mm m m msmrn
Zaterdag 2 Mei 1801.
Zesde Jaargang No. 276.
Anti re rol u ti on ah
Orgaan
s
IIUI
IN HOC SIGN O VINCES
T. BOEKHOVEN.
-5 FEUILLETON.
HOM.VS WOJHUtJ Bi
Alle stukken voor de Redactie bestemd. Advertentiën en verdere Adoniiiistratie franco toe te xendca aaoi den Uitgever.
Rns concept werk pro
gram.
'ja
incite
ij-
PSTE
Ie kan-
Rut-
■«lam
bÜ
iugeu.
u-wijk.
dio Premie-
Finaneieea
vm. 5.u.
6,u.
6,30
nm. 2,—
8
ril.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden franco per post f 1.—
Jlet Zaterdagsnummer alleen 50 Cent.
Voor Amerika bij vooruitbetaling f 5,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITOEVElt:
Advertentiën van 1 5 regels 50 Cent elke regel meer 10 cent en 3/2 maal.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en !'/:i maal.
llienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag en Vrijdagmiddag 12 uur.
Wij wenschen het ontwerp - pro
gram van actie, door het Centraal-
Comité aan de antirev. kiesvereeni-
gingen ter beoordeeling toegezonden,
nog eenigszins uitvoerig te bespreken.
Het is noodig dit program goed
te kennen, want daarin wordt zoo
beknopt en helder mogelijk opgesomd,
welk deel van den politieken arbeid
naar het inzicht der antirevolutio
naire leiders het eerst ter hand ge
nomen dient te worden, en dat ook
kans heeft grootendeels in behande
ling te komen in geval het déze
Regeering gegund wordt, nog enke
le jaren aan hare taak voort te wer
ken. Dit program is natuurlijk geheel
gebaseerd op ons beginselprogram
en sluit zich zeer logisch aan bij
het in '88 opgestelde en nu ten dee-
le uitgevoerde werkprogram van '88.
Doch laat ons korteljk de artike
len nagaan.
Voorop gaat de eisch om een nieu
we verandering in onze Grondwet
HOOFDSTUK lit.
HOE DE HEERE ZORGT.
Weer waren er eenige dagen ver-
loopen en in het eenvoudige dorpje gingen
de zaken hun gewonen loop. Er was
weinig belangrijks in dien tijd voorge
vallen, alleen in het harte van enkele
dorpelingen heerschte oprechte droef
heid, daar twee weken geleden de pre
dikant was overleden. Met zegen had
de dienstknecht voor zijnen Heere ge
werkt en gestreden en steeds met aan
drang getuigd van Hem, die armen en
ellendigen noodigt tot den overvloedigen
schat zijner liefde. Nu had zijn Zender
hem tot zich geroepen en was hij heen
gegaan om de ruste te beërven, die er
overblijft voor het volk van God.
Daar de leeraar slechts een enkelen
bloedverwant had, die rijk met aardsche
goederen was gezegend, werd er beslo
ten alles wat in de pastorie was achter
gelaten in veiling te brengen.
Een paar uren voor de verkooping een
aanvang zou nemen, verliet Vrouw Geert-
Bina hare woning, om twee paren kou
sen naar boer Jacobs te brengen.
't Was een liefelijke zomermorgen
zacht murmelde het beekje, dat de wei
de doorsneed, zijn vredelied en vloeide
vroolijk daarheen, terwijl de schoonste
bloemen hare oevei'3 omkransen. Als le
vende bloesems fladderden kapellen in de
luchtmuggen dansen in de warme zon
nestralen en de leeuwerikken zongen hoog
boven de koornvelden hun jubellied van
des Heeren trouw en gadelooze liefde.
De weduwe was thans beter gestemd.
Zij had haren weg op den Heere ge-
wentelt en vertrouwde op Hem, over
tuigd, dat Hij het maken zou. De Hee
re alleen was thans haar toevlucht en Hij
zou haar wel steeds het noodige geven.
te brengen. Dienaangaande lezen wij
in het concept aldus:
„Nog steeds van oordeel, dat onze
Staatkundige toestand niet gezond wordt
zonder eene meer afdoende Grondwets
herziening al ware het slechts om de sa
menstellingder Eerste Kamer te verbe
teren en de rechten der minderheden
duurzaam te waarborgen spreekt de An
tirevolutionaire partij bij de stembus van
1891 als hare overtuiging uit dat 's lands
belang het meest gebaat zal worden,
zoo(en dan volgen een negental ar
tikelen).
Dit punt is van groot belang. De
grondwetsherziening van '87 greep
niet diep genoeg in.
Zij liet het meeste, dat ons volks
leven beheerscht, onaangeroerd. Zij
bracht volstrekt geen nieuwe rich
ting in den gang van zaken. Zij heeft
wel de troonsopvolging beter gere
geld, alsmede de verhouding tusschen
het Regentschap en de Regeering en
de Tweede KamerZij heeft ook het
defensie- hoofdstuk belangrijk ge
wijzigd en de deur geopend voor een
meerder aantal kiezers. Maar de voor
naamste stukken zijn toch onveran-
üe vrouw van Jacobs ontving haar
.jinzaam en drukte de weduwe een blin
kenden gulden in haar hand, als loon
voor haar werk.
Vrouw Geertsma dankte vriendelijk en
wilde terstond weder heengaan.
Wacht even, zeide de boerin. Ik wan
del met u naar bet dorp; go weet immers
dat vandaag de goederen van onzen pre
dikant worden verkocht?
'k Heb het op de aanplakbiljetten
gelezen, antwoordde Vrouw Geertsma,
maar er verder niet aan gedacht.
Wilt ge mij vergezellen Ik moet
mij noodig het een en ander aanschaffen.
Wellicht dat er voor u ook nog iets te
koopen valt.
Dat zal niet waar zijn. Ik ben een
arme weduwe en heb niets voor mijn
huishouding noodig.
Ga maar mee, drong vrouw Jacobs.
Tien minuten later kwamen de beide
vrouwen in de pastorie aan. Eene groote
mensehenmassa verdrong zich hier en
reeds was het linnengoed, het zilverwerk
enz. verkocht.
De afslager schreeuwde met luide stem
hoven het lachen der menigte uit en onder
allerlei aanmerkingen werden de gekochte
voorwerpen door de nieuwe eigenaars in
bezit genomen. Do notaris, aan een tafel
gezeten, noteerde de prijzen en nam het
geld in ontvangst, terwijl de erfgenaam
van den predikant met stroeven blik het
tooneel van verwarring gadesloeg'.
Juist op dit oogenblik hief de afslager
een ouden bijbel omhoog.
Mooie druk, schreeuwde hij luid,
goed voor iemand met zwakke oogen.
Wie biedt geld voor het boek?
Veertig cent, klonk het forsch. Het
was boer Harmsen, bij wien de weduwe
eenmaal te vergeefs hulpe had gezocAt.
Veertig cent, zei de verkooper. Wie
biedt meer dan veertig cent? Niemand
Vijftig cent, word er geroepen.
Vijftig cent geboden, vervolgde de
(lenl gebleven. Omtrent het onderwijs
en den eeredienst is niets gewijzigd
omtrent de defensie is wol wat weg
genomen, dat vroeger in de Grond
wet stond, maar daarvoor is niets
in de plaats gesteld. En ook de
Eerste Kamer is volgens de nieuwe
Grondwet gebleven wat zij was.
liet is dus zeer redelijk, op een
meer doortastende Grondwetsherzie
ning aan te dringen. Wel zijn de
meeste andere partijen daar niet voor.
Ook do roomschen niet. Maar zij
kunnen geen grondige bezwaren op
geven. Wij daarentegen hebben voor
het vragen naar Grondwetsherziening
oen zeer dringende reden. Want zoo
lang onze Eerste Kamer hetzelfde ka
rakter blijft behouden en de leden
op dezelfde manier gekozen worden,
kan men haast niet vooruit komen
met den politieken arbeid, en bederft
men bovendien voortdurend de pro
vinciale verkiezingen.
Wij leven in ons land nu eenmaal
onder een gemengde natie, gedeeld in
onderscheidene partijen met verschil
man. Wie biedt meer dan vijftig cent?
Niemand
Zestig cent, zeide vrouw Geertsma,
die bij zichzelf overlegde hoe kostelijk haar
dezen bijbel zou passen, daar de letters
in haar kleinen Bijbel te fijn voor hare
teedere oogen werden.
Zestig cents riep de afslager nog
maals. Wie biedt er meer voor.
Niemand had den moed om meer te
bieden; ook Harmsen niet. Wie wilde
ook het ongemakkelijke boek duur koopen
Zestig, centséénmaal, ander
maal, ten derde maal. Geluk er mee,
vrouw Geertsma.
Boer Harmsen lachtte spottend.
Een prachtige koop, mompelde hij,
'k had liever mijn geld aan iets beters
besteed.
De weduwe lei den gulden, die zij voor
een half uur ontvangen had op de tafel
en ontving vier en dertig cents van den
notaris terug. Met een verruimd hart
verliet zij onder liet luid gelach der om
standers met haren Bijbel het huis en
spoedde zich den veldweg op. Al rest
ten er haar slechts enkele centen meer
van het verdiende geld, toch gevoelde
zij zich gelukkig, want het woord baars
Gods was haar dierbaar. Een lamp voor
haren voet en een licht op haar pad!
Zoodra zij hare kamer was ingetreden,
nam zij in haren stoel plaats en sloeg
den Bijbel open. Zij zotte haren grooten
bril op en begon langzaam te lezen.
Loof den Heere, mijne ziel! en al wat
binnen in mij is, Zijnen heiligen naam.
Loof den Heere, mijne zielen
vergeet geene van Zijne weldaden.
Die al uwe ongerechtigheid vergeeft,
die al uwe krankheden geneest.
Die uw leven verlost van het verderf,
die u kroont met goedertierenheid en
barmhartigheden.
Die uwen mond verzadigd met het
goede Zoo kwam zij aan het
elfde en twaalfde vers
lende inzichten omtrent het landsbe
stuur. En de Grondwet stelt de mo-
gljjkheid open, dat die verschillende
partijen beurtelings het overwicht in
de llegeering krijgen. Bij den aan
vang van de tweede helft dezer eeuw
kwam er langs deze weg een gelicelo
omkeer in ons staatsbeleid, nl. door
het machtig worden der liberalen
onder Thorbecko. En evciizoo is er
nu weer kans op ingrijpende ver
anderingen wegens den zich uitbrci-
denden invloed van de antiliberalen.
Om echter deze veranderingen in
de geestesgesteldheid onzer natie be
hoorlijk en geregeld te doen door
werken in de Regecring, moeten bei
de Kamers van de volksvertegen
woordiging elkaar helpen en steunen.'
Dat doen zij thans niet. De Eerste
Kamer is als een vijfde rad aan den
wagen, een sta - in - den weg, een
blok aan het been, dat tel Kens den
voortgang der politieke actie stuit
en belemmert.
Dit komt hieruit voort, dat zij
slechts met trappen en bij deelen
Want zoo hoog de hemel is boven
de aarde, is zijne goedertierenheid ge
weldig over degenen, dio Hem vreozen.
Zoo verre het oosten is van het wes
ten, zoover doet Hij onze overtredingen
van ons.
En nu het dertiende vers:
Gelijk zich oen vader ontfermt
over de kindoren, ontfermt zich de Heere
over degenen .Zij moet het blad
omslaan, 't Gelukt haar do eerste maal
niet; 't is net alsof er twee bladen aan
elkander zijn vastgehecht. Daar zal het
gaan.
Ontfermt zich'de Ileere over de
genen, het blad slaat om, die hem
Maar wat is dat?
Vrouw Geertsma sloeg de handen van
verbazing ineen. Tusschen de twee blad
zijden ligt eene strook papier en aan
de vier hoekeu leest zij het getal 100.
Ja, zij bedriegt zich niet, 't moet een
bankbiljet van honderd gulden zijn.
Hare handen beven. ts dat het ant
woord op haar gebed
Honderd gulden nu zal zij weer eene
koe kunnen koopen. De Iteerc zij ge
prezen I
Daar kwamen echter andere vragen
haar bestormen. ,Mag zij het geld wel
behouden Behoort die honderd gulden
haar werkelijk toe? Zij heeft den Bijbel
wettig gekocht, maar het geld
Niemand weet er ook maar het ge
ringste van, andere zou Harmsen, de
hebzuchtige boor, die niet meent, dat
hij eenmaal rekenschap van zijne rent
meesterschap zal moeten afleggen, wel
weit geboden hebben. Zal zij
Do strijd daarbinnen is geëindigd.
Vlug neemt zij den Bijbel en het bank
biljet, knoopt het in haar zakdoek en
snelt naar de pastorie terug. Haar hart
werd verruimt, nu zij op deze wijze,
volgens recht en billijkheid ging han
delen.
Vrouw Geertsma heeft berouw
vernieuwd wordt en niet, zooals do
Tweede Kamer op eens en recht
streeks door het volk. De Eerste Ka
mer gaat dus niet met haar tijd
mede, maar komt eenige jaren ach
ter de andere aan. En toch moet de
Regeering steeds met haar samen
stelling rekenen. Toen b. v. onze Mi
nister Keuchenius het christelijk ka
rakter onzer natie in Indië (in tegen
stelling met de vroegere wijze van
regeeren) wilde handhaven, stemde
de Eerste Kamer zijn begrooting af.
En nog dezer dagen toonde zij, hoe
zeer zij den geregelden gang van het
werk durft stremmen door haar goed
keuring te weigeren aan een zóó
billijke en noodzakelijke wetsvoor-
dracht als die tot splitsing van de
groote steden in enkelvoudige kies
districten.
Er helpt dus niet aan om beter
vooruit te komen, om gang en leven
te krijgen op politiek gebied iets
waar ook de liberalen, nu zij in de
minderheid zjn, zoo naar schijnen
te verlangen is het noodig, dat men
van haar koop, roepen, tien, twintig
stemmen tegelijk, waar zij door het volk
drong.
Wat wilt gij? vroeg de afslager
norsch. Gij hebt het boek eenmaal ge
kocht en het betaald.
Ik weet het, antwoordde de we
duwe, die geen acht sloeg op liet ge
fluister der omstanders of op do spot
tende blikken van boer Harmsen.
Dit bankbiljet heb ik in den Bij-
hel gevonden en nu kwam ik vragen
of het mij al dan niet toebehoort.
Een der mannen sloeg een oog op het
geele papier.
Honderd gulden, riep hij verbaast.
Vrouw Geertsma heeft honderd gulden
in haren Bijbel gevonden.
Wat trokken de omstanders verwon
derde gezichten. Harmsen knarste op de
tanden van inwendige woede. Waarom
had hij niet moer geboden! Dat ellendige
wijf, zoo maar honderd gulden in eens
rijker! Toen zweeg hij, want daarbinnen
was iets dat hein zeide: Zoo helpt de
Heere zijn kinderen uit den nood. I lij
verlaat de zijnen niet.
De notaris reikte het bankbiljet den
erfgenaam over, maar deze drukte het
snel de weduwe in de hand.
Het is uw eigendom, zeide hij op
deolncmonden toon. De Heere heeft u ge
holpen. Zijn woord is getrouw Hij maakt
niet beschaamd allen, die op Hem hopen.
Vrouw Geertsma voelde zich onuit
sprekelijk hewoldadigd. Zij stamelde ee
nige woorden van dank en verliet vol
blijdschap de pastorie. In hare woning
gekomen vloeide er een stroom van tra
nen langs haar gelaat en prees zij haren
God, die haar zoo wonderlijk had gehol
pen en wiens trouwe door hare ontrouw
niet werd verbroken.
Mijn lezer! het is niet noodig hier iets
aan toe to voegen.
Wentel uwen weg op den Heere en
vertrouw op Hem.
Vrijdag-.
5, van Oi
