Vrijdag 16 Maart1894.
Negende Jaargang No. 137.
Antirevolutionair
Orgaan
t ii i ii- ii n i. u .'ui-; n ii f. üsj ramsi
FEUILLETON.
Jodenvervolging in Rusland,
IN HOC SIGNO VINCES
DE YERSTOOTENEN
De Crisis.
Zoo is dan de kieswet, waar zoo
lang en breed over gedebatteerd is,
door den Minister ingetrokken. Het
amendement-De Meyier, bedoelende
(na driemaal gewijzigd te zijn) het
kiesrecht te verleenen aan alle hoof.
den van gezinnen, die in een woning
gehuisvest zijn van één vertrek met
keuken of achterhuis, en aan alleen-
wonenden en inwonenden, die een
vertrek met een haardstede hebben
welk amendement werd aangenomen
met 57 tegen 41 stemmen was den
heer Tak te kras. Ofschoon hij dit
amendement niet vóóruit onaanne
melijk verklaard, wèl ontraden had,
stond hij onmiddelijk nó de aan
neming op om aan de vergadering
mede te deelen, dat daardoor het
karakter van het Regeeringsontwerp
verloren zou gaan, en dat hij het
dus niet verder wenschte te verde
digen.
Deze slag is menigeen onverwacht
op het lijf gevallen. Zij, die zoo'n
beetje „tusschen door" wilden zeilen
zij die inzagen, dat een belangrijke
uitbreiding van het kiesrecht toch
niet meer is tegen te houden, maar
die het tevens nog gaarne wat be
perkt willen houden, hoopten, dat
de Minister zich ten slotte wel bij
het amendement zoude neerleggen.
Nu hij dit niet deed, wordt er
gejuicht èn door de conservatieven,
omdat nu die „akelige" wet van
de baan is, èn door de radicalen,
omdat de heer Tak geen water in
zijn wijn heeft willen doen.
Nu, de vreugde der conservatieven
zal spoedig voorbijgaan, want ken
nelijk wenscht de meerderheid van
ons volk finale uitbreiding, en tegen
dien stroom is moeielijk op te roeien
De toekomst is aan de voor dit doel
radicaal-gezinden. Als het tegenwoor
dig Kabinet heenging en een meer
behoudend Ministerie optrad met
eene meer gematigde kieswet, zou
dit den gang van het politieke werk
36.) OP DE
HOOFDSTUK X.
TIJDING UIT EEN VER LAND
EN NIEUWE HOOP.
Alexandrowitsch durfde nu niet langer
te vertoeven, maar hoopte in de gele
genheid te zullen wezen nader naar hare
omstandigheden te vernemen. Na zijn
vertrek verliet ook Rebekka de kamer,
en begon onder tranen en gebed haar
kleederen in te pakken. Eenige nren
later trof Alexandrowitsch haar aan bij
de familie Baltikof, waar zij, op Ruth's
verzoek, opname gevonden had, althans
voor eenige weken, en in dien tijd hoopte
zij antwoord te ontvangen uit Odessa.
Levi Baltikof stelde zich daardoor
wel onder verdenking van tot het geloof
der Christenen over te hellen, en dit zou
hem bij velen zijner geloofsgenooten in
groote verachting brengen doch zijne
goedhartige natuur kwam er tegen op
een hulpeloos meisje onbarmhartig te
vorstooten en aan allerlei ellende prijs
te geven, en bovendien miste hij dien
farizeeschen ijver voor de godsdienst
zijner vaderen, waardoor het hem mogelijk
geweest zou zijn elk gevoel van medelijden
te smoren. En wat Ruth betrof, zij was niet
bij machte geweest ook maar den min
sten tegenstand te bieden of een wei
gerend antwoord te geven aan Nathan's
meest geliefde zuster want tot in het
diepst harer ziel was zij geschokt, al
lerlei twijfelingen van vroeger waren
met vernieuwde kracht bij haar opgere
zen, en zij kreeg een gevoel, alsof de
laatste steun haar ontzonk, toen ook
thans, als zij dan ook duidelijk hun
afwijkende gevoelens omschrijven.
Dan kan de andere an tire v. kiesver-
eeniging bij herstemmingen ook met
haar onderhandelen.
Maar zonder eenig beding zich bij
de liberalen voegen, dit is voor
„christelijk-historischen" een poli
tieke zelfmoord, een schandelijke de
sertie.
Het denkendstdeel
van de natie.
De liberalen hebben zichzelf lan
gen tijd „het denkend deel" van de
natie genoemd. Maar nu zijn zij
overtroffen door hun kleinkinderen.
In eene te St. Anna Parochie
gehouden lezing heeft, luidens een
verslag in de N. Rolt. Crt. de heer
Domela Nieuwenhuis de verdeeldheid
onder de socialisten hieruit verklaard,
dat deze landgenooten veel „naden-
kender" zijn en daardoor ook veel
zelfstandiger optreden dan de andere
partijen.
Op die manier gaat toch van
gemeld liberaal testimonium de glans
wel een beetje af, want men kan nu
eens opmerken waar al dat „denken"
buiten Gods "Woord om toe leidt.
Het is een ladder, die al naar
beneden voert; die de „zelfstandigen"
op de verschillende sporten in on
derling gedrang en onderlinge ver
deeldheid houdtmaar die de lieden
toch allengs meer doet omlaag schui
ven.
Tusschen de leden van het geheele
gezelschap blijft evenwel verband
de overgangen zijn geleidelijk. Wie
kan b.v. nauwkeurig zeggen, welke
liberale Kamerleden tot de oud-
liberale partij behooren, en welke
tot de radicale? En wat nu de
socialisten betreft, de heer D. N. heeft
ze onderscheiden in parlementaire of
autoritaire èn revolutionaire of li-
braire socialisten van de eerste soort
heeft hij gezegd, dat zij door kies
recht-uitbreiding hun doel willen
bereiken, dat zij het program der
Er komt dus geen eind aan al
het splitsen en sorteeren, en wie
geeft de grenzen aan tusschen al die
familieleden
Deze laatste uitdrukking is niet
te sterk.
Want hoe groot naar het aange
zicht de verwijdering ook is, de
familietrek van Gods miskenning
in de politiek blijft toch aan allen
gemeen. Bij hen allen heeft het
woord „zelfstandig" oen geheel an
dere beteekenis dan bij dezulken,
die gelooven aan onfeilbare aanwij
zingen voor het uitgangspunt en de
richting van het politieke leven.
Of korter gezegd, langs geheel de
lange linie, die loopt van de conser
vatieven tot de anarchisten, vindt go
overal, dat men de politiek laat rus
ten op het menschelijk denkenter
wijl de antirevolutionairen of ehriste-
lijk-historisch-gezinden zich met hun
denken baseeren op het vaste fun
dament van Gods Woord.
Kou liet waar xiji;
„Eveneens was het onzen tijd voor
behouden" zoo lazen wij in het
Nieuws van den Dag" op 20 Febr.
jl. in een aitikel strekkende tot
verklaring' en tot aanprijzing van het
politieke leven „de menschen tot
het algemeen inzicht te hpbben ge
bracht, dat politiek niet is een baat
zuchtige strijd van personen en par
tijen tot hunnen strijd in den diep-
sten grond worden gedreven door
beginselen. En beginselen van staat
kunde wortelen in de geheele levens-
en wereldbeschouwing van den
mensch.''
Zou het waar zijn, zoo schrijven wij
hierachter. En wij bedoelen hiermee
Israëliet om aan een universiteit te wor
den toegelaten, om ook maar een wei
nig hoop te kunnen koesteren, dat zoo
iets binnen eenige jaren zou kunnen
gebeuren. Wel zou hij nog eenigen tijd
moeten besteden aan voorbereidende stu
die, doch ik vrees, dat slechts nieuwe
teleurstelling hem wachten zullen."
„Ik ben het volkomen met u eens,"
zei Alexandrowilsch, „doch meen de
bezwaren wel uit den weg te kunnen
ruimen. Wat het eerste betreft, zou ik
u willen verzoeken, mij toe te staan de
zaak zelf met mevrouw Waiscovitz te
bespreken, daar ik toch naar Odessa denk
te vertrekken en haar uit naam van uw
echtgenoot een bezoek te brengen. Keurt
uwe schoonmoeder het plan goed, dan
zou ik door middel van invloedrijke
vrienden hem wel toelating kunnen
verschaffen, wellicht aan de hoogeschool
te Odessa of anders in Moskou."
II?
Deze Courant verschijnt eiken Trfjdag.
Abonnementsprijs per driemaanden franco per post 50 Cent.
Amerika bfjveoruitbetaling f 3,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
Advertentiën van 1 5 regels 50 Cent elke regel meer 10 cent en 3/2 maal.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan
Advertentiën worden ingewacht tot Donderdagmiddag 12 uur.
Alle stufefeen voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te zenden aan den Uitgever.
maar vertragen, en zou na korten
tijd de electorale quaestie opnieuw
aan de orde moeten komen. En
dan want wij leven snel en de
Socialisten zitten niet stil zou
dit wellicht met heel wat moer
rumoer gepaard gaan dan thans.
Daarom, ook al hadden wij veel
liever gezien, dat de heer Tak het
amendement-De Meyier vóór de stem
ming even duidelijk onaannemelijk
had verklaard als eenige dagen te
voren het amendement-Mackay-Van
Alphen op art 3, nu eenmaal
de beraadslaging over de wet gestaakt
is, hopen wij dat eene nieuwe Kamer
haar weldra zal kunnen hervatten,
en dat de wet or dan door zal gaan
zonder beperking (want het stellen
van den eisch, dat de kiezers bij
hun woonvertrek, als zij een huis
gezin hebben, ook nog een keuken
of achterhuis moeten kunnen aan
wijzen. beperkt vooral op de dorpen
veel te sterk;) veeleer met eenige
verruiming, n.l. door het laten weg
vallen van de schrijfproef. Doch laat
ons afwachten wat de toekomst baren
zal. Terwijl wij deze regelen schrij
ven (Maandag) is er nog niets van
de Regeeringsplannen bekend. Moge
God ons volk bewaren voor onstui
mige revolutionaire woelingen. Geve
Hij wijsheid aan de leiders en on
derworpenheid aan geheel de natie.
Hij alleen is het machtig. Hij ver
andert de tijden en stonden.
„Christelijke" liberalen.
Op sommige plaatsen richten enkele
kiezers, die het in de antirevolutio
naire kiesvereeniging niet meer naar
hun genoegen hebben, een apart ver-
eenigingske op, omdat zij zich toch
ook niet bij de Liberalen willen voe
gen, en „christelijk-historisch wen-
schen te blijven.
De Vaderlanderhet orgaan van
Dr. Bronsveld en zijne vrienden,
raadt dezen maatregel af, en acht
het beter, dat zulke malcontenten
voortaan met de liberalen medeloopen,
want immers er zijn ook
wel „christelijke" liberalen, zeer gods
dienstige mannen zelfs, al bewegen
zij zich wat vrijer in de politiek
Dit lezende kwam ons te binnen
hetgeen wij Dr. Schaepman (nu juist
geen medestander van Dr. Bronsveld,
maar dan toch wel waarlijk een
„christelijk" man) eens hoorden
zeggen, to n hij bezig was voor eene
roomsche kiesvereeniging de Gelling
te bepleiten, dat de Roomschen wèl
met de Antirevolutionairen, maar
niet met de Liberalen kunnen sa
menwerken: „Wij ontkennen niet"
aldus riep hij met verheffing van
stem uit dat vele liberalen niet
gaarne dat plechtanker in het leven
zouden willen missen, hetwelk zij
„God" noemen; maar dien God,
die óveral gediend wil wezenniet
slechts in de kerk, maar ook in het
werk ook op het kantoor en op den
akkerook in de school en in de
vergadering der volksvertegenwoor
digers neen dien God erkennen zij
niet."
Kan Dr. Bronsveld dat nu op
goede gronden tegenspreken O neen,
maar hij zelf vindt het ook zoo noodig
niet, dat de godsdienst in de politiek
getrokken wordt. Ilij is dus in dit
opzicht „liberaal".
Intusschen wil hij geen afstand
doen van den naam van godsdien
stig te wezen, en daarom raadt hij
andere „christelijk" gezinden om
maar zijn spoor te volgen.
Nu, het is er mij dan ook een
„godsdienst" en een „christendom"
naar, als men in de kerk Christus be
lijdt, en in het staatsburgerlijk leven
Hem verloochent
Eerlijke en nadenkende christenen
kunnen zich in zulk eene positie
onmogelijk schikken. Als zij hun
afwijkende inzichten meenen te moe
ten propageeren, en voor dat doel
een nieuwe vereeniging oprichten,
toonen zij ten minste karakteral-
Rèbekka beleed, dat Jezus Christus de
belootde Messias was. Zij wist niet meer,
waaraan zich vast te klemmen het eene
ontzonk baar, en het andere durfde zij
niet aangrijpen. In dien geest schreef
zij ook aan Nathan, en zij smeekte hem
toe te zien, dat hij, behalve door de
menschen, ook niet door God verstooten
zou worden, zoodat hij dan nimmer deel
zou hebben aan de heerlijkheid, die
Israël wellicht waohte; tevens beloofde
zij hem echter aan zijn verlangen te
voldoen van nauwkeurig de Schriften te
onderzoeken, hoewel het haar voorkwam,
dat dergelijke studie liever aan de Rab
bijnen moest worden overgelaten.
Rebekka was juist bezig aan haar
broeder te schrijven, toen Alexandro
witsch inkwam, en, terwijl zij zich
haastte den brief af te maken, trad hij
in gesprek met Benjamin, en bood aan
hem op zijne kosten te laten studeeren
aan een fier universiteiten. De oogen
van den jongeling schitterden, de lucbt-
kasteelen, zoo kort geleden ingestort,
rezen plotseling weer op voor zijn ver
beelding indien het hem gelukken mocht
zijn diploma te behalen, dan was zijne
vrijheid niet langer beperktzijn lieve
moeder zou dan eindelijk de benauwde,
drukkende atmosfeer van een overbe
volkte stad in het Jodengebied kunnen
verlaten. De weg tot eer en aanzien
stond voor hem open, en zoo was er dan
reeds één scheidsmuur tusschen hem en
Olga weggeruimd
„Welnu, hoe denkt ge er over? vroeg
Alexandrowitsch glimlachend. Aarzelend
keek Benjamin naar zijn moeder, die
minder met het voorstel ingenomen
scheen.
„Zijne grootmoeder heeft tot heden
toe voor zijn opleiding zorg gedragen,"
sprak zij, „wij zouden dus eerst hare
meening h'erover moeten weten boven
dien is de kans al te gering voor een
radicalen overnemen, en wèl voor
afschaffing van 't privaat bezit zijn,
maar zonder zich daar voorshands
druk mede to maken. De tweede
soort acht hij best vereenigbaar met
de „communistische" anarchisten,
welk soort weer wordt onderscheidon
van de individuëele anarchisten.
(Wordt vervolgd.)
mm i
Dan toeh zou het wel verworpen zijn