I
)P
mm
Woensdag 13 September 1905.
A n tir evolio n a ir
20ste Jaargang N°. 1067.
Orgaan
voor de Kuidlielland^che en §£eenw$che Gilanden
S,
nd.
IN HOC SIGN O VINCES
s en
GST
ses.
ntoot
is.
eboiiweii.
nz. cos
m.
arming
33.
e stijl
ituaat-
erijen.
do
ordain.
re eo la
st ver-
ingen bij
J1AHNIS.
lEd. Oestr.
Advocaat
ien, meldt
I
en twijfelt
zijn, die
ouden,
alom aan
svach ter.
DEN.
er Carton.
ARNI3 bij
S9Q5.
it, van de
werk-
tlaver-,
en andere
tïMK».
e, Bleek-
zwakte.
i f l.SO.
pwekkend
iddel.
i i 1.9©.
en
d,
n.
1.
aohe Beurzen
hade van Ge-
jtten en per
;n.
Deze Courant verschijnt eiken Woen&dag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Amerika bij vooruitbetaling f 4,59 per jaar.
fv,ouderlijke mimmers 5 Cent.
UJTGEYEB
T. BOEKHOVEN,
SO.W.WJB*,»»# JH
Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
I Boekaankondiging 5 Cent per regel en V3 maal.
I Dieastaaavragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaet
I Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
E£BK5agjg53agS2^?.g3S5^^
AiBe stieikken voor «Ie Maclêe beslemd, Adverteiatièn eei verdere Aiiminfstral-ie franco toe te zeaiden aan «1'en Uitgever.
3de LIJST
van de 27e Jaar-Collecte voor de
Scholen met den Bijbel.
Transport f 6102.91£
St. Anna Parochie met L. V.
Parochie131.24
Oiu'e Bildtzijl met Nieuwe Bildt-
aijl en Oude Leije 103.78
Cubaard (G. K.)8.76—'
Echten14.85—
Ee met Oostrum (O. ged Jous-
wier en Westergeest (Woudijk) u 120.00—
Engwierum 26.43J
Lioenssens met Morra ii 46.20J
Schiermonnikoog (G. K.) li 14.49 s
Surhuisterveen met Surhuister-
veinsterheiile139.90
Anna Jacobapolder (G. K.) 16.18
Axel198.69
Baarland met Oudelande cn Elle-
woulstlijk (G. K.) i/ 17.26
Brninisseu 150.05
Grijpskerke met Buttingcn en
Hoogelande (G. K 22.71
St. Laurensu 35.591
Tholen met Schakerlo 27.74
Veere met Zundijk binmn (G. K.) 27.421
Aalburg16.00-
Bergen op Zoom (G. IC.) it 40.50
Drimmelen11.00
Drunenii 6 00 -
Bussen (gilt)n 2.50
Eethcn (giften)ii 7.65
Meeuwen met Hugoort ii 7.50-
Raamsdonk met Eaanulonkerveen
en Geertruidenberg n 49.50
Totaal van 75 Locale Comilé's 1 7344.96
Waar niets staat aangegeven is ds collecte
aan de hulzen gehouden.
Te Bergen op Zoom is in het afgeloopen
jaar in de Geief. Kerk nog f 90 gecollecteerd
voor de School met den Bijbel aldaar.
Verzuim niet de nagiften te innen cn ze
op te geven. Zij worden later afzonderlijk
opgegeven.
R. DERKSEN,
Secretaris der Unie.
Nijeselioot, ged. St. Johannisga
Rolstergaast, Oranjewoud, Kat-
lijk, Rolhim'en Brongerga n 183,02
Kooien met Koolsterheidèen Ees
trum ti 50,] 31
Oostermeer (per lijsi.) 17,50
Schraardu 43,00
Sloten (Pr.)u 13,00
Wartena met Warstiens 21,00-
Vroomsbonp 'met Baarle (G. K.) 26,00
Monnikendam met Overleek, Kat-
woude en Zette48,85
Ransdorp met Schellingwoude,
Durgerdam en llolijsloot 44,20
Groole IJpoIder103,26
Aarlandervecn met Nieuwkoop
Zuideinden 81,35
Asperen met Htukelom (G. IC.) 11,73
Bareudrecht325,00
Nieuw-Beijerland (giften) 4,00
Haastrecht met VlistII 105,00
Nieuw-Helvoet met Hellevoetsluis
Oudenhoorn en Nieuwenhoorn 93,00
Langerak bez. Lek met Nieuwpoort,
Groot Ammers, Goudriaan en
Streefkerk176.961
Lange Ituigeweidc met Briebrugge li 118,85
Nieuw-Lekkerland niet Lekker-
kerkn 142,25
EoekanjeU 44,10
Rijswijk bij den Haag n 106.521
Schipluidenu 108,65
Zaamslag'ii 355,75
4e LIJST.
Transport .f7344,96-
Uniegift van O. P. te 's Graven
polder u 25,00-
Blijnaii 81,30-
Boornbergum met Kortehemmen,
Olterterp, Beesterzwaug, Beels,
Wilgen en Smulle Ee u 48,43-
Heerenveen met 't Meer, Nieuwe-
brug, Nijehaske,Terband, Luin-
jcbert, Tjallcbert, Gersloot,
Totaal van 100 Locale Comité's f 9723,00.)
Waar niets staal aangegeven is de collecte
aan de huizen gehouden.
Te Monikkendam treden a's collectanten
op de leden der meisjesvereeniging. Zoudm
de leden eener meisjesvereeniging op andere
plaatsen dit voorbeeld niet kunnen volgen
De Unie-Collecte zou er bepaald door stijgen.
Be Unie-collecte bedroeg te Langerak
f 43,20, te Nieuwpoort f 18,04, te Goudriaan
122,14 te Groot Ammers T53,02i en te
Streefkerk f40,56.
Met blijdschap deelen wij mede, dat het
bedrag der Unie-Collecte bij de 100 geputili-
reerde Locale Comité's ruim f300 hooger is
dan bij diezelfde Locale Comité's in het vorige
jaar.
Bit begin is zeer moedgevend.
R. DERKSEN,
Secretaris der Unie.
ISc Hotterdauisclic
Haven,
li
Op de in ons vorig aitikel gestelde
motie der vereenigde besturen, die
echter niet werd aangenomen wegens
de verwarring en het rumoerige der
vergadering waarin socialisten en anar
chisten en allerlei andere belangheb
henden, of tot directe actie of tot
waakzaam toezien genegen byeen wa
ren, kwamen hijeen een andere groep,
die der meters en wegers en na
toespraken van Wessels, Burghoudt,
en de Bruijn diende men de volgende
motie in
«De vergadering, uitgeschreven door
de gecombineerde vakvereenigingen
in het havenbedrijf voor de beëedigde
wegers en meters, gehoord de bespre
kingen in zake de nadeelige gevolgen,
der invoering van de elevators, van
oordeel, dat in dezen maatregelen
moeten genomen worden teneinde het
bestaan der havenarbeiders van alle
catagorieen in het graanbedrijf te
verzekeren
«besluit de gecombineerde vakver
eenigingen te steunen, wanneer deze
't oogenbiik gekomen achten om een
poging in 't werk. te stellen, de na
deelige gevolgen, verbonden aan de
invoering der elevators, te ondervan
gen.
Welke zijn die pogingen Tot heden
zijn ze ons nog niet bekend. Trouwens
ze worden in huishoudelijke verga
deringen voorbereid. Maar wel is de
actie nog in gang, doch op andere
wijze.
Zondag 27 Aug. werd door de Al
gemeene Ila venarbeiders vereeniging
een motie aangenomen, aldusluidend
«De huishoudelijke vergadering-
der Algemeene Havenarbverg. ge
houden op Zondag 27 Aug gehoord
de antwoorden der cargadoors op
den door bovengenoemden organi
saties in godienden loonstandaard
veroordeelende de schandelijk hou
ding der patroons in dezen, daar zij
op een enkele uitzondering na erken
nen geen eind aan de bestaande re
gelloosheid in het havenbedrijf te
willen maken, zelfs belang hebben
hij den heerschenden slechten toe
stand overwegende dat de heeren
cargadoors de steunpilaren zijn der
liberale partij te Rotterdam kennis
genomen hebbende van de a s. ver
kiezing in de districten Ien V, v aarin
de liberalen slechts gekozen kunnen
worden docr de hulp der arbeiders
en kleine neringdoenden overwe
gende verder, dat het niet aangaat
van die zijde mannen te steunen,
wier collega's (de cargadoors) den
havenarbeiders door de invoering
der moderne machines uit hun brood
stooten en niet willen medewerken
om tan de bestaande regelloosheid
in 't haven bedrijf een eind te ma
ken, de arbeidersorganisatie dus
niet erkennen, en de stuwadoors
steunen in hunne schandelijke uit-
huiterijen, tegenover de arbeiders,
besluit
het bestuur der A. H A. V. op
te dragen alle middelen in 't werk
in te stellen den loonstandaard door
de patroons voor de verkiezing te
doen teekenen en hij weigering der
patroons, de hulp der abeiders en
neringdoenden in de districten I en
V in te roepen teneinde de verkiezing
der liberale candidaten, de collega's
der cargadoors te doen mislukken.
De bootwerkers zetten dus de libe
rale candidaten het mes op de keel
Of dat nu zoo'n vaart zal loopen, be
twijfelen we. Maar »de leeuw® laat
«zijn klauw® toch zien.
Eu de heeren liberalen zijn gewaar
schuwd.
Hun leven hang in de Rottestad aan
een zijden draad en steeds zal de
bootwerker pogen dien draad te doen
breken, als hij zijn eischeu niet inge
willigd ziet.
We zullen deze verkiezingen af
wachten en zien wat de bootwerkers
doen; maar al bereiken ze hun afge
sproken doel niet, ja wellicht, omdat
ze 'tniet tegen de macht van't kapi
talisme ook bij deze stembusactie kun
nen winnen, staat ons van dezen win
ter waarschijnlijk in Rotterdam een
ernstige economische strijd te wach
ten.
Worden de liberale candidaten ge
kozen, wat zeer vermoedelijk is, dan
zal de elevatorskwestie Rotterdams
havenleven toch in roering houden,
zelfs meer dan aan de welvaart be
vorderlijk is.
We zullen ons recht doen, zoo schreef
eenige dagen geleden de Alg. Hav. V.
aan den heer Plate in een kras'stuk.
Gelukkig dat door Minister Kuyper
reeds pogingen in 't werk zijn gesteld
om de toestanden in 't havenbedrijf
heter te ieeren kennen en uit de he
komen gegevens betere werkvoorwaar-
den voor de arbeiders te formeeren.
Door het aanstellen van controleurs
voor den Havenarbeid.
De patroon voorzitter der Kamer
van Arbeid, de heer Klussener om
schreef de taak van die mannen aldus
toen hij ze installeerde en beëedigde.
«Ik heb het genoegen u, die be
noemd zijt tot tijdelijke controleurs
voor den havenarbeid hier ter plaatse
welkom te heeten. In verband met
het hoogst gewichtige uwer betrek
king wensch ik een oogenbiik stil te
staan hij haar ontstaan, bij de roeping,
die gij zult hebben te vervullen. In
een havenstad als de onze, waar in
1904 meer dan 7500 zeeschepen bin
nen kwamen, een cijfer dat door 1905
vermoedelijk niet onaanzienlijk zal
worden overtroffen zonder nog te re
kenen het veel grootere aantal Rijn- en
binnenschepen, ligt het voor de hand
dat niet alles altijd zoo kan gaan,
dat hier en daar niet iets voorvalt
hetwelk tot gegronde ontevredenheid
aanleiding kan geven. De felle con
currentie der naburige havens vordert
dat er snel, goed en veel gewerkt
wordt. De uitgebreidheid der haven,
de vele schepen die er komen, doet
het aantal personen aan het haven
bedrijf verbonden toenemen en als
een natuurlijk gevolg is er eene zeer
sterke mededinging onder werkgevers
en werknemers Dat voor deze laat-
sten, voor onze bootwerkers, daardoor
dikwerf toestanden ontstaan die beter
zouden kunnen zijn, zal wel geen wel
denkende willen tegenspreken. Zelfs
rijst de vraag, ol er wel altijd vol
doende gelet wordt op al wat voor
de veiligheid der personen dringend
noodzakelijk is. De bootwerkers heb
ben gemeend, in overleg met de vak
vereenigingen, aan die toestanden eene
meer algemeene bekendheid te moe
ten geven en hoewel de toenmaals
gedane mededeelingen niet van over-
FEUILLETON.
Eens spelers leven.
Gene Saksische dorpsvertelling.
Naar het Hoogduitsch
DOOR
L. VAN BERKEE.
i) I.
Midden door dat gedeelte van het Sak-
senland, waar ik woon, stroomt de oude
Saaie. Op haar wordt veel gezondigden
als elke Saal-Jdna over boord geworpen
werd, zou hun aantal voorzeker niet gering
zijn. Daarom wordt ze ook elk voorjaar
verschrikkelijk boos en bruischt en raast en
dient den schepen met bare ijsschotsen
ontzettende ribbenstooten loe. Doch er zijn
maar weinigen, die naar hare prediking
hooren. Vele schippers laten eer gaten in
hun schepen stooten en het Saaiwater
binnenloopeD, dan een gat in hun hart,
dat liet genadewater naar binnen kan
stroomen. Ja, als de menschenharten van
nature niet harder waren dan eikenhout,
zouden ze ook eer ontbranden in de liefde
Gods. In de Saaie ontlasten zich van
beide zijden stroomen en beken, als om de
oude moeder Ie sterken, opdat ze tot haar
-einde toe een steeds vaster hart bekome,
en steeds meer leere dragen, al heeft ze
ook den moed der jeugd niet, zooals boven
op de bergen.
Aan zulk een Saaistroompje ligt een
molen, vlak aan het benedeneinde van een
welvarend dorpje. Uit dezen molen droeg
men bij het begin dezer eeuw den molenaar
ten grave. Het dorpje zullen wij Wipperfurt
noemen en den molenaar Martin Rother-
mund. Zijne vrouw was hem, bij de geboorte
van zijn eenigen zoon ontvallen. Hij zelf
werd in de kracht van zijn leven door een
zeuuwkoorts aangetast en twee jaren na het
sterven zijner vrouw uit het leven gerukt.
Hij had geleeft, zooals men gewoonlijk
leefthij sterft, zooals men gewoonlijk
sterft, wanneer men niet aan het sterven
gedacht heeft. De dood overviel hem als
een dief in den nacht. De dood was voor
hem de koning der verschrikking. Vele
dokters stonden aan zijn bed, maar een
predikant, die met hem en voor hem had
kunnen bidden, wertl er niet gezien. Een
gebed werd er niet gehoord. De man
klampte zich aan het leven vast als een
arme drenkeling aan den dunnen wilgentak,
die van den sleilen oever afhangt. Maar de
tak brak en Marthfn Rothermund ging naar
den troon van zijn hemelschen Rechter.
Hij had het tijdelijke met het eeuwige
leven verwisseld. In de laatste oogenblikken
sloop Andreas Lindenterg, ongeyger van
gelijken leeftijd met den molenaar,; stil het
veitrek binnen, ging achter de deur in den
hoek staan, en bad zachtkens voor zijn
stervenden meesterxKeere, ga niet met
hem in het gerichtHeere, wees zijner
ziele genadig Op den dag der begrafenis
stond de molen stil. Het was sedert vele
jaren voor den eersten keer. Hier in Saksen
malen de molens altijd maar door en schijnt
men zich over Zondag oi feestdag niet te
bekommeren. Zij deden, alsof er achter
het derde gebod eene uitzondering staat
voor de molenaars. Bij den lijkstoet, die
door vele rijke ooms en tantes gevolgd
werd, ging Andreas Lichtenberg, de knecht,
alleen vooraan. Hij had zijn rok z-' o schoon
geborsteld, dat niemand hem voor een
molenaar zou aangezien hebben. Op zijn
arm droeg hij 's molenaars tweejarig zoonlje
Wilhelm. Hij liet zich dat niet uit het
hoofd praten, Wilhelms grootvader had
hem als een arme ouderlooze knaap, om
zoo te zeggen, van de straat opgeraapt en
groote liefde en barmhartigheid aan hem
bewezen. Al de ruwheid van den zoon had
hem de dankbaarheid niet uit de ziel kun
nen drijven. Maar de knaap met zijn blozend
kinc'ergezichtje stak wonderlijk af bij zijn
rouwkleedje. Leven en dood waren op het
innigst gepaard. Vreugde en droefheid zeer
nauw vereenigd. Het kind voelde niet, wel
ken zwaren tocht het deed het lachte en
knikte tegen zijn bekenden. Wien de treu
rige optocht het meest aanging, begreep
er het minste van. De molenaar werd in
den grafkuil gezet. Toen ieder der familie
leden zijne drie schoppen aarde op de kist
wierp, liet Andreas ook het kind drie
handjes vol naar omlaag werpen. En toen
allen daar nu zoo stonden, en den molenaar
een stil gebed als geleide nazonden,
vouwde Andreas ook de handjes van het
kind samen en bad halfluid zijn »Onze
Vadei« en zijn »God schenke hem een
blijde opstanding Daarna vulde en sloot
men het graf.
Daar rust nu de molenaar tot aan den
grooten morgen der opstanding. Hij hoort
geen molen meer klapperen. Wij willen
hem laten rusten en thans de vraag be
antwoorden Wat is er van zijn zoontje
geworden? Van het kerkhof terugko
mende, begaven de bloedverwanten zich
weder naar den molen, om raad te hon
den over den knaap. Een broeder zijner
moeder, Dietrich Amsteg, verklaarde»Ik
zal dien jongen bij mij nemen, ik heb
geen kinderen. Den molen kan Andreas,
op wien wij ons genoegzaam verlaten kun
nen, voor rekening van den minderjarige
verder beheeren. Verkocht worden mag hij
niet; als Wilhelm zijn jaren heeft, neemt
hij hern ever. Hij moet toch eenmaal mo
lenaar worden, want hij heeft van vaders
en moederszijde molenaarsbloed in 't lijf.
De geheele familie was met dit besluit te
vreden. Men nam afscheid van elkaar, en
Amsteg begaf zich met den jongen terstond
huiswaarts. Het gerecht stelde hem weinige
dagen later tot voogd aan, en bekrachtigde
al wat de familie was overeengekomen, Hoe
ging het hier met den jongen Onze
dominé heeft ons onlangs uit »Gottholds
Stichtelijke uretKs. voorgelezen, Daar kwam
een hoofdstuk in voor oversde weezenc.
Vader Gotlhold zag een troepje arme wee
zen, die vader en moeder door- den dood
verloren hadden. Droevige gedachten gingen
hem daarbij door het hoofd »0, ondoor
grondelijke God, waarom handelt Gij zoo
hard met die arme kindertjes Zijn ze niet
als een tuin zonder muur en heg, waarin
al hel gedierte des veids kan binnenloopen
die iedere boosaardige jongen naar harte
lust vertrappen kan Hij troosle zich
echter hiermede, dat de Heere God te
werk gaat als een bekwaam tuinier. Deze
hakt ook dikwijls de groote, schaduwrijke
takken weg, opdat de kleine boompjes, die
er onder staan, volop den heerlijken zonne
schijn krijgen en opwassen kunnen. De wee
zen moesten nu ook regelrecht opzien naar
Gods genadezon, en konden zich niet meer
verlaten op de schaduw der ouders, maar
alleen op den Heere, die een rots is van
eeuwigheid tot eeuwigheid. Daarop dankte
hij zijnen God, die zich zijner in zijn wee-
zenstaat zoo vaderlijk ontfermd had, en
hem, wel dikwijls onder stormeD, maar
toch meer en rreer onder het koesterend
schijnsel vaii de zon der genade, had laten
opgroeien.
Wordt vervolgd.J
•*->
Jmrnmk
K
J