Vrijdag M Maart 1902
A n tirevolu
voor de
Zeventiende Jaarg. No. 856,
en Zeeüwsche
Orgaan
IN HOC SIGN O VINCES
T. BOEKHOVEN.
m
o
Deze Courant verschijnt eiken Vrijdag.
Abonnementsprijs per driemaanden franco per post 50 Cent.
Amerika by vooruitbetaling 3,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
&OMM 'MSLSMP S J Mi
Alle sfiofikeis voer «8e Hiedactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie fraraco toe te zenden aan dei
grevcr.
Bij dit nummer behoort een
«HJWOKGSMBi
Goede volharding-.
De buitengewone, algemeene ver
gadering van den Chr Hist, kiezers-
bond, op 7 Febr. jl. gehouden, heeft
getoond, dat deze bond in de ge-
wenschte en veilige richting blijft
voortgaan dat hij zijn naam meer
en meer waar maakt door naar den
aard van bet historische christendom
zich het eerst en het meest te kee-
ren tegen de grootste tegenstanders
en de gevaarlijkste vijanden van dat.
christendom voor omen tijd en op
politiek gebied.
Menigmaal hoort men de verzuch
ting hoezeer is het te betreuren,
dat de Chr. Hist, niet reeds van het
begin der oprichting van hun Bond
dit helderder inzicht gehad en die
betere taktiek gevolgd hebben want
dan toch hadden de anti-liberalen
reeds in 1897 de meerderheid in de
Tweede Kamer gekregen, en hoeveel
verder zouden wij dan nu reeds ge
weest zijn met de uitvoering der voor
nemens van de chr. part.,en.
Dit is ook volkomen waar, voor
zoover den genoemden Bond aangaat.
En toch kunnen wij hierin wel be
rusten als wij letten op het Gods
bestuur cn den loop van zaken nè,
1897.
Wij menschen, mogen onze plichts
betrachting zoomin op staatkundig
als op eenig ander gebied verschui
ven naar een ons welgevallig tijdstip.
Doch tevens is het waar, dat het
souvereine Godsbestuur ook over het
kwade gaat, en dat God de goede
dingen, die wij voorstaan, laat tot
stand komen, niet op onzen maar op
Zijn tijd.
Bovendien zijn er in het, zichtba
re eenige teekenen, die ons doen zeg
gen, dat het christelijk gezind Mi
nisterie, had het in 1897 kunnén
optreden, allicht niet die vaste posi
tie zou hebben gevonden, waarover
wij ons thans mogen verheugen.
Voor een ingrijpende verandering
in 't landsbestuur moeten de toestan
den vergroeien, en daarvoor is veel
tijd noodig.
Met onjuiste portretten, neen met
smadende caricaturen was er onder
de liberalen van alle gading sedert
vele jaren een reusachtig gevaarte
van antipathie gebouwd tegen de
antirevolutionairen en in het bijzon
der tegen Groen van Prinsterer's
grooten opvolger, en maar al te zeer
ontbrak de gelegenheid om door per
soonlijke kennismaking tot een recht
vaardig oordeel te geraken.
Dit gevaarte moest eerst wat naar
den grond „gehaald worden, eer er
sprake kon zijn van genoegzame er
kenning en waardeering om een
optreden van Dr. Kuyper als eerste
Minister mogelijk en vruchtbaar te
maken.
Welnu, bij verschillende gebeur
tenissen speelde Dr. K eene rol, die
om zoo te spreken het licht der wer
kelijkheid als met geweld door de
schermen der verdachtmaking en
beschimping deed heenwerpen.
En dit zeggen wij nu volstrekt
niet uit behoefte om Dr. Kuyper óf
wie ook boven mate te verheerlijken
of half en half te „verafgoden."
Och neen. Dr. K. is een sterfelijk
menscb, die ook zijn gebreken heeft
en zijne zwakheden. Hij zelf zal u
dat het eerst toestemmen, nademaal
God aan wijze menschen ook spie-
gel-wijsheid geeft, dat wil zeggen
een gezicht op eigen tekortkomingen.
Alleen maar, het is niet te ont
kennen, dat de Almachtige aan dezen
landgenoot schitterende gaven schonk;
dat er pit en merg in zijne persoon
lijkheid zit, zooals men zelden be
leeft.
En dit nu kwam, zeggen wij,
ook wel voor zijne tegenstanders
uit in de laatste jaren. Herinner u
maar eens zijn voorzitterschap van
den journalistenkring zijne regeling
in die qualiteit van de ontvangst
der buitenlandsche vertegenwoordi-
gers der pers bij de inhuldiging van
H. M. onze Koningin voorts de
wijze waarop hij den tegen hem
aanvallenden Russischen gezant in
de N. Botterdamsche Courant diende
het omwerken van de ongevallen
wet door een groot araendement,
hetwelk drie ministers van andere
kleur zijne wetgevende bekwaamheid
deed roemen en om niet meer
te noemen zijn in de „Revue des
deux mondesgeplaatst opstel over
den oorlog waarin de Zuid-Afri-
kaansche republieken gewikkeld wer
den en gij zult het ons toestemmen,
dat het negeeren van 's mans arbeid
hoe langer hoe onmogelijker werd.
Vergeet hierbij ook niet, dat eerst
sed rt 1897 de samenstelling der
Provinciale Staten in dier voege ver
anderde, dat thans de Eerste Kamer
in dezelfde richting te verstellen is
als de Tweede hetgeen niet weinig
helpt denk slechts aan het afstem
men der begrooting van minister
Keuchenius in 1890 voor de na
tuurlijke beginselontplooiïng van een
geheel andersoortig Kabinet.
Zoo beschouwd, is het wellicht
een groot voordeel, (lat eerst nu aan
Dr. Kuyper het regeeringsbeleid is
toevertrouwd.
Want thans komen van alle zijden
de blijken van waardeering.
Ook wel van liberale zijde. Toen
de a Van-dag-tot-dag ./-schrijver in
het Handelsblad te zijnen opzichte
den goeden toon verloor en de Nota
onzer Kegeering aan Engeland in
verband wilde brengen met een ijdel
streven naar roem en eer, ging er
een kreet van verontwaardiging in
geheel de niet-socialistische pers op,
en vermaande zelfs de Haagsche
briefschrijver in de Controleur een
anders nog al rood blad om toch
af te zien van zulk een uitlegging
van de poging tot het helpen der
Zuid-Afrikaners, en om den naam
van Dr. Kuyper toch nooit te ver
binden met 'zekere armoede van geest
(het zoeken van hulp voor zich
zelf
Blijk van waardeering gaf b. v.
ook de afgeweken Dr, Hoedemaker,
toen hij onlangs in een vergadering
liet optreden van het tegenwoordig
Ministerie schetste als eene voldoening
aan de leuze «steunende op den
Bijbel, verdedigen wij de vrijheidw
Blijken van groote waardeering
gaf van den beginne aan de oud
minister De Savornin Lobman, die
zoolang het ministerie Kuyper zitting
heeft nog niet anders gedaan heeft
dan mot onovertroffen talent de deug
delijke bedoelingen der christelijke
bewindslieden bepleiten, en die daar
door wat hemzelf betreft, zulke door
slaande bewijzen geeft van grootheid
des geestes en antirevolutionairen
zin, dat hij daardoor in ruime mate
aanspraak heeft op het ondervinden
van do vernieuwde liefde van ons
christenvolk.
En die blijken van waardeering
komen nu ook meer en meer van
den Chr.-1list. kiezersbond, onder
leiding van Dr. Do Visser en Mr.
Verkouteren.
De vergadering van dien Bond op
7 Febr. was, volgens het gepubli
ceerd verslag, zeer geanimeerd en
bezocht door afgevaardigden uit alle
oorden des lands. «Iedereen was
zoo getuigt het verslag vol hoop
voor de toekomst, nu de Bond ein
delijk met beslistheid wist, wat hij
wilde. De Bond blijft beslist in de
rechterzijde. Hij zoekt toenadering
tot en samenwerking met den Frie-
schen Bond, de vrij-antirevolutio-
nairen en ook de antirevolutionairen
voor zooverre dat mogelijk is, en
beschouwt de bevordering van eene
beslist Christelijke staatkunde als
zijn hoofddoel. Front tegen radicalisme
en socialisme, cn ook tegen het libe
ralisme, dat naar het radicalisme
afglijdt.«
Inderdaad, zulke verklaringen zij i
zeer bevredigend en doen ons ook
na de zoo uitnemend wel geslaagde
Kamerdebatten het beste voor de
naaste toekomst verwachten.
Want wel zagen wij liever alle
voorstanders van eenechristelijke staat
kunde weer in céne partij vereenigd
maar dit is niet liet voornaamste.
Wij moeten ook in dezen sin «mi-
nisterieëlw wezen, dat het landsbe
lang bij ons gaat boven eenig par
tijbelang. «Wie tegen ons niet is,
die is voor ons«, ook al loopt, hij
niet vlak naast ons. Hoofdzaak is
maar, dat hetgeen van regeerings-
vvege met christelijke bedoeling wordt
voorgesteld, mede door de hulp der
kleinere antirevolutionaire groepen,
die als zoodanig zich wat afzonder
den, zijn wettelijk beslag krijgt. De
gedeeldheid van hen, die het inden
wortel eens zijn heeft wel wat tegen,
maar zij heeft toch ook het voordeel,
dat er meer medewerkers gevonden
worden, omdat er altijd een aantal
kiezers zijn, die alleen meegaan uit
gehechtheid aan één of meer leiders,
in wie zij een hijzonder vertrouwen
stellen.
De Statenverkiezing
Organisatie der landarbeiders,
mannen en vrouwen.
UITGEVER:
Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/s maal.
Bienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cont pei plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij besta." a
Advert «llëii worden ingewacht tot Donderdagmorgen 10 uur.
De kiesverenigingen hebben gesproken
en de heer Vegtel is de eandidant.
Scheen er aanvankelijk wat verscheiden
heid te heerschen, hoewel de grondtoon
weer eenheid was, thans houdt alle wis
seling van gedachten over den eandidant
op; en beramen we de beste middelen om
den heer Vegtel er met eenc schitterende
meerderheid te brengen.
Alle persoonlijke voorliefde moet wij
ken voor dit veel hoogere belang een an
tirevolutionair boven een liberaal.
't Zou treurig zijn, indien onze hoog
geachte notaris Kuypers een tegenstander,
hoe nobel en degelijk man hij ook zijti
moge, als opvolger kreeg.
Neenalle man te wapen voor den
heer Vegtel.
Geen halfheid geen achteraankomen;
maar Hink op de bres.
In den komenden strijd zijn we weer
geheel één.
Van üoltgensplaat tot Ouddorp in 't
vuur
Kiesv. maakt uw strijdplan al vast
maar klaar.
Houdt uw kruit droog
Ziet 't tuighuis na
Denk vooral om schildwachten te plaatsen!
Broeders op 1 ten strijde voor den
heer Vegtel
Hij moet gekozen ïvorden
Door den Bond van Landarbeiders,
welks hoofdbestuur gevestigd is te Enk
huizen, (is op Plakkee verspreid een
strooibiljet, waarin de arbeiders aange
spoord worden tot vereeniging.
sVereenigt u, het is zeer eenvoudigmaar
juist die eenvoud van het middel maakt het
mogelijk, dat iedere man, iedere vrouw, hoe
weinig ontwikkeld ze nok moge zijn, deel kan
nemen aan den strijd, wanneer ze althans
overtuigd zijn, dat men daardoor onfeilbaar
zal komen tot het doel nl.zicli ontworstelen
aan armoede, miskenning en loonslavernij.
Om dit te begrijpen, is toch zoker niet veel
noodig een beetje gezond verstand, en men
ziet de waarheid van dit betoog er bovenop
liggen. Gaat. naar hen, die bel mg hebben bij
uw knechtschap, en wordt wijs. Let op, hoe
zij, uwe patroons, trots alle verschil van Gods
dienst en politiek, broederlijk hand aan hand
gaan, waar het er op aankomt hun stoffelijk
welzijn, dikwijls ten koste van u, te bevorde
ren. Wij mogen niet langer dulden, dat wij,
noch onze vrouwen, noch onze kinderen werk
tuigen zijn in handen van anderen, teneinde
die te verrijken.»
En het slot is de dringende opwek
king
«Vaders en moedersvervult uwen plicht
tegenover uwe kinderen aanvaardt voor hen
en met ons de taak, die de plicht ons allen
oplegtdan zal eenmaal, wanneer gij 't moede
hoofd ter ruste zult leggen, uw brekend oog
een betere toekomst zien aanbreken voor uwe
kinderen, verlost van armoedeknechtschap en
loonslavernij.
Organisatie, vereeniging van personen
voor eon zelfde doel, vooral als dit goed
is, is uitnemend.
Eendracht maakt macht.
Vele touwtjes in elkaar gedraaid, vor
men een kabel, waaraan de grootste
zeilschepen veilig liggen.
Alleen is de vraag gewettigd kunt ge
uw doel op wettige wijze bereiken Waut
vereenigen, zonder ooit langs wettigen, ge-
oorloofden, weg uw doel te bereikeD, is in
een trein gaan zitten om naar de maan
te rijdon. Langs wettigen en geoorloofden
weg, zeiden we.
Over zijn doel bereiken op onwettigen
wegdoor ruw gewold, brutaliteit, roe-
kelooio plagerijen, verwaarlooziiig van
de belangen der boereD, eigenaars of
pachters, willen we niet eens reppen.
Natuurlijk, willen de arbeiders hooger
loon, ze kunnen 't wellicht ook ver
krijgen door bij kris en bij kras met
kooge woorden den boer de les te lezen
door werkstaking te houden, in 't drukste
van den oogst, als er overal handen te
kort zijn door eenvoudig macht boven
recht te laten gaaD.
Maar zulk een revolutionair, zulk een
woest eu ongeoorloofd, en onchristeljjk
optreden wijzen onze christen-weiklie-
den met beslistheid van de hand. Dat
laten ze over aan anderen, die niet wil
len erkennen, dat God de ITeere gezag
oplegt aan dea een, en onderdanigheid
eischt van den anderzulk een brust
optreden geschiedt door hen, dia niet
weten, dat er geschreven is: „Gjj knech
ten zijfc uwen heeren onderdanig; niet
alleen den goeden, maar ook den harden
want dat is genade; dat laten ze over
aan de socialisten, die den klassenstrijd
voeren, wiens gansche uitgangspunt juist
de klassenstrijd is, zooals mr, Treub dit
in zijn Dtrechtsche rede zoo degelijk
heeft uit elkaar gezet voor dea Vrij
zinnig- Damoer. Bond, die in plaats van
den strijd to temperen, dieu bevorderen
en verscherpen, opdat de kapitalistische
maatschappij, zooals zij de huidige noe
men herschapen worde in de socialistische,
de collectivistische, waarin grond en pro
ductiemiddelen in handen der Gemeen
schap komen zullen,
Neon, zulK een organiseere.i van de
arbeiders tnoge voor den socialist nood
zakelijk zijn zulk een vereenigen om
bevrijd te worden van knechtschapzoo
als het rondgestrooide biljet het echt
socialistisch uitdruktvan loonslavernij
zooals er staatneen zulk een organi-
seeren is den christen-arbeider onwaar
dig; is togen het woord des Heeren, dat
ons leert, dat rijken en armen elkander
ontmoeten dat er heeren en knechten
zijn koningen en onderdanenmeesters
en dienstbarendat ons teert, dat er al
tijd geweest is, en altijd wezen zal een
„knechtschap"een dienstbaarheid, een
minderheid, eon oudergeschiktheid tegen
over een patroonschap, een heerschappij,
eou boven-ons-s'aande-macbt.
Neen! goeu organiseoron om hot knecht
schap te vernietigen (hoe zal het in den
Socialistischeu heilstaat vrede zijn En
zjju patroon te ontmeesteren, zijn baas
te ontbazen, zijn boer tot zijns gelijke
te maken, zooais do Socialisten willen
neen geen organiseeren tegen loonsla
vernij, want die is op Flakkee, voor
zoover wij weten onbekend. Loonslaver
nij Loonslaven het zjjn groote woor
den uit het stugge socialistische woor
denboek. Maar op Flakkee moest mou
zo niet gebruiken.
Of zijn hier op ons eiland Slaven
houders
Zijn onze boeren en pachters Slaven
handelaars
Zijn de landerijen op Flakkee plan
tages uit Oost of West, waar de arbei
der, de koelie, do rijzweep voelt striemen
op zijn huid
Wat raaskalt men dan in dat strooi
biljet, om van loonslavernij te spreken
Neen, en nogmaals neen Vereenigen
om verlost te worden van knechtschap
en loonslavernijhet is op en top een
socialistisch stroven; 't is een spelen met
vuurom do hartstochten gaaude te ma
ken 't is eeu speculeeren op de lagere
driften van den mensqh 't is een spe
culeeren op de zonden, die op den bodem
van elks hart liggen hooger hooger
meer eten meer genot 1 meer levenslol!
tegenover het woord des Heeren Zoek