WfllMlli IDl 2üM[i>lillLlIMMSËlilg 1B3 glüTOMi UlijMjJ
BIMOSL
Yrijdag 15 October 1897.
Twaalfde Jaargang No. 626.
Antirevolutionair
IN HOC SIGN O VINCES
T BOEKHOVEN.
Dez# Courant verschijnt eiken Yrijdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Amerika bij vooruitbetaling f ï,50 per jaar.
Afzonderlijk# nummers 5 Cent.
uitgever:
Advertentiën van 1 5 regels 50 Cent elke regel meer 10 cent en maal.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/3 maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent pei plaatsing.
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te zesiden aan den Uitgever.
Beperkt.
Het Nieuws van den Dag klaagt
er over, dat de toelatingsexamens
voor de hoogere burgerscholen en
de gymnasia door de leeraren van
die scholen worden afgenomen, en
dat men niet liever afgaat op het
oordeel van de hooiden der lagere
scholen, die zooveel langer met de
jongens bekend zijn. Examen doen
is toch altijd een gevoelige zaak,
waarbij niet alleen de persoon zeil,
maar ook vaak vrienden en beken
den, en vooral de naaste familieleden
min ol meer in spanning verkeeren.
En als daar nu nog bij komt, dat
zulke jeugdige knapen als welke de
lagere school verlaten, verschijnen
moeten voor hun gansch vreemde
heeren, die de vragen op een ande
ren toon, in andere bewoordingen
en in geheel andere volgorde doen
dan waaraan de jonge lieden gewend
zijn, dan worden zij licht te bedrem
meld om nog peil te kunnen trek
ken op hetgeen er over hun lippen
komt. Om tot het akademisch onder
wijs toegelaten te worden is een
diploma van de verlaten school vol
doende Waarom zou men dan niet
«venzoo kunnen handelen met hen
die zich aanmelden op eene hoogere
burgerschool of een gymnasium,
vraagt het Nieuws.
Wat dit laatste aangaat, zouden
vij meenen, dat het verschil hierui t
te verklaren is, dat de jongelingen,
die den geheelen vijf- ol zesjarigen
cursus van eene hoogere burgerschool
ol een gymnasium doorliepen en met
eere ten einde brachten, reeds meer
beteekenende bewijzen hebben gege
ven, dat zij inderdaad een hoofd
hebben om te werken, ten minste
om eenigszins mede te kunnen doen.
En ook omdat er aan de middelbare
scholen en de gymnasia verscheide
ne mannen fungeeren, die ook zeil
universitair onderwijs hebben geno
ten, om welke reden men dan hun
oordeel over den aanleg en de vat
baarheid der candidaten beter ver
trouwt.
Toch kunnen wij in zooverre wel
instemmen met de redactie van het
Nieuws, dat wij zouden willen, dat
het hoofdonderwijzers-rapport van de
verlaten lagere school althans mede
in de schaal werd gelegd, en zulks
te meer in gevallen dat er sprake
is van afwijzing.
Doch waar wij bij deze gelegen
heid vooral op wenschen te komen
is, dat blijkens de redeneering van
het Nieuws verscheidene leerlingen
van de lagere school worden over
genomen, die toch niet met goede
vrucht het middelbaar of gymnasiaal
onderwijs kunnen volgen. Want niet
alleen wijst dit verschijnsel op on
volledigheid bij het voorafgaand on
derzoek, maar er ligt ook al een
waarschuwing in voor hen, die met
hun kinderen te veel willen onder
nemen. zonder eerst op verstandige
wijze na te gaan of hun natuurlijke
vermogens de overplaatsing in een
anderen maatschappelijken kring toe
laten. Immers, als die vermogens
niet voor veel ontwikkeling en bree-
deren groei vatbaar zijn, dan maakt
men zijn kinderen, door hen in een
anderen levenskring te dringen, niet
gelukkiger maar vermindert juist hun
gelukwant er is niets drukkender
en meer moedbenemend dan dat
men een stand moet ophouden of
een werk verrichten, waarvoor men
niet de natuurlijke kracht bezit.
En dan volgt er nog iets uit dat
gebrek aan verstandelijke capaciteit.
Men kan er namelijk uit zien hoe
door en door dwaas het socialistisch
streven is om het loon van den
arbeid voor allen door middel van
Staatshulp zooveel mogelijk gelijk
te maken. Dat streven zou nog
eenigen zin hebben, als alle burgers
zóó op te voeden waren, dat zij
gelijke en gelijksoortige diensten aan
de maatschappij bewezen, en met
gelijk talent hun goed konden behee-
ren. Maar nu daaraan zoo onbere
kenbaar veel ontbreekt, moet men
ook het andere niet will«n. Er zijn
lieden die veel loon krijgen en toch
nog lang niet in verhouding tot het
werk dat zij leveren, in verhouding
tot het nut dat zij voor de gemeen
schap aanbrengen. Wie vergoedt b.v.
redden van schipbreukelingen met
eigen levensgevaar, het nemen van
gewaagde proeven voor de algemeene
volksgezondheid, hel opofferen van
schier allen rusttijd door schrijvers
en staatkundigen van grooten naam.
Maar daartegenover zijn er veel an
deren, die weinig loon trekken, en
toch nog te veel in verhouding tot
hetgeen zij doen, omdat hun kracht
zoo gering is. Toch moeten zulke
menschen ook leven. Zeker, maar
in een anderen kring, en op een
anderen voet. Wij willen alleen
maar zeggen, dat al dit gebazel
over loon naar arbeid slechts de
oppervlakkigen kan misleiden, en
dat een „billijk" loon nog iets an
ders is dan een loon naar arbeid,
en een voor alle werkers gelijk loon.
Binnenland
Ingezonden Stukken.
SOJtlMElSBIJH.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan
Advertentiën worden ingewacht tot Donderdagmorgen 10 uur.
VOLKEREN DER AARDJE.
Uit Tangcr wordt gemeld, dat de
Rifpiraten weigeren hun gevangenen in
vrijheid te stellen, onverschillig van welke
nationaliteit, wanneer niet in ruil hun
gevangen genomen kameraden worden
in vrijheid gesteld en hun tevens de
verlangde losprijs wordt betaald. Zij heb
ben een losprijs van 30.000 duro's voor
de Italiaansche gevangenen geweigerd.
Uit Athene wordt gemeld, dat het
Grieksche kabinet-Zaimis zijne
meerderheid steeds grooter ziet worden.
De regeering is voornemens, op het
oogenblik niet in onderhandeling te tre
den over de leening tot betaling der
oorlogsschatting, uit overweging, dat het
méér dringend is, zich bezig te houden
met de redactie van het ontwerp in zake
de internationale controle op de financiën
en met eene schikking met zijne oude
schuldeisohers, waardoor de uitgifte der
leening gemakkelijker zal vallen. Overi
gens twijfelt men te Athene niet, of
sommige mogendheden zullen bereid zijn
die leening te waarborgen.
Nu, terwijl de Engelschen het in
Indië reeds vrij volhandig hebben, komt
de Weener correspondent van de Times
met een van die beriohten, die doen zien
hoe de wereldvrede elk oogenblik ge
vaar zou kunnen loopen, indien er na
melijk thans van een wereldvrede sprake
zou mogen zijn. Het bedoelde bericht
meldt namelijk dat prins Lobanoff zeer
gewichtige papieren heeft nagelaten, en
daarin moet gezegd worden, dat de
Russen Duitschland en Engeland hebben
te beschouwen als de twee gewichtigste
tegenstanders van Rusland.
De prins gaf als zijn meening te
kennen, dat Rusland, zoodra zijn spoor
weg in Azië voltooid was, een beslissen-
den slag in Indië moest slaan. Een ge
lukkige veldtooht aan die zijde zou het
begin van den ondergang des Britschen
Rijks beteekenen. Een verbond met
Frankrijk was gewenscht, omdat Rusland
zoodoende van Duitschland geen aanval
te vreezen zou hebben.
De correspondent is, zonder aan deze
notitiën al te groot gewicht te hechten,
van meening, dat Engeland alles in het
werk dient te stellen om met Rusland
over de Aziatische quaestiën tot een
compromis te komen.
Zoo heeft de sinds overleden Rus
sische minister van Buitenlandsche zaken
op dit oogenblik door zijn nalatenschap
de groote politiek weer ter sprake ge
bracht. Zulke berichten en beschouwin
gen, al mogen ze geen dadelijk gevolg
hebben en niet van onmiddelijken in
vloed zijn, toonen genoegzaam, welke
gevaren er dreigen, en hoe welgemeend
en eensgezind de mogendheden zijn, die
thans onder den naam van Europeesoh
Concert, het arme Griekenland harde
vredesvoorwaarden hebben opgelegd.
Mr. J. HEEMSKERK. Azn.
Plotseling, tengevolge eener beroerte,
overleed Zaterdagavond 11 uur de grijze
staatsman Mr. J. Heemskerk Azn., in den
hoogen ouderdom van bijna 80 jaren.
Nog voor enkele wekon presideerde de
heer Heemskerk een congresnaar waar
heid mag van hem dus worden getuigd,
dat hij gearbeid heeft, zoolang het voor
hem dag was.
Men schrijft ons uit Arnhem
Op grond van een breedvoerig rapport
op verzoek van de Jury der helaas door brand
ontijdig afgeloopen Geldersohe tentoonstelling
van Nijverheid en Handel uitgebraoht door een
onzer beste deskundigen op het gebied tb
meohaniek heeft genoemde Jury éénstemming
de hoogste onderscheiding een eerediploma
toegekend aan de expositie van de alom bekende
Singer-Maatschappij.
Wat deze in ons land door meer dan 30
eigen magazijnen vertegenwoordigde wereldfirma
tentoongesteld had, was echter de ontvangen
onderscheiding ook alleszins waard en heeft in
bijzondere mate de belangstelling van de meeste
bezoekers getrokkenwant er waren niet
slechts verschillende naaimaohines voor huishou
delijk gebruik, maar ook maohines voor de meest
uiteenloopende industrieels doeleinden geexpo-
soerd, zooals bij v. naaimachines voor het ver
vaardigen van knoopsgaten, voor het aannaaien
van knoopen, voor het stikken van corsetten
met 2 naalden tegelijk, voor het verriohten van
borduurwerk, voor sohoen- en zadelmakerswerk
enz. enz. Vijf van deze maohines waren op eene
enkele lange tafel gemonteerd, zooals men ze
wel in fabrieken ziet en werden gezamenlijk
door middel van een kleinen elootromotor jn
beweging gebraoht. Daarbij was de inriohting
van een en ander tooh zóó, dat elke maohine
op zichzelf door een kleine voetbeweging van
de persoon, die ze bediende, op den steek af
kon worden gestopt.
De meeste attentie trok overigens eene
praohtige oolleotie van op de Singermachine gebor
duurde voorwerpen, alsmede eene kleine machine
voor huishoudelijk gebruik, die eveneens door
eleotrioiteit in beweging werd gebraoht, maar
zonder dat men den haar drij venden eleotromotor
kon zien, omdat deze opgesloten was in het
vliogwiel der maohine. Bij dames, die huizen
bewonen, voorzien van eleotrisoh lioht, zullen
deze nieuwste naaimaohines der Singer-Maat
sohappij bepaald veel opgang maken want eene
méér aangename en gemakkelijke manier van
naaien of borduren dan door middel van deze
nieuwe Singer-Maohine kan men zioh wel niot
voorstellen.
Buiten verantwoordelijkheid van Kedactie en Uitgever.
ROTTERDAM, 5 Ootober 1897.
Beleefd vraagt onderget. plaats in UEds.
veelgelezen blad voor onderstaande regelen,
in hope dezelve dienen mogen, tot ontmaskering
van een brutaal en roekeloos wanbestuur eener
maatschappij onder leiding van den Heer Hui-
bert Yeth G.Hzn. Ik bedoel de Stoomboot-Maat-
sohappij Haringvliet, Stoomboot Sommelsdijk,
dienst Dordreoht Middelharnis.
Op den 18 Aug. d. j. werd onderget. op
voordracht van den Heer A. van Reede, op last
van het bestHur der gen. Maatsohappij, door Hem
als Kapitein te Rotterdam aangesteld, op een
salaris van f 15 per week nset eene voor boven-
kleeding benoodigd f0,60 per week korting dus
feitelijk f 14,40; waarom nooh van mijn loon,
nooh van de overige bemanning die korting per
week niet afgehouden of gevorderd is, is mij een
raadsel.
Al direot bij mijne voorstelling aan den Diree-
teur, merkte ik te doen te hebben, met iemand,
die niet alleen zijne betrekking als Directeur
verkeerd opvatte, maar tevens dat laats.gen. van
zijne verplichtingen als zoodanig niets begreep
en als een echte Dolleman, eigenwijs genoeg, de
eene domheid op de andere stapelde, en er toen
reeds door mij aan den Heer A. v. Reede werd
medegedeeld, van het een zeo goed als van het
ander, niets goeds voor den dag kon komen, en
alios toen al in het riet liep.
Stel u voor, de stoomboot moest volgens ge
maakt bestek of oontract 1 Juni jl door de
fabriekanten Joh. Kieviets en van Reede, aan
da Maatsohappij worden afgeleverd; dat dit niet
gebeurde en waarom de stoomboot op dien datum
door de bewindhebbers der Maatschappij niet
werd opgevorderd, of over de daarvoor bedon-
gene schadevergoeding niet werd besohikt, al
weer een raadsel. De Heer Yeth deelde mij mede
dat Hem op handslag door de fabrikanten was
beloofd, dat met de stoomboot op 20 Aug. de proef
vaart kon worden gedaan, en daarvoor de gasten
waren geïnviteerd aan die proefvaart deel te
nemen. Ik verzekerde Ilem echter, dat no. 1 de
nakeuring van ketel etc. nog niet had plaats
gehad, dat het stoomstuurstel nog op de boot
gemist, nooh geen ankerspil enz. enz. was aan
gebracht, er dus nog acht dagen minstens toe
noodig waren, eer de proeftocht kon plaats heb
ben.
En wat gebeurde, 28 d.v. werd de proefvaart
gedaan, 16 Sept. maakte de Stoomboot Sommels
dijk haar eerste vaart van Dordreoht naar Mid
delharnis en op het oogenblik is de boot volgens
voorsohrift en vereischte zeewaardigheid nog
niet klaar, en zal zoo lang deze Directeur aan
het roer der Maatsohappij staat, wel nooit in
orde komen zooals het behoort.
Dat mijne opmerking van de Vakkennis der
Directeur juist was, ik verwijs UEd. naar dj
dienstregeling, driemaal in veertien dagen veran
derd, ja zelfs lees ik in 't Vaderland in plaats
van Middelharnis, (en dat woordelijk) Middelburg,
dus hoe aoouraat die advertentie is, kan ieder
een vatten, en den stoller er van de eer.
Dat er onder zulke leiding niets van dienst,
nooh stoomboot kan tereeht komen, is dunkt mij
klaar, er is niet de minste leiding of ontzag,
nooh in de administratie door den Direoteur, nooh
met het oog op dienstregeling en kommandoder
boot, noch met het oog op de uren vau vertrek,
of controle op de maohinekamer; bij v. het was in
Dordreeht bij het Havenbestuur geen eens
aangevraagd, de stoomboot dagelijks van de
tweedaagsohe aanlegplaats aan de Bomkade kon
gebruik maken, de ligplaats niet vrij zijnde
volgde er weer oponthoud en stukkenmaken uit,
waar foor natuurlijk de Direoteur in zijn dom
heid, gesteund door de Heeren Kieviets en van
Reede van Papendrecht, de Kapitein aanspra
kelijk maakte, even als de reis, van Rotterdam
18 Sept. 's nam. 6 uur 10 min., naar Middel-
harnie, voor het toen genoeg bekende indioident
den Kapitein alles werd toegedioht, door een
man wiens grootste populairiteit in zijne dom
heid bestaat. En zoo kan ik doorgaan, doch wil
eindigen en wel dat den Direoteur den treurigon
moed heeft gehad mij als Kapitein der stoom
boot Sommelsdijk te ontslaan, onder de laff j
aantijging van onkunde, wat ik natuurlijk door
mijn onderteekening logenstraf; mijn naam als
varensman kunnen mij de mannen van het bestuur
der Maatschappij Haringvliet niet nemen, wel
de betrekking als Kapitein, doch ik was nog
ten minste in de gelegenheid, om van hun, naar
hunne zienswijze veroordeeld te worden, doch do
Heeren Hoek en Witvliet, sohippers van Middel
harnis Sommelsdijk Dordrecht, zijn door hen,
zonder zij hun oapiciteit konden toonen, ver
worpen.
De geschiedenis van de opriohting der gen.
Maatsohappij is te goed bekend, en zoo weinig
adrem en vereerend, dat het mij niet lust daar
nog op terug te komen, alleen dit nog;
Het is noodig, dat er aan de onhoudbare toe
stand in het beheer van Administratie en he
kommando, op de stoomboot Sommelsdijk en dit
vooral met het oog op de veiligheid der passa
giers, goederen en vee, een einde komt.
De Direoteur stelt in zijne wijsheid een
kapitein op de boot aan, en wel een vroegere
beurtschipper van Dordrecht op Dirksland, een
man die roekeloos genoeg het kommando door
hom aanvaard, in handen van anderen overgeeft
zioh zeiven daarmede een mandaat van onkunde
gevende, terwijl hij, gelijk een kweekeling togen
betaling van f2,50 per week, door zijn stuurman
tot Kapitein wordt opgeleid.
Als gevolg van het eigenaardig kommand
op gen. stoomboot verdient wel opmerking, dat
de dienst, en wel Vrijdags, Middelharnis door
het Spui naar Dordreoht en terug, op Yrijdag
8 d. m. niet is uitgevoerd, althans de terugreis
is van Dordrecht naar Middelharnis niet door
Ket Spui, maar langs da Willemstad volbracht.
Wel een poging om het vertrouwen te wekken.
Nu geef ik het geacht publiek van het eiland
Overflakkee en Goedereede het reoht hier mij
te oordeelen na hetgeen ik hier nedersohreef en
wat niets als waarheid bevat, daar ik bereid
ben, dit voor de bevoegde autoriteit te beves
tigen.
UEd. Dankzeggend, Mijnheer de Redacteur,
Hoogachtend,
HENDRIK L. YAN DEVENTER.
Gepatenteerd Sohipper en Kapitein, Afg. -
vaardigde naar de Rijnoommissie, zitting
in Mannheim 1892.
