FEUILLETON.
Steeds hooger.
Reclames,
Jiededeelingen enz.
Bericht aa,n de
ongeloovigen.
Aardappelen
Tasiis- eeg Landbouw.
door andere arbeiders, die ook kunnen
werken om het gebouw te volmaken Hun
plaats wordt door anderen ingenomen, en
weigeren deze te werken, wat nood men
dwiuge ze door overmacht van den honger
tot nieuwe werkzaamheid. En zijn ze bru
taal, en dreigen ze de Ark te beschadigen
en af te kalefateren 't hindert niets dan
zullen de revolvers der agenten en de sabels
der militie daar wel een eind aan maken.
Wat deert hen stroomen menschen-
bloed, als 't 't behoud der Arke, hun
Schutsplaats geldt
De Liberaal-Democraten beschouwen 't
Kapitaal als een machtigen Strijdhengst,
die zijne hoeven te diep inslaat in de vo
ren van den Maatschappelijken akker, en
daardoor stof en gruis en steenen opwerpt,
die den armen schildknaap, rijdende achter
zijn meester wondt en kneust en de oogen
pijnten die den berijder, omdat hij zoo
weinig achterwaarts naar zijn schildknaap
kijkt, maar voorwaarts naar de plaatsen
waar eer, en roem van menschen te halen
is, onverschillig en ongevoelig maakt voor
leed en vaak ondragelijke smart. Het vurig
ros is onmisbaar in den Strijd om het be
houd van het leven maar dat het zeer
ingetoomd worde door de teugels van
Wet en Rechtdat het zeer inge
bonden worde door Overheid en Gezag,
opdat de Schildknaap niet gewond worde,
maar zijn Meester met blijdschap, zonder
smart en tranen dienen kan, en mede in de
vruchten deele en van de voordeelen ge
niete, Laat de Meester zijn paard berijden,
maar de Schildknaap is zijn strijdmak
ker, die de wapens draagt, en recht heeft
op erkenning van zijn diensten en hulp en
steun, de onmisbare voorwaarden voor den
ten strijde trekkenden Ruiter.
En de Christen-Democraten
Zij zien in het Kapitaal niets meer en
niets minder dan de Johannes aller eeuwen.
Het woord Johannes beteekent gave, gift.
En dus is voor hen het Kapitaal niets
anders dan eene gave Gods, geschonken
om te gebruiken tot eere van den Opper
sten Gever, tot heil der menschheid, tot
zegen vati allen. Wij, en 't is ons eene
eere tot deze laatste groep te behooren,
willen niet opheffing van 't privaat bezit als
de Socialisten niet een losbandige vrijheid
van 't Kapitaal, die den Arbeid in banden
sluit en vermoordt als de Conservatieven
niet een ingrijpen door den Staat in
de economische verhoudingen als de Libe
raal-Democraten, opdat de Arbeid in de
eerste plaats de vruchten daarvan plukke,
maar wij willen
tegenover de Socialisten handhaving van
't privaat bezit. Hierin staan we zij aan zij
met Conserv en Lib. Democr.
tegenover de Conservatieven-, wettelijke
regeling van den Arbeidopdat deze zijn
Rechten kan laten gelden tegen het brutaal
opt. edend Kapitalisme.
Hierin staan we zij aan zij met de Lib.-
Democr.
tegenover de Lib.- Democr.regeling van
Kapitaal en Arbeid naar de ordinantiën
Gods, voorgeschreven in Zijn Woord,
opdat de Rechten van beide kunnen ge
handhaafd en de Plichten van beide kun
nen betracht worden tot eer van God en
tot zegen van den naaste. En omdat die
ordinantiën van Genesis tot Openbaring
eene uitbreiding, eene omschrijving zijn
van deze éene Hebt God lief boven alles
en uw naaste als 11 zelfofGij zijt allen
broeders daarom willen wij
eene maatschappij op andere grondsla
gen dan de tegenwoordige nl.
iLosmaking der Maatschappij van den
huidigen Mamondiensttoebrenging der
Maatschappij tot het Evangelie.
z. Prediking in Kerk en School en
Huisgezin van Mededeelzaamheid en Barm
hartigheid.
3. Geen Maatschappijvergoding als de
Socialisten willenen geen Staatsalmacht
als de Lib.-Democr. maar èn Staat èn
Maatschappij elk hun eigen sfeer en sou-
vereiniteithooghouden het Gezag, en
hooghouden het vrije initiatief; eeren den
Staat, waarin Gezag wordt geoefend dooi
de door God gestelde Overheden ,-, èeren
de Maatschappij, waarin ieder zoeken moet
naar geluk en welvaart, maar zonder elkan
der te schaden en te benadeelen.
4. Erkenning van de solidariteit, de
saamhoorigheid en broederschap aller
menschenkinderen.
(38)
//Nu Neeltje 1 dat zegt Willem ook altijd,"
riep Betje op een toon vol opgewektheid uit.
//Wij hadden het laatst samen daar ook over
en door zijne uitlegging kreeg ik toen op
eens een helderen blik in die groote waarheid
dat de strijd, dien een mensch voert tegen
Gods wil, oneindig veel zwaarder en moeilijker
is dan een strijd tegen de zonde en den duivel.
Dat wordt zoo niet ingezien en geloofd, maar
toch is het zoodaarom sprak de Heere tot
Paulus op den weg naar Damascus, toen Iiij
hem zoo krachtdadig en plotseling tot bekeering
bracht„Het valt u hard, de verzenen tegen
de prikkels te slaan. Het was harder voor
hem, om zich door achteruitslaan gedurig te
wonden, dan volgzaam voort te gaan en wat
van Paulus gold, dat geldt voor iedereen."
Neeltjes vingers bladerden in het boek,
waaruit Willem Elshorst straks voor zou lezen.
In stilte dacht zij, toen zij Betjes woorden
aanhoorde //Wat leert de Heere aan Zijne
kinderen, die door Hem onderwezen willen
5. Erkenning van Gods Voorzienigheid
op Maatschappelijk terrein, en diesop
bouw van het goede, afbreken van het
slechte in de samenleving.
6. Verzet tegen alle revolutionaire be
weging, en erkenning, dat »aan den draad
der historische ontwikkeling" niet anders
mag voort gesponnen worden dan door ge
leidelijke overgang en in den wettigen weg.
7. Erkenning, dat we geen absoluut of
volstrekt eigendom bezitten, maar dat we
van alles slechts Rentmeesters zijn, wien
eenmaal rekenschap gevraagd zal worden
van de wijze, waarop we onze goederen
beheerd hebben.
8. Erkenning, dat de Bodem gegeven
is, opdat alle menschen (niet alleen de
Grondeigenaar) er van zouden kunnen leven.
De Grond moge al aan eenigen behooren,
wanneer deze hem alleen voor zich zeiven
gebruiken, zonder daarmee te voeden, wat
erdoor gevoed kan worden, verkorten zij
het recht der menschen.
9. Erkenning, dat de arbeider zijn loon
waardig is een loon, zoo groot, dat hij
zijn roeping als man en vader kan ver
vullen den Sabbath vieren en op zijn
ouden dag zouder »arbeid" kan leven.
Organisatie tegen het Kapitaal als Kapi
taal achten we zondig i omdat het eene
gave Gods is want Rijken en armen ont
moeten elkander en de Heere heeft ze
beiden gemaaktOrganisatie tegen de uit
wassen en misbruiken van 't Kapitaalbe
zit achten we dringend noodzakelijk.
In Duitschland zei een schrijverHet
privaat bezit, de eigendom, het Kapitaal
dus, zal sociaal zijn óf het zal niet zijn èn
verdwijnen.
We meenen den geest des tijds niet
onjuist te teekenen, als we beweren, dat
het streven allerwege ishet Kapitaal zij
sociaal 1 d.w.z. het blijve niet op >dotjes'-,
maar met erkenning van ieders recht, worde
er meer dan thans naar gestreefd om
ieder mensch te laten deelen in de zege
ningen, die 't Kapitaal bij goed gebruik
medebrengt.
Overal organiseere men zich, niet tegen
Kapitaal, maar tegen 't Kapitalisme jtegen
de geldzucht, die de uitzuigerij als haar
schaamteelooze dienares in 't werk stelt tegen
den werkmantegen den Mamondienst
dat huis aan huis, en akker aan akker trekken.
Het Kapitaal worde Sociaal
A l s Christen-Democraat roepen wij dan
ook den arbeiders toeorganiseert U
tot eene antir. kiesvereeniging of sluit U
bij een Antirev. Kiesv. aan o1 valcver-
eeniging, die een positief Christelijke be
lijdenis heeft, bv. Patrimoniumopdat door
die Organisatie aan Staat en Gemeente
kunne geopenbaard worden ja overal en
aan ieder
1. dat de werkman in de eerste plaats
verbetering zoekt door de belijdenis des
Evangelies, door terugkeer tot de ordinan
tiën Gods.
2. dat hij in de tweede plaats verbete
ring wacht van het optreden van een
Christelijk Ministerie, dat Kapitaal en Ar
beid gelijke rechten gunt en gelijke plich
ten oplegt.
3. dat hij in de derde plaats verbetering
eisclit (in den weg van Wet en Gezag) van
elke Regeering, die 't haar roeping acht
den arme te beschermen, den rijke niet te
knevelen
Als Christen-Democraat roepen we het
Marx na
^Proletariërs van alle landen, vereenigt
U", maar onder deze leuze
Steunende op den Bijbel vragen en
eischen wij Een Menschwaardig Bestaan
voor ons en onze kinderen, wat te berei
ken is
1. door Terugkeer van Rijk en Arm tot
de ordinantiën Gods.
2. door Bestrijding van den Mamon
ovcrwelken de Christus hetWee u, wee
u heeft uitgeroepen
3. door Betere Verdeeling van de Vruch
ten van 't Kapitaal, door God zelve in
het Oude Israël vastgesteld, geboden en
gehandhaafd.
De uitslag der Herstemming te
Oude-Tonge.
De uitslag van de Gemeenteraadsver
kiezingen te Oude Tonge heeft ons ver
blijd. De Heer Heèsiermans, Roomsch
Katholiek is gekozen en de liberale ze-
worden, toch altijd dezelfde les! Hoe merk
waardig, dat zij dezelfde bevindingen hebben
dat hetzelfde licht in hun harten wordt ont
stoken, en dat zij tot dezelfde slotsom komen
//Willem vertelde mij onlangs iets uit zijn
vroeger leven,// zeide Betje. //Hij heeft een
jongeling gekend uit een Christelijk gezin,
die er kwam, om, ter wille van de spotterij
zijner kameraden, zijn Heere te verloochenen,
en te doen zooals zij, maar dat kostte hem
een strijd en baarde hem een leed, veel
greoter en zwaarder, dan wanneer hij een
keer als een man flink voor zijn geloof ware
uitgekomen. Daarenboven waren de rust en
vrede zijns harten verdwenen, en werd hij
soms inwendig verteerd door een nameloos
verlangen naar dat geluk, dat hij in zijn
ouderlijk huis gekend, maar door eigen zwak
heid verloren had. Toch moest dat sterke
verlangen naar dat vroegere geluk telkens
zwichten voor die noodlottige menschenvrees
Is een nederlaag lijden niet verschrikkelijk
en is het niet heerlijk, om in den strijd, dien
Paulus den goeden strijd des gelools noemt,
en waarin wij nooit alleen gelaten worden,
de overwinning te behalen
//En//, vervolgde Betje met hoe langer hoe
meer vuur Willems woorden herhalende, en
tel wordt nu door een tegenstander in
genomen
Maar hoewel tevreden met dezen uit
slag men moet het er niet bij laten
zitten.
Da R. K. vertegenwoordigen een groot
deel der bevolking, en ze hebben dus
recht op meer dan één Raadszetel. Ddar
moet het nu heengestuurd worden, dat
er zooveel R. K. in den Raad komen,
ala de verhoudingen van Liberaal. R. K.
en Antirev. eischen.
Hoe dit te krjgen
Aizoo:
Laten R. K. en Antirevol. samen eene
Vereenigiug oprichten ten doel hebbe de
Samenwerking bij de stembus voor Ge
meenteraadsverkiezingen of' Gemeentebe
langen.
Laat er een program gemaakt worden,
waarin die Samenwerking zoo juist mo
gelijk wordt omschreven.
Bj elke naderende Gemeenteraadsver
kiezing vergadert men om het plan der
Campagne vast te stellen.
Ea ïede.e Antirev. en elke R. K.
houdt zich eerljk en oprecht aau het
wottig genomen besluit in die Vergade
ring.
En men ruste niet, voordat de R. K.
en de A. R. beidon hun proporiie, hun
aandeel hebben in de zetels van den Raad.
Is dat doel eenmaal bereikt, dan kun
nen de Partjen verder zien, wat de
toesta id eischt. Maar dat doel eerst zien
te bereiken in de naaste toekomst
't Is zeer goed mogeljk.
"Wie slaat de hand aan den ploeg?
Wie neemt het initiatief? Eere aan
dien man
Onder zijn wijnstok en zijn vij
geboom.
„En Juda en Israël woonden zeker,
een iegelijk onder zijn wijnstok en vijge
boom, van Dan tot Berseba, al de dagen
van Salomo."
De Maatschappj in Salomo's dagen
was een kapitalistische, want men erken
de den privaten eigendom.
Van onteigening geen sprake.
En toch een iegelijk zat rustig onder
wijnstok en vjgeboom.
Die Ond-lsraëlietisebe Maatschappij
is het ideaal der Christelijke Sociale
Richting.
Eonerzyds bestrjding van den Ma
mondienst.
Anderzijds handhaving van den pri
vaten eigendom als een grondzuil onzer
samenleving.
Het Mamonisme kweekt ophooping van
kapitaal aan den eenen kantverarming
aan den anderen.
Het doet den Middenstand verdwijnen
den arbeider hongereD.
Het verbreekt alle Maatschappelijke
evenwicht en rukt de MaatBchappj uit
haar voegen.
Het is ceu Demon, een duivel, die de
zielen en lichamen van Bezitters en
Proletariërs verwoest.
Maar het Kapitaal is de Mamon niet
Ook maakt het Kapitaal iemand niet
absoluut tot een Mamondienaarzoomin
als do Armoede iemand absoluut tot een
Milden gever maakt.
Ooder den fijnen Kapitalistischen man
tel evenzeer als onder het ruige kleed
van den Proletariër kan het steenen
hart, van den Vrek verborgen zijn, zoowel
als de mildheid van den Barmhartigen
Samaritaan.
Wat wij willen is Kerstening, c'aris-
tiauiseering van het Kapitaald. w. z.
het Kapitaal niet onteigencD, maar
door Evangelie en Christelijke Wet aldus
iafluencaeren, aldus invloed uitoefenen
op het Kapitaal, dat de Maatschappij
er ruimschoots de vruchten van plukt.
Niet het Oude Israël nagebootst, maar
het Sociale beginsel, dat in Israels wet
geving uitblonk, in onze wetten en toe
standen neergelegd op eene wijze, die
nist in strijd is met onze historie, onze
traditiën, en de ordinantiën Gods.
Bij ons, in onze samenleving is geen
sprake van een Jubeljaar, waarin de
eigendommen werden teruggegeven aan
heD, die ze eert jds bezaten, maar hadden
moeten verkoopen uit armoe of dergel jke
omstandigheid.
die veel weerklank in haar gemoed gevonden
hadden //zie nu bijvoorbeeld eens naar een
dronkaard. Denkt ge, dat het hem geen strijd
gekost heeft, om te gaan drinken en een
dronkaard te worden Wel de strijd van een
man tegen verleiding en den tergenden spot
zijner kameraden is, beweert Willem, slechts
kinderspel, vergeleken bij den strijd, dien hij
heeft moeten voeren om een dronkaard te
worden. Vooreerst heeft hij zijn innerlijkcn
afkeer tegen de onheilige plaats, waar de
drank geschonken wordt, moeten overwinnen,
hij heeft zijne ooren moeten leeren wennen
aan de lalïe, vuile, goddelooze taal, die daar
gehoord wordtzijn tong moeten dwingen, om
dezelfde taal uit te slaan. Dan heeft hij een
strijd moeten voeren in zijn huis, die w- arlijk
niet gering was. Vooreerst strijd togen zijn
eigen vrouw, die- hetzij -u.it liefde lot haren
man, hetzij uit eigenbelang of uit zorg voor
hare kinderen dag aan dag, zonder ophouden,
al hare kracht inspant oru hem toch van die
heillooze gewoonte af te brengen strijd tegen
armoede en vervalstrijd tegen de ingeschapen
vaderlijke liefde voor de kinderen, aan zijne
zorgen toevertrouwd, en die als het ware
een stil verwijt voor hem wordenO,
noem dat alles maar //geen strijd cijfer al
Zooiels zou in onze Maatschappij niet
precies eend-.r kunnen worden voorgesteld
maar om eens een voorbeeid te noemen
zou het stelenzijn, onteigening, om een
Arbeider, die in een huis van f 700 bij
inkoop 35 jaar heeft gewoond, en dus
betaald heef t aan huur 35 maal 50 gul
den of 1750 gulden zou het nu ontei
gening" zijn, om zoon Arbeiderna dien
tijd vrij te laten van huishuur Het huis
heeft reeds den inkoop opgebrachtdaar
bij nog ruim 1000 gulden.
Zoo'n feit komt overeen met Israëla
toestanden
Wat is nu de plicht van den Eigenaar
Ziende op Israël deze
Den man gratis laten wonen of alleen
betalende de kosten van onderhoud, als die
niet le veel zijn.
Had die Arbeider dan een pensioen
van 3 gulden; ziju vrouw een van 2
gulden, en waren ze vrij van huishuur,
dan zaten ze tot hun dool
Rustig ouder hun Wijnstok en hun
Vijgeboom,
En de Kapitalist was nog Eigenaar.
20 Cent per regel
De lieer A. Versteeg le Doesburg is
thans aan 't woord» Een ieder weet reeds
wat men reeds sedert langen tijd omtrent
onze wondervolle Pink pillen zegtDe een
en den ander weet niet op welke wijze
te zeggen hoe hij genezen is geworden
van bloedarmoede bleekzucht, neurasthenie
rheumatiek of' van algemeene zwakte ver
oorzaakt door eene ernstigs ziekte over
dreven arbeid, of andere oorzaken
En allen hebben recht, want de getui
genissen zijn niet te teilen en volkomen
oprecht die eiken dag tot ons komen en
die de werkelijke werkdadigneid dezer [ui
len bevestigen. De reden is doodeenvou
dig. Al deze ziekten komen voort uit de
verarming van het bloed of uit de zwakte
der zenuwen. De Pink j illen die de zui-
veiste hernieuwer van liet bloed zijn en
de krachtigsteversterker der zenuwenhande-
Len op wondervolle wijze in deze beide ge
vallen. De heer A. Versteeg zegt, mijne
moeder was sinds langen tijd lijdende aan
maagziekte.
Haar toestand is thans uitstekend, lleeds
twee jaren was zij lijdende, gepaard gaan
de met zenuwaandoeningen. Er kwamen
somtijds oogenblikken, dat zij zulke vree
sclijke pijnen kreeg dat zij zich gevoelde
of de dood zoude intreden. Verschillende
middelen werden door ons aangewend, doch
alles scheen vruchteloos. Nu, nadat door
ons Uwe pink pillen werden aangewendis
er steeds vooruitgang te bespeuren. Nu
en dan heeft zij nog wel eens aanmaningen
van hartkloppingen, doch wij hopen dat
ook dit zal uitblijven, evenals de hevige
maagkrampen die zij thans niet meer heeft
welk voor ons eene groote blijdschap is.
Zij is U ten hoogste dankbaar en raadt
dit middel een ieder aau
I11 een tweede schrijven verklaart ons
de lieer Versteeg. Als bevestiging van mijn
laatste schrijven diene liet volgende, 't
Was reeds lang mijn plan geweest u eeni-
ge mededeelingen te doen, doch door eene
korte ongesteldheid was ik hier toe ver
hinderd Nu sinds eenige maanden is mijne
moeder van de bekende kwaal geheel en al
vrij gebleven, een enkele maal eene kleine
dreiging, doch die direct weer voorbij was.
Haar dank is nu ook onbeschrijfelijk groot
voor u, voor de heilzame uitwerking
dezer Pink pillen van Dr. Williams. Wij
geven u van harte vergunning hare gene
zing te publiceeren. Zoo er nog ongeloo
vigen zijn, dat zij zich tut mij wenden
want onzen dank is zeer groot.
Zie hier de oprechte beken enis en ver
klaring van den heer Vers eeg, waarvan
een ieder zich van de waarheid kan over
tuigen Trouwens wij achten dat een na
dere aanbeveling overbodig zij van mond
tot mond worden de echte Pink pillen
aangeraden wacht U over de afschuwelijke
namaaksels. Bestelt ze alleen bij de de
pothouders die onder de attesten worden
aangegeven.
Prijs t. 1.75 de doos. f 9.per 6
doozen. Verkrijgbaar bij Snabüié, Steiger
die moeite, dat verdriet, en hartzeer maar weg,
als ge kunt. En dan die inwendige onrust
waarvan men bijna nooit iets te hooren
krijgtIndien iedere diepgevallene eerlijk
wilde zijn, dan zou hij bekennen, dat het
handelen tegen Gods wil boven alle beschrijving
zwaar en moeilijk is dat liet ellendig maakt,
en dat het waarlijk hard valt, „de verzenen
tegen de prikkels te slaan.//
//Wi'lcm heeft wel gelijk// zeide Neeltje,
toen Betje zweeg net een uitdrukking op
haar gelaat alsof zij nog wel meer te zeggen
had. //Willem heeft gelijk. Niemand weet
dat foo goed als ik. Wat was ik vroeger bij
al mijn schijnbare vroolijkheid toch ongelukkig;
en hoe geheel anders is het nu."
Vol gedachten zaten de beide meisjes nog
eenige oogenblikken haicn vroegeren wegen
de liefdevolle leiding van haren Hemelschen
Vader te overdenken, toen een welbekend
zacht schellen Betje met een blijden glimlach
en een vlugge beweging deed opstaan want
zij wist, dat haar Willem was gekomen.
O, die Zondagavonden! Hoe gelukkig, hoe
gezegend, hoe onvergetelijk waven zij H )e
leefde dit drietal, inzonderheid in die uren,
als in de onmiddellijke nabijheid des Heeren 1
Zij konden Terstecgen wel nazingen
27, Rotterdam, hoofd-depothouder voor
Nederland en Apotheken. Franco toezen
ding tegen postwissel.
Dok echt verkrijgbaar bij de firma
D1JKEMA DOORNBOS te Soramels-
dijk.
Een aanbevelenswaardig
adres om uwe
in Commissie te zenden, is bij J. KNOOP,
(voorheen Evenblij Knoop) Commis
sionair, Prinsengracht 43 Amsterdam.
UIT NEDERLANDSCH LANDB. WEEK
BLAD.
Wij meonon in 't belang onzer lezers 't vol
gende stukje uit bedoeld weekblad te moeten
overnemen.
WAARSCHUWING.
Door de Firma G. Nieuwlaat te Deventer wordt
onder den oaam vdeesohmeel geleverd een pro
duct, dat door het Rijkslandbouwproefstation te
Wngeuingen nader werd onderzocht e i bleek te
bestaan uit de volgende plantaardige afvalstoffen
vooral oacaoschillen en zomelen van verschillen
de graansoorten vleesobaohtige bostanddeeleu
werden daariu niet gevonden. Het product wordt
verkocht tegen f9,50 de 100 KG. De werkelijke
waarde is wellicht 3 g, indien men oonbareko-
ning wilde maken naar de aanwezige voedings
stoffen maar ik zou haar nog lager willen tax-
eereo wegens do gevaren, die het voederen van
allerlei afvalstoffen voor de gezondheid van het
vee na zich sleept.
De benaming „vleepchmeol* zal wellicht door
do fabrikanten ivordou verdedigd uit het gezichts
punt, dat het meel is goschikt voor vleeschvor-
ming bij varkens. Voor den veehouder is het
oohtor van gewicht te weten dat er geen vleesob
aohtige bestanddeelen in ziju en liet goedje ver
boven zijne zeer geringe waarde wordt aange
boden. Men zij over het algemeen zeer vooi-
zichn'g met voedormeelsoorten. Een zeer groot
gedeelte van hetgeen in den hundol is, is ons
gebleken in meer of minder mate vervalscht te
zijn.
(was g.) ADOLF MAYER.
Rijkslandbouwproefstatio.i te Wageningen,
April 1902.
OYER DEN AANLEG YAN WEI- EN
HOOILANDEN EN KUNST WEIDEN.
Of de uitgestrektheid weide groot of klein
zal zijn, hangt van zeer veel omstandigheden
af. De schaarischte der arbeiders, de daardoor
stijgende arbeidersloonen, de hooge prijzen van
het vee, de dalende suikerprijs, dat alles maakt,
dat in den laatsten tijd meer werk gemaakt
wordt van de weide en er meer wei- en hooi
landen en kunstvveiden aangelegd worden. Een
enkel woord over deze weide- en hooilanden
is dus zeker niet overtollig. De tijd, dat de
weiden niet bemest werden, is, hoop ik voorbij.
Men heeft ingezien, dat ook de weideplanten
moeten gevoed worden en de ervaring heeft
geleerd, dat de hoedanigheid en hoeveelheid
van het gras en het hooi in evenredigheid is
met de zorg en moeite, met de kosten voor
bemesting aan de weide besteed. Een eerste
voorwaarde voor het goed slagen bij het aan
leggen van kunstweiden is een zorgvuldige
voorbereiding van den grond. Voor een vlakke
ligging draagt men zorg door het afgraven
van hoogten en het vullen der laagten, bij
het eerste zooveel mogelijk den ondergrond
wegnemende de boveugiond moet inde meeste
gevallen op de oorspronkelijke plaats blijven.
Doch in de eerste plaats moet de grond goed
van onkruid gezuiverd en goed bemest wor
den.
Het is over dit laatste vooral, dat ik heden
een enkel woord wil zeggen. Het is duidelijk,
dat de bodem van een wei- of hooiland wan
neer het gras en de andere weideplanten er
eenmaal opstaan, niet zoo behandeld kan wor
den als die van een gewoon bouwland. De
grond kan niet opengemaakt worden, om de
meststoffen te ontvangen m. a. w. de mest kan
niet ondergeploegd worden. Het is dus in de
eerste plaats noodig in den bodem alle stoffen
te brengen, die voor den groei der weideplan
ten noodig zijn en wel in zoodanigen vorm,
dat de voedende bestanddeelen, langzaam en
geregeld de planten ten goede komen. Men
moet op dit punt onderscheid maken tusschen
tijdelijke, zoogenaamde kunstweiden, die na
enkele jaren weder omgeploegd worden en
blijvende graslanden. Beschouwen wij eerst
de kunstweiden. De bodem van deze weiden
blijft wel zoo los, dat de zuurstof der lucht
er in kan doordringen en de temperatuur in
de bovenste lagen stijgt, als het buiten war
mer wordt. De salpetervervvarming kan dus
bij aanwezigheid van stikstofhoudende bestand
deelen in zulk een bodem zeker plaats hebben.
Het is dus wenschelijk, dat de bodem van
zulke kunstweiden vö&r de zaaiing der weide
planten bemest wordt met een meststof, waar
in de stikstof aanwezig is in een vorm, die
langzaam tot salpeter wordt, waaraan de plan
ten het tweede en ook het derde jaar zich nog
voeden kunnen. Daarvoor komt naast stalmest
in de eerste plaats in aanmerking de Peru-
Guano, die de stikstof bevat in den ammoniak
vorm, een stof, die door den bodem wordt
geabsorbeerd, d. w. z. vastgehouden, tot zij in
salpeter overgaat. Die Peru-Guano moet ge
geven worden in den opgelosten vorm. Het
moet dus zoogenaamde opgeloste Peru-Guano
zijn. Eu wel omdat ook aanstonds de grassen
er reeds nut van moeten kunnen trekken. Op
zandgronden zal het in de meeste gevallen goed
zijn, zooals ik bekend mag veronderstellen, dat
't Is of de zoete blikken
Eens vaders ons verkwikken;
Voorwaar! wij hebben 'tgoed.
Ja, recht gezegenne Zondugavonduren wer
den in die nederige kleine keuken door
gebracht. Al wat in de afgeloopen week was
voorgevallen in de verschillende omgeving,
waarin Willem, Betje en Neeltje leefden en
arbeidden, en dat de moeite van vermelding
waard was, vertelde men elkander. En daar
zij alle drie, doordat de Heere hun de oogen
eopend had, de gave hadden ontvangen om
de liefdevolle leidingen van hunnen Hemel
schen Vader in hun leven op te merken,
zoo waren de kleinste omstandigheden ge-
wieh'ig in hunne oogen. Als men zoo'n
uurtje met elkaar gesproken had, volgde het
voorlezen. O, laat toch nooit iemand zeggen,
dat de lijtl lang valt, en dat er daarom
gezocht moet worden naar een middel om
hom te verdrijven, zoolang er boeken in de
wereld gevonden worden, boeken, doorailemd.
van Lemelsche lucht, daar Gods kinderen»
die ze schreven, hun pen lieten besturen
door den Geest die van Boven komt en naar
Boven terugvoert.
[Wordt vervolgd).