Vrijdag 20 December 1901
Zestiende Jaarg. No. 844.
Orgaan
Anti re vo lu tionair
voor de ZaidliolUnidsche en Zeenw^elie Eilanden,
10Ó2.
1
INHOCSIGNO VINCES
T BOEKHOVEN
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Amerika bij vooruitbetaling f 3,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
liil
5 A
Alle stukken voor de Itedaetïe teesteiiad, Advertentiën en verdere Administratie franee toe te eenden aan den Uitgever.
Nieuwjan rwenschen,
Kerstfeest.
Cbristendojii en Socia
lisme.
Uit de Kamers.
jar
Deze Courant verschijnt eiken Vrijdag.
UITGEVER
Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en maal.
Bienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent pei plaatsing.
Gtroote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan
Advert entiën worden ingewacht tot Donderdagmorgen 10 uur.
t t
,ij
V tl
I I
Bij dit nummer behoort een
BIJWOECSEL
"Wegens invallende Kerstdagen verschijnt
het volgende nummer van ons blad i dag
later.
In het nummer van dit blad, hetwelk in
den morgen van 1 Januari a.S. verschijnt
zullen even als vorige jaren,
gebracht aan FAMILIE, VRIENDEN en
BEGUNSTIGERS, enz. enz. opgenomen
worden, tegen den prijs van slechts 25
cents; indien de advertentie 5 of minder
regels bedraagt, elke regel meer 5 cents.
Advertentien voor dat nummer worden
u i t e r 1 ij k ingewacht 31 December 12
uur.
Boven den golfslag des bedrijvigen
allendaagschen levens verheft zich
weldra voor veler oogen weder de
kribbe van Bethlehem.
Wij zeggen opzettelijk voor „veler"
en niet voor „aller" oog, omdat er
helaas onder onze gedoopte natie
ook velen zijn die dermate buiten
den dienst des Heeren en het wezen
Zijner kerk om leven, dat het niet
in hen opkomt aan het Kerstfeest
een anderen zin te hechten dan het
genot van één of twee vrije dagen.
En gelukkig zijn er ook nog een
aantal menschen in ons rijk gezegend
Nederland, voor wie geen dag voorbij
gaat, of zij ervaren in hun hart iets
van die groote heilsfeiten, welke in
verband staan met Jezus komst in
het vleesch, en voor wie het alzoo
in zekeren zin een blijvend Kerst
feest is.
Maar tusschen die twee uiterste
groepen in beweegt zich eene breed e
schare menschen, die Jezus geboorte
schier zouden vergeten, als er geen
Kertfeest ware ingesteld, en dietoch
bij zulk eene gelegenheid iets ge
voelen, dat hunne ziel verheft boven
de sfeer der tijde'ijke belangen ter
wijl zulke vierdagen tevens eenige
voldoening geven aan vele kinderen
Gods, omdat zij daardoor wat langer
dan anders hun geest met het hoo-
gere kunnen bezig houden.
Gelijk die geest van Maria zich,
na de aankondiging van Jezus ge
boorte, verheugde in Gods haren Za
ligmaker, zoo gaan nog allen, die hon
geren en dorsten naar de gerechtig
heid, met een innig zielsbehagen die
hooge feestdagen tegemoet, waarin
hun onuitputtelijke historie van Lu
kab II weer wordt onlrold.
Maar zooals het was in de dagen
van Jezus verschijning op aarde, wat
betreft de verhouding van hetmensch-
dom tot Hem, zoo is het door alle
eeuwen heen gebleven. Hij wordt
gezet, gelijk de grijze Simeon zeide tot
een val en opstanding. Hij is het
groote Teeken van den hemel, dat
wedersproken wordt, maar dat velen
ook gering achten of wijden. Dat
begon reeds vóór Jezus geboorte,
waut voor Jozef en Maria was, toen
zij te Bethlehem aankwamen, nog
niets eens een behoorlijk nachtleger
te verkrijgen, ondanks de zorgwek
kende onstaudigheden, waarin de moe
der des Heilands na het volbrengen
van een moeilijken tocht verkeerde.
„Geen plaats" zoo klonk het zonder
inschikkelijkheid. Hij, die in eeuwig
heid bij God en God zelf was? zon
der Wien iets in het aanzijn kwam,
dat geformeerd is, werd, toen Hij
zich tot in menschengestalte verne
derde verwezen naar een lagen die
renstal.
En in dien geest is het veeltijds
gebleven. Duizenden bij duizenden,
die met het Evangelie kennis maak
ten, hielden niet op, den Christus
Gods af te wijzen, ter zijde te stellen
en te doen, alsof hun de boodschap
tot verlossing niet aanging.
Zij daarentegen die bij Geest; s-
licht iets van Zijne goddelyke heer
lijkheid bespeurden juichten over Zyne
komst en zochten Zijn naam te ver
breiden.
Aldus bleef Zijn versch jni :ig
leven der menschen bekeerscaou
scheiding maken tusschen de kiude'. ja
des lichts en die der duistenis, tus-
de beluisteraars van het eeuwige
Woord en hen die zich inbeelden
aan hunne door de zonde vaak dwa
lende rede genoeg te hebben.
Wel is de scheidslijn tusschen
deze twee koofdpartjen en niet al-
tjd en overal zichtbaar. Te minder,
omdat velen een sluier pogen te wer
pen over hunne ware verhouding tot
Jezus. Maar hoeveel schijnbare tus-
schenstanden er ook mogen zijn tus-
hen, die Jezus Christus als hun Ko
ning eerbiediging op al hun wegen
en dezulken, die zelfs Zijn goddelijk
bestaan loochenen, toch zijn er ten
slotte maar twee toestanden mogelijk
óf men gaat met de wjzen uit het
oosten geleid door hemelsch licht naar
Bethlehem's kribbe heenof men
staat aan de zijde van Herodes, die
de ziel van het kindeke zocht met
de snoodste overlegging.
Zoo is het met de menschen hoofd
voor hoofd, en zoo is het ook met
de volkeren der aarde en hunne
partijen.
Yeel wordt er ook in onze dagen,
niet het minst op regeerigsgebied,
gedacht en gesproken over den in
vloed, die er van het Christendom
als zoodanig in staat en maatschappij,
huisgezin en school uitgaat, en Gode
zij dank, oat in hot weldra geëin
digde jaar de meerderheid der meê-
stemmende landgenooten zich geneigd
heeft getoond om onder de werkiDg
van christelijke invloeden te worden
bestuurd.
Daardoor levert thans 's lands
Raadzaal een schouwspel op. dat de
groote Spurgeon een aantal jaren
geleden nog eene zeldzaamheid achtte.
Deze gevierde prediker schreef
destijds Tot op den huidigen dag
is er zeer weinig plaats voor Chris.
tus, in de parlementen. Hoe zelden
wordt de godsdienst erkend door
staatsmannenWie pleit voor
Jezus in de raadzalen? Is niet Zjn
godsdienst onder den naam van geest-
drijven het groote schrikbeeld Wie
stelt zijn gulden wetten voor als
richtsnoer voor eerste ministers, wie
predikt Christus-gelijkvormige wet
geving als den maatstaf voor de
nationale staatkunde
Evenwel, al kwam er te dezen
opzichte in ons Vaderland een gun
stige keer, zoodat thans bij het be
spreken der Staatsbegrooting van
regeeringswege helder en overbloemd
het christelijk standpunt kon worden
beleden van regeeringswege, toch
mogen wj ons daarover slechts ver
blijden met beving en wegens dezen
tjjdelijken voorspoed den tegenstand
niet vergeten, waarmede allen, hetzij
in hoogere cf lagere kringen geplaatst,
te worstelen hebben, die het chris
tendom daadwerkelijk in toepassing
wiii.n brengen.
lok geldt daarbij steeds voor een
1 :i V persoonlijk de vraag: hoe
staat gy tegenover den Christus? Werd
hij u dierbaar door het geloof Deedt
gy uit kracht vau ontvangene genade
de deur des harten voor Hem open,
zoodat Hij woning bij u kwam ma-,
ken Zoo neen, dan leeft gij te
midden van het evangelielicht feite
lijk nog in de heidensc'ae duisternis,
zoo niet erger. Maar zoo ja, dan
breekt, ook voor u weldra weer het
feest der feesten aan, en zult gy
bij vernieuwing iets indrinken van
het licht, dat de Zonne des heils
verspreidt, en ie's smaken van de
liefde Gods, die de kennis fe boven
gaat.
Thans meer dan ooit, is het de
tijd om acht te geven op de stem
der Opperste Wijsheid mijn zoon,
mijne dochter, geeft mij uw hart.
Want Christus kwam op t arde om
den Zijne het leven en overvloed
toe te bedeelen. Welgeluk zalig zijn
allen, die biervan de proef nemen.
Wat het vorig Ministerie niet deed
en niet kon doen, dat heeft het te
genwoordige Kabinet aanvaard, nl.
een principieëlen strijd met de soci
aal-democraten.
De socialisten toch zijn het, die
de lijnen van het liberalisme het
verst doortrekken.
De revolutionaire idee het
liberalisme is om volgens de'uRspra-
ken der menschelijke rede, zonder
correctie van Gods heilige openbaring,
het staatsbestuur in te richten.
Best, zeggen de socialisten, met
de rede de zaak klaar maken, dat
willen wij ook maar weet wel, onze
rede is zoo goed als de uwe, en dus
luistert naar ons\ wij hebben evenwel
recht om n het «redelijkbelang
der gemeenschap voor te houden
als gij om de belangen der enkelin
tUSs
gen te bepleiten.
En gelijk de liberalen steeds be
weerden, dat hun politiek den per
soonlijken godsdienst niet te na kwam,
zoo willen de socialisten hun groep
pogen uit te breiden met datzelfde
voorgeven.
Hierover had nu in de Kamerzit
ting van 6 December een ernstig
samentreffen plaats. Er werd een af
doende slap geleverd, waarin de socia
listen het onderspit dolven.
Het zeggen der liberalen, dat men
heel goed godsdienstig kan zijn en
toch «liberaal// zijn in de politiek
(d. vv. z. God en godsdienst daarbui
ten houden) kanwat lien betreft
nog eerder te goeder trouw zijn,
het kan uit gebrekkige opvoeding,
uit misbegrip, uit een onbewuste
tweespalt in het leven verklaard wor
den doch bij de socialisten, die zoo
tot in den wortel der dingen door
dringen, gaat dat veel moeielijker.
En als het nu is aan te toonen,dat
de leer der socialisten in den weg
staat aan het christelijk geloof, dan
zijn niet alleen de christelijke arbeiders
gerechtvaardigd, als zij zich door
hen niet laten annexeeren, maar dan
spreekt het ook vanzelf, dat eene
christelijke regeering niet in hun
schuitje mag roeien, ook al geeft
zij acht op de feitelijke gegevens en
practische voorstellen, waarmee de
Socialisten voor den dag komen.
Welnu, wat is dan toch het stelsel
der Sociaal-Democraten, vroeg de
heer Heemskerk in de Kamerzitting
van 4 December. Want een van de
woordvoerders dier partij had kort
te voren wel zijn verlangen naar eene
zekere algemeene regeling van den
arbeidsduur te kennen gegeven, maar
dat is toch, zeide de lieer H., niet
specifiek socialistisch.
De President-minister kwam hier
op den volgenden dag terug en zei
de te willen vernemen of de Socia
listen principiëel tegenover het gezag
en tegenover God staan, en hij zeide
ook -waarom, hij een duidelijk beken
tenis in de Kamer wilde hooren.
Bernstein, een voornaam Socialistisch
woordvoerder, heeft gezegtde Soci
aal-democraten, die Marx volgen, zijn
Calvinisten zonder GodCalvinisten
in dien zin, dat zij gelooven aan een
deterministisch ontwikkelend wereld
proces, maar van materialistischen aard.
Staan nu de heeren Sociaal-democ
raten (in de Kamer) in beginsel te
genover God en de werking van den
levenden God vroeg de minister.
Neen riep daarop de heer Van Kol.
Maar de Minister vervolgde: Dat dit
bij Marx (den hoofdman onder de
denkende leiders der Socialisten) het
geval is, is niet twijfelachtig. Marx
zelf heeft erkend en de plaats
waar dit te lezen is, werd er bij aan
gewezen dat het zelfstandig bestaan
en de spontane werking van bewust
leven door hem genegeerd en ontkend
wordt, en daar nu geen God bestaan
baar of denkbaar is zonder zelfstan
dig bewustzijn en spontane energie
van bewustzijn, ligt daar de meest
absolute godloochening.
alias»»*
Op de vraag nu, of de heeren het
eens zijn met die uiting van een
hoofdman als Marx, werd eerst een
ontwijkend bescheid gegeven, werd
gezegd, dat men onderscheiden moest
tusschen theorie of philosophic en
practijk, dat de Socialisten niet allen
aansprakelijk waren voor hetgeen
«een hunner woordvoerders geliefde
te schrijven, en zoo meer. Maar nadat
de Minister er op gewezen had,
dat het stelsel, döor Marx ontwikkeld,
scheiding maakt tusschen de Socialis
ten en andere partijen, en dat Marx
nu eenmaal de erkende stichter der
Socialisten-partij is, bekende de heer
Schaper beter kleur en gaf hij zich
eindelijk als tegenstander der religie
gevangen.
«Het historisch materialisme, in
die uitspraak door den M inister
geciteerd, aanvaarden wij,« zeide
hij «daarmede zijn wij het eens.
Hoe klaar de Minister dat debat
gewonnen heeft, kan men meê opma
ken uit de volgende regelen van het
liberale Vaderland.
„Wij mogen niet nalaten hier
alle oppositie te laten varen en ons
geheel aan de zijde van den Minis
ter van Binnenlandsche Zaken te
scharen. Niet geslaagd is de heer
Schaper in zijn betoog, dat hij en
zijn geestverwanten, willen zij be
hoorlijke Marzisten blijven, daarne
vens kunnen behouden een godsge
loof.
Het historisch materialisme im
mers dat uit den oeconomischen
ondergrond geheel den idealogischen
bovenbouw van kunst, literatuur en
ook van religie wil verklaren, laat
voor de religie dan geen goddelijken
oorsprong over en indien God zelfs
van den godsdienst niet de oorsprong
ware, wat ware hij dan
De groote winst van zulk een
debat is, dat er weer helderheid in
de partijverhoudingen komt.
Dr. Bos opende bet debat over 't On
derwijs. Het verheugt hem, dat er pogin
gen in 't werk worden gesteld om te
komen tot vrijmaking van intellectua
listische hypertrofie om te komen tot meer
practisch onderwijs, wat door de Liberale
Unie-mannen in hun program van '96
ook wordt begeerd. Er waren voorna
melijk twee fouten in ons onderwijsstel
sel. De eerste fundamenteele fout was
deze, dat er aan de opleiding van hen,
die aanstonds geroepen zullen worden om
onderwijs te geven, zooveel ontbreekt.
Een tweede fundamenteele fout is deze,
dat er zoo weinig verband bestaat tus
schen de lagere en hoogere scholen.
Als een kind 12 ot 13 jaar oud is,
en de lagere school gepasseerd heeft,
moet het naar een gymnasium bv. zon
der dat de ouders eenige zekerheid heb
ben omtrent den aanleg van zoo'n jongen.
De overgang van de lagere school naar een
gymnasium is nog al groot en menige
jongen mislukt dan ook, niet door gebrek
aan ijver altijd, maar omdat heel het
reilen en zeilen op zoo'n gymnasium
voor zoo'n knaap niet te verwerken is.
Wat is er gedaan voor handelsonder
wijs Zoo wat niets. Handels-hooge scho
len, waarop onze aanstaande handelslui,
fabrikanten enz. flink ingeleid eninge-
j
