I
1
I
1
ITT
Ir u
n
•ji
f
ker ook bekoort, wil beschermen tegen
alles wat hem in zijne secte zou kun
nen benadeelen. De wet op het
openbaar lager onderwijs wordt in den
regel door de tegenpartij gebruikt als
om er tegenover te stellen eene school
met een naam van schooner klank, die
de Nederlanders vooral gaarnehooren
de vrije school. Eu de openbare
school is de vrij© school bij uitnemend
heid, omdat zij vrij is van alles wat
allen niet past. De bijzondere school
heett aangenomen den naam van de
school met den bijbel, en, zou men er
bij kunnen voegen, die met het Kruis
in tegenstelling met de openbare
school als zou die niet zijn de school
met den Bijbel ol het Kruis. En het
is juist de openbare lagere school, die
de school is met den Bijbel en het
Kruis bij uitnemendheid, omdat ze
binnen hare muren die beide waardige
voorwerpen legt in de daarvoor geau
toriseerde, in des waardige handen."
Meer zullen wij niet overnemen.
Doch is het niet om moedeloos te wor
den, als men ziet hoe weinig zelfs ge
leerde staatslieden zich bekwaam too-
nen om zich ook eens te verplaatsen
op het standpunt van anderen als
men ziet hoe weinig vat of eene sedert
vele jaren in alleilei vorm herhaalde
critiek heeft op sommiger gemoed.
En zoo is het niet alleen in de
schoolzaak. Ook in de beschouwing
van het verband tusschen kerk en
staat, in de sociale quaestie, in zake
de beschermende rechten voor den
handel, enz. stuit men gedurig op
groote onbuigzaamheid op een door
drijven van eigen wil en zin, in plaats
dat de argumenten van de tegenpartij
eens grondig onderzocht worden.
Maar op die manier kan het ook
niet anders of er gaat telkens veel tijd
verloren met herhaling van oude be-
toogen.
Alleen als er meer onderlinge wel
willendheid en toenadering is, gaat
het werk vlugger van de hand. Dit
geldt in eiken kring, en het wordt ook
ondervonden bij den wetgevenden ar
beid.
Onverzettelijkheid is voor dit werk
doodend.
Gemengd Nieuws,
SPiaaiseiêJk Nieuws.
v{
r li
IT- i<
ij
i
t
p
VOLKEREN OER i.Ulüil.
Met het verstverwijdorda nieuws willen we
maar 't eerst beginnen, ofschoon ook ran dichtbij
uit het buitenland hael wat te vertellen valt.
In Transvaal, waar al laDg de nieuwe presi-
dents-verkiazing werd voorbereid, is Paul Kruger
met 12764 stemmen herkozen, tot groot verdriet
zeker van de vijanden der Republiek. De twee
andere candidaten Schalk Burger en Joubert
kregen ieder 3716 en 1943 stemmen.
Wat meer van nabij is wat we lezan over het
nog altoos maar door vervolgen en martelen van
de Armeniërs (wel te verstaan der christenen
onder hen) door de Turken, daarin geholpen
door het zwijgend toezien der groote mogend
heden van Europa,
Waar zijn, zoo vraagt „de Drie Provinciën",
als ze over deze dingen spreekt de mannen als
admiraal de Ruiter, die niet rustte, alvorens hij
zijn vervolgde geloofsgenooten uit de boeien had
verlost? Of de mannen als Olivier Cromwel, die
zeide „Wie mijn broeders aanrandt ik zal
hem don donder van het Engolsche kanon laten
hooren tot in zijn paleis
De Turksche wurger trekt nog evon goed als
twee jaar geleden door het ongelukkige Arme
nië. In dit gehucht worden tien, in ginds dorp
twintig, in dien afgelegen hoek honderd monsohen
aan het beulzwaard overgeleverd.
Het geschiedt niet meer mot dien wilden haast
van vroeger meer met overleg, met berekening.
Ook worden niet allen aan het zwaard overge
leverd.
Eene schaar meisjes strompelde naar het
weeshuis van predikant Fischer. Zij hadden
kennis gemaakt met den Turkschen wurger, en
waren tooh niet gedood. Wel waren zij bij de
handen aan de boomen opgehangen geworden,
en was hun de huid langzaam van den schedel
gestroopt, doch overigens was bun geen letsel
gedaan.
Ook eene christelijke moeder kwam aan het
weeshuis. Zonder haar kind. Haar kind, haar
lieveling, had men voor haar oogen in stukken
gehouwen, en een stuk van het vleesch van haar
kind in haar mond geduwd.
De meeste vrouwen, die aan het weeshuis
kwamen, waren onteeid.
Predikant Fischer reisde langs de Turksche
grens, en zag in een boom donker voorwerp han
gen. Wat was het? Een priester dien men de
gansche huid had afgestroopt.
Dat is niet gebeurd in 1895 of '96, maar zoo
pas in de laatste maanden.
En zoo zijn we dan aan onze buren op de kaart
van Europa genaderd.
Parijs, Zola, Esterhazy, Dreijfus ziedaar
namen die dezer dagen op alle besohaafde lippen
zweven.
Recht wordt gevraagd, ook verkregen
Nu al dagen aaneen is het proces van Zola
aan de orde en hoort men uit de Fransche
rechtzaaltoejuiching afkeuring gesis
gefluit geschreeuw en er om
heen?
Meer dan tienduizend menschen staan samen
gepakt op het plein. In de omliggende straten is
het rjjtuigverkeer gestremd. De politie wordt ver
sterkt uit ClJ^azerne.
In den omtrek waren uitgebreide voorzorgs
maatregelen genomen. Duizende menschen waren
bijeen. Majoor Esterhazy en andere officieren
werden bij het verlaten van het gerechtsgebouw
toegejuicht, onder het geroep: „Leve het leger!
Weg met de joden
De zaak Dreijfus is nu vorhuisd naar het ter.
rein der Jodenkwestieen
zijn
HET PROCES ZOLA.
Het gaat er niet betei uitzien, noch voor Zo
la, nooh voor Dreyfus. De officieren, sommigen
hunner althans, leggen schijnbaar openhartige
getuigenissen af, maar als ze ondervraagd worden
nopens een beslissend punt van het proces van
1894 of betreffende de schuld van Dreyfus dan
bepalen zij zich tot algemeenheden, roepen het
ambtsgeheim in of houden zich aan hofs ar
rest, dat de debatten binnen de perken van de
dagvaarding moeten blijven, al worden die per
ken dan ook, als het den president belieft, her
haaldelijk overschreden.
Op Woensdag tooh heeft de menigte nog on
stuimiger: Leve het leger! en Weg met Zola!
geroepen dan de vorige dagen. Esterhazy is
toegejuicht! De chef van den generalen staf.
De Boisdeffre, heeft onder luid applaus aan het
hof verklaard, dat zijn overtuiging van Dreyfus
schuld onwankelbaar vast staat. Die ovortuiging
was gegrond op het vonnis.
Het ergste voor Zola is dat zulke verklarin
gen, met militaire item voor het hof afgelegd,
zooveel vat hebben op het publiek. Deelt gene
raal Dc Roisdeffre zijn orortuiging mede, ge
grond om gegevens waarover hij verder wenscht
te zwijgen dan wordt er gejuicht. Geeft de
oud-minister Traurieux zijn tegenovergestelde
meening te kennen, gebaseerd ook niet op stel
lig bewezen feiten, maar althans op een rede
neering aan de hand van feiten, die zeker meer
waarde heeft dan de gemeenplaatsen van den
chef van den generalen staf dan wordt er
gemord. Men wil nu eenmaal niet, schrijft de
Parijsche correspondent aan de Nieuwe Rotte rd.
Crt.y dat Dreyfus onschuldig zou kunnen zijn
en daarom mag er zelfs van revisie van zijn
proces niet gesproken worden.
Zola'g advocaat, Mr. Labori, heeft generaal
Mercier, den getuige van wien men het middel
verwacht om althans te bewijzen dat het pro
ces onwettig gevoerd was, de bekentenis van de
overlegging van het geheime stuk aan dea
krijgsraad van 1894 niet kunnen ontwringen.
Men hield zich Woensdag overigens nog druk
bezig met de vraag wanneer Casimier Perier
ontslag heeft genomen als President der Repu
bliek. Heeft hij dat gedaan, omdat hij over
tuigd was van Dreytus onschuld en dat hij als
President onwettig was om daartegen iets te
doen? Dat is de vraag.
Mr. Labori hield zich, zeggen de bladen,
„prachtig". Hij had Woensdag de voldoening
gehad den deken der orde van advocaten voor
hem in de bres te zien springen, tegenover het
Oponbaar Ministerie en de onbeschaamdheid
van een getuige. Da houding van den verdedi
ger wekt alom bewondering, niet het minst on
der zjjn confrères.
Over den dag van Woensdag nog dit. Toon
Zola, in een kleedkamer, de vluoht moest ne
men, hebben zich in dat kleine vertrek, eenige
oogenblikken samen bevonden Roehefort, Zola,
Jeanmaire (een van de verdedigers van Ester-
hazy) en de twee Clémenoeau's. Welk eea com
binatie
Een der dagblad-correspondenten geeft als
volgt zijn indruk weer van de rechtszitting van
Woonsdag:
Het valt niet te ontkennen dat het proces-
Zola een zeer bedenkelijke gevaarlijke wending
neemt. Do uiterete langzaamheid waarmede het
wordt gevoerd, de steeds herhaalde worsteling
over de bowijsvrijheid welke de partijen meer
en meer verbitterd, maakt de gemoederen zoo
vreoselijk opgewonden, dat angst voor ernstige
rustverstoring bij de minuut grooter wordt. He
den reeds is het publiek en welk oen uit
gelezen publiek! zoo rumoerig geweest dat
het een gedeelte der zitttng buiten de zaal
moest gezet worden, maar nog erger is dat de
toon van het debat steeds vijandiger wordt en
dat terwijl mr. Labori wonderen van passie,
taaiheid en spitsvondigheid doet, terwijl mr.
Clemenceau nog mooier, nog scherper, nog kal
mer dan gisteren optreedt, de advocaat gene
raal geheol is weggezakt. Hij zegt ternauwer
nood iets, en ais hij spreken moest zwijgt hij
geheel. De president blijft hardnekkig, maar
van tijd tot tijd stroomt de golf ovor hem heen,
en in hst laatste gedoelte van de zitting van
heden was ook het presidiaal gezag weggespoeld.
Wild en onbeteugeld bruisen de hartstochten
in da kleine ruimte van het praetorium. De
zaal doet er aan mede en buiten, waar niets
gohoord wordt, en waar men niets wil hooren,
joelt eene menigte door een onzer bladen op
meer dan 20,000 geschat, en heft kreten aan
die doen denken aan do dagen van de Natio
nale Conventio, van de mannen met pieken
die het hoofd van Fabre d'Eglantine op het bu
reau van den president der Conventie brachten.
De opgewondenheid was (Donderdag) veel min
der groot dan Woonsdagdit was het gevolg
hiervan, dat de deureD van het assisenhof veel
vroeger dan gewoonlijk geopend werden. De
menigte drong de zaal binnen en bezette haar.
Zola kwam om kwart voor twaalf langs do trap
van don anthropometrischen diensthij was ver
gezeld van den profeet van politie. Als hij voor
bij ging weerklinken enkele kreten: „Dood aan
den verrader." Bij den ingang stempelde men
de kaarten van alle journalisten ten einde te
voorkomen, dat zij hun kaarten door anderen
laten gebruiken.
Nadat de president op de bovenvermelde wijze
de zittingen geopend had, maakt Clemenceau
eenige opmerkingen ter zake van de niet-ver-
schijning van mevr. de Boulancy.
Om tien uur begon het op de Place Dauphins
levendig te worden. De politie liet niet toe, dat
men bij het paleis van justitie stil bleef staan
zelfs advocaten mogen zich aan het verbod niet
onttrekken. Weldra kwamen de getuigen aan.
De menigte die zich op het plein bevond, was
een andere dan die er 's ochtends vroeg was.
Toen stonden er arme lui, maar allengs stonden
zij hun plaats aan den ingang van hot paleis af
aan menschen met pelsjassen aandeze be
talen tot zes francs voor zoo'n plaats.
Het binnentreden van de officieren word be
groet met de kreten: Leve het leger! Weg met
de verraders 1" De officieren salueerden erg ver
legen. Als Esterhazy verscheen, riep men „Leve
EsterhazyHij salueerde en ging de Ilarloy-
galerij binnen. Hij werd daar druk omringd.
Esterhazy zeide dat hij over do zitting van
Woensdag zeer tevreden is. Hij gelooft, dat het
heden roerig zal toegaan en dat het belangrijk
zal wezen. Ik ben gereed alle beleedigingen met
mijn degen te beantwoorden, zeide hij togen zijn
vrienden.
Kolonel Picquart kwam in de uniform der
Algerijnsohe tirailleurs. Nieuwsgierig drong men
op hem aan. Men riep„Leve PicquartDe
kolonel slaat aan en gaat het paleis binnen. Als
hij de trap oploopt, wordt hem een ware ovatie
gebracht. Men roept: „Leve de tirailleursDe
kolonel keek de menschen, die tegen hem betoogen
strak aan.
Het was bij het eind der rechtszitting weer
een herrie om het paleis van justitie. Zola kwam
zonder ongeval te huis. Men had zijn rijtuig
niet opgemerkt. De polit:e was zeer versterkt.
Uit Rome ontving Zola Woensdag een album
met handteekeningon van tienduizend menschen
onder wie Yerdi, Carducci, Lombroso e. a. uit
Venetië een adres van zesduizend personen uit
wat zal het oindeWeaam eii adres van vijfhonderd jonge meis
jes uit de eerste kriDgen.
NIEUW SUCCES.
Maandag zijn in de rechtszaal van het Hof
der Assisen de heeren schriftkundigen aan
het woord geweest, en daaronder ook de
groote beroemde Bertillon. Maar och arme,
wat zijn deze, wat is hij vooral, van een
slechte reis thuis gekomenMen kreeg
haast medelijden met zijn verlegenheid en
onbeholpenheid.
Bertillon is de man van' het metingssy-
jsteem, de uitvinder van den antromope-
trischen dienst. In een waas van geheim
zinnigheid waren zijn verklaringen steeds
gehuld. Hij had schier wiskunstige zekerheid,
dat Dreyfus de schrijver van het borderel
wasen toen men hem over zijn bewijzen
ondervroeg, zei hij wel twee zittingen noo-
dig te hebben om al zijn gegevens uit te
stallen. Teekeningen, kaartversieringen, af
beeldingen van wapens, vaandels forten
zelfs, dat alles moest er bij te pas komen.
Maar dan werden ook verpletterende.
bewijzen geleverd
Zaterdag nu maakte Bertillon, toen hij
eventjes aan het woord was, al geen besten
indruk. Zijn verstand scheen in zijn stelsels
en uitvindingen verstikt te zijn. Maar goed,
Maandag zou hij met de bewijzen op de
proppen komen, altijd, als hij van den
minister van oorlog permissie kon krijgen,
omdat bewijs-materiaal aan de jury voor te
leggen.
BertillonIk heb den minister van oor
log de stukken gevraagd, waarover in de
zitting van Zaterdag gesproken is. Die
stukken, die mijn eigendom niet zijn, zijn
mij geweigerd.
Clemenceau Kan de heer Bertillon, met
het oog op den ernst van den toestand,
ons zeggen, op welke wijze hij die stukken
heeft opgevraagd en in welke termen die
hem zijn geweigerd.
Bertillon Ik heb er mij rekenschap van
gegeven, dat die stukken niet mijn eigen
dom waren, maar die van den minister van
oorlog.
ClemenceauDus, in tegenspraak met
wat hij daareven beweerde, heeft de heer
Bertillon aan zijn chefs geen machtiging
gevraagd om ze mede te deelen
Bertillon Bij nadenken heb ik de over
tuiging gekregen, dat ik de machtiging niet
moest vragen.
Dat begon dus al mooi. Maar Bertillon zou
voor nog heeter vuur komen. Mr. Labori,
met zijn bekende handigheid, richtte allerlei
vragen tot hem, waarop hij het antwoord
eenvoudig schuldig bleef, waarschijnlijk om
niet aan de kaak te worden gesteld. Ik weet
het nietik kan en mag niets zeggen, dat
was alles wat uit hem te krijgen viel. Eindelijk
sprak Zola's advocaat aldus Ik geloof de
heeren gezworeuen eraan te moeten herinneren,
dat zij het recht hebben vragen aan de getuigen
te stellen. Hier is een getuige die zegtIk
ben er zeker van dat Dreyfus schuldig is,
maar weigert te antwoorden, als men hem
vraagt welke redenen hij daarvoor heeft.
En daarop volgde weer deze vraag
Als er morgen weer zoo'n zaak voorkwam,
zoudt gij dan hetzelfde systeem gebruiken
Bertillon Ik kan mij daaromtrent niet
verklaren. (Geraas).
De president(o, wonderMaar, me
neer Bertillon, dat heeft niets te maken
met de zaak van 1894. U kunt.zonder
vrees antwoorden.
BertillonNeen, ik heb niets te zeggen.
(Langdurig geraas.)
Mr. Clemenceau vroeg nu den advocaat-
generaal, den getuige te noodzaken om te
spreken, maar hij verroerde zich niet. Toen
viel Labori als volgt uitIk heb maar één
ding te zeggen tot de gezworenen. De zaak
van 1894, (met de hand op Bertillon wij
zende) daar staat zij. De heer Bertillon was
de voornaamste expert, op wiens getuigenis
Dreyfus werd veroordeeld
En Bertillon, onder vijandig gemor en ge
raas, verdween van het tooneelZoo heeft
deze groote man in minder dan één uur
tijds zijn roem, heerlijkheid en louwerbladen
verloren, om met Victor Hugo te spre
ken.
Na hem kreeg de schriftkundige Teysson-
niéres een beurt, die herhaaldelijk met
zichzelf in tegenspraak was. Maar wel bleek
duidelijk, dat de rechters van 1894 op de
rapporten der experts geoordeeld hebben
(het geheime stuk voor een oogenblik
daargelaten) en niet eens een zelfstandig
onderzoek der stukken hebben ingesteld
Genoemde expert verklaarde voorts nog,
punten van overeenstemming te hebben
geconstateerd tusschen het schrift van het
borderel en dat van den veroordeelde, en
beweerde - dat het facsimile van het borderel
verminkt werd, om het te doen gelijken op
het schrift van Esterhazy.
Ook gewaagde hij, maar flauwtjes, van
een poging tot omkooping, welke de schrift
kundige Janm bij hem zou beproefd hebben
maar welke door hem met verontwaardiging
werd afgewezen.
De schriftkundige Charavey was thans
aan de beurtedoch, hij weigerde op de
vragen der verdediging te antwoorden.
Mr. Labori legt aan de jury het facsimile
van het borderel en het schrift van Ester
hazy voor en vraagt den heer Charavey,
of het schrift van het borderel ongekunsteld
of verdraaid is.
C. blijft weigeren.
Mr. Labori vraagt hem nu, of hij een
man zou veroordeelen enkel op een schrift
kundig onderzoek?
Thans weigert de voorzitter de vraag te
stellen.
Mr. Labori protesteert en zegt tot den
voorzitter»Als gij den beklaagde soms
dadelijk wilt vrijspreken »Ik wensch
niets liever".
Dat was den president te machtig, en hij
gaf aan den expert permissie om te sprekeu.
Getuige verklaarde dat hij nooit iemand zou
veroordeelen enkel op een schriftvergelijking
zonder moreele bewijzen.
Zoover is men dus Bertillon, de voor
naamste expert, is afgemaakt. Uit de ove
rige deskundigen kan men niet wijs worden
de een zwijgt, de ander draait, een derde
meent dat er geen zekerheid is (de drie
experts die op Pelletier volgden, verscholen
zich achter beroepsgeheimen.) En tenslotte
staat het nu vast al ontbreekt ook nog
de officieele erkenning dat er in de
geheime zitting van den krijgsraad, die Drey
fus veroordeelde, een geheim stuk is over
gelegd. De verdedigers van Zola hebben
totdusver alleszins reden om tevreden te
zijn.
Er was minder belangstelling in de rechts
zaal dan vorige dagen. Ook op straat
bleef het kalm.
In de gangen van het paleis van justi
tie was, zoo seint Reuter, weinig drukte.
Men is het er over eens dat het verhoor
van Bertillon voor dezen heer een waar
fiasco is geweest.
In onmin! Te Groningen heeft Dr.
L. Steeahuis, leeraar aan de rijkskweek
school voor onderwijzers, wegens oneenig-
heden met de kweekelingen, sedert eenige
dagen zijne leasen niet gegeven. (TJ.D.).
Geen „drommedai is"De rechtbank
te Leeuwarden heetc J. H. P., oud 24
jaren, arbeider te Bergum, ter zake dat
hij den onbazoldigdeu rijksveldwachter
v. d. K. heeft toegevoegd „dou bist een
droinmedaris" enz. wegens beleediging
van een ambtenaar veroordeeld tot 3 da
gen gevangenisstraf.
Levend verbrand. Te Maastricht is
Woensdagavond een kiüd van 19 maan
den, van den kleermaker W. in de Gub-
belstiaat levend verbrand, üe moeder, die
zich tot het doen van een boodschap had-
verwijderd, had het kind op een tafel gezet
waarover een brandendepetroleulamp hiDg.
Waarschijnlijk heeft het kind de lamp tot
zich getrokken of heeft er eene ontploffing
plaats gehad, althans toen de mosder te
rugkwam vond zij haar kind bijna ver
koold.
EEN PREEK MET DEBAT.
De bekende socialistische spreker L.
M. Hermans bezocht Zaterdag eD Zon
dag j 1., de provincie Groningen en hield
aldaar redevoeringen. Te Btadskanaal
besprak hij de Jezus-figuur in het Hei
dendom, in het Ouristendom en in het
Socialisme en eenige zijner partijgenoo-
ten te Nieuwe-Pekela hadden bezoeken
afgelegd bij godsdienstleeraars en predi
kanten ten einde dezen uit te noodigen
de vergadering bij te wonen en naar
aanleiding van het gesprokene te debat-
teeren.
Overal ontvingen zij een weigerend
antwoord. De hear Jausonius, predikant
bij de Ned. Herv. Gemeente te Nieuwe-
i'ekela, gaf echter te kennen dat hij er
niets tegen had wanneer de socialisten
zijn predikatie bijwoonden en men na
afioop van den dienst bedenkingen te-
gan het gesprokenen inbracht.
Dit gezegde had ten gevolge dat Zon
dagmorgen jl. Hermans met een twin
tigtal zijner partijgenooten in het kerk
gebouw verscheen en de godsdienstoefe
ning bijwoonde. Nadat de heer Jauso
nius over den Munsterschen vrede ge
preekt had en op de gewone wijze de
godsdienstoefening was afgeloopen, trad
de heer Hermans met den prediker in
debat, waarvan wjj een verslag in het
Volksdagblad vinden. Bij vele kerkgan
gers moeten die discussiën een zonder
lingen indruk hebben gemaakt.
Een „huis". Te Loosdrecht is een
gebouw, dat tot dusverre dienst deed
voor woniog van menschenin andere
handen overgegaan voor de som van
tien gulden, zonder dat bij den tegen-
woordigen eigenaar sloopingsplannen be
staan.
Het duel bij Den Haag. Da Haagsche
rechtbank veroordeelde Vrijdag mr. M.
H. v. O. tot 14 dagen en jhr. Mr. J. A. S.
tot 7 dagen gevangenisstraf, wegens het
voeren van een tweegevecht, waarbij
ieder der partijen den ander lichamelijk
letsel heeft toegebracht.
Middelharnis. Door het Bestuur dei-
Oost- en Westplaatpolder zal op Vrijdag
den 25 Februari bij inschrijving worden
aanbesteed net leveren van de benoodigde
grint a 300 Meter, terwijl door burge
meester en Wethouders op den 2 Maart
bij inschrijving de levering van de
benoodigde grint voor de gemeente zal
worden aanbesteed.
De Miliciens voor deze gemeente die
voor de lichting 1898 in dienst moeten
treden moeten zich op den 3 Maart
's morgens ten 6 ure op het Stoomboots
plein alhier bevinden ten einde den 4
Maart te Dordrecht te worden ingedeeld.
Naar wij uit goede bron vernemen is
den heer Burgemeester dezer gemeente
benoemd tot schatter der bebouwde eigen
dommen voor dit eiland.
Middelharnis. 11 Febr. De gemeen
teraad heeft in zijn heden gehouden
vergadering besloten ten behoeve van
den door de Rotterd. Tramwegmaat
schappij aan te loggen stoomtramweg
door Flakkee eene subsidie te verleenen
gedurende 10 jaren van f 210 per jaar.
Voorts heeft de Raad al wijzend be
schikt op een verzoek van landbouwers
tot afschaffing van kaaigeld op land-
bouwartikelen. Indien vermindering
daarvan gewenscht wordt, zal een na
der verzoek daartoe in overweging wor
den genomen.
Stad a'/t Haringvliet. De besturen van
de polders oude- en nieuwe Stad maken
bekend, dat van af 10 en 12 dezer bij
den secretaris de lijsten van stemgerech
tigde ingelanden voor den dienst 1898
gedurende 14 dagen ter visie zijn gelegd.
Bij S. de Wachter zijn den 1 Oen dezer
reeds 2 jonge duiven uitgebroed.
Ooltgenspiaat. 16 Febr. Heden avond
hield de Christelijke ZangVereeniging
(De Harpe Davids) alhier haar tweede
jaarfeest.
Dirksland. De verlofganger Daniël
Leendert Kastelein, van't 3 Reg. Veldar
tillerie (Breda) zal den 17 Maart a.s. in
werkelijken dienst moeten zijn.
Door den Kerkeraad en het Kies-college
der Ned. Herv. Kerk alhier, is een beroep
uilgebracht op Dr. Posthumus Meijjes
pred. te Heinenoord.
Op de verplichte Hengstenkeuring al
hier zijn goedgekeurd do hengsten „Ele
gant" „Gerard" en „Hermes", behoorende
aan de vereeniging tot verbetering van het
paardenras op dit eiland. Nog werd goed
gekeurd den hengst van den heer K. Din-
gemans te Oude Tonge.
Mellisgaat. Er hebben zich hier aan
gegeven twee examen en drie loonkie-
zers.
De lotelingen Nicolaas Mijnders,
Adriarus Otte, Cornelia Leendert Doorn
en Leendert van Beek, zullen op 1 Maart
a.e. bij de militie worden ingelijfd.
Stellendam. Te beginnen met 25 Fe
bruari a.s. en verder iederen Vrijdagmor-
len zal er Beurs gehouden worden te Stel
end im in het L igament van J. Gebraad.
Burgemeester en wethouders maken be
kend dat op Vrijdag 25 Febr. de gewone
jaarlijksche schouwing zal plaats hebben
over de schoorsteenen.
Öuddorp. Bevolking op 31 December
1896, 1411 M., 1396 V., Totaal 2807.
M, V. Totaal.
Vermeerdering door geb. 55 45 100
Vestiging 10 9 19
Geheelo Vermeerdering 65 54 119
M. V. Totaal.
Vermindering door sterfte 16 11 27
Vertrek 15 23 38
Geheel© vermindering 31 34 65
De bevolking is dus vermeerderd met
54 personen.
Bevolking op 31 December 1897,
1445 M., 1416 V., Totaal 2861.
Er werden 11 huwelijken gesloten.
Alhier bestaat de Commissie voor de
aanstaande Kroningsfeesten uit de heeren
S. J. Karsten Eere-Voorzitter, L. C.
Langhorst Voorzitter, H. N. Basoski
Vice-Voorzitter, T. Lodder Kz. Secretaris,
J. Grinwis J. Kz. Penningmeester, W.
de Mooij algemeen Secundus, P. van der
Linden, K. W. Róssing, J. Lodder, H.
Lips, H. H. Kerkhoven, S. de Ronde,
J. Breen Pz. en J. Meijer Kz.
tHet feestprogramma luidt als volgt
Armenbedeeling, Kinderfeest, Optocht,
Volksconcert, Volksspelen, en Vuurwerk,
(aangeboden door den Burgemeester.)
Dreisclioi'. Den 12en Maart hoopt
Kaatje van den Berge, wed. C. Tuin.
haar 104en verjaardag te herdenken.
Zij is de oudste bewoonster van de pro
vincie Zeeland.
Hurgerlyke ftiumi.
Ouddorp, 1 31 Jaanuari.
GeborenDaniel, z. v. Wouter Sperling en
Cornelia Sperling; Jan, z. v. Willem Tauis en
Kominertjo Heerschap Arjaantje Cornelia, d. v.
Paulus Grinwis en Wiliempje Haameeteman Jan,
z. v. Anthonis Ihman en Arjaantje Hierop Wil
lem, z. v. Jaoob vorduin en Pieternella Heer
schap Cornelia, d. v. Jaoob Verhago ea Pieter
nella Buijs Klaas, z. v. Pioter Bosland en Jaco-
mijntje Taais Jan, z. y. Jacob van Huizen en
Cornelia Tan der Wende.
Gehuwd: Jacob Verhage, jm. 21 j. en Corne
lia de Jong jd. 18 j.
OvorledanJannetje van Wijk 65 j. vrouw
r. KommerVerduin Willem den Engelsman 81
j. man v. Jannetje de VogelArjaantje Tanis
10 j. d. y. Kommer en Grietje TanisMaria de
Lange 87 j. wad. v. Jan yan Hoven Elizabeth
Westhoeve 41 j. vrouw v. Arij Goemaat over
leden te Leiden.
Plaatsgebrek noopt ons vele Burgerlijke
Standen achterwege te laten.
lierknieuws.
Predikbeurten ZendagSO Februari.
GEREFORMEERDE KERKEN.
Middelharnis, vin. on av. en Donderdagavond
6 uur Ds. Boss.
Stad aan 't Haringvliet, laeskark.
Den Bommel, leeskerk.
Ooltgensplaat, vm. en av. en Donderdagavond Ds
Ru ijs.
Stellendam, leeskark.
Ouddorp vra. en 's av. Dhr. Basoski.
DOOPSGEZINDE KERK.
Ouddorp, Ds. K. W. Róssing.
GEREF. GEM. ONDER 'T KRUIS.
Dirksland, Voorm. nm. en Av. Ds. A. Maokonze.
OUD-GEREF. GEMEENTE.
Melssant vm., nm. en avonds ds. J. Hartkamp.
»-
.V
uur,
to
Ipsa
W
uur,
der
J. I
Tpn
O,
%s py
a/;
yan
straa
straa
gef
0{
7 ui
harn
aan
aan
v&i
Op
9'A
nag
en
JRcA