Vrijdag 10 Juni 1904.
voor tic KuSdiiollanilsche en Zeeuwsche Ëilanden.
TWEE BLADER.
Antirevolutionair
Negentiende Jaarg. No. 973.
Orgaan
IN HOC SIGN O VINCES
FEUILLETON.
een dag vroeger.
üït&evek:
T. BOEKHOVEN.
Alle stuklcesi voor «3e Bedacfie bestemd,
Advertentiën eis verdere Administratie franco toe te Kenden aan den Uitgever.
EERSTE ltl.il>.
Aanstaande week
verschijnt ons blad
Heeren Correspondenten gelieve
hiervan goede nota te nemen.
„Hechts of links?"
Zóó luidt de titel van eeue popu
lair geschreven brochure van den
heer H. de Wilde, waarin deze aan
de kiezers nog eens duidelijk voor
oogen stelt, waar het in deze dagen
om gaat.
De drukkerij „Vada" te Wagenin-
gen stak, als naar gewoonte, dit
opstel in een behagelijk gewaad.
Eenmaal begonnen te lezen legt men
het boekje niet uit de handen alvo
rens het geheel gevolgd te hebben.
Voor slechts enkele stuivers kan
men zich het genot dezer lectuur
ei schaffen.
Hoofdgedachte in het betoog van
den heer de Wilde is, dat al wordt
het ook duizendmaal anders voor
gesteld, het practi8ch geloof in de
souvereiniteit Gods de scheidslijn
tusschen rechts en links aangeeft.
Er wordt allerminst ontkend, dat er
ook links een aantal kerkgangers
zijn, die zich niet schamen hun geloof
in God te belijdenmaar helaas,
deze lieden zijn niet consequentzij
plaatsen den Godsdienst naast hun
politiek leven, en passen hem niet
in het leven toe. Toch kan men
met niets minder toe dan hiermee
dat men, ook als staatsburger of als
medewerkende aan de politieke be
langen, zich een dader des Woords
betoont.
De liberalen hadden en hebben
steeds den mond vol over de volks
eenheid. Maar aangezien nu het
eene doel der natie Christus erkent
als de bezitter van „alle macht in
hemel en op aarde' en Zijn Woord
eerbiedigt als eeuwig geldend richt
snoer, en een ander deel onzes volks
daar geen besef van heeft en daar
geen neiging toe gevoelt, kan er ook
geene nationale eenheid bestaan in
den zin van aansturen op éénzelfde
ideaal, tenzij dan dat de christelijke
partijen hunne diepste overtuiging
zouden verloochenen, of dat de onge-
loovigen van hunne dwaling bekeerd
worden,
Van pas is dan ook de aanhaling
des schrijvers uit eene van Dr. Kuy-
per's redenen bij de Begrootings-
debatten van 1903 „De eenheid
moet men niet zoeken in uniformi
teit. Zeker, in het lage korenveld
is groote eenheid door de eenvor
migheid van het gewas. Maar er is
eene hoogero eenheid, de eenheid,
de harmonie van het bloemperk,
waarin de deskundige tuinier de
uitkomst ziet verwezenlijken van wat
hij met zijn zaaien had bedoeld."
liet lieESentl vilaii.
In de tegenwoordige verkiezings
dagen glijdt de liberale party al
weer een heel eind omlaag.
Er zijn onder die partij zeer zeker
nog eene menigte nobele menschen,
wier beter „ik" meespreekt als er
maar geene stembus in het gezicht
is. Maar bij eene gelegenheid als
nu weer de Provinciale verkiezingen,
biyken zij niet bestand tegen de
zuiging van den partystroom.
Menigmaal hebben de liberalen,
hetzij uit dwaling, hetzij uit afgunst,
gewaagd van het „monsterverbond"
tusschen protestanten en katholieken.
Maar zij zeiven komen nu eerst
eens recht in een monsterachtig
partygezelschap. Niet wat de begin
selen ondergronds aangaat, maar wel
wat het vertoon boven den grond
betreft.
Bi id voor degenen die
u geweld aandoen.
Ziehier een staaltje
De kundigste liberalen trekken er
dezer dagen op uit omhet
christelijk Nederland te helpen ont
doen van zijne christelijke regeering.
Toen nu voor dit doel ook Prof.
van der •Vlugt te Leiderdorp optrad,
verklaarde een uit Hilversum over
gekomen socialist, dat zijne partij
besloten had Prov. van der Vlugt
te stemmen als candidaat voor de
Prov. Staten omdat het chr. minis
terie „de arbeiders had gekneveld
met de stakingswetten."
„Maar ook ik heb toch voor die
wetten gestemd," antwoordde Prof.
v. d. Vlugt, „en ik zou datzelfde,
als het voorkwam, nogmaals doen."
Het natuurlijk bescheid van dm
socialist zou nu geweest zijn o zoo,
mijnheer zijt gij het hierin eens met
het chr. ministerie, dan is het voor
ons ook hetzelfde, oi gij dan wel
een candidaat der chr. partijen ge
kozen wordt.
Doch neen, het bleef er bij, de
socialisten zouden toch Prof. v. d.
Vlugt kiezen boven een antirevolu
tionair.
Hoe is dit te verklaren
Immers alleen zóó, dat de socia
listen wel inzien, dat er bij mannen
van het gehalte van Prof. v. d. V.
nog kans is, dat zij hunne oppositie
teden de wenscheu en werken der
socialisten laten varen, maar dat dit
van de christelijke partijen niet kan
verwacht worden.
Maar met dat al staat het dan
toch monsterachtig, dat als twee
personen of partijen zich beiden voor
eenzelfde soort maatregelen verkla
ren, alsdan een derde tot één van
de twee zegtu verkies ik, omdat
de ander er voor is. En zoo komt
dan die verkorene meer en meer op
de helling, die afvoert van den vasten
bodem der beginselen.
AStijd siog- maas* tegen-
sporrelen.
Wie weten wil wat er tegen de
wet op het hooger onderwijs, zoolang
de Eerste Kamer daarover niet be
slist heeft, nog verzonnen wordt,
heeft slechts de N. Rott. Crt. te
lezen. Daarin staat terstond alles
overgenomen, wat hierop betrekking
heelt.
Nu kortelings maakte zij weer
melding van een adres van het
Hoofdbestuur van het Nut („van
't Algemeen") en van een dito van
166 oud-leerlingen van de openbare
universiteiten, in de provincie Gro
ningen.
Die adressanten tappen allen uit
hetzelfde vaatje. Zij komen allen
op voor de hoogheid en de eere der
wetenschap. Och, waar moet het
heen, jammeren de Nutsmannen, als
er straks openbare ambten zullen
bekleed worden door ongegaraudeerde
titularissen, en als het peil van het
hooger onderwijs gaat dalen Ja,
waar moet het heen, zoo zuchten
de Groningsche liberalen hun achterna
als de gebondenheid aan kerkelijke
dogma's in eere komt, en als de
bronnen voor het gemeenschappelijk
geestesleven ook nog zonder veel
staatscontröle genoten kunnen wor
den ja, waar moet het heen, als de
menschen gaan denken, dat oplei
ding voor de ambten hoofdzaak is en
dat het dienen van de wetenschap
er minder op aan komt
Men moet toch maar durven.
De leden der Eerste Kamer, die
de kaart van het land kunnen en
weten welk een aantal gegradueerden
zonder wetenschappelijke eer er
ronddwarrelen op onze Vaderland-
sche erve, zullen terstond de holheid
van zulke phrasen wel proeven en
tevens proeven, dat slechts partij
en heerschzuchü de adressanten tot
zulk eene aanstellerij kan vervoeren.
Een vreemdeling zulke adressen
lezende, zoude denken, dat de regee
ring plan heeft om de openbare
hoogescholen te sluiten. En er ge
beurt, als de wet er door gaat, niets
dan dat aan die hoogescholen een
weinigje concurrentie wordt aange
daan.
Hoe zwak moet men de officieële
Staatswetenschap achten te zijn, om
zich voor dat weinigje concurrentie
zoo bevreesd te maken.
Deze Courant verschijnt eiken Vrijdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Amerika bij vooruitbetaling f 3,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
BSisSlBIJ Si
Advertentiën 10 cent per regel en 3I2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en V3 maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent p9i plaatsing,
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaat
Advertentiën worden ingewacht tot Donderdagmorgen 10 uur.
Dit nummer bestaat uit
De Administratie.
Ongeveer in het midden der vorige eeuw
leefde te Napels, de eerwaarde monnik van
de orde der Franciscanen pater Ludovico,
die bovenstaand voorschrift des Heilands
tot in de uiterste consequentie in praktijk
zocht te brengen.
Menigmaal heeft de vrome maü, die
vele vrienden, maar ook zijne vijanden had
letterlijk betracht wat zijn Meester hem
gebood »Zoo iemand u op den rechter
wang slaat, keer hem ook den linker toe.
Sommigen noemden dat dwaasheid maar
de man beijverde zich om te toonen dat
hij juist zijne vijanden lief had, aangezien
dit meer zelfverloochening eischte dan de
betooning van liefde tot zijn vrienden.
.Heeft de uitkomst vaak zijne vrome ver
wachtingen beschaamdbeantwoordde som
mige beweldadigde vijanden de daden zij
ner liefde met nog meerdere vijandschap,
zijn vromen ijver voor het welzijn zijner
vijanden is niet altijd ongezegend gebleven
en heeft zelfs vijanden tot vrienden van
hem en zijn grooten Meester gemaakt.
Koning Ferdinand te Napels werd veel
moeite veroorzaakt door sommige oproe
rige onderdanen. Zekere Danieli was onder
de laatsten niet de minste. Als prediker
der bloedroode revolutie en aanhitsing tot
koningsmoord werd hij gegrepen, gevangen
gezet en veroordeeld.
Ot ook pater Ludovico toen reeds ten
zijnen gunste bij den koning heeft aange
klopt is niet bekendalleen weten we dat
de vorst zijn straf veranderde in levens
lange verbanning.
Eenige jaren later deed die monnik een
zendingsreis naar Afrika, en ontmoete
daar den verbannen muiter die nog altijd
dezefde was gebleven. Hij had nog niets
van zijn haat tegen den koning en de
geestelijken verloren.
Zoodra hij den pater zag en herkende
liep hij op hem toe, en gat hem een sma
delijke slag in het aangezicht. »Geef dat
aan je koning riep hij en vlood.
De monnik zeide niets, maar verdroeg
dien maad geduldig, het overgevende aan
Dien, Die rechtvaardig oordeelt.
Eenige maanden later keerde zijn eer
De Candidatuur De Vries.
De lieer de Vries is Christen-democraat,
volgens zijn beweren! Zijn candidatuur
is ons dan in dat geval principieel minder
vijandig dan die der liberale candidaten.
Nochtans vijandig
De heer ds Vries erkent God in 't
Staatsrecht, want anders is hij geen Chris
ten
En hij wil 't geheele volksleven met
den geest des ontfsrmens doortrokken heb
ben, want anders is hij geen democraat
maar een Socialist.
Een Socialist wil alleen de werkmans-
klasse steunen, en afbreken wat hooger
staat, opdat er gelijkheid kome van rangen
en standen. Een Christen-democraat komt
op voor alle rangen en standen, maar in
de eerste plaats voor degenen, die '/geen
helper hebbennaar Salomo's woord.
De candidatuur vau den heer de Vries
staat ons dus principieel veel naderbij dan
die der heeren Liberalen als 't waar
is, dat hij een Christen-democraat is!
Maar nochtans staan we tegenover hem
Wij bezitten in onze eigen Candidaten
Roodzant cn Vegtel de eigenschappen,
die 't tegenwoordig politieke en sociale
leven eischt.
Wij zien niet in, dat de heer de Vries
meer christelijk is dan onze Candidate»
ook is voor ons 't bewijs nog niet geleverd,
dat de heeren Hoodzant en Vegtel
minder democratisch zijn dan de heer de
Vries.
Dit alleen heeft de lieer de Vries voor
Hij is een candidaat, die veel beloven kan,
maar de gelegenheid om te doenwat hij
belooft aan de kiezers, is er nog niet ge
weest.
En beloven is zeer gemakkelijk
"Afbreken" en "beloven" zijn twee
goedkoop? dingen maar //ophouwen" en
"daden verrichten, die met de beloften
kloppen", dat is heel wat anders.
De vraag is deze
Waarin zijn de heeren Roodzant en
Vegtel als Provinciale Statenleden tekort
geschoten
Waarin
Zijn ze niet, ot is dat hun fout, aan
hangers van 't Ministerie Kuyper? Maar
wat wil de heer de Vries dan Een libe-
waarde naar het vaderland terug, en ver
zocht audiëntie bij den koning, ten einde
ook Z. M. zijne ervaringen van zijn zen
dingsreis mede te deelen.
De koning verzekerde hem opnieuw zijne
hooge belangstelling in het werk der zending
en was blijkbaar zeer tevreden over de
opoffering en toewijding die zijn vriend, de
pater daarvoor steeds betoonde.
Dit gaf de eenvoudige vrome monnik te
meerdere vrijmoedigheid zijn vorst een ver
zoek te doen, waarop deze heelemaal niet
voorbereid was. Hij vertelde namelijk dat
hij op zijn reis ook Danieli had ontmoet
voor wien hij beleefd doch dringend om
genade vroeg.
De koning scheen daartoe in het geheel
niet gezind, want herhaaldelijk kwamen er
oog minder gunstige rapporten over hem
in. Hij ging nog steeds voort met zijne
revolutionaire gevoelens zooveel mogelijk
te verspreiden, en trachte soms met andere
ballingen oproerig saam te spannen.
Pater Ludovico hield bescheidenlijk aan,
zonder echter goed te kunnen verklaren
waarom hij juist de gratie voor Danieli
verlangde. Het eenige argument wat hij
aanvoerde was, dat deze man hem een
grooten dienst hg,d bewezen.
Het aanhouden van den invloedrijken
pater overwon. De Koning gaf toe ivie
zal zeggen wat er in de ziel van den ver
bannen staatsmisdadiger zal omgegaan zijn,
toen hem bij kabinets schrijven werd mee
gedeeld, dat hem op verzoek van den eer
waarden pater Ludovico kwijtschelding ver
leend werd van zijn verdere straf en hij
eenige weken later den vaderlandschen bo
dem betrad, waarvan hij voor zijn gan-
sche leven verbannen was.
Een zucht van verlichtiug ging er op
uit de borst van den begenadigden. Blijk
baar verkeerde hij onder den indruk van
de groote weldaad hem bewezen, en zocht
in allerijl gelegenheid om beiden zijn vorst
en den pater te gaan danken voor deze
onverdiende goedheid. Onder een vloed
van tranen viel hij zijn vorst te voet, en
beleed hem ootmoedig de beleêdiging hem
aangedaan. Plechtig beloofde hij voortaan
als een getrouw onderdaan zich aan het
wettig gezag te willen onderwerpen.
Ook koning Ferdinand scheen diep be
wogen, en kon zijn tranen niet bedwingen.
»Ga heen Dauielk, sprak de vorst, »en
houd u verzekerd dal u alles vergeven is.«
Nu haastte zich Danieli naar pater Lu
dovico. Zij ontmoetten elkander in de stad.
De begenadigde bleef voor hem staan en
viel toen op zijn kniëen. Weenend vroeg
hij, ten aanhooren van vele omstanders
vergiffenis voor den smadelijken kaakslag
hem toegebracht.
De vrome man greep den diep bedroef
den bij de hand, richtte hem op, en fluis
terde hem in het oor ^Gij moet daarover
niet meer spreken. Het is u reeds lang
vergeven. Bid God.«
En nu het slot.
Tusschen Pater Ludovico koning Fer
dinand en Danieli was van toen af een
onverbreekbare vriendschapsband.
Danieli werd een rustig burger.
Zijn leven had een blijvende gunstige
verandering ondergaan. Aan vriend en ken
nis betuigde hij nog jaren daarna zijn leed
wezen en diep berouw over zijne misdaad,
en stierf als een ootmoedig bidder.
De kolen vuurs der liefde op zijn hoofd
gehoopt, hadden weldadig gewerkt.
Th, K.