T
IJ VfGSEL
ag 16 Mi1902. No. 865.
Oorlog1.
I Sommelsdijk. Van een span paar
den van M. van Delft die een [wagen grint
aan 't lossen was aan de Langeweg, streek
een derzelve de toom af en gingen er
Officieel Gedeelte.
Telegrammen.
Ter koopt ngen.
BE l.puSl BIJ
INHOCjfcsBS
i De twee en dertigste maand van deu
oorlog is dan nu ingetreden en nog weten
we uiets stelligs omtrent de vredesonderhan
delingen. De Engelschen blijven hopen
en vertrouwen maar wat zegt dat Sir
Edward Grey heeft Vrijdagavond te Cam-
Kjdhe over het vooruitzicht op vrede ge
broken, en beweerd, dat de tegenwoordige
toestand, naar zijn oordeel niet lang meer
duren kou. Doch ook hij voerde geen
wichtige gronden voor zijn opinie aan.
fPer en elders is hetwat men wil, gelooft
graag. Grey hoopte maar, dat er in
voorwaarden, waarvoor beraadslaagd
1, zulke edelmoedige bepalingen zijn
■pgenomen, dat een nieuwe worsteling, ge-
die welke nu haast drie jaren duurt,
voorkomen wordt.
Het sterkste staaltje van het goed ge
loof der Engelschen is wel. dat zelfs de
flatum van de vredessluiting wordt genoemd,
sfl. 20 Mei. Maar al heet het, dat dit be
lie voor een bepaald s4*cht uit zeer vertrouwbare bron komt
a ZneVmeTwe?k|fer de Delagoabaaibuiten de goed
en den dienst mojffeloovige Engelsche kringen za« wej niemand
lechten.
van 9 Mei jl. wj
rtikel aan het ond
knechten in verb;
daagsche bev. ering
6 vermaningen tot
t, niet meer van kru
n tegenwoordig ga®
ostolischen tijd bestij
•nij. De dienstknech;
Handige, vrije person
:n beschouwd, die evi
ren, geheel en al ij
1 hunne heeren, aan
ergegeven en tegenoi
en rechten hadden
zoovelen als or oni
6 i zijn de vermai
ericht. Maar thans,
j in gansch andere
rbeiders zijn niet alle
ik geen lijfeigenen mei
ij en zelfstandig en sta
illeen in de verhoudi
ïaningen der Apostel;
zen tijd hare kracht w'
led in een tijd, toen
as, maar ze gelden tha
he ernstig opnemen.
Over den huldigen stand der onderhan-
ielingen ontbreekt overigens alle nieuws.
PtaaiselijK lieuws,
tan door.
Een span paarden van den landbouwer
C. Edewaard die van de tegenovergestelde
kant kwamen moesten wel in botsing komen
en met dat gevolg dat alle vier inde sloot
terecht kwamen.
Alle tuig was stuk, gelukkig hadden de
eesten weinig letsel bekomen.
Middelharnis. Naar wij vernemen zal
de muziekvereeniging vSempre Crescend»//
alhier, deel nemen aan het Concours voor
armonie- en Fanfaregezelschappen, uit-
;esclireven door den Zuid-Hollandschen
ond op Woensdag 13 Augustus te Voor
burg. De ve.ee li ging zal in de hoogste
afdeeling moeten kampen
j Ned. Bond van Post en telegraaf-
,beamten «de Post'/. Goedgekeurd bij
Koningklijk besluit dd. 22 Februari
1893 Staadsblad No. 21-.
Door tusschenkomst der afdeeling van
den Bond "de Post" te 's Gravenhage is
op Donderdag 8 Mei 1902 het eerste zaad
tot vereenigen van Post en Telegraaf beam-
ten op ons eiland Goedereede en Over-
flakkee te Middelharuis gestrooid door'den
heer H. M. Klaassen. Adsistent der Pos
terijen te 's Gravenhage, tevens voorzitter
van genoemde afdeel?ng, welke nog met
vier andere collega's tot ons overgekomen
was, om propaganda te maken.
I Nadat de vergadering op zeer plechtige
wijze door den Weledelen Heer C. J. Kruit
hof! Dir. van 't Post- en Telegraafkautc or
te Middelharnis, was geopend hield spreker
Klaassens een boeiende rede omtrent de
belangen van Post en Telegraafbenmten
en zette het nut van den bond "de Post"
d is instrument gewc helcler en klalr uit w,jk het resultaat
foTwas" is UeesW had dat V;U1 de 23 bestellers Jen postboden
onder ons gewcoai'-j op dit e-hnd niemand zich onthield, maar
en laten de rechtsvallen eenparig *zich aansloten nis 3d en das
in bepalen zich tot Jeen afdeeliag van den bond "de Post» w rd
gesticht welke afdeeling den naam draagt
van //Goeree en Ove.liakkee»
Het bestuur van
ling is sameugeste
L. Koote Voorzitter Brief-en Telegr. bestel
ler te Middelharnis.
F. v Srkel Secretaris postbode OudeTonge.
H. P. v. Locliem Penn. postbode Herkingen.
En als commissarissen C Baart B.iet-en
nu eene weder vra;.
re Testament sprea
chten, maar ook vi
en Col. 4: 1, waai
worden den dient
gelijk te doen, n
n zeiven ook onde
en Heere in de h
gt bij
he vermaningen tot;
mier gelden vanwe
meligheden, zijn dan;
neren om dezelfde red
k niet meer van krach
ten niet meer gebondi
Apostels, dat huno;
arijft, dan zijn ook1
ui datzelfde woord, 1
id en billijkheid tege
iten voorhoudt. Al;
e eene zijde verbrokt;
de andere zijde liij
01 den.
als de vermaning!
hten nu geen kracl
er hebber, omdatl
houdingen zij n dt
ook de vermaning!
deren, aan mannes
ier onderlinge rem
nders is ge worde]
een Als verandert;
oegzaam zijn om oil
Schrift te ontslaat
ienzelliden regel bel
ligheid kunnen bil
ogt nu, het h
f, dat zuL een we»
bel, omdat er andei
zijn, dwaasheid ii
le H. Schrift is, dat d
t draagster is gemaal
vergankelijken inhout
terhoudingen. De Ap®
'ernij niet af en grept
verhoudingen nietu
delijke betrekking6
onderling. Pauluszoi
f Onccimus weer nai
naar nu niet als ei
bovengenoemde afdee-
een broeder in del
waren geen revolu'l
Lieprediksrs. Zij hebl»
/erhoudingen niet 01*
dis rechtsverkoudi
lelijks verhouding
sverhoudingen alien;
iet revolutionair, m'
'gd en herschapen M'
at deze schoone of'
nwoordig hunne diens»;
als slaven kunnen
i als de dienstknecht®
»e mannen zijn, oa'
deel aan het Evang®"
de oorzaak daarvj
e vermaningen
alles gehoorzaam uu'
;sch, niet met o
inbehagers, maar n'v;
arten, vreezende G®0'
dienstknechten ree
L-maningen leggen
uwen, ouders en k' I
mstknech'.en, een f'
gees 'elijJcen band,
tamheid alle gemaf*1
.'ertreft.
dit artikel, en nie'
orden, geheelen8 J
and wordt in 01,2
e slapper:
Tegr. besteller te Diriiskad en PIIvan
Paasse postbode te Stad aan'fc Haringvliet.
Die n mens de p.fdee'iiig hun compliment
maken aan de geachte ingezetenen vanuiis
•li
eiland Goeree en Overdakkee.
St.nl aan "t Haringvliet. Burg. en
Wetli maken bekend dat de inschrijving
voor de Schutterij vanaleiti de gemeente
wonende manspersonen die op den eersten
Januari van dit jaar hun 25 jiar ziju
ingetreden dus geboren in 1377 zal plaats
hebben op Woensdag 21 Mei a. s.
Den Bommel. De inschrijving voor
de schutterij voer de mannelijke iugeze-
lenen geboren in 1877 zal in deze gemeente
geschieden tusschen 15 en 31 Mei e. k.
Hiervoor zal meer bepaaldelijk zitting
worden gehouden op Dinsdag den 2Ü Mei
a. s.
De op 21 Maart j. 1 vastgestelde
kiezerslijst voor het jaar 1902/1903 die
vanaf heden (15 Mei) tot het volgende
jaar van kracht blijft behoudens wijzigin
gen ten gevolge van rechterlijke uitspraak
en aanteekeningen omtrent schorsing blijft
op het secretarie ter inzage l'ggen en is
in afschrift tegen betaling, der kosten ver
krijgbaar.
A. s. Zondag wordt in de Ned, Herv.
kerk alhier eene afzonderlijke collecte ge
houden voor de zending.
Op de j.l. 5 Mei gehoudeu inschrij
ving van kinderen op de Openbare Scholen
alhier werden ingeschreven
Voor school No 1 IS kinderen.
Voor school No 2 12 kinderen.
Ooltgensplaat. Hoor den WelEerw.
Heer G. Dekker, Candidaat te Den Helder,
is het beioep als predikant naar de Geref.
kerk alhier aangenomen.
In de gehuchten Achthuizen en Lang
straat, behoorende onder deze gemeente,
komen vele gevallen van mazelen voor
bij kinderen, bij vele jonge kinderen met
doodelijken afloop.
Terwijl de 71-jarige, aan benauwd
heden lijdende J. de Vos, jl. Donderdag
(Hemelvaartsdag) des namiddags omstreeks
half vijf vati het bezoek bij een zijner fa
milieleden huiswaarts keerde, overviel hem
op den noordelijken Achterweg zulk eene
benauwdheid, wat hem ter aarde deed
storten. Opgenomen en geneeskundig onder
zocht zijnde, bleken de levensgeesten reeds
ts zijn geweken.
Jl. Zoudag werd de echtgenoote van
J. v. d. V. alhier door een beroerte ge
troffen, waardoor zij in slaap geraakte en
tot op heden, 14 Mei, nog steeds sla
pende is.
OudeTonge. De jaarlijksche Inspectie
van verlofgangers voor deze gemeente, zal
plaats hebben te Dirksland op Dinsdag
24 Juni a.s. des voorm. te 10 ure.
Voor de betrekking van Admini
strateur van den grooten of algemeenen
armen alhier, opengevallen door het over
lijden van den heer A. van der Mey, heb
ben zich 21 sollicitanten aangemeld.
Het 11-jarig zoontje van Ph Kievit,
dat met zijn vader even medereed, viel
gisterenavond van den wagen en brak zijn
been, hetwelk onmiddellijk door Dr. Arends
werd gezet.
Nieuwe Tonge. Dat de kunst om
een goed schutter te zijn. lang bij blijft,
legde de 85-jarige H. O. deze week nog
aan den dag. Zijn geweer op een rustpunt
leggende, weet hij uog ju st de spreeuwen
van zijn huis neer te schieten.
j Dirksland. De Heer L. v. d. Sluijs, Sec
retaris-penningmeester van de Commissie
voor de paardenmarkt alhier, heeft door
het over'ijden van onzen Uooggeachten
notaris deu heer W. Kuypers bedankt voor
die betrekking.
De Heer J. Rooij. Secretaris onzer ge
meente is in Z.Ed. plaats benoemd.
Door de gemeenteraad en de com
missie is aan de heer v.d. Sluijs het meest
eervol ontslag verleend, en hem hartelijk
dank betuigd voor zijn eerlijk en trouw
beheer. Daar de heer v. d, Sluijs inmiddels
tot notaris werd benoemd blijft Z.Ed. toch
weer aan de commissie d e hem lief was ver
bonden, namelijk doordat hij in zijn kwaliteit
zijn diensten aan de loterij zal verleenen.
Part Corresp.
De Burgemeester deze gemeente
Heeft ter openbare kennis gebracht, dat
op de Sece. dezer gemeente voor een
ieder ter inzage is gelegd, en in afschrift
tegen betaling der kosien verkrijgbaar
gesteld eene beslissing van bet gemeen
tebestuur d.d. 7 Mei 1902 over het
verzoek om verbetering der vastgestelde
kiezerlijst ingediend door G. L. Warnaer
land bon wer alnier betreffende Gerrit
Tïggelman.
De inspectie van verlofgangers zal
aluitr plaats hebben op 24 Juai a.s.
Hèrkillgeil. Bij publicatie is bekend
gemaakt, dat de Burgemeester iederen Vrij
dagmorgen, evenals vroeger voor de inge
zetenen alhier zal te spreken zijn, en dat
zijne spreekuren te Dirksfand zijnMaandag,
Dinsdag, Woensdag en Zaterdagmorgen
9 12 uur en Dinsdag en Vrijdagavond
78 uur ten Gemeentehuize.
Voor dringende zaken is hij steeds te
spreken.
De ip 22 Maart vastgestelde kie
zerslijst vóór het jaar 1902/1903 zooals
deze thans luidt, blijft van af 15 Mei
tot den 15 Mei van het volgende jaar
van kracht
Genoemde 'lijst blijft voor een ieder op
de Gemeen e-.Secretarie ter inzage nedr.r-
gelegd en in afschrift of afdruk tegen
betaling dér kosten verkrijgbaar.
Melissant. Volgens den hïe>' geplaat
sten regeDmei gaf April in 9 regen
dagen 63 millimeter regen.
Volgens de van kracht geworden
kiezersljjst bedraagt het aantal kiezers
voor leden vao de Tweede Kamer 235,
voer leden van de Provinciale Staten
234 en voor leden van den gemeente
raad 224.
De lijst van de namen der inwoners
die voor bet verleenen van inkwartie
ring eo onderhoud van krijgsvolk in
aanmerking komen ligt tot en met den
Juni a. s. voor een ieder ter inzage
cet Secretarie der gemeente.
Stellendam. Zondag omstreeks 8 ure
brak b;j den bakker C. de Ruiter alhier
een 1 evi ge brand uit. Spoedig stond de
bakke-ii in volle vlam. De bewoners, die nog
te bed lagen, werden door de hh. N. J.
van Dongen en H. vanSeters Cz. opgeklopt.
In allerijl moesten zij hun woning verlaten
daar toen reeds de rook in de woonkamer
was doorgedrongen. De kinderen die beneden
sliepen, werden door genoemde personen
niet zonder moeite uit het brandende perceel
gehaald. De twee oudsten die boven sliepen,
moesten, daar de trap reeds brandde, door
een zolderraam, vanwaar zij_ op een afdak
konden kómen, het brandende huis uitvluch
ten. Slechts zeer weinig kon worden gered.
Door de krachtige hulp van de brandweer,
die, zoowel als ook de andere burgers,
alle krachten inspande, om den brand mees
ter te worden, werd de brand tot bet eene
perceel beperkt. Het pand er naast/dat een
gemeenschappelijke muur had-, heeft ook
nogal geleden. Huis en inboedel waren ver
zekerd, doch naar wij vernemen laag.
Dinsdag had schipper Johs. de Geus
bij het inhalen van de garnalenkor het
ongeluk overboord te vallen. Gelukkig greep
hij de tros van de kor, zoodat hij spoe
dig binnen boord kon worden gehaald, zoo
dat hij met den schrik en een nat pak vrij
kwam.
Hellevoetsiüis. Brieven voor de
«Utrecht» kunnen eiken dag naar Messina
gezonden worden.
Hr. Ms. panlserdekschip «Sumatra^,
onlangs uit Oost-Indië teruggekeerd, is
laatstl. Zaterdag te Amsterdam uit dienst
gesteld het moet op 's Rijks werf aldaai
belangrijke voorzieningen ondergaan.
Hr. Ms. pantserdekschip «Holland"
is 11. Zr. dag Sagres gepasseerd en Hr. Ms.
pantserde!-.nip «Utrecht' dienzelfden dag
te Mess'na aangekomen.
Rockawj'i, Tot tijdelijk onderwijze1' a<-
hie» is öenoeaid de heer J. Bakker te Blies e.
Heenvliel. Ds. C. J. T. Kopster, predi
kant te Oudenhoorn, heeft voor het beroep
naar deze gemeente bedankt.
Entge^onden Stukken
Buütü veraatwoovde'ij >beid der Redactie enUit^eve*.
Mijnheer de Redacteur
Reeds meer dan eens heb ik een tukje ter
opname in uw geacht blad ingezonden, en steeds
vond ik het naar beliooren geplaatst, veilen
waarom ik mij weder tot U wend mee het
beleefd verzoek om onderstaand stukje in Uw
geacht en door vele arbeiders gelezen blad op
te nemen, waarvoor ik reeds bj voorbaat mijn
dank betuig.
Nog nimmer is over den toestand der arbei
ders zooveel gewag gemaakt a's in het voorjaar
ran 1992. Sprekers zijn er van verre voor
komen reizen en hebben den toestand der
a'-beiders geschetst en uiteengezet, hoe en
waardoor de arbeiders i,ot lo'sverbetering kun
nen geraken. Geheete kolommen druks zijn in
de couranten verschenen naar aanleiding van
het al or'niet organiseeren der veld arbeiders
tot wegneming van misstanden enz. En dat alles
waarom? Zou het werkelijk den treurigen
toestand der arbeiders zijn, waar zoovele nie t-
ar oeider s zoo druk in de weer zijn?
We willen het hopen
Thans echter wil ik trachten door middel
van dit stukje er mijne medearbeiders op te
wijzen, dar. he; met hen niei egenslaande hel
gesprokene eu geschrevene, weer het oude
kar'-epad opgaat.
Treurig is het, wanneer men in een ijd
van het jaar als thans, (half Me:,) de vele
werkelooze arbeiders aanschouwt) die langs
hoeken en kanten doelloos omzwerven. Treu
rig is het, wanneer men bedenkt, hoevelen
er onder hen zijn, die sinds Nov. 1901 wei
nig of niets verdiend hebben, en die toch
ook met een gezin moeten leven. Maar nog
treuriger is het, als men bedenkt, dat door
sommige misstanden onder de arbeiders, de
werkeloosheid nog wordt bevorderd en zoo
doende nog menige cent verdiensten aan
deze arme slachtoffers der werkelooheid wordt
ontwrongen.
Zoo bestaat hier de gewoonte van aannemen
van suikerpeen enz. om schoon te houden. Ik
weet wel, ieder heeft meest het oog op zichzel-
ven, en hoewel een vastarbeider, die zoo al ge
regeld werkt, de bijverdiensten van een'g
aanneemwerk nochtans goed kan gebruiken,
zoo neemt dat niet weg, dat het aannemen
een misstand is. Want immers, bevordert de
werkeloosheid, omdat al het aangenomen
werk slecht door een gedeelte der arbeider',
buiten den gewonen werktijd 0111 hoegenaamd
des nachts, wordt verrichtzoodat al c ie
gemeten land, die worden aanbesteed, (en die
zijn er nog ai wa.) voor den arbeider in het
algemeen, als niet bestaande kunnen worden
beschouwd, wat het opleveren van werk be
treft.
Ook leve»en die ge-neen, die worden aan
besteed, door elkanrtcr genomen p r geniet
minder werkloon op, clan, wanneer zo bij
gewoon daggeld worden beweikt, he; gevat
zou zijn. Want doorgaans wordt er zoodanig
aanbesteed en aangenomen, dat er voor den
aannemer, wanneer wee" en gelegenheid hem
gunstig zijn, slechts een schraal loon te ver
dienen valt. Vandaa" dan ook dat, wanneer
weer gelegenheid niet meewerken, hij den
geheelen zomer kan tobben en zwoegen, en
ten slotte nog geen half loon thuis brengt.
En wie zijn het nu die meestal aannemen
Het zijn in den regel veel al diegenen, welke
een vasten baas hebben en zoo wat geregeld
werken. Hierdoor ontstaat dus een nog grooter
verschd van verdiensten tusschen vast en los
arbeider, dan het alreeds als zoodanig is. En
hoevele centen, door aanneemwerk verdiend,
worden bovendien nog op roekelooze wijze,
buiten het huisgezin om, besteed.
Het is een feit, dat vele jongelingen die nog
bij hunne ouders inwonen, soms 2 a 3 meeden
suikerpeen aannemen, waarvan zij de ver
diensten natuurlijk aan z;ch zeiven houden.
Ook is het een feit, waarvan boeren, die ge
woon zijn aan tebesteden, wel overtuigd zullen
zijn, dat door velen van dia jongelingen met
Pinksteren, zoo niet alles, dan toch een groot
gedeelte van het bepaalde bedrag wordt op
genomen om kermis te houden. Vandaar dat
nog menig aroeiders weekgeld, door aanne
men aan den lossen arbeider ontwrongen, en
op roekelooze wijze doorgebracht, met de
kermislui de gemeente uitgaat, terwijl menig
los arbeider met den^besten wil om te werken,
toch het slachtoffer der werkeloosheid, met
zorg en kommer te worstelen heeft, en niet
weet, hoe hij met zijn gezin van den eeuen dag
aan den anderen komen moet.
Nu behoeft niemand te denken, dat ik den
vasten arbeider eenige bijverdienste misgun, of
dat ik de arbeidersjongens het genotvan de ker
mis (voor zoover als zij dat als genot willen
beschouwen) zou willen ontnemeno, neen,
doch niet den een alles en den ander niets, en
eerst denken aan de behoeften onzer mede
makkers en daarna aan genot voor onszelven.
Ik weet wel, de afschaffing van aanneemwerk
zou geen totale verbetering in den arbeiders
toestand teweeg brengen, maar beslist en zeker
zou het aanmerkelijk tot verbetering bijdragen.
Volgens mijn bescheiden meening zou het dus
zeer gewenseht zijn, dat landbouwers en arbei
der? met het o«g op de treurige werkeloosheid,
in hei, belang der werkeloozen, van aanbesteden
en aannemen wilden afzien.
Ook wil ik nog even wüzen opeen anderen
misstand, welke voo de veste arbeiders zoo
onbil'ijk, ris voor ds los e arbeiders onverkie
seiijk is, nl. het 0 n n o dig vroeger 'it ukken
der arbeiders. Men oordeele Verleden week
werd aan tal van losse arbeiders gedaan gegeven
omdat er niets meer voo-' hen te doen was. Alles
I wes opgezocht en de boeren wisten niet, wat ze
hun vac e arbeiders moesten laten doen maar
niettemin wo>'r't er van die vaste arbeiders
gevergd, dat ze des morgens een uur vroeger
nulSpii uitrukken. Hoe moet men dat nn samen
vatten Er is geen werk men weet niet, wat
men de aroeiders moet laten doen, wegens drukte
i het dus niet noodig orn vroeger uit te
ruk i eu doch waarom is het nu w e 1 noodig?
Waarom wordt er, waar tal van losse arbeiders
werl .os rondloopen, van de vaste arbeiders
verlangd, dao zij een uur vroeger zullen opstap
pe;i I'j dat nie; onnoodig, ja zelfs onbillijk?
keer zeker, en zulke willekeurige handelingen
kond eiienmoes ten werden tegengegaan.
Ik zon zoo voort kunnen gaan niet het
opnoemen van nog tal van misstanden, die
ond.er de arbeiders beslaan. Ik zal het evenwel
hier bij laten.
li; wil echter nog even terug komen, op
hetgeen ik oelangs in een vorig stukje schreef,
nl. he1-vereen gender arbeiders tot verbetering
van hun toestand. Ik meep in het meer en
meer stichten en oprichten van vereenigingen
een genoegzaam bewijs te zien, dat in veree-
niging de kracht gezocht en gevonden wordt
om cot het géwenschte doel te geraken. En
waar nu alles om ons heen zich vereenigt
oer behartiging en ter bevordering van hun
belang, zoo dunkt mij, za' niemand het ons
kwalijk kunnen nemen, dat wij als arbeiders
nok willen trachten door vereeniging langs
betamelijken weg, onzen toestand te verbeteren.
Arbeiders, onzeis toestand eischt verbetering,
en in vereeniging en samenwerking ligt de
kracht om die verbetering tot stand te brengen.
Welnu, vereenigt u dan om te trachten langs
betamelijken weg, de misstanden te bestrijden,
en steunende op de billijkheid uwer eischen,
u een beter en meerder menschwaardig bestaan
te verschaffen, dan u tot hier toe als arbeider
was beschoren. Hopende, dat dit schrijven tot
het bereiken van het gewenschte doe) eenigzins
moge bijdragen, teeken ik onder dankbetuiging
voor do plaat sing, Uw Dw. I)nr.,
Ph. HAZENBERG-,
Sommelsdijk, 13 Mei 1902. Arbeider.
ftemeng-d nieuws.
Een ramp.
Op het eiland Martiniqeu heeft een vreese-
lijke uitbarsting plaats gehad, een uitbarsting
op zóo vreeselijke wijze, die geheel onverwacht
kwam en in haar vernielende werking inder
daad alle vroegere catastrophes ginds overtrof.
St. Pierre werd in enkele seconden in een ont
zaglijken vuurpoel herschapen door de gloeien
de lava en den vuurregen die zich over de
geheele naburige kust uitstrekten. De regen
van asch en steenen breidde zich uit totFort-
de-France. Het geheele eiland is met een laag
asch van 3 millimeter bedekt, en de warmte
is buitengewoon.
Het cijfer der slachtoffers wordt op 30,000
geraamd de lijken 'iggen geheel naakt op
den grond, veler ingewanden hangen uit den
buik. De naburige dorpen zijn gevuld met
5000 vluchtelingen.
De verdwijning van den gouverneur wordt
bevestigd, De Fransche Kabelmaatschappij
zond iemand uit, die het kantoor der maat
schappij onder de puinhoopen terugvond, maar
geen spoor van het personeel. Het verbranden
der lijkeu is begonnen.
De burgemeester van New-Orleans zond per
stoomboot 60,000 porties levensmiddelen en
ic ,00c fi% in geld als de opbrengst van de
cersiï inschrijving.
lovsr,staand telegram was uit Fort-de-France;
en dan verneemt de »Temps« nog, dat drie
groote groepen huizen, niet tot St. Pierre be
hoorende, ook zijn verwoest. Tot de slachtof
fers bchooren de beide candidaten van de ver
kiezing van Zondag. De uitbarsting duurt nog
voort en reeds overtreft de ramp alles wat de
verbeelding zich kan voorstellen.
Da Fransche minister van marine ontving
van Jen commandant der »Suchet« een tele
gram uit Fort-de-France, meldende, dat de
commandant Zaterdag St, Pierre doorzocht heeft
met een troep matrozen. De stacl is niets dan
een verzameling rookende puinhoopen, waar
onder de slachtoffers begraven liggen. De
vSuchetï heeft naar Fort-de-France kunnen
terugbrengen een gedeelte der bevolking van
Précheur, noordelijk van Si. Pierre gelegen
maar het was onmogelijk naar het noorden
van het eiland te gaan, wegens den allerhe-
vigsten aschregen. De valkaan zag er drei
gend uit, en Zondagavond nam men nog een
onderaardsch gebrom waar, terwijl groote
stukken steen werden uitgeworpen.
Een te New-YorK uit Pointe a Pitre ont
vangen telegram meldt, dat de »Suchet« Zon
dag groote voorraden levensmiddelen te Fort-
de-France aanbracht, waar zij onmiddelijk
onder bewaking van militairen gesteld wor
den.
»Tal van negers stroomen uit de omstreken
naar Fort-de-France en vragen om voedsel.
Volgens een bericht uit Fort-de-France
duurde de regen van heet slijk en asch den
geheelen nacht over de gansche uitgestrekt
heid van het eiland voort, wat veel schade
bleef aanrichten. Men Is er zeker van, dat ook
in andere deelen van het eiland velen gedood
of gewond werden.«
Van het schip »Roddam«, dat in bescha
digden toestand op St. Lucia is aangekomen,
was het grootcte deel der bemanning met
brandwonden overdekt, terwijl elt man onder
wie de eerste machinist gedood of verdwenen
zijn. Hoeveel schepen verloren zijn gegaan,
valt nog niet met juistheid te zeggen, daar er
nog andere i:„ geslaagd moe en zijn te vluch
ter., 0. a. de Zogelscho schoener »öcean Tra
velier», die reeds Woensdagmiddag ijlings hoi
eiland St. Vincent hesA verlaten, uit vrees
voor den geweldigen aschregen, en op Domi
nique is aangekomen. Twee mailbooten van
de West-India Panama Telegraph Company,
bestemd naar Marcinique, zilr. verloren gegaan.
Eveneens de stoomboot rGrappler«, die in
dierst was genomen voor herstel der telegraaf
kabels.
Volgens den Amerikaanschen consul te
Pointe ff Pitre moet het aantal met man en
muis vergane schepen minstens achttien be
dragen.
De Fransche ministerraad is bijeengekomen
om over maatregelen ten bate van Martinique
te beraadslagen. Alle noodige voorschottten
zullen door de regeering worden verstrekt. Een
ambtenaar van het depattemrmt van koloniën
zal dadelijk te Brest scheep gaan om geld over
te brengen.
Aan den commandant der »Suchet« is ge
seind, dat hij te Martinique moet blijven ook
wordt een ander oorlogsschip daarheen ge
zonden.
De openbare gebouwen in Frankrijk zullen
drie dagen de vlag halfstok dragen
Een Nedcrlandsch schip bij
Martinique.
De mogelijkheid is niet uitgesloten, dat
bij de ramp te St. Pierre, ook eenige Neder
landers on, Let leven zijn gekomen.
Den uen April 11. kwam de Nederlandsche
stalen driemastschoener »De Zwijger«, kapi
tein Brouwer, van St. Lucia te St. Pierre aan
om een lading lcuustmest te lossen.
Dit zeilschip, in i89f in de vaart gebracht,
heeft een inhoud van 336 reg. ton en is be
mand met acht koppen, te weten kapitein D.
J. Brohwer, ie stuurman L. Mulder, 2e stuur
man J. van der Lip, kok E. Kretzmai', en de
matrozen H. Dik, X. ten Have, O. Loesclike
eu IC. Stobbe.
Juist Zoudag ontving de reederij «Scheep
vaart-Maatschappij Amsterdam», aan welke
de schoener toebehoort, een brief van kapi
tein Brouwer, gedateerd 24 April, waarin hij
mededeelde, dat men den 22en April, t. v.
was beginnen te lossen en het in de bedoeling
lag eene lading suiker in te nemen voor Nan
tes.
Omdat in dit schrijven niet staat vermeld,
op welke plaats deze lading suiker zal worden
ingenomen, bestaat er nog kans, dat dit op
eene andere plaats op het eiland heeft plan's
gehad en het schip St. Pierre had verlaten
voordat de ramp plaats had.
Daar in gewone omstandigheden de reis
van Martiniqeu naar Nantes met een zeilschip
veertig ff vijtig dagen duurt, dan waarschijn
lijk eerst over twee ff drie weken bericht
worden ontvangen of het schip en de beman
ning behouden zijn.
Een zeer treurig sterfgeval had Maan
dag te Steenwijk plaats. Een 28-jarige kleer
maker, kostwinner voor zijn bejaarde moeder,
had een puistje in zijn gezicht, dat open
gekrabd of met een naald doorgestoken
werd. Bloedvergiftiging volgde en binnen
enkele uren was de oppassende jongeman
niet meei. Zeer is men met het lot der
moeder begaan.
Een vierdubbele bruiloft in één
gezin kan stellig wel iets bijzoaders wor
den genoemd. Uit feit doet zich de vol-
g:tide wee, voo? te Kuijpe, waai* eau
ouderpaar u 30-jarige bruiloft vie;',
terwijl 2 zoo os ao een doenter heï hu
welijksbootje ingaan.
Bij den landbouwer G. Van de Wa
ter te Beesd, zijn dit jaar reeds 104 mol
len gevangen.
Gevolgen van den vrijhandel.
De Comm. van beheer der stedelijke Gas
fabriek te Groningen heeft aan den Raad der
gemeente voorgesteld de gasprijs met een
cent te verhoogen.
De groote invoer van buitenlandsche
cokes in de afgeloopen zachte winter, geeft
aanleiding tot dat voorstel.
De directie der Koolteerfabriek
»Perseverantia« te Harlingen heeft in overleg
met de aandeelhouders besloten deze fabriek
voor onbepaalden tijd stop te zetten, daar
zij de concurrentie met de grooter» fabrie
ken in het buitenland niet kam volhouden.
Door dit besluit zullen tal van arbeiders
werkeloos worden.
Aan de firma Fol Junr. Co. te
Rotterdam is door de Maatschappij tot
exploitatie van Staatsspoorwegen de levering
opgedragen van Cylinderolie, Consistentvet
en Machinetalk, benoodigd gedurende de
eerstvolgende twee jaren.
Herziening der lijst van inkwar
tiering.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Ooltgensplaat maken bekend,
dat op heden is aangeplakt en gedurende i4
dagen van den 13 Mei tot en met den 26 Mei
a.s. ter Gemeente-secretarie voor een ieder ter
inzage is gelegd, de herzieningslij st bevattende
de namen der inwoners, die voor het verleenen
van inkwartiering en onderhoud van krijgs
volk in aanmerking komen met aanduiding
van de mate waarin ieder hunner naargelang
van de beschikbare ruimte zijner woning van
de gebouwen en getimmerten voor stalling
beschikbaar geacht wordt daarin te kunnen
voorzien. Inlichtingen omtrent het indienen
van bezwaren tegen de lijst zijn ter Gemeente
Secretarie te bekomen.
Afgekondigd en aangeplakt te Oolt-
gensplaat den 12 Mei 1902.
De Secretaris, De Burgemeester,
JOH. VAN PUTTEN. P. YAN WEEL.
Gelukkig mogen we weer melden dat
de ziekte van H. M. steeds vooruitgaan
de is.
Van af heden worden geen bulletins
meer uitgegeven.
Moge de Heere haar spoedig geheel
hersteld aan haar geliefd volk en Haren
doorluchtigen Echtgenoot weergeven.
Zaterdag 24 Mei 's avonds 7 are:
Inzet van een huis, bergplaats en tuiD,
aan de Wïststvaat te Oudrtorp in het
UHmbëüié
