Volkeren der Aarde €*emeng,d Hieuws. Plaatselijk Aieuws. inrichting der Vrije Universeteit te geschieden. Er moet nl. aan elke Vrije U. wier graden erkend zullen women, een voldoend aantal lioog- leeraren doceeren en in alle betrok ken vakken onderwijs worden gege ven. De tijd om voor elke richting een Iloogeschool van Staatswege te ge ven is voorbij naar het schijnt. Vrije examens voor alle studenten, afge scheiden van de bloot wetenschap pelijke graden zal dus wel de ge schikte oplossing zijn Torbecke, die veel met het Duitsche stelsel op had verklaarde zich tot zulk een rege ling reeds in '65 genegen. In elk geval moet er iets opg-evonden worden zoodat niemand langer tot studeeren in ongeloovige richting zijdelings ge dwongen wordt. Er mag zoo min een rationalistische als een calvanis- tische Staatskerk onder onze gemeng de natie heerschen. De Overheid is er niet oin de natie tot een revolu tionaire éénheid saam te persen, maar zij heeft het volk te helpen ook ter verkrijging van bruikbaar hooger on derwijs. Dit onderwijs is toch voor het volk. Of waarom anders worden speciaal de nederlandsche letteren, de vaderl. geschiedenis het Nederl. recht enz. zooveel nauwkeuriger bestudeerd dan dc rechten, letteren en geschiede nis van andere natiën. liet negeeren van christelijx element in onzen volksaard is dus met een beroep op de wetenschap nooit te verdedigen. En wat bewerkt men er door Slechts scheuring en oneenigheid. Ouders en kinderen, burgers en bur gers worden er door van elkaar gerukt. Ondanks de herhaalde uitnoodi- ging van deu leider der vergadering kwam niemand tegen het gesprokene in verzet. Alleen werden er door de hh. Dr Kuijper en Mr. Th. Heems kerk nog enkele vragen gedaan eg opmerkingen gemaakt. Hoe zal, zoo vroeg Dr. Kuijper de Overheid het aanleggen om de minderheid in hot land tegen de meerderheid te be schermen, hoe zal zij de rechten der minderheid handhaven, daar zij toch gebonden is aan de Kamerbesluiten, en de Kamers, door het afstemmen der Begrootingen de Ministers tot het staken van hun arbeid kunnen nopen Ten tweedeis het op het standpunt der ratioralistische staats lieden geen daad van barmhartigheid als zij kerk en school in hun handen trachten te houden en het Staatsgeld willen gebruiken om geheel Neder land te liberaliseeren. Zij toch be schouwen heel het niet ratiovalistisch Nederland als een soort groot-Veld wijk als een verzameling van lijders aan achterlijkheid en bekrompenheid evenzeer als omgekeerd de antirevo lutionairen oordeelen, dat er in het leven hunner tegenstanders zeer be langrijke elementen worden gemist of verwaarloosd. Moeten de liberale Overheidspersonen nu niet evenzoo te werk gaan als een goed musicus die, in krengen komende te verkee- ren, waar hij slechts kattenmuziek hoort, natuurlijk al zijn invloed zal aanwenden om het musicaal gevoel zijner omgeving op te wekken en haar op een hooger terrein te brengen is dit geen eisch of gevolg van de gewone liefde tot den naaste En ten derde. Is het invoeren van algemeene Staatsexamens voor alle faculteiten niet aan zware bedenkin gen onderhevig. Het zou er althans zeer veel van afhangen, hoe de examen commissiën zouden worden s:\amgesteld. Allicht zouden vele stu denten daardoor genoodzaakt worden om een leerplan te volgen, in strijd met de richting en het doel hunner studie en ook zou er het zedelijke bezwaar aan verbonden zijn, dat ze verleid werden om hun examinato- en opzettelijk in het gevlei te ko men, te meer, indien van den uitslag van zulk een ex amen ook hun meer dere of mindere kans om later voor een Staatsambt in aanmerking te ko men, zoude afhangen. De Heer Heemskerk voorzag ook deze gevaren en achtte het nu de geschikte tijd om eens na te den ken over de vraag of de band tus- schen de Overheid en de Universi teiten ook zou kunnen worden los geknoopt. Want het is niet genoeg, dat de Overheid in zake het hooger onderwijs zoover komt te staan tegen over de Calvinistenzij moet dat eveneens tegenover God. In dit opzicht is de quaestie dezelfde bij het lager onderwijs. De Overheid mag geen ongeloof kweeken, en dat doet zij onvermijdelijk, zoowel door het aanstellen van nationalis tische professoren als door het be noemen van ongeloovige onderwij zers op de lagere scholen. Prof. Fabius gaf op een en ander een voorloopig antwoord. Wat vraag één van Dr. Kuypor betreft, zeide de referent, dat om beter rechten en meerdere vrijheid voor de min derheden in onze wetten gevestigd te krijgen, rusteloos moet gearbeid onder de natie, opdat ten slotte de wettelijke belemmeringen voor het hel pen der minderheden mogen ver dwijnen. Opzichtens vraag twee vond spr. het een vanzelfsheid dat een mensch zijn overtuigingen bij anderen tracht voort te planten. Juist de ijver, waarmede hij zich daarop toelegt, is tevens de thermometer voor de warmte zijner eigen gevoelens. Doch de Overheid als zoodanig mag geen propoganda, geen zendingsarbeid drij-1 ven hetzij in chr, of in onchristelijken geest. Ook de calvinisten als zij aan het roer zijn mogen daartoe de Re- geeringsmachtniet misbruiken. Trouwens al wilden zij dat ten onrechte, het zou hen niet baton. Zij zouden dan een geschilderd volk fabriceeren en de reactie zou vreeselijk zijn. Om een in waarheid gerefor meerd volk te kweeken zijn hoogere invloeden noodig dan die van aard- sche machthebbers. Omtrent vraag drie beaamde Spr. de geopperde bezwaren doch meen de dat in de naaste toekomst de voorstanders van het Staatsonderwijs met voor meer zouden te winnen zijn. Dit laatste strekte tevens tot be antwoording van den heer Heemskerk Het is goed een hoog ideaal te stel len, doch van het eindpunt nog zoo ver afzijnde acht Spr. het nuttig op het voorshands bereikbare den na druk te leggen. Er kome evenals bij het lager onderwijs erkenning van het vrij hooger onderwijs, op dat het beter ingroeie onder ons volk, en om daartoe mede te werken hebben man nen als de heer II. ook al werpt men hen ondankbaar uit de kamer de roe- ping. De Voorzitter dankte den referent ook voor zijn repliek en sloot de samenkomst. Landbouw. PLAKKEE. Hoewel door de laatste regen de veld vruchten veel geleden hebben, ziet 't op de landerijen geheel anders uit dan voor eenigeweken. De tarwe is over 't alge meen zwaar, de gerst en haver is vrij goed, de erwten beloven veel, evenzoo de paardeboonen, de aardappelen zijn in korten tijd hard gegroeid, doch daar de kwaliteit van 't vlas niet is zoo als het vorige jaar is daar minder geld voor be steed dan verleden jaar, de suikerpeen hebben behoefte aan mooi weêr over de uien valt in 't algemeen niet te roemen De stand der veldgewassen in Maas en Waal is als volgt: Tarwe is er bijna niet, rogge daaren tegen is nog veel opgeschoten en beloofd een vrij ruim beschot. Het uitgezaaide zomerkoren beloofd buitengewoon veel vooral erwten, boonen en wikke, maar ook haver en gerst staan zeldzaam schoon en beloven een buitengewonen oogst. Regen is echter voor het zomerkoren niet meer gewenscht. De tabak zal laat rijp zijn, maar staat overigens goed. Hooi is er weinig en is door den hoogen stand dor rivieren hier en daar verloren gegaan. De veestapel is gezond. In vette var kens heerseht een levendige handelin biggen gaat niet zooveel om; de prijzen van het vette vee zijn eer dalend dan stijgend. Uit Hulst (Zeeuws Vlaanderen) schrijft men Hoewel de stand der veldgewassen in deze omstreken zich in het voorjaar min der gunstig liet aanzien, bestaat, zooals thans de toestand is, toch vooruitzicht op een tamelijk goeden oogst. De tarwe, rogge en garst staan over het algemeen goed te velde. Het vlas, dat hier veel is uitgezaaid, staat prach tig. De boonen en tarwe staan goed doch beloven maar een middelmatige opbrengst. De aardappelen, zoowel de vroege als late soorten, staan uitmuntend en men heeft hoop, dat de knol zich flink zal ontwikkelen. De beetwortelen, die in ver gelijk van vorige jaren, niet zooveel zijn gezaaid, staan over het geheel genomen vrij goed. Keizer Wilhelm heeft ons vaderlaud, weder verlaten, en bevind zich thans in Engeland. Over de ontvangst in ons land zal hij zeker niet ontevreden zijn want hij i3 waarlijk met sympathie be groet, door de duizenden bij duizenden in de hoofdstad saaingevloeid. En of nu het bezoek niets meer dan een beleefdheids visite was, aan onze Koningin-Regentes gebracht, of dat er gesproken is over eeu tolverbond enz. enz; wie zal het onszeggen? Wel had keizer Wilhelm zijn minister van bui- tenlaudsche zaken bij zich, en was ook onzen Minister van buitenlandsche zaken in Amsterdam, doch er is niets anders bekend geworden als dat die ministers tezamen het Rijksmuseum bezochtten. Terwijl men de meersterwerkender Ne derlandsche schilderschool beschouwde, is misschieu wel over de politiek ge sproken De keizer maakte op ons en velen den indruk, dat hij weet wat hij wil. Zijn aangezicht drukte vastberadenheid uit, en was niet geheel vrij van stroef heid, die evenwel telkens als hij aan gesproken werd of zelf sprak, voor een minzame glimlach plaats maakte. Een treffende indruk maakte het, dat hij, bij een bezoek aan het graf van onzen christen-Held de Ruyter, wel een half uur lang over diens deugden en bekwaamheden sprqk, terwijl hij den morgen voor zijn vertrek, te voet naai de Nieuwe kerk ging om andermaal het graf van de Ruyter te bezoeken en er een prachtige krans op neder te leg gen. De Keizerin was ook een aange name verschijning, die aller harten spoe dig veroverde, als men haar steeds naast onze jeugdige Koningin in het rijtuig zag zitten. De meeste Duitsehe bladen leveren beschouwingen over ons land, naar aan leiding van het bezoek des keizers, en zijn over het algemeen in hun toon zeer welwillend. Opmerkelijk en wel een afzonderlijke vermelding waard is wat de Nat. Zeit. in het midden bracht. De uitingen, zoo schreef dit blad, der Nederlandsche cou ranten en voorbereidingen tot de ont vangst van den keizer en de keizerin bewijzen, dat de vriendschappelijke ge zindheid van Duitscliland jegens den Nederlandschen nabuur wordt beantwoord. De dwalingen en het misverstand die na 1866 en 1870 ontstonden, zijn se dert lang verdwenen. Geen Nederlander gelooft nog dat de Duitsche politiek is gericht tegen de zelfstandigheid van Ne derland. Duitschlands belang eischt, voor het geval de vredebond tot Oorlog mocht verplicht worden, niet een bond genootschap, maar de neutraliteit van Nederland, welks havens bij een oorlog open zijn en granen zoowel naar Duitsch land als Frankrijk tot voeding der krijg voerende volkeren zenden. Over den Drievoudigen bond wordt thans in de pers weer druk geredeneerd, en dat natuurlijk naar aanleiding van zijn verlenging. Nog altijd verdiept men zich in gis singen over Engelands houding, en brengt daarmee de reis van den Duitschen Kei zer derwaarts in verband. Edoch, daar voor schijnt even weinig grond, als voor zekere vermoedens, met de politiek in verband staande, omtrent zijn reis naar ons land. In de Weener Polit Cour. komt een officieuse brief voor, waarin de schrijver - naar men vermoedt een geheim legatieraad van hoog aanzien o. a. zegt: Het bezoek aan Engeland heeft in zoover een politieke beteekenis, dat het strekt ter bevestiging der goede betrek kingen, die tu8schen Engeland en Duitscli land niet enkel als zelfstandig politieke mogendheden, maar bovendien met Duitschland als bondgenoot van Oosten- Ujk-IIongarije'en Italië, bestaan. Even wel, van verbindende overeenkomsten dienaangaande tusschen Duitschland en Engeland hebben slechts onkundigen kun nen spreken. Zulke overeenkomsten hebben niet bestaan, en ook is geen van beiden voornemens geweest, ze in het le ven te roepen. Maar de belangen van Groot-Brittannie maken Engeland, om zoo te spreken, tot eerelid van den vre- desbond. Volgens bericht uit Kaapstad hebben een honderdtal gewapende boeren getracht de rivier Limpopo over te steken om in Mashonaland door te dringen, doeh wer den door de politie der Engelsche Zuid- Afrikaansche Compagnie verhinderd aan hun voornemen gevolg te geven. De aanvoerders der Boeren zijn daarop in hechtenis genomen. Men verwacht ech ter geen verdere rustverstoring. In den Australischen Staat Victoria is de konijnenplaag voor vele kolonisten een voordeel, hoe groote ramp zij er ook voor de landbouwers is Eenige honder den inspecteurs trekken er per jaar 300 pond sterling om toezicht te houden op het dooden van konijnen door 2000 ar beiders, die met een daggeld van 6 tot 8 shillings betaald worden Acht tot tienduizend personen vangen er konijnen voor eigen rekening en vinden een goed bestaan met het verkoopen van dit wild gedierte in de steden, meest aan de ar men, die daardoor op hun beurt in de gele genheid zijn een goedkoop en smakelijk maal te krijgen voor den prijs van on geveer een stuiver het pond DE JODENQUAESTIE De Times ontvangt uit Petersburg hartverscheurende bijzonderheden over het lijden der Joden. Zij, die verlof lieb- beiy om te Petersburg te wonen, wordc^ zonder reden uit hun betrekking ontsla gen en verhongeren bijna Do joodsche studenten hebben geen andere toevlucht dan bedélen, of zij worden speurhonben der politie en plainfietsclirijvers tegen liuu geloofsgenooten. Onder de zich te Berlijn bevindende, uit Rusland gekomen joodsche emigranten, wien een gebouw tot verblijfplaats was aangewezen, zijn de zwarte pokken uitge broken. De zieken zijn afgezonderd en alle voorzorgsmaatregelen zijn genomen. Volgens do „Standard" zijn enkele Jood sche families, die van Corfu naar Athene waren uitgeweken, weder teruggekeerd, omdat de rust op liet eiland hersteld is, ofschoon de moordenaar, door wien de jongste onlusten veroorzaakt zijn, nog niet gevat is. Een hondedtal Joodsche vluchtelingen van Corfu zijn te Tunis aan gekomen. Om meerderen toevloed tegen tegaau heeft de Regeering besloten hen niet meer toe te laten zonder een door den Franschen consul geviseerden pas. De Alliance Israël Univ. te Parijs heeft echter daartogegen geprotesteerd, en de intrekking van dit besluit verzocht SPOORWEGONGELUK BIJ EG- GOLSHEIM. Zondagmiddag vertrokken drie pleizier- treinen van Berlijn, de eerste te 5 uur 40 ging naar Lindan, de tweede te 6 uur naar Reichenhall, de derde te 6 uur 20 naar München; de trein naar Reichenhall ontspoorde, vermoedelijk ten gevolge van het wegspoelen van den grond onder de rails, voor het station Eggols- heim. Do trein bestond uit negen waggons. De zeventigjarige mevrouw Dupont uit Berlijn verloor het leven, zwaar gewond werden zes heeren, 4 dames en 2 jongens. 13 personen bekwamen lichte verwon dingen. Vele personen geraakten dooi den schrik buiten kennis. De verwondin gen bestaan voor 't meerendeels uit been breuken. Er zal misschien wel niemand ter wereld zooveel voor eourantenlectuur uitgeven als de Hertog van Portland. Hij is op nagenoeg alle voorname bladen geabonneerd, en dat kost f 20,000 per jaar. De couranten worden zorgvuldig bewaard en fraai gebonden. Volgens de „Tribuna" is er ernstig sprake van het huwelijk van den Itali- aanschen Kroonprins met een Beiersche Prinses. De jongste berichten uit Britsch- Indië behelzen weder treurige bijzonder heden omtrent een te verwachten hon gersnood, tengevolge van het mislukken van den oogst. Wel is in Bengalen en in de stad Bombay regen gevallen, doch voor het grootste gedeelte der uitgestrekte landstreek is de droogte blij ven aanhouden en de natte moesson slechts zeer spaar zaam ingezet. De toestand der door hon gersnood bedreigde districten wordt bij den dag ernstiger, en de hoop op een tussehentijdschen oogst heeft men reeds moeten laten varen. De landbouwers hebben keer op keer nogmaals geploegd en gezaaid, in de verwachting, dat de lang begeerde regen eindelijk zou komen, doeh die verwachting is jammerlijk teleur gesteld en de bewerkte bodem vertoont in de meeste districten slechts een ver schroeiden aardklomp. Een nieuwe oogst kan thans onder de gunstige omstandig heden eerst over 7 maanden worden ver wacht, en ondanks de bewonderenswaar dige inspanning der verschillende genoot schappen tot hulpverleening, neemt de angst onder de onvermogende bevolking toe en wordt het drinkwater bovendien steeds schaarscher. Officieel is thans vastgesteld, dat de spoorweg SchiedamMaassluis den 23n dezer zal worden geopend Omtrent het treurig spoorwegonge luk, dat te Ravenna op deu Friespoor- weg (Ver. St.) heeft plaats gehad, is nog het volgende te melden: Een passagiers- en een goederentrein zijn daar, beide in volle vaart, in botsing gekomen. Er waren, wegens den nationale feest dag (4 Juli), zeer vele passagiers in den trein. Twee slaapwaggons en een andere personenwagen geraakten in brand en vele reizigers, die daarin lagen of zaten werden verpletterd of verbrand. Het te voorschijn halen van de doo den en de gewonden ging zeer bezwaar- hjk. v Volgens de jongste opgaven zijn er 27 menschen gedood en 6 doodelijk ge wond en een groot aantal anderen meer of minder ernstig gekwetst. Het ongeluk moeten te wijten zijn aan onachtzaamheid van een wisselwachter. Tot voorbereiding der viering van den 60en verjaardag vau den „Ticndaag- schen Veldtocht" is te's Gravenhage een commissie gevormd. De commissie roept alle oudstrijders versierd met het Metalen Kruis ol de Citadelmedaille, op, om voor zoover zij genegen zijn op eigen kosten aan deze feestviering op 1, 2 en 3 Augustus deel te nemen, hiervan schriftelijk kennis te willen geven aan den secretaris der com missie (Laan Copes van Cattenburoh No. 366) vóór 15 Juli, tevens met overmaking van f 5, of zooveel meer als men goed vindt, aan den penningmeester (Anna Paulownastraat No. 36), ter bestrijding van onvermijdelijke kosten. Een Rus, dr. H. Khorf, heeft 100,000 fr. aan de stad Parijs aange boden, op voorwaarde, dat eene nieuwe geneeswijze zal worden ingevoerd in de hospitalen, die hij in een brochure om schrijft. Khorf wil dat men de zieken geen medicijnen geeft, de natuur late werken eu die ter hulp kome, door de huid meer te laten werken; zoo min mo gelijk huidbedekking dus. Het schijnt dat Khorf te vergeefs heeft getracht zijn methode in Rusland ingang te doen vin den; hij putte die uit de werken van een godsdienstige secte, die vroeger naar Si berië werd verbannen. Aan een particulieren brief van een persoon in de naaste omgeving des Duitschen Keizers is het volgende ont leend: „Ons verblijf in Nederland was heer lijk en interessant. De ontvangst ken merkte zich door een verrassende pracht en eene natuurlijke hartelijkheid, waar over de Keizer zóó voldaan is, dat hij op de verdere reis in kleineren kring herhaaldelijk zijne ingenomenheid en zijne vreugde er over te kennen gaf, naar Nederland te zijn gegaan In gelij ken geest hoeft ook de Keizerin zich uitgelaten, die verklaarde zich dit bezoek niet half zoo schoon te hebben voorgesteld Heden avond nog verhaalde Z M ver schillende bijzonderheden, welke ons bij de ontvangst voor een deel geheel ontgaan waren Bijzonder ingenomen was de Keizer met de bezichtiging der merkwaardige%oude charters en documenten op het archief te Amsterdam over de historische vriend schap tusschen de stedelijke regeering en den grooten keurvorst; dat was iets naar zijn smaak!" Op een andere plaats worden in den zelfden brief de volgende woorden van den Keizer medegedeeld: „Het is alles wonderlijk schoon geweest! Ik heb een merkwaardig land en beste menschen leeren kennen! Die kleine (hiermede is koningin Wilhelmina be doeld) is een lief, frisch ding; zij zal aan mij een goed vriend hebben!" waar op de Keizerin er op liet volgen: „Zij moet eens kennis maken met onze wildzangen, dat zal een pleizier zijn!" Men krijgt hier den indruk dat het bezoek niet bij een blijven zal, maar bij de eerste de beste gelegenheid zal wor den hervat Ook schijnt binnen een niet lang tijdsverloop een tegenbezoek der Ko ningin-Regentes met de kleine Koningin aan het Berlijnsche Hof te verwachten te zijnalthans is daarop reeds hier en daar gezinspeeld De Keizer heeft o. a. ook gezegd, dat Scheveningen weder zulk een prettigen indruk .op hem gemaakt heeftmaar, zoo voegde hij er bij, het schijnt toch te veel bezocht om er eens incognito met de zes jongens voor eenigen tijd heen te gaan. MoilMlldstiyk.. Voor de verkie zing van den Gemeenteraad die op 21 Juli a. s. zal plaats hebben moeten dit jaar aftreden de Heeren C. Joppe Gz. en M. Faasse Thz. de laatst genctëmde wegens vertrek naar elders. 6 Juli. Gisterenmorgen omstreeks half zeven werden we uit onze rustige rust opgeschrikt door het luiden der brandklok. Een klein schuurtje van-den landbou wer P v. d. D. stond inbrand. Hoewel alleen staande hadden de ge volgen ernstig kunnen worden, doordien de wind die nog al sterk was, de vlammen juist naar de vele schuren joeg, die op den westelijken achterweg zich bevinden Eenige kippen, een wanmolen en een kruiwagen is het eenige dat verbrand is. Het gebouwdtje was verzekerd. De oorzaak tot nogtoe onbekend. Sliddclharnis 8 Juli De eerste vischsloep onzer vloot mogt heden met allen der bemanning in welstand arrivee- ren. De opbrengst der vangst in een volgend nummer D. V. Herkingen. 6 Juli Zaterdag jl. speelden aan de kaai een paar zoontjes van den heer A. M. waarvan de eene zich zoo dicht aan de waterkant waagde dat hij er in viel, de andere dit ziende trach- te zijn broertje te helpen doch wedervoer 't zelfde ongeluk en zou zeer zeker ver dronken zijn ware onze wethouder de heer C Moerkerk niet dicht bij de plaats des onheils tegenwoordig geweest.Onmiddelijk stelde deze alles in 'twerk wat mogelijk was om de beide drenkelingen op 't droo- ge te brengen en mocht na zelt er bij gevallen te zijn eindelijk 't genoegen sma ken de beide kornuiten aan hun ouders weer te geven. In 't einde der vorige week had aan den „Gelderschendijk" tusschen Herkin- gen en Dirksland een ongeval plaats waar uit te leeren Valt dat't tuig van paarden of waar men ze voor spant nimmer te soliede kan zijn. De landbouwers C. 1). en J. G. b dan kwamen in een karos bespannen met één paard aangereden toen plotseling een der duimen waaraan de burrie bevestigd is er uitging, 't Gevolg daarvan was dat deze zakte, en op de hielen van de klepper neerkwam, zoodra deze dit voelde zette ze 't onmiddelijk op een loopen, en hoe mak ook overigens, scheen 'tde heer J. G. b: voorgekomen te hebben dat van houden geen sprake meer kon zijn, althans hij sprong er uit. De heer C. D. van wie het tuig was en die dan ook de leidsel in handen hadt moet zeker niet meer in de gelegenheid gekomen zijn er uit te springen of wel getracht hebben 't paard toch nog te be dwingen; maar na nog een een eind weegs

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1891 | | pagina 2