ism^ Vrijdag 30 Mei 1902 A n tirevo lion air vo®r de Kni Zeventiende Jaarg.No.867. Orgaan IDE. IN HOC SIGN O VINCES [ren, T. BOEKHOVEN. K,OMMtSLtSIHJM. J en 165. AENIS. BN. f 3.CO, en. lepx om 9!) pSezaS natnnH jaoi'aa qospno^ )>1 9p .«««U :antoot BNIS. 1 9 Deze Courant verschijnt eiken Vrijdag. Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent. Amerika by vooruitbetaling f S,50 per jaar. Afzonderlijke nummers 5 Cent. Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel. Boekaankondiging 5 Cent per regel en k/3 maal. Dienstaanyragen en Dienstaanbiedingen 50 Cont pei plaatsing. Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij bestaan Advertentiën worden ingewacht tot Donderdagmorgen 10 uur. Al!e stukken voor de Itedactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te send en aan den Uitgever. Ijverig ook praktisch Dezer dagen werd in één onzer kiesvereenigingen voorgesteld om aan de hooge Regeering een adres te richten, houdende het verzoek tot spoedige wegneming van een paar wettelijke dwangbepalingen. Het betrof eene losmaking van landen, waaromtrent in de Troonrede van 17 September wel geene toe zegging is gedaan, maar die toch naar het eerparig gevoelen der an tirevolutionairen dringend noodig is, en blijft, omdat bedoelde wettelijke bepalingen veel te diep ingrijpen in de particuliere vrijheid en de rech ten van het huisgezin. In vrij warme bewoordingen was het adres gesteld, en na eene mate- looze discussie over dezelfde doelma tigheid in dezen vorm werd tot de opzending besloten. Nu, dit kan geen kwaad, maar toch geeft dit voorbeeld ons aanlei ding in ons blad een paar opmerkin gen te maken. Vooreerst deze, dat onze kiezers en inzonderheid hunne leiders zich ernstig rekenschap hebben te geven van de gevolgen en eischen der ver ordening, die sinds het vorige jaar gekomen is in de positie onzer partij. Zoolang eene partij nog ver ver wijderd is van de taak der uitvoering zoolang cr geen de minste kans is op toepassing van hare "beginselen, kan zij zich menigmaal bepalen tot eene eenigszins grove schildering; tot eene globale omschrijving van hetgeen haar bezielt, tot eene algemeene uit eenzetting van de beginselen, die haar aanvuren. Hoe hooger haar idealen dan geheven worden, hoe helderder de ontwikkeling van haar program plaats heeft, hoe luider haar leuzen door het land weerklinken, des te beter springt de afstand in het oog tusschen haar bedoelen en dat van de tegenpartij en des te gereeder zullen baar volgelingen zich in het gelid stellen. Vooral wanneer er in haar begin selen, zooals dat bij de antirevolu tionairen het geval is, groote levens kracht zit, omdat zij verband houden met het eeuwigblijvend Woord Gods en zij worden bovendien bepleit door mannen van ongemeen talent, zooals Mr. Groen van Prinsterer en zijn providentieel aangewezen opvolger Dr. Kuiper Mr. Keuchenius en Mr. De Sav. Lohman om slechts drie enkelen te noemen valt het cam- peeren en manoevreeren aan de be langstellend meelevenden in den strijd niet bijzonder moeilijk. Maar thans is, dit weten wij, de toestand veranderdDoor Gods gena- digen zegen op den arbeid van vele jaren zijn wij (hiervan gaat niets af), vereenigd mot de andere christelijke partyen, de bovendrijvende, de bestu- rende partij geworden, de „regeerings- partij" zoo men wil. Niet in revo lutionairen zin, alsof de partij als zoodanig de baas zoude zijn dit vat ten onze lezers welmaar volgens de bij de Grondwet gestelde regelen dan toch in dezen zin, dat thans de wetgevende arbeid in omvang en volg orde geregeld wordt door ministers, die de christelijke partijen achter zich hebben. En dit zeggen wij nu niet met zooveel nadruk om onze geestver wanten tot een besef van partijhoog heid te brengen. Dat zij verre. Neen, maar om hen te doen gevoelen, hoe thans eerst recht de tijd van werken aankomt, en hoezeer in deze dagen dient ter harte genomen te worden, hetgeen er geschreven staat „wie zich aangordt, beroeme zich niet, als die zich losmaakt." Want zie, waar de regeeringstaak op zich zelve reeds zoo krachteischend is, wordt zij nog ontzaggelijk verzwaard door de omstandigheid, dat zoo- velen, die heeten mee de gecombi neerde meerderheid uit te maken, bitter weinig voor de door onze partij beieden beginselen gevoelen. Dit be- treit ook vooral de roomsch-katho- lieken. Zeker, er is bij hen in on derscheiding voor de ongeloovige partijen, e;n religieusch vasthouden aan de christelijke grondslagen van het burgerlijk leven. Maar tevens staat bij hen de kerk op den voor grond en zijn zij in de kerk zoo aan inmenging van menschelijk machts vertoon gewend, dat het de grootste inspanning en een bijzonder wijs overleg vordert om in hun gezelschap de echte heerlijke protestantsche vrij heidsgedachte, gelijk die in de H. Schrift besloten ligt en in de dagen der Hervorming naar buiten brak, ook slechts ten deele in de regee- ringsdaden toegepast te krijgen. Als het gaat om steun van Staatswege voor noodige instellingen, die ook zij bezitten, loopen zij tot den laat- sten man toe getrouw naast de onzen maar al3 bet aankomt op het juist afbakenen van de|Staatstaak en het meer volledig maken van de consciën tie-vrijheid op onze landserve, dan helaas ontbreekt bij hen vaak de ge- wenschte ambitie. Dat wij, in samen werking met de roomschen geene staatsregeling en wetgeving kunnen krijgen geheel naar ons verlangen, wisten wij bij eiken stembusstrijd, en dienen wij ook nu te overwegen zonder murmureeren. Het is daarom ook slechts ijdele humbug van de heeren Dr. Hoedemaker c.s., dat zij hiervan onze partij een verwijt maken en haar om drie redenen door af zondering gaan tegenwerken. Dit is eenvoudig een dwingend reageeren tegen de landshistorie der twee laatste eeuwen, gelijk die onder Gods voorzienig bestuur haar verloop kreeg, het is een verachting van den dag der kleine dingen een prijs geven van het goede, dat ten huidigen dage weer herwonnen kan worden. Evenwel, om dat verkrijgbare te be reiken moet er hard gewerkt worden, in de eerste plaats door hen, die aan het roer zitten en op de brug van het schip de wacht houden maar ook door allen, die hetzij in of bui ten het rijksambt staande, de Regee ring met eenige voorlichting kunnen dienen. Ook in degelijke voorberei- ding tot velerlei staatsbetrekkingen moet de begeerte om onze bewinds lieden te steunen, openbaar worden want hoe zal de regeering belijders van den Christus benoemen, als deze niet in bekwaamheid kunnen wedijve ren met andersgezinden. Maar waarin moet nu verder de steun bestaan, aan de Regeering te bieden door de kiezers en kiesver eenigingen Zeker wel niet in het verzenden van vele verzoeken en beloogen naar de Uaagsche bureelen. Bij de behande ling der Begrooting op het einde des vorigen jaars heeft de Kabinetsforma teur een korte opsomming gegeven van hetgeen er van de thans zitten de bewindslieden al zoo tegemoet gezien wordt, en men staat, dit le zende, verbaasd over de lange lijst van gewichtige stukken, die ter behan deling voor liggen. En wat aangaat het verband tusschen het onzerzijds gevraagde en de eisch onzer begin selen, hebben wij thans een Voor zitter in den ministerraad, door God begiftigd met zulk een helderen blik op de dingen, en met zulk een ge voel voor onze volksnooden, dat hij zelf allicht beter dan de vragers uit drukking kan geven aan hetgeen in hoofdzaak door onze geestverwanten begeerd wordt. Hij toch was het, die daarvoor gedurende een kwarteeuw en langer streed en leed, en die op beding van 's Heeren voortdurende hulpe waartoe gestadig het gebed van alle God vreezenden onder ons oprijze ook op de plaats zijner tegenwoordige eere de ons dierbare beginselen wel niet zal verloochenen. Maarals er nu in de Re- geeringsbureelen en in de ringen der Staten-Generaal nieuwe wetten en wetswijzigingen aan de orde komen, dan zit de kracht vooral in hetpunctueele in hetpreciese, in het strikt bewijsbare, in het on- ontkomenlijk klemmende. Onze vrienden zullen toch wel in zien, en het aandachtig volgen van de Kamerdebatten sedert verle den zomer, kon hen daarvan te meer overtuigen dat de ministers niet klaar zijn met op welsprekende wijze uiteen te zetten, wat zij meenen, dat volgens hunne overtuiging moet ge wijzigd en ingevoerd worden. .Stellig is ook dat noodig. Maar ten over staan van vele tegenstanders, twijfe laars en bedillers hebben zij ook ge durig met de bewijsstukken aan te toonen, dat inderdaad door sommige wettelijke bepalingen, zooals die thans vigeeren of door gebrek aan bescher mende wetten de particuliere vrij— vergade- eenige heid te veel besnoeid is, en het per soonlijk leven zonder noodzaak scha de lijdt. Er wordt dan niet naar in drukken, naar het al of niet gevoelen van //bezwaren// gevraagd, maar wel naar het al of niet gegrond zijn van die bezwaren, en dus naar feiten en toestanden. Dit geldt b.v. van het onbeteu geld laten van het openbare volks leven, het te weinig tegengaan van de speel- en drankzucht, de verval- sching der voedingsmiddelen, de ar beidstoestanden, de maatregelen voor de volksgezondheid, de leerplichtwet. Bij al deze onderwerpen volstaat men niet met het uiten van een ge voelen, het bijbrengen van eene pitti ge redeneering, het aanheffen van een noodkreet, maar is onze regeering alleen gebaat met eene juiste mede- deeling van plaatselijke buitensporig heden, vicieuseen drukkende omstan digheden, nalatige of onoordeelkun dige toepassing van de wet en in het algemeen van al datgene, hetwelk strekken kan tot bewjsmiddel om het regelen van regeeringswege te recht vaardigen. Dat al zulke mededeelingen moe ten berusten op een nauwgezet en onbevangen onderzoek, en dat hieraan tijd en moeite verbonden zijn, ja onvergelijkelijk veel meer moeite dan aan het stellen en opzenden der ver zoekschriften, spreekt als vanzelf, Maar dit mag geen reden zijn om zich aan dat werk te onttrekken, en zich ten slotte met phrasen van de zaak af te maken. Trouwens, wanneer het klagen en vragen zoo vlug geschiedt, dat men zijne verzoekschriften niet met voor beelden en toelichting van gebeurte nissen kan staven, dan zal men in menig geval beter doen met niet te requestreeren, want dan zou liet wel- eens wat lichtvaardig kunnen schij nen. Ook de meening, dat nu er be vriende mannen aan het bewind zijn, slechts het noemen der bezwaren vol doende is, omdat alsdan wel een spe ciaal onderzoek door de Régeering zal ingesteld worden, gaat eenigszins buiten de werkelijkheid om. Daarvoor toch missen de ministers voldoende officieele hulpkrachten. Om in dit gebrek te voorzien, worden somtijds staatscommissies samengesteld, maar dit kan toch niet bij de overweging van elk wetsvoorstel geschieden. Laten dus de besturen van kies vereenigingen en voorts allen, die een hart hebben voor de verbetering on zer volkstoestanden, als zij met de medeburgers in aanraking komen, huune klachten en grieven behoor lijk schiften, hetgeen gegrond bevon den is resumeeren en te zijnen tijde de zaken zoo beknopt mogelijk rae- dedeelen in adressen aan de hooge Regeering. Laten ook ter bevordering van een gezond oordeel en ter weg nemingvan misverstahd an overdreven verwachting het aantal vergaderingen der kiesvereenigingen vermeerderd worden laat men de leden opzoe ken en saambrengen en laat men de niet-leden (hun aantal is nog zoo bedroevend groot) door persoonlijk bezoek trachten mee te voeren, op dat er in breeder kring belangstel ling in onze burgerlijke plichtsbe trachting moge ontstaan. Zoo ergens, dan moet thans op po litiek gebied het //ora et labora//! be oefend worden. Het bidden volgens 1 Tim. 2 2. En het werken op zulk een wijze, dat het nieuwe vruchten kan afwer pen Verkiezing Nieuwe Tonge. Abr, van den Broek. Verkiezingsprogra'm van Patrimo nium. G 1 Kam garen f 18,— 20,— ngaren. er gekleed. f 22,— V 24, ii 27,— igaren. Iteit. f 26,- ii 28,- ii 31,- ?54. ilitelt Drapé. erking. gant. f 40,- ii 44,- |de keuze ook alle ge- ïlle maten en priceeren in de te bieden en |LS. LVSTJKS,| SN, ■aards, enz. en Slaapkamer azfiJjj oq qi ïdsohe Beurzon en. dschade van Ge iiljetten en per |ken. mrierk verkrijg- Eesteren. vau Gurp. lein. lostenbrngge icuits, Peper- ip,- Patent- ïrk, Sponzen, Iiteit en lage UIÏGEVLÉ: Bij dit nummer behoort een JB1.9 WOEGSE1L. Door het overlijden van den beer Rood- zant is er eene vacature gekomen in den Gemeenteraad. Nu zoudt ge denken, dat de Liberalen zoo verstandig zouden zijn. om dezen antire volutionairen zetel niet te betwisten, maar zich zouden onthouden hebben van candi- daatstelling, opdat andermaal een antire volutionair de opengevallen plaats zou in nemen, en dan ging dit natuurlijk zonder stemming en kosten, omdat er dan maar één candidaat was. Maar jawel, wie zóó denkt, vergist zich. De heeren zullen den antirevolutionairen zetel trachten in te doen nemen door een vooruitstrevend liberaal, den heer Dirk Breesnee M.Cz. De onzen komen te velde met den heer Abr. van den Broek, een antirevolu tionair van «rvaringiemand, die onze partij met eere dienteen degelijk burger der Gemeente en iemand, die geen oogen dienaar is of wil zijn, noch met onrecht en willekeur zijn doel tracht te bereiken maar die is een oprecht en eerlijk en standvastig man. Voor zulk een man ten strijde te trek ken is eene eere. Antirev.de liberalen betwisten U een zetel, dien Ge al jaren bezit. Leert dien heeren, dat ze wat al te veeleischend zijn, en tikt ze dour Uw trouwe opkomst zóó op de vingers, dat ze zulk een piaktijk nooit meer uitoefenen. Stemt allen, en hij overwinne schitterend, den heer Onze artikelen over organisatie zijn bijna ten einde. We wenschen nog den lezer op de hoogte te stellen met het verkiozingsprogram van Patrimoium, om daarna nog een kort overzicht te geven over do wenschen van deze veroeniging omtrent Vakorganisatie. Het program is vastgesteld 2 April '97 en ook 28 Aug. 1900 en luidt ala volgt Art. 1. De vrije school voor heel de natie. Patr. begeert, dat het onderwijs zoo worde geregeld, dat door de toepas sing van het beginsel„de vrije school voor heel de natie", het den arbeider mogelijk worde, aan zijn kinderen goed ouderwijs te doen geven, waarop hij zijn wettigen invloed kan uitoefenen. Art. 2. Do verzorging van den arbei der, die niet meer werken kan. Patr. vraagt, dat de verzekering tegen de geldelijke gevolgen van ziekte, ongeval len.. invaliditeit en ouderdom, door de wet worde geregeld, met dien verstande, dat de verzekering zooveel mogelijk den

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1902 | | pagina 1