voor de Zuid-llollaiidfeclie en
§cbe Eilanden.
Zaterdag 1 Januari 1898.
Twaalfde Jaargang No. 637.
Antirevolutionair
Orgaan
(Eerste
IN HOC SIGN O VINCES
uitgever:
Voorbij.
Deze Courant verschijnt eiken Vrijdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Amerika bij vooruitbetaling f 3,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
T BOEKHOVEN.
SOMMEMjSMJK.
Advertentiën 10 cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 cent per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/3 maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent pei plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan
Advertentiën worden ingewacht tot Donderdagmorgen 10 uur.
Alle stukken vooa* cle fledacfae ftestesiigl, Arövertemliöia en ver fiere Idminisfralie fraww.w !oe te zenden aan den Uitgever.
filit nummer Inslaat uit
twee Bladen.
Nog weinige uren, na het ver
schijnen dezer regelen, en ook het
jaar 1897 zal geheel zijn weggevlo-
den, om plaats te maken voor een
nieuwen jaarkring.
Onwillekeurig worden onze gedach
ten nog eens terug geleid naar het
geen wjj in het oudejaar doorleefden.
Niet alleen naar onze persoonlijke
ervaringen. Maar ook naar hetgeen
ons volk als volk overkwam en naar
hetgeen onzen geestverwanten als
christelijke partij wedervoer.
En wie zal met ernst bij deze din
gen stil staan en in een alregeerend
God gelooven, zonder te erkennen,
dat ook in het jaar 1897 de stroom
van Zijne onverdiende zegeningen
groot, ja geweldig was.
Noch oorlog, noch pestelentie teis
terde ons Vaderland, en in ruime
mate gaf God aan onze voorgange
ren op staatkundig gebied kracht en
moed om overeenkomstig de begin
selen van Zijn Woord te getuigen.
En al waren de dadelijke resul
taten van dien arbeid niet zooals wij
ze wenschten, toch kunnen wij er ze
ker van zijn, dat die arbeid niet te
vergeels is geschied, maar ons nader
heeft gebracht aan hetgeen God met
onze natie voor heeft.
In dit doen Gods, niet in het eigen
werk, rust het geloof. Dat heelt eene
christelijke partij voor bij eene niet
christelijke. Buiten God om stelt de
mensch zich ook geheel aansprakelijk
voor de gevolgen van zijn handelin
gen, en, kortzichtig als hij is, Kan hij
die aansprakelijkheid onmogelijk dra
gen. Doch wie in de vreeze Gods han-
d it, hoef; enkel toe te zien, dat hij op
den n chten weg wandelt. Het einde
van di n weg kan hij dan aan God
OV i hiiell.
En zoo kan nij dan ook weer moed
rapen om het volgend jaar den levens
strijd voort te zetten.
Moge de nieuwe jaarkring voor on
ze lezers een recht gezegende zijn,
Kaar huis
De Tweede Kamer is op 23
December tot nadere bijeenroeping
uiteengegaan, nadat zij de meeste
voorhanden wetsontwerpen had be
handeld.
Het hangt nu maar af van de
activiteit der h.h. Ministers, of de
Kamer spoedig hare zittingen kan
hervatten.
Persoonlijke dienstplicht, leerplicht,
ongevallen-verzekeringen bescherming
van kinderen schijnen het meest
vooraan te liggen, en het eerst te
zullen worden ingediend.
Wat het afgedane werk betreft,
was de laatste dagen heel goed te
bespeuren, dat de grondigheid der
discussie leed onder het verlangen
en de pressie om toch maar aan het
eind te komen.
Toch zijn de laatste hoofdstukken
der Bcgrooting niet van gering belang.
Daarom zou het wel wenschelijk
zijn, dat men of een weinig vroeger
aan de Begrooting begon, of een ge
deelte tot na Kerstmis verschoof, óf
de volgorde der hoofdstukken eens
omkeerde.
Intusschen zijn wij dankbaar voor
de vele goede woorden, door menig
Staatsman ten voordeele van ons
volk gesproken Onze geestverwan
ten hebben hierin een ruim aandeel
gehad. Opzichtens het bestuur van
Indië, de algemeene politiek, het
hooger en lager onderwijs, de open
bare eerbaarheid, bezuiniging in de
financiën enz. hebben zij terdege de
vlag der beginselen ontrold.
ïOLkinti:^ s&i'iHs .vist»*:.
„De verdeeling van Cliina", schrijft da Inddp.
boven een niet onbelangrijk telegram uit Peking.
Maar de officieuse Nordd. AUg. Zeity. zegt „dat
tot dusver uit niets valt op te maken dat ecii:-
go mogendheid een verdeeling van het Chinec-
sche rijk beoogt. Zoo de bezetting van Hong
kong door Engeland, en de verovering van groote
landstreken in het zuiden van China door
Frankrijk, niet het uiteenvallen van dat ri,k
hebben tengevolge gehad, ziet men niet in, waar
om de verwerving van koloniale etablissementen
en de aanwezigheid van Duitsohe of Russische
oorlogschepen in eenige haven van China, daar
toe zou moeten leiden. Geen enkele mogendheid
kan op het oogenblik geacht worden, aan de
bescherming jharer onderdanen in China een
vorm te willen geven, die zoo hoogst gewichti
ge gevolgen zou kunnen hebben".
Aldus het officieuse blad. Maar de Kölnische
is van hot gevoelen der Indépendance „Duitsch-
land heeft Kiautschau, Rusland Port-Arthur in
bezit genomen", zegt zij. „De andere mogend
heden zullen niet lang aohterat blijven. De ver
deeling van China is begonnen". Wie nu geljjk
heeft, zal de toekomst leeren. Maar wij houden
het met het Keulsche blad, als we letten op de
groote conoessiën, door China reeds aan Rus
land gedaan, op de douceur aan Duitschland
geschonken, en op de eisohen, die andere mo
gendheden, vroeg of laat, zeker niet nalaten
zullen te stellen. Als er één eet uit den Chi-
neeschen schotel, komt een onverzadigbare ap
petijt vanzelf bij de anderen boven.
To Shanghai neemt men algemeen aan, dat
Japan in overleg handelt met Engeland, en dat
dus te avond of morgen een nieuwe Twee- en
Driebond in het Yerre Oosten zioh zal doen
gelden Brittanje en Japan eenerzijds, Rusland,
Duitschland en Frankrijk, mot zwakken steun
van Oostenrijk, anderzijds. En het lijdt geen
twijfel, of de Tweebond zal ter zee dan verre
weg de sterkste zijn.
De Britscho vloot, onder bevel van vice-ad-
miraal Buller, is nu op weg naar het noorden
men gelooft dat zij in opdracht heeft, den eisch
te steunen van den Britschen gezant te Peking,
sir Mao Docald, om aan Engeland concessiën te
doen, welke opwegen tegan datgene wat aan
Rusland en Duitschland is weggeschonken.
Volgens een ander tegegram uit Shanghai,
zal het Britache eskader eene groote demonstra
tie houden te Chefoo, de voornaamtte haven tus-
echen Canton en Shanghai, alt tegenhanger van
wat de Russen te Port Arthur en de Duitschers te
Kiautschau hebben gedaan. Edoeh, dit is weinig
meer dan een vermoeden. Wat Engeland tegen
de vestiging van Rusland en Duitschland in
China zal ondernemen, weet men officieel nog
niet. De Times acht een onmiddelijk optreden
van Brittanje noodig noch wenschelijk. Het kan
afwachten wat er verder gebeurt. Maar onder-
tussohen zegt hetzelfde blad, dat John Bull wis
en zeker om zijn portie van de Chineesohe
kluifjes zal komen.
De Press Assosiation spreekt het bericht tegen
dat de Britscho vloot in Oost-Azië Noord-op
zou zijn gestoomd, om in de buurt te weren van
de golf van Petchili, wanneer daar gehandeld
moet worden. Dan, zoo wordt beweerd, vindt
men het in Engelsohe offieieele kringen bepaald
belachelijk, dat aau Japan en Brittanje het plan
wordt toegeschreven] om hun protectoraat over
Centraal-China af te kondigen. Nu, dit zou ook
wat al te kras zijn. Maar hetgeen niet belache
lijk wordt genoemd is de opinie van velen, dat
Engeland en Japan saam wel eens een Tvvoe-
bond zouden kunnen vormen, om aan hun
eventueels eischen tegenover de andere mogond-
heden kracht bij te zetten.
Het nieuws uit Oost-Azië is overigens heden
al zeer schaarscli.
Het belangrijkste lijkt een telegram van de
Times uit Peking, meldende dat de Chineezen
Port Arthur van proviand voorzien en de forten
om de stad zullen herstellen onder toezicht van
Rusland. Het bonoodigde geld wordt door Rus
land verschaft.
Verder meldt het blad, dat de Russisoh-Chi-
naesche bank te Peking, ten deze handelend voor
het Rusrische gouvernement, aan China 120,000
Berdan-geweren heeft aangeboden, te betalen
over vijf jaar. China heeft dit aanbod aangeno
men.
Beide mededeelingen wettigen zeker wel het
Caveant Consulesdoor den Times-correspondent
der Engolsche regeeiing toegeroepen.
Nog verzekert de Timesdat de geruchten
omtrent een lingelsch-Japansch samengaan voor
barig zijn, maar dat het geen vorwondering zou
baren, indien zulk een samengaan bet resultaat
werd van de politiek, welke door sommige
Europeesclie mogendheden in Oost-Azië wordt
gevolgd.
Iu velband hiermee is zeker de tijding van
belang, dat Japan het hangend geschil met de
Vereenigde Staten heeft opgelost. De Japansche
règeering heeft door haar gezant te Washing
ton aan den Amerikaanschen staatssecretaris van
buitenlandsche zaken laten verklaren, dat zij
h iar protest tegen de inlijving van Hawaï
intrekt.
Waarsohij. lijk is do rogeering in Tokio van
oordeel, d t zij elders binnenkort genoeg te doen
kan krijgen, om zich nog aan een twist te wagen
met een machtigen nabuur als de Amerik. Unie.
Want dat ook Japan „waakt", spreekt vanzelf.
Het ministerie houdt, zoo wordt uit Kobe geseind,
langdurige vergaderingen, waarbij booge militai
ren tegenwoordig zijn. Van de uitgezeilde Japan-
sohe vloot hoort men niets. Misschien kruist zij
in do Gi-.le zee of heeft ze boers gezet naar
Wei-liai-Wei.
Van Engelsohe zijde wordt nogmaals tegen
gesproken hot bericht van de Koln. Zeitg. over
het verband tusschen de verkenning van de
Daphne in de haven van Port-Arthur en da
komst van de Russische oorlogschepen aldaar.
Toen de Daphne de haven binnenkwam, zoe
meldt Reuter uit Londen, lagen de Russische
schepen daar reeds.
Is dit waar, dan pleit het nog meer voor de
innige verhouding tusschen Ruriand en China.
„Men" beweert, dat Rusland zelfs heeft aange
drongen op het verwijderen van de Engolsche
ingenieurs uit den Chineesohen spoorwegdienst.
Natuurlijk is er nu niemand meer, die meent,
datgene Duitschland dat weer zal loslaten wat
hat op zoo eigeuaardig-eerlijke manier verkregen
hoeft. Dat de moord op de missionarissen een
voorwendsel was tot de annexatie, wordt haast
algemeen toegegeven. Beschamend-openhartig
zegt de Kreuz. Zêit., dat Duitschland al veel
vroeger zonder voorwendsel de Chineesohe
baai had mooten inpalmen.
Clientulpo bezet door de Engelsche lan
dingstroepen van het Britsch eskader in de
Chineeecho water en.
Chemulpo is een belangrijke haven aan do
kust van Korea, en ligt slechts op sonige uren
afstand van Seoul, de hoofdstad van het schier
eiland. Daar nu, als gevolg van den laatsten
oorlog, Korea rechtens onder Japansoh protec
toraat staat al speelt Rusland er ook de
eerste viool moet men uit die bezetting van
Chemulpo wel afleiden, dat Japan en Brittanje
het eens zijn geworden over hun b.ider hou
ding in de Gele zee.
Aldus de Inddp., die echter de juistheid van
het bericht niet loven bedenking verheven
acht. Andere bladen weten te vertellen, wat
de aanleiding was tot het optreden van Brit
tanje.
De koning of keizer van Korea moet aan
zekeren Engelsehon ambtenaar, den hoer Mc
Leavy Brown, „adviseur van den Koreaan-
schen douanedienst", zoo maar in eens zijn
ontslag gegeven en een Rus in zijn plaats be
noemd hebben. Hierdoor werd feitelijk heel
de dienst der in- en uitvoerrechten in handen
van Rusland gesteld en kon de gezant des
Czaren, de heer Speyer, naar goedvinden over
de financiën beschikken Uien' behoeft dus
wel niet te vragen, wie op deze handeling
van den Koreaansehen koning invloed had
geoefend.
Dooh zoodra werd zijn besluit niet bekend,
of de EDgelsche consul-generaal zond een pro-
tost in, dat veel overeenkomst had met een
ultimatum. En thans, om kracht bij te zetten,
stoomde de Britsche vloot van 17 schepen tot
voor Chemulpo en zette daar, als men dan de
berichten gelooven mag, troepen aan wal.
Den koning sloeg de schrik om het hart, en
hij haastte zich den heer Leavy Brown in zijn
ambt to herstellen. Maar ondertussehen schij
nen de Engelschen in Chemulpo to blijven, en
dat wekt in Seoul groote ongerustheid. Ta
meer, daar beweerd wordt, dat de Japansche
regeering een vloot van dertig oorlogschepen
gereed houdt om zoo noodig de Engelsche
regeering te steunen.
Zal Chemulpo nu het „steunpunt" zijn, dat
Brittanje voor zioh eischt, waar Rusland Port-
Arthur nam en Dnitschland de Kiautschau-
baai Maar wat krijgt Japan dan, dat in
naam op Korea de meest» rechten heeft? En
zal Rusland lijdelijk toezien dat Brittanje
zioh op het Schiereiland nestelt?
Zoo zou mon nog veel meer kunnen vragen.
Maar alles is saam te vatten in deze eene vraag,
die de Inddp. ten slotte stelt: Wat zal er uit
dit alles voortvloeien
Volgens een Reuter-telegram uit Tokio heeft
de regeering Zaterdag de Kamer ontbonden,
daar zij wegens de samenstelling en de hou
ding der partjen een motie van wantrouwen
voorzag.
't Schijnt, dat het intusschen ook met de
regeering zelve niet pluis is. Althans, de Ja
pansche minister-president en de minister van
marine hebben hun ontslag gevraagd. Men
zegt, dat nu graaf Ito de leiding van het mi
nisterie op zich zal nemen.
De ontruiming van I&.assala door
de Italianen, en de overdracht aan de
Egyptische troepen, heeft eindelijk plaats
gehad. Woensdag is voor het fort een
afdeeling Egyptische troepen aangeko
men, sterk 900 man, die buiten de ves
ting haar kamp opsloeg. De Italiaansche
gouverneur, omringd door een eerewacht,
ontving de aanstaande bezetting; op het
fort werd de Egyptische vlag naast de
Italiaansche geheschen.
De eigenlijke overdracht had op den
Eersten Kerstdag plaats. Toen werd de
Italiaansche vlag neergehaald en trok
het Italiaanscge garnizoen at. Een tele
gram uit Massowah maakt van het feit
melding, zoodat Italië nu voorgoed,
maar met eere, de stelling kwijt is,
waarover vroeger al zooveel te doen is
geweest.
Uit Soedan zijn de berichten minder
vreedzaam.
Te Kairo wordt vertelt, dat de kha-
Iief voornemens is de Egyptische troe
pen aan te vallen. Men brengt dit gerucht
in verband met het vertrek van majoor
Wingatt naar den BovenNijl.
De Derwischen zijn nit Shendy en Me-
temneh opgerukt en trekken in de rich
ting van Berber.
Intusschen hebben de inlandsche hulp
troepen van het garnizoen te Kassala,
die onlangs in Egyptischen krijgsdienst
overgingen, don 22on van deze maand
den post Elfesher der Derwischen ver
rast, welke aan cle Atbara is gelegen.
Zij verjoegen den vijand en brachten
hem gevoelige verliezen toe. De stelling
werd genomen veel vee, kameelen en
mondvoorraad vielen den veroveraars in
handen. Onder de dooden moeten twee
Emirs dei- Derwischen zijn.
Ë&mneulanh.
HET NUT EN DE LIJKVERBRAN
DING.
Naar aanleiding van het door het
Nut uitgegeven boekje „Waarom lijk
verbranding verboden?" fschrijver Dr.
A. C. Harteveld te Leiden), heeft het
departement Heerenveen der Maatschap
pij tot Nut van t Algemem Maandag
op zijn laatste vergadering, mot alge
meene stemmen de volgende motie aan
genomen, die ter kennis van het hoofd
bestuur zal worden gebracht
„Het departement Heerenveen, ken
nis genomen hebbende van het door de
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen
uitgegeven geschriftje: „Waarom lijk
verbranding verboden
spreekt er zijn leedwezen over uit, dat
het hoofdbestuur gemeend heeft partij
te moeten kiezen in eene quaestie, waar
omtrent ook onder, de leden der maat-
shappij nog zooveel verschil van gevoe
len bestaat
dat het dit gedaan heeft door de uit
gave van een geschrift, dat niet gelezen
kan worden zonder een gevoel van wal
ging op te wekken en dat dus, afgeschei
den van den inhoud, naar de mcening
van het departement, ook om den vorm,
ongeschikt is om onder het volk ver
spreid te worden
en gaat over tot de orde van den
dagv"
Vleiend is dit zeker niet, maar wat
hier van het brochuretje van den heer
II. wordt gezegd is maar al te juist.
Het boekje is walgingwekkend.
NOODIGER DAN LEERPLICHT.
Men leest in het Clir. scho'olbl. „Eene
enquête naar het kinderlijden door den
afschuwelijken kanker van den alcohol
kan niet genoeg toegejuicht en aange
moedigd worden. Bleek en uitgevast
met eene verbeelding, besmet door wat
het oog gezien, het oor gehoord heeft
van de beestachtigheid der dronkenschap,
die moeder der ellende en verbastering,
komt een deel van Neêrlandsch jeugd
in de scholen.
En daartegen doet de overheid niets.
De nalatigheid van vaders, die de
helft misschien van hun weekloon ver
zuipen, wordt niet gestratt. Alsof niet
de voeding hunner kinderen een plicht
der ouders ware. Alsof niet het kind
moest eten, voor het kan leeren
Welk eene armelijke bescherming
van het zwakke en verwaarloosde kind
is het dan niet, als men de ouders wel
dwingt het te laten leeren maar ze vrij
laat het te laten verhongeren. Dat vloekt
tegen alle barmhartigheid. De sprookjes
der ethische concentratie zal het mis
handelde, holoogige kind moeten aan-
hooren, ^terwijl het honger heeft. Welk
eene Tantaluskwelling
Wil de Overheid ingrijpen in de ge
zinnen en nalatigheid tegengaan, dan
ligt de leerplicht niet vooraan."
fmemeiiyd Nieuws.
Roekeloos. Vier jongelingen, die
zich op eene wijk in de Eriesche ge
meente Schoterland vermaakten met
schaatsenrijden, waagden zich te dicht
bij de ringvaart en zakten allen door
't ijs. Na langdurige worsteling gelukte
het hen op 't droge te komen.
De man op lagerwal. De toestand
van den Holl. onderwijzer te Londen
is nu aanmerkelijk verbeterd. Zijne fa
milie zal nu voor zijn toekomst zorgen.
Liefdegaven behoeven, naar de heer
Henderson ons meld, niet meer inge
zonden te worden. Totaal ontvangen
f 27.70, waaronder f 25 van N.N. (Rot
terdam) voor de lieden die hem opna
men. Het zal den heer H. aangenaam
zijn, bericht hij ons, alle brieven voor
den onderwijzer bestemd, „onmiddelijk"
(direct aan hem te doen geworden.
Zijn bijzonderen dank richt hij aan hoof
den van scholen en schoolopzieners (al
len persoonlijke vrienden), „die harte
lijke blijken van belangstelling betoond
hebben."
Een woord van dank komt, dunkt ons,
ook den heer Henderson zelve zeer bij
zonderlijk tee voor de kordaatheid en
kieschheid, waarmede hij in deze zaak
handelde. Hij heeft een welverdiende
satisfactie van zijne bemoeiingen.
Enkele bladen waren zoo onbeschei
den den man op lagerwal met naam
en toenaam te noemen.
Dit kwam ons minder passend voor-
