mm SI IffllMULMl
H
ittt
Vrijdag 1 Juli 1892.
Zevende Jaargang No. 346.
del.
1
Antirevolutionair
n
Orgaan
IMMJ
I
i
IN HOC SIGNO VINCES
T. BOEKHOVEN.
N
"f*
erd
)BD
't <je-
aak.
bonten
3STE
;lian« een
ing-.
ielsdijk.
ei
maken.
Deze Courant verschijnt eiken Yrijdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post 50 Cent.
Voor Amerika bij vooruitbetaling f 3,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
uitgever:
Advertentiën van 1 5 regels 50 Cent elke regel meer 10 centen 3/2 mr.al
I Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/3 maal.
1 Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent por plaatsing.
Groote letters en vigsetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan
Advertentiën worden ingewacht tot Donderdagmiddag 12 uur.
Alle stukken voor de Siedactie bestemd, Advertentiën en verdere Adminie
tralie franco toe te zenden aan den Uitgever.
De vereenlging der
Gereformeerde Merken.
Zooals onze lezers wel weten,
bemoeit dit blad zich sedert jaren
al zeer weinig met de kerkelijke
aangelegenheden in ons land.
Wel boezemen deze ons nog steeds
de grootste belangstelling in Maar
men kan niet op elke plaats en op
alle tijden gewagen van alles waar
men belang in stelt.
Ook op pers-gebied behoort er
een ordelijke werkverdeeling te zijn.
Er bestaan eenige organen, die
speciaal aan het kerkelijk leven ge
wijd worden. En zoo ook behooren
er bladen te zijn, die zich geregeld
bij de politiek houden. Want door
dat onderéén mengen van staatkun
dige en kerkelijke stof, loopen de
geesten gevaar, verward te worden.
Daardoor wordt de indruk besten
digd en versterkt, dat kerkelijke
overwegingen in weinig opzicht over
den gang der politieke leiding heb
ben te beslissen. Op deze manier
worden onze kiezers dus al zeer
slecht voor hunne taak opgevoed.
Neen, het is veeleer de plicht
der antirevolutionaire bladen om
telkens en telkens weder ons staat
kundig program te bespreken, en
op naleving daarvan aan te dringen.
Want inderdaad, dit program is
nog veel te weinig gekend. Zelfs
onder hen dié nu en dan in aan
merking komen voor een zetel in
de Provinciale of in de Generale
Staten, ja zelfs onder hen, die daar
reeds zitting kregen door toedoen
of medehulp van onze geestverwan
ten, zijn heeren, die blijkbaar veel
te weinig onze beginselen bestudee-
ren. Zij spreken daar te weinig uit,
en zij rekenen er te weinig mede.
Maar al te vaak laten zij zich door
den grooten stroom afhouden van
cordaat getuigen in onze eigene
richting.
Dit nu mag op den duur niet
lijdelijk aangezien worden, en het
is juist de roeping der pers om ge
durig weer de aandacht van ons
publiek te bepalen bij de hoofdzaken
waarover den strijd loopt.
Alles wat die hoofdzaken verdringt,
hetzij persoonlijkehetzij kerkelijke
consideratiën, moet terzijde gewezen
worden.
Maar dit neemt niet wegdat er
somtijds met zekere personen iets
voorvalt, dat onwillekeurig van
grooten invloed is op den invloed
onzer politieke partij.
In het afgetrokkene geredeneerd,
heeft het particuliere leven van de
voorgangers en leden onzer partij
niets te manen met hun openbaar
getuigen ten gunste van het anti
revolutionair program.
Doch in de praktijk is dit niet
zoo, en wordt er wel terdege op
gelet, of zij die met onze partij
medeloopen, en die in hun partij
gezelschap den schijn aannemen van
te willen ijveren voor de erkenning
van God en Zijn Woord en Zijn
dienst in de politiek, tevens in
hun persoonlijken wandel van het
zelfde beginsel toonen uit te gaan.
Er wordt op geletof deze medestan
ders in de partij alleen het algemeen
belang bedoelen, of zij zichzelf
gelijk blijven, of zij prijs stellen op
een gestadige beoefening van christe
lijke deugden als nederigheid, be
scheidenheid, gematigdheid, gezegge-
lijkheid, liefde tot den naaste, en
zooveel meerdan wel of zij onze
politieke belijdenis slechts als ladder
gebruiken om zeiven naar boven te
komen, om daarna te leven gelijk
hun goed dunkt en zich het lot
hunner naasten weinig meer aan te
trekken.
Feitelijk is daarom het particu
liere leven der leden of medegan-
gers onzer partij van grooten invloed
op het welslagen barer staatkundige
ondernemingen.
En zie, dit zelfde gaat nu ook
door van het inwendige leven der
kerken en haar openbaring van dat
leven naar buiten.
Liggen deze kerken inwendig
verscheurd of liggen zij met elkander
overhoop, dan doen zij mede afbreuk
aan den vooruitgang onzer partij op
maatschappelijk en politiek gebied.
Yooral in een klein land als het
onze, waar gedurig dezelfde personen
als leiders zoowel in de Kerk als
in den Staat gezien worden. Want
vooreerst worden door die kerkelijke
troebelen de harten en zinnen der
menschen te veel in beslag genomen
om nog tijd over te laten voor een
genoegzame behartiging der burger
lijke belangen. Vervolgens worden
de kerkelijke hartstochten vaak zoo
danig opgewekt en in roering ge
bracht, dat 's lands belangen niet eens
meer bedaard overwogen kunnen
worden. En ook wordt zoodoende
aan de tegenpartij allerlei warentuig
in handen gespeeld, waarmede zij de
bedoelingen en de voorstellen van
onze mannen verdacht kan maken.
Immers, het spreekt vanzelf, wie
anderen oproept om Gods gezag en
Gods ordeningen te eerbiedigen, is
altijd veel sterker indien hij persoon
lijk en kerkelijk leeft in kringen,
waar Gods wil steeds wordt nage
streefd.
Uit dit oogpunt nu is de v^reeni-
ging der Gereformeerde Kerken,
welke de vorige week een voldongen
feit werd, van groote beteekenis voor
ons land en voor den bloei onzer
partij. Daardoor wordt als vanzelf
aan heel de Calvinistische beweging
in ons Vaderland een ruimer baan
geopend. En dit wordt zelfs door de
tegenstanders in die mate gevoeld,
dat bladen als het Nieuws van den
Dag en het Handelsblad er niet van
zwijgen kunnen.
Eerst hoopte men aan de over
zijde nog, dat de ineensmelting der
gereformeerde Kerken zoude misluk
ken. En gretig werkten de liberale
bladen mede om de bezwaren van
enkele predikanten en leden te ver
breiden. Maar het heeft gelukkig
niet mogen baten. Slechts enkele
honderden hebben het bezwaarschrift
van de heeren Ds. van Lingeu en
Ds. Wisse gesteundop de Chr.
Geref. Synode is het afdoende weer
legd. Al het verdachtmaken en
kwaadspreken, al het beweren, dat
de eene groep kerken in de andere
zou moeten opgaan, heeft niet gebaat.
Gods Geest heeft de harten overreed.
Eenparig is men tot het inzicht ge
komen, dat het saamleven van alle
gereformeerde kerken in eenzelfde
verband van 's Heeren wege een
onafwijsbare plicht blijft. Met alge-
meene stemmen hebben de beide
Synoden tot het voltrekken der
vereeniging besloten, en de vorige
week Vrijdag kwamen zij dan ook
reeds in vereenigde zitting te zanten.
Tevens is daarbij het ernstig voor
nemen geuit, ont nu niet stil te
blijven zitten bij hetgeen gewonnen
werd, maar om het oog te richten op
allen, diewaar ook gehuisvest,
dezelfde belijdenis zijn toegedaan, en
om er voortdurend naar te streven,
tot vernieuwde openbaring van kerke
lijke gemeenschap met de zulken te
geraken.
Het lijdt geen twijfel, of de heil
zame nawerking van deze vereeni
ging zal ook in de politieke actie
worden gevoeld. Door eendracht,
gegrond op waarheid en recht, ver
kregen bij het licht van Gods
Woord, men zal het ook nu
ondervinden gedijt veel, dat anders
wegkwijnt en versterft.
lieerplfcht.
Onder de auspiciën'van de tegen
woordige meerderheid in de Tweede
Kamer worden wij steeds ernstiger
bedreigd met een wetsvoorstel tot
invoering van den leerplichten het
zal vermoedelijk niet lang duren of
zulk een voorstel komt ter tafel in
het Parlement.
Ook de groote Chr. Schoolveree-
nigingen in ons land hebben zich
met deze zaak bezig gehouden, maai
de slotsom van alle overleg was na
tuurlijk nog evenals voorheen, dat
onder de bestaande omstandigheden
het invoeren van den leerplicht on
aannemelijk is voor allen, die de
gewetensvrijheid willen eerbiedigen.
Niet alsof iemand gewetensbe
zwaar kan of mag hebben tegen
het leeren van lezen, schrijven of
rekenen. Volstrekt niet. Als er niet
wat anders tusschen zat, als alle kin
deren maar bruikbare scholen konden
vinden, als de kinderen daar ook
oningeënt mochten komen, of als
alle ouders, die hetzij tegen bestaan
de scholen hetzij tegen de vaccinatie
bedenking hebben, maar bemiddeld
genoeg waren om hun kinderen pri
vaatles te laten geven, o ja, dan
kan er tegen den leerdwang geen
redelijk bezwaar meer ingebracht
worden.
Maar nu dat niet zoo isnu er
nog lang niet overal scholen zijn
overeenkomstig de godsdienstige be
hoeften, nu de inentingsdwang nog
voortduurt en vele ouders geen
kans zien om op eigen gelegenheid
hun kroost onderwijs te geven, nu
moet de leerdwang als een onvrij
zinnige maatregel worden afgewezen.
En dit te meer, omdat de onder
vinding leert, dat waar de gelegen
heid het slechts eenigermate toelaat,
over het algemeen de ouders hun
kinderen volstrekt niet van alle on
derwijs verstoken laten. Menschen,
die niet lezen of schrijven kunnen,
worden steeds zeldzamer in ons land.
Uit de Pers.
LIBERAAL
Te Purmerend zit op dit oogenblik
een Nederlandsck burger in de gevange
nis, om geen andere reden, dan dat hij
bet voor ongeoorloofd hield op den dag
des Heeren schuttersdienst te doen.
Dit feit is van publieke bekendheid.
Ook de liberale pers heeft het mede
gedeeld.
Doch vindt ge nu in de liberale pers
ook maar één ernstig woord, om op weg
neming aan te dringen van zulk een
misstand in onze wetgeving?
Helaas, ze sprak er geen woord over.
Viijheid van consciëntie is haar leuze.
Maar als iemand om der consciëntie
wil in de gevangenis gaat, trilt er geen
enkele snaar van verontwaardiging, al
thans niet zoo die gekerkende een van
„de fijnen" is.
Is dit liberaal? (Stand.)
Wolkeren der Aarde.
Wij hebben in ons vorig over
zicht medegedeeld dat het Konink
lijk echtpaar uit Italië naar Berlijn
op reis was, en dat vorst Bismarck
zich naar Weenen begeven had.
Wij kunnen daar nu aan toevoe
gen, dat beide bezoeken reeds weder
tot de geschiedenis behooren.
Bismarck doet op den terugreis
nog verschillende plaatsen aan, en
wordt overal nog even hartelijk ont
vangen, alsof hij nog Rijkskanselier
was.
Te Weenen heeft hij van de zijde
der bevolking veel hartelijkheid
ondervonden, doch de keizer heeft
hij niet bezocht.
In zooverre heeft dus de politiek
eene rol gespeeld, dat het voorgenomen
bezoek schijnt vervallen te zijn, ter
wille van de goede verstandhouding
met Duitschland's Keizer.
En wat of het bezoek van Koning
Humbert aan Berlijn voor waarde
heeft? Ja, wie zal dat zeggen. Er
is tamelijk onverwacht een nieuw
reisplan van Keizer Wilhelm bekend
geworden, en wel betreffende een
bezoek aan Engeland. De Londensehe
bladen brengen dit bezoek in ver
band met belangrijke besprekingen
in Berlijn gehouden, maar of van
die meening eenige grond is zal de
tijd moeten leeren.
Zooals wij reeds mededeelden,
zou een afgevaardigde uit de Itali-
aansche Kamer de regeering onder
vragen omtrent dit bezoek aan Berlijn.
Deze interpelatie heeft reeds plaats
gehad, al was dezelve geweigerd.
Volgens berichten heeft de Voor
zitter der Kamer rondweg geweigerd
Woensdag, aan het einde der
vergadering, mededeeling te doen van
de interpellatie van Imbriani, be
treffende de reis van den Koning
en de Koningin naar Duitschland.
Toen Imbriani hierop zelfden inhoud
zijner interpellatie mededeelde, zeide
Biancheri, dat hij meende de alge-
meene gevoelens der Kamer te ver
tolken, door de vurigste wenschen
te uiten voor een gelukkige reis
van H. H. M. M. naar Berlijn,
welke woorden door een daverend
en langdurig applaus werden begroet.
De- bekende afgevaardigde Nico-
tera zal in de liberale club te Napels
eene redevoering houden tegen het
Ministerie.
Dat ministerie zit dus niet op rozen,
al behaald zij nu en dan een overwin
ning. Zoo ook nu weer in zake de
kieswet.
De Italiaansche Kamer heeft in ha
re laatste zitting de wijzigingen der
kieswet goedgekeurd met 177 tegen
15 stemmen.
Op 12 Juli a. s. zullen de Belgie-
sche kamers in vereenigde zitting bij-
eenkomem in zake de Grondwets
herziening. Het voornaamste punt zal
de regeling der kiesbevoegdheid zijn,
en als men nu weet, dat daarover niet
minder dan zes verschillende lezingen
zijn, kan men begrijpen dat het er
warm naar toe zal gaan.
En dat midden in Juli
Onze lezers weten, dat voor een
paar weken een vreeselijke mijnramp
heeft plaats gehad in Oostenrijk, waar
door een hand niet minder dan 500
menschen omgekomen zijn. Eenjong-
mensch heeft thans de vreeselijke
bekentenis gedaan dat hij, door on voor
zichtig weg werpen vaneen brandenden
lampenpit, oorzaak dezer treurige
ramp is.
In de door den brand geteisterde
mijngangen bij Przibram heeft men thans
een aandoenlijken briet gevonden, door
een der omgekomen werkers aan zijn
vrouw achtergelaten.
„Wij waren aan ons werk schrijft
hij toen lieden ons kwamen mede-
deelen, dat zij niet uit de mijn konden
komen. Wij dwaalden rond en zochten
een uitweg, maar te vergeefs. Wij wach
ten op hulp, maar zij kwam niet. Zoo
lang het ging, baden wijtoen werd de
een na den ander door flauwte overmand
en viel ter aarde.
De schrijver maakt dan beschikkingen
over huiselijke zaken, verzoekt zijne
vrouw de schulden te betalen en de kin
deren in de vreeze Gods op te voeden
en eindigt met deze woorden
„Dierbare vrouw! deze laatste woor
den schrijf ik in grooten angst. Mijn
hoofd doet pijn, en mijne gedachten ver-
j
J
ver schijnen
htige platen
an vele met
Imwen teling
laanbevelen.
5i CARLYLE
I werk
zal er
vin gmen
'vordenmen
ftnt per afl.
Jenst.
■igryk en de
die gebeele
|kt zijn. "Wie
naarde werk
met belang-,
jjig-e. Ook zal
BL'k ten allen
Ik eene gaaf
CARLYLE's
tie illustraties
ruk putte, te
V van dit werk
lelde register,
er veel geld
|eren COHEif
den geringen
Ie reeds deug
de en onont-
Frereldgeschie-
i te Arnhem,
?steld bij allo
zijn.
1