TW 2 Flakker, blijft in uw element Zooveel percent Lidmaten. Baron M tckatj Sleutels van lé Juli '1789, *jr- Afschaffing van kerkelijke Feest dagen Uit eie Pers. 't Kabaal over .11 r. Sybrandy. „Ma Borgesius inzake de wachtgelden (dat voorstel was vermindering op hetgeen door Min. K. werd gewild), gelet op de daarbij gegeven toelichting door den heer Borgesius (nl. dat ze onver schillig en vadsig zouden worden) spreekt haar afkeuring uit over een dergelijke benadeciing van de belangen der oudere onderwijzers en protesteert ten sterkste tegen de blaam door die toelichting op de openbare onderwijzers geworpen. Ja, heeren, Min. Kuyper heeft beter vcor u gezorgd dan uw eigen patroon, de Oud Minister. Deze heeft 'tzich met uw wachtgel den nooit druk gemaakt Laat draaien was zijn stelregel met u. Uw tegenstander was uw steun. Maar natuurlijk minister Kuyper is een reactionair, een conser vatief. En Barbertje moet hangen Toen de Grieksch-Syrische konin gen hunne Israelietische onderdanen, die aan de wetten van Mozes vast hielden met vervolging, marteling en dood dreigden, ontvingen zij meerma len den schijnbaar welmeenenden raad Gods wet te verzaken om hun leven te redden en de gunst hunner vijan den te winnen. En niet weinig luister den naar die verleiding. Een Godvreezend rabbi sprak toen dit woord De visschen in een stroom ver keerden eens in grooten nood van wege de netten, die een visscher door 't water liet sleepen. Zij trachtten naar alle zijden te ontkomen. Dat zag een vos, die op den oever stond, en hij raadde hun gemoedelijk aan het water te verlaten en op het droge de wijk te nemen, waar geen net hen meer zou bedreigen. Maar de visschen keken den dorren grond eens aan, waarop de vos stond te lokken, en de oudste antwoordde Gij zijt in uw element, wij blijven in 't ome. Kiezers van Flakkee Blijft in uw element! Men lokt en noodigt u naar een dorren akker 1 Maar blijft anti-liberaaldat is uw element. Mr. Troelstra trad 22 Mei te 's Hage op met 't onderwerp: »De sociaal democratie en de a s. verkiezingen®. Blijkens de verslagen ontkende hij, dat de politieke over winning van dr. Kuyper samenging met een dieper doordringen van het positief Christendom onder de natie. Want, en let nu op dit nooit ge hoorde urgument want indien dit werkelijk het geval ware geweest, moest er geconstateerd kunnen worden, dat het ledental van de positieve kerkgenootschappen, in verhoudidg tot de toename van het zielental, sterk was toegenomen. En dat nu is niet 't geval. 't Is, of mr. Toelstra met papier en potlood bij zich aan 't cijferen is geweest, hoeveel Hervormde lidmaten, hoeveel Gereformeerde, hoeveel Room- sche, hoeveel Luthersehe enz er van 1901 tot heden zijn bijgekomen toen, als een echten econoom, en materialist, is hij aan het «percenten® gegaan zooveel erbij, zooveel er af; verschil zooveel. En met dat rekensommetje is 't nu eens voorgoed, voor al zijn vrienden en arbeiders uitgemaaktDe Naam van God heejt in 1901 niet getriomfeerd 't miste idem zooveel percent. Maar wie nuchter is in deze ver kiezingsdagen zal om zoo'n redenering en »rekening« lachen. Eerstens gaat een dieper doordrin gen van 't Christendom niet in vier jaar tijd gepaard met een grooteren toeloop van lidmaten. Dat zal bij doordringing dier beginselen beslist niet uitblijven, zooals nu reeds zwak merkbaar is, in dat woord paganist. Vele liberalen schamen zich nu paga nist genoemd te worden vroeger zou den ze er om gelachen hebben maar tegenwoordigziende dat 't Christen dom in eere komt onder alle standen, durven ze niet meer zoo brutaal te spreken als weleer en laten'zich geen paganist noemen, maar eischen ook voor hen den Christennaam op. Het zal dus beslist en zeker waar zijn hoe meer 't Christendom doorwerkt, des te naarstiger zal het leven worden des te meer lidmaten zal elke Kerk krijgendes te meer kinderen op Christelijke Scholendes te meer Christelijke propaganda op alle ter rein maar vier jaar is te kort. Tweedens gaat het niet aan, om het Kerkelijk Christendom te vereen zelvigen met 't politiek Christendom. Er zijn zeer vele niet-kiezers, die zich Rechts scharen en met de Christelijke Coalitie zijn meegegaan en nog gaan, en die eenmaal kiezer geworden op 25-jarigen leeftijd, reeds gehuwd zijn, of ongehuwd, maar nog geen vrij moedigheid bezitten om belijdend lid eener kerk te worden. Veel eer wordt iemand kiezer, dan lidmaat. Ieder weet het uit eigen ervaring en hij kan 't in zijn eigen Kerk op merken men is meesttijds wat huive rig om openbare belijdenis te doen van zijn geloof en 't heeft vaak heel wat voeten in de aarde, eer men tot 't besluit gekomen is Waaruit dus blijkt dat een dieper doordringen van 't Christendom zeer wel bij de stem bus mogelijk is, maar dat in de kerk nog niet gezien wordt een toename van belijders of nieuwe lidmaten. Derdens gaat zoo'n rekening hierom mank, omdat er Kerkgenootschappen kunnen zijn en zijn, waarin 't Libe ralisme zijn krachten openbaart. Er komen dan wel in zoo'n kerk meer dere lidmaten bij, maar in 'tpolitieke Christendom staan ze tegenover de Christelijke Coalitie. Men ziet dan 't onbegrijpelijke en inconsekwente feit, dat een kerk veel nchristmdome, open baart, of liever vele lidmaten heeft, maar dat 't politieke Christendom kwijnt, want de lidmaten van zoo'n kerkgenoot schap steunen de politieke Neutraliteit of Liberaliteit of 't Modernisme in de politiek. Kerkelijk en politiek Christen dom moeten dus wel uit elkaar ge houden worden. 't Is daarom, dat we de rekening van mr. Toelstra dwaas noemen want hij kon al wat we hierover schreven, evengoed weten als wij. Zoo'n geestelijk vraagstuk is niet met de boekjes van Bartjes uit te cijferen. - Wie afgevaardigde zal worden, moet boven deze triniteit staan, tevens deel er van uitmakende, gelijk Brahma, de kelder ziende. Schaf maar af, heerenGod blijft, en Hij belacht u. VERWIJDERT ROEST en VLEKKE We onderschrijven wat de «Nieuwe Prov. Gron.« hieromtrent schrijft «Scheiden thut weh«, zegt de zeer gevoelige Üuitscher, die alles nog al «gemüthlich« opneemt. Maar ook de Nederlander ondervindt zoo nu en dan, dat afscheidnemen een iKr e zaak De kleindochter van den Fransehen bierbrouwer Santerre, mevrouw Vil lain, heeft eenige dagen geleden aan het museum Carnavalet te Parijs aan geboden een bos historische sleutels, nl. die van de Bastille, de Staats gevangenis, welke het gepeupel in de Revolutie van 1789 ver brandde. Ook heeft ze de ketenen gegeven, die één der gevangenen aan de handen droeg, toen het gepeupel hem uit die gevangenis verlost had en het hem als teeken van de macht des volks en als bewijs van de vertrapte macht der Overheid, in zegepraal door de straten van Parijs voerde. Haar grootvader had ze 14 Juli 1789 van 't Parijsche volk cadeau gekregen. De sleutels, die historie gemaakt hebben. De sleutels, die nbondenen „ont bonden." De sleutels, die aan de Revolutie vrijheid schonken en aan de Vrijheid opsluiting. 't Liberalisme, dat met ons met huiver denkt aan die bloedige dagen, vol schunnigheden, schande en schen- nigheid 't Liberalisme herinnere zich die «sleutels®. Helaas dat ze nog wel eens worden gebruikt, om 't geestelijk leven op te sluiten en 't eigenbelang vrij te laten. Volgens »de Nederlandervan 24 Mei jl. heeft de socialist Gerault- Richard een amendement op het Fransehe wetsontwerp «Scheiding van Kerk en Staat® ingediend om vier kerkelijke feesten af te schaffen en door anderen te vervangen Hemelvaartsdag wordt Bloeinen- feest. Maria Hemelvaart wordt: Oogst feest. Allerheiligen wordt: Herinnerings feest. Kerstmis wordt: Familiefeest. Ja, wat aan den Godsdienst herin nert moet weg. De kerkgebouwen liefst sluiten. De godsdienst der Rede huldigen. De Feestdagen der Christenen af schaffen De kloosterlingen 'tland uit drijven. Bidstonden afkeuren. 't Zijn altemaal vruchten van den Revolutieboom. «Geen God, geen Meester 't Is dezelfde uiting als in het 2de Bijvoegsel van de «Prov. Gron. Ct.« van Woensdag 15 Febr. 1889, no. 39, waar staat Langzamerhand beginnen zich in de Oldambien drie hoofdrichtingen te ont winden uit de kluwen der verwarring. We zouden deze drieëenheid zoo kunnen samen vatten 1. Protectie de Vader. 2. Belasting hervorming qq. inkom stenbelasting de Zoon. 3. Algemeen Stemrecht de Heilige Geest. is. Ook Baron Mackay zal dit gevoeld hebben, toen hij in de vorige week voor de laatste maal in de Tweede Kamer presideerde. Doch niet slechts hij, ook wij voelen het pijnlijke van dit heengaan. Baron Mackay behoort tot de edelen in meer dan één opzicht Niet slechts zijn geboorte, veel meer zijn karakter geeft hem recht op den naam van edelman. Op het gouden jubileum der Onderwijzers vereeniging noemde hij zich zelf «erfelijk belast met liefde tot het bijzonder onderwijs. En waarlijk, dit strekt hem tot eere. Van zijn jeugd af bezocht hij een bijzondere school en biedt daardoor in zijn persoon en kennis althans eenige waarborg, dat men niet per sé verloren behoeft te gaan voor de maat schappij, al bezoekt men een bijzon dere school. De laatste vier jaar was hij voorzitter der Tweede Kamer maar toch zal zijn naam het meest genoemd worden in verband met de schoolwetswijziging van 1889. Opge treden als Minister in 1888 stond in Dec. 1889 de wet-Mackay reeds in het «Staatsblad® en kon ze 1 Jan. 1890 in werking treden. De groote betee kenis dier wet is wel eens miskend, maar zal toch hoe langer hoe meer in de toekomst blijken. Zonder 1889 was 1903 vrij wel onmogelijk geweest En nu gaat ook Baron Mackay het staatstooneel verlaten hij blijft Minis ter van Staat, een titel, die steeds voor hem aangename herinneringen bewaartmaar voor dit oogenblik wordt hij staatsman in rust. Voor hoelang Voor heel het overige van zijn leven Wie zal daarop ant woorden. 't Is meer gebeurd, dat een Staatsman afscheid genomen had van zijn politieke loopbaan en toch later nog geroepen werd tot gewiebtigen arbeid Admiraal de Ruyter gaf zich ook weer, toen het vaderland dit van hem vroeg en zoo behoort het zeker niet tot de onmogelijkheden, dat Ko ningin en vaderland nog eens vragen om de diensten van Baron Mackay en ais het dan maar even kan, zai deze zeker niet weigeren. Intusschen zal de naam «Mackay« ook in de eerstvolgende dagen en weken herhaaldelijk genoemd worden, daar de zoon van den afgetreden voorzitter candidaat is voor het dis trict Den Btiel. Van harte hopen we, dat de vader nog vele jaren getuige mag zijn van het feit, dat zijn zoon de roemvolle tradities van het huis- Mackay in eere houdt en voortgaat in de lijn, waarin de Mackay's zich meest bewogen. - Bij den dank van velen voegen wij ook den onzen .aan Baron Mackay voor alles, wat deze deed voor ons geliefd vaderland. Welke regeeriug? Toen wij in het hoofdartikel van Zondag j.l ons de vraag stelden, welke regeering bet land zal besturen na een eventueelen val van het ministerie- Kuyper, hadden wij niet kunnen ver moeden, dat gelijktijdig twee liberale bladen eveneens met een hoofdartikel uitkwamen ter beantwoording dier zelfde vraag. Wat dan? zoo vroeg «Land en Volkï zich af en de redactie ant woordde met een lang betoog, dat eigenlijk neerkomt op dit zinnetje Ailen weten dus volkomen goed wie ten slotte de gemeenschappelijke vijand is, en dat het hoogstQ en allereerste belang eischt dat dit Kabinet voor een ander plaats make. Eerst dan kunnen we verder zien laten dan de nieuwsgierige, misschien angstige vragers hun »wat dan nog even opschorten, en afwachten den tijd dat ze zullen kunnen vragen «wat nu?« De redactie weet het dus blijkbaar zelf niet en de vragers, die de heeren lastig vallen, zijn «nieuwsgierige, angstigect menschen. De redactie weet maar één ding zekerKuyper moet weg. Aan het slot van het artikel staat het nog eens, zonder doekjes er om te winden Laten zij, die zoo gaarne in een verdere toekomst willen zien, alvorens zij de vraag stellen: »wat dan ?t zich tot wachtwoord kiezen teerst dat Eerst dat dus. nl. Kuyper weg. Het andere blad, het »Vaderland«, als voelde het dat men zijn bezorgde lezers nu toch niet met zulke ontboe zemingen kan afschepen, doet een poging tot een zakelijk antwoord. En dat antwoord komt dan hierop neer, dat natuurlijk de vrijzinnigen aan het roer moeten komen en ,wèl «aan de hand van het gemeenschap pelijk Amsterdamsch program Waarbij dan rtog de wensch wordt uitgesproken, «het kiesrecht-vraagstuk niet te laten rusten Dit lijkt misschien wel wat voor sommigen, maar bet klinkt toch voor wie de politiek gevolgd heeft, heel erg verbijsterend. Want als er iets mislukt is. dan toch zeker het bewuste program. De Oud-liberalen, de heeren van het manifest, doen absoluut niet mee, en het »Volk« zei gisteren nog, Treub en de zijnen uitlachende, dat hun «sluipen naar het kiesrecht«, niet rust op een overtuiging En wat de verbondenen op het program zeiven aangaat, het is een lust om te zien, hoe Bonds- en Uniemannen af en toe elkaar niet de voeten maar de ooren wasschen Toch is het regeeren nog niet eens begonuen En lettende op het poli tieke kemphanengevecht, waarbij de veeren rondomme door de lucht vlie gen, is het nu wel eenigszins verma kei ij k het «Vaderland* op voornaam- liberalen toon het volgende te hooren zeggen Val men zoo den strijd op (n.l. op bet program), dan zal, ook al komt liet woord Kuyper ettelijke malen over de lippen, die strijd niet een persoonlijk karakter dragen maar een strijd cm beginselen zijn. Nog eens welke beginselen Welke regeering Het komt er niet op aan. Maar dat is zeker het «woord Kuyper® zal «ettelijke malen« over vrijzinnige lippen komen en dan na tuurlijk met hetzelfde respect, met denzelfden onpartijdigen zin, met dezelfde hartstochteloosheid, ja even complimenteus als men nu aan de overzij vier jaren lang geweest is. Wie is er nu oprechter, bet «Vader hui of «Land en Volk«. (Maasbode.) «De Gelderlander« wijdt een hartig woordje aan 't kabaal, dat van vrij zinnige zijde tegen Mr.Sybrandy wordt gemaakt. Mr. Sybrandy, te Almelo, welbe kend als antirevolutionair propagan dist, is een begaafd man, Bovendien gemak van spreken, een sterk geheugen, veel politieke kennis, onvervaardheid en groote gevatheid maken hem tot eert bij de liberalen gevreesd, bij de socialisten gehaat spreker. Wanneer de sociaal-democratische woordvoerders zich de minderen voe len van een tegenstander, betichten hunne bladen hem eenvoudig leuge naar te zijn. Dr. Kuyper. Mr. Sybran dy, Mt'. Aalberse en anderen kunnen hiervoor als getuigen gelden. Juist deze omstandigheden had mr. Sybrandy dubbel op zijne hoede moe ten doen zijn. Ze had hem moeten doen waken, niets te zeggen, wat hij niet bewijzen kan Blijkbaar echter heeft hij te veel vertrouwd op zijne talenten Op eene vergadering vertelde hij wat hij ergens meende gelezen te hebben de onjuistheid, dat er slechts drie Katholieke notarissen in Noordbrabant waren, een overigens voor een man van doorzicht onbegrijpelijke flater. Üp een andere vergadering daarover door een debater geinter- elleerd, weigerde Mr. Sybrandy op emerking in te gaan, wijl ze toen niet aan de orde was. En daarover maakt de linksche pers een geweldig kabaal. Mr. Sybrandy heeft nu schriftelijk erkend zich vergist te hebben en drukt daarbij den wensch uit, dat tegen standers, die zich eveneens vergisten, dit voorbeeld mogen volgen. Nieuw kabaal. De betuiging van leedwezen komt te laatwordt er ge roepen. Woorden als «onbeschaamd heid® vliegen door de lucht, en zelfs de gematigde «Nieuwe Courant® schrijft, dat Mr. S. door zijn vermelde aansporing aan tegenstanders om zijn voorbeeld te volgen «tegenover het land (blijft) staan a!s een onbetrouwbaar man, die, om eenvoudige lieden voor zijn partij te winnen, zijn gaven van het verstand en het woord schromelijk tnisbruikU. Gelijkt het er niet veel op, of men een gevreesd tegenstander dood wil drukken De zaak is op zich zelve zooveel spektakel niet waard. Vergissingen* zijn mensebelijkze te erkennen, is eerlijk. Als de «Nieuwe Courank groote woorden wil rondslingeren, laat ze dart beginnen met te kapittelen den beer Ketelaar, die overtuigd werd, allerlei onwaarheid over de bij zondere school in de Kamer gespro ken te heben, en ze niet introk den heer Roodhuyzen, die het fa beltje vim den gedwongen doop der officierskinderen opdischte, en, van ongelijk overtuigd zwijgen blijft den heer Pyttersen, die in het blad hetwelk zijnen naam als hoofdredac teur aan den titel voert (door welk feit hij recht heeft zijnen persoons naam in bet debat te betrekken) eene aantijging tegen Dr. Kuyper opwierp en, herhaaldelijk tevergeefs gemaand om [bewijs, om de zaak blijit henen- draaien. Waar we de lichtzinnigheid èn van Sybrandy èn van Roodhuizen èn van Ketelaar èn van Pyttersen laken, staat de eerste, die den zedelijken moed heeft om zijn fout te erkennen, o. i. véél hooger dan de drie bondgenoo- ten der «Nieuwe Courant Ook de «Nederlander* bad wel ge wild dat Mr. S. vroeger zijn vergis sing erkend had, doch acht ook dat er aan de overzijde zooveel «vergis singen® nog op erkenning wachten, dat men daar niet zooveel stof over deze quaestie opjagen moest. De Ooiiogr. RUSLAND en JAPAN. Nu weer ki mt het bericht, dat Togo zich met zijn vloot niet in de buurt van Formosa bevindt, maar ter hoogte van Ma- sampo (Korea). De correspondent van de '/Morning post» te Shanghai heeft liet van zeer geloofswaardige zijde. De man kan best gelijk hebben want als T go niet bij de Visscherseilanden is, zal hij zijn vlootstati n wei in de buurt van Korea hebben ge stigd. Maar de verblijfplaats van den Jpanschen admiraal boezemt nog maar matige belangstelling in. De groote vraag is, of, en waar, Togo den aanval zal beginnen. En dat vreet niemand. Niemand doch niet 1 Een correspondent van de '/Matin» heeft de primeur van de plannen des Japanschen admiraals. Men hoore hem Togo zal zooveel mogelijk een ontmoe ting met Rod/jestwenski's vloot vermijden, maar zich er toe bepalen het dezen zoo lastig mogelijk te maken, door zijne kolen-, transport- en hulp schepen in den grond te boren. Aan een geregeld gevecht wil hij zich echter niet blootstellen, om zijne schepen tc sparen. Ook op zijne overmacht aan torpedoboo- ten durft hij zich niet verlaten. Te Port-Arthur immers, waar die vaartuigen onder de gunstigste omstan digheden verkeerden, is het hun slechts gelukt'éen enkel Russisch schip tot zinken te brengen. Maar nog veel tninder kans op slagen zouden zij hebben tegenover varende kruisers of pantserschepen, want zelfs al zouden de Japansche torpedobooten de gr cte Russische schepen tot op korten afstand kunnen naderen, dan zou de zuiging dier schepen de voor hen bestemde torpedo zoo geducht doen afdrijven, dat deze haar werk niet kon doen. Op grond van deze ondervinding moet de Japansche vlootvoogd dan besloten hebben, geen torpedobooten om zich met den vijand te meten, maar zal bij die alleen tegen de kolenbooten en hulpschepen ge!irui keu. 11 ij wil het Russisch eskader aldus beruoven van zijn toevoer van steenkool, en dwingen koers te zetten naar Wladiwoslok, waar hij zijn tactiek van voor Port-Arthur hoopt te herhalen. Of hem dat echter zal gelukken is sterk te betwijfelen, daar de toegang tot de haven van Wladiwostok niet zoo gemakkelijk is af te sluiten De tactiek van Togo is dus ontsluierd. En alweer door een man van dezelfde natie, die om haar neutraliteitsopvattir.gen de Japansche verontwaardiging in zoo hooge mate opwekte. Als ze in Tokio tens dien Londenschen correspondent van den Matin te pakken kregen Of zou men hem, als een onschadelijketi praatjesmaker, maar stilletjes laten loopen Het Amrrikaansche ministerie van bui- tenlandsehe zaken verklaart niets te weten van een plan van Rodzjestwensky om zich nabij het eiland Luzon van kolen te voor zien, inaar in elk geval de strengste onzij digheid te zullen handhaven. Hoogstens zal aan ds Russische schepen genoeg kolen worden verstrekt om Wladiwoslok te kun nen bereiken. De Russische minister voor de middelen van verkeer, prins Khilkofl, die pas uit Maudsjoerije is teruggekeerd, heeft aan zeker persman verteld, dat alles nu naar wensch gaat. De troepen zijn weer geheel van hun nederlaag bij Moekden en hun vermoeienissen bekomenzij zien er goed uitgerust en gevoed uit en stellen ver trouwen in hun aanvoerder, vurig verlan gend naar het oogenblik, dat zij weer in het gevecht kunnen gaan. Zoowel per spoor als langs Tsoengari en de Amoer worden voortdurend legei be hoeften aangevoerd, en het leger is sterker A Aller wensch de va numme Abot drie m Of Herzie BURGE meent» O geplakt e tot en mi tarie vooi ziene lijst die voor onderhou met aand naar gela en van d bruikbaar zien. Inli zwaren t< te bekem Ooltger Burgi De S JOH. VA I BURG] me»nte 1905, des aanbestel straatm»! binnen dl; 1 Juni ltl De voel ter Genui Ooltgtr I De S joh. va£ I Men Op 1 mr. J. Kamer, tijd ree hij dar voor et aanmerl Toet wachts, laatste de Ond Mr. te Haa houder Univers moveer Het z< bsëedig rechtsh Tot 18 advoca; 's-Grav is hij ter in gewees In i kozen onafgel De lieke hem m werden echter, gezond zelden. De orde van de

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1905 | | pagina 2