Lasülioiiv-onflerwijs
Gevi aasd f 1000.
VEERKAROS,
JEN.
8r Yoorstr
Abdij
10GSTI
BTRA
I
Advertentien.
VERLOTING
Perkamentpapier
Inmaakkruiden
JMF
Son
RUD. SACK'S
Paarden-, Vee- en Yartasmarki
WAAR IS DAT!
'FECTEN EN COUPONS,
AZIJNSOORTEN IHIAAKKRUIDER
Vraagt Steeds
„In den Rieaven IJzerwjBM,"
HOÜTAZIJN EN AZUNESSEHCÉ,
UBEL
lostert
rn
VEE en PAARDEN
W. BOEKHOVEN,
M. HAMMELBURGr,
SLAN1I.
Treeinolens „Succes'1
J. TIF/MAN,
MÜZËSDKHAaS,
DIA C
KAN
>8ide 2- Cant
EDIE met
A. LEWE]
TE ROTT
ER D A b
Modderen.
Antwoorden of «nededeelingen
Indische feu krassen.
te MIDDELIIARNIIS.
De Sec r ff ar is der Vereen. „Land-
bouw-Onderwijs
A J DE GBAAFF.
TE KOOPEen nieuwe
Eèij/senta «V Doornbos
A. van der SLUIS Dz. - Dirksland
Marktveld, Summclsdijk.
Fijn Rookvleescli en Boterhamworst,
Nette bediening. Billijke prijzen.
li
BRANDSPIRITUS,
J. B I E
ENE ZEEP per
ROTT HliL
VAIMACIIINES
- Schriftelijke
Moddereneen typisch, doch leelijk
woord, dat voor ieder duidelijk is, die den
werkman in den sloot heeft bezig gezien
met schop en spa of baggernet.
't Is me vaak een hutspot, die zwarte
massa Humus, water, beenderen, keistee-
nen, alles onder een gemengd't is een
mengelmoes van allerlei rommel, goed en
slecht bij elkaar, dat op den kant gekwakt
wordt. En onze werkman draagt in zijn
heele plunje 't duidelijk kenmerk, dat hij
niet bezig is in een kalkloods, om een
materiaal klaar te maken, dat fundamenten
onvergankelijk maakt, maar werkt, plonst,
plast, roert en schept, in een losse, weeke,
vuile, onvertrouwbare, gevaarlijke en smerige
moddermassa.
'fi
'e
Modderen de klank van 't woord is
al onwelluidendeven onaangenaam, als
de modder zelve stinkend is. En wie van
den modderaar, van den modderman spreekt
ziet aanstonds voor zich de zwartbevlekte
kleeren, om er van weg te loopen, "en
ruikt reeds de vuile lucht, die zijn kleeren
uitwasemen.
En toch, hoe weinig ieder aan dat sloot-
modderen zou willen meedoen, toch wordt
er op alle terrein des levens nog al eens
gemodderd
Ja, ons werd nog niet lang geleden,
m een gesprek over de toestanden op
Flakkee gezegd Indien men niet moddert
op Flakkee, dan bereikt men zijn doel
nooit. Nog sterker, zoo uitte zich die man
men moet op Flakkee modderen, en an-,
ders zit je slag op slag omhoog, dan met
A, dan met B, dan met Z. Flakkee's be
woners zijn voor een zeer groot deel, men-
schen die willen modderendat was de
slotsom.
'C
De vraag, die we ons vooral toen stel
den was natuurlijk deze
Is die vreeselijke beschuldiging aan 't
adres van Flakkee waar Zijn wij in ons
volk een volk van modderaars
Laten we, om die vraag te beantwoor
den, beginnen met de waarheid voorop te
stellen, dat elk mensch van nature een
modderaar is.
Pas hadden Adam en Eva van den ver
boden boom gegeten, en was hun geheele
existentie, hun geheele ziels- en lichaams-
bestaan in den wortel aangetast, of ze be
gonnen jegens hun God en jegens elkander
te modderen. Geen consekwent in de schuld
vallen voor hun God, geen consekwent
erkennen van ieders persoonlijke schuld,
geen consekwent smeeken om genade voor
recht, maar een schuld werpen op God,
op elkaar, op den verleider.
En zóó is 't menschdom tot op den
huidigen dag voortgegaan met in allerlei
dingen te modderen.
God dienen en den Mamon, twee hee-
ren tegelijk dienen, godsdienstzin en wereld
gezindheid bidden en vloekenschelden
en zegenengetuigen en stilzwijgen, 't zijn
altemaal openbaringen van den lust om te
modderen.
En zoolang de zonde heerscht zal er
gemodder zijn in de individuenin de
huisgezinnen in de scholen in de kerken
in Maatschappij en Staat zal er gemodder
zijn, en moeten zijn in 't nationale en 't
internationale levengemodder onder jeugd
en ouderdomonder volken en natiën
tusschen Keizers en Koningen enz.
Waar dan alzoo de toestand staat met
ieders hartwaar ieder, die zijn hart in al
zijn slinksche wegen, vernuftige en dwaze
overleggingen maar eenigszins kent, weet
dat hij geneigd is om van 's morgens tot
's avonds, van vroeg tot laat te modderen
daar baart 't geen verwondering, als we
zeggen, dat ook op ons Eiland gemodderd
wordt.
Of is 't geen modderen, om maar met 't
persoonlijk leven te beginnen, als men
Zondagsmorgens ter kerk gaat, en 's mid
dags en 's avonds, bij kerkdienst, gaat wan
delen, fietsen, rijden, stoeien en pretmaken
langs dijken en wegen
Is 't geen modderen, om Zondags naar
de predikatie te luisteren, en's Maandags,
als man of vrouw of zoon of dochter de
Kermis op te gaan
Is 't geen modderen, om Zondags de
gezelschappen der vromen te zoeken, en
zijn kinderen als losbandigen aan hun ei
gen lot over te laten
Is 't in één woord geen modderen, wan
neer we vandaag God willen dienen, en
de andere dagen de wereld en de zonde.
Maar er is ook gemodder in de huisge
zinnen
Of is 't niet waar, dat Christen-ouders
er volstrekt geen bezwaar in zien, om hun
kinderen naar de Zondagsschool te sturen,
om zelf een visite te kunnen gaan maken,
zonder den »last«, die de kinderen anders
veroorzaken. Ze sturen ze er heen, niet om
des Woords wil, maar om eigen grooter
gemak, om er af te zijn.
Is 't niet waar, dat Christenouders van
Gereformeerde belijdenis of van Hervormde
gezindte, er in 't minst geen bezwaar in
zien om hun zoons of dochters te laten
huwen met hen, die van gansch andere
religie zijn zoodat »twee godsdiensten op
één kussen« plaats nemen, wat zelden an
der gevolg heeft, dan dat »de duivel er
tusschen slaapt", en dat om des broods wil.
Is 't niet waar, dat man of vrouw lid
eener Kerk worden alleen met 't oog op
't doopen van hun kinderen of met de
grootere of kleinere bedeeling, die er in
den winter geschiedtof met de meerdere
hoop om een goed onderkomen te krij
gen in 't Armenhuis, als men eenmaal af
gewerkt is
Is 't geen modderen in de huisgezinnen
als men hartroerend de psalmpjes uitgalmt
en de gebeden uitrekt tot eene onafzien
bare lengte, maar men sluit als Eli de
oogen voor de ongerechtigheden zijner
kinderen, en men laat hen vrijelijk heen
gaan, de wereld genietend tot diep in den
nacht.
Er is gemodder in de scholen
Er is gemodder in de kerken
Er is gemoddei in de kiesvereenigingen
Er is gemodder bij de verkiezingen
Ons artikel zou te lang wordeu als we
dit alles nog gingen uitwerken.
Wat wordt er niet gelaten, om des lie
ven vredes wil, wat beslist moet gedaan
worden, èn in Kerk èn in School én in
Kiesvereeniging.
Wat wordt er niet vaak toegelatenwaar
geweerd moest worden, alleen om men-
schen te behagen en geen onrust te hebben.
Wat wordt er vaak gezwegen, waar spre
ken plicht was, uit menschenvrees en broods-
bejag of eerzucht en heerschzucht
Wat wordt er vaak gehandhaafd waar
totaal gebroken moest worden!
Wat geknoei, wat gekonkel, wat geheim
gefluister, wat achterklap, wat laster en
geschcl, om zijn doel te kunnen bereiken
Wat gemodder hier en daar en elders
Ja, zoo zegt deze of gene, maar wat U
schrijft vindt ge bijna overal.
't Is zoo, en dus kunnen we constatee-
ren, dat er bijna overal gemodder is
Maar de vraag die we te beantwoorden
hebben is dezeIs 't Flakkeesche volk
meer dan andere een volk van modderaars
En dan antwoorden we, en 't smart ons
't te moeten zeggen Ja op Flakkee wordt
veel gemodderd
Maar we voegen er aanstonds bij Dat
zelfde Flakkee bezit eigenschappen, die 't
modderen zeer kunnen verminderen, mits
maar door Kerk, School en Kiesvereeni
ging steeds op 't zelfde aambeeld wordt
gehamerd.
Ons volk heeft een godsdienstig funda
ment ons volk kent zijn Bijbelons volk
weet, welke de wil Gods is ons volk heeft
neer levendige beseffen van wat God eisclit
en verbiedt.
Eu bij zoo'n volk is niets noodig, dan
een herhaald wijzen op de Consekwentie
hunner beginselen.
Flakkee's volk heeft in zijn geheel een
godsdienstigen ondergrond"; en nu hebben
Predikanten, Christelijke onderwijzers en
leiders van Kiesvereenigingen niets anders
te doen, dan maar altijd door te wijzen
op den eisch van die beginselen.
Zelf dienen die voormannen consekwent
te zijnzelf moeten ze geen modderaars
zijn, maar mannen van stavastzelf conse-
kwente belijders, consekwent in hun daden,
en dan, dat is onze ervaring van vele ja
ren, dan is Flakkees volk een gewillig
volk. Dan luistert het met open oor en
spreekt 't Amen uit op den eisch van
Gods Woord.
Daarom èn op den preekstoel, èn in
de school, èn in de pers, èn in de kies
vereeniging, moeten de voormannen conse
kwent zijn. En zijn ze dat, dan staat hèt
Flakkeesche volk pal tegen allerlei verlei
ding, dan gaat dat volk met hen mee.
Want Flakkee moddert wel, maar ze we
ten 't wel beter, dat er niets van deugt.
Tuin- en Landbuuw
LANDBOUW-WINTERCURSUSSEN.
Het landbouwonderwijs is op ons Eiland geen
onbekende. Reeds sinds een reeks van jaren is
er gelegenheid geweest, daarvan te proüteeren.
En verscheidene jongelieden proüteeren er ook
al van en doen dat nog. Toch is het aantal leer
lingen, dat zich aanmeldde bij vorige gelegen
heden nog niet zoo groot als 't wel moest zijn.
Het nut dat door de Vereeniging „Landbouwon
derwijs gesticht was is tengevolge daarvan ook
minder dan 't zijn kon en zijn moest. Aan haar
mag dit evenwel niet geweten worden. Zij doet
steeds wat ze kan om in alles den landbouwers
van diensi te wezen. De vereeniging te steunen is
dus de plicht van ieder, die 't wel meent met
onzen landbouwersstand. Lid te zijn er van is
natuurlijk al één stap die men doen kan in de
goede richting, anderen aansporen ook toe te
treden is een tweede, niet minder groote stap.
Maar de grootste die men doen kan zal wel we
zen het krachtig meewerken aan, het doen bloeien
van de landbouwwintercursussen. welke vanwege
de vereeniging in het leven geroepen zijn
Hoe die cursussen kunnen bloeien?
Door een groote deelname van den kant der
jongelui, die de boeren van den toekomst zullen
wezen.
Wat gij dus te doen hebt, gij mannen die 't
vel meent met onzen landbouwersstand Gij
moet de jongelui wijzen op de advertentie van
't Bestuur der vereeniging, en dan uwen invloed
op hen doen gelden, zoodat er velen besluiten
gehoor te geven aan den oproep van 't Bestuur.
En gij oud-leerlingen, die natuurlijk reeds alien
lid zijtï Ook op u rust den plicht een handje
te helpen. De prettige, lessen, welke ge bijge
woond hebt, de nuttige wenken die ge in de
eerste plaats van den heerVanBijlevelt ontvingt
ze liggen u immers nog versch in 't geheugen?
Welnu maakt u dan op en werkt mee, om
den in i903 op te richten cursus een grooten
bloei te doen genieten. Vertelt het overal waar
ge in aanraking komt met uwe jongere kornui
ten, hoe goed ge 't hebt gehad op de cursusles-
sen, hoe veel ge er van hebt meegedragen, hoe
blij ge zijt de gelegenheid te hebben aangegrepen.
Dan zullen ook zij, die nog weifelen mochten,
tot een vast besluit komen en zich opgeven aan
den heer Van Bijlevelt den consulent der ver
eeniging.
Van harte hopen we dat dit schrijven .iets
moge bijdragen tot den bloei van „Landbouw
onderwijs." M-
Vraagbaak.
Vragen en Antwoorden worden kosteloos geplaatst.
zijn met hetzelfde nummer gemerkt als de vragen
waarop ze betrekking hebben.
Vragen.
553. Zou 't gebruiken van melasse voor deze
streken aanbeveling verdienen?
554. Is het aanbevelingswaardig, om lijnkoeken
te koopen op gehalte
555. Kan 't wenschelijk zijn, het gras van de
tweede snede groen te bewaren
Antwoorden en mededeelingen.
544. Smaltienden. Wij danken den heer Joh.
Mijs Gz. te Rotterdam voor zijn antwoord. We
houden ons aanbevolend. Red. -
548. „Hooiluizen" zaaien Dat. is in ieder geval
beter dan niets te doen. Ten minste als de „hooi
luizen" afkomstig zijn van goede grassoorten.
Weet ge dat niet zeser, vraag dan eerst het
oordeel van een deskundige; voor Flakkee is
dat stellig de heer Van Bijlevelt.
549. Eigenheimers nu uitdoen Van vele prac-
tische landbouwers vernam ik, dat ze, als ze
vreozen voor vele zieke aardappelen, wat vroeg
te delven. Zulks beviel hun altijd goed. Op grond
daarvan durven wij u den raad geven, hun voor
beeld te volgen.
550. Bloeiende Asters oppotten Dat kan wel.
Maar steek de planten met veel aarde uit, en
zorg vooral, dat ge ze vrij vochtig houdt in den
aanvang. Zet ze echter niet te donker.
551. Mest voor aardbeien? Gebruik daarvan nu
nog wat chilisalpeter. Zoo'n beetje om elke plant
strooien. Tusschen duim en vinger, op de wijze
waarop ge wat zout op een boterham zoudt doen.
En dan ook niet te vergeten wat superphospliaat.
Daarvan kunt ge een beetje meer geven. Meteen
schrepeltje inwerken is niet kwaad. De planten
kunnen dan vóór den winter nog aardig wat
doen Ter vergelijking moet ge eens een paar
planten overslaan. Ge kunt dan zelf 't succes
beoordeelen. Wees zoo vriendelijk en deel't latei-
eens mee. Ik twijfel niet of 't zal aardig zijn.
552. Meelbollen in de uien Ik weet niet, wat
daarmee bedoeld wordt. Kunt ge er niet nog iets
meer vau te weten komen dan denaam.Probeer
't eens.
Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden.
XXIV.
Wij waren dan gisteren in de ruime toko op
Rijswijk, in de z.g. Fransche buurt. De localiteit,
zeer gunstiggeiegen, vlak nuast de sociëteit „Har
monie", dicht bij de groote hótels enineenmil-
lieu van mooie winkels, behoort aan het Gouver
nement en diende vroeger tot bureau van het
Mijnwezen. Zij is thans aan de Kederlandsch-In-
disehe Vereeniging „Oost en West" verhuurd voor
vijftig gulden 'smaands. De Regeering had wel
wat royaler kuunen handelen, vind ik, en het
leege bureau in bruikleen afstaanWe zijn echter
altijd zoo groot in het kleine Dat verhuren wijst
immers op zuinigheid
Ook gaf het Gouvernement voor de installatie
een som in eens cadeau, een som van tienduizend
gulden, terwijl nog een tienduizend aan de Ver
eeniging werden geleend, zonder dat zij er, wonder
boven wonder, renten voor behoeft te betalen.
Bij zooveel gulheid had men ook nog wel die
vijftig gulden huur kuunen schenken, zou ik zoo
meenen.
Ik noemde dien RegeeringssteUn in mijn vorige
Penkras een bagatel en daar blijf ik bij.
Waar Oost en West zich zooveel moeite getroost,
daar had „hoogerhand" wel een beetje diepér in
's lands schatkist mogen tasten. De zuinigheid zal
ook hier weêr de wijsheid bedriegen 1
Doch laat ons nu eens de toko binnen gaan.
't Geheel maakt een verrassenden indruk en we
hebben zeker wel een paar uur noodig om nauw
keurig 'tvele fraais te bekijken, dat hier uit alle
deelen van Indië is samengebracht.
Achtereenvolgens bewonderen wij aardewerk
uit de Preanger-ltegentschappen, (kamerversiering
fraai bewerkte krissen van Java en Bali, (komen
prachtig uit tegen witte muren in vestibules,
gangen enz.) üjngevlochten sigaren-én sigaretten
kokers van Pajacoinbn, grillig bewerkte wandel
stokken uit de Soemlalanden en niMden-Java,
(vele stokken zijn versierd mei den lypisch Ja-
vaanschen wajangkop en zouden als modesnufje
in 't Westen veel opgang maken) ivoren sigaren-
pijpjes van Pai-,unhung, bam bo. meubels uit
Cheribon, (bij uitstek jmsohikt voor serres en
tuinhuizen) sierlijke rottankarwutsen uit Soeka-
boemi, de zoo Laaj beschilderde buftelleeren
wajangbeelden uit S. crakarta, (zt uJen spoedig
deleelijke Japansobe poppetjes als wandversiering
in serres enz. verdringen,) de bekende gedrochten
uit Bali, (grillig en bont gekleurde poppen,allerlei
bovenaardsclie wezens voorstellende enzeerniooi
staande op schoorsteenmantelskasten, standaards
enz.) sigarenkistj es, naa. donzenbeoldenstandaar ds
bijouteriedoosjes "enz. van heerlijk Japarasch
houtsnijwerk, geciseleerd koperwerk uit Grissée
(fraaie vazen, kommen, kaartenbakj'es, bekers,
aschbakjes, inktkokers enz. zouden in Europa
en Amerika zeer veel succes hebben) geweven
doeken en portières uit de Preanger, kantillezilver
van Sumatra's Westkust (Maleische huisjes, mis-
sigits, ossenkarren met een karbouw bespannen
enz. zullen goed voldoen in pronkvasten) waaiers
beschilderd met wajangfiguren (de jonge dames
beleefd als iets nieuws op dat gebied aanbevolen)
alsook porceleinen menutafeltjes beschilderd met
allerlei gedrochten uit den Hindoetijd (zouden de
papieren menus verdringen, vooral omdat de tafel
tjes telkens afgewasschen kunnen worden), verder
de schoonste batiks en met gouddraad doorweven
doeken uit alle deelen van den Archipel enz. enz.
Ik deed maar hier en daar een lossen greep uit
de zoo rijke uitstalling van toko Oost en West
en men behoeft waarachtig niet veel kunstgevoel
te bezitten om te zien, dat dit handwerk heel
wat meer waarde heeft dan het Japansche en
Chineesche prullegoed, dat thans de wereld over
stroomt en tot zelfs in de woningen der arbeiders
doordringt.
Is het nu een schande voor ons Nederlander;,
dat na drie eeuwen van exploitatie deze Indische
nijverheidsvoorbrengselen zoo goed als onbekend
zijn
Wij, de zoo hoogontwikkelde voogden van deze
onmondige Aziatische rassen, wij „handelslui"
van professie, verzuimden dus tot nog toe onze
superieure kennis, onze koopmanschap en ons ka
pitaal te gebruiken, om de inlandsche kunst op
de wereldmarkt te brengen en te cxploiteeren
ten bate van Indië en Nederland beide 1
Zijn die „bruine kerels" dan alleen goed genoeg
om voor ons koffie te planten, om onze zonen en
broeders aan vette baantje te helpen en bc-lastingen
op te brengen, die o. a. voor een deel door ver
lofgangers en gepensioneerden in het moederland
worden verteerd
Als dit zoo ware, zou men zich met recht gaan
schamen Nederlander te'zijn!
Ik sprak dezer dagen een heer, in Plollland ge
boren doch reeds 20 jaar in Indië woonachtig,
die als zijn ernstige meening te kennen gaf, dat,
wanneer het moederland niet in staat was zijn
plichten als 2de Koloniale mogendheid te ver
vullen, als de verarmde bevolking hier, verarmd
door ons schandelijk systeem van vroeger, niet
meer overeind kon helpen, dat het dan zoo eerlijk
moest zijn, om die onmacht ruiterlijk te bekennen.
Het moest dan b. v. deze Bezittingen aan het
rijke Amerika verkoopen. De Yankee's zouden er
allicht een paar milliard voor over hebben,om,
zonder onrechtmatige oorlogvoering en zonder
een groot verlies van menschenlevens, hun vlag
hier te mogen planten, vooral als men weet, dat
een moderne veroveringskrijg ook schatten gelds
kost. Wapper le hier maar eerst het Amerikaausch
dundoek," zoo eindigde die mijnheer, „dan zouden
de toestanden wel spoedig veranderen en Indië
een prachtige toekomst tegemoet gaan.
Ambtenaren en officieren, also ok mindere mili
tairen, die Amerikaan wilden worden, zouden
dan bij het nieuwe Gouvernement moeten blijven,
op dat alles zoo geregeld mogelijk in kijn werk
zou kunnen gaan, terwijl de uitbetaling van onder
het Nederlandsch bestuur verworven pensioenen
door den Amerikaanschen Staat zoude moeten
worden overgenomen."
Ik schrok bepaald van dit radicale denkbeeld,
doch bij nadere beschouwing en vooral van een
breed internationaal standpunt bekeken, is
't waarempel nog zoo gek niet bedacht.
Immers als men zeer arm is of geen lust ge
voelt om zijn kinderen behoorlijk op te voeden,
dan is 't toch zeer zeker beter en ook in 't be
lang dier kleinen, om ze aan rijke menschen af
te s aan en als dan bovendien de ouders en de
kleuters weinig voor elkaar voelen, van elkaar
vervreemd zijn, als 't ware, dan is erheelemaal
geen bezwaar tegen.
Weet ge wel lezers! dat vele Europeanen hier
in Indië van het Stiefmoederland spreken
Zoover is het dus nu gekomen, dat zonen van
uw eigen bloed in vollen ernst er over denken,
dat Holland zich maar liever moest dregadeeren
tot een der prulligste staatjes van de wereld!
Vele Nederlanders en ook hier geborenen steken
't tegenwoordig niet onder stoelen of banken, dat
ze het een zegen voor Indië zouden vinden,
wanneer de Engelsche B. V. hier kwam én zag
én overwon
Ik voor mij vind het rreeselijk zoo iets te
moeten liooren, al kan ik ook niet altijd de ar
gumenten dier heeren weêrleggen. MijnHollandsch
hart bloedt bij de gedachte, dat wij, nakomelingen
van een stoer voorgeslacht, van ondernemende
stoute koopvaarders, door eigen schuld zoover
zouden gekomen zijn
Nog is 't tijd, nog kan zeerveel hersteld worden,
nog lijdt de bruine man in stille, niet beter wetende
of het hoort zoo, nog is Engeland zijne aderlating
in Zuid-Afrika niet to boven, dus nog kan er
krachtig begonnen worden aan 't reuzenwerk dat
wacht, nog kan Holland de liefde van Indië
winnen
In een volgende Penkras zal ik u zeggen, wat
er in zake de inlandsche nijverheid gedaan zou
kunnen worden.
Lt. Clocxenek Beousson, b.d.
Batavia, 12 Juni 1903.
Aan - jengelui in het Eiland B Oer-
dak kee en (loedw'e.dt)", die genogeu
zijn den niet Oeilt>S?er
iianvangeudvxi twee jarigen Cursus
te volgen, wordt kennis gegeven dat
zij zich bj den Consulent der Yer-
esnigipg, de heer AI. W. V. VAN
BIJLEVELT te SommelsdijkVÓÓi'
22 SejilemSjjes* 1903 behoo
ren aan te melden.
als 'ia Hypotheek, zeer soiide.
Adres Lett. M. Z. Bureau y/d Blad.
Door dezen wordt kennis gegeven d it
op de Horzen onder Sommelsiijk nog
ter weiding worden aangenomen.
Inlichtingen bii A. MOL te Sommelsdijlc.
bij A. FAASSE, Mr. Wagon maker te
ü0de Tonge.
Ook genegen gebruikte Veerrijtuigen
in te ruilen,
zoo gunstig bekende PLOEGEN kos
ten thansMerken O. 1© 1%. en 16.
44 8. ftT. met verstelbare staarten, breede
gepantserde risters en verhoogde stalen
ploeghonfden, respectievelijk f 40,40 en
f 54,©5 fr°. Rotterdam.
Vraag de nieuwe prijscourant bij den
Vertegenwoordiger tl. KOOMAN, Dirks-
i.and, en de bekende agenten.
KONINKLIJK GOEDGEKEURDE
van PaardenFunderen, Landbouwgereed
schappen, enz enz. ter gelegenheid van do
te SOMMELSDIJK, op Woensdag 41 No
vember a.s.
Loten coolant tegen f 0.60 per stuk; tl
Loten voor f (i, - of 55 voor f 29,25.
In iederen soli alen boekhandel en bij de be
kende wederverkoopers verkrijgbaar, alsmede bij
de Lotej ij-Commissie te Middelharnia.
J. TIMMERS, Voorzitter.
L. M. BORN, Secretaris.
dat men zijn Horloge goedkoop
en goed gerepareerd krijgt?
Wel bij k ei5i.ei, St'.Jacob-
struat 23 Rotterdam. Daar alleen kost
e'jti Horlogeveer waar U op wachten kan
50 et., Ilorlogeschoonmaken60et.,Glazen
en Wijzers 10 et. Verder wordt van alle mo
gelijke reparatie» gratis prijsopgaaf veoraf
gegeven. Reparatie onder garantie.
voor den itiiieaak.
sommelsdijk.
MlDDELHARNIS.
il
•O
js
Vleeschhouwer Zomerstraat
DIRKSLAND
Houdt zich beleefd aanbevolen voor
dagelij ksche, levering van prima qualiteit
Rundvleesch Saucisse de Boulogne,
Rookvleesch en Rookworst en verdere
fijne vlecschwaren.
yan
te Sommelsdijk, bederven niet, en zijn
daarom aan ie bevelen voor den inmaak
van Ajuin, Augurken, Komkommer*
enz. enz.
de overal beroemde
en gecombineerde machines „IDEAL"
beide voor één- en twee paarden bij den
agent,
wt-lke gaarne adressen va* gebi uikers opgeeft.
Jonkerlransstraat 57,
ROTTERDA M,
is het goedkoopste adres voor Gereedschappen
voor alle vakken. Zagen, Schaven, Beilels en
Haktruweelen, Schoppen en Rieken. Aardap
pelschoppen, Ballastschoppen 75 cent. Hooi
vorken vanaf 50 cent. Kippengaas vanaf 3 ct.
Blauw en grijs Horrengaas vanaf 25 ct. per m.
Stekeldraad, nauw bezet, f 3.30 per haspel.
Ontvangen Figuurzaaghout vanaf 15 ct per
plank. Figuurzaagboog 25 ct. IJ eren Ledikan
ten.
Aanbevelend,
BBA AC» IB AM.
-Loten-
en gedeelten van Loten der STAATS
LOTERIJ zijn te bekomen bij
debitant. sommelsdijk.
Vleeschhouwer ij,
Doorloopend eerste kwaliteit
KiiDtivlecscli,
Beleefd aanbevolen.
HANG 55
KOT T E K IE A Jf
Ge/, CLKllCSi. |==-
Groote voorraad. Nieuwste modellen.
Lage prijzen.
Op en Sde Hygrotheek,
éé«i a l wee borgen, beu w-
crediet, vruchtgebrui
ken, erfenissen, hypo-
(tieekgrosscn, en andere
waarborg, alles zonder verplichte
Levensverzekering. Billijke rente
en gemakkelijke aflossing.
Kantoor van Waste Goede
ren enz. „MERCURIUS", Open
Rijstuin 31, Rotterdam.
met
E4im|)oeder.
Gebruik daarbjj Rozijn-Wijnazijn van
15 cent d*' flesch. Voor inmaken van
visch, minder sterk 10 cent de flesch.
Kimpoeder tegen het bederven der
azijn 10 cents het pakje.
bet laatste per literflesch met maatbeker.
le kw. 20 cent de flesch.
Gebruik zomers Cocoszeep of Glyce-
rinezeep bij uitslag Carbolzeep of Teer-
zeep.
Verkrijgbaar bij TEEPE te Middel-
harnis en bij W. L. ZAAIJER te Dirks
land.
iaotDunlop ofCr',
nieuwste mod
Em of nikkelen'
[fitting en ban'"
1 goheoluani- P
1 vernikkeld
ardigd. Finn
3ed. Biei-bi*""1 80
|inonta»rg»'im^eH
13,50 Buit'"!"1'!
én f 7,5' Onderd(
Bierhav"1 30 Rott
r
[nte bussen.
van
K
Aanbe-t
LAN
een kijkje in hei
redenheid mocht
1 mijner GaREE
h BEKROOND,
[heb VERKOCi
je beste gronds
bnder de gunstig
4
Den, terwijl fraaie
irkooper voor
rksland Wed. TE
R voor Den Bo
s gevraagd. Inlich
Zijt ë*p li
le borst- en longai
50 cents, en d<
jichtrheumatiek,
ts zijn voor het
tar bij de heeren
DE VRIES t
PEEK CLOI
CLOPPENBE
van bovenstaand ge
L A Bi Bi K
Nieuwe Tonge
Ooltgenaplaat,
Ooltgensplaat,
Dirksland,
Stellendam,
Qtfi Ouddorp,