Vrijdag 11 September 1903. No. 934.
Tweede Blad.
Officieel filedeelte.
aanbesteding.
Plaatselijk Nieuws,
Ingezonden «lukken.
mm
IN HOC SIGNO WSES
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Ooltgensplaat zullen op Zaterdag 12
Sept. 1903 dee nam. ton 3 ure bij enkele in-
sohrijviug aanbesteden: Het geregeld verzame-
leu ran alle grond, aarde, of andere of al hoe
ook genaamd afkomstig ran suikerbieten, aard
appelen, ajuin enz. welke in het a.s. najaar op
de kaaijen dezer gemeente zullen worden aan
gevoerd en het vervoeren daarvan naar eene
aan te wijzen plaats bij de haven. Insohrijvingi
biljetten in te leveren ter ^gemeentesecretarie
voor Zaterdag den jl2 Sept. 1903 des nam. 2
uur> jOoltgensplaat, 3 Sept. 1903.
Burgemeester en Wethouders voornoemd:
Do Seoretaris, De Burgemeester,
JOH. YAN PUTTEN. P. VAN WEEL G.Gz.
Sonimelsdijk. Door de Afd. Overfl. en
Goedereede der Holl. Mij. van Landb. is be
sloten pogingen aan te wenden om gedaan te
krijgen dat invoerrecht komt op buitenland-
sche granen en meel. Voorts zal de najaars
zaaigranen keuring worden gehouden te
Dirksland, tot juryleden werden herbenoemd
de heeren J. v. Schouwen alhier, J. Timmers
en J. v. d Koogh te Middelharnis. Nog
werd besloten een rasbeer in te voeren ter
wijl de aftredende bestuursleden K. de
Graafï alhier en J. v. d. Koogh te Middelhar
nis met groote meerderheid herkozen werden.
De echtgenoote vaD Jaeobus de
Keizer heeft van den Minister van Oorlog
eene kennisgeving ontvangen, dat haar
veor de opkomst onder de wapenen van
haren man, eene vergoeding zal worden
toegekend van f 20.
Het inschrijvingsregister der Nati
onale Militie voor de lichting 1904 is op
SI Augustus j. 1. gesloten met een getal
Van 25 lotelmgen.
Ouders of voogden, die hunne kin
deren het llerhalingsonderwijs wenschen
te laten volgen, worden verzocht daarvan
vóór of op 26 September a. s aangifte
te doen by deu heer L. Pen waarnemend
hoofd der Openbare School.
.Middelharnis. Aan jongelingen, die
deelnemen aan de voorbereidende militaire
oefeningen wordt bij deze de aandacht er op
gevestigd dat ingevolge een schrijven van
den heer Minister van Oorlog voortaan al
leen diegenen voor korte inlijving in aan
merking zullen komen, die in het zelfde
jaar waarin zij worden ingelijfd het getuig
schrift voor Militaire bekwaamheden en
lichamelijke oefeningen hebben verworven.
Bij den aanvangs curses aan de
Ambachtsschool alhier, wordt deelgenomen
door 44 jongelieden.
Aan Arnoldus van der Velde die
dit jaar voor herhalingsoefeningen is opge
roepen geweest heeft bericht ontvangen dat
hem eene vergoeding van f 12,50 is toe
gekend voor elk tijdvak van 30 dagen of
minder voor zijn verblijf onder de wapenen.
Volgens achterstaande advertentie zal
het Zaterdag 55 jaren geleden zijn dat
J. Zoon en zijne Echtgenoote lief en leed
hebben gedeeld met elkander. Niet velen
mogen dit groote voorrecht beleven.
Vooral maakt dit het zoo zeldzaam,
daar beiden zich mogen verheugen in
goede gezondheid.
We wenschen hen een prettigen feestdag
toe en hopen dat zij menig jaartje nog
met hun familie den 12<fen September
mogen herdenken.
De kinderen der Chr. School vieren
elk jaar Koninginnedag. Thans meenden
de onderwijze: s daarvan te moeten afwij
ken en een feest te geven op 6 Sept. den
dag, waarop 't vijf jaar geleden was dat
de Koningin is gekroond, 't Was dus een
lustrumfeest.
En dit feest moest meer geven dan ge
woonlijk. 't Was of de ouders en parti
culieren dat ook begrepen, want de giften,
klein en groot, vloeiden rijkelijk.
t Is dan ook een feest geweest, zoo
als we 't nog nooit hebben gevierd.
Eerst een optocht door de twee dor
pen; 't vaandel voorop, daarna een bosch
van vlaggengesjerpt en gestrikt al zin
gende voorwaarts.
Toen een tractatie in school van limo
nade en janhagel, waarbij de kinderen
heerlijk uitrustten voor de komende spe
len, want daar zou 't er spannen. De
keurige premies, die uitgeloofd waren,
lokten eiken jongen en elk meisje tot deel
neming uit.
't Ging er dan ook van langs
Wat een hoera bij 't winnen van de
kameraden dat riep, dat moedigde aan,
dat klonk en zong en had pleizier, zoo
als wij 't nog zelden bij 't spelen op 't
plein hadden ontmoet.
't Was trouwens de eerste maal, dat bij
ons zulke spelen op 't Koninginnefeest uit
gevoerd werden.
Daarna weer in school.
Weer limonade, (beste van de firma
Dijkema en Doornbos en goedkoop), die
we ieder aanbevelen in warme dagen, en
weer heerlijke koek, suikergoed en aman
delen van onze winkeliers; vertellingen en
gezang bij afwisseling daarna ieder naar
huis met een doosje griffelsom 2 uur
begonnen, eindigden we om 7 uur.
Dinsdagmorgen uitdeeling van prijzen
en dus een nafeest.
Doch genoeg.
Namens de kinderen, die uiterst tevreden
waren met de tractatie en de prijzen onzer
aller dank aan de milde gevers voor hun
meesttijds zeer rijke bijdragen.
Het zou onpasselijk zijn, waar we elk
'jaar zoo ruim kunnen uitdeelen, den wensch
uit te spreken, dat de gevers op 't inge
slagen spoor mogen voortgaan, want we
weten, dat ze nog nooit voor onze kinde
ren iets geweigerd hebbengansch en al
juist 't tegendeel.
Ruste 's Heeren zegen op ,hen en hunne
gaven 1
VERSLAG
van de vergadering van den Raad der
Gemeente op Dinsdag 1 Sept.
Tegenwoordig zijn de heerenU. J.
Mijs Voorzitter, J. J. Nipius, J. C. v. Oos
tende, E. de G. v. d. Koogh, L. Korvink
C. J. Kruithof, J. v. d. Slik en J. v. d. Baan.
Afwezig zijn de heeren: J. C. Bom, J.
Kardux, C. Kolft G.C.Mz., en J. J. Slis.
Na opening der Vergadering is het vol
gende verhandeld
De Voorzitter deelt mede 'dat binnen
den bij de wet gestelden termijn geen
bezwaar is ingebracht tegen de toelating
als raadslid van de heeren J. v. d. Baan,
J. J. Nipius, C. J. Kruithof en J. v. d. Slik,
tengevolge waarvan de heeren zich bereid
verklaren tot het afleggen der vereischte
eeden, voor de aanvaarding hunner be
trekking voorgeschreven, waarna zij achter
eenvolgens in jhanden van den Voorzitter
afleggen de eeden bij Art. 39 der gemeente
wet omschreven.
De nieuw benoemde leden worden daarna
door den Voorzitter geluk gewenscht,
waarna zij zitting nemen.
De notulen der vorige vergadering wor
den daarna voorgelezen, goedgekeurd en
geteekend.
Ingekomen stukken De Voorzitter deelt
mede, dat zijn ingekomen de stukken in
zake de voorgenomen onteigening voor den
aanleg van eene tramweghaven alhier, van
welke stukken door de leden kennis wordt
genomen.
De voorzitter deelt mede, dat door het
College van Burgemeester en Wethouders
eene aanbeveling is opgemaakt ter benoe
ming van een lid der commissie tot wering
van schoolverzuim ter vervulling van de
plaats, ontstaan door het genomen ontslag
van den heer J. v. d. Waal, op welke
aanbeveling zijn geplaatst de heeren L.
M. Born, en J. Timmers. Tot de benoe
ming wordt overgegaan. Er zijn uitgebracht
7 stemmen waarvan 5 op den heer Tim
mers en 2 op den heer L. M. Bom zoodat
eerstgemelde tot bovengenoemde betrekking
is benoemd.
De Voorzitter biedt namens Burgemees
ter en Wethouders aan de gemeente be
grooting voor 1904, welke tot onderzoek
en rapport wordt gesteld in handen eener
commissie van drie leden, waartoe na
verschillende stemmingen worden benoemd
de heeren Korvink, van der Baan en Nipius.
De Voorzitter acht het noodig de deuren
te doen sluiten.
Na heropening der openbare vergadering
vestigt de heer van der Baan de aandacht
op de onvoldoende ruimte aan de Kaai
voor het laden van vlas, hooi en stroo en
vraagt of verbetering mogelijk is.
De heer van den Slik (zoude aan de
losplaats nabij het Sloombootplein een
weegbrug gevestigd willen ziendie los
plaats is ruim genoeg en dan was tevens
in het bezwaar van den heer van der Baan
voorzien.
De Voorzitter zegt een onderzoek toe,
waarna de Vergadering wordt gesloten.
Den Bommel. Bij de plaats gehad
hebbende aanbesteding voor de levering
van steenkolen en petroleum, ter behoeve
der gemeente is als volgt ingeschreven
petroleum P Huijer a 81/, cent de L„
steenkolen Jb. Raap a 82 Y2 cent per H.L.
De opruiming der peenaarde is gegund aan
W. de Graaf voor f 59,44.
De bank, (bijgenaamd de vischbank)
van wier opruiming we j.l. week melding
maakten, zal spoedig door een nieuwe
worden vervangen.
De timmerman T. M. M. had j.l.
week het ongeluk met een zijner vingers
beklemd te geraken tussehen twee kamra
deren, zoodat hij tot heden zijn werk
niet kan verrichten. Schade wordt gedeel
telijk gedekt door de ongevallen verzeke
ring.
Oude Tonge. Het aantal ingeschreve
nen voor de Nationale Militie, lichting 1904,
bedraagt 24.
Ter gelegenheid van de op Vrijdag
5 September 11. gehouden Vrije Paarden
markt, werden 70 paarden aan de lijn
gebracht. De handel was tamelijk vlug.
VERGADERING
van den Gemeenteraad op Dinsdag 1 Sept.
Tegenwoordig al de leden.
Na opening der vergadering door den
Voorzitter, wordt overgegaan tot de
beëediging van de nieuw benoemde leden.
ie. Worden gelezen de notulen der vorige
vergadering en onveranderd goedgekeurd.
2C. Worden gelezen de navolgende inge
komen stukken.
a. missive van Heeren Gedeputeerde
Staten dezer provincie daarbij berichtende
dat de begrooting van het 12de bataljon
rustende schutterij in Zuid Holland door
hun college is goedgekeurd.
b. missive van de Gezondheidscommis
sie, daarbij den Raad verzoekende, de
politieverordening, met eene bepaling
omtrent het venten, aan te melden.
t_ De missive sub, a wordt voor ken
nisgeving aangenomen, terwijl besloten wordt,
omtrent de missive sub. b in eene volgende
vergadering een besluit te nemen.
3 e. Worden met algemeene stemmen
benoemd, tot ambtenaar van den Burger
lijken Stand, de heeren P. O omens en J.
Pulleman.
4e. Wordt met algemeene stemmen de
begrooting van inkomsten en uitgaven dier
gemeente voor het dienstjaar 1904, vast
gesteld.
in ontvangst op f 25904,91
in uitgaat op f 25904,75
Sluitende met een goed
slot van f o.tó
Na nog eenige besprekingen van huis-
houdelijken aard sluit de Voorzitter de
Vergadering.
Dirksland. Burgemeester en Wethou
ders dezer gemeente hebben ter open
bare kennis gebracht, dat de begrooting
van de inkomsten eu uitgaven dienst
1904 is aangeboden en tot den 18Sept:
a.s. ter gemeenteseoretarie ter lezing
ligt, en tegen betaling der kosten alom
verkrijgbaar is gesteld.
Een kind van Jac Kardux had Zon
dag het ongeluk om in de Gooi te val
len. Zeker had het ergste te vreezen
geweest, indien L. Dijkgraaf daar niet
aan 't wandelen geweest ware, en het
van den dood redden kon.
P. v. d. Mast dienstbaar bij den heer
W. v. d. L. had bij het uitblazen der
lamp het ongeluk van de tatei te vallen,
waardoor zij haar gezicht verwonde, en
haar arm zoo bezeerde dat geneeskun
dige hulp noodzakelijk scheen.
Ilerkingeii. In den nacht van 6 op
7 dezer is een in de weide loopend rund van
den heer C. D. G., onder deze gemeente,
door den bliksem getroften en gedood.
Melissant. Het inschrijvingsregister
voor de Nationale Militie der lichting 1904
is op 31 Augustus 11. gesloten met 14
ingeschrevenen.
Stellendam. Ph. Hartman, onbezoldigd
Rijksveldwachter alhier, is benoemd tot
agent tan Politie te Vlaardingen, waar
heen hij gisteren is vertrokken.
Nadat Donderdagavond j.l. bij
iemand uit een schuurtje eenige veld
vruchten waren gestolen, en bij een
ander visch die aan den muur te
droogen hing was weggehaald, kwam
men Vrijdagavond den eerstgenoemden
weder een ongewenscht bezoek brengen,
doch aangezien men alles achter slot en
grendel had geborgen konden de late
bezoekers, niet alleen hun doel bereiken,
maar daar zij door een der huisge
noten werden gezien, die de anderen op
riep, welke .spoedig bij de hand waren,
moesten de dieven overhaast de vlucht
nemen. Hoewel een eind ver achtervolgd
gelakte het toch niet hen te achterbalen.
Naar wij vernemen zal schipper
A. Sandifort van Ouddorp, in den loop
dezer maand, met een lading kachelkolen
hier arriveeren en voor 72 cent per H.L.
op den wal, aanbieden.
Vrijdag j.l. bracht het lid van Ged.
Staten dezer Provincie een bezoek aan
deze gemeente en inspecteerde ook
mede de haren alhier.
Van den heer D. Z., die zijne
varkens als voorbehoedmiddel tegen de
vlekziekte, liet inenten, is een dezer
dieren gestorven.
Ook in de kom dezer gemeente begint
de ziekte meer toe te nemen. Maandag
morgen lag er een varken dood in bet
hok terwijl af en toe dieren, waarbij
de ziekte p3S wordt ontdekt, worden
geslacht.
Naar wij vernemen heeft men een
dezer dagen, van den hit van C. T.
den staart afgesneden. De daders bleven
onbekend.
Goedereede. In de woning, plaatselijk
geteekend No. 171 A, deden zich weder
twee] gevallen van »febris typhoidea< voor.
De veldwachter C. V. alhier had zich
dezer dagen verdekt opgesteld in den tuin
van den heer F. C. G. en 't mocht hem
gelukken, twee knapen van 11- en 12-ja-
rigen leeftijd op heeterdaad te betrappen,
terwijl ze zich van eenig fruit meester
maakten.
Ouddorp. Ter kennis van de visschers
wordt gebracht, dat op Dinsdag 29 Sep
tember a.s. 'smorgens ten 6 uur, voorde
publieke visscherij op mosselen zullen wor
den opengesteld de mosselbanken in de
Ooster-Schelde, zooals die nader bij pu
blicatie zijn omschreven.
Blijkens het inschrijvingsregister der
Nat. Militie, dat op 31 Augustus jl. voor
goed is gesloten, bedraagt het aantal in
geschrevenen voor de lichting 1904 to
taal 25.
De levering van petroleum ten behoeve
der gemeente voor het seizoen 1903/4 is
gegund aan H. C. van Wezel, alhier.
VERSLAG van het verhandelde in den
Gemeenteraad op 1 Sept. II.
Afwezig de heer J. Voogd.
Voorzitter de Burgemeester.
De Voorzitter opent de vergadering mot gebed,
waarna door de nieuwe leden, de heeren J. C.
Lodder en 8. van der Wiele in zijne handen
worden afgelegd de bjj art. 39 der gemeente
wet voorgeschreven eeden.
De Voorzitter wensoht hun geluk met hunne
benoeming en dat zij nog lang als leden run
deu Raad de belangen der gemeente mogen
helpen behartigeD.
De notulen der vorige vergadering worden
gelezen en onveranderd goedgekeurd.
Daarna volgen eenige algemeene besprekingen
over enkele poBteu in uitgaaf der voorioopig
vastgestelde rekening over 1902.
Naar aanleiding dier besprekingen wordt
op voorstel van den heer J. C. Lodder be
sloten, voortaan de inschrijving naar de levering
van steenkolen, ten behoeve van de twee O. L.
Scholen en het Raadhuis bij aanplakbiljet ter
openbare kennis te brengen, in plaats van
persoonlijke kennisgevingen aan de verschillen
de kolonie v eranoiers in deze gemeente.
De heer J. C. Lodder deelt mede, dat het
bij donkere avonden moeilijk is de brievenbus
te vinden en vraagt of het niet mogelijk zou
zijn, bjj het postkantoor een lantaarn te plaatsen
ot in de bestaande verliohting zoodanige verbe
tering te brengen, dat het gedeelte der straat
in de onmiddellijke nabijheid van de brievenbus
behoorlijk verlioht wordt.
De Voorzitter zegt, dat Burgem. en Weth.
daaromtrent een onderzoek zullen instellen, ten
einde daarin zoo mogelijk te voorzien.
Hierna sluiiing der Vergadoring.
Buiten verantwoordelijkheid van Redactie
en Uitgever.
Mijnheer de Redacteur.
11.
In 1894 was er een pokkenepidemie te BGra-
venhage. 3000 inwoners waren gevaccineerd, 1000
niet. Van dc 3000 werd slechts een enkele aan
getast, van de 1000 niet gevaccineerd een derde
deel en stierven er velen.
In de Schotsche stad Glasgow heerschten de
pokken van 1900-1902. In die stad waren 90,000
kinderen van 3 tot 5 jaar.
Van die 90,000 waren er ruim 87000 gevacci
neerd en 2700 niet gevaccineerd. Van de eerste
werden er 15 ziek (en hiervan waren 6 hoogst
twijfelachtig gevaccineerd) maar van de 2700
laatsten, 69.
In het pokkenhospitaal werden achtereenvol
gens verpleegd ruim 1600 gevaccineerde pa tien ten
en 122 niet gevaccineerden.
Van die ruim 1600 stierven er 175 (9°/0).
Van de 122 niet gevaccineerde stierven er 63
(bijna 52°/0).
Bovendien waren er onder die 1600 gevacci
neerden slechts 258 jonger daD 20 jaren en van
deze stierven er slechts 4, terwijl van de meer
dan 400,000 personen, die tijdens de epidemie
gevaccineerd werden en geen enkele aangetast
werd.
Nu, hiermee heb ik voldoende aangetoond, dat
de vaccinatie tegenover de pokken een beschut
tende werking heeft, die boven allen twijfel ver
heven is. Voor iemand, die met deze feiten op
de hoogte is, zou zoo'n twijfel even onzinnig zijn
als twijfel daaraan of 10 wel meer is dan 2.
De cijfers spreken zoo'n welsprekende taal, dat
iemand die hierdoor niet overtuigd wordt een
voudig niet voor overtuiging vatbaar is.
Wat nu Pasteur's standpunt betreft tenopzichte
der vaccinatie, zoo geloof ik niet, dat hij aan
haren beschuttende» invloed getwijfeld heeft,
hoewel het mogelijk is, dat hij persoonlijk de
wetenschappelijke gronden nog niet zoo stevig
vond. Dit zou ik vreemd vinden, maar daardoor
evenmin gaan twijfelen aan de bewijzen voor
het nut der inenting, als ik zou gaan twijfelen
aan de waarheid, dat de som der hoeken van een
driehoek gelijk is aan 180, wanneer ik hoorde,
dat een groot wiskundige dit nog niet voldoende
achtte
Overigens geloof ik, dat Pasteur's meening
wel niet zoo juist zal zij* weergegeven. Welke
inenting bedoelde hij 7 Die tegen de pokken of
tegen de hondsdolheid Ten opzichte van deze
laatste, een van zijn schitterendste en heilzaam
ste uitvindingen, zou ik zijn uitspraak kunnen
begrijpen, omdat hierover geen oflicieele stati
stieken bestaan zoover ik weet.
Vóór ik precies weet, wat en waarover hij
gesproken heeft hecht ik weinig aan deze woorden
Gaarne zou ik daarom van u hooren waar u dit
vermeld hebt gevonden.
Van de andere personen, die u genoemd hebt
behoeven we in 't minst geen notitie te nemen.
Dat van de honderdduizenden doctoren die er
zijn er enkele tegenstanders zijn der vaccinatie
is volstrekt niet te verwonderen, waar zoo vaak
godsdienstige bezwaren het uitgangspunt zijn,
•vanwaar uit wetenschappelijke bezwaren worden
geboren.
Er is haast geen onderwerp, waarover de ge
neeskundigen het zoo eens zijn als juist de vac
cinatie. Ze houden het er voor, dat hoe groot
en heerlijk de veroveringen ook mogen zijn, die
het menschenlijk vernuit gedurende de laatste
helft der vorige eeuw gemaakt heeft .op het
gebied der geneeskunde deze toch in de schaduw
gesteld worden door den luister der vaccinatie als
voorbehoedmiddel tegen de pokken. Ze houden
het er voor, om met een beroemd Duitsch ge
neeskundige te spreken, dat Jenner's ontdekking
de grootste geweest is welke de geneeskunde
allenhanden heeft aan te wijzen. In die vacci
natie heeft Dr. Jenner zich een monument op
gericht duurzamer dan van metaal en ieder jaar
dat voorbij gaat, zonder dat duizenden en tien
duizenden aan de pokken sterven in de landen,
waar de vaccinatie werd ingevoerd hecht daar
mee nieuwe lauwerkransen om zijn onsterfelijk
hoofd.
Wil men intusschen liever op gezag van be
roemde deskundigen dan op dat van het gezonde
verstand gelooven aan het nut der vaccinatie
welnu dan is ook daarvoor alle gelegenheid.
Op aandringen van de tegenstanders der vac
cinatie zijn in verschillende landen Commissies
van deskundigen benoemd om het vaccinatie-
vraagstuk nog eens grondig na te gaan en daar
over rapport uit te brengen.
De uitkomsten van drie van zulke commissies
zijn mij bekend en voor ons van bijzonder be
lang nl. die van de Engelsche Staatscommissie
in 1889 benoemd, die van de Duitsche Rijkscom
missie van 1898 en eindelijk de commissie door
de „Nederl. Maatschappij tot bevordering der
geneeskunst" benoemd, om haar een rapport uit
te brengen over de gevaren der vaccinatie (een
onderzoek naar het nut der vaccinatie werd
blijkbaar als geheel overbodig niet gevraagd.) De
Engelsche commissie bestond uit 15 leden, hield
136 zittingen, hoorde 187 getuigen en deed gedu
rende 7 jaar zeer uitgebreide en belangrijke on-
derzoekingen over het nut en de gevaren der
vaccinatie.
Haar uitkomsten liggen voor mij en de eind
conclusies der commissies wil ik hier letterlijk
vertalen„Wij hebben niet uit het oog verloren
de bewijsgronden, aangevoerd met het doel, om
aan te toonen, dat het geloof in de vaccinatie
niet gesteund wordt door een juisten kijk op de
feiten. Wij hebben getracht aan die bewijsgron
den onze volle aandacht te bedenken. Nu we
dit gedaan hebben, komt het ons onmogelijk
voor de gevolgtrekking te weerhouden, dat de
inenting bescherming verleent tegenover de kin
derpokken. Wij meenen
le. Dat ze de vatbaarheid, om door de ziekte
(de pokken) aangetast te worden vermindert.
2e. Dat ze het karakter der ziekte wijzigt en
deze a minder noodlottig en b van een milderen
of minder ernstigen aard maakt.
3e. Dat de bescherming, die ze verleent tegen
aantasting der ziekte, het grootst is gedurende
de jaren, die onmiddelijk op de vaccinatie volgen.-
Het is onmogelijk nauwkeurig do lengte va« dit
tijdperk der grootste bescherming vast te stellen.
Hoewel niet in elk geval evenlang, zoo kan,
dunkt ons, indien een tijdperk moet worden
vastgesteld, gerust gezegd worden, dat het over
het algemeen negen of tien jaar bedraagt.'
4e. Dat na 'teind van het tijdvak van de
grootste bescherming, de werkdadigheid der in
enting tegen de ziekte snel vermindert, maar
dat ze nog van belang is gedurende de 5 vol
gende jaren en misschien nooit volkomen op
houdt.
5e. Dat het vermogen om het karakter der
ziekte te wijzigen eveneens het grootst is in het
tijdvak van de grootste bescherming tegen be
smetting met de ziekte, maar dat dit vermogen
niet zoo snel vermindert als de beschermende
invloed tegen aantasting door de ziekte en
dit vermogen om de ziekte van karakter te ver
anderen is in de latere levensperioden nog altijd
beiangrük.
6e. Dat revaccinatie de bescherming op nieuw
verleent, die na verloop van tijd verminderd is,
maar het blijkt, dat deze opnieuw vermindert
en dat de operatie bij tusschenpoozen herhaald
moet worden, om den hoogsten graad van be
scherming te verkrijgen, die de vaccinatie kan
geven.
7e. Dat de weldadige invloed der inenting het
duidelijkst bewezen is in die gevallen, waarin
ze 'tvolkomenst geweest is. Wij meenen, dat we
geiust kunnen besluiten, dat de koepokstof meer
uitwerking heeft, wanneer ze op 3 of 4 plaatsen
in het lichaam gebracht is dan wanneer dit
slechts op 1 of 2 plaatsen geschied is, en dat,
^Indien de inentingteekens een oppervlakte heb
ben van een haive vierkante inch, zij eem beteren
toestand van bescherming aanwijzen dan wanneer
zij daar belangrijk beneden blijven." Over de
gevaren, die aan de inenting verbonden bunnen
zijn laten zij zich als volgt uit: „Eenzorgvuldig
onderzoek der feiten, die onder onze aandacht
gebracht zijn, heeft ons in staat gesteld het be
sluit te trekken, dat, ofschoon sommige der ge
varen, die aan de inenting worden toegeschreven,
ongetwijfeld werkelijk bestaan, deze echter, wan
neer men hen beschouwt in verhouding tot het
geheele aantal vaccinaties, onbeteekend zijn. Er
zijn verder reden om te gelooven, dat zij nog
zullen verminderen onder de tegenwoordige bete
re voorzorgen en dat bij inachtneming van nog
verdere voorzorgen, welke de ervaring belooft,
zij in de toekomst nog meer zullen verminderen..
De besluiten van de Duitsche Staatscommissie
in zake het vaccinatie vraagstuk, zijn gelijk
luidend, Ze Wijst er bovendien op, dat voor vol
doende bescherming minstens 1 goed ontwikkelde
entpok noodig is en dat het ingeënt zijn niet
alleen persoonlijke bescherming tegen de pokken
verleent, maar ook voor de overige bevolking
het pokken gevaar vermindert. Eindelijk geeft
de bovengenoemde Nederlandsche commissie,
waarvan wijlen Prof. Stokvis voorzitter was, als
haar eindoordeel„Resumeerende komt de com
missie tot het "resultaat, dat in Nederland de
schadelijke gevolgen der vaccinatie uiterst gering
zijn".
Na het verschijnen dier rapporten is er niets
voorgevallen, dat ook maar eenigzins afbreuk
zoo doen aan boven meê gedeelde uitingen van
deskundigen over de vaccinatie.
Uit voorgaand schrijven, zien wij dus, dat het
nut der inenting tegen de pokken door heele
reeksen van feiten volkomen bewezen is en dat
de wetenschappelijke bewijzen er voor door
bijzonder daarvoor benoemde commissies van
deskundigen, waarin ook tegenstanders van
vaccinatiedwang waren opgenomen, onwederleg-
baar zijn bevonden. Wat U daartegenover te
plaatsen hebt, istoch al heel onbeteekenend.
Vóór we het daar nog eens over hebben, zal ik
eerst de 10 vragen beantwoorden, die U mij in
Uw eerste schrijven gedaan hebt. Wat voor belang
de meeste dier vragen voor een leek hebben, is
niet duidelijk. 'tZijn geschikte vragen in een
vergadering van directeuren van koepokstofin
richtingen, maar behalve de 2 laatsten voor de
lëeken toch al van heel weinig belang. Intusschen
wil ik ook deze moeite doen om Uwe weetgie-
rïgheid(?) te voldoen. Ten opzichte van de sterkte
van het inentingsvocht, kan ik U zeggen, dat
hier van geen sterkte sprake is. Dit is wel het
geval b. v. bij 't terrein tegei de diphtherie en
bij de inenting tegen de hondsdolheid van Pasteur,
De inhoud van de koepok wordt genomen en
meestal om de stof langer goed te houdenmet
glijcerine vermengd. Hiermeê wordt meest ingeënt.
Ten opzichte van de hoeveelheid, die gebruikt
moet worden, kan gezegd worden, dat er vaak
op de buisjes met de inentingsstof reeds staat
aangegeven, hoeveel personen men er 10 inentings
prikjes mee kan geven. Overigens is het zoo
eenvoudig mogelijk. Men dient er slechts voor
te zorgen, dat er telkens zoo veel entstof aan het
instrument zit, dat er wat van in de huid achter
blijft. Als plaats der inenting kiest men een
zoodanige, waar de huid niet te vast verbonden
is met de onderliggende deelen, en waar de lid-
teekens niet te veel in 't oog loopen, en die ten
derde gemakkelijk in rust gehouden kan worden,
als de omtrek van de pokpuist ontstoken raakt.
Om deze redenen, ent men meest op den boven
arm. Bij hofdames die bij gala-diners,-bals e, d.
de bovenste helft van hun borst, rug en armen ten
toonstellen, is deze plaats misschien door hen niet
gewild. Waar het bjj hen geschiedt, weet ik niet.
Als U ook daarin belang stelt, zult U U tot den
hofarts in Den Haag moeten wenden. Al deze
dingen zijn heelemaal geen moeieiijkheden. Men
moet slechts zorgen, niet zooais vroeger vaak
gebeurde, met melk e. d. in te enten, en niet
200 personen uit een buisje inenten of in de
lucht te prikken, inplaats van in den arm en
dan toch een vaccinatiebewijs af te geven.
Wat het aantal insnijdingen (in Duitschland)
of prikjes (meest hier te lande) betreft, zoo is
het aantal 8 A 10 het beste voor een eerste inen
ting. Een inenting moest dan alleen al goed
geslaagd beschouwd worden, als er minstens 5
goed ontwikkelde pokpuisten opgekomen zijn.
Zoo gebeurt het tegenwoordig meest hier en
in Duitschland. In Engeland echter zijn er ook
thans nog zeer vele vaccinateurs, die zich met
één enkel prikje tevreden stellen, om te gemoet
te komen aan de bezwaren van vele ouders. Dit
moet men wel bedenken by de studie der En
gelsche statistieken. De vatbaarheid voor het voch t
is verschillend natuurlijk, zooals b. v. de gevoe
ligheid voor ieder geneesmiddel verschillend is.
De duur der beschutting uit bovenvermelde
reporten is reeds vermeld. Iemand bij wien 5 of
meer goede pokken zijn opgekomen, zal bij
overigens gelijke omstandigheden, langer omvat
baar zijn dan hij, bij wien er slechts één is op
gekomen. Ik ben ingeënt, toen ik naar school
moeBt en vindt daarvan 4 A ölidteekens op mijn
armen. 'kHeb me in mijn studententijd, laten
revaccineeren en verleden jaar weer en ben door
die eerste inenting nog altijd onvatbaar voor de
vaccine. Over de veranderingen der pokstof in
't kort het volgende
Bjj overgang van den eenen mensch op den
anderen, ondergaat de pokstof geen verandering.
Vroeger werd tegen de pokken aangewend de
inenting met menschenpokken de indeuiatie.
Hierbij kregen da ingeënten wel meestal een
lichtere vorm van pokken, maar toch de pok
ziekte. Wordt iemand ingeënt met koepokstof,
en met deze stof weer een andere, dan krijgt ook
deze weer de gewone inentingskoepok, maarniet
de echte pokken.
Bjj overgang van de menschenpokstof in
't lichaam van het kalf heeft echter een buiten-
gewoone belangrijke verandering plaats n.l. de
verandering in vaccine of koepokstof. Deze onder
scheidt zich ten opzichte van de echte pokstof,
bij inbrenging in het menscheiijk lichaam.
le. door een korter begintijdperk.
2e. door snellere beschuttende werking.
3e. door het ontbreken van een tweede koorts
tijdvak.
4e. door het ontbreken van de besmettelijkheid.
5e. door het ontbreken van uitslag over het
geheele lichaam.
6e. door het vrijblijven de slijmvliezen.
Als U er nog meer van weten ,wilt moet U
het maar zeggen.
Van de echtheid der pokstof kaninen verzekerd
zijn, als men ze aanvraagt bij degelijke koepok-
stofinriehtingen b. v. de rijksinrichting daarvoor
te Utrecht.
Het kan op heden nog niet volkomen worden
voorkomen, dat af en toe ongj wensch te ofscha-
delijke bestanddeelen in de koepokstof voor
komen.
Dit onvolkomene geldt intusschen van alles
óp deze onvolmaakte wereld. Er is geen enkel
