voor de Zuid-Hollandsche en Zeeuwsche Eilanden.
eeren.
Vrijdag 4 April 1890
Vijfde Jaargang N°. 214.
Sievofoitionaiv
LE ZUIVERING
DE WINTER,
f Dienstbode
SÉ
10,
IN HOC SIGN O VINCES
W. BOEKHOVEN.
411e stukken voor «Ie Redactie beste nul, A«ïverteiiïiëii en ver«lere Administratie, franco toe te zenden aan den Uitg-ever.
Mei Ie SomeMijL
Re militaire quaestie.
„Calvinistische antirevolutio
nairen."
Gemengde Berichten.
fl
VAN
ijken Veeren enz. Voorban-
ren bedden 9/4 van af ƒ36.
Koopman OUDE TONGE
de door ons gemaakte be-
en
re hneclit of dienstbode die
lij voor slechts aO centen
d kenbaar kan maken,
in dit blad komen onder
\l II.II. werkgevers in het
i die arbeid behoevenhunne
'ad te plaatsendaar men
gelesene doet.
liet Café Fritschy, tegen-
r Brielsche, Beierlandsche
wordt wegens zijne bil-
beleefdelijk bij het rei
en.
oinboot: "Vooruitgang
edereede en Overflakkee.
vangen 24 Febr.
raia via. 6,00 am. 1,uur
etsluis 7,15, 2,15
harnis vm. 9,15 nm. 3,— uur
dam 11,uur
am nm. 3.30
POST en PASSAGIERS,
harnis voorin. 9,15 uur.
etsluis 10,
vaart m aansluiting met de stoom-
sluis ten 8,30, en 3,40 uur, en van
ur.
MERS ZIJN:
"STER.
STOOMBOOT.
otterdam, (Raderboot.)
's op Rotterdam.
Dinsdag voorn. 5,uur.
en Donderdag 6,
Zaterdag 6,30
u Dinsdag nam. 2,— uur.
agen 3,00
ZONDAGS.
ScHROEÏSTOOMBOOTDIENST.)
op Middelharnis.
voorm. 8 nam. 5 uur.
9,30
r nam. 1
vra. 4,30 3
rb.) WINTERDIENST.
ptember 1889.
el op Rotterdam.
en Dinsdag 's morgens 4,30 ure.
aterdag 6,30
en Dinsdag, Donderdag en Zater-
'a namiddag 1,45
N en MAASNYMPH
angen 24 Febr.
ROTTERDAM.
5,10,8,3011,40 en nam 3,40 u.
6,25, 8,30, 11,40 3,40 v
AM
middag 5,30 nm. 12,— en 4,— u.
6,45 12,— 4,— r
EVOETSLTJIS.
middag 12,45, 1,30 en 5,— u.
am circa een half uur later.
LE.
ure, nm. 1,30 en 5,ure.
edam circa een half uur later,
tsluis naar Rotterdam, voorm. 8,30
"am naar Hellevoetsluis gesehieden
en overladen te Nieuwesluis, en zij*
en verzending van goederen.
rboot) Winterdienst.
"tterdam
Dinsdag 5,45, Zaterd. 7,20 uur.
6,45, 10, nm. 2,30Dinsdag 6,30,
derdag en Vrijdag vm. 7,30,2.30.
ondag nm. 3,
ndag en Dinsdag vm. 5,30Woensd-
,45 uur.
"tterdam
sdag en Zaterdag nm. 2.
n Dinsdag, vra 8, nm. 12,30 en 2
en Zaterdag vm. 8, nm. 2 Zon
audag en Dinsdag nm. 1,30, Woens-
2.
t: Donderdag en Vrijdag
5,45, van Oud-Beierland vm. 7«
n Koorndijk nm. 1.
Hf
ZEELAND. (Raderb.)
Rotterdam. Maart.
Van rotterdam
Zaterdag
Deze Courant verschijnt eiken Vrijdag.
Abonnementsprijsper drie maanden 50 Cent, franco p. post
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
SOJIMKIiSRIJK.
Advertentiën van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Advertentiën driemaal geplaatst worden slechts tweemaal berekend.
Advertentiën worden bij den Uitgever ingewacht tot Donderdagmiddag 5 uur
Zondag
Maandag
Dinsdag
Donderdag
Vrijdag
29 vm. 1.30
30 vm. 11.00 u.
31 vm. 11.30 u.
1 vm. G.00
2 vm. 0.00
3 vm. 0.00 u.
4 vm. 0.00 a.
Vele onzer landgenooten zullen stellig
verlangend uitzien naar de militaire wets
voorstellen van den Minister Bergansius,
en nog meer naar de behandeling van die
voorstellen in de Tweede Kamer.
Men weet toch, dat de roornschen van
die quaestie een hoofdzaak maken, dat wil
zeggen, dat zij bijzonder gesteld zijn op het
behoud van het stelsel van plaatsvervan
ging hij het leger; en dat zij darrom de
antirevolutionaire partij, die meerendeels
sterk voor den persoonlijken dienstplicht
is, reeds meermalen met het verlies van een
aantal Kamer-zetels bedreigden, indien zij
liet wagen durft, om de afschaffing dei-
plaatsvervangers te bevorderen.
Men kent de toepassing van dit dreige
ment in het district Goes.
Éénmaal moet dit verschil met de roorn
schen toch op de spits komen; het is niet
bedekt te houden, en de oplossing der mi
litaire quaestie vertragen, totdat de antili
beralen eerst nog wat meer andere belan
gen samen geregeld hebben, gaat ook niet.
Daartoe is zij, wegens de twijfelachtige ver
houding der groote mogendheden, de toe
nemende kans op oorlog en demoeielijk-
heid om in dat geval onzijdig lo blijven,
veel te gewichtig en te dringend, (let
vaderiandsch belang gaat ver hoven partij
belangen. Ter oorzakc van partijgeschil
len mag ons land, hetwelk hij het slaags
geraken van Frankrijken Duitschland licht
in den krijg kon betrokken worden, niet
weerloos blijven. Wel kon Nederland zijne
wapenkrachten niet in vergelijking met de
groote mogendheden uitbreiden maar al
leen als onze natie op dit terrein doet, wat
zij kan, is zij zedelijk verantwoord,
De militaire quaestie moet dus komen;
maar wat zal zij te weeg brengen; hoe zal
zij beslecht worden, welke zullen de po
litieke gevolgen daarvan zijn en als de
persoonlijke dienstplicht eens aangenomen
wordt, zal dan de samenwerking lusschen
i de partijen der rechterzijde voor goed een
einde nemen?
Soms vreest men dit laatste.
Maar wij voor ons gelooven, dat er van
roomsche zijde veel bangmakerij onder
i -schuilt.
Dal de roornschen bijzonder togen den
persoonlijken dienstplicht zijn, is zeker
cn er moet wel een bijzondere kerke
lijke reden achter zitten, zou men haast
zeggen, om dit punt zoo tot een struikel
blok voor de samenwerking te maken.
Intusschen wordt verzwegen welk speci
fiek roomsch belang voor den persoonlij-
dienstplicht geschaad zoude worden.
Men zegt, dat het kazerneleven zoo ziel
bedervend is voor do jongeliedenen dat
ons volk van vrijheid houdt.
Wat het eerste betreft, hierin is ver
betering te brengen, óók door het saam-
voegen van jongelieden uit allerlei standen.
Dal kazerneleven wordt er waarlijk niet
heter van, als enkel de onbemiddelde jon
gens in dienst moetenen die worden er
dan toch maar aan gewaagd
En wat die burgerlijke vrijheid aanbe
langt, welke partij kan haar hoogerwaar-
doeren dan de antirevolutionaire partij.
Doch de particuliere vrijheid heeft gren
zen-, aan haar mag niet het behoud van
het gemeenschappelijk Vaderland opge
offerd worden; dit zou slechts een schijn
winstzijn; die straks weer uitliep op ver
mindering van de particuliere vrijheid der
burgers.
Een klein deel van de roornschen schijnt
dit een en ander dan ook al in te zien.
Ten minste de houding der Katholieke
kiezers hij de stembus in Goes vond lang
geenalgemeene toejuiching. De Tijd oordcel-
de het noch nuttig noch wenschelijk om er
veel van te zeggen, en hel Centrum (het
lijforgaan van Ur. Schaepman) veroordeelde
beslist zulkecne houding. Dok de Nieuwe
Noord-IIollander en de Limburger Koerier
getuigden er tegen.
Als dus het puntje hij het paaltje
komt, dan zullen de Katholieken in tal
van kiesdistricten nog wel eieren voor
hun geld kiezen en begrijpen, dat zij met
het afbreken van de meerderheid der
rechterzijde en het weer terughalen van
een verdeelde liberalistische meerderheid
niets winnen en zich veel onheil berok
kenen. Hier en daar zou men uit wraakzucht
een getal aan de liberalen in handen
kunnen spelen, maar de roornschen zou
den straks zeiven de dupe van die wraak
zucht worden.
Dit zou een zeer dwaze ,,taktiek" zijn.
Zij werd reeds het vorig jaar hij voor
baat veroordeeld in het Duitsche Katholieke
hoofdorgaan, de Germania.
Maar in Duitschland is de roomsche
s(«fl/sparti| als zoodanig veel beter geor-
geniseerd dan in ons land.
liet zou hier te lande beter worden,
als de katholieken meer naar Dr. Schaep
man geliefden te luisteren. Deze laat zich
over den persoonlijken dienstplicht ook
geheel anders uit. llij is wel tegen de
loting, zoo het schijnt, en hij vindt die
onrechtvaardig maar hij acht het niet
noodig als Katholiek tegen den persoon
lijken dienstplicht testrijden, als de over
heid slechts die vrijstellingen verleent,
„welke de kerk voor de vrije, behoorlij
ke, ongehinderde uitoefening van hare
taak noodig heeft."
Hoe dit zij, het militaire vraagstuk
brengt telkens spanning in den polilieken
dampkringzij maakt de verhoudingen
van de partijen der rechterzijde twijfelach
tig. Daarom verlangen velen je weien, wat
het eind van de quaestie wezen zal.
In elk geval gaat onze partij voor geen
bedreigingen uit den weg. Zooveel heil
of voordeel ziet zij niet in de samen
werking met de roornschen. Deze is toch
alleen op sommige vooruit nauwkeuig om
schreven pnnten mogelijk bestaande, en
op den duur om de groote beginsel ver
schillen volstrekt niet stelselmatig vol te
houden. Onze partij moet dus, haai'eigen
overtuiging volgen.
Doch dit neemt niet weg, dat menig
een vol belangstelling naar het resultaat
van de militaire beraadslagingen uitziet.
Met Dr. S. hopen wij, dat de Katholieken
de wijsheid zullen bewaren en een ge
zond politiek overleg zullen verkiezen ho
ven hartstochtelijke opzweeping.
Eén der roomsche hoofdorganen (De
Tijd) gaf onlangs zijne verwondering te
kennen, dat de Standaard onze antirevo
lutionaire geestverwanten in liet algemeen
had aangeduid met den naam van „Cal
vinisten."
Dit kon er, zoo meende de redactie,
slecht door, omdater onderdo antire
volutionaire Kaïnerleden „twee Christelijke
Gereformeerden, een Lutheraan en wel
licht nog andere niet Calvinisten zijn."
In het voorbijgaan zij opgemerkt, dat
or geen twee, maar drie leden der Ghr.
Geref. Kerk in de Tweede Kamer zitting
hebben (de hli. l)s. Donner. Mi'. Lucasse
en van Velzcn,) alsmede dat de Chr. Geref.
ook wat de kerkelijke leer betreft, het
van harte eens zijn met den groolen her
vormer Calvijn.
Doch waar wij de aandacht op wilden
vestigen, is, dat de naam „Calvinisten"
op staatkundig gebied vaak zeer verkeerd
wordt opgevat.
Van de Hoomschc organen behoeft ons
dit met te verwonderen, immers, de Roorn
schen kunnen moeielijk onderscheiden
tusschen politieke en kerkelijke zaken
zij denken in de politiek soms weinig
door en helpen vaak in hunne oppervlak
kigheid de revolutionair gezinden, ofschoon
zij om des beginselswille vlak tegen hen
over behoorden te staanmaar als zij de
politieke quaeslién eens grondig overwe
gen, dan bezien zij alles door hunne kerke
lijke glazen, maken alle politiek aan hunne
kerkelijke belangen of wenschen onderge
schikt, en kunnen het zich dan ook moeie
lijk anders voorsteken of alleen zij, die
het kerkelijk eens zijn, kunnen in de po
litiek ééne partij vormen.
Doch er zijn ook protestanten, geen
naamprotestanten, maar wezenlijke belij
ders des Heeren, die meenen, dat alleen de
kerkelijke geestverwanten tot hetzelfde
politiek partij-verhand kunnen behooren,
en die dan ook donken, dal met de po
litieke „Calvinisten" alleen zij worden be
doeld, die in kerkelijk-confessioneelen zin
geheel de leer van Calvijn beamen.
Heeds vroeger deden wij mede eene
poging, om dit misverstand op te heffen.
Alle antirevolutionairen, die het in
hoofdzaak eens zijn met de Staatsrechter
lijke denkbeelden van Calvijn, kunnen op
politiek gebied Calvinisten lieelon, onge
rekend of zij in het overig gedeelte van
de belijdenis meer of minder van Gal—
vijn's denkbeelden afwijken.
Maar waarom dan ook die naam van
Calvinisten, vraagt misschien iemand; als
men bepaald een partijnaam aan een
persoon wil ontleenen, waarom laat men
dan de theologen niet rusten en waarom
spreekt men dan niet liever b. v. van
de Croenianen.
Ook dit ligt voor de hand.
Ons volksleven werd in sle lödoen 17do
eeuw als herhoren, het kreeg een ge
heel ander karakter en het tijkvak onzer
nationale glorie brak aan, juist toen de
leer van Calvijn meer en meer doordrong
in ons Vaderland; en het nauwe ver
hand lusschen die leer en onze natio
nale opleving valt niet te loochenen, en
wordt dan ook door de bekwaamste historie
schrijvers gereedelijk erkend.
Vreeselijk' ontwaken. Men weet, dat de
slangen de schrik en de geesel van Engelsch-
Indië zijn. De slachtoffers dier kruipdieren zijn
veel talrijker dan die der verscheurende dieren.
De tijgers of panters zijn er niet het meest
te vreezenhet zijn de vergiftige tanden der
serpenten. Men maakt er dan ook een hard
nekkige jacht op, die natuurlijk zeer gevaar
lijk is.
Ziehier eene dramatische gebeurtenis, onlangs
aan een slangenjager in de omstreken van
Bénares overkomen.
De Indische brilslang, die elk jaar duizen
den slachtoffers maakt, heeft een zoo scherp
venijn als de Amerikaansche raterslang, de slang
van Martinique, de cobra van Ceylon, de nala
van de Kaap, de spuwslang van Kaflerland en
de hoornslang van Egypte Eén beet is de dood.
Het ambt van slangenvanger is zoo gevaar
lijk als winstgevend, want men moet dat vree
selijk wild zooveel mogelijk levend vangen.
Op zekeren avond nu was de jager Aga'i, te
Bénares welbekend, met een overgroote buit
van de jacht thuis gekomen hij had meer dan
dertig slangen, die in een grooten zak van drie
dubbel buffelleer schuifelden, kropen en dooreen
krioelden.
Als naar gewoonte werden de serpenten met
oneindig veel voorzorg in een grooten bak,
achter in de kamer overgebracht. Het is nacht
en de jager, die alleen woont, legt zich in zijn
deken gewikkeld te slapen, daar hij doodmoede
is.
De ongelukkige had maar één ding vergeten,
namelijk den bak dicht te sluiten.
's Anderendaags 's morgens ontwaakte hij
door eene hevige koude; hij kon nauwelijks
een vreeselijken kreet weerhouden, want hij
was geheel met serpenten bedekt, die een voor
een door de warmte van het bed waren aan
gelokt. Agali lag daar, vastgeklemd in duizend
knoopen, omringd door een kleverig net, waar
van elk oog zich schuivelend bewoog.
Eene bewegen, één kreet is de dood. De
ongelukkige bljjft onbeweeglijk liggen, midden
-j
1'. I