argumenteerenmaar zij moeten dan
ook erkennen, dat wij menschen
volstrekt niet weten wat waarheid
is; alsmede, dat de „vormen" van
rechten en plichten slechts door de
mode van den dag worden bepaald.
Acht Mevr. v. Calear dit laatste
soms al te gewaagd, zij zoeke dan
weder te keeren tot „de verouderde
geloofsvormen van onze voorvade
ren," en tot „de op kerksynoden
gesmede leerstukken," welke volgens
hare meening „gerust kunnen ver
roesten." Een ideeën-godsdienst
laat zich niet aan anderen voorstellen
of aanprijzen. Slechts de geloofsbe-
vinding, die de door Gods Geest
gewerkte vormen in acht neemt,
geeft kracht voor het leven in de
maatschappij.
Te Utrecht is onlangs groote er
gernis gegeven aan het christelijk
publiek door het opvoeren van „Pas
siespelen" (d. w. z. conjediestukken,
waarin het lijden en sterven van
Christus, den Zaligmaker van zonda
ren wordt nagebootst.) Er was door
vele ingezetenen een adres aan den
Raad ingediend. Prof. Yaleton had
in de Utrechtsche Courant gewaar
schuwd, en Ds. Klaarhamer in de
TJtr. Kerkbode; maar toch had de
plaatselijke overheid dc opvoering
niet beleteerst toen er volksoploopen
door ontstonden, werd deze heilig-
schennende tooneelarbeid te Utrecht
gestaakt, 'en vertrok het (uit Duitsch
land overgekomen) tooneelgezel-
schap naar Rotterdam.
Het valt gemakkelijk te gissen,
waarmede de voorstanders van zulke
„passiespelen" hun zaak pogen te
verdedigen. Zie, zeggen zij, de comedie
dient om door aanschouwelijke voor
stellingen een levendigen indruk van
gebeurde feiten te geven, en om met
behulp van de kunst, evenals door
schilder- en beeldhouwwerk den
menschen wat te leeren.
Van het roomsche standpunt ge
zien, hebben zulke argumentem nog
eenige waarde. In de middeleeuwen
werden de passiespelen dan ook ge
durig uitgevoerd door gemaskerde
acteurs onder begunstiging van
de geestelijkheid. Maar toch wordt
er thans gelukkig ook van roomsche
zijde ernstig tegen geprotesteerd, o.
a. door Jan Holland in de Tijd. Deze
merkt terecht op, dat het doek van
een schilder of het hout of steen
van den beeldhouwer, als er geen
bijzondere gebreken aan kleven, neu
trale stoffen zijn, die den vorm van
hetgeen de kunstenaar wil voorstel
len, op onschuldige, stille wijze
weergeven, zonder neven- of tegen-
gedachten op te wekken; maar dat
dit met levende voorstellers geheel
anders is, omdat deze door hun toon,
gebaren, kortom door geheel hun
voorkomen onder het voorgedragene
iets bijmengen, waardoor in een
schouwburg niet zelden de lach- en
spotlust bij het publiek wordt opge
wekt; iets, dat de ontwerper en
rangschikker van de voorstellingen
niet kan terzijde stellenen waar
door in eik geval het heilige gemeen
wordt gemaakt.
Uit een gereformeerd oogpunt ge
zien, beteekent het argument van
„aanschouwelijk onderwijs" totaal
niets, en wekken de passiespelen en
kel ergernis. Immers, hier geldt, dat
het Koninkrijk Gods niet met uiterlijk
gelaat komt. Gods Geest heeft'zulke
hulpmiddelen nietnoodig. Bovendien,
en dat is reeds het hoofdbezwaar,
wordt alle uitwendige afbeelding
van God en Zijn eigenschappen, hetzij
dan door levende of door doode
figuren, rechtstreeks verboden. Maar
wat dan te oordeelen over het neer
trekken van de heiligste beelden in
den kring der lachlustigenwat te
zeggen van [het „nadoen" van het
roerendste lijden, om der zonde wil
noodzakelijk geworden; en zulks op
een plaats, waarheen het bont ge
kleurde publiek optrekt om eens een
„verzetje" te hebben. Is het geen
schande voor Nederland, dat zulke
passiespelen nog een oogenblik heb
ben kunnen plaats vinden in één
harer voornaamste steden, in een tijd,
waarin meer dan ooit de gemengdheid
onzer natie aan het licht treedtin
een tijd, waarin zoo telkens herin
nerd wordt aan het van ouds
christelijk en sedert de 16e eeuw,
p otestansch karakter onzer natie;
in een tijd, waarin allerlei groote
gevaren op stoffelijk en zedelijk ge
bied onze natie bedreigen, en de
bespotting van het heilige reeds aan
zoovelen ergenis geeft. Er zijn toch
uitersten, die ieder moet mijden.
Het lijden van Christus, wie kan
het ook nabootsen? Wie zou bij
machte zijn om in eenigen vorm uit
te drukken, wat er omging in de
ziel van Hem, die zelf geen zonde
gekend of gedaan heeft, en die noch
tans de felste uitingen der zonde om
zich heen moest aanschouwen en den
toorn Gods daartegen in Zijne ziel
moest dragen.
Wij weten het, op modern stand
punt is het anders. Daar kan men
den Christus even goed ten tooneele
voeren als elk ander menschhem
slechts tot een voorbeeld stellende.
Maar zoolang de moderne godsdienst'
nog niet officieel tot Staats-„gods
dienst" is gemaakt, en er nog hon
derdduizenden in ons land wonen,
die den Verlosser van zondaren in
zijn Middelaarswerk eeren, is het
zeker hoogst gewaagd om zulke on
heilige manoeuvres als het opvoeren
van passiespelen toe te latenen is
het wel te betreuren, dat er slechts
door een luidruchtig, oproerig protest
in de Bisschopsstad een einde aan
gemaakt kon worden.
Verkiezingen.
Plaatselijk Nieuws.
Sommelsdijk, 5 April. In deze ge
meente doet zich een geval van mazelen
voor.
denken van te behouden, sneed zij het
koord los, waarmede een oude linnen
omslag, tot bewaring van den band, ron
do* het boek was vastgemaakt. Dejom-
slag viel in hire handen, en daarmede
twee geel geworden papiertjes: elk van
deze was een banknoot van 500 pond
sterling. Op de keerzijde van de eene
•tond, met de hand harer moeder ge
schreven: „Wanneer gij in nood zijt,
zij de Heilige Schrift uw toevlucht". Op
de andere was geschreven door haars
vaders hand: „De ooren van uwen he-
melschen Vader zijn nooit gesloten."
De verkoop werd terstond gestaakt en
de vrouw droeg dankend en lovend haar
Bijbel naar huis en met dezen de gevon
den twaalf duizend gulden.
AOLBERCA I»I:BK M1IUË.
De president der Fransclie Repu
bliek beleeft weêr moeijelijke dagen. Voor
dc zooveelste maal sedert hij de regeering
aanvaardde, zit hij zonder ministers.
Het gekeele ministerie toch heeft ont
slag genomen, daar het ter oorzake der
begrooting, met de Senaat in botsing
gekomen is. Eenige voorgestelde nieuwe
belastingen werden verworpen, zoodat de
uitgaven 40 millioen hooger waren dan
de ontvangsten, wat de leden der Kamer
zeer ontstemd heeft, 't Is anders in Frank
rijk ook al als bij ons, steeds nieuwe
belastingen, zonder dat oude heffingen
afgeschaft worden. Zelf zoekt men steeds
naar nieuwe voorwerpen die belast kun
nen worden. Voorgesteld was: eene be
lasting op de beursoperatiën, idem op
piano's, op livreien, op rijwielen! De
Senaat kon zich hier, zooals wij zeidden,
niet meê vereenigen, doch vergat, andere
bronnen aan te wijzen, waaruit de steeds
stijgende uitgaven kunnen besteden wor
den.
Hoe het zij, president Carnot moet
maar weêr zorgen dat hij eenige mannen
vindt, die genegen zijn de erfenis hun-
nor voorgangers te aanvaarden. Men
heeft hem een Kamerontbinding aange
raden, maar, na al hetgeen in den laat-
sten tijd aan den dag gekomen is, kan
men wel begrijpen, dat de president
huivert om hiertoe over te gaan. De
uitzetting van den Duitschen correspon
dent uit Frankrijk heeft sommige Duit-
scke bladen zeer krassche artikelen doen
schrijven, en is niet bevordelijk aan de
goede .verstandhouding tusschen beide
natiën. Vooral het feit, dat hij en zijn
gezin bij zijn vertrek door een troep
volks beleedigd werd, en met steenen
gegooid, zonder dat de politie maatregelen
genomen had, heeft veel kwaad bloed
gezet.'
Bismarck heeft zijn 78ste geboortefeest
gevierd. Heton:brak niet aan betuigingen
van symphatie uit alle oorden der wereld.
De gezondheids toestand van den jubilaris
is in den laatsten tijd uitnemend.
In België sukkelt men nog steeds,
om den juisten grondslag te vinden voor
toekenning van het kiesrecht. Nu weer
wil men het toekennen aan ieder die 2
jaar opdezelfde plaats gewoond heeft, en
25 jaar oud is. 't Is om zeeziek te wor
den, zoolang als er nu reeds geloofd en
geboden wordt door de verschillende par
tijen, om tot eenstemmigheid te komen.
De Koningin-Regentes van Spanje
heeft, met het oog op den minder gun-
stigen staat der financiën, aangeboden
twee millioen op haar civiele lijst te laten
vallen. De Minister President Sagasta
heeft dit edelmoedig aanbod afgewezen,
als zijnde deze bezuiniging' niet overeen
te brengen met het prestige der monarchie.
Onder het Ministerie Canovas heeft de
Regentes dit óok al eens voorgesteld.
H. M. heeft reeds vroeger afstand ge
daan van haar pensioen als Koningin-
weduwe.
Uit HEuiU Amerika komt zoowat
wekelijks een bericht omtrent revolutie
of samenzwering, ook nu weêr.
In Brazilië hebben de regeerings-
troepen de handen vol, om een opstand
te dempen, ja, volgens de laatste berich
ten, leden zij zelfs een ernstige nederlaag.
En uit de republiek Costa Bica
meldt men
Te San José, is den 27sten 11. eene
samenzwering ontdekt, ten doel hebbende
zich meester te maken van citadel en
tuighuis, waar de samenzweerders zich
dan zouden wapenen, om dan verder het
geheele land in opstand te brengen.
De Regeering liet de samenzweerders
begaan tot op het laatste oogenblik, be
trapte hen nagenoeg op heeterdaad en
rekende hen toen in, waarna de staat
van beleg werd afgekondigd.
Zoo is er aan menige plaats onrust en
spanning. Q-eheel Zuid Amerika is het
land der omwentelingen. De Roomsche
Kerk, die daar overheerschende is, schijnt
op staatkundig gebied weinig invloed
uit te oefenen.
Te Utrecht zou jl. Woensdag een
22-jarige dienstbode in het huwelijk
treden. Alles was reeds voor deze plechtig
heid in gereedheid gebracht, alleen de
bruidegom, die sedert kort bij- zijn aan
staande schoonouders inwoonde en des
morgens reeds vroegtijdig was uitgegaan,
om een paar boodschappen te doen, ont
brak nog op het appèl.
De bruidegom was en bleef weg en
hoeft sedert niets meer van zich doen
hooren.
Het gekste is echter nog, dat de politie
thans in het zaakje is gemengd, daar
later is gebleken dat tegelijk met den
bruidegom ook een nieuw pak en andere
kleedingstukken, den vader der bruid
toebehoorende, zijn verdwenen.
Bij de Katfcenburgergracht te Am
sterdam is Donderdag een schoolknaap
door een raugeerende trein overreden en
gedood.
In de vorige week werd de heer
J. Delver, paardenhandelaar te Alkmaar,
te Meppel door een paard tegen de buik
getrapt; thans is hij aan de gevolgen
overleden.
Zekere Willemsen, te Nijmegen, die
aan vallende ziekte leed, is aldaar in
een beerput gestort, waaruit hij levenloos
werd opgehaald. Hij laat een weduwe
met zeven kinderen achter.
Te Leeuwarden viel een schilder
van een hooge ladder; hij bekwam een
schedelbreuk en was onmiddelijk dood.
Een makker, dien hij in zijn val mede-
sleepte, jbekwam slechts een weinig be-
teekenende hoofdwonde.
- Als curiosum brengt de Amersfoort-
sche Ct. het feft in herinnering, dat
Dinsdag juist 25 jaar geleden de zooge
naamde Zweedsche lucifers te Amersfoort
hun intreden deden. In een advertentie,
voorkomend in genoemd blad van 27
Maart 1868 wordt de „nieuwigheid" voor
't eerst aanbevolen, vooral omdat, zoo
luidt de ad vertentie „deze onschadelijke
lucifers verkrijgbaar a 25 cent per pakje
van 10 dozen, zonder zwavel en den
minsten stank of dwalm te geven, buiten
gewoon schoon branden en dezelve goed
blijven in vochtige huizen."
„Thans kan men hier de phosphor-luci-
fers nauwelijks meer vinden, terwijl de
prijs der zoogenaamde Zweedsche reeds
tot 5 ct. per pakje gedaald is."
Uit het Noorden zijn onderscheiden
jongelingen naar Amerika vertrokken,
die een dienstplichtig nummer had den
getrokken. Anderen, die meenden vrij
te wezen, zullen nu voor hen moeten
uittrekken. In de gemeente Beest kon
daardoor niemand vrij loten.
Een aantal Duitschers hebben zich
in den nacht van 31 Maart en 1 April
een half uur verslapen.
Te middernacht zijn nl. in het ge
heele Duitsche rijk de openbare klokken
gelijk gezet met den Midden-Europee-
schen tijd. Overal in Duitschland is't nu
40 minuten later dan in ons land.
Maandag kreeg een arbeider te
Langenboom (gem. Escharen) bij zijn
thuiskomst van zijn vrouw een bord soep.
De smaak er van deed hem denken aan
luciferskoppen, doch hij at de soep, daar
op werd hij onwel, hij begon te braken
en Vrijdag is hij overleden.
De vrouw is als verdacht van hem
te hebben vergiftigd, gearresteerd. De
justitie stelt een onderzoek in. Men zegt,
dat de echtelieden reeds lang in onmin
met elkander leefden, zoodat heftige too-
neelen vaak voorkwamen.
Uit het Zuid-oosten van Drente
zullen binnenkort een aantal jonge ar
beiders naar de Rijnstreken vertrekken,
waar hun onder goede betaling werk is
aangeboden in steen- en pannenfabrie-
ken. De noodige gelden zijn gedeponeerd,
om hun bij vertrek van het noodige
reisgeld te voorzien.
Dinsdagavond wilde een troep van
30 Zigeuners bij de gemeente Dinxperloo
over de grenzen komen. Daar zij van
Bocholt kwamen en Dinsdagnacht daar
ter stede twee brutale inbraken waren ge
pleegd, waarbij voor 4000 mark was ont
vreemd, had de politie bezwaar dit volkje
de hollandsche grenzen over te laten. Tot
des nachts 2 uur had zij werk de Zigeu
ners te doen aftrekken.
Een leerling der H. B. S. te Gronin-
gen is Woensdagavond op zeer noodlottige
wijze om het leven gekomen. Bezig zijnde
in zijn kamer iets op te hangen, plaatste
hij twee stoelen op elkaar. Bij het kantelen
ervan viel de jongeling met een der slapen
op den Kant van een ledikant, waarvan het
ijzer in zijn hoofd drong. De ongelukkige
word door de huisgenooten levenloos ge
vonden.
Passiespelen.
Lessen en Wenken.
Wees bezig. Want niets doen is
nauwelijks begonnen of 't slaat over tot
kwaad doen.
Van al wat vermoeien kan, is niets
doenliet meest vermoeiend.
Die meer slaap neemt, dan noodig is,
heefc minder leven, dan verkrijgbaar is.
Een langslaper is in eigen dienst een
dagdief.
Om ruim te zijn in den arbeid, moet
men gierig zijn op den tijd.
De beste van alle „levensverzekeringen"
is de matigheid.
Wat de rede benevelt, pleegt moord
op de deugd.
Die geen vijand van den drank is, is
geen vriend van het volk.
De drank doet nog meer kwaad dan
de ontucht; bovendien is de helft van
wat de ontucht doet de schuld van den
drank.
Iedereen zegt, dat Noach de eerste
beschonkene geweest is. Wanneer zal
men weten, wie de laatste geweest is.
Hang aan den magneet een gewicht
anders vermindert zijn kracht. Werke
loosheid leidt tot krachteloosheid.
In het district Harlingen moet her
stemming plaats hebben. Van de 2609
uitgebrachte stemmen vereenigde de an-
tirev. candidaat 1281 op zich en de heer
de Vries van Minnertsga 86.
Op den candidaat der liberalen den
heer Bouman werden uitgebracht 883,
op den heer Treub radicaal 323 stemmen.
Reeds nu zóu de heer Heemskerk
verkozen, en dus de moeite en kosten
van een herstemming voork >men zijn,
indien de 86 a. r. kierzers, die hun
stem op den heer de Vries uitbrachten
de eenheid hadden helpen bewaren.
Daar de volstrekte meerderheid 1296
was zou door de getrouwheid der 86
dissentieerenden ruim de meerderheid
verkregen zijn.
Moge het evenwel bij de herstemming
blijken, dat ook deze 86 kiezers hun
belang begrijpen met op den heer Heems
kerk hunne stem uit te brengen.
Bij de jl. week Dinsdag te Vlaardin-
gen gehouden stemming voor een lid
der Staten van Z.-Holland verkregen de
h.h. Waldeck (lib.) 838, Schippers (a.-r.)
961, Schaïk (R.-K.) 642 stemmen.
Er moet dus een herstemming plaats
hebben tusschen de h.h. Schippers
en Waldeck.
DE HUISBIJBEL.
Het volgende viel in Engeland voor.
Eene arme familie verkeerde door allerlei
rampen in grooten nood. De man stierf,
en de treurende weduwe zag beslag leggen
op hare geringe bezitting, die verkocht
werd. Zij was tegenwoordig, toen liet
eene stuk na het andere onder den ha
mer werd gebracht. Eindelijk werd eene
oude huisbijbel te koop aangeboden, die
een oud erfstuk was.
„Laat mij dien ten minste," bad de
arme vrouw.
Maar de man der wet stoorde zich
niet aan haar roerend smeeken. Weenend
greep zij naar het dierbare erfstuk, dat
zooeven een der koopers opmerkzaam
bekeken had. Om er ten minste een aan
€*emeiïft«l Nieuws
De heer J. A. Frangois, directeur
der gemeentelijke gasfabriek en der hoog
drukwaterleiding te Dordt, viel bij zijn
inspectie van den watertoren in een der
reservoirs en verdronk. De heer Frangois,
een zeer geacht ingezetene, was een reeks
van jaren voorzitter van de Ned. Ver-
eeniging van Gasiabrikanten en redactie
lid van het door die Vereeniging uitge
geven orgaan.
Te Rotterdam geboren, was hij nog
©aar 46 jaren oud.
Toen Donderdag de landbouwer K.
P., te Hilversum, den overweg over den
spoorweg met zijn wagen wilde passeeren,
klonk onverwacht het signaal dat de sluit
boom zou vallen. Het paard waarschijnlijk
geschrikt door het onverwachte geraas,
kwam onder den boom door, die tusschen
wagen en paard neerviel, zoodat P. zijn
wagen noch voor- noch achteruit kon krij
gen, terwijl de trein reeds naderde. Er
schoot hem dus niets anders over dan de
strengen door te snijden, waardoor hij het
paard in veiligheid kon brengen de wa
gen werd geheel verbrijzeld.
Onder de gemeente Fijnaart is Zon
dag voormiddag de boerenhofstede van
den landbouwer De Wit afgebrand. Dein-
boedel met 25 stuks vee is eene prooi der
vlammen geworden.
Men meldt uit Amsterdam
Op den Arastel, ter hoogte der
kalkovens, is gisteren middag, Paasch-
Maandag, te ongeveer 5 uur een droe
vig ongeluk gebeurd. Het zeiljacht Annie
der roei- en zeilvereeniging De Amstel
met 12 passagiers, heeren en dames,
aan boord, werd door de stoomboot Vol
harding Elf aangevaren en sloeg onmid
dellijk om, zoodat de passagiers allen te
water geraakten. Zoowel van den wal als
door de bemanning der stoomboot, die on
middellijk stopte, werd alles in het werk
gesteld om de drenkelingen te redden.
Acht hunner waren weldra behouden;
vier personen echter, één heer en drie da
mes, van wie eene een Engelsch meisje dat
voor eenige dagen bij eene Amsterdamschc
familie was komen logeeren, verdronken
jammerlijk. Het treurig werk van het
dreggen werd eerst door de Nieuwer-Am-
stelsche politie ondernomen, later door die
van Ouder-Amstel voortgezetna verloop
van penige uren had men de lijken van
den heer en twee der dames gevonden
naar dat der vierde drenkelinge dregde
men tot diep in den nacht nog te vergeefs.
De Annie was in het nauw geraakt
doordien stroomopwaarts de Volharding
naderde en van de tegenovergestelde
zijde een Goudsche boot het vaartuigje
op de hielen zat. Niettegenstaande een
ervaren zeiler aan het stuur stond, ge
lukte het niet het gevaar te ontzeilen.
Het zeiljacht werd door de stoomboot zoo
goed als door midden gesneden. Onbe
schrijfelijk was de ontzetting, die de
vele wandelaars langs den oever en de
opvarenden der stoomboot aangreep, die
de ramp onder hunne oogen zagen ge
schieden zonder haar te kunnen verhoe
den. Aan de .spoedige hulp, van alle
zijden geboden, is het voorzeker te dan
ken, dat niet nog meer menschenlevens
bij het droevig ongeffik verloren gingeni
- Bij het uitgraven der haven te
Katendrecht stieten de werklieden op een
hard voorwerp. Terwijl zij voortwerkten,
bleek het, dat een vaartuig van vrij
groote afmetingen ouder den grond be
dolven zat. Dit is nu geheel ontbloot.
Het hout er van is nog zeer gaaf.
Later heeft men nog een tweede vaar
tuig gevonden.
Als curiositeit zijn vermeld, dat
door den nieuwbenoemden burgemeester
van Breda de volgende briefkaart is ont
vangen
R28 Maart 1893.
WelEd. Achtb. Heer
Hopende U mijn schrijven niet ten
kwade zult nemen, vernomen hebbende
dat ei den 6en April feesten ter uwer
eere worden gegeven, is bij deze mijn
beleefd verzoek of U mij op een der
partijen niet met de oud-Hollandsche
poppenkast zoude willen zien spelen?
Te Roosendaal werd een 10-jarige
jongen door de stoomtram overreden. Het
hoofd werd van den romp gescheiden.
Gisteren namiddag, Paasch-Maan-
dag had er met de tram die van Hille-
gom te 2.35 uren te Leiden moest aan
komen, een vreeselijk ongeluk plaats. De
20-jarige dochter van den Haariemschen
schipper, te Leiden vroonachtig, sprong
nabij Sassenheim uit de in volle vaart
zijnde tram, met het noodlottig gevolg
dat zij er onder raakte en drie wagens
over haar gingen. Toen de tram stil
stond bleek het dat beide beenen even
onder de knie zoo goed als afgereden
waren. Aangezien geen geneeskundige
hulp bij de hand was en de dokter van
Sassenheim niet te huis was, werd het
publiek uit een der wagens verwijderd
en de ongelukkige daarin gelegd en naar
Leiden vervoerd, alwaar zij met de bran
card van het station der Hollandsche
spoor naar het academisch ziekenhuis
werd gebracht. Het bleek aldaar dat zij
door bloedverlies had opgehouden te le
ven. De ongelukkige zag, op het balkon
van de tram staande, haar zuster met
dier vrijer, een sergeant, aangekomen,
en deed toen den noodlottigen sprong,
niettegenstaande zij aanvankelijk nog
door een reiziger werd tegengehouden.
Aan boord van een Engelsch stoom
schip, te Ylissingen liggende, werd he
den middag een stoker door een matroos
met een mes gestoken. De dood volgde
onmiddelijk.
Een jongen van 16 jaar, die op het
eiland Tien Gemeten paarden wegbracht,
kreeg van een dier .dieren een slag te
gen het hoofd. Men vreest voor zijn leven.
Te Dinteloord is een 2-jarig [kind
in een onbewaakt oogenblik voorover in
een sloot gevallen en levenloos daaruit
opgehaald.
Onder tal van sollicitanten mogt onzen
dorpsgenoot de Heer J. A. v. Dorsser
het voorrecht hebben door de Deli.
