Zaterdag 13 Juni 1891. Antirevolutionair Zesde Jaargang No. 288. Orgaan e Sli StKIE illll IN HOC SIGNO VINCES .ra T. BOEKHOVEN. Alle stukken voor <le Redactie bestemd. Advertentiën en verdere Administratie Franco toe te Kenden aan den Uitgever. Schier overal verdeeld heid. ProFanie. Grondwetsherziening". Bw Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag. Abonnementsprijs per drie maanden franco per post f 1. Het Zaterdagsnummer alleen 50 Cent. Voor Amerika bij vooruitbetaling f 5,50 per jaar. Afzonderlijke nummers 5 Cent. uitgever: Advertentiën van 1 5 regels 50 Cent elke regel meer 10 cent en maal lloekaaukondiging 5 Cent per regel en k/3 maal. Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing. Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan. Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag en Vrijdagmiddag 12 uur. Er wordt sedert lange jaren onder alle parijen vaak geklaagd, dat de politieke arbeid zoo weinig vordert. Maar lioe kan het anders, als men let op de overal bestaande verdeeld heid. De één klaagt over den te gebrek- kigen tijd of te langzamen gang van het werk te goedertrouw, de ander met nevenbedoelingende één met behoorlijke onderscheiding tusschen schuldigen en onschuldigen, de ander met een redelooze miswoedigheid of enkel met partijzieke gevoelens doch het slot van de rekening is, dat de gang van zaken als zoodanig en in 't geheel beschouwd aan slechts wei nigen ten volle behaagt. De oorzaak ligt voor de handEen huis dat aldoor tegen zichzelf ver deeld is, wordt niet gebouwd. Zoo is het ook in het staatsleven. Als er maar wat meer ware verdraagzaam heid geoefend werd, en het landsbe lang stond bij ieder meer op den voor grond, o wat zou alles anders toegaan. Terecht vergeleek Ds. Gispen den aanhoudenden twist tusschen de ver schillende. politieke en kerkelijke par tijen onlangs bij het ongenoegen van een gezelschap jongens, die gezame- lijk een vlieger willen oplaten, op een oogenblik, dat er te weinig wind of de wind ongunstig is. De een beweert, dat de staart te zwaar, de ander, dat hij te licht is de een loopt niet ge noeg uit, de ander viert niet genoeg maar de hoofdzaak is, dat er geen wind is. *- Overgebracht op politiek gebied, wilde Ds. G. hiermede natuurlijk zeggen, dat er bij al het redeneeren over verbetering van den staatkun digen toestand één onmisbare zaak ontbreekten dat is de eensgezind heid, of liever de echte verdraagzaam heid. Ieder wil de wijsste zijn en zijn eigen pad bewandelen. Volgzaamheid juist een kenmerk van den waarlijk verstandige, wordt door de meesten voor een oneer gerekend. Niet alleen is er verdeeldheid tusschen de twee hoofdpartijen, maar ook de aanhan gers van die partijen onderling kun nen het lang niet altijd met elkaar vinden. Het meest eenstemmig zijn zeer ze ker de antirevolutionairen, ofschoon er ook bij hen wel terdege kleurscha- keering is. Deze meerdere eenstem migheid vloeit natuurlijk voort uit hun vaste grond beginselen, uit hun le- vensaard en uit hun degelijke orga nisatie. Maar bij de twee /wo/V/partijen in den lande de roomschen en de libera len, is de onderlinge verwarring en oneenigheid zóó erg, dat zij de treu rigste gevolgen na zich kan sleepen. De fractie Schaepman wil vooruit zij wilrekening houden met de eischen des tijds en practisch, met wezelijk politiek beleid te werk te gaan. Maar helaas, een ander deel van de room schen werpt alle politiek (dien naam waard) overboord, en wil alle be moeiing niet de staatsaangelegenhcden afhankelijk en in dienst stollen van kerkelijke partijberekeningen. En de liberalen zijn insgelijks ho peloos verdeeld. Niet sedert vandaag of gisteren, maar sedert vele jaren. Daarom konden zij in hun tijd zoo bitter weinig uitrichten. En daardoor is het zoo vermetel, dat zij nu telkens zooveel afgeven op de verdeeldheid der rechterzijde. Alsof het zelfde en- vel aanhun kant niet even erg of nog veel erger bestond. Een deel der liberalen is bijna ver steend conservatief. Een ander deel wil wel het een en ander hervormen maar op doctrinaire wijze naar theore tische stelsels zonder behoorlijk reke ning te houden met de practijk, met ons volkskarakter en met onze lands- historie. Wederom een ander deel, de radicalen, willen wel metforschen greep hervormen, doch hun ontbreekt hot aan leiding tact, evenals) de volks partij en den sociaal-democraten. De radikale heer Treub heeft aangaande de politieke eischen van het oogen blik weer andere inzichten dan de heer Mulder en deheeren Gerritsen en Calisch denken en weer anders over. Alleen komen alle radicalen hierin overeen, dat zij de meer voorzichtig en „gematigd", de meer conservatief - liberalen beschouwen als een zeer achterlijke, werkelooze, afgeleefde en versleten partij. En alle schakeeringen der libe rale partij komen hierin te zamen, dat zij allen een afkeer hebben van het christelijk element in de politiek, en den heer Kappeyne gelijk geven als hij een christelijk Minister als den heer Lohman toeroept„verknoei met uwe Bijbelsche spreuken ons staatsrecht niet." Maar overigens is er overal ver schil, overal verdeeldheid. Bij het afbreken voegt men zich soms in grooten getale bijeen, maar als er gebouwd moet worden, dan zijn de staatkundige adviseurs in alle rich tingen verstrooi^.. Nauwelijks is er een wetsvoordracht van eenig aan belang ingediend, of ieder toetst ze aan zijn eigen stokpaardjes, cn van alle kanten schiet men toe, om öf de ge- üeele voordracht te verdringen, óf haar het aanzien van een kaalge- plukten vogel te geven. Als er geen bepaalde wetsontwerpen aan de orde zijn, en men zich tot eigen particu liere, zwevende voorstellen kan be palen, ja dan schijnt er somtijds veel overeenkomst van gevoelens onder de liberalen te zijn. Doch als men over afgeronde en uitgewerkte voorstellen heeft te beslissen, dan heeft ieder zijn aanmerkingen, en is meestal het einde, dat er weinig of niets tot stand komt. Niet alleen de partij fracties, maar ook de personen, welke daar toe behooren, zijn en blijven omtrent de onderdeden van de politiek ver deeld. Wij herhalen het, dit komt bij geen enkele partij zoo sterk uit als bij de liberalen. Wol spreken deze veel over verzoening, toenaderen, enz. maar het blijft bij pratende Ver deeldheid wordt er niet minder om. In zulk een toestand is het on mogelijk om in betrekkelijk korten tijd eens flink wat af te doen. En inmiddels nemem de zorgen en lasten onder de burgerij toe, en vinden de socialisten een vruchtbaren akker voor het zaad dat zij uitstrooien. De grond oorzaak van al dat ge haspel en geharrewar ligt aan hot verzaken van den waren godsdiemst. Wat wijsheid zouden zij hebben, die Gods Woord verwerpen bij hun werk God verstrikt hen in hun ei gen gedachten, zoodat zij als in een doolhof omwandelen. God maakt hun vermeende wijsheid tot dwaasheid. En zien wij op de ticeede oorzaak dan ligt de voornaamste fout in on ze Grondwet. Waarlijk, onze staatsin stellingen zijn niet wat zij wezen moeten. Dat er een Grondwet bestaat, die de staatsrechtelijke bevoegheden om schrijft en de rechten der overheid tegenover de volksvrijheden beperkt is uitnemend. Hierin ligt een recht matige waarborg tegen het uitbotten zondige neigingen en het toegeven aan dwaalbegrippen, waarvan ook een Regeering niet vrij is. Maar dat een volksvertegenwoor diging zoodanig is ingericht, dat het eene deel stelselmatig het werk van het andere deel kan tegenhouden of vernietigen, en de Regeering het doorwerken kan beletten neen dat is een gansch verkeerde inrichting. Daarmede heeft de volksvertegen woordiging veel te veel overwicht op den gang van het landbestuur. Toch is hier te lande de toestand aldus. Als de natie zich uitgesproken heeft bij de stembus en er reeds in ver band met die uitspraak een antili beraal Ministerie op dat die over eenkomstig wcnscht te regeeren, dan staat er een Eerste Kamer gereed om dat werk tegen te houden en om de Regeering te dwingen de teugels te voeren, niet naar eigen inzicht maar in overeenstemming met den toestand der natie in lang vervlogen jaren toen er andere partijen en an dere gevoelens in den boezem der natie de overhand hadden. Op die manier moet er wel meer- dere verwarring en ontevredenheid ontstaan. Och dat men toch weer tot den wortel der dingen doordrong en op de hoofdzaken ging letten, in plaats van zich in allerlei bijzaken te ver liezen. We wensclien de strooibiljetten, die in de vorige week bij gelegen heid der verkiezing door de libera len verspreid zijn niet te herkau wen, maar we willen onze lezers toch op enkele zaken opmerkzaam maken. In het eene strooibiljet heette het: „De liberalen zyn geen vijanden van den godsdienst .Deliberalen hebben den godsdienst lief.. De libe ralen eerbiedigen uive gevoelens En ia de Zierikzeesche Nieuws bode kon men lezen in Zeeuwschen tongval als je Simon eens hoorde bidden over land en volken over de stembusen over de liberale briefjes die onleesbaar mochten wordenkijk, man, mijn haar rees er van overeind En verder Ho, hoStoffel, wat sla je nu toch doorzoo heb ik je nog nooit gehoord. Ik geloofdat je den Geest gekregen hebt; dat is zeker nog een overschotje van het Pinksterfeestdat met het slechte weer achterwege ge bleven is." Daarna „Ik ivas in staat om den vent met zijn oor aan den muur te spijkeren, cn te leden bidden tot den spijker verroest was Ook &.on men er een lied in vin den „Verslaat de lui,die driesten dom, Weer voeren ultra's grooten trom Verslaat de leiders van 't complot, Die biddend opzien tot „hun" God En met een taalaan nonsens rijk, Verguizen uicen Kerkwijk." Wat dunkt u van zulke taal, of laten we liever zeggen, van zulk uitbraaksel, lezer? Gewis, er zullen er onder u zijn, die hun stem op den liberalen can- didaat hebben uitgebracht, meenende waarlijk, dat hetvóór of tegen den Christus maar een praatje was, dat van antirevolutionaire zijde rondge strooid werd. Zie u nu hier weder opnieuw be wezen, dat deze leuze slechts de zuivere waarheid behelst. liet aoet ons van harte ïeed voor land en volk, dat de antirev. can- didaat, Mr. Fabius, in het distrikt Zierikzee de meerderheid niet ge kregen heeft, maar het verblijdt ons dat men de antirevolutionaire partij nooit en nergens kan verwijten het verschrikkelijke wapen van den spot met het Heilige en der profanie ge bruikt te hebben om hare candidaten aan te bevelen. Een van de belangrijkste zaken in het concept werkprogram voor de aanstaande parlementaire periode is het aandringen op een meer afdoende Grondwetsherzieningin zonderheid met het oog op de Eerste Kamer. Hoe nu de Grondwet op dit be langrijk punt moet gewijzigd worden of de Eerste Kamer dadelijk dient om gezet in een vertegenwoordiging van belangen (handel, landbouw, scheep vaart arbeiders, enz) dan wel, of men voorloopig slechts de wijze van verkiezing behoort te veranderen, hetzij door het recht tot ontbinding der Prov. Staten in de Grondwet te schrijven, hetzij door de verkiezing van de leden der Eerste Kamer te doen plaats hebben door de zelfde kiezers, die de leden der Tweede Kamer kiezendit alles laat het con cept nog onbeslist. Daarover zullen ook wellicht de gevoelens der antirevolutionairen uit- eenloopen. Daarover kan laler wei- gehandeld worden. Maar allen zijn het hierover eens, dat de Eerste Kamer, gelijk die thans is samengesteld, veel eer den gang van het werk belemmert dan bevordert. Om op wetgevend gebied vooruit te komen, is het noodig, dat beide Kamers zoowat in gelijken geest zijn samengesteld. Dit is ook een redelijke eisch. Immers beide Kamers vertegenwoordigen dezelfde natie. Maar die harmonie bestaat thans in de verste verte niet. De antire volutionaire partij die tusschen de 25 en 30 leden in de Tweede Kamer heeft en daar dus grooten invloed kan uitoefenen mist bijna allen in vloed in de Eerste Kamer.

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1891 | | pagina 1