uur. aar Hellevoetsluis. in nam. 2,uur. aar Middelharnis. nam. 3,— uur. laar Stellendam. 1 uur. naar Stellendam. 0 uur. Amsterda/nschen tijd op NIS. ■rij „Pernis", straat 41. skade W Z. otterdam: Zondag 9 en 4 4.30. Dinsdag 9, 12.15, dagen 9,12.15 en 4.30 uur. minuten, Schiedam 20 ?ernisZondag 8 en 3 uur, Dinsdag 7,30, 10,1 iO, 10 un 3 uur. mdag en Dinsdag vertrek 2RLAND. >pij „Oude Maas." .slcade W.Z. otterdam naar Oud-Seier- 1.30. 30 minuten, Ylaardingen iur 5 minuten. Oud-Beier- )nd-Beierland alle werk- 10.30 uur. BRIELLE. jen Postboot. Aankomst. 10.20 3.15 5,10 8,15 ROTTERDAM D.P. ren Postboot. Aankomst. 8,6 1,31 5. 8.45 waal, Numansdorp- 4.10 -£ 6.25 8.37 f> 4.40 g 6.45 9.— O 5.3 13 7.6 9.19 0 >.n "H 7.10 >.45 g 7.43 5" 0 6.4 -4 8.3 CD tS 5.25 7.52 g 5.45 8.8 3 5.59 8.16 9.44 a 6.38 8.44 10.21 g 6.55 9.-- 10.38 -f 7.20 9.22 11. gelegen halten. 4.5 6.7 CU 4.23 6.26 f'o 4.44 6.48 IS. 5.14 7.20 1 4.20 6.25 O- 4.47 6.51 a> o 5.8 7.13 0 0 UI pj 5.27 7.34 f" i jk, Rotterdam 3.45 5.54 k 4.1 6.10 O; -4 4.11 6 20 03 O P a 4.25 6.31 CD 3 r Cu 5.14 7.20 4.10 6 25 ff 5.3 7.6 5.15 7.19 2 o 0 M 5.25 7.32 CD P r*" pi 5 40 7.50 i iengelegen halten, 50 4.10 6.25 30 6.10 8.13 0 O 42 6.23 8.25 CC 0 f Pi 56 4.40 7.30 8 4.52 7.42 i 14 7.20 9.22 U p. 1—Zijpe. Helievoetsluis 4.— 4.40 5.10 5.28 5.43 6.30 7.— 7.25 7.44 7.59 8.15 4.20 4.35 4.49 5.13 5.31 6.5 6.25 6.41 6.57 7.22 7.43 8.20 3t. Philipaland, 4.10 7.55 10.10 6" 4.58 8.40 11.20 o 0 5.45 9.27 12.7 Cu CU 6.— 10.2 t 6.23 10.22 P cfl- 7.10 11.2 7.25 11.15 ■4 8.5 11.53 O 0 8.25 12.10 P» Cu 8.40 10.5 12.30 2* 9.26 10.55 1.21 P 2. 10.5 11.30 2.— ivenisse. Hellevoet- Rotterd. sluis. Ö.P. via Vlaard. Postbo. Vertrek. Aankomst. 6.10 8.6 7.35 9,39 12.35 2.34 3.— 5,- 6,40 8.45 9» 11,55 Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag. Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent. Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar. Afzonderlijke nummers 5 Cent. UITGEVER Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel. Boekaankondiging 5 Cent per regel en maal. Dienstaanyragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing. Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan. Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- eu Vrijdagmorgen 10 uur. a s. begint het nieuwe kwartaal. Zij, die zich nu abonneeren, ont vangen de nog in deze maand verschijnende nummers, gratis. De Administratie. Side LIJST van de 21e Jaar-Collecte voor de Scholen met den Bijbel. Transport f 71.350.924 Uniegilt van Mevr. de Wed. G. de J. le G5.00— Uniegit't van de tam. V. le H. gevonden i/d Kerkeol. te D. n 2.50- Delfzijl met Fiansum Uitwierde Biessum Meedhuizen Wei- werd en Hevekes ii 204 25 Garrelsweer met Wirdum u 196.00 Oostwold (Oldambt) met Oost- wolderpolder, Midwolde, Finsterwolde en Finsterwol- derpolder218.60 Wagenborgenu 107.80- Beetgum met Beetgumermolen, Engelum, Massum, Dijkstra hulzen, Menaldum, Slappe- terp en Schingen li 163.05 Hoilum op Ameland u 93.12 Hijum met Finkum 39.70 De Knijpeu 35.73 Kollumerpomp53.00 Breilen met Laag-en Hoog-Ha- len, Spier, Wijster en Hijken u 50.00 Hardenberg met Bracht Marien- berg, Badewijk en Baaider u 69.44j Doetinchem met Wijnbergen en Gaanderen u 29.69 Eefde met Gorssel, Almen en Harfsenn 221.781 Harderwijk met Heerden, Ton- sel en Frankrijk 150.00 Laren met Verwolde en Oo'de 98.85^ Lochem met Ampsen en Bar- chem (G. Kerken) 15.78 g Lunteren ir 220.00 Zelhem met Wittebroek en Hum- meloir 186.321 Zutphen435.241 Hillegom161.27— Rhijnsburg:235.00— Schoonhoven met Willige Lan- gerak161.271 Kruiningen met Hansweert en Sehore111.60— Dinteloord (G. K.) 38,38 Sprang met Besoyen en Waal wijk (G. K.) 6.19- Totaal van 525LocaleComite's f 74,61Ü,52J EES 8CHIPHHEDH door L. VAN BERKEL. Waar niets staat aangegeven is de collecte aan de huizen gehouden. Ter verduidelijking van de noot onder lijst 18 merken wij op, dat de f1300voor eene onderwijzerswoning zijn gecollecteerd te Uit- huizermeeden. De Unie collectie bedroeg te Beetgum f24,90, te Beetgumermolen 191.75, te En gelum f22,75, te Marssum f'16,15 en te Me naldum f7.50. De Unie collecte bedroeg te Zelhem 1 147,021 en to Wittebrink met ged. Hum- melo t 39.30. Waarom laten de overige 147 correspon denten ons toch zoo lang op de ingevulde circulaire wachten? Hebben zij het zóó druk? Of is de Unie collecte bij vele Locale Comi- te's nog niet afgeloopen Haaste men zich, doch niet al te langzaam s. v. p. R. DERKSEN. Stertiaris der Unie. IV. We hebben in onze vorige artike len allereerst een blik geslagen op Finland en Polen, omdat van daar uit de berichten voor Ruslands autocrate macht zoo ongunstig luidden. Dar r wordt historie gemaakt en historische banden geslaakt, of losgemaakt. En aan de hand van geschiedkundige feiten poogden we voor de minkun dige lezers een oorzaak te geven van het woelen in die geannexeerde, die aan Rusland toegevoegde provinciën. Maar daarmee is de Revolutie, nu in gansch Rusland geboren, nog niet geheel verklaard. We hebben nog het oog te slaan op a. De Nihilisten. b. De Joden. c. De oude en nieuwe maatschap pelijke toestanden in Landbouw en Nijverheid. d. De Russische literatuur. e. De vrouwenbeweging in Rusland. De Russische Kerk en School. En eerst dan, wanneer men al die zaken eens nader beeft bekeken, kan men zich eenigermate de toestan den in Rusland indenken. We zullen over elk nog een kort artikel schrijven en beginnen dus met de Nihilisten. Ze waren de Russische socialisten uit 1860. Niet de proletariërs in de eerste plaats, niet de boerenbevolking, niet de middenstand, maar zooals het in 1789 was in Frankrijk de rijkeren, de aanzienlijken, de meer ontwikkel den, Het waren de mannen en vrou wen, die de Westersehe beschaving hadden leeren kennen maar, waar ze ook rondom zich zagen, alles misten, wat in Europa's Westen reeds begon te glansen. Het waren volstrekt niet allen oproerkraaiers, in den ongunsti- gen zin des woordsniet demagogen of volksmenners, die op de schouders der minderen zich naar boven wilden werken neen, zeer velen onder hen hadden hun Rusland lief en trachtten het te ontdoen van de donkere smet ten, die het in vergelijking met andere Staten aankleefdenze zochten de fout in den regeeringsvorm van hun Land, en wilden dien veranderen, opdat daaruit geboren zou worden naar hun hopen en begeeren een nieuw rijk zonder absolutisme, zonder die ambtenaarsknoeierijen. Ze zochten verbetering van Rusland, maar hun wapenen deugden niet. Ze zochten, doch wanhoopten en daardoor wierpen ze zich nog meer op wetenschap en kennisen ver vreemdden ze zich van hun vaderland. Liefde werd haatgeduld werd onver schilligheid lijdzaam wachten wrevel. En ze vielen of lieten zich vallen in handen der waarlijk revolutionairen, wien het om omverwerping beslist te doen was. Er kwam aanraking tusschen hen en de Anarchisten en Socialisten dezer droombeelden tot omvorming der maatschappij en trokken hen, die al zoolang gehoopt hadden, aan en de drie groepen kregen van dien tijd af den naam van Nihilisten, dat islie den, die niets goeds achten. Maar hoe langs zoo meer werd dit Nihilisme van zijn wijsgeerig, bespie gelend standpunt afgehaald en de Mannen van de Daad werden geboren de theoristen van I860 werden prac tici; hun verachting van het maat schappelijk misgewas werd haat tegen 't gezag over die maatschappij, want dat gezag, zoo redeneerden ze, was de bron der slechte toestanden dat gezag was oorsprong en waarborg der ellende in politiek en sociaal opzicht. Tot in 1866 de eerste aanslag ge smeed werd op Alexander II. Studenten, jongens en meisjes, zoo velen hunner, arm en geldelijk ontoe reikend om hun studiën te volbrengen en voor hun vaderland nattig te kun nen zijn, gaven zich, om dolk en kogel te gebruikeh tot vernietiging van het gezag, dat hen zoo, naar hun oordeel, meedoogenloos in hun opwakende krachten belemmerde. Tot in 1881 de Czaar door een bom het leven verloor. Maar toen kwam weer de reactie. Dat Nihilisme was voor de liberale denkbeelden, die in Rusland gezaaid waren, de verstikking. Alexander 111, zoon van den ver moorden Alexander II, keerde terug op het pad zijns grootvadersen wat zijn vader zou hebben gewrocht nl. meerdere vrijheid en politieke rechten, werd door den zoon als onnut wegge worpen. Rusland werd door de Nihilis ten, door de reactie, naar een afgrond gedreven. Weer kwam streng toezicht op de perstoezicht op het onderwijs in hoogere en lagere scholenstrengere maatregelen tegen professoren en stu denten. Was de politiek van Alexander II verklaarbaar We vragen; was ze verstandig? Moet dan zoo'n revolutionaire bende niet gebogen, gebroken worden Ze moet; maar des te meer rust de verplichting op den staatsman om de goedgezinden, de gematigden, door wijze staatsinstellingen tot mee steu nen van 't gezag te lokken. Maar Alexander wierp met het bad water ook het kindje weg. En zoo iets wreekt zich. Nu zijn 't geen Nihilisten, die de revolutie stoken; geenNihilisten althans alleen er is overal, in eiken uithoek opstand. Dat is de vloek der reactie. Want op Alexander III, die in 1894 stierf, volgde de huidige Nicolaas Maar ons zijn geen daden van groot politiek inzicht bij dien Keizer bekend. Finland spreke Hij is een oorlog begonnen met Japan, die naakt en bloot gelegd heeft de totale »verwording« van 't militair bestuur. De vaak genoemde rotte toestanden in de ambtenaarswereld, traden te voorschijn bij benoemingen van legerhoofden, gebrek aan materi aal, diefstal van legerbehoetten. De Nihilisten zijn de mannen ge weest, die door bom en dynamiet het absoluut gezag wilden fnuikenze hebben hun doel niet bereiktmaar wel door de kortzichtigheid der Czaren eene nieuwe omwenteling gebracht, die bij een voorzichtig- vorst, ver staande de teekenen der tijden, niet was uitgebroken. Ze zijn de voorloopers geweest dezer huidige revolutie maar niet door hun directe actie, wel door de daarop ge volgde reactie der Monarchen. Bezien we in een volgend artikel de Jodenkwestie in Rusland. {Wordt 'vervolgd.) Het door heel de wereld bekende Britsche en Buitenlandsche Bijbelge nootschap vierde dezer dagen zijn honderdjarig bestaan. Wat een zaadje was, is een eik geworden, de koning onder de boomen des wouds. Overal en door millioenen monden en pennen is de Bijbel verklaard en Gods woord geprediktin alle uit hoeken der aarde is het gezegd, dat er onder den hemel geen andere Naam is ter zaligheid dan die van Jezus Christus En 't Britsche en Buiten landsche Genootschap heeft in de verspreiding van dat Woord, dien Naam, het leeuwenaandeel. Onze gelukwenschen zullen liet Ge nootschap niet bereiken, maar toch gevoelen we ons gedrongen onze stille dankbaarheid uit te spreken over zijn actie, die 't wereldrond omvatte. Moge van oord tot oord, tot waar zelfs de verste heid'nen wonen door die Ver- eeniging God ontvangen eer en dank- b're lofgezangen. Nog liggen er akkers braak Nog klinkt de Naam niet in ieders hartMaar dan ware ook de tijd ter Opstanding nabij en de Genadetijd verstreken. Nochtans, het Genootschap diene zijn werk te doen, opdat het Licht strale in de Duisternis. Opdat er toe gebracht worden Aan God alleen de eere zij op deze feestdagen de bezielende gedachte. 8 Hoofdstuk I. Dê wijsneus, die voor den storm met de oudere matrozen in gesprek was, staat op de plecht van het vaartuig te schreeuwen, de paarden tot het onmogelijke aanzettend, de voerlui en schippers voortvarendheid en moed toeroepende, zijn stem door den storm voortgeplant en als 't ware voortgedra gen vormt een scherp geluid, als zij tegen de cuinen dreunt. Hij is een heldhaftige verschijning. Er straalt een heilig vuur uit zijn glinsterende oogenmet vurige taal roept hij zijn makkers ten strijde op er gaat bezieling uit van zijn jonge, krachtige persoonlijkheid. Hij is nu niet de snoever van een paar uur geleden, die met de zeelieden stond te twisten, hij toont zich nu een man, die weet wat hij wil en dat volvoeren zal, en met eenvoudige, doch geestdriftvolle taal veler, uit zijn omgeving opwekt. Er ontstaat een stormachtig gejuich, een aandringen van de menschenmassa op de bootde lucht davert van aanmoedigings- kreten bij zooveel geestdriftvolle beweging vergeet men de kille sneeuwvlagen, de ruwe windstooten. Er heerscht een algemeene drang tot edele zelfopoffering, tot groote daden van menschlievendheid in staat, daarbij zichzelven wegdenkend. Een klein nederig huisje met twee kamer tjes, een zoldertje en een klein binnenplaatsje, ziedaar de woning van schipper Toet. Zooeven heerschte daar luidruchtige vroo- lijkheid en kinderstemmetjes hieven het bekende lied aan »Ziet de maan schijnt door de boomen, Makkers staakt uw wild geraas. Ze zongen met vuur, met die innige sympathie, alleen kinderstemmen eigen. De kleine woning was het tooneeltje van stil, huiselijk genoegen opgewekt door kleine geschenken, aardige in deze armoedige omgeving, treffende oplettendheden. Dartel als kleine vogels, sprongen de kleinen in het vertrekje, juichend en vroolijk zich ver in akend. Vrouw Toet blikt met moedertrots en welgevallen op haar onbezorgd drietal neder. Zij speelt met hen mee, vertelt hun van den goeden Sint, doch blikt van tijd tot tijd naar de deur. Zij heeft er een voorge voel van, dat haar man zal komen, en dan dan stijgt de vreugde ten top. De kleintjes hebben een boteiletter gekocht voor „paatje" een groote T en zij, de goede ziel, heeft er een K bijgedaan, bene vens een paar nieuwe rood-baaien hemden. Het ligt alles in de kast en als ze die schrijn van tijd tot tijd opent, leest ze Klaas Toet en denkt ze aan hem, voor wien haar hart klopt in al zijn slagen, aan hem, die haar geluk, haar zaligheid is. Toch durlt zij er niet vast op gaan, dat haar Klaas vandaag komen zal, want het weer is niet gunstig om de kust aan te doen, en toch hij is reeds zoo lang weg, dat zij meent, dat het nu toch wel tijd van komen is. »Je bent al zoo lang weg,, Klaas,zegt ze, terwijl ze op z'n portret staart, »ik zou je gezicht haast vergelen gauw komen, Klaas.® En daar binnen heerscht nog vreugde, somwijlen in uitgelatenheid overgaande lui der klinken de kinderstemmen, opgewekter wordt hun vreugdebetoon. Er klinken voetstappen in de steeg, waarin haar woning staat. Voetstappen, nauw hoorbaar door de dikke sneeuwlaag, die ook hier den grond bedekt. Vrouw Toet heelt ze reeds vernomen en denkt weldra haar trouwen echtgenoot in de armen te drukken. Inderdaad komen de voetstappen nader en het is of zij zich richten naar de deur. Verstomd blijft zij stilstaan, want het is niet zijn bekenden stap, die ze hoorthet is of er meer personen naderen, of zij gehaast hoort spreken, zacht fluisterend, als om iets te verbergen. Een ontzettend angstgevoel overmeesterd haar, haar man is immers zeeman, d.wz. zij weet zooveel meer dan andere vrouwen van onheilspel lende voorteekenen. Zij rilt over het geheele lichaam en valt op een stoel neder, terwijl zij den kleinen gebiedend het zwijgen op legt. Onrust en angst vermeerderen, nu zij ook vrouwenstemmen onder de aankomenden hoort; is dat niet de stem harer oude moeder, die zij zoo duidelijk meent te hooren, boven die andere stemmen uit. Op klagenden toon hoort zij spreken van een ongeluk, wat kan zij niet verstaan, maar in het volgend oogenblik reeds begrijpt zij alles en een gansche wereld van smart opent zich voor haar de arme verlatene. Daar zijn hier zoovele ongelukken aan het hare voorafgegaan en bijna allen op bijzondere, altijd ongelukkige wijze zoovelen ook van hare bloedverwanten, hebben op noodlottige wijze bij de uitoefening van hun beroep het leven verloren. Men is dit hier gewoon, zoodat stormweer en van alle kanten toeschietende menschen op zichzelf reeds teekenen kunnen zijn van een plotseling afgebroken leven, van een vroegtijdig, smart- vollen dood. En nu wordt haar angstig verwachten verpletterende zekerheid, haar radelooze onrust van de laatste oogenblikken droeve werkelijkheid en met een snijdende gil, drin gende door merg en been is zij bewusteloos ineengezakt, toen haar moeder de ramp had medegedeeld in die korte, scherpe woorden, die van sluimerende woede en machteloozen haat getuigen. Woede, tegen de zee, die reeds zoovele offers gevergd heeft. Haat tegen de elementen, die het gezamenlijk toeleggen op den ondergang der menschheid. Medelijdende buren, die zoo dikwer getuigen zijn geweest van zulk em treurig drama, snellen van alle kanten toe om vrouw Toet te hulp te komen. De woeste sneeuwbuien daarbuiten heb ben opgehouden, doch de storm niet. De zee staat hol en werpt haar breede water- stroomen met regelmatige tusschenpoozen op het strand, waar de kokende watermassa eindelijk in haar hardnekkig voortdringen wordt gestuit. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1905 | | pagina 1