li,
4ndsm
EGML
voor ile Zuidliollaiidwclie en Keenwiche Eilanden.
J
Vrijdag 13 Maart 1903
3
lank.
Antirevo lu tion air
Achttiende Jaarg. No. 908.
Orgaan
COUPONS,
rasio*
Stoomiootea
rs-Fenenga.
dbouwer? f
wzaden,
IN HOC SIGN O VINCE S
RDAM.
T. BOEKHOVEN.
koffiehuis.
n, Linnenkas-
Canapés, enz.,
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Amerika bij vooruitbetaling f%50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
Alle §tialiken voor «8e Medacfie bestemd, Atlvertenlien en verdere Admtraist.ratie franco toe te seasdeis aan den Uitgever.
Bij dit nummer behoort een
BlJWOCftSHBE..
„Beveiliging van de wet
tige huisorde in den
Staat."
Korter en kernachtiger clan door
bovenstaand opschrift is de strek
king der drie wetsontwerpen, op 25
Februari jl. door de Regeering in
gediend bij de Tweede Kamer, wel
niet aan te duiden.
Nadat minister Kuyper gewezen
had op het plotseling overvallen met
de spoorwegstaking, op het ontbre
ken van de rechtsmiddelen om van
regeeringswege dit kwaad dadelijk
te verhelpen, op het aanhouden der
socialistische dreiging, op de nood
zakelijkheid der oproeping van een
deel der militie ter voorkoming van
verdere gewelddadigheden, op het
gansch hijzonder karakter der sta
king van spoorbeambten, en op de
beteekenis der ingediende wetsvoor
stellen, deed hij een ernstig beroep
op den steun van alle partijen in
de Sraten-Generaal om het wettig
gezag te helpen handhaven.
Of dit beroep, de gewensehte
vrucht zal hebben Wij hopen het
zeer, maar kunnen toch niet ont
kennen, dat het een en ander in
de houding dor liberalen en radicalen
ons wel eenigszins doet vreezen, dat
men zoo waar zelfs deze ingrijpende
gezagsquaestie wil gaan onderdom
pelen in de partij wateren.
Dat begon al dadelijk in de Kamer
met het aandringen op de behande
ling der gevraagde interpellation van
de heeren Mees en Troelstra vóór
het onderzoek der wetsontwerpen.
Als één man stemde de linkerzijde
bierbij legen de rechterzijde. Het was
alsof men de ontwerpen niet zou
kunnen bihandelen zonder eerst nog
eens lang en breed uit te weiden
over het feit der staking. Als men
echter niet door partijverbeelding
vervoerd wordt, dan moet men vra
gen wat kan de regeering van de
staking nog meer zeggen dan zij
reeds gezegd heeft Er is toch reeds
medegedeeld, dat de staking onver
hoeds kwam, dat geen enkel Depar
tement er iels van vermoeden kon,
en dat dadelijk ingrijpen van regee
ringswege het kwaad zou verergerd
hebben, omdat de rechtsmiddelen
ontbraken. Wat wil men daar nu
nog meer van De Kamerleden zul
len toch bij het onderzoek der wet
ten zich wel kunnen vergewissen
omtrent de verplichtingen der spoor
wegmaatschappijen ten opzichte van
het Rijk en omtrent het dienstver
band der spoorwegbeambten, zoodat
zij dan toch zeer goed kunnen be-
oordeelen of werkelijk de leemte in
de wetgeving bestaat, waarin de
regeering wil gaan voorzien. Ook
gaf de regeering immers terstond
hare eigen toelichting bij de ont
werpen.
Doch ook bij de beoordeeling van
die ontwerpen in de grootere liberale
bladen blykt, dat men maar al te
zeer de noodzakelijkheid van het
strafbaar stellen der staking op de
spoorwegen betwijfelt of betwijfelen
wil.
Zonderling komt die twijfel in
tegenspraak met het beweren, dat de
regeering ook reeds in Januari jl.
dwang had kunnen uitoefenen, nog
voordat do strafwet gewijzigd of
aangevuld was.
Ook hierin, is tegenstrijdigheid, dat
de een zegt„het is te roerig in het
land, de gemoederen zijn te bewogen
om thans dwangwetten te maken,"
en dat de ander beweert„er moet
eerst meer aanleiding zijn om grond
te hebben voor het uitvaardigen van
een wettelijk verbod tegen de spoor
wegstaking. De eon is dus bang om
de spoorwegbeambten door de wet
te prikkelen omdat zij toch allen
redelijken tel kwijt zijnen de ander
denkt, dat zij nog te redelijk zijn
om hen te gaan dwingen.
De quaestie zal echter wel zóó
gelegen zijn, dat de revolutionaire
partijen op het karakter en den
wortel van het kwaad een anderen
kijk hebben dan de christelijke par
tijen.
Eerstgenoemden denken, dat de
breuk wel oeconomisch vergroeien
zal, dat een onderzoek en eenig
overleg tusschen de spoorwegdirec-
tien en het zelfgekozen beambten-
bestuur wel tot tevredenheid, orde
en rust zal leiden.
Althans, dit wordt voorgewend.
Maar de christelijke partijen be
seffen zeer goed, dat er heel wat
meer aan die staking vast is, en dat
de geest van opstand en verzet, die
sommige aanvoerders drijft, niet rus
ten zal, eer er nieuwe conflicten
zijn ontstaan, en nieuwe eischen zijn
afgedwongen.
Voetje voor voetje, en als men
kans ziet met sprongen, wil men
daarheen, dat de ondergeschikten
overal de wet stellen aan de be
stuurders. Daarvoor spant men sa
men, en om die reden noemt men
de andersdenkende arbeiders onder
kruipers. Juist dat iu het schild
voeren van dwang maakt hel Volk
c.s. zoo verwoed tegen de nu ge
nomen regeeringsmaatregelen. Hun
eigen dwingen achten zij goed en
geoorloofd. Doch dat de overheid
dwingt, maakt hun toorn gaande.
Wat is dit nu anders dan dat men de
Staatsorde onderstboven wil gooien.
Ook van den kant der vrijzinnig
democraten wordt in deze dagen
meer dan ooit openbaar, dat zij hun
familieverband met de sociaal-demo
craten niet verloochenen, en dat hun
bloed kruipt waar het niet gaan kan.
Mr. Kerdijk beweert in het Soci
aal Weekblad dus ook al in hoofd
zaak hetzelfde als Mr. Troelstra in
het Volk. Men maakt de menschen
wijs, dat er een „aanslag op de
vrijheid van staken" door de regee
ring wordt gedaan, en men laat na
er behoorlijk bij te vertellen, dat van
de 800,000 arbeiders slechts een
zeventien duizend s/joorbeambtendoor
de wetsvoorstellen met straf bedreigd
worden, omdat zij indirect in 's lands
dienst zijnen dat ook zonder de
nu aan te brengen verduidelijking
van de strafwet hetzelfde wettelijk
verbod voor de spoorbeambten ei
genlijk reeds in hun ambtseed lag
opgesloten.
Het verbieden der plotselinge sta
king aan de spoorbeambten zal wre
vel en wrou verwekken, zegt Mr.
Kerdijk. Alsof die toch niet reeds
bestonden! Och neen, de geheele
naar revolutie neigende familie wil
nu eenmaal ruimte behouden voor
de feitelijke opperheerschappij der
minderen en alle maatregelen daar
tegen, hetzij forsck of.zacht, moeten
zij dus wol afkeuren.
Noen, dan zijn er gelukkig nog
betere liberalen. Adres aan het keu
rig advies van ProfFossor Mr. J. de
Louter, in het Ulrechtsch Dagblad.
Zij, die eenigszins do kaart van
het land kennen, weten heel goed
hoe fanatiek vijandig men in een deel
der theologische kringen aan de Staats-
hoogeschool te Utrecht gezind is tegen
onzen President-Minister. Dr. Brons
veld is hun tolk nog altijd. Maar
hoe gunstig, hoe waardig en echt
liberaal steekt hierbij af het artikel
van Prof. de Louter. En men geloove
gerust, dat zulk een stuk in die door
kerkistisohe an'ipathie benepen
UtrechLche kringen en ook elders
indruk zal maken. Eenigszins op ge
lijke wijze als vroeger de adviezen
van wijlen Prof. Buys; want deze
hadden ook meermalen een zeer kal
meerenden invloed.
Zie hier iets van het door Prof.
de Louter geschrevene
Van de ontwerpen zelf zegt Prof.
de L. dat zij zeer gematigd zijn, en
alleen het misbruik van de persoon
lijke vrijheid tegengaan. Theorie en
praclijk, zegt hij, wijsgeeren en Staats
lieden hebben eenparig de noodza
kelijkheid erkend, van wederkeerige
beperking van elkanders bandeloos
heid ten behoeve der samenleving.
En hij schroomt dan ook niet om
ernstig te waarschuwen tegen het
dwarsboomen der Regeering uit par
tijzucht, ten nadeele van volk en
vorstenhuis en ten voordeele van de
anarchie.
Dat is mannentaal van Prof. de L.
Het is te hopen, dat de gematigd
liberalen er ten minste hun profijt
uit zuilen trekken.
Als de Standaard hetzelfde sehreef,
kon het eenzijdig of pariijdig heeten.
Doch aan Prof. de Louter's woord
is dit signalement niet te verbinden
Men zal dus wijs doen algemeen te
gaan medewerken om de beveiliging
der Staatsorde.
De oproeping der miliciens en
Vooruit"
Onbillijke critiek
handelsmerk verkrijg-
Tan Eesteren.
lej. L. ran Gmrp.
Sorber.
Kastelein,
van Oostenbrugge
J. Spee,
STEN.
7, ROTTERDAM,
I in
VERFWAREN,
en TOUWWERK.
'GEN,
Hollandsch
edersmeer.
*s flink rabat.
Zadelwerk
genovcr de Kerkbrug
■AIO It
alië soorten
1DELWERK.
Bottine tot de zware
Voor soliditeit van
an. Prijzen zijn billijk.
i> Westxyde
tien.
even géén ge-
ik.
dacht onzer lezers
en, Zilvereo, Dia-
EUDER&BAK-
wel reeds bekend
urs, Wekkers en
>e nieuw ingericht
er, artikelen van
»ji van dien aard
Ï7S, Rotterdam.
ïkiersbedrijf, bezorgt
ekt voorschotten op
BICKER.
GTEL.
'koop vc'1 Tuinzaden
n afge^an, zeggen wij
ra*jaren lang genoten
Ju leggen wij ons nu
erkoop van
art JAAPJESPEEN,
ïVORLEL en groote
van eigen teeld.
lige mengsels
laver- en Graszaden.
ie uitkomsten ten dienst».
ZONEN,
Nieuwi TOXOB.
Deze Courant verschijnt eiken Vrijdag.
UITGEVER:
Advertentiëu 1:0 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en V3 maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent pei plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte di» zij beslaat.
Advert utiën worden ingewacht tot Donderdagmorgen 10 uur.
„De Regeering heeft gesproken en haar
krachtig woord heeft den zwoeleu dampkring
gezuiverd. Zij heeft do vreoa van velen be
schaamd, dat het haar zou ontbreken aan den
moed, vereischt om in de troebele tijden, die wij
beleven met vaste hand het roer te grijpen en
het schip van Staat door de branding in veilige
haven te sturen. Een luid of stilzwijgend God
dank is ongetwijfeld aan menige borst ontsnapt.
Inderdaad werd het van dag tot dag, wellicht
vuu uur tot uur iioodiger, dat or klaarheid
kwam in de opgetaste nevelen, vastheid in den
wankeleu bodom. Te recht of teil onrechte had
den de gebeurtenissen van Januari 11. de meening
gewekt, dat de Regeering zoowol als de spoor-
wegdireetiën, m. a. w. Staat en Maatschappij
beide, het veld hadden geruimd voor da aaneen
gesloten elementen van wanorde en verzet en
weêrloos waren overgeleverd aan de willekeur
van eigenmachtig opgetreden volksmenners. Te
lang heeft deze waan geduurd, eenerzijds den
overmoed geprikkeld, anderzijds moedeloosheid
gekweekt en oen oogenblik gevaar doen ontstaan,
dat het Staatsgezag zelf in handen der Regeering
de speelbal zou worden vnn toeval en goweld.
Thans liggen drie wersontwerpen voor oos,
afkomstig van drie departementen, maar niet
temin één geheel, ontsproten uit do jongste ge
beurtenissen, bebeerseht door den geest van het
gansehe kabinet en verbonden door de taal Jen
het talent van den eersten Minister."
„Hier staat een staatsbelang van don eersten
rang op het tpel Eene gebeurtenis als van
Januari jl. wekt de ergarnis en den spot van
Europa. Zij ondermijnt den bodem onder onze
voeten, en onder den troon der Koningin
Eono vorbreking dor reohtsorde op groote schaal
waarop de leiders openlijk stoffen en welke
de overheid lijdelijk aanziet, is eene ramp
en tevons een misdaad. Dcarom mag geen ver
schil van gevoelen over (hetgeen vroeger is
gedaan of verzuimd op dit oogenblik de eou-
draohlige samenwerking verstoren om do opene
wonde te heelen. Eene partij welko dezen plioht
verzaakt, delft haar eigen graf."
18 Februari stond er in „Vooruit"
het volgende hoofdartikel. Soortgelijke
vraag stond ook in 't Volk," 't blad van
Mr. Troelstra.
WAT WIL MEN TOCH?
Zoo vraagt een der bladen met het oog op do
oproeping der verschillende lichtingen en die
vraag is zeker niet ongerechtvaardigd. Duizen-
den jonge mannen zijn thans aan huu gezin of
dat hunner oudera onttrokken en verbeuzelen
hun tijd In de kazerne. Ja, zelfs ver
telt dit blad, dat de bezetting van de forten
Pannerden en "Westervoort versterkt iRMen
zou zeggen, dat die nietsnutters toch in geen
geval iets met een mogelijke staking te Amster
dam hebben uit ie staan. Maar welko dreigende
gebeurtenissen zijn er dan te wachten, dat zod'n
kolossaal vertoon van de soldaterij noodig
wordt geaobt. De staking der gemeente-werklieden
te Amsterdam kan men voorloopig vrijwel van de
baan rekenen, Met een vervroegde bijoenroe-
ping der Tweede Kamer kan 't militairveitoon
ook niet in verband staan, want die oproeping
was en is op 24 Pebr. bepaald. Hoo lang zullen
al die. jonge mannen nog'aan hun werkkring
ontrukt blijven- 't Is niet meer dan billijk, üat
zoo spoedig mog.lijk opheldering over deze
voor velen nijpende kwestie zal gegeven wor
den.
Wat zegt de 'lezer nu van dat soci
alistisch taaltje
Do taal van een Vrijzinnig-Democra
tisch blad, dat uit zijn rol valt
Den Socialisten afgeluisterd
Is het scherts, dat woord: Nietsnutters?
Datverbeuzelen
Is het een grap dat soldaterij
Neen, 't is geen scherts, geen grap.
'i Is ernstig gemeend door een Vrijzin
nig Democratisch Blad, dat uit zijn rol
valt.
Maar 't getuigt ook vaa onkunde met
de historie. Weet „Vooruit" dan niet op
18 Febr. dat op 6 Febr.dit in't „Vo'ik"
stond
De hoofdbesturen der Kederlandsche Vereeni-
ging van Spoor- en Tramwegpersoneel hebben
een ex'ra- nummer van hun organen uitgegeven.
Daarin wordt een overzicht gegeven van do
staking en van wat de pers ervan zegt. Aan den
kop van het blad komt de volgende officioele
raededeeling voor, geteckend door Petter en
Ondegeest
„Het Hoofdbestuur derNoderlandsche vereeni-
gingen van Spoor- en Tramwegpersoneel deelt
hierbij aan alle afdeelingen en correspondent
schappen mede, dat de meest nauwgezette voor
zorgsmaatregelen moeten worden genomen om
in staat te zijn oogenblikkolijk den arbeid neer
i, zoodra er bericht komt van het Hoofd-
bestunr.
>>Tn de allereerste plaats geldt dit voor het
spoor- en tramweg-personeel te Den Haag, ter
wijl de personeelen van de lijn HaarlemRot
terdam en Goudaden Haag zich gereed moeten
houden op de eerste aanmaning naar Den Haag
te vertrekken.
Deze maatregelen dienen om te voor
konten, dat ilevolksvcriegcnwoor-
digin scene wet aanneemt waarbj]
«ns het recht tot staken wordt
ontnomen
Bedreigden zij de Regeering niet, dat
zij de Kamerleden zouden verhinderen
naar den Haag te komen, otn over
een mogelijke wet tegen hen te ageeren
Trachtten zij niet de Regeering vrees
aan te jagen cloor alle machinisten en
stokers op te roepen, een groots protest
vergadering te beleggen op den dag,
dat de Kamerleden met automobielen
naar den Haag zouden moeten worden
gehaald
Weet „-Vooruit." niet, dat de toeleg
der leiders was om de Kamerzitting on
mogelijk te maken, en alzoo de Regee
ring te verhinderen haar gezag te oefe
nen en haar taak te vervullen
Wil „Vooruit" dan ook, als een anar
chist doet, „die soldaterij"die nietsnut-
terïj" afkeuren Het gezag laten onder
mijnen P
Wat maakt inen tocli een 3 drukte over
dat art. 284 bis: Hij, die een ander door
hinder of overlast of door 't bezigen van
middelen., gesclii/ct om vrees aan te jagen
wederrechtelijk dwingt iets te domniet te
doen of te dulden, wordt, gestraft met ge
vangenisstraf van ten hoogste drie maanden
of geldboete van ten hoogste honderd gul
den."'
Laten nu enkele woorden te caout-
choucachtig zijn, bv. de woorden hinder
of overlast, vrees aanjagenwederrechte
lijk, daarover kan immers gedebateerd
worden in de Kamers maar is daarom de
strekking van 't artikel zoo dwaas
Luister dan even naar 't volgende stukje
Werkstaking.
Uit de venen. Yele patroons en goedgezinde
werklieden in de venen betreuren wel de
ongemotiveerde spoorwegstaking en den geest
der revolutie onder de spoorwegarbeiders, doch
zijn er niet spijtig over, dat men meer alge
meen nu ook eens ondervindtkoe ltgewoonlijk
in een werkstaking toegaat. Macht gaat dan
boven rechtruw geweld heet dan overreding. In
de venen heeft men reeds jaren daarvan de
ellenden ondervonden.
Bijna ieder jaar is er werkstaking.
trjjiieM van arbeid is dan contra-
bande.
Die wil blijven werken wordt mis
handeld; zjjn gereedschap stuk ge
slagen en in de wijken (water) gewor
pen. Een stuk of tien mannen, mannen die
wel wat durven en gewoonlijk veel jenever
gebruiken, beginnen de staking. Goedge
zinde werklieden, die geen lust in vecht
partijen hebben, blijven thuis, en velen
gaan al eerder loopen, voordat de stakers de
veenplaats hebben bereikt.
Er is dan geen vrijheid van arbeid.
Eenige heethoofden regeeren dan over allen en
alles.
De turf mag niet gescheept worden.
De schipper moet liggen.
Er uiag geen turf gegraven en geen turf
gescheept worden.
De veenboer zeifs heeft niets te
zeggen.
Men jaagt hem van zjjn eigen veen.
Met zijne huisgenooten mag hij niet werken.
Zijne woning wordt belegerd.
Men dwingt hem een contract te teeke
nen.
Wil de veenboer niet teekenen dan is 't
dwangmiddel brandstichten »de turfrood
makend.
Nu zij toch aan elk redelijk mensch
gevraagd, of zoo'n toestand houdbaar is
En of 't dan niet plicht en roeping der
Overheid is om, erkennende lt recht van sta
ken tevens te waken over degenen, die niet
staken willen. De Regeering wil niet alle
staken straffen (wel onrechtmatig staken
"dagen gevangenisstraf.
I doorsnede naar v
I rt r.n ivr
«fefej rfirlMIfffllW - -
verhouding tusschen 0,30 M. en I?aar S9in»w schrijven uw naam
J. ii- f,j.„ongm s; oekencbmynt.kfc* -« -