TWEEDE BLAD.
Donderdag 16 Juni 1904. No. 974.
JOHS. ROODZANT
H. CH VEGTEL
IN HOC SIGNO WSES
OfOcicei CsledeeSïe.
Dokeitdniakiiig.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der ge
meente Ooltgeiisplaat brengen ter openbare ken
nis dat de Burgemeester dezer gemeente des
Woensdags en des Zaterdags van elke week des
namiddags van 2'J, tot 4 uur voor de ingezetenen
dezer gemeente ter gemeente-secretarie te spreken
zal zijn.
Ooltgensplaat, 11 Juni 1004.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
Job. VAN PUTTEN.P. VAN WEEL.
Aantal kiezers voor de Provinciale
Staten in liet. kiesdistrict «Middelharnis.«
^HNOOXO0CCCN95«O
i ac cc os o t*- so o cc so t-
SCCOCOrHr—
~,iooJXOiC5?:iO'-ci^Mcc
I O 50 CO rHI M (M (M M lO W
T-i xO Oi CO rH rH <N rH 1 CO ri CO
Jz^t^'carftirjiorftcocD oc co co
W^O-ÜCCCCriCOOiOïW^Cl
lOCOïO—1 i-itMrlriW'-'WW
«öCC0»0'"Ht>-0Zï",*-C0,M,-£
G5 *0 05 Cï 05 C—OO^^CC)
Ol r-i M r( Cl H H
S S'?
no
rö
cc 4, g
O >-a f-i o
C
MJ C
«OQ
O -o
O
cc
C m
c
fcü
03
1
K
O
O oj P
CD
O
o
a ro
B-S
CC-c
t; -a
o
SQCOSOSW^kkOO
co
co
C3
co
co
«.O
<33
-C4
tjH
co
30
CO
a
C3
<3
Tiiiis- ess Landbouw.
LANDBOUWONDERWIJS.
II.
Het Verslag van de Commissie van Toezicht
op de Cursussen welke vanwege „Landbouwon
derwijs" gegeven worden is ko:t maar zakelijk.
Er zijn vooral een tweetal feiten, waarop wij bet
volle licht willen doen schijnen, feiten, waar de
ouders van de leerlingen der cursussen wel eens
goed over mogen nadenken.
Het peil van ontwiklce ling der leerlingen is laag
Ziedaar het éene feit. Zeer ernstig is het. Hoe
't zoo komt dat nu al vele keeren door de Com
missi e geklaagd werd over de ontwikkeling der
leerlingen, ik waag 'l niet, dit te beslissen. Maar
mij dunkt toch, dat, indien door de ouders goed
werd ingezien hoe enkel op een fermen grond
slag voortgebouwd kan worden, dat zij dan voor
hun kinderen liet lager onderwijs wat meer op
prijs gaan stellen. De boerenjongens, die op school
flink leerden, kunnen op een landbouwcursus
heel wat kennis opdoen met betrekking tot het
vak, dat later door hen zal beoefend worden.
En zij, die, door welke oorzaak dan ook, slecht
onderlegd zijn, zij zullen alleen dan nog wel eeii
weinig mededragen van de lessen, misschien zelfs
teel, wanneer ze zich met vlijt en ijver wijden,
aan wat ze op den cursus moeten doen.
Maar de ambitie was over 't algemeen gering
of wat op het zelfde neerkomt, het verzuim was
groot.
Geen wonder dus, dat wij aan 'tslot van het
Verslag der Commissie lezen, hoe zij met leed
wezen zich genoodzaakt ziet zulk een treurig
rapport samen te stellen in zake den gehouden
cursus.
Vat de leerlingen begrijpen vullen, dat ze voor
hun eigen belung dezen cursus bezoeken en alleen met
zelfstudie en ambitie in hun vak resultaten en vol
doening van hun werk kunnen hebben
Deze, door mij gecursiveerde woorden, waarde
lezers, moet ge lezen en herlezen en dan beden
ken, het feit het tweede, waarop ik wijzen
wilde dat ze geschreven zijn door de heeren
J. van Schouwen en J. van der Koogh, twee
mannen, die in de praktijk van 't landbouwbe
drijf door kneed zijn. Als zulke mannen de
overtuiging bezitten, dat het landbouwonderwijs
zoo nuttig werken kan, dan moet dit dunkt mij
wel een prikkel zijn. Een prikkel, niet alleen
voor de jongelui, maar ook voor de ouderen op
wien de zedelijke plicht rust de jongere aan te
sporen, wanneer zulks noodig blijkt.
De Commissie hoopt, dat de jonge vrienden
door ijverige studie en trouw bezoek aan den
cursus in het a. s. win ter-halfjaar zullen trachten
den verloren tijd weer in te halen.
Ik hoop, dat dit schrijven van mij een weinig
mee zal werken om de hoop der Commissie ver
wezenlijkt te krijgen. M.
Vraagbaak.
Vragen en Antwoorden worden kosteloos geplaatst.
Antwoorden of raededeelingen
zyn niet hetzelfde nummer gemerkt als do vragen
waarop ze betrekking hebben.
Vragen.
085. Wat is een veenmol voor een beest?
680. Leggen slakken eieren
687. "Wat bedoelt men met de uitdrukking:
„er is rotting in de melk"
Antivoorden en tnededeelingen
682. Kropsla inmaken Dat gaat lieel best. De
kropjes goed afbladeren en clan doormiddensnij-
den, om le kunnen zien, of er soms rotte blaad
jes doorloopen. Elk half kropje op de snij vlakte
met zout bestrooien. En als een laag sla in den
inmaakpot zit daar zout over, voor men aan
een nieuwe laag begint.
Ingemaakte sla is een fijne groente in de
"wintertijd.
68$. Radijs zaaien? Dat kan men heel 't jaar
door wel doen.
684. Ritnaald door bemesting dood te maken,
'k Geloof niet, dat dit zou gaan. De bemesting
zou dan wel zóó sterk moeten zijn, dat de plan
ten er door stierven.
BSinncnland
Generaal Van Eleutsz tijdelijk
vervangen.
Den 13 Mei werd uit Batavia aan de
»Deli Ct.« geseind:
»Van Heulsz door Idenburg opgeroe
pen, raadplegen met landvoogd keuze Van
der Wijck, waarnemend gouverneur Atjeh.«
Een later telegram luidde
»Van Heutsz is opgedragen in de eerste
helft van Juni naar Nederland te gaan met
behoud van ziju betrekking. De generaal
Van der Wijck zal hem tijdelijk vervangen.
De >Deli Ct.« verzekert, dat er zéér
weinig waarschijnlijkheid bestaat, dat ge
neraal Van Heutsz gouverneur generaal zal
worden.
Plaatseiyii Hieuws,
Middelharnis In de Ned.Herv Kerk zijn
weder 2 nieuwe ramen met gekleurd glas
geplaatst door den heer P. J. Felis te
Utrecht. Thans zijn nu 6 oude door
nieuwe vervangen.
Tegen 8 Sept. a. s. is de milicien
verlofganger Jacob Slis opgeroepen in vver-
kelijken dienst tot het doen van herhalings
oefeningen (Garnizoenplaats Willemstad.)
De lotelingen der lichting 1904 op
21 Mei jl. voor korte oeteningen opgeroepen
zijn ingedeeld als volgt
Machiel de Ruiter 3 Reg. Infanterie Ber
gen op Zoom.
Klaas Vroegindcweij 3 Reg. Infanterie
Bergen op Zoom.
Jan Peeman 4 Reg. Vesting Art. 's Gra-
venhage.
Hubr. v. d. Hoek 4 Reg. Vesting Art.
Willemstad.
De Directeur-Ingenieur der Gasmaat
schappij »MiddelharDis-Sommelsdijk« heeft
opdracht tot uitvoering verleend aan de
firma Aug. Klönne te Dortmund tot het
bouwen van een half generator gasoven
volgens contractaan de heeren G. Wilson
te 's Gravenhage het leveren en stellen
van een Beale's gas-eshaustor met dubbel
werkende regulateur zoomede van een
patent Corwan's stads drukkingregulateur.
Aan dezeltde heeren het verplaatsen van
een stationsmeter en een stadsdrukking
regulateur, het leveren, stellen en leggen
der benoodigde Hoofdkranen, hoofdbuizen
en hulpstrikken voor het wijzigen, spitten
en uitbreiden van 't hoofdbuizennet der
fabriek en dat voor elke gemeente afzon
derlijk
Aan de Heeren Engelse Co. te Schie
dam het leveren en stellen van een gas
motor zoomede benoodigde assen, riero-
schijven, pompen, enz.
Aan den Heer A. Dijkers te Middelharnis
het metselwerk voor de te bouwen machine-
en regulateurkamer.
Aan den Heer W. de Mooij te Sommels-
dijk het smidsvverk van dit gebouw en aan
den Heer J. Spee te Sommelsdijk het daar
voor benoodigde timmerwerk.
Stad aan 't Haringvliet. In de 1.1.
Zaterdag gehouden raadsvergadering is
vastgesteld de verordening, regelende de
werkzaamheden van den Burgerl. Stand,
onderling, waarbij zijn benoemd de heer
Burgemeester voor de Huwelijken en de
heer Secretaris voor de andere werkzaam
heden en de heer J. H. Sitnons als plaats
vervanger voor beide.
Bi] den Burgem. zijn enkele verzoek
schriften ingediend, betreffende het sluiten
der herbergen bij gelegenheid van dea.s.
kermis.
Van den WeiEd.Gestr. heer Lisman
schoolopziener is eene missive uitgereikt,
om op 5 Juli a.s. eene algemeene verga
dering te houden te Helvoetsluis, van de
onderwijzers op Flakkee, Voorne en Put
ten. Bij genoegzame deelneming zal daartoe
eèn expresse boot worden afgehuurd.
Op Maandagmorgen is eene verga
dering alhier gehouden ten raadhuize van
het college van zetters onder voorzitter
schap van den Inspecteur inzake de be
drijfsbelasting.
Den Bommel. De landbouwer C. Fok
ker ging Zaterdagmorgen om 4 uur met
twee paarden naar de kaai, om aldaar een
wagen met grint te halen. Door een of
andere oorzaak wilden zij verkeerd en gin
gen aan 't achteruitloopen, met het gevolg
dat beide paarden in de kaai terecht kwa
men. Doordat de bestuurder ze zoo lang
mogelijk vast hield, en tevens noch over
een staaldraad struikelde, viel ook hij in
de kaai en kwam boven op de paarden
terecht. Hij wist zich echter spoedig op
het droge te helpen, ook de paarden wer
den in een zeer korten tijd gered. De
paarden hadden geen letsel bekomen. C.
F. zelfs heeft zijn lendenen erg bezeerd
zoodat hij tot op heden niet gewoon op
zijn gang is.
-- Jl. Vrijdag hield Mr. T. de Vries,
de protest-candidaat op Flakkee tegen de
Antirev. Partij eene rede over 3.Waarom
kunnen wij dit Ministerie niet steunen
Aanleiding daartoe was, dat het Ministerie
Kuyper veel heeft beloofd en weinig heeft
gedaan.
Nu dat kan ook niet anders. Volgens
Mr. de Vries zelt, een 4-jarig tijdperk is
tekort, om een Christelijk Ministerie te be-
oordeelen. Dat schreef hij ruim 2 jaren
geleden, in de Prov. Friesche Crt,
In debat kwam de heet Uilenbroek van
Rotterdam, die de heer de Vries tamelijk
op zijn stuk zette Slim was Mr. de Vries
dan ook, dat hij de heer Uilenbroek geen
tijd gaf, zijne Chr. speech te becritiseeren,
te meer, daar hij zag, dat de meerderheid
voor Uitenbroek en tegen de Vries was,
en nu heelt laatstgenoemde nog al Vrijz.
Dem. die hem nog meer toejuchen als zijne
enkele partijgenooten, wat ons derhalve niet
verwonderd. De grootste kracht die van Mr.
de Vries uitging om zijn debater te be
antwoorden was, de aardigheid Uiten
broek Uilenbroek te noemen. Wat argu
ment
De heer Uitenbroek verliet daardoor
onder protest de zaal, mede gevolgd door
vele bezoekers. Na dien kon Mr. de Vries
voortgaan tot de nog aanwezigen te spre
ken. Hij riep schande er over en zeide
dat Uitenbroek blij was dat hij de zaal
kon verlaten, omreden hij bang was, het
geen hij zou moeten hooreu.
Was dat nu uiet eens Christelijk, lezer.
Dergelijke onnoozele uitspringertjes getuigen
echter voor ons, dat de Spr. zeer zwak
staat, waarom we genoegzaam hiermede
kunnen vols'aan. Alleen zouden wij de heer
de Vries den raad willen geven, ais hij
weer eens ergens candidaat wordt, wat
zakelijker op te treden, en persoonlij
ke veelen over le laten aan a deren. Daar
door zou een minder beneveld licht van
zijn Chr. Dem lamp hare stralen uitspreiden
over den volke, en de persoon van de
Vries zelf eeren, een meester in de rechten
waardig.
-- Maandag 13 dezer hield Dr. P. H.
Roessingh een lezing over de beteekenis
van de verkiezing der Prov. Staten. De
Hoogeronderwijswet en de Tarietwet moesten
dienen om de Kiezers te bewegen hunne
stem uit te brengen op de vrijzinnige Can-
didaten.
In debat kwamen P. Huijer en B. Jon
geling die door den spreker werden be
antwoord. Huijer vroeg daarop nog
maals het woord, maar de gelegenheid
werd daartoe niet opengesteld.
Heden Donderdagavond zal alhier
in de zaal van Mej. Lokker op treden
Mr. J van Drooge van Dordrecht. Onder
werp niet opgegeven.
Dinsdagavond hield ons Statenlid
de heer de Wilde eene politieke rede over
de aanstaande verkiezing voor de Staten.
Duidelijk wees Z.Ed. aan, dat zij, die nog
geloof hechten aan het Woord eene dure
roeping hebben te vervullen, hen wijzende
daarop, dat het niet gaat over personen
maar om beginselen. Een waarschuwend
woord werd gewijd aan de candidatuur-de
Vries, daar hij zijn socialistische ideeën in
een antrev. kleed tracht te steken. Een
zijner uitspraken geven daarvan duide
lijk blijk, daar hij zich over de staking in
die mate uitsprak, dat hij den Heere God
gedankt had voor het krachtsbetoon der
socialisten
Door de heeren Geleijnse en Jongeling
werd eene vraag gedaan, de eerste over
het woord van Groen van Prinsteren, n.l.
Tegen de Revolutie het Evangelie daar
ook Mr. de Vries die leus tot de zijne maakte,
en de tweede over de schoolwet. Beide
vragen werden naar genoegen beantwoordt.
De vrijzinnigen schitterden door afwe-
z.ghe d.
Nieuwe Tonge. Zaterdagavond trad
voor een matig bezette zaal alhier op de
Heeren de Gast en de Jong tot verde
diging van zijn caudidatuur,
I11 debat kwam de heer I. v. Es van
Stad aan 't Haringvliet die de Heeren op
een humane manier bestreed. Zeer tot
genoegen van het aanwezige publiek.
Oude Tonge. De besmettelijke ziekte
(typhus) is geweken, uit het huis get. wijk
A No. 6.
Zondag 12 Juni j.l. had het 5-jarig
zoontje van J. D. Esser alhier, het ongeluk
al spelende in een volle kaai met water
te geraken. Door toegesnelde hulp van
zijn broertje en het 9-jarig zoontje van de
Wed. G. Pulleman, mocht het hem gelukken
het kind weer op het droge te helpen. Met
een net pak keerde hij huiswaarts.
Het aandeel dat deze gemeente, voor
het dienstjaar 1905 ter bestrijding van
de uitgaven der Gezondheidscommissie,
gezeteld te Middelharnis moet bijdragen is
f92.43.
In het Dieuwe vaarwater onder deze
gemeente, is het schip bevaren door H. C.
Smits, en geladen met steen bestemd voor
's Gravenhage, tegen de aldaar liggende
witte boei zoodanig aangevaren, dat het een
lek bekwam, waardoor hij genoodzaakt was
de steen in een ander schip over te laden.
Stellendam. De herijk van maten en
gewichlen zal voor deze gemeente plaats
hebben op 14 Juli a.s, des voormiddags
van 9 tot 12 uur en des namiddags van
1 tot 3 uur in het gemeentehuis.
- Door den Burgemeester dezer gemeen
te is ter kennis van belanghebbenden ge
bracht, dat van af 14 Juni tot en met 30
Juni e.k. ter Gemeente-Secretarie gelegenheid
beslaat tot inschrijving van jongelieden van
16 tot 24 jarigen leeftijd die wenschen deel
te nemen aan het voorbereidend Militair
Onderwijs hetwelk kosteloos wordt gegeven
van ongeveer naif October e.k. tot ultimo
Februari d. a. v. met aanwijzing naar de
voordeelen, die degene in uitzicht heeft die
in liet bezit is van het getuigschrift, dat
voor het doorloopen van die cursus kan
worden verkregen.
De milicien J. Meerman van de lichting
van dit jaar ingedeeld bij de infanterie in
garnizoen te Bergen op Zoom is als onge
schikt voor den dienst naar huis terug
gekeerd.
Gisteren (Maandag) avond vielen twee
kinderen, van ongeveer 6 jaar, van A. Keijzer
al spelende in den Bermsloot. Ter redding
van het kleinste kind was men genoodzaakt
er bij te springen, terwijl de kleine nog
aan de gevolgen daarvan lijdende is.
PcciitzaBten.
arsondissements-beohtbank.
(Kamer van Strafzaken.)
Zitting van Dinsdag 14 Juni.
Heden werd het volgende vonnis gewe
zen
In don hals gestoken.
Heden had zich te verantwoorden L. H.Jr.,
24 jaar, arbeider te Ouddorp, beklaagd op 13
Februari jl. M. Tanis P.Jz. met een mes of
ander scherp voorwerp in den hals gestoken
en verwond te hebben.
Beklaagde ontkende het ten laste gelegde.
Getuige M. Tanis verklaarde, dat hij op ge
noemden datum 's avonds om half elf op den
Nieuwenweg een troepje jongens was tegen
gekomen, waaronder zich bekl. bevond. Deze
was op getuige toegeloopen en had hem met
een mes in den hals gestoken. Hij had toen
gezegd: »ik zal je doodsteken, dan kunnen ze
je in een kist terughalen.
Zooals bleek, was er een wraakneming in
het spel om een meisje. Beklaagde was dien
avond dronken geweest.
Wegens mishandeling requireerde het O M.
een gevangenisstraf van zes weken.
Ingezonden Stukken.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie
en Uitgever.
DEN HAAG 8 Juni 1904.
Mijnheer de Redacteur.
Onderstaand stuk zond ik aan de Re
dactie van Vooruit
Het eerste gedeelte raakt een persoon,
die zich J. te S. teekent en mij in Vooruit
beschuldigde oorzaak te zijn
ie. dat de vereeniging »Landbouwonder-
wijs« in geldelijke verlegenheid verkeert
2e. dat de Ambachtsschool te Middel
harnis zich met inspanning van alle krach
ten moet staande houden.
Op mijn mededeeling, dat ik mij voor
neem 16 dezer het bewijs te leveren, dat
het beweerde met de waarheid in strijd is,
antwoordde J. te S. dat hij liever niet
debatteert maar er de voorkeur aan geeft,
dat ik in Vooruitte zijner kennis breng,
welke onwaarheden hij mij ten laste legt.
Het tweede gedeelte van mijn stuk raakt
den Secretaris van de Chr. Dem. Propa-
gandaclub, die gelijkluidend stuk als in Uw
blad, mede plaatste in s> Vooruit,
Tot zoover de toelichting. Volge het
stuk, dat ik aan »Vooruit« ter opname
zend.
Aan de Redactie van
«Vooruit.
Mijnheer de Redacteur
Uitstedigheid was de oorzaak dat ik uiet
eerder in de gelegenheid was U dank te
zeggen voor Uwe vriendelijkheid om me
het verzoek van J. te S. nog vóór het
verschijnen van Uw blad te doen gewotden.
Overigens, schoon gaarne bereid mij in
het openbaar te verdedigen tegen publieke
aanklacht over de wijze, waarop ik mijn
mandaat vervul, meen ik, dat het Staten
lidmaatschap niet medebrengt de verplich
ting in te gaan op beschuldigingen van een
tegenstander, die den moed mist zijn naam
te noemen.
Waar ik D. V. deze quaestie in openbare
vergadering zal ter sprake brengen, ge
schiedt dit dan ook louter om het licht te
doen vallen op den aard van sommiger
bestrijding.
Den Secretaris van de Chr. Dem.
Propagandaclub te antwoorden mag zeker
overbodig heeten, waar het te betwijfelen
valt of hij steller is van het door hein on
derteekend stuk. ik wil niets afdingen op de
talenten van de Flakkeesche Christen-De
mocraten, die meermalen in Uw blad blijk
geven van groote politieke en journalistieke
ontwikkeling, maar meen den stijl van Mr.
de Vries te herkennen in het kwistig ge
bruik van de woorden »verleugening van ons
volk« >verdachtmaken« en avalsche voor
stelling^ met alle welke zaken Mr, de Vries
zelf zoo goed vertrouwd is, dat hij geen tien
regels kan schrijven zonder een ander daar
van te tetichten
Mr. de Vries nu als schrijver van het
stuk aanmerkende, meende ik juister te
doen dezen Heer persoonlijk uit te noodi-
gen met mij in debat te treden als ik 16
dezer te Middelharnis eenige woorden wijd
aan
De ware beteekenis der
caudidatuur de Vries.
Dankzeggend voor de opname
hoogachtend,
Uw Dw. Dn.
H. CH. VEGTEL.
Mijnheer de Redacteur 1
Vergun mij een plaatsje in uw doormij voort
durend gelezen blad, voor het onderstaande
LI. Vrijdag mocht ik in de eer deelen, Vooruit
te ontvangen. Nadat ik het eerste stukje van
dat nummer getiteldDe beste keuze, had inge
zien, had verbazing mij aangegrepen.
M. de R.daarin schrijft Vooruit, of laat ik
liever zeggen de heer De Jong.
„Laat de kerkelijken nu eens één Wet noemen
van vorige Ministeriële die strijdt met de Chr.
beginselen, dat kunnen zij niet, onmogelijk."
Beleefd veroorloof ik ntij de vrijheid, om uit
de vele onchristelijke Wetten van vorige Mini-
steriën er slechts drie te noemen.
De eerste is die vreeselijke schoolwet, toen de
Naam van Jezus niet meer in de school mocht
genoemd worden, dien eenigen Naam onder den
hemel gegeven, waardoor arme zondaren alléén
kunnen zalig worden, die mocht aan de jeugd
op school niet meer genoemd worden, maar die
Jezus werd daar de deur gewezen, en toch heeft
Hij zoo uitdrukkelijk gezegdLaat de kinderen
tot Mij komen en verhindert hun niet, want
derzulken is het Koninkrijk der hemelen. Ik vraag
u, M. de R., was dit geen onchristelijke Wet?
De tweede is: De Wet over de longziekte onder
het vee, toen wanneer in een stal van 100 stuks
1 ziek werd, allen moesten worden afgemaakt,
en dat bovendien zonder vergoeding van het Rijk
Was ook dit geen onchristelijke Wet? Geen won
der dat de groote Bilderdijk schreef
Domheid, dolheid, razernij,
Moesten eertijds aan de keten,
't Geeft nu de Wet der Maatschappij
En dat moet nu zalig heeten 1
De derde is: De afschaffing van de doodstraf,
daar toch de Almachtige zoo duidelijk in zijn
dierbaar getuigenis zegt: Die des mensehen bloed
vergiet, zijn bloed zal door den mensch vergoten
worden, want God heeft den mensch naar Zijn
beeld gemaakt.
En waar heeft nu een Christenvolk zich anders
aan te houden, die naar den Naam van Christus
genoemd worden, dan aan de uitspraak van Gods
Woord, en vandaar dan ook die vreeselijke ge
volgen van moord en doodslag, daarom klinkt het
woord ons zoo krachtig tegemoetO land, land,
land, hoort des Heeren Woord "Was ook dit geen
onchristelijke Wet?
Vervolgens schrijft de heer De Jong, met den
meesten smaad, over de kerkelijke partijen, en
noemt die dan met den naam van Boomsche en Do-
leerende. Mag ik zoo vrij zijn den heer De Jong
de opmerking te maken dat er thans in ons Va
derland geen Doleerenden zijn, maar wel Gere
formeerden ten anderen dat deze genoemden
in ons Vaderland niet alléén de kerkelijke par
tijen uitmaken, maar gelukkig ook een groot
aantal van de Herv. Kerk. En dat zoowel be
staande uit leeraren, als leden. Ik wil daarvan
eenige namen met opzet noemen alsDr. De
Visser, Ds. De Lint van Wijngaarden, Ps. Krom-
zigt, Ds. Eringa, I)s. Postma, Ds. Feikkes, enz.
Ook op ons eiland Flakkee zijn er gelukkig nog
leeraars in de Herv. Kerk, die het met dit Mi
nisterie houden. Ja allen, die den vollen raad
Gods verkondigen, en zich buigen onder Gods
Woord, maar alleen alle halve en driekwarts
predikanten, gaan te vuur en te zwaard, tegen
Dr. Kuyper en tegen dit Ministerie, want zij zijn
bevreesd, dat even als in de 16e eeuw door prins
Maurifcs, ook zij over de grenzen zullen gezet
worden, en wij zeggenwat noodDan kunnen
zij, zooals vader Brakel het gezegd heeft, schoen
lapper worden.
E11 dat de heer de Jong zooveel laster uitbraakt
tegen onzen Hooggeëerden Minister van Binnen-
landsche Zaken, bedroeft mij wel, doch verwon
deren doet het mij niet als ik gedenk aan den
vlekloozen heiligen, en volmaakten Zaligmaker,
waarvan ze vrijuit getuigden: hij is een vraat
en een wijnzuiper en werpt de duivelen uit door
Beëlzabul den oversten der duivelen en gezegd
heeftZij hebben Mij vervolgd, ze zullen ook u
vervolgen. Maar Gode zij dank, er is gelukkig
nog een volk in Ned. en daar buiten, die betere
gedachten koesteren van Dr. Kuyper en als eens
zijn kille gebeente sluimert in het stof des doods,
zal het nageslacht nog zijne daden vermelden, en
zijn naam vereeuwigen. En als het moet zijn,
vanwege den stroom des ongeloofs, dat dit Chr.
Ministerie, met Dr. Kuyper aan het hoofd moet
aftreden," zal onze diepgeëerde Koningin droevig
weenen en uitroepenWagen Israels en zijne
ruiters I En waartoe zullen wij H. M. die smart
aandoen
Aan die tedere plant, aan dien kostbaren telg,
gesproten uit het Huis en uit den Stam van Oranje
Nassau, waar ons Volk zoo onuitsprekelijk veel
aan heeft te danken.
U Mijnheer bij voorbaat dankzegging voor de
opname dezer regelen, teeken ik hoogachtend,
Uw Div. Dn.
Ooltgensplaat,
C. BRABER Kzn.
Geachte Redactie
Vergun mij nog een paar letteren in uw blad.
Óp 0 Juni 11 hielden de heeren J. C. de Ga3t
en W. de Jong in het lokaal Breeman alhier
eene Politieke Lezingals debatter trad op, zoo
las ik in Vooruit, den heer L. Donkersloot Johz.
Waar D. gezegd heeft Jat De. Kuyper zijn ver
stand van God had gekregen, doch Me. Tkoelstba
van den duivel. Ik veroorlof mij te zeggen dat
de heer D. het zeker goed bedoeld heeft maar
niet goed gezegd. Ook Mr. T. heeft alles wat hij
h eft van God, want élle goede gaven en vol
maakte giften zijn van boven, van den Vader
der lichten enz. Doch de heer D. heeft bedoeld,
het besteden dier gaven, en dan heeft de heer
D. volkomen gelijk, éllen toch die hunne gaven,
en talenten niet aanwenden tot eer van God,
zijn met dezelve niet werkzaam uit den Geest
des Heeren maar uit den Geest des afgronds en
tot Troelstra, en allen die in dian geest werkzaam
zijn klinkt het ontzettend woord hun tegemoet
uit het Woord des Heeren: 0! Gij kind des dui
vels vol van alle bearog, en van alle arglistig
heid. Vijand van alle gerechtigheid zult ge niet
ophouden te verkeeren de rechte wegen des
Heeren. Handelingen 13-10. Aangaande het ge
zegde van Ds. v. d. Valk te Oud B. door den
Heer Donkersloot is een fout, die bij als Christen
moet herroepen. Want dit gaat niet aan, om
iemand te bekladden met zijn vroeger leven.
David bad ook in Ps. 25: Gedenk de zonden mij
ner jongheid niet, en wel is het, bedroevend, als
men moet klagen, over zijn zondig eertijds, maar
welgelukzalig als men kan roemen, over zijn zalig
en gelukkig heden. Zoo ging het met Saul us van
Tarsen en met de gemeente van Efeze, zoo gaat
het inet allen die den Heere genadig van hun
nen zondigen weg komt op te keeren. Zoo zou
het ook bij den heer De Jong gaan, en zou hij
met ootmoed voor Gods aangezicht getuigen, eer
tijds was ik duisternis, maar nu ben ik licht in
den Heere en wandel ik nu als een kind des
lichts, en zeker zouden zijn partijgenooten hem
alsdan daar een verwijt van maken, dat kan niet
anders. Moge de Heere Zijne reddende Genade
aan hem verheerlijken, dan voor zeker zou hij
uit eene andere uit eene betere Bron putten.
Mijnheer de R. ontvangt mijn welgemsenden
dank voor deze opname. Uw dw. dn.
Ooltgensplaat. C. BRABER Kz.
Mijnheer de Redacteur
Naar aanleiding van dat mooie blad „Vooruit"
van Woensdag 8 Juni 1904, mij toegezonden,
verzoek ik Ulïïd. deze weinige letteren te plaat
sen in uw hooggeëerd blad.
Ondergeteekende is niet gewoon om in de cou
rant te schrijven en houdt daar ook niet van,
daar het meest uitwerkt een heet hoofd en een
koud hart, maar hier in dat vuile blad „Vooruit"
komt de brutaliteit zoo erg uit tegen den Heere
God, dat Zijn eer en Zijn Naam daar op het
hoogst aangerand wordt, want het is niet zoo
zeer om personen, Mijnheer de Redacteur te doen
maai' om de Godheid overal uit te bannen* Nu
gebruiken de liberale schrijvers alle vuil, om hun
doel te bereiken, nu gaan zij persoonlijkheden
gebruikenzie de Antirevolutionaire lieflijkheden
in de zoogenaamde „Vooruit", ook de motie van
de heeren de Jong en de Gast aangaande de
Leerplichtwet. Onze leerplicht is afgelegd bij
den Heiligen Doop, nu kan het nooit zoo wor
den ingekleed door de liberale partij of het is
schadelijk voor de arbeiders; daarom Kiezers,
laat u nooit misleiden door dat groote geschreeuw
van die mooie schrijvers in de „Vooruit" van.
Kerkelijken, Duurbrood, boeman, Doleerenden,
enz. iaat u nooit bang maken, maar doe u plicht
én stem op 17 Juni op de heeren
EN
opdat des Heeren Woord niet verder ook door
uw toedoen wordt vertrapt en uit de Maatschappij
wordt gebannen.
Verder is mij het geschrijf, in dat vuile blad,
te vuil om daar verder op in te gaan, daar li t
tocïi maar parelen werpen is voor de zwijnen.
U Mijnheer de Redacteur dankende voor do
opname.
J. SLIKBOER.
Ooltgensplaat, 13 Juni 1904.
Geachte Redactie
Van de antirevolutionaire kiesvereeniging ont
ving ik een uitnoodiging om op Donderdag a. s.
te komen debatteeren op een meeting waar de
heer Vegtel zal spreken.
Deze uitnoodiging verwondert mij zeer.
Alle avonden ben ik nu achtereenvolgens '11
elke plaats van heel het district opgetreden e:i
telkens had de heer Vegtei zoowel al3 dc heer
