Vrijdag 4 December 1903.
Antirevo lu tionair
Achttiende Jaarg. No. 946.
Orgaan
voor de Zoidhollaiiiljielie en Zeeuwsche Eilanden.
T. BOEKHOVEN.
Alle stufcfceaa v©©r de Med&etle foestessid, Adverteialië® e® render© Admisafslratle franc© f©e fe zenden aan den Uitgever.
TWEE BLADIgg.
lioi't en krachtig,.
„JWog- las handen.
FEUILLETON-
IN HOC SIGN O VINCES
EERSTE READ.
„Leiding''.
De sterke drank in de Heilige
Schrift II.
SCHAAMTE.
Schaduw der Coalitie.
Deze Ccuramt verschijnt eiken Trijdag.
Abonnementsprijs per drie Maanden franee per post 50 Cent,
Amerika hij vooruitbetaling f 5,50 per jaar.
Afzcnderlijhe nummers 5 Gomt.
UITGEVER:
Advertentiën 10 cent per regel 6n 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/j maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent poi plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte di# ajj beslaa
Advertentiën werden ingewacht tot Donderdagmorgen 10 uur.
Dit anrnmer bestaat lit
De President-Minister heeft zich
weer zoo eens eventjes doen kennen
in zijn antwoord op de netelige aan-
merïdngen van sommige Kamerleden
omtrent het Regeeringsbeleid.
De critiek stond ditmaal op een zeer
laag peil. Beginsel of richting was er
niet in te ontdekken. 'tWas blijk
baar malcontenterij, die zich daarin
lucht gat.
In verband hiermede liet zich ver
wachten, dat Minister Kuyper zijn
tijd wel te kostbaar zou achten om
er lang bij stil te staan.
De enkele zetten echter, waarmede
bij de bestrijders van zich afweert,
zijn geducht raak.
Zoo b.v. had men gewaagd van niet
genoeg voortgang in het werk. Met
de stukken wees de Minister aan.
dat die betichting geen grond heeft.
Aan de nog eens opgerakelde quali-
ficatie van den opstand in het voor
jaar als „misdadige woeling" verspilt
de Minister geen woord meermaar
hij verzekert, dat dje woeling meer
dan twee maanden vertraging heeft
gebracht in den wetgevenden arbeid
ook omdat de sociaal-democraten nog
lang niet los zijn van het anarchisme
en nog volstrekt geen blijken gaven,
dat zij in de toekomst van een her
haalden aanslag op het gezag zullen
atzien zoodat de Regeering zich ook
voor latere ongeregeldheden had voor
te bereiden.
Hadden er Kamerleden van „reac
tie" gewaagd, de Minister is niet
bang voor dat woord, en brengt den
heeren onder het oog, dat wie het
verkeerde wil stuiten en verbeteren,
onmogelijk buiten eenige reactie kan.
Tevens echter verzekert hij, dat de
Regeering geenszins aanstuurt op toe
standen, die naar het besef van alle
weidenkenden verouderd of onprac-
tisch zijn.
Wat de benoemingen aangaat, wijst
de Minister er op, dat hij en geen
ander de verantwoordelijke persoon
is, en dat wel bekwaamheid en ge
schiktheid op den voorgrond staan,
doch dat, als twee of meer candida-
ten gelijkelijk bekwaam en geschikt
zijn, de keuze vrij is, en algemeene
overwegingen den doorslag mogen
geven, en dat verklaarde vijanden
van het Staatsgezag kwalijk in dienst
van den Staat kunnen treden.
Met zulke terechtwijzingen kunnen
de opponenten het doen, zouden wij
zeggen.
Onder dit opschrift heeft „Jan van
Gelre" (zeker een psendoniem) een
pittig woord geschreven over den
tegenwoordigen toestand der antire
volutionaire partij ten opzichte van
haren hoofdleider en haar hoofdor
gaan.
Onze meer ontwikkelde geestver
wanten moeten dit opstel kenne
lijk van een goed ingewijden mede
broeder bepaald lezen. Het is
uitgegeven door de naamlooze Ven
nootschap „Vada" te Wageningen.
De schrijver komt, eenigszins in
tegenstelling met Prof. Fabius in
diens jongste brochure „Beginselen
en eischen", tot de slotsom, dat al'
werd Dr. Kuyper President-Minister,
en al kon hij niet- geregeld meer „de
Standaard" redigeeren, en niet meer
actief optreden als Voorzitter van
het Centraal Comité der antirevolu
tionaire Kiesvereenigingen, hij toch
van nature, inderdaad en in waar
heid onze leider blijft, eenvoudig om
dat er geen ander bekend is, die hem
als leider kan vervangen.
Als Groen van Prinsterer Minister
was geweest, zoo eindigt de schrij
ver, dan zou onze partij denzelf
den toestand hebben doorleefd.
»De Regeering heeft ons nog ja,nog
»in handen«, riep de bekende
»Roosje Vos« op 24 dezer in eene
te Ierseke gehouden toespraak uit.
Zij zeide dit met zulk een eigenaar-
digen nadruk, dat het onwillekeurig
moest doen denkenmen wil zeker
nog eens opstand beginnende soci
alisten stellen zich zeker voor, dat zij
wel spoedig het heft in handen zul
len krijgen om dan alles naar hun
hand te zetten.
Het is, dunkt ons goed, zulke uit
drukkingen te notuleeren. Zij bewijzen
wel, dat het berouw over de saam-
koppeling met de anarchisten niet aan
wezig is.
Het volk wilde den opstand, wij
zijn meegesleepte! bekende Troelstra
in een zwak oogenblik in de Kamer.
Maar wie waarborgt, dat het volk
het niet andermaal zal willen 1 En
wie kan vrede verwachten, als dage
lijks het zaad der bitterheid kwistig
wordt uitgestrooid.
Het feit van den dag op 't gebied der
drankbestrijding is de indiening ran 't ont
werp tot Herziening van de Drankwet,
zoo schreef ds. Gispen Vrijdag j.l. in Pa
trimonium. En is zoo.
En daarom zullen we voortgaan om uit
den Bijbel eenige wetenschap te putten
omtrent 't gebruik van sterken drank.
Over 't misbruik behoeven we natuurlijk
niets te schrijven; ieder weet, dat alle mis
bruik van drinken, eten, voedsel, in 't
algemeen, kleedij, genot en genoegen, enz.
enz. verboden is Daarover zijn alle meu-
scben 't eens, of men in den Bijbel ge
looft of niet. Verleden week haalden we
aan Jes. 24 9; waaruit de conclusie ge
trokken werd door 't Corre,spondentieor-
gaan, dat het woord «bitter// alleen gezegd
kon worden van een zoetsmakenden drank,
die geweest is «mee«.
In sommige streken van ons Vaderland
is de mee nog-bekend. Ook er buiten. In
Polen, West-Pruisen en Rusland wordt de
mee nog gedronken. Zij wordt bereid uit
honig en water, door koken en gisting
gewonnen en isvan des te beter kwaliteit naar
mate de honing beter is. Ook geeft men
de mee door bijvoeging van vruchten,
kersen, bessen en door kruiden een ster
keren geur. Jong heeft de mee een ster
ken smaak naar honig, die echter in den
ouderdom vermindert. Dikwijls wordt de
mee met most van appelen of met wijn
en bier, ook wel met azijn aangezet en
dan wijn- of biermee genoemd. Overal waar
2) (Historisch.)
Zijn brave moeder was niet zonder re
den aanstonds bezorgd over haar Zoon.
Zoodra hij vatbaar scheen voor de on-
geloofstheoriën, was die vrouw zeer be
zorgd over hem, en verdubbelde zich hare
gebeden en ook hare smart. Het genot
van haar leven werd minder. De actie van
de zijde haars mans tegen Godsdienstzin
werd door haar zoon versterkt. Misschien
gelukkig voor de brave vrouw heett zij
die smart met lang behoeven te diagen.
Heeft het hare dagen al niet verkort
Het zij zoo Ze is kort daarop overle
den, waardoor haar gemaal het laatste
woord in de opvoeding verkreeg en deze
zoo ontzettend heeft voltooid. Beklagens
waardige JongelingZoo vroeg, en dat
door een vader bedorven Zoon van zoo
vele tranen onderwerp van zoovele moe
derlijke gebeden! Verloren door de helsche
spotlust en het ongeloof van hem, aan
wien ge was toevertrouwd voor heiliger
en hooger bestemming 1 Was uw verstand
wel rijp, uw weerstandsvermogen wel
sterk genoeg om de kracht des ongeloofs
te trotseeren
Straks zien we hem voor zijn rechters
verschijnen, door wien hij veroordeeld zal
worden. Maar de vader? Heeft hij niet
een groot gedeelte van de schuld op zijn
geweten Is zijn diepen val in beginsel
niet aan zijn vader te wijten? Rampza
lige vadersOorzaken van het tijdelijk
en eeuwig verderf uwer kinderen Wilt
gij zelf verloren zijn, ontfermt u dan toch
over uw kroost. Leest deze geschiedenis,
en beeft voor een eeuwigheid die voor u
dubbel rampzalig moet zijn
Graaf V on R. was niet lang weduw
naar toen hij werd opgeroepen voor hoo
ger Rechters, en kort na de dagen der
vrouw viel de Jonker de onderscheiding
ten deel dat hij geplaatst werd bij de
koninklijke cavalerie waar hij spoedig tot
luitenant werd bevorderd.
De spoedige promotie behoeft niemand
te verwonderen, want hij was een ontwik
keld jongmensch. Behalve dat hij bijna
al de nieuwe en ook sommige der oude
schrijvers met vrucht gelezen had, was
door hem veel gedaan aan natuur- en
letterkunde. Niet minder dan zes a zeven
talen was hij machtig.
Hij was een jong, geestig, aanvallig,
maar wild, doch gezocht officier, in de
gezelschappen door zijn gelijk gezinde
vriend en wel gevierd. Hij had een bevallig
uiterlijk. Een tamelijke lengte een daarme
dus 't woord sterke drank in
voorkomt, hebben we aan soortgelijke mee
of aan appel- en dadelvvijn te denken.
Voor wie naar krachtige en snelle bedwel
ming stond, was deze sterke drank niet
sterk genoeg en zocht, door hem met an
dere kruiden of dranken te mengen, krach
tiger uitwerking te krijgen. Afkeurend
wordt daarover gesproken in Jes. 5 22,
waar staat: Wee degenen, die helden zijn,
om wijn te drinken en die kloeke man
nen zijn, om sterken drank te mengen.
I11 onze Bijbelverklaring, die we natuur
lijk naast ,t Gorrespondentieorgaan gebrui
ken om een eu ander, dat we overnemen,
nader te toetsen, staat|achter 't woord «men
gen// geestrijke vochten aanzetten. Door
die vermenging, (door dat aanzetten) met
kruiden, gelijk hier bedoeld is, krijgt de
drank een groote kracht tot verhitting van
't bloed. (vgl. vs. 11) In dit bedoelde vers
staat: Wee (den brasseren en dronkaards)
die zich vroeg opmakende in den mor
genstond, sterken drank najagen en (daai-
mee den ganschen dag aanhouden, zoodat
zij in de drinkgelagen) vertoeven in de
schemering, totdat de wijn hen heeft ver
hit (dartel gemaakt, en de zinnen bene
veld.)
Dat hier aan verdunningin plaats van
aanzetting sprake zou zijn, gelijk Delitsch
beweert, komt ons onaannemelijk voor,
daar hier in vers 11 en in vers 5 juist
sprake is van mensehen, die hoe sterker
de drank is, hem des te meer begeeren.
Wij komen thans tot een nader onder
zoek van de Schriftuurplaatsen, waar van
deze mee, of dadel-en appelwijn sprake is.
In de vijf boeken van Mozes en in de
overige historische boeken van 't 011de
Testament, komt de «sterke drank// 5 maal
voor in de uitdrukking //wijn noch sterken
drank// dus als een bepaard verbod aan be
paalde personenbehalve nog in andere
gevallen, waarover straks.
Die vijf plaatsen zijn
Leviticus 10 9, waar de Heere tot
Atiron spreektWijn en sterken drank zult
gij niet drinken, gij noch uwe zonen met
u, als gij zult gaan in de Tent der Samen
komst, opdat gij niet sterfthet zij eene
eeuwige inzetting onder uw geslachten.
Num. 6 3 bij de verplichtingen van't
Nazireeerschap om zich den Heere af te
zonderen «Van wijn en sterken drank zal
hij zich afzonderen wijn-edik, en edik van
sterken drank zal hij niet drinken, noch
drinken, noch versche of gedroogde drui
ven eten.
Richt. 13 4,7,14, waar de Engel des
Heeren aan de huisvrouw van Manoaeh
verschijnt ter aankondiging van de geboor
te SimsonsZoo wacht u toch nu, eu
drink geen wijn, noch stérken drank en
eet niets onreins.
Deut. 29 6, waar Mozes zijn volk
toespreekt en zegt over 't woestijnleven
in de vervlogen veertig jaarBrood hebt
gij niet gegeten, en wijn en sterken drank
hebt gij niet gedronken, opdat gij wisttet,
dat ik de Heere, Uw God ben.
1 Sam. 1 15., toen Hanna in den tem
pel bad en Eli aanmerking maakte op
haar houding en gebaren, als of zij zich
«dronken aanstelde//: Neen, mijnheer! ik
ben een vrouw, bezwaard vau geestik
heb noch wijn, noch sterken drank ge
dronken.
In al deze teksten wordt met sterke
drank bedoeldmee, dadel- of appelwijn.
Eenige weken geleden schreven we over
Een politieke Klip in verband met de
Coalitie 11I. dat wij in zake onze eigen
Antirevolutionaire beginselen niet altijd
zullen kunnen krijgen, wat we hebben
willen, al is ook dr. Kuyper eerste minis
ter,
Zie hier 't bewijs door de Maasbode (R.
kath.) geleverd. Het oppert eerst 't ver
moeden, dat de Katholieke Kamerclub
heeft beraadslaagd over de wetoutwerpen
Staatsloterij en Drankwetsherziening, die
we toen in ons artikel ook aanhaalden om
aan te toonen, dat we water in den wijn
moesten doen, althans wat de Loterij be
treft. Nu schrijft de Maasbode
*(Is ons vermoeden juist), dan is 't, te
oordeelen naar de persoonlijke gezindheid
van vele katholieke afgevaardigde^. best
mogelijk, dat noch voor 't eene, noch voor
't andere ontwerpvlammen van geestdrift
in onze club zullen oplaaien En althans
wat de Drankwet betreft, verwonderen
doet 't ons niet. De vele uitmuntende
denkbeelden, die ze bevat, daargelaten, eu
die in elk geval te behouden zijn, komt
't ontwerp laten we 't maar ronduit
zeggen in sommige onderdeeleu ons kier
en daar wel wat puriteinsch voor.//
Zoo begint de Katholieke oppositie heel
de wel overeenkomende lichaamsbouw,
fljn en blank van huid, blauwe oogen,
licht blond haar en een teedere bleeke
gelaatskleur. Zijn mond vertoonde bijna
altijd een vriendelijke lach, waardoor een
dubbele wittte rij tanden zichtbaar werden.
Daardoor was zijn voorkomen innemend,
terwijl hij jegens een ieder uiterst beschei
den en vriendelijk was. Daarbij een hou
ding buitengewoon sierlijk en vlug. Het
was aau alles dadelijk te bemerken dat
we met iemand van meer dan alledaagsche
opvoeding en ontwikkeling te doen had
den. Was hij een weinig in uw gezel
schap en gaf de bescheidenheid hem ge
legenheid tot spreken, dan sprak hij met
een heldere stem, duidelijk en gepast in
welgekozen woorden. Kortom bij was een
jongeling die én zijn opvoeding én zijn
officierenstand eer aan deed.
Jammer dat zijn oordeel minder nauwkeurig
dan oppervlakkig was, waardoor hij zijn hart
soms zette op zaken, die bij dieper indenken
hem niet geinterresseerd zouden hebben.
Hij was in den laatsten tijd een groote
liefhebber van romantische geschriften ge
worden. De daarin voorkomende helden
werden door hem bewonderd, en al spoedig
ontwaakte bij hem de begeerte hun
navolger te worden. Nu de genegenheid
er was, zou de gelegenheid zich niet lang
laten wachten.
De jonge officier kwam in kennis met
een jong echtpaar, waarvan hij bemerkte
dat de verhouding niet naar behooren
was.
Bij zekere gelegenheid, nadat hij daar
huisvriend was geworden, ontlaste de vrouw
haar hart aan Jonker Frederik. Zij deelde
hem in vertrouwen mede dat zij tegen
haar genoegen getrouwd, en daarom eer
te beklagen dan te benijden was. Jonker
Frederik, had diep medelijden met haar, niet
slechts in schijn, maar werkelijkheid. Hij
verklaarde dit medelijden in zulke een
voudige, ongekunstelde oprechtheid dat
de waarheid van wat hij zeide geen oogen
blik betwijfeld behoefde te worden. De
vrouw betwijfelde die oprechtheid heele-
maal niet, en werd daardoor des te ver
trouwelijker met hem. Zoo werden de
verhoudingen intiemer, en eer de Jonker
het wist, was hij reeds in de strikken des
zonden verward en gevangen. Zijn aan
vankelijke vriendschap werd medelijden, en
dat medelijden vormden den overgang tot
zondige liefde. En die overgang was op
zijn leeftijd, voor een jongeling die geheel
zonder Godsdienst leefde, niet zoo moei
lijk, terwijl het arglistige hart in de ure,
waarin de booze overwint, veel waar an
ders tegen geprotesteerd zou worden,
goed weet te praten.
De Echtgenoot kon deze verhouding,
zoodra hij ze bemerkte natuurlijk niet
verdragen. Zijn jalouzie werd opgewekt
en de verdeeldheid en het gekrakeel ver
meerderde met den dag.
Maar nu werden er door den officier en de
schoone vrouw plannen beraamd om samen
naar elder te vluchten. Onverwacht verdwe
nen zij in de richting van Hamburgwaar zij
een geruimen tijd met elkander leefden, m :ar
zetten zich daarna te Altona neder.
Had de jonge vrouw zich schuldig ge
maakt door het verlaten van haren wet
tigen echtgenoot. Jonker Frederik stond
bloot aan vervolging wegens decertie. Ten
einde zijne opsporing te voorkomen, nam
hij een vreemden naam aan en noemde
zich voortaan Frederik Gerhan Meijer,
een naam in die streken bijna algemeen
gedragen. Daarenboven gaf hij voor in
Altona geboren te zijn. Doch de ondeugd
is niet standvastig, en de od tucht zocht
verandering. De liefde op deugd gegrond
is getrouw. Het zal dus niemand verwon
deren dat eene lichtzinnige vrouw, die
haren man ontrouw werd, ook niet ge
trouw zou blijven aan haren nieuwen
minnaar. Zij werd ingewikkeld in nieuwe ver
bintenissen waardoor zijne liefde jegens haar
begon te verflauwen, ja zelfs hij een afkeer
van haar kreeg. Hij haatte haar, en verliet
ze, de wijk nemende naar Engeland.
Wordt vervolgd.)