Yrijdag 20 Mei 1904.
2
Negentiende Jaarg. No. 970.
voor de Zuidliollandsclie en
Eilanden,
TWEEDE BLAD.
Antirevolutionair
Orgaan
IN HOC SIGN O VINCES
T. BOEKHOVEN.
uitgever:
AB8e stukken voor tie Med&etle fiestefnd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te zenden aan den Uitgever.
Officieel fteüeelte.
Uil «Se Pers.
PïaafseBijk ftienws,
aSÜP
Deze Courant verschijnt eiken Yrijdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Amerika by vooruitbetaling f 3,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
tr"
tSOMittELSDtJIi
Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en k/3 maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaat
Advert entiën worden ingewacht tot Donderdagmorgen 10 nur.
Burgemeester en Wethouders der
gemeente Sonnuelsdijk maken bekend dat de op
den 22sten Maart 11. vastgestelde Kiezerslijst
voor het jaar 1904-05, zooals deze thans luidt,
van heden tot den 15den Mei van het volgen
de jaar van kracht blijft behoudens wijzigingen
ten gevolge van rechterlijke uitspraak en aau-
teekeningen omtrent de schorsing.
De genoemde lijst blijft voor een ieder op de
Secretarie der gemeente ter inzage nedergelegd
en in afschrift of afdruk, tegen betaling der kos
ten verkrijgbaar.
Sommelsdijk, 16 Mei 1904.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris De Burgemeester
J. B. MIJS L S. DE GRAAFE.
Inrichtingen, welke gevaar, schade
of hinder kunnen veroorzaken.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der ge
meente Ooltgensplaat brengen ter openbare
kennis, dat ter Gemeente Secretarie ter inzage ligt
een verzoek met bijlagen van Peter Hamel, Di
recteur der Maatschappij tot detail-verkoop van
petroleum de automaat gevestigd te Amsterdam,
om vergunning tot het bewaren van petroleum
in een loods, gebouwd op een stuk bouwland in
den Weipolder onder deze gemeente, kadastraal
bekend in sectie C No. 541. Op Zaterdag 28 Mei
1904, des namiddags ten 3 ure zal ter Gemeente-
Secretarie gelegenheid bestaan om bezwaren tegen
dit verzoek in te brengen, en deze mondeling en
schriftelijk toe te lichten. Zoowel de verzoeker,
als zij die bezwaren hebben, kunnen gedurende
drie dagen vóór het bovengemelde tijdstip op
de Secretarie der gemeente kennis nemen van de
ter zake ingekomen schrifturen.
Ooltgensplaat, 14 Mei 1904.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester, De Secretaris,
P. VAN WEEL G.Gz. Joh. VAN PUTTEN.
Bekendmaking.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der ge
meente Ooltgensplaat zullen op Zaterdag 21 Mei
1904, des namiddags ten 3 ure bij enkele in
schrijving aanbesteden het verzamelen van al de
vuilnis, straatmest en haardasch, uitdoen van
slooten enz., binnen de kom der gemeente Oolt
gensplaat van af 1 Juni 1904 tot en met 31 Mei
1905. De voorwaarden liggen ter lezing ter Ge
meente-Secretarie van af heden.
Ooltgensplaat, 10 Mei 1904.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester, De Secretaris,
P. VAN WEEL G.Gz. Jon. VAN PUTTEN.
Kiezerslijst.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der ge
meente Ooltgensplaat maken bekend, dat de
op den 22 Maart 11. vastgestelde kiezerslijst voor
het jaar 1904/1905, zooals deze thans luidt, van
heden tot den 15 Mei van het volgende jaar van
kracht blijft, behoudens wijzigingen ten gevolge
van rechterlijke uitspraak en aanteekening om
trent schorsing De gemeentelijst blijft voor een
ieder op de Secretarie der gemeente ter inzage
nedergelegd en in afschrift of afdruk tegen be
taling der kosten verkrijgbaar.
Ooltgensplaat, 16 Mei 1904.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester, De Secretaris,
P. VAN WEEL G.Gz. Joir. VAN PUTTEN.
Nationale .Militie, onderzoek van
verlofgangers.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der ge
meente Ooltgensplaat maken bekend dat h t
ondeizoek van alle in deze gemeente gevestigde
verlofgangers der Militie te land zal worden ge
houden te Dirksiand op Woensdag den 29 Juni
a.s. des voorm. te 10 uren.
Aan dat onderzoek behoeft niet te worden deel
genomen door
a. Verlofgangers die in het loopende jaar voor
vermelden dag uit anderen hoofde dan krach
tens art. 124 of art. 131 der Militiewet 1901
staatsblad No. 212 van 1901 d.i. voor straf on
der de wapenen zijn geweest;
b. Verlofgangers die bestemd zijn om in het loo
pende jaar, krachtens art. 108 109 of 111 van
genoemde wet onder de wapenen worden ge
roepen
c. Verlofgangers die krachtens de derde zinsnede
van Art. 123 dier wet van het bijwonen van
het onderzoek zijn vrijgesteld en
d. Verlofgangers wie krachtens art. 99 van het
Koninklijk besluit van 2 December van het
loopende jaar te ondergaan.
Voorts wordt de aandacht gevestigd op de vol
gende wetsbepalingen.
Dat de verlofganger bij dit onderzoek moet
verschijnen in uniform gekleed en voorzien van
de Jkleeding en uitrustingstukken hem bij zijn
vertrek met verlof medegegeven[van zijn zak
boekje en van zijn verlofpas dat een arrest van
twee tot zes dageti te ondergaan in de naast bij
gelegen Provoost of het naast bijzijnde huis van
bewaring door den Militie Commissaris kan wor
den opgelegd aan den verlofganger le. die zonder
geldige reden niet bij het onderzoek verschijnt,
2e. enz. zie verder aankondiging aanplakbord.
Ooltgenspaat, 16 Mei 1904.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester, De Secretaris,
P. VAN WEEL G.Gz. Joh. VAN PUTTEN.
Groote woorden.
Merkwaardig toch, hoe sommige men-
schen »krachtige« woorden spreken of
schrijven kunnen, zegt De Zeeuw
Het gaat bij schrijven als bij spreken
er zijn zoo van die menschen die zonder
Turksche trom wel zich niet op hun gemak
gevóelen.
Dat geluid schijnt hun lieflijk en stree-
lend, of effect makend.
Een enkel staaltje tot vermaak onzer
lezers.
In het Nieuwe Schoolbladeen orgaan
het openbaar onderwijs dienende, is een
inzender aan 't woord, die de bekende rede
van den Minister Kuyper in de jongste
Unie-vergadering gehouden bespreekt.
Hij roept de openbare onderwijzers op
ten heiligen oorlog, o.a. in deze gezwol
len taal;
>Op dan, gij vrienden van 't openbaar
onderwijs, op dan gij vijanden van den
dompersgeest, aanvaardt opnieuw den strijd«.
En dan
^Collega's 't zijn ernstige tijden, er is
een strijd op handen, die moet beslissen,
oi het regeeringskasteel nog een lange
reeks van jaren zal blijven in de handen
van hen, die niet zullen rusten voor heel
het gebouw van ons openbaar onderwijs
tot den grond toe is geslecht. Wij willen
immers de zaak, die wij trouw hebben ge
zworen niet helpen verwoesten. Al is 't niet
in de handen van eenige autoriteit, voor
ons zelf hebben we gezworen, het openbaar
onderwijs te dienen, te bescheimen te
verdedigen tot den laatsten ademtocht.
Hoe vreeselijk niet waar
't Is of ge de dooden, gesneuveld in
den strijd voor het openbaar onderwijs bij
de Provinciale stembus liggen ziet.
En nu nog een citaat ten slotte.
Na den oproerkraaier volgt nu de boet
prediker.
Hoort en ontroert
Wij, openbare onderwijzers, wij vrienden
van het openbaar onderwijs, wij mogen
niet langer toezien.
»Op, op, den vijand tegemoet.
^■Strijdt hij onder den dekmantel van
vroomheid en kerkgezag, wij bekleeden ons
met het gewaad van ernst en roeping en
wij maken tot waarheid den zoo vaak in
den strijd geuiten kreetNooit, nooit zal
het Nederlandsche volk den nek krommen
onder het juk van priesterdwang en ker
kelijke heerschappij-s.
Boem wat een held
IHiuienSaniil
De Christen-Democraten.
Een der berichtgevers van „De Tele-
graaf« heeft een onderhoud gehad met den
heer Mr. T. de Vries, redacteur van de
»Christen-Democraat.« Hij deelt daaromtrent
het volgende aan zijn blad mede
Gevraagd, of de christen-democraten zich
met de statenverkiezing zullen inlaten, werd
door Mr. de Vries geantwoord, dat zeer
waarschijnlijk èn te 'sGravenhage, èn te
Middelharnis, door hen een protest-candi-
daat zal worden gesteld.
Op de vraag of hij, Mr. de Vries, nog
lid zijude van sNed. en Oranje*, zich zulk
een candidatuur zou kunnen en willen laten
welgevallen werd geantwoordAlles kan
tegenwoordig in de Ant. Rev. Partij, se
dert men in Den Helder zelfs tegenover
»Ned. en Oranje*. met zijn 300 leden, een
groepje van ruim zo menschen is gaan
steunen «n erkennen onder stilzwijgende
goedkeuring van het »CentraaI Comité« en
van »De Standaarde sedert men is be
gonnen in Groningen den onderwijzer Van
der Pers te vervolgen en in Zeist en in
Amsterdam de christen-democraten te ver
volgen, en uit te smijten, bestaat er fei
telijk geen vorm van proces en geeD recht
meer in de Anti-Rev. Partij, en moet men
ons niet kwalijk nemen, dat wij ook zonder
vorm van proces onzen gang gaan. Ik ben
allerminst gesteld op een candidatuur voor
de Staten, maar ik mag en zal mij als
»protest-candidaat<£ niet onttrekken aan de
rechtvaardige actie der christen democraten.
Verder gevraagd wat hij dacht van het
slagen van deze candidatuur, werd geant
woord Dit hangt van de combinaties der
partijen af, èn bij eerste stemming, èn bij
de herstemming. Wij hebben als anti
revolutionairen steeds op het standpunt ge
staan, dat wij met elke partij moeten sa
menwerken en volgens dien regel zullen de
christen-democraten met elke partij samen
werken, die hun steun biedt voor hun
candidaat. Daarom hebben wij niet meer
dan één candidaat en wij vinden het billijk
en rechtvaardig, dat de christen-democraten
althans één enkelen zetel bezitten in de
Staten van Zuid-Holland.
Gevraagd hoe hij dacht over het ontwerp-
Hooger-ünderwijs, in verband met deze
Statenverkiezing, antwoordde Mr. de Vries,
dat het recht van elke partij op eigen
hooger onderwijs, zijns inziens onbetwist
baar is, maar dat er nog meer onbetwist
bare rechten zijn en dat de voorrang van
dit onderwijsrecht niet zoo onbetwist
baar is, en dus niet onder alle omstan
digheden van onze tegenwoordige politiek
onvoorwaardelijk kan worden toegegeven,
vooral nu dit punt niet de geheele politiek
in verband komt te staan. De geheele po
litiek van ons land kan en mag niet enkel
en alleen ten goede komen aan één enkele
groep van conservatieve anti-revolutionairen.
Ten slotte gevraagd, van wie de christen
democraten bij deze verkiezing steun denken
te krijgen, werd geantwoordVermoedelijk
uit alle partijen, wijl in elke partij demo
craten zitten en hel beginsel van recht cn
billijkheid altijd nog onder de kiezers meer
kracht oefent dan men denkt.
De democraten van alle kleur beginnen
meer en meer hun gemeenschappelijke be
langen te gevoelen, gelijk in de Kamer bij
het amendement-Talma op de telefoonwet
bleek, toen de geheele coalitie uit elkaar
viel en alle democraten vóór stemden, zoo
wel van roomsch-katholieken als van antirev.,
zoowel vrijzinnig democraten als socialisten,
terwijl alle conservatieven tegen stemden
Volgens Mr. de Vries begint de geheele
politieke toestand te verworden en is moei
lijk te zeggen in hoever dit reeds bij deze
verkiezing zal doorwerken, maar de naaste
toekomst zegt hij, zal zijn aan de democratie,
gelijk Dr. Kuyper reeds 10 jaar geleden heeft
voorspeld.
OtiderdoinsverzekeHng.
Men meldt ons uit Den Haag
Naar wij vernemen, zal de regeering nog
deze week een wetsontwerp betreffende de
ouderdomsverzekering aan den Raad vau
State verzenden.
Een eer voor onze Regeering.
»De Standaard* deelt mede, dat bij
het uitbreken der spoorwegstaking in Hon
garije, Minister Tisza terstond geïnformeerd
heeft hoe de Nederlandsche regeering daarin
gehandeld had, en dit voorbeeld heeft ge
volgd.
Onze gezant te Constantinopel.
De Turksche corr. van de »N. R. Ct.«
schrijft
Toen onze gezant verleden Vrijdag de
Selamliek bijwoonde, na de vorige week
door den Sultan in plechtig gehoor te zijn
ontvangen, liet deze hem weten dat hij
hem na de aanwezige ambassadeurs nog
maals wenschte te zien, ditmaal om hem
mede te deelen dat hij onzen gezant met
het grootkruis der Osmaniëeh-orde begif
tigde.
Ten paleize verzekert men, dal het ver-
leenen van deze onderscheiding, zoo dadelijk
na het aanvaarden zijner missie, moet wor
den opgevat als het bewijs dat de persoon
van den nieuwen vertegenwoordiger van
Koningin Wilhelmina geheel buiten de
vertraging staat, welke de overreiking zijner
geloofsbrieven heeft ondervonden. Integen
deel, de Sultan heeft graaf Van Bylandt
zijn ingenomenheid betuigd, dat de Neder
landsche regeering hem als gezant bij de
Verhevene Porte heeft benoemd, daar Z. M.
de beste herinneringen bewaart aan den
vader van den heer Van Bylandt, indertijd
insgelijks Nederlandsch gezant alhier.
Het overlijden van Richard IIol.
Nederland heeft Vrijdagnacht een van
zijn beste toonkunstenaars verlorente 2
uur overleed te Utrecht Richard Hol,
Tamelijk onverwacht nog, al was hij ruim
78 jaar. Wel was de grijsaard reeds
eenigen tijd ongesteld, maar juist deze week
was de toestand weer iets gunstiger.
Sommelsdijk.* Spoorweg op ons ei
land
In verband met dezen ontworpen spoor
weg zijn wetsontwerpen bij de Tweede
Kamer ingediend:
ie. tot onteigening van eigendommen
in de gemeente Middelharnis, noodig voor
den aanleg van een haven c.a. aldaar, ten
behoeve van een stoombootverbind.ng tus-
schen Hellevoetsluis en Middelharnis
2e tot onteigeningen van eigendommen
in de gemeente Stellendam, noodig voor
het maken van een aanlegplaats c.a. in
den mond der haten van Stellendam, ten
behoeve van een stoombootverbinding
HellevoetsluisGoereeOverflakkee.
Blijkens de Memorie van Toelichting
van den minister van waterstaat zijn tegen
het onteigenspl.an in Middelharms geen
bezwaren ingebracht. Tegen het onteige
ningsplan in Stellendam zijn echter een
3-tal bezwaarschriften ingediend, als door
het bestuur der Generale Dijkagie van
Stellendam, door den raad der gemeente
Stellendam, en door C. Jansen Az. c.s.,
allen schippers en visschers in die gemeente
woonachtig.
Ir. geen dier bezwaarschriften wordt het
algemeen nut van het werk, waarvoor ont
eigend zal worden, weersproken.
In het eerst bedoelde bezwaarschrift
wordt een waarborg gevraagd, dat de Staat
of wie met het beheer van den aan te
leggen steiger zal worden belast, de water-
keerende en oeververdedigende werken van
den Oosthavendam in zoodanigen staat
zal onderhouden, dat geen gevaar voor de
overige werken zal kunnen ontstaan.
De minister doet uitkomen, dat tegen
het bieden van dien waarborg geenerlei
bezwaar bestaat, en een verklaring als door
het bestuur der Dijkagie bedoeld, zal in
de te sluiten koopakte kunnen worden op
genomen.
De beide andere bezwaarschriften heb
ben betrekking op de plaats van den aan
legsteiger, waarvan men belemmering voor
de scheepvaart vreest. Aan deze beden
king, welke zooals de minister zegt
gegrond is te achten, zal worden tegemoet
gekomen door den steiger zoodanig aan
te leggen dat geen deel daarvan in de
voorhaven vooruitsteekt en de bruikbare
breedte der haven alzoo niet wordt ver
minderd.
- - In ons nummer van 13 Nov. 1903
wenschten wij de Gemeente Bruinisse niet
te vergeetsch geluk met haren nieuw be
noemden Gem. Secr. onze vroegere dorps
genoot den heer Johs. Kastelein Iz.
Dat hij in dien korten tijd het in hem
gestelde vertrouwen getoond heeft volko
men waardig te zijn en de Gemeenteraad
zulks op hoogen prijs stelt, bleek uit de
vergadering van gepasseerden Dinsdag,
waarin hij tevens benoemd werd tot Ge
meente-Ontvanger om beide betrekkingen
gelijktijdig te bekleeden op eene jaarwedde
van f 1300.
Van deze tweede onderscheiding maken
wij gaarne melding en zal de ouders even
als hem goed doen, daar hij op zijn
jeugdigen leeftijd in slechts korten tijd door
eigen opwerking een prachtige loopbaan
heeft gemaakt.
Door de Vrijz. Dern. met samen
werking van de vooruitstrevende liberalen
op ons eiland zijn tot candidaten voor de
Prov. Staten gesteld de heeren J. C. de
Gast van Sommelsdijk en J. van Schouwen
van Oude Tonge. {Part. Corr esp.)
Middelharnis. De wet van 27 April
1904, Staatsblad No. 75 bevat de ver
klaring dat het- algemeen belang de ont
eigening vordert van eigendommen gelegen
op dit eiland ten dienste van de Rotter-
damsche Tramwegmaatschappij voor de aan
te leggen tramweg.
- Op de Secretarie alhier zijn van af
24 Mei gratis verkrijgbaar formulieren voor
de opgave van candidaten voor de op 7
Juni a.s. plaatshebbende verkiezing van 2
leden van de Provinciale Staten.
Het onderzoek van de verlofgangers
der landweer zal in de maand November
a.s. plaats hebben.
Aan Joh. van Assen milicien verlofgan
ger der lichting 1898 is bij beschikking
van den heer Minister van Oorlog een
vergoeding van f 0,65 per dag toegekend
voor den tijd dien hij dit jaar onder de
wapenen heeft doorgebracht.
De miliciens der lichting 1904M. de
Ruiter, J. Peeman, K. Vroegindeweij en
H. van den Hoek, die voor korte oefeningen
in aanmerking komen, zullen zich daartoe
Zaterdag 21 Mei naar Dordrecht moeten
begeven, teneinde bü hunne korpsen le
worden ingedeeld.
Zaterdagavond j.l. had het ongeveer
8-jarig zoontje van A. Groen het ongeluk
al spelende in de haven te duikelen, doch
wist zichzelven gelukkig nog uit zijn onaan
gename postie te verlossen.
Door eenige Chr.-Dem. alhier zal
tot candidaat voor de Prov. Staten gepro
clameerd worden de heer Mr. T. de Vries
van 's Gravenhage. Deze candidaatstelling
moet dienen als sprotesU tegen
óf heeft de tegenpartij hier de hand in
Op advies dus van
{Part Corr esp.)
Stad aan 't Haringvliet. Burg. en
Weth. maken bekend, dat de rekeningen
der Gemeente 1903/1904 voor den laatsten
Juni moeten zijn ingeleverd bij den Burg.
dezer Gemeente.
De Burgemeester maakt bekend, dat
het kohier der bedrijfsbelasting 110. 2 invor
derbaar is verklaatd en aan den betrokken
ontvanger is ter hand gesteld, en dat ieder
daarop voorkomende verplicht is, zijnen aan
slag volgens de wet te voldoen.
Het Bestuur van den Polder 2. Nieuwe
Stads maakt bekend, dat de Rekening
1903 en de Begrooting 1904 gedurende
14 dagen voor de Ingelanden op het
kantoor van den Secretaris ter inzage ligt.
Burg. en Wethouders maken bekend,
dat de kiezerslijst 1904/5, zooals deze thins
luidt, van kracht is tot 15 Mei 1905,
behoudens goedkeuring en wijzigingen ten
gevolge van rechterlijke uitspraak.
In onze gemeeDte bevinden zich 16 3
kiezers, waarvan er 136 zijn voor Tweede
Kamer en Prov. Staten.
Voor het steiger, dat gemaakt zal
worden, ten behoeve der Stoomboot »Den
Bommels zullen deze week reeds de noodige
materialen aangebracht worden. Het zal
vóór 8 Juni (Buitensluissche markt) klaar zijn.
Den Bonnucl. De 7-jarige L. M. had
het ongeluk bij het spelen zijn arm te
breken.
Ooltgensplaat. Door het ontslag nemen
van Mej. Van Dam, brievengaarster alhier,
