Advertentiei FEUILLETON. Hoogstraat 12f Wachtplaats der StraMs Barnes- ea Kiaderlioede SPEKSLAGERI Djoe tataren ei Worstsoor ROTTERDAM. Gemeente Administratie Gemeentelijk' ^Socialisme en de Vrijz. Democraten. (Slot.) Antwoorden of niededeelingen Gaen beter adres van REl\i\ESSE, Brielsoh Koffieliu Hamakers-Fenengi Oudste Schoen- en Laarzemnaga Rouw hoeden. Gez. CLES&CX, - Pant 4 betreft de Volksontwikkeling. De Vr. Deinocr. vragen tot bevordering van d'e ontwikkeling: oprichting en steun van volksbibliotheken, leeszalen, rnuseas en kunstverzamelingen met bepaling, dat deze voor 't publiek althans op Zondag kosteloos opengesteld moeten zijn. De Gemeente organiseere ot bevordere het geven van volksfeesten^ muziekuitvoerin gen en voorstellingen van goede looneel- stukken, volkacursussen en volksvoor drachten. Zij richte op voorlichtingsbu reaus betreflende de toepassing van wetten en verordeningen aan ou-en minvermo genden. Voor die volksontwikkeling stelle zij of kosteloos of tegen geringe vorgoeding gemeente gebouwen beschik baar. Punt 5 houdt wenschen in door de Gemeente te vervullen omtrent de Ge zondheid. En dan verlangen zij öf ge meentelijke controle op de voedingsmid delen öf toezicht op de particulierecontrole voorts voor openbare slachthuizen, ver betering van 't marktwezen, openbare halleDvolksgaarkeukens, volkslogemen ten, volksbadhuizen, zweminrichtingen, eeD doeltreffenden reinigings- en ont- smettingsdienst; gezonde, ruime woningen, straten, pleinen en parken, verwijdering van ongezonde inrichtingen uit 't be bouwd gedeelte der gemeente, voldoende ziekenhuizen en verbeterde ziekenverple ging, rijkverpleging, maatregelen ler voorkoming en bestrijding van tubercu lose en andere ziekten, oprichting van of deelneming aan sanatoria en vacan tie koloniën, verstrekking van eerste hulp bij ongelukken; het bezorgen van begra fenissen van gemeentewege, sanitair toezicht op de begraafplaatsen, oprichting van gemeentelijke lijkovens tot lijkver branding; drankbestrijding door de ge meente. Ten aanzien van 't woningvraagstuk wenschen de Vrijz. Dem. een krachtige uitvoering der Woningwet, waarbij op den voorgrond staat opwekking van 't particulier initiatief om met steun van Staat en Gemeente te komen tot de opruiming van krotten en den aanbouw van nieuwe woningen en bij ontbreke van dat part. init, toepassing der wet, d.i. de Gemeente zelf optredende; onaf hankelijk van 't bovenstaande uitbreiding van het gemeenteljjk grondbezit en ver vanging van de vervreemding van ge meentegrond door uitgifte in erfpacht, krachtige aandringing op tijdige grens verlegging. Met betrekking tot het armwezen wenscht de Vr. Dem. meerdere samen werking tuESchen do armbesturen, en voorts degelijke verzorging der vondelin gen, weezen, ouden van dagen en ge- brekkigen; opneming van arbeiders in de armbesturen en als gevolg daarvan, vergoeding voor de verlette uren, ver schaffing van bedeeling in den vorm van arbeid. Om de werkloosheid te-voorkomen of te bestrijden moeten van gemeentewege opgericht worden arbeidsbeurzen en bureaux voor onderzoek van arbeidstoe standen en tot 't opmaken van een ar beidersstatistiekverzekering tegen werk loosheid worde ingericht of bevorderd werkverschaffing door betere verdeeling van gemeentewerk over de verschillende maanden; bestrating, wegaanleg, bouw-en graafwerk wat verdeeld over 't heele jaar. Tot verbetering van de arbeiderstoe standen drage de Gemeente bij door onder meer, voor zoover de wet toelaat: verordeningen te maken tot vervroegde sluiting van winkels, kantoren en ma gazijnen; eischen te stellen omtrent winkel-, kantoor-, werkplaats- en ma gazijnruimten in 't belang der daar werkzame personenveldarbeid van kinderen te verbieden, althans te beper ken; ontginning van gronden en uitgifte aan arbeiders op billijke voorwaarden. Hiermee eindigt dit program. Ons standpunt tegenover deze eischen aan de Gemeente hebben we verleden week reeds uiteengezet, nochtans kunnen we ons met verschillende punten ver eenigen. Punten 1 en 2 nl. de Gemeente als Werkgeefs:er°hebben onze sympathie, omdat toch in de allereerste plaats de Gemeente geroepen is een uitnemend DE DR1.1H. Hoofdstuk III. ZONDE EN STKAE. 8) Na eenige straten doorkruist te hebben zag hij sommige zijner medekerkgangers van hedenmorgen door een dwarstraat wandelen. Pieter liep hen achterna. Zoodra hij hen had ingehaald bemerkte hij dat ze onderling een vriendschappelijk verschil schenen te hebben. De een meende dat liet wel, de andere dat het niet geoorloofd was om zooals zij nu deden op Zondag te wandelen. Pieter Bran derhorst dien men hedenmorgen toch ook in de kerk Jiad gezien, moest zijne gedachten daarover te kennen geven. //Wat mij betreft// zeide hij, ik hen van oordeel als de geheele week door de drukke en soms zware werk zaamheden de lijn gespannen heeft gestaan, er volstrekt geen bezwaar behoeft te zijn om des Zondags een straatje om te loopen, Toch zijn er menschen, die er veel meer verstand voorbeeld te geven aan de particuliere bedrijven bij de exploitatie van haar gemeentewerken en de menschwaardige behandeling van bare ondergeschikten. De Gemeentebedrijven moeten modellen en voorbeelden zijn, waaraan de particu lieren zioh kunnen spiegelen en die zij moeten navolgen, mjts natuurlijk alle weelde en weelderigheid, alle overtollig heid en overdrijving ten eenen male zij uitgesloten. De Gemeente moet zorgen voor een menschwaardig bestaan van hare ambtenaren, en werklieden, en dat doel trachten te bevorderen bij de andere werkgevers op indirecte wijze. Wat 't zorgen voor traras, gas, water, electriciteit, enz. betrefr, wanneer de gemeente finantiën niet daaronder lijden en de Gemeente zich daardoor niet in allerlei schulden moet steken, die ten slotte op de belastingschuldigen worden verhaald, en het uitzicht bestaat, dat de Gemeentenaren beter en goedkooper wor den bejegend dan door de particuliere nijverheid, dan zouden we daarmee ge heel mee kunnen gaan, juist omdat 't de roeping en taak van aile Overheid is te waken voor aller belangeD, en 't meest voor die der onbeschermd staan- den op de markt des levens. Wat de punten 3 en 4 betreft, em- trent Onderwijs en Volksontwikkeling met deze sympathiseeren we zeer wei nig het beginsel, dat aan 't onderwijs geven ten grondslag ligt, de bevordering van een ondcrwijsbeginseldat we afkeu ren; staat ons legen. De roeping der Ouders en hun plicht om voor opvoeding, zoo lichamelijke als geestelijke ie zorgen bekoort ons meer dan 't optredeD der Overheid als Opvoeder on Zedemeester. Daarmee willen we niet erkend hebben, dat de Gemeente onverschillig moet zijn omtrent onderwijs, opvoeding en volksont wikkeling, maar tusschen daadwerkelijk zelf een en ander in handen nemen of onverschillig zijn ligt nog de middenweg van Ondersten n in van H particulier ini tiatie/. En vooral op geestelijk en zede lijk terrein zien we de Overheid liefst niet dwingend optreden, en vooral niet als do richting, waarin de Overheid op treedt in strijd komt met de geestelijke stroomingon in de Gemeente. Wat de onderwerpen Gezondheid en Armwezen, Werkeloosheid en Arbeids toestanden aangaat, ook daarin is zeer veel, dat ons aantrekt. Summa summarum kunnen we dus zeggen, dat we veel uit dit Gemeentepro- gtam aanvaarden, al vloeit dit bij ons voort uit andere beginselen dan bij de Vrijzinnig-Democraten. Ook hier geldt Duo cum faciunt idem, non est idem, d.w.z. als twee hetzelfde doen, is 't nog niet hetzelfde. Tuin- en Landbouw. OVER HET BEWAREN VAN DEN STALMEST. III. Wat Holdefleisz omtrent het bewaren van den stalmest leerde, vond bij niet alle wetenschap pelijke landbouwkundigen instemming. Inzon derheid het gebruiken van superphosphaatgips en kalizout als conserveeringsmiddel werd door enkelen afgekeurd. Maar de redenen, waarom ze dit deden, waren niet van zuiver praktischen aard. Ze hielden allerlei ingewikkelde theoreti sche beschouwingen over het ontstaan van deze en die verbindingen in den mest ontstaan, ais deze behandeld was met superphosphaatgips en kalizouten. Doch de waarde van hunne theoriën is tot heden niet bewezen door practische proef-' nemingen. Want daar moeten we ook ten aanzien van het bewaren van den mest naar toe, waar met zekerheid een betrouwbaren raad kan gegeven worden. Terecht wordt dan ook door den heer Reinders in de jongste druk van zijn „Handboek voor den Nederlandschen landbouw en veeteelt" (deel I) opgemerkt, dat de waarde van de resul taten door Holdefleisz verkregen, eerst dan vast zal staan, als de werking van op zijn wijze be waarden mest vergeleken is met die van op de gewone manier behandelde mest. Inzonderheid geldt dit Yan den met kalizout behandelden mest. Want deze zou door de werking van het zout in een zoodanigen toestand geraakt zijn, dat hij moeielijk geheel verrot. En dat is toch noodig, wil hjj den bodem vruchtbaar maken. Want de plantenvoedende bestanddeelen, die hij bevat, zijn eerst dan verkrijgbaar, als de mest in goed rottenden toestand komt. Vóór het gebruik mag dit rotten tegengegaan worden, maar als de mest eenmaal is ondergeploegd, zoo zal het rotten moeten beginnen. En gelijk we zeiden, de heer Reinders en met hem ook anderen, meenen, dat ook dan nog de kalizouten wel eens dat rotten zouden kunnen tegengaan. Bemestingsproeven vergelijkende bemestingsproeven zullen moeten uitmaken of deze meening juist is. Dat de verliezen aan stikstof niet altijd zoo gering zijn als door Holdefleisz gevonden werd, is reeds aangetoond door proeven, genomen door den heer G. E. Tichelaar te Loppersum in de provincie Groningen. De proefnemer bewaarde ook drie mesthoopen, de eerste gewoon, zonder eenige voorzorgde tweede vermengd met super- phosphaat en de derde behandeld met kaïniet. En aan het proefstation te Groningen bleek het van hebben dan wij die er wel kwaad in Kien.// //O ja, de domine's zeker was het antwoord. //Neen,// zegt Pieter, //niet alleen domine's, maar ook andere brave menschen zien er eene ontheiliging van den dag des Heeren in.// Daar bedoelt hij zijn vrouw mee, zeide een uit de groep, tenminste Jan Grootheid heeft me daar zoo iets van vertelt. Ik heb echter niet zooveel crediet voor die benepen lui. Ze knijpen gewoonlijk de katjes in den donker. Ik heb liever met menchen te doen, die maar royaal voor den dag komen.// Iedereen begreep uit die woorden dat Jan Grootheid zich wel eenigszins verdacht over vrouw Branderhorst had uitgelaten, en Pieter was daarover allerminst geslicht. Intusschen was men een cafe genaderd, waar het grootste gedeelte dier wandelaars wilden binnengaan. Branderhorst wandelde verder, gevolgd door twee kameraden. //He, durven jullie niet,// riep een der binnentrede/uien hen nog op do stoep staande toe. //Stelt u toch niet zoo kinderachtig aan. We zijn moe van het loopen en gaan maar even rusten.// Nu aan eenige rust hadden allen behoefte, want reeds eenige uren had men door en om de stad geloopen. Het duurde dan ook niet stikstofverlies te bedragen 33,5 proc., 12,1 proc. en 21,3 proc. bij een proefneming van einde Januari tot einde Maart 1894. Van half Dec. 1895 tot einde Maart 1896 werd de proef herhaald «n vond men aan verlies achtereenvolgens 11,44 proc. 5,29 proc. en 25,91 proc., terwijl bij een bewaring van half Januari tot half Sept. 1897 een verlies geleden werd van 33,22 proc., 35,08 procen 31,66 proc. Wij mogen het dus den heer Reinders gerust na zeggen: het conserveeren ran den mest is dus nog lang geen opgeloste kwestie. Het ware te wenschen, dat er wat meer algemeen de aan dacht aan geschonken werd. Het bedekken van den hoop met aarde we zeiden dit reeds is in ieder geval uiterst praktisch en kan ook gemakkelijk uitgevoerd worden. Inzonderheid humusrijke aardsoorten bezitten in sterke mate het vermogen om ammoniak te binden. Tan aan zien van dit vermogen hebben de scheikundigen Müntz en Girard uitgebreide onderzoekingen ge nomen. Ze bepaalden de hoeveelheid ammoniak, welke door 1 E.G. van verschillende aardsoorten, stroosoorten, turfmolm en turfstrooisel kan wor den opgenomen. En de uitkomsten leerden, dat het gebruiken van turfstrooisel en humusrijke aarde voor 't vermengen met de te bewaren mest niet genoeg aanbevolen kan worden. Beide stoffen zijn vooral ook van belang als opnemers van vocht. En als zoodanig voorkomen ze ook heel wat verlies. M. (Slot volgt De Commissie van Zuid-Ilolland tot het bij een" brengen van jong fokvee voor Zuid-Afrika ont ving reeds in de eerste dagen na het verspreiden der circulaires verscheidene toezeggingen voor vee en een flink bedrag in geld. Doordien deze toezeggingen meest door niet- landbouwers gedaan zijn, zou de Commissie gaarne adressen ontvangen van landbouwers, die bereid zijn een der runderen tot den tijd der verzending gratis te stallen ofte weiden, waarom zij verzoekt dat ieder die daarto'? bereid is zijn adres opgeeft aan den Voorzitter der Commissie P. LOOPUYT, Schiedam. PERU-GUANO EEN VOLLEDIGE MESTSTOF. „Peru-Guano is eten en drinken voor de plant." Wanneer we de waarde van de een of andere meststof berekenen, en ze gaan vergelijken met die eener andere, dan geschiedt dat, en het kan bezwaarlijk anders, door in aanmerking te nemen de hoeveelheid phosphorzuur, kali en stikstof. Deze drie stoffen zijn, zooals ik bekend mag ver onderstellen, de drie noodzakelijke voedingsstoffen voor de plant. Ik geef toe, dat een meststof, die tweemaal zooveel stikstof of phosphorzuur bevat als een andere ten opzichte van de aanwezigheid dier voedingstoffen, ook tweemaal zooveel waarde heeft. Toch zijn er nog tal van andere omstan digheden, die in aanmerking moeten genomen worden, wanneer we verschillende meststoffen vergelijken, met name wanneer we de Peru-Guano in de vergelijking opnemen. Het is toch de Peru- Guano en deze ook alleen, die de genoemde voe dingsstoffen der plant alle drie tegelijk bevat en wel in een innige scheikundige verbinding, zoodat zij alle drie tegelijk door de wortels der plant worden opgenomen. Dat is een zaak van het hoogste gewicht, die de Peru-Guano een voorsprong geeft bij elke andere meststof. Aangenomen, dat het een feit is, dat alle land bouwgewassen de drie genoemde stoffen, stikstof, phosphorzuur en kali tot hunne ontwikkeling noodig' hebben. Aangenomen ook, dat wij door drie afzonderlijke scheikundige meststoifen deze drie in den grond gebracht hebben en zij alle drie opgelost in het bovenwater zich bevinden, dan zal het nog een groot toeval mogen heeten als alle planten ze alle drie in voldoende mate kunnen opnemen. Bij een bemesting met Peru- Guano is de kans daartoe zeker veel grooter. Het is daarom, dat de Peru-Guano iets voor heeft bij andere meststoffen en het is daarom ook, dat wij aan het hoofd Tan dit opstelletje schreven, dat Peru-Guano eten en drinken voor de plant is. W raag baalt. Vragen en Antwoorden worden kosteloos geplaatst zijn met hetzelfde nummer gemerkt als de vragen waarop ze betrekking hebben. Vragen. 443. 'k Heb populieren geplant niet ver vaD een mesthoop. Ze sterven of kwijnen. Is daar iets tegen te doen 444. Is mela33evocr ook goed voor varkens 445. "Wat zou voordeeliger wezen veevoeder te koopen bij 't gewicht dan wol per H. L. 44S, Welke uitlegging kent UÈd. toe aan Artikel 14 belasting op de haa/dstede. Vele zijn van meening, dat een Koukeustoukplaats, wel ke uitsluitend dient tot spijs koken eu warm water voor de W.isch uist in de termen vau belasting vallen. Antwoorden en mededeelingen. 450. Dat zal geheel van do inrichting bij u afhangen en van de zorgen die aan de boesten- kunst besteden. Wij zagen verleden jaar in 't laatst van Januari al flinke kuikens. Maar bij een ander gelukte 't niet om kuikens die einde Februari geboren waren groot te brengen. 441. (J heeft goed gezien, 't Zij a tepaald rupeeneieren geweest. Gowis waven 't er van de ringelrupsvlinder. Verwijder ze maar zoo spoe dig mogelijk. 447. Dat zal wol vooral van 't weer afhangen Maar al is dit ook guuBtig in 't vroege voorjaar dan nog is niot met z/keiheid te zeggen wat voordeeliger zal wezen. Over 'talgemoen zal de praktijk wel 't meest gebaat zijn bij niet te vroeg zaaien. 446 Dio haardsteden vallen in de belasting. lliiefi beoorcleelang'. Vivat's Geïllustreerde Encyclopedie. Van dit standaardwerk zooals wij het gerust mogen noemen, verscheen aflev. 34, bevattende de vellen 166 170 en uitmakende de eerBte van het vierde deel. De belangstellende lezer die deze aflevering tor hand neemt, zal aanstonds bemerken dat zij de hooge verwachting niet beschaamt door Vivat's Encyclopedie voor zoo ver zij verschenen is, gewekt. Een schat van kennis op allerlei gebied, door lang of de drie twijfelaars stapten, schoorvoe tend binnen. Toch was het hun, vooral Bran derhorst aan te zien, dat ze zich daar op dien dag n'et op hun gemak gevoelden. Men ge bruikte een glaasje bier, er werd druk gespro ken en gelachen; maar Pieter dacht aan zijn vrouw en kon hare laatste woorden, tot hem gesproken, maar niet vergeten. Hij wenschte zich weg, waar hij begonnen was met toe te geven, viel het hem moeilijker om zich te onttrekken. Gereed om op te stappen, kwam er van de zijde der straat liet onaangename geluid van eenige half beschonken zingende mannen, en op het volgende oogenblik opende zich de deur waardoor Jan Grootheid met nog eenige keetbewoners elkander in den arm houdende, naar binnen hosten. Het was den waard aan te zien, dat Jiij op zulk bezoek niet zoo zeer gesteld was, maar deze zweeg, misschien wel in de hoop dat een goede vertering alles goed zou maken. De onverwachte ontmoeting van hunne kameraden aan deze plaats maakte den bin nenkomenden nog rumoeriger, en toen Jan Grootheid zijn dorpsgenoot Branderhorst zag, kende hun pleizier geen grenzen. Ze drukten de samenstellers met oordeel gekozen vattelijk medegedeeld, wordt hierweorge! Uit den aard dor zaak eu men zal j weik tot een verdienste rekenen Nederland en alles wat op ons land betri heelt de eerste plaats in. Men zia maar Es (vun den) Eschtiren Eslomaburen, Opijnen, Eyck (van) Eyltm -c, Eysden, enz daarom is hot buitenland niet stiefmoe bedeeld dat blijkt voldoende uit wat ons gedeeld wordt over Essen. Euripides, Eur eon art. van ruim 29 kolommen), Evo Fabiers, Fahrenheit, Fairfax Falstor enz leze voorts do artikels E ch, E-quiro, Ethiek, Etter, Enphorbina, Ezel, Faillisf (over bijna 12 kolommen loopei de), Fam tal van andoren om overtuigd te word even als in do vorige uflov. ook in de2 wetenschappen tot haar reoht komen. I verschi lig op welk gebied, overal heeft c dactie rekening gehouden met en partij g kan van de resultaten van het jongste schappelijk onderzoek. Dat vooral inauk Encyclopedie tot een vertrouwbaren git door ieder studeerende geraadpleegd moe den, die ieder belan stellende een bei re> antwoord geeft op bijna elke vraag. I goede illustraties erhoogen nog tie waart hot werk. Wjj aarzelen dan ook niet t< k'aren dat voor onzen tijd Vivat's Goillu da E cyclopedic «le Encyclopedie voor land ij. om uw PAARDNN en RUNDVF verzekeren, dan bij de onderlinge Vet zekerings-Maatschappij „ALMt te Almelo. De volle waarde wordt uitbetaal Vraag iulichlingen bij den Agenl Nieuwe Tonge en Omstreken Jb 1 OLWE, Commissionair te Nieuwe T Het beste in de stad voor Logt Voor Diaeeren speciaal ingericht. 1 uit door lage prijzenvlugge, i en zindelijke bediening- Let vooral op Hoogstraat 1*16 31aa*8tatSe SO West%ï Beleefd aanbevolen. Bij den oudergeteokende, gediplom Gemeente-Secretaris en in het bazf akte Staatsinrichting M. O. bestaat tegenheid tot opleiding in de Gem te-Adiuinistratie ook voor het Exa voor Candidaat-Genieeute-Secret op billijke voorwaarden zoowel niondé als schriitelijk. Nieuw-Beierland. J. BOUMA „BK" ©EIS ©SSENHOS»". Opgericht 1820. Hang 51, ROTTERDAM. E. P. v. ROESSEL-Clercx, voorheen M. J. v. d. MH1I.DEIV Zo Vertrouwd adres voor eigen gemaakt Sol werk. siöiïE SSAG'AZÏJNL Groote Prijsvermindering gegarneerde ea garneerde Hang 55, ROTTER en handel in Dagelijks verkrijgbaar CCrsle kt teit Varkeusvleesch, en allerhj Worstsoorten, als Rookzuit, fijne derschc worst en prima Mui) Rookvleesch. Aanbevelend VI r. I»K Straatdijk dirkslj' hem vooral de baud en heeten hem hart welkom. Hij was een Anke kerel die, een ieder, die hem kent, moet gerespecf worden, Als een cirkel schaarden ze zie) hem heen en met schorre stemmen werdj sende gezongen W e g m e t d e S o c i a 1 Leve Willem drie,// natuurlijk zin lende op zijne houding tegenover den soci in de keet. Branderhorst ontroerde. Met zachte woo; zocht hij ze tot kalmte te bewegen. Maar //preeken dat moet je aan anderen overla Jij bent een flinke kerel. Je vrouw ziet toch niet. Wat zult ge drinken zoo kl het uit verschillende monden, die niet bed den voor dat Branderhorst, beloofd had, te zullen gebruiken, en hij met een gl« voor zich op Zondagavond tusschen ee beschonken kameraden zat, schijnbaar lui rende naar de dronkemanstaal, die ma» te overvloedig werd gesproken. //'t Is tijd om naar huis tc gaan,// z Brandei-horst, die zijn glaasje geledigd Maar daaraan scheen nog niemand der lat gasten te denken. Als antwoord riep r. eri kastelein toe, dat hij een //rondje// zou bei gen en voor Pieter bedanken kon, klonk

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1903 | | pagina 4