A tl ver ten tien
gen van de kleine luyden verlangen dat
deze hunne levensbehoeften zoo goedkoop
mogelijk zullen verkrijgen, van hun loon
zooveel mogelijk zullen kunnen profiteeren,
en zijn daarom voorstander van den vrijen
handel.
De Konservatieven, wakende voor de
belangen van de bezittende klassen, zijn
natuurlijk voorstanders van de protektie.
Wanneer dus deze kwestie eerlang in de
Kamer komt, zal openbaar moeten worden,
wie of in 't vervolg tot de demokraten
en wie tot de Konservatieven zal behooren.
Dan zal moeten blijken wie in onze Partij
openlijk de zijde van de demokratie durft
te kiezen en wie dus verdient, dat onze
Christelijke kleine luyden hem in 1905
andermaal hun stem geven. Doch dan komt
tevens aan 't licht, wie onvoorwaardelijk
als Konservatief moet worden gebrand
merkt. Van hem is voor de kleine luyden
geen heil te verwachten en daarom zullen
we dan ons volk, onze kiezers toeroepen:
iZorg dat die Konservatief nooit weer
in de Kamer komt
In zooverre zal dus uit de te wachten
Tariefsherziening nog iets goeds geboren
kunnen worden, nl. dat zij ons een zuivering
brengt in den politiaken dampkring en
ons leidt tot de tegenstelling op politiek
terrein van democraat en konservatief.
»Tegen de Revolutie het Evangelies,
de leuze van Groen heeft dus afgedaan.
Vrijhandel en Protectie beslissen voortaan
alles.
En de Christen-Democraat verkiest een
ongeloovig vrijhandelaar boven een geloo-
vig protectionist.
Plet is goed dat te onthouden.
H. EEN DEMOCRAAT.
Eleclitzaken.
A HRON DISSEM ENTS-RECHTBAN K
(Kamer van Strafzaken.)
Zitting Van Dinsdag 24 Mei.
Heden werden de volgende vonnissen
gewezen
C. V., 19 jaar, visscher te Middelharnis,
wegens mishandeling van den gemeente
veldwachter C. Reevers tot één maand
gevangenisstraf.
In deze zitting werd nog geeischt
Een geldboete van f 15 subs, vijfhen
dagen hechtenis tegen C. van der N 23
jaar visscher te Middelharnis wegens be-
leediging van politieagenten op 25 Maart j.l
Een gouden jubileum.
De Vereeniging van Christelijke Onder
wijzers en Onderwijzeressen in Nederland
en de Overzeesche Bezittingen kwam he
den te Amsterdam in jaarvergadering bijeen
vooral om te herdenken haar 50-jarig be
staan.
Opgericht 4 October 1854, heeft de
Vereeniging al dien tijd geworsteld en
gestreden, en heden mag zij, door de goede
gunste haars Gods, terugzien op een in zeer
vele opzichten welgeslaagden arbeid.
Om het gouden feest te vieren, waren
omvangrijke maatregelen noodigde Re-
gelings-commissie, bestaande uit de heeren
H. J. Emous, F. S Eringa, H. J. van
Wijlen, G. Muys, C. G. Wiegand, C. Ber-
kouwer Jr., H F. Gieseke, J. IJserink-
huysen, G. Ipema, F. Letting.!, J W.
Martin, J. Th. R. Schreuder, G. Schutte,
J. van der Sluis en G. J. van Zanten, heeft
druk werk gehad, maar mag dan ook met
voldoening op de getroffen maatregelen
terugzien.
Een Eere-comité werd gevormdals
Eere-voorzitter woonde Dr. A. Kuyper,
Minister van Binnenlandsche Zaken, de
feestelijke samenkomst bij.
De openingssamenkomst werd te 2 uur
in het Concertgebouw gehouden. De zaal
was feestelijk versierd en geheel gevuld
met een belangstellend publiek, waarvan
de kern werd gevormd door meer dan 1200
Christelijke onderwijzers en onderwijzeressen
voor dien feestdag uit alle oorden van het
land naar de hoofdstad gekomen.
Onder de aanwezigen werden mede op
gemerkt de Minister van Koloniën, de heer
A. W. F. Idenburg, de Minister van Wa
terstaat, de beer Mr. J. C. de Marez Oyens;
de Minister van Buitenlandsche Zaken, de
heer R. Mei vil baron van Lyndende
Voorzitter der Eerste Kamer, de heer J.
E. N. Baron Schimmelpenninck van der
Oyede Voorzitter der Tweede Kamer,
de heer JE. Baron Mackayde leden der
Eerste Kamer, de heeren Prof. Dr. J. Wol-
tjer en W. Hovyde leden der Tweede
Kamer jhr. Mr. A. F. de Savornin Loh-
man, H. Bijleveld, Dr. J. Th. de Visser,
Mr. S. de Vries Czn. e. a. Voorts ver
schillende schoolautoriteiten, afgevaardigden
van zuster-organisaties enz. enz., te veel om
te noemenalle man als het ware, die in
den machtigen strijd voor ons Christelijk
onderwijs in de voorste gelederen staan.
De zaal bood, uit meer dan één oog
punt, een grootschen aanblik, en het was
recht feestelijk toen te 1 uur 40 de heer
J. B. W. Koelman zich voor het schoone
orgel van het Concertgebouw plaatste en
de eerste feesttonen ruischten door de zaal
waarin de ceremoniemeesters nog de laatste
beschikkingen maakten, teneinde het Hoofd
bestuur en het Eere-Comite te ontvangen.
Deze heeren werden statig binnen geleid
toen het openingsuur was gekomen het ver
schijnen van Dr. Kuyper en andere Minis
ters, van de heeren Lohman, Mackay en
Pierson werd met luid gejubel begroet.
Te twee uur werd de Vergadering door
den Voorzitter, den heer A C.W. Schef-
fer van Harlingen geopend.
De ruimte in ons blad gedoogd niet om
al het gesprokene weer te geven alleen
de reede van den eere-voorzitter Dr. Kuy
per geven we weer.
Nadat verschillende sprekers het woord
hadden gevoerd begon den eer-voorzitter
aldus
Niet als Minister, dus ving spr aan, sta ik
hier, maar als broeder onder de broederenals
een onderwijzer want ik ben nog altijd Hoog
leeraar onder onderwijzers. Men heeft mij het
eere-voorzitterschap opgedragen, en inderdaad
hier te mogen staan en tob u te mogen spreken
is een eere, die verre gaat boven zeer veel, mij
door de gunste onzes Gods geschonken.
Het zij mij gegund een woord van dank te
spreken, broeders en zU3ters, in naam van het
Christelijk Nederland voor den feesttoon, zoo
zuiver door u ingezet: Gode alleen de eere!
Een woord van dank, diep uit het hart geweld,
ook aan TT, Christelijke Onderwijzers, voor wat
gij in de nu vervlogen 50 jaar hebt gedaan.
Het kan niet anders of we zien terug naar de
dagen, toen de schoolstrijd nog in al zijn bit
tere felheid woedde. Naar de dagen waarin
wie den hoogen moed had als Christelijk onder
wijzer op te treden, eiken dag smaad en misken
ning dragen moest. Doch daarom worden die
mannen niet beklaagd. Want eiken dag een
beker te drinken uit de bron van smaad, is
genieten van den gezondsten tafeldrank, die prik
kelt tot hooger krachtsinspanning, tot inniger
toewijding, en den blik om hulpe doet richten
tot den Heere zijnen God
De dank, U gebracht, geldt allereerst de offers
die althans in de eerste jaren van den strijd,
door U met lietde gegeven zijn ten behoeve van
ons volk. Ge hebt u jaren lang getroost een
lagere, een mindere, sociale positie, dan de open
bare onderwijzers innamen. Het was behelpen
met minder wei-ingerichte lokalen, met gebrek
kige hulpmiddelen, en ook met een lager salaris
waardoor ge met giften van meer dan honderd
gulden de zaak hebt gesteund, die de liefde heeft
van uw hart.
En gij hebt dien smaad gedragen, dit offer
gebracht, blind voor de toekomst en met de
uitkomst onbekend. Want immers het had
kunnen wezen, dat God de Heere uw gebed
niet had verhoord, dat het eind der worste
ling ganscli anders geweest ware dan het te
dezen dage is, en het loon voor uw strijd u
alleen gegund ware en was weggelegd in den
hemel der heerlijkheid. Maar zoo is het niet
geweest, Verrassend groot is het resultaat op
uw worsteling verkregen voor Volk en Vader
land. Gij hebt historie gemaakt. Gij hebt de
strooming onzer vaderlandsche historie doen
zwenken haar een andere richting doen nemen.
Wat zou, zonder u, de toestand van ons volk
thans zijn
Het kind hebt ge lief gehad, en honderd
duizenden kinderen hebt ge gehouden bij het
Woord Gods; bij de liefde voor Jezus den Heere;
bij de heilige tradition van het voorgeslacht.
En ge hebt niet alleen de kinderen gezocht,
ook op de ouders heeft uw invloed gewerkt.
Door hen te spreken van uw school hebt ge
ook in hen de offervaardigheid gewek', en de
liefde voor de School mei den Bijbel gekweekt
en gevoed. Zoo hebt ge invloed geoefend
in steeds wijder kring, en het gezin gewonnen
voor de heilige zaak van het Christelij ke onder
wijs.
U komt de dank toe als de mannen die de
grootsche gedachte van Groen van Prinsterer
hebben vertolktgij hebt, om zoo te zeggen, het
groote bankpapier van Groen in pasmunt onder
ons volk uitgedeeld, en mee daardoor een bolwerk
opgeworpen tegen de onheilige machten, die
opdoemden. Dank zij uw arbeid, uw inspanning
uw offers en uw lijden is de religie weer in
het midden van ons volksleven geplaatst, trots
het ongeloof dat haar van haar plaats terug
wilde dringen.
Door uw invloed werden de eenig ware zede
lijke beginselen weer in duizenden familiën
vastgelegd: werd de consciëntie gesterkt; werd
er staal in gedruppeldeerbied gewekt voor
den heiligen wil van God den Heere.
En daardoor was het mogelijk, dat in het vorig
jaar vooral uw leerlingen en de ouders van die
leerlingen het gevoelden, toen de storm der
revolutie opstak, dat dit ging tegen God en
tegen de Overheid des landsen het was in
dezen dat de Overheid de kra cht vond om dat
dreigend gevaar van land en volk te keeren en
de booze samenzwering te fnuiken. (Applaus.)
Maar ook door op te treden op het gebied
der litteratuur hebt ge den kring van uw ge-
zegenden invloed verwijd. Ge hebt een eigen
ideaal ontwikkeld voor het ideaal, dat God in
zijn ontferming aan de menschenkinderen
schonk, hebt ge de liefde van het hart ontvonkt.
Uw roem is het ook, dat ge in een kring
van jonge mannen en jonge dochteren voor
dat heilig ideaal geestdrift hebt gekweekt,
waardoor zij den ernst van den strijd kozen
boven de ij delheid dezer wereld. Met den Ker
ken in bond hebt ge er voor gewaakt, dat de
plante der Godsvrucht onder ons volk telkens
opnieuw werd besproeiddat geworsteld werd
om aan de behoefte van hooger leven te vol
doen dat men begeerde vast aaneengesloten
den vaak zoo bangen strijd voort te zetten.
e11 ge hebt een kroon gezien op uwen arbeid.
Dat was toen onzen broeders, uit Transvaal
herwaarts gevlucht, hier niet alleen van Christe
lijke, maar ook van andere zijde een zoo warme
ontvangst werd bereid, en zij het openlijk ver
kondigden, dat hun leven niet met de neutrale
maar met uwe school homogeen was, en dat
het uwe geestkracht, uwe liefde, uw ideaal was,
dat ook hen bezielde tot volharden in den on-
gelijlten en zoo bangen strijd.
De tijd is voorbij, dat er met de bijzondere
school werd gespot; dat de neutrale als de
eenig bruikbare hoog werd verheven. Thans is
de profitie van Groen reeds gedeeltelijk ver
vuld, en heeft de socialistische gedachte bij een
groot deel der openbare onderwijzers wortel
geschoten. En vreemd is het u niet meer,
liberalen te ontmoeten, die de Christelijke School
eeren, haar begeeren voor eigen kroost, en be
kennen, dat die school een zegen is voor land
en volk.
Zeker, ik aarzel niet u dezen eerekrans te bie
den in naam van het Christelijk Nederland, we
tend dat ge deze hulde niet voor u zeiven aan
vaardt, maar haar nederlegt aan de voeten van
uw Heiland; dat ook nu het S o 1 i Deo Gloria
u uit de ziele opwelt.
En staat het nu met ons Christelijk onderwijs
zoo schoon, van waar dan de slagschaduw op
dit zoo zonnige terrein Strijd en worsteling
brengen altijd groote geestdrift met zichhet
enthousiasme bereikte haar toppunt in het Volks-
petitionement van '78doch sinds is een keer in
de zaken gekomen, een keer, dank zij de leeu
wenmoed van De Savornin Lohman, dank zij het
vroede beleid van Mackay (geestdriftig
applaus.) Door hun optreden was de tegen
stander genoodzaakt zich gewonnen te geven.
Toen brak.een andere periode aan, een nieuwe
phase trad in. En het werd nu de vraag of gij,
mannenbroeders, die als helden hadt gestreden,
nu ook bekwaam zoudt zijn tot den arbeid met
den troffel in de hand. De prikkel van den smaad
en cl en tegenstand werkte niet meer; de sociale
positie van velen verbeterde de kring werd wij
der men ging u zelfs eeren. In het schooltoe
zicht traden meer van onze mannen op, en eer
lang zal de wet op het stuk van de salarisrege-
ling, opdat van de opleiding enz., hopen wij,nog
betere dagen brengen inderdaad, we kwamen in
de woestijn in een oase. En dit nu geeft nieuwe
problemen ter oplossing. Nu komt ter sprake de
verhouding van de school tot de kerktot de
schoolbesturende verhouding tusschen het
hoofd en de klassenonderwijzers de vraag welke
paedagogische lijn zuiver uit de Christelijke be
ginselen te trekken valt; het wordt nu de vraag,
rustig te wonen in het welgebouwde en welge
vestigde huis.
En ge zoudt geen Nederlanders zijn, als nu niet
weer bleek: „zooveel hoofden zooveel zinnen.".
Doch laat ons dit uit de historie leeren dat hoe
naijverig de afzonderlijke provincies waren op
hun eigen maeht, als het-er op aankwam, als het
stond tegenover den vijand, dan kwam de hoo-
gere eenheid boven en week alle verdeeldheid.
En daarom vrees ik ook nu niet; want die hoo-
gere eenheid bindt ons. Als we maar het oog
openhouden voor het dreigend gevaarals het
gebed maar wordt verdubbeld als het heroïsme
maar blijft leven in het hart, dat, komt ooit de
nood aan de man, ons uitdrijft om, als de ouden
voorop te gaan in den strijd, om te overwinnen
in den naam onzes Heeren.
Van nog één schaduw moet ik spreken. Er
kwam onder ons splitsing; de splijtzwam doet
haar werk. De natuur in ons polderland schijnt
er toe te leiden, om wat eens één en groot was,
in afzonderlijke polders te scheiden. Doch ook
daarin zie ik geen gevaar. Die splitsing zelve zal
den invloed van onze school kunnen vermeerde
ren als we maar optreden voor het eene heilige
belangals we maar samen neerknielen voor den
Christus Gods in Hem de absolute Openbaring
eeren in Hem de volstrekte scheidslijn erken
nen. En als dan onder ons alle man staat aan
die zijde vin de lijn, waar alle knie zich neder-
buigt voor Hem, en alle tong Hem belijdt, neen,
dan is er geen gevaar.
De Hoogleeraar Fabius heeft, voor niet zoo
vele dagen, het der Christenheid in deze landen
toegeroepen dat zij moet v O O r t v a r e 11. Niet
inslapen mogen wewe moeten met moed en
kracht vooruithet werk dat zoo schoon is be
gonnen, moet worden voortgezet. Neen, ge hebt
het ideaal niet bereikt, nu ge '/.i van de bevol
king onder uw invloed hebt. De liefde voor uw
volk moet er toe drijven niet te rusten voor ge
3/„ hebt bereikt, niet minder dan '/3 moeten op-
geëischt voor den naam van Christus.
Het denkbeeld, het vaderland te dienen, moet
ook meer op den voorgrond treden. Onze jonge
mannen doen daar te weinig aan, laten dat te
veel aan anderen over. En ook hierin moet ge
de sociale beteekeuis van ons Christenvolk vei-
hoogen, dat ge zijn zonen helpt hen in staat te
stellen in den dienst van het vaderland op te
treden, opdat we mannen krijgen voor dien dienst
bekwaam.
Niet slechts de lagere klasse moet bewerkt en
onder uw heilz'amep invloed komen; ook de op
volgende klasse moét daaronder worden gebracht,
die in handel en bedrijf nu zooveel gevaar loopt
te worden gematerialiseerd. En evenmin mogen
de hoogere kringen van ons volk worden verge
ten; over alle kringen ontlerming te hebben, al
die kringen te brengen onder uwen invloed,
geen minder mag uw streven zijn.
De schoolstrijd in den eigenlijken zin moge
voorst geëindigd zijn, en, God geve, hij keer»
nimmer terug de worsteling der geesten heeft
echter geen einde genomen en zal dat niet doen.
Die worsteling is in de laatste kwart eeuw in
heftigheid toegenomen; steeds zwaarder rollen de
golven aan, die onze vaderlandsche erve dreigen
te overstroomen, en ook hier wacht u een zware
taak. De strijd gaat hier niet tegen vleesch en
bloedhet is een strijd des geestes. Voorheen
was men tevreden met een gematigd Christendom
met de Christelijke en maatschappelijke deugden,
stelt men er prijs op, dat bij huwelijk en doop
althans nog Christelijke vormen in acht werden
genomen; maar de vijandige geest leidt er nu
toe dat we een vlek in ons volksleven kregen,
waarbij niets meer aan het Christendom herin
nert.
In Amsterdam is dat als het ware in enkele
gebouwen gesymboliseerd. Zie ons schoone Dam-
palies, betreedt ook het Rijksmuseum en let
daarnaast op de Koopmansbeurs een toonbeeld
van armoede in de kunst. Daarin is wel kunst
kracht, maar die kracht ontdaan van alle hooger
bezielen, wat heeft ze gewocht! De geest des ver
derfs, die opkomt, bezielt dan ook niet tot waar
achtige kunst; de kunstenaar, door hem geleid,
bezit niet de geneale vonk 0111 Godsgedachte te
realiseeren in uitwendigen vorm die geest voert
terug naar de dagen van het oude heidendom.
Men fluistert het u toe, dat het lichaam 11a het
sterven niet meer aan den schoot der aarde moet
worden toevertrouwd maar met vuur moet wor
den verbrand, de begrippen van schaamte en
kruisch worden als verouderd op zijde gescho
ven zoodat vaak tot zelfs het gelaat der vrouw
niet meer door den blos der schaamte wordt ge
kleurd. De denkbeelden van het Neo-Malthusia-
nisme winnen, in ons arm Vaderland,en het is
tegen dien gruwel mede, dat we den strijd heb
ben aan te binnen. Den kamp hebben wij te
voeren als men onder den naam van Rein Leven
Gód betere het! de zonde van Sodom
goedkeurt en zelfs aanbeveelt. Dat, broeders en
zusters is de vloek der revolutie op zedelijk ge
bied, die verwoestend en verterend werkt en
meer dan ooit wordt aanschouwd.
En nu is het waar, dat de groote meerderheid
van hen, die tegenover ons staan, met deze din
gen niet zijn ingenomendat ze die met bangen
schrik en verbazing zien opkomenmaar zeker
is, dat {die onreine geest, van welken men eens
zeide, dat hij de mis VSn den duivel vierde, en
die straks misschien ook het pinkster van den
duivel vieren zou, steeds meer invloed uitoefent.
Aan de overzijde is in dien strijd tot verweer
geen machtig wapen slechts kleine kracht. E11
het is daarom, dat de belijders van des Heeren
naam hebben pal te staandat ze er zich wel
van bewust hebben te zijn, dat de worsteling pas
aanvangt, en dat ze hebben door te gaan met
onbezweken moed, met standvastige trouw, met
heiligen ijver, om van ons arme volk het
doodsgevaar van dien schrikkelijken vloek af te
wenden.
Zeker, het Kiesrecht, het Tarief, de Drankwet,
enz. zijn ieder op haar beurt zeer belangrijke din
gen, doch ze raken toch slechts enkele deelen of
groepen van ons volk. Maar het geschetste kwaad
tast heel ons volk aan ouden en jongen, rijken
en armen de worsteling gaat om het behoud
van heel ons volk om liet antwoord op de vraag,
welke geest heerschen zalde Geest van den
Pinksterdag, of de geest des verderfs.
En bij die worsteling mag het niet vergeten,
dat onze tegenstanders onze landgenooten zijn,
de zonen van ons eigen vaderland. Zij het daar
om ons streven, zulk een macht in het land te
Worden, dat we den boozen geest terug kunnen
drjjven. Het gaat om h e e l ons land. C h r i s-
t e lij k n a t i o n a a 1 zei G roen, en zóó moet het
wezenzóó kan het arme Nederland worden be
waard en gered.
Ik weet niet zoo eindigde Spr. of mij ooit
weer het voorrecht zal worden gegund op de
treden voor een kring als deze: laat mij u daar
om dit woord nog zeggen en het u binden op
het hartGij hebt met het schoolkind in de
armen de wacht bij het kruis betrokken welnu
blijf met liefde dat kind omarmen en houd het
Kruis vastEn God van den hemel zal het u
doen gelukken.
Een onbeschrijfbare uitbarsting van geestdrift
volgde op deze woorden.
De Minister nam toen nogmaals het woord om
mee te deelen dat het H. M. de Koningin had
behaagd aan de vereeniging een blijk van Haar
belangstelling te schenken door den persoon die
de vereeniging zelve op den voorgrond schoof
den Voorzitter, te benoemen tot ridder in de
orde van Oranje-Nassau. De Minister stelde voor
om bij dit blijk van hooge belangstelling H. M.
te huldigen met een driewerf. Leve de Ko
ningin! waaraan met groot enthousiasme vol
daan werd. Staande zong men daarna het Wil
helmus.
Nadat de heer Scheöers voor de verleende on
derscheiding hartelijk had dank gezegd vertrok
ken de Ministers uitgeleid door het gejubel der
vergadering.
l'leiiws.
Dure stukjes.
Op dezelfde veiling te Londen, waar Nelsons
brief werd verkocht, in een som vuu f 33.000
betaald voor een speelkaart, op wier achterzijde
oen door Holboin geschilderd portretje (in olie
verf) staat van Frangoiso Howard, hertogin van
Norfolk.
Nog meer andere oudo dingen, vooral wan
neer er zat van bij elkaar zijn, scbijnon geld
waard. Zoo heeft het „Louvre"-museum te
Parijs van den heer Fritz Henry dezer dogen
eene door hem voor hoogon prijs gekochte ver
zameling van 115 merkwaardige mosterdpotjes
ten geschenke ontvangen, welke werd bijeen
gebracht door den in Januari 1.1. overleden
Parijschen koopman Hé hort.
Het oudste van dio potjes dagteokent uit
1738, en daar zijn vereoheidene „eenige1' exem
plaren onder, waarvoor inderdaad groote som
men werden betaald.
Een schip tuinder.
Men meldt dat de Russen de „Bogatyr", die
op de klippen bij Wladiwostok was gestrand
in de lucht hebben laten springen, daar het
onmogelijk was den kruiser weer vlot te krijgen.
Eerst waren de hanouDen nog van boord ge
nomen. Er is geen enkel ongeluk bjj gebeurd.
Jammer voor de Rusten, dat ze dit schip
op zoo'o manier verliezeD moeten. Hot was een
groo'e, goed bewapende paatserdok-kruiser.
De slachtoffers.
De „Daily Chronicle" verneemt uit Tokio, dat
het aantal officieren en manschappen, bij de
ramp vau de „Hatsoese" eu do „Josjiuo" ver
gaan, 900 beloopt.
Naar het heet, is do „Kasoega" die do „Jos-
jino" in den grond heeft geboord, mot zware
avernij door een anderen JapiiDBchen kruiser te
Sasebo binnengesleept.
Een vreeselijk schot.
Uit Tokio wordt gemeld Gedurende oen ver
kenningstocht, Vrijdag door Admiraal Togo nabij
Port-Arthur ondernomen, word de Japansche
torpedojager „Akatsoeki" door een bom ge
troffen, die een officier en 24 matiozen doodde.
De Rus-en kuDi.en dus van uit de vesting
nog wel riak schieten.
Vreesdijke tijding.
De Wed. J. Hendriks, te Meppel, heeft bericht
ontvango dat haar 22-jarigen zoon Lucas, in
Boer, bij Essen (Duitschland) is vermoord. In
verband daarmede is een Dnitsoher gevankelijk
naar Essen overgebracht.
Broedermoord.
Twee gebroeders Van B. te St. Oedenrode
zijn gearresteerd, als verduoht hun broeder te
hebben vermoord.
De veidaohteu ontkennen en zeggen, dat de
verslagene door een lag van een paard is go-
dood. Hot Hik is ook ge.ouden in den stal hun
ner boerderij. De geneeekoer, door hen ontbo
den, ooost.iteorde echter wonden in de zijde,
met een riek toegebraoht, telefoneerde do rijks
politie te Vechel. Ook de justitie uit Den Bosch
heeft gisteravond een onderzoek ingesteld. De
beide bloeders Van B. zijn in arrest gehouden.
N. R. Ot.
Doodclijk schot.
Zondagmiddag is te Torapelkanaal (Groningen)
in de woning van H. Deiman, terwijl Frans
Stannefeld en Geeit Zuidoma met een geladen
geweer stoeiden laatst genoemde toen het Bchot
afging doodgeschoten.
Zij waren 's morgens nog met elkander naar
de kerk geweest en waren steeds goede maats.
Stannefeld is soldaat bij het le regiment in
fanterie te Assen.
Druk bezoek.
Het Wandelhoofd te Scheveniugen werd op
de twee Pinsterdagen bezooht door 32000 per
son en.
Kiesrechtkwestie.
Het volgende eigenaardige geval doet rich voor
Barondreoht
E in boor werd in staat van faillissement ver
klaard, en werd op zijn hofstede vervangen door
oen bedrjjfsboeiDeze bleef' daar tot het land
goed weder verhuurd was eu door don niouwen
huurder betrokken. De knecht bleef echter aan
het werk en verwisselde dus zonder zijn toedoen
telkens van patroon. Burgin. en Weth. weigeren
nu dezen knecht op de kiezerslijst te plaatsen
omdat huns inziens het veranderen van patroon
in z!oh sluit het veranderen van betrekking. De
knecht daarentegen is van meenicg, dat hij wel
degelijk in denzelfden dienst is gebleven en
heeft thans de beslissing van den rechter
gevraagd.
Goed afgeloopeu.
Te Krimpen n. <1. Lek geraakte een ilock-
t er f je van T. Kort, bode van Rotterdam op
Krimpen, te water. l)o moeder sprong haat-
kind na, doch was niet in staat het te redden
en beiden gingen steeds verder van den wal
De vrouw van den houtzaagmolenaar Van
Heumen, die met zijn zoon juist zat te schaf
ten, hoorde hulpgeroep en in minder dan
een oogenblik waren de beide mannen op de
plaats des onheil Toen men de vrouw uit
het water ophiel', kwam ook hot kind boven
dat zich aan de moeder had vastgeklemd. Na
toepassing der drenkelingsmiddelen zijn beiden
behouden gebleven.
Spoedig beslist.
Nabij de Hoornbrug op den Rijswijkschcn-
weg, is een fietsrijder uit Leiden, die wilde
uitwijken voor een automobiel, onder de
stoomtram geraakt..
De ongelukkige was onmiddellijk dood.
iSoeik beooii 5 si£'.
Ons Oude Nederland door L. PENNING
Ge Afl. D. H. Daamen te Rotterdam.
Van de vorige Afl. citeerden we een belangrijke
bladzijde over de verdraagzaamheid van den
Prins van Oranje en zijn afkeer van de gruwe
len zelfs door Protestanten bedreven, ware 't ook,
dat de R. Katb. hunnerzijds even onbarmhar
tig waren geweest. Ook uit deze Afl. was weer
menig keurige bladzijde over te nemen, wat
plaatsruimte ons thans echter verbiedt. We be
velen andermaal dit hirstorisch werk in de aan
dacht der ware Patriotten aan, een werk, waar
van elke aflevering getuigd van 't goede inzicht
dat de schrijver heeft in 't „oude" Nederland.
Keerlands Volkslied.
De auteur is ons onbekend; maar wat doet zijn
naam er toe. Hoofdzaak is 't woord uit 't hart
gegrepen. En dat is een forsehwoord, een Chris
telijk woord; een nationale gedachte't is een
oranjelied, gezongen op de wijs van 't Wilhel
mus. Laat 't in vele handen komen, om aan 't
Nederlands volk een «oi/rslied te schenken in den
waren zin des woords.
en wereld beschouwing, niet worstelend in de
openbaring, nochtans tegenover de Revolutie, een
heid van gedachte brengend en een alles door
dringende kracht biedend tot leiding van 't leven
der volken in andere, en zoomen hoopte in betere
sporen". Die nieuwe beschouwing' was de Evolu
tieleer. De schrijver zet nu nader uiteen, wat de
grondslagen van die leer zijn en tot welke ge
volgtrekkingen ze leidt voor 't Sociale leven.
Ook dat gedeelte hebben we ten einde toe met
onverdeelde belangstelling gelezen. In één woord
't onderzoek in dit werkje, doet ons dit conclu-
deeren 't Is een zeer lezenswaardig stuk, dat
door ieder ontwikkeld burger moet gekocht wor
den, gelezen en ernstig overdacht.
Revolniie en Evolutie in de Staatliuis.
hoiidkiinde door Mr. T. de VRIES Uit
gever T. C. B ten HAGE te 's Graven-
hage.
Dit geschrift wil over de Staathuishoudkunde
enkele lichtstralen werpen een paar historische
lichtstralen. Het wil ontwikkelen hoe de Revolutie
machtigen invloed heeft geoefend op de Sociale
verhoudingen die thans nog gelden en welke
de denkbeelden zijn daaromtrent door de Evolu
tietheorie gegeven.
In kloeken, voor ieder begrijpelijken vorm
worden de ideeën der Groote Revolutie bloot
gelegd de wereld en levensbeschouwing, die zij
verbreidde over de gansche wereld, met krachti
ge pen uiteengezet. We aarzelen niet, vooral dit
gedeelte boeiend te noemen; 'twas ons verkwik
kend zulk een warme bestrijding te lezen van de
denkbeelden door ,,'t ongeloof in stelselmatigen
vorm" nl. door de Revolutie verbreid.
„Behoefte werd gevoelt aan een nieuwe levens-
Feesf nummer van 't Chr. Schoolblad
De School met den Bijbel. Redacteur
A. KLOOSTERMAN te Dinteloord.
18541904. Vijftig jaar heeft de vereeniging
van Chr. Onderwijzers en Onderwijzeressen be
staanen 't Weekblad, als orgaan van honderden
onderwijzers, is dan ook in sierlijk gewaad ver
schenen om aan vriend en vijand te getuigen
wat de beteekenis is van dat jubleum. Ja, er is
stof tot roemenen 't geïllustreerd blad geeft
dan ook in keurige artikelen uitingaande blijd
schap, die in de vereeniging heersoht over dat
hooge feest, en bij dat heuglijk herdenken. Ieder,
die iets uit de worsteling onzer Chr. Scholen
wil wetenieder die gelooft, dat de palmboom
groeit onder de verdrukking en daarvan de
overtuigende bewijzen wil lezen, hij schaffe zich
dit feestnummer aan. 't Kost slechts 15 ct. Uit
gevers zijnOosterbaan en Le Cointre te Goes.
Groeie en bloeie Vereeniging en Blad, en gebiede
de Heere over beide Zijn onmisbaren zegen.
SJHslasr Aanbesteding,
llerkingeu. Bij de gehouden aanbesteding voor
de levering van GO00 kg. chilisalpeter en 120 M"
onderhoudsgrint ten behoeve der landbouwver-
eeniging „de Eendracht" alhier zijn de volgende
biljetten ingekomen
P. van Hasselt Nijmegen. Grint f 1,3-2
I'. J. van Aardenne Dordt. Salpeter f 11,91
Gegund.
eSar&crgyke SSanti.
£oinmelsdijk.
Geboren Adrians d. van Izaak Verbrugge en Anna
Born. Johannes z. van Cornelia Vroegindeweij en
Maria van Brussel.
Middelharnis.
Geboren: Annetje d. van Bareud Faasso en Jannetje
Koster. Andreas Michael z. van Willebrordua Huij's-
mans en Maria van Reijon. Teuntje d. van Pieter van
der Waal en Cornelia van den Nieuwendijk.
Overleden Mattheus Verbiest 3 j.
Stad aan 't Haringvliet.
Overleden: Jannetje de Gans 52 j. echtgenooto
van A. Schuurman.
öen Bommel.
GeborenGerritje d. van Arie Kloet en van Bar
bara de Gast.
Overleden: Stoffelijntje Bal 82 j. weduwe van Cor
nelia vau Eek.
Ooltgensplaat.
Geboren: Johannis z. van Jan van dorMejjenvan
Pietje Maria van Putten.
Ondertrouwd: Franciscus Kauffman 26 j. en Hele
na Rnwmelse 25 j.
OverledenCornells Gerardus Hosemans 7 j. en 6
maanden.
B4erk en Sckooi.
Predikbeurten Zondag 39 Mei.
NED. HERV. KERK.
Soinmelsdijk, nam. Ds. Lammers uit Dirksland.
Middelharnis, vrn. en nam. (Doop.) Ds. Bruining.
Stad, vin, eu nam. Ds. Polhuijs.
Den Bommel, vm. en nam. Ds. Emmen.
Ooltgensplaat, vm. en nam. Ds. Verweij.
Oude Tonge, vm. en nam. Ds. van Dolder.
Nieuwe Tonge, vui en nam. Ds. Wentink.
Dirksland, vm. Ds. Lammers.
Werkingen, vtu. en nam. Ds. de Stoppelaar.
Melissunt, vm. Ds. Boss uit Ouddorp en nam.
dhr. 't Hoofd Candidaat te Vlaardingeu.
Stellendam, vm. en. nam. Ds. Iloogendijk.
Goedereede, vm. Ds. de Gidts.
Ouddorp, vm. leeslcerk en nam. Ds. Boss.
GEREFORMEERDE KERKEN.
Middelharnis, vm. en 'sav. Ds. Steketee.
Stad, vm., nam. en 'sav. dhr. J. Vrolijk van
Scheveningen.
Deu BommeJ, vm., en 's av. leeskerk.
Ooltgensplaat, vm. en 'sav. Ds. Dekker.
Stellendam, vrn. en 's av. Ds. Koppe.
Ouddorp, vm. en 'sav. dhr. Basoski.
OUD-GEREFORMEERDE KERK.
Melissant, vm., nam. en 'sav. Ds. Hartkamp.
Horkingen, vm., nam. en 'sav. leeskerk.
Ooltgensplaat, vm. en nam. leeskerk.
DOOPSGEZINDE KERK.
Juddorp, Ds. K. W. Róssing.
GEREF. GEM. ONDER 'T KRUIS.
Dirksland, vm., nam. en 'sav. Ds. Mackenze.
VRIJE EVANGELISATIE.
Ooltgensplaat, (Luugstraat), vm. en nam. dhr.
Wielhouwer.
Telegrammen.
TOKIO, 24 Mei. Nadere bizonderheden over
het gevecht le Wang sjiatoen nabij Takoesjan
op 20 dezer toonen aan, dat een eskadron ko
zakken bijna geheel in de pan is gehakt. De
Japansche infanterie omsingelde en sloeg het
totaal uit elkaar. De oificieren sneuvelden,
werden gewond of gevangen genomen. Inlan
ders vertellen, dat eenige kozakken te voet
ontsnapten met achterlating van hun uitrusting.
Vele gesneuvelden en gewonden werden op het
slagveld gevonden.
4J»rre§iioiMleii$ie.
B. S. te Melissant. Uw stuk wordt Diet
geplaatst. U valt den heer v. d. M. persoonlijk
aun uw naam zou er dus beslist onder moeten,
al hebt gij dat liever niet. Maar ook a) plaatst
U uw naam er ouder, dan kunnen we'tin dien
g< est niet aanvaarden.
RED.]
Op 29 Mei e. k. hopen onze
geliefde Ouders
P. aSËIJËR Y,
en
.1. LOMMER Md.,
hunne
25-jaiije ECHTVEREEMffi
te gedenken.
Hunne dankbare Kinderen
Behuivd- en Kleinkind.
Receptie 30 Mei.
Stellendam.
Eenige Kennisgeving.