Yrijdag 26 Juli 1865.
Tiende Jaargang No. 569.
Antirevolutionair
Orgaan
r^m!t m ftïl
IN HOC SIGN O VINCES
uitgever:
T.BOEKHOVEN.
SOMMEMJ&IHJÜ.
Alle stukken voer «Ie Medacfie bestemd,
Aclvertesitlëai en verdere Administratie franco toe te zenden aan den Uitgever.
Wat sat het nu sijn
Na langer dan een jaar wachtens
is eindelijk de kieswet-Van Houten
bij de Tweede Kamer ingekomen.
Door velen werd zij met nieuwsgie
righeid en belangstelling tegemoet
gezien, vooral ook, als men gedacht
aan wat er zooal met de wet-Tak
is voorgevallen. Zooals men weet
sluit de Grondwet het algemeen
stemrecht uit, daar men, om kiezer
te zijn, moet wezen mannelijk Ne
derlander en bezitten moet kenmer
ken van geschiktheid en welstand,
bij de wet vast te stellen. Op die
befaamde kenmerken is de vorige
kieswet feitelijk gestrand. De tegen
standers waren van meening, dat Tak
geen „kenmerken" gaf. Men eischte
„positieve kenmerken," die dan bo
vendien nog „voldoende" gekeurd
moesten worden. De taak die v.
Houten te volbrengen had, was dus
alles behalve gemakkelijk. En men
vraagt nieuwsgierig hoe v. Houten
het aangelegd heeft, om te slagen.
We zullen trachten onzen lezers in
hoofdzaak duidelijk te maken, hoe
het nieuwe wetsvoorstel in elka&r
zit. Terwijl we dan allicht in een
volgend artikel den indruk kunnen
weergeven, door het voorstel op ons
gemaakt. Er is toch tijd genoeg, daar
het nog een paar maanden duurt,
voor het in de afdeelingen onder
zocht wordt en nog ruim een half
jaar (op zijn gunstigst) voor het in
openbare behandeling komt. Om daar
bij onze lezers niet door algemeen
heden te vermoeien, zullen we een
concreet geval nemen en aan de
hand van het wetsvoorstel nagaan,
wie op Sommelsdijk zooal kiezer zou
den worden.
Voor alle dingen dan is noodig,
om tot de stembus toegelaten te wor
den, dat ge van het mannelijk ge
slacht zijt en den leeftijd van vijf-
en-twintig jaren hebt bereikt. Yoor
ge zoo oud zijt, wordt ge niet voor
„vol" gerekend. Beneden dien leeftijd
is men half mensch, half visch, maar
in allen gevalle veel te onbesuisd,
om bij zulk een gewichtige zaak als
het stemmen is, een woordje te
mogen meespreken.
Maar niet alle mannen boven de
25 stemmen mee.
Ge moet het voorrecht hebben in
't laatst verloopen jaar een belas
tingbiljet in huis gekregen te hebben
bf voor de grondbelasting, öf voor
de vermogens-, de bedrijis- of de
personeele belasting. Wat de grond
belasting betreft moet er op dat pa
piertje minstens een gulden van u
gevorderd worden, wat de andere
belastingen aangaat, komt er niet
op aan, wat er op staat. Alleen, ;t
is niet voldoende dat ge zulk een
biljet in huis krijgt, maar (en
dat is 't kwaadst) ge moet het ook
vóór of op 1 Februari betaald heb
ben. Men neme hierbij in aanmerking,
dat er ook een voorstel aanhangig
is, om het personeel te herzien waar
door (als het niet al te veel be
snoeid wordt) de kring van belas
tingbetalers nogal uitgebreid wordt.
Gesteld nu echter, dat ge door
deze hoofddeur bet stembureau niet
kunt binnenkomen, om de eenvou
dige reden, dat ge zoo weinig in tel
zijt, dat men 't de moeite niet waard
keurt, u aan te slaan, dan staan er
nog zij- en achterdeurtjes open, waar
door 't u wellicht gelukt binnen te
dringen.
Ge huurt, als hoofd van 't gezin
of als vrijgezel, een huis en betaalt f 1
of meer huur en ge zijt kiezer. Als
ge b.v. achttien stuivers in de week
betaalt, dan mist ge de noodige „ge
schiktheid en welstand." Men houde
tevens nu en voorts in 't oog, dat we
speciaal 't oog hebben op Sommelsdijk.
In Amsterdam b.v. moet iemand
ƒ2.50 verwonen om door deze zij
deur binnen gelaten te worden. Zijt
ge schipper en eigenaar of huurder
van een vaartuig van minstens der
tig ton, dan staat ook voor u een
apart deurtje open. Yoor ge echter
binnengaat moet ge eerst nog be
wijzen dat ge van 1 Augustus tot
1 Februari uw huisje of schip be
woond hebt. Zijt ge met 1 Novem
ber van woning veranderd mensch,
zonder geschiktheid of welstand, ge
blijft buiten
Er zijn echter nog andere deurtjes.
Wilt ge weten, of ge er door
kunt Let dan op. Stel de wet is
aangenomen. Reken dan eens uit,
hoeveel ge verleden jaar van 1 Janu
ari tot 31 Dec. verdiend hebt. Dat
moet door elkaar ruim zes gulden
in de week zijn. Nu, de tijden zijn
slecht, maar me dunkt, ik zie er al
verscheidenen, die voor meer dan
een deur 't hoofd gestooten hebben
maar nu toch meenen hier binnen te
zullen kom en. Wacht eens even!
Er is één maar bijGe moet om
dit jaar te mogen stemmen van 1
Januari '94 tot 1 Februari '95 on
afgebroken bij één baas geweest, of
voor een onderneming gewerkt heb
ben. Ge kijkt me aan of ik u voor
den gek houd en vraagt, of ik dan
niet weet, dat er in den winter, geen
tien, maar honderden zonder werk
rondloopen. Zeker weet ik dat, maar
ik maak de wet niet. Hebt ge ech
ter een vasten baas en zijt ge graag
kiezer, zorg dan, maar goede vrien
den met hem ie blijven, want hij
kan u, door u één week naar huis
te sturen, beletten deze zijde bin
nen te snappen.
Nog altijd staan er velen, vooral
van de werklieden, buiten. Zijn er
soms nog andere middelen, om de
stembus te bereiken Nog andere
toegangen? [Zeker vrienden.
Geniet ge soms een pensioen van
325 gulden 's jaars Dan kunt ge
hier dit deurtje nog in.
Of we dan met de arbeiders, den
spot drijven We zouden 't niet
graag doen. Er zijn trouwens nog
meer deuren. Maar toch raken we
zoetjes aan aan 't eind.
Hier hebben we er nog een,
waardoor zeker heel wat arbeiders
binnen kunnen komen. Hebt ge soms
sinds 1 Februari '94 een som van
100 op 't Grootboek der Nationale
Schuld staan Wat dat is Die
vraag alleen wijst uw ongeschiktheid
aanStaat ge bij niemand in 't
boek en hebt ge nog geen vijf gul
den schuld Gelukkige maar ge
blijft buiten, of ge moet voor 100
op 't Grootboek hebben staan.
Maar misschien hebt ge 50 op
de Rijkspostspaarbank staan?
Zijn de tijden er niet naar om te
sparen Ja, dat kan ik niet helpen,
maar dan kunt ge ook op deze wijze
niet binnenkomen.
Of ge dan voorgoed b liten moet
blijven
Wacht eens even Hier is nog een
breede deur.
Daar mogen door, zonder verder
eenigen omslag, allen die een exa
men hebben afgelegd als notaris,
beëedigd vertaler, advocaat, procu
reur, auditeur-militair, rechtsgeleerd
lid, advocaat-fiscaal of griffier van
het Hoog Militair Gerechtshof, prac-
tizijn bij het....
Ge verzoekt, maar op te houden
en we voldoen daaraan gaarne.
Al degenen, die op grond van
een en ander binnen mogen komen,
hebben 't recht, te stemmen en voor
de Tweede Kamer en voor de Pro
vinciale Staten. Echter nog niet voor
den Gemeenteraad. Eer daarvoor ge
stemd wordt moeten allen, die of
niets of minder dan een gulden in de
dorpslasten betalen, de dear weer uit.
't Gaat niet aan, alle paragrafen
en artikelen der Kieswet nauwkeu
rig te ontleden. Onze lezers zouden
er trouwens ook niet zooveel belang
in stellen. Op één zaak wijzen
we echter nog. Wordt dit voorstel
wet, dan krijgen we voortaan ge
heime stemming. Niemand krijgt dan
vooraf een stembriefje thuis, waar de
lui hem de deur plat loopen, om het
voor hem in te mogen vullen.' Op
den dag der stemming gaat de stem
gerechtigde naar 't bureau en krijgt
een afgesloten lessenaar, waar hij
een stembriefje vindt liggen met de
namen der candidaten er op. Hij
haalt nu door, wie hij niet wil ot
geeft een teeken bij den naam van
den 'man zijner keuze. Daarna werpt
hij zijn briefje in de bus, zoodat ab
soluut niemand weet, wien hij heeft
gestemd.
Yoor ditmaal laten we 't hierbij,
om een volgend maal, als onze
lezers van een en ander notitie geno
men hebben, nog enkele opmerkingen
over de Kieswet te maken.
Menveb.)
SkEMt AARStü.
Deze Courant verschijnt eiken Yrijdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Amerika bij vooruitbetaling f 3,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
Advertentiën van 1 5 regels 50 Cent elke regel meer 10 cent en 3/2 maal.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/3 maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan
Advertentiën worden ingewacht tot Donderdagmiddag 12 uur.
De afdeeling Zeeland van het Neder-
landsch Rundveestamboek.
De heer E. Yan den Boscii te Goes
Secretaris der Afdeeling Zeeland van.de
Yereeniging „Het Nederland3ch Rund
veestamboek", zendt ons een verslag van
de Zomervergadering Woensdag 17 Juli
te Hontenisse gehouden, waaraan tevens
een gemeensehappelijken maaltijd, bezoek
aan de botertabriek te Kloosterzande
en een rijtoer, door de daar wonende
landbouwers welwillend aangeboden, ver
bonden was.
Het op die Yergadering behandelde
geeft blijk van levendige belangstelling
vooral in de Stierenkeuringen, de be
schrijving van het bezoek derboterfabriek
en van den rijtoer daarentegen heeft
meer ten doel ook de aangename zijde
dezer bijeenkomst te doen uitkomen en
ten slotte doet de genoemde berichtgever
aan de buiten Zeeland wonende leden
van het Ned. Rundveestamboek enkele
mededeelingen over de geringe kosten
van dit uitstapje, om hun dan de vraag
voor te leggen
Gelooft gij niet, dat ook uwe leden
zulk een dag van goedkoope uitspanning
aangenaam zouden vinden, dat dit ook
uwe afdeeling zou ten goede komen en
dat ook bij u landbouwers zullen te vinden
zijn, die hunne rijtuigen zullen willen
afstaan
Wij moeten ons uit den aard der
zaak tot deze korte mededeeling bepa
len, doch daar het gemelde verslag ken
nelijk ook de bedoeling heeft, de andere
provinciale zustervereenigingen tot na
volging op te wekken, vermelden wij
gaarne dat afdrukken daarvan aan ieder
tegen inzending van 5 cent-postzegel
worden toegezonden.
Yan de meerderheid zijn de conservatieven in
het Eiigelsclie ILagerlauis nu reeds zeker.
Ze hebben al 318 zotels bezet; en nog maar oen
twintigtal er bij, en zo zijn sterk genoeg om do
regeering to kunnen aanvaarden.
Nu, die krijgen ze zekersommige conserva
tieven, in hun opwinding over het behaalde
sncces, rekenen vast op een meerderheid van 50
stemmen, en zouden eene van 100 stommen niets
ongewoons achten. "We zullen zien.
Te Newcastle heeft de verkiezingsstrijd aan
leiding gegeven tot ernstige ongeregeldheden.
Verbitterd over de niot-horkiezing van John
Morley, trok een volksmenigte door de straten
en pleegde allerlei} baldadigheden. In de wonin
gen van de toongevende leiders der conservatie
ven werden de ruiten verbrijzeld. Tevens moesten
de kantoren het ontgelden van do Daily Journal
en de Chronicledie Morley heftig haddon bestre
den.
De politie-agonten dreven de menigte uiteen.
Bij het gevecht, dat daarbij ontstond, worden vele
peisonen gewond.
Omtrent de moordenaars van Slamhocloff is
nog niets naders hekend. Tufektschieff is later
toch weer in hechtenis genomen, omdat men in
zijn woning een revolver vond, geheel gelijk aan
die welke door een der moordenaars in zijn vlucht
werd weggeworpen. Haloff, mode door Stamboe-
loff op zijn sterfbed genoemd, is oen handiet van
boroep men vermoodt dat hij de man was, die
door Stamboelofï's kneoht werd aohtervolgd en
ook zeker gegrepen zou zijn, als de gendarmes
den knecht niet tegengehouden haddon.
Anderen oordeelen weer, dat ook die knecht
niet te vertrouwen was, maar in afspraak handelde
met de moordenaars. Volgens den eorrosspondent
der Frankf. doet de politie in Sofia nu haar best
om de schuldigen in handen te krijgen,on vermeer
dert de kans dat zij daarin slaagt.
Dit laatste is ook te hopen voor do Bulgaarscho
regeering, want alleen door het spoedig opsporen
en straffen der moordenaars,kan zij zich vrijpleiten
van de beschuldiging in Woenen en Berlijn
algemeen geloofd dat zij den dood van Stamboe
loff heeft geweuschtoi zijdelings bevorderd.
Zatordag werd Stamboeloff begraven. Uit Karls
bad wordt gemeld,dat vorst Ferdinand waarschijn
lijk niet zelf'zal overkomen naar Sofia maar zich in
allen gevalle zal doen vertegenwoordigen. Altijd,
als de familie hot goodvindt.
Zaterdagmiddag is het stoffelijk over
schot van den vermoorden Stamboeloff
in de kathedraal van Sofia bijgezet.
Yelen hebben nog een laatst bezoek
gebracht in Stamboeloff's huis, waai' het
lijk, met bloemen en kransen bedekt, was
neergelegd. Stamboeloff's vrouw en moeder
waren bij bet lijk gezeten. Het verband
was van bet hoofd Afgenomen, de vreese-
lijko wonden waren zichtbaar. Aan den
voet van het praalbed stond een flesch
met spiritus, waarin de verminkte han
den. Een groot aantal vrienden van den
overledene bleven dag en nacht in het
sterfhuis.
Naar men beweert, was bet vorst Fer
dinand zelf, die het denkbeeld opperde,
om de teraardebestelling te doen geschie
den op staatskosten. De ministers hadden
zich daarmede vereenigd, maar mevrouw
Stamboeloff wilde daarvan niets weten.
Zelfs weigerde zij een krans aan te nemen,
door Ferdinand uit Karlsbad gezonden,
om dien op de lijkbaar te leggen. Yan
daar het besluit van den vorst, waarbij
aan alle staats-ambtenaren en officieren
ten strengste werd verboden, aan de
begrafenis deel te nemen, ten einde
aldus heet bet in bet decreet „mijn
getrouwe dienaren voor verdere beleedi-
gingen te vrijwaren."
De berichten, te Madrid uit Cuba ontvangen j
luiden ongunstig. Eerst werd gemold, dat da
Spaanscho troepen do opstandelingen tnsschen
Bayamo en Manzanille hadden uiteongodreven
Nu evenwel blijkt het, dat maarschalk Campos
de nederlaag leed en door de overmacht werd
genoodzaakt terug te trekken. De Parijsche Temps
vernoemt over dit treffen de volgende bijzonderhe
den
Campos, de vechtgeneraal in eigen persoon,
rukte aan het hoofd van 200 man cavalerie en een
bataljon infanterie naar Bayamo op, tc en hij onver
hoeds werd aangevallen door eenige duizenden
opstandelingen onder aanvoering van Maceo en
Gomoz. De Spanjaarden vochten met moed dor
wanhoop en vormden oen carré om Campos, ten
einde de verwoede aanvallen dor opstandelingen
af te slaan.Na een aanzienlijk veriies van man
schappen en officieren deed generaal Santocildes
een charge, om den terugtocht op Bayamot te
dekken cn werd daarbij gedoodCampos leidde
toen in persoon met groote onverschrokkenheid
den terugtocht, en werd tot Bayamo door de
opstandelingen achtervolgd.
De maarschalk seinde aan generaal Valdes to
Holguin en generaal Navarro te Santiago, om
zich met versterkingen naar Bayamo te begeven.
De Spaansche regeering zal vóór het einde der
maand 6 batterijen zenden, en met September nog
30,000 man
In brieven van Cuba wordt geconstateerd, dat
de opstand in het centrum van het eiland
tooneemt, en in de groote bladen wordt deze
voorstelling van zaken bevestigd.
Volgens den Times-correspondent te Havanna
tellen de opstandelingen reeds 12,000 man,
gewapend met geweren en kanonnen, en 15,000
man die enkel met machites gewapend zijn. In
het open veld zouden de Spaansohe troepen
deze strijdmacht gemakkelijk vernietigen, doch de
opstandelingen wagen zich niet aan oen beslissen-
don slaghun taktiek is, door het voeren van
oen guerilla, den vijand, die hen in hun horgen
moeilijk kan bereiken, af te matten en uit ta
putten. Met don steun en de hulp die zij van
buiten ontvangen, kunnen ze deze tatiek lang
genoeg volhouden.
Daarbij komt nog ietsBij hun volslagen
onbekenheid mot de topographic en de wegen
van hot land, en bij den onwil dor bovolking,
om hun inlichtingen te geven, is het don
