A.11Iirevo
Tweede blad.
Vrijdag 11 November 1892.
Zevende Jaargang No. 365.
Orgaan
viiy.u is iHiKii
1! 2g!f5ïl©ü WHl.
IN HOC SIONO VINCES
FEUILLETON
Boer en Edelman
T. BOEKHOVEN.
Deze Courant verschjnt eiken Vrijdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Voor Amerika bij vooruitbetaling f 3,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
uitgever:
mMMÈLSMJH.
regels Cent elke regel meer 10 centen 3/2 ma
U- maal.
Advertentiën van 1
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/3
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan
Advertentiën worden ingewacht tot Donderdagmiddag 12 uur.
Alle stukkesi voor (le Redactie bestemd, Advertesitaëai en verdere Administratie franco toe te Kenden aan den Uitgever.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen
O rdeoeffeni n$en
Een kort woord van protest moet
ons van het hart tegen de manier
waarop de Boeper van 27 Oct. jl.
de vrije- en ordeoefeningen bespreekt,
die bij de schoolwet van 1889 be
trekkelijk verplichtend zijn gesteld
op de lagere scholen, welke de
rijksbijdrage genieten.
"Wij zeggen „betrekkelijk" ver
plichtend, omdat de ouders volkomen
vrij zijn of zij hun kinderen er aan
willen laten deelnemen, en omdat
de Koningin vrijstelling aan de be
sturen der scholen kan verleenen.
N. J. E. spreekt in de Roeper over
die vrije- en ordeoefeningen, alsof
zij bedoelden den kinderen les te
geven in het „slootje springen,"
„boomen beklimmen," „bok over 't
haasje springen," „touwtjespringen,"
enz.
Of de schrijver nu werkelijk niet
beter weet, öf dat hij zich maar zoo
houdt, laten wij daar.
Maar wij hebben er ons bepaald
aan geërgerd en gevoelen ons ver
plicht, er tegen te getuigen. Zoowel
om de zaak zeiven als om den wet
gever, die bij de vrije- en orde
oefeningen betrokken is.
De heer Mackay heeft wel wat
beters verdiend met de schoolwet
van '89 dan voorgesteld te worden
aan het publiek als de man, die het
eerst opzettelijke spotternij op de
scholen heeft ingevoerd.
En wat de zaak zelve betreft,
merken wij op, dat lieden, die de
lichaamsbeweging bespotten en toonen
gansch geen oog voor haar doel of
haar nut te hebben, zich al zeer
eenvoudig en bekrompen aanstellen.
Zulke getuigenissen dienen de waar
heid niet en doen daarom onze partij
schade. Zij vervreemden den tegen
stander, ja zij stooten hem afen
20 Een tafereel uit de
FRANSCHE OMWENTELING.
„Eu wat is het goed en zuiver ge
wand!" hernam de graaf, terwijl hij een
haudvol koren opnam en het langzaam
weder liet nedervallen. Bij deze hande
ling wierp hij telkens een blik van be
wondering op Lucia.
„Zulk graan, zoo zonder het minste
stroo, heb ik nog nooit gezien," ging
de veinzaard voort, en naderde Julius
al meer en meer, in weerwil van de
stof, die deze laatste bij het schudden
der wan maakte. „Wie is toch die lieve
jonge dochter, heer Dubois?" sprak hij,
bijna niet hoorbaar.
„Nu, wie denkt gij wel?"
„Wie zon ik denken? Zij is toch niet
het doel van alle critiek behoort
te zijnhem zoo mogelijk te over
tuigen en te winnen.
Wij houden wel van vroomheid,
maar zien haar liefst gemengd met
gezond verstand.
lloekaa, si koaa digi ug.
f^emengd Mleiaws.
Woensdag heeft zieh te Breda het
eerste cholera-geval voorgedaan bij een
verver, Loer genaamd, wonende in de
Rozemarijnstraat. Later op den dag is
ook een zijner kinderen door de ziekte
aangetast. De patient is met zijn geheele
gezin naar het Ziekenhuis gebracht.
eene uwer betrekkingen?"
„Zeer zeker."
„Gij maakt mij nog nieuwsgieriger,'t
is toch uwe dochter niet?"
„Om u te dienen heer graaf!"
„Dan zjt gij in één woord de geluk
kigste aller menschenkinderen. Yader van
zulk een kind te wezen mag u met
alle recht trotsch doen zijn. Ik zal mj
niet meer verwonderen, als men haar
meiroosnoemt. „Niet alleen is zij
schoon, maar zij schjnt mij bovendien
zeer goedhartig toe."
„Zij schijnt het, maar zj is betook,"
sprak Julius, „er is geen beter meisje
dan zj. Kom eens hier, Lucia! de graaf
zegt, dat er wel minder juffers zjndan
gj zjt. Gj moest, om hem voor zjn
kompliment te bedanken, voor ons een
weinig appeldrank halen, dien ik ter
verkoeling in de fontein gezet heb. Zoudt
gj ons het vermaak willen doen, om
onzen appeldrank te proeven, mjnheer
de graaf?"
„Zeer gaarne."
Lucia voldeed spoedig aan den wensch
Het 7-jarig meisje is daai overleden.
Ook te Prinsenjago en Beek onder
Breda zjn Dinsdag vjf choleragevallen
voorgekomen, heij eerst bj P. Hamels,
metselaar, de twle andere bj werklie
den aan de suikerfabriek te Breda.
Twee hunner zjn reeds overleden.
Te Nederhojrst den Berg hebben
zieh Woensdag twee gevallen van Azi
atische cholora voorgedaan in twee dicht
b j elkander wonemje gezinnen. Het eene
betreft een meisje jan 4, het andere een
jongeling van 23 Jaar. De toestand van
den laatste is zoo goed als hopeloos.
Een derde geval 'is nog twjfelachtig.
Harmeleu. Donc&rdagnackt te ruim 2
ure is brand uitgefc oken in een wagen
schuur met bakovin op de hofstede
„Voorzorg," bewoond door den veehou
der B. Slnjs alhier.
Bedoelde schuur èri de hooiberg wer
den in de asch gelegd, doch het woon
huis heeft men, hoewel de wind niet
gunstig stond en dit reeds vuur had ge
vat, met behulp der brandweer en de
beide brandspuiten, mogen behouden.
De oorzaak is onbekend.
Twee Ha&rleiiunerineerders kwa
men onlangs op de gedachte, met hun
aanstaanden in Amerika een beter va
derland te gaan zoeten. Maar ze had
den geen geld. Na eenig nadenken von
den ze er echter een'middel op ze gin
gen naar Harderwjk, teekenden vaor
koloniaal, namen hun handgeld in ont
vangst, kregen verlof en gingen toen
den oceaan over.
Op 1 November was het 400 jaren
geleden, dat het tabakrooken werd ont
dekt. Columbus zoo verhaalt Las
Casas zond b j zijn landing op Cuba,
op 1 Nov. 1492, twee mannen op ver
kenning naar het binnenland en deze
keerden terug met de mededeeling, dat
zj de inboorlingen aan gedroogde ia
brand gestoken bladeren hadden zien zui
gen en den rook uitblazen ze werden
er dronken van. Die bladen werden
„tobacos" genoemd.
Zooals men zich wellicht herinnert,
werd onlangs tijdeljk de waarneming
der betrekking van ontvanger der ge
meente Winterswijk aan eene vrouw op
gedragen.
Naar men verneemt, zullen Gedepu
teerden dit besluit aan H. M. ter ver
nietiging voordragen, op grond dat eene
vrouw in Nederland niet is in het bezit
van alle burgerschapsrechten, omdat
zj het kiesrecht mist.
van haar vader en kwam zeer bedeesd
terug, een blaadje met een paar glazen
en eene karaf in de hand houdende. Zj
zette het op de tafel neer en schonk
naar oude gewoonte de glazen in.
„Welkom, heer graaf, welkomsprak
Julius, ten hoogste vereerd en misleid
door de gemeenzaamheid van den edel
man en ledigde zjn glas ten bodem toe
tot groote verwondering van Lucia.
„Dat wj dien nog vele jaren mogen
drinken!" was het wederantwoord van
den graaf en volgde het voorbeeld van
zjn gullen gastheer.
„Wilt gij ook geen glas, Lucia?" vraag
de de vader.
„Ik dank u vriendeljk, vader! ik heb
er geen trek in."
„Kom, een enkele teug van onzen
appeldrank zal u geen kwaad doen, gj
houdt er immers zoo veel van?"
„O ja, maar thans heb ik er geen
zin in," sprak het meisje.
„Daar doet gj den graaf geen eer en
mj geen genoegen mee. Komaan laat
mj u maar een glas inschenken?"
Het geval wordt nu interessantwant
't wordt nu belangwekkend, merkt de
H. Crnt. op, te weten of zulke flauwi
teiten en letterknechterjen in Nederland
opgaan,
De eerste afreis van landverhuizers
der bekende Nederlandsch-Amerikaan-
sche Land- en Emigratie-maatschappj
(gevestigd te Utrecht) naar de San Louis
vallei, Staat Calorado, zal plaats heb
ben 12 November a. s. Men zal zich
herinneren, dat die afreis eerst was be
paald op lö October maar toen, om de
heerschende cholera, moest worden uit
gesteld.
Onder de landverhuizers bevinden zich
vele Zeeuwen.
Mogen onze landgenooten in Amerika
vinden wat z j hier niet konden verkr j-
gen, althans het meerendeel hunner niet:
een flink en ruim bestaan.
Schier dageljks geeft het regiment
grenadiers en jagers detachementen voor
het bewaken van hoeven en weiden,
waar besmetteljk mond- en klauwzeer
heerscht, zoodat er nu reeds meer dan
450 man gedetacheerd zjn.
Heden ochtend vei trok alweder van
genoemd regiment een datachement naar
Stompwjk voor dat doel.
CHOLERA.
In het zoogenaamde Koosjesslopje
te Scheveningen, het smalle steegje tus-
schen de Keizerstraat en de Nieuwe
Laantjes, zjn weder twee nieuwe geval
len van cholera voorgekomen in het
huisje 40a, bewoond door het visschers-
gezin Spaans. Moeder en kind werden
aangetast. Het kind was gisteren
avond nog gezond en dezen morgen
reeds een Ijk. Het is naar de algemeene
begraafplaats vervoerd.
Daar de vrouw stervende was, kon zj
niet naar de barak worden overgebracht.
Te Sneek heeft zich een geval van
cholera met doodeljken afloop voorge
daan een werkman van 40- a 50-ja-
rigen Ieeftjd is daaraan bezweken.
Te Jutfaas is weder een geval van
cholera asiatica voorgekomen.
In een koffiehuis te Cannes, „Cafe
de l'Uaion," is gevochten tusschen eenige
late gasten, die na het sluitingsuur nog
toegang verlangden, en eenige bezoekers
van het café naar men beweert
Duitschers die hen met stokslagen en
revolvers terugdreven. Het lokaal werd
geheel verwoest. Een politieagent werd
licht gekwetst. Er is een gerechterijk
onderzoek ingesteld.
Lucia liet zich om haar vader geen
verdriet te veroorzaken overhalen.
„Op uw gezondheid dan, mejufvrouw
Dubois!" zeide de graaf met eene ge
maakte vriendelijkheid en liefeljkheid,
zooals meesters in de kunst van veinzen
het alleen vermogenik wensch u ge
zondheid en heil."
De glazen klonken.
„Wij zjn u zeer verplicht voor uwe
beste wenschen," antwoordde Julius ver
rukt. „Wj zjn eenvoudige boeren en
kunnen ons niet zoo uitdrukken als mjn
heer de graaf, weet u, wj zjn zwaar van
tong; maar geloof m j oprecht, dat w j zeer
dankbaar zjn."
„Ik mag de boeren graag lijden; ik
kan op zjn tijd ook best voor boer
spelen, Oj weet, dat ik niet verlegen
en niet bevreesd ben platweg mjne mee
ning te zeggen: welnu! gj knappe en
lieve dochter! Oj hebt, geloof ik, geene
andere kinderen, wel? maar zoo een
is waarljk voldoende, jongens, Dubois
wat een fiksch en opgeruimd meisje! Gjj
kun haar zeker een goeden bruidsch-g
Een jonge dokter, die reeds eenige
maanden gevestigd en nog altjd zonder
patiënten en zonder inkomen is, ont
vangt een aanmaning van zjn hospita
„Dokter, de eerste is voor de deur."
Dokter (verblijd)„Laat 'm binnen
komen, laat 'm binnenkomen."
Een sneltrein van Edinburg liep
bj Tliirsk op een goederentrein, geladen
met jzer, ten gevolge van dikken mist.
De personentrein werd bijna geheel ver
nield en de wagens raakten in brand,
13 menschen werden gedood en velen
zwaar gewond.
Een later bericht uit Londen meldt
omtrent liet ongeluk
Uit bijzonderheden betreffende het
spoorwegongeluk te Thirsk blijkt, dat de
sneltrein de geweldige vaart had van
60 Eng. mjlen per uur. De goederen
trein, die met jzer geladen was, was
gelukkig in beweging, toen de sneltrein
hem achterop reed. Een donderend ge
raas werd gehoord en de ontzetting werd
vermeerderd, doordat de lichten uitgin
gen. Het angstgeschrei der reizigers was
vreeseljk.
De sneltrein ontspoorde, vele wagens
werden tot gruizels geslagen.
De botsing had plaats b j dichten misti
Volgens de laatste, niet-offiiciëele me
dedeelingen zjn 13 personen gedood;
velen van hen zjn verbrand. Een groot
aantal werd gekwetst, van wie velen
ernstig.
De „Exchange Telegraph Co." ver
neemt echter, dat 50 personen gewond
zjn bj de spoorwegbotsing aan de
Mersey.
ILesscaa eaa Wenken.
Het is bedroevend, dat iemand bedroe
ven, om hein te verbeteren, de minst
gewone manier van bedroeven is.
Verdraag geen onverdraagzaamheid
Het is niet goed, maar 't is waar dat
meestal de hatel jkheid geestiger is, dan
de hoffeljkheid.
"Waarom godsdienst en haat zoo dik-
wjls verbonden? Reeds aan het eerste
offer verbond zich de eerste moord.
Sommigen zjn hatel jk zelfs nog in
hun uitersten wil, zoo als de Parthers
nog pijlen schoten onder het vluchten.
„Wascht elkander de voeten," is de
eisch. Maar liever wasschen w j elkander,
de o#ren.
medegeven, ik hoop bj deze
woorden helde de graaf naar Dubois over
en fluisterde di zen toe, „ik hoop, dat
gij trachten zult uwe dochter in den stand,
in den rang, waarop zj recht heeft, op
te voeden, dat wil zeggen, dat gij uwe
dochter goed zult uithuwelijken."
„Gj zjt al te goed," zeide Julius,
„ik hoop heel eenvoudig voor Lucia een
knap man te vinden; ik heb u nimmers
gezegd, dat wij maar eenvoudige boeren
mensehen zjn, die zich niets aanmatigen
kunnen, en die ook niet wenschen iets
anders te worden. Lucia moet een man
hebben, die door werken den kost kan
verdienen: zj is voor boerin in den wieg
gelegd en zal zich in geen anderen stand
beter kunnen schikken. En bovendien,
welk aanzienlijk lieer te wereld zal de
hand komen vragen van iemand, die in
geboorte zooveel minder is. Hoor eens,
heer graaf! geen heer komt om eene
boerin, en geen boer om eene jonk
vrouw.
HOOFDSTUK IX.
De listige kunstgrepen van den yijak d.
Mogen wij, nu de lange winteravonden weer
gekomen zijn, en de tijdvoor lietuitdeelen van
Kerst- en andere verhalen genaderd is, onze le
zers even wijzen op den uitnemenden voorraad
rijk geïllustreerde bock-en plaatwerken, die er
bij den beer P. J. Milborn te Nijmegen (uitgever
van de Weesinriehting te Neerbosch) verkrijg
baar is. De verscheidenheid is zoo groot, dat wij
aan zondagschoolonder wij zers en verdere belang
hebbenden ten zeerste aanraden, een prospectus
of prijscourant aan te vragen. Want ondoenlijk
is bet voor ons, om elk boekje afzonderlijk te
vermelden. Nochtans willen wij in bet bijzonder
de aandacht vestigen op:
1 den Weozen-Almanak voor 1893, die hetVör-
slag der Weesinriehting over 1891, 1892 en
veel lezenswaardig mengelwerk in proza en
poëzie bevat; met vele plaatjes. Prijs slechts
0,25.
2 den Almanak voor de Jeugd, in groot formaat,
met verhalen en sierlijke platen. Prijs ƒ0,40;
bij getallen minder.
3 den Scheurkalender met tekstverklaring en
verhalen. Prijs ƒ0,60; bij partijen lager.
4 ons zangboekje. Vijftig tweestemmige liede
ren en Psalmen voor Zondagscholen, door O.
S. Adeina van Schelteina. Prijs 0,25; bij ge
tallen lager.
Do Kerst- en andere verbalen, door den beer
Milborn uitgegeven, zijn geschreven door do be
kende en bekw.imc schrijvers van kinderlectuur:
P. J. Kloppers, J. Keuning, E. Gerdes, A. J.
Hoogenbirk, J. C. Lui ting, J. J. Goes, O. van
Koetsveld O. E. Jzn.; en ook één van Mevrouw
Wildeboer.
Voor kinderen, die niet zoo heel jong meer
zijn, laat zieh ook zeer aanbevelen bet werk
„Z>« zoon van den BeeldsnijderEen bist rische
schots uit den tijd van hst martelaaischap der
Republiek (met 3 platen) voor J. H. van Lin-
schoten. Prijs 1,20.
Voorts vormeiden wij nog de kaartenbedrukt
met Bijbelteksten, fijn geteekendo landschappen,
bloemen enz.; de Mededeelingen van het Comité
voor „Emigratie (all. I ƒ0,15; all. II ƒ0,10);
en eindelijk een boek van den genialen schrijver
Dr. Arthur T. Pierson, getiteld:
„Het hulpgeroep der Zeiuling."
Dit omvangrijke werk (215 blz.) bevat zeer vele
belangrijke mededeelingen en wenken omtrent
de Zendingswerkzaamheden van den nieuweren
tijd. Prijs ƒ1,Geb. ƒ1,30.
(Wordt vervolgd.)