voor de Zuid-Hollandsche en Zeeuwsche Eilanden.
Vrijdag 31 Januari 1890.
Vierde Jaargang N°. 205.
INHOCSIGNO VINCES
M straft t ofltMliprs van Zijn flag.
£1 nti-Sicvoiivtionaixy
^lVccM>lad
W. BOEKHOVEN.
Alle stukken voor «le Itedaetie bestemd, Advcrtesitiëaa en verdere Administratie, franco toe te zenden aaai den Uitgever.
De Hoogcschool met den
Bijbel.
FEUILLETON.
Een belangrijke samenkomst.
Uit de Pers.
kn.
am:
9.45 n.
9.45 n.
9.45 u.
9.45 m.
0.00 u.
9.45 u.
9.45 u.
l)eze Courant verschijnt eiken Vrijdag.
Abonnementsprijs per drie maanden 50 Cent, franco p. post
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
MniMKLNKIJH.
Advertentiën van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Advertentiën driemaal geplaatst worden slechts tweemaal berekend.
Advertentiën worden bij den Uitgever ingewacht tot Donderdagmiddag 5 uur
II
Een zuiver christelijke Hoogcschool is
alzoo zeer noodzakelijk. Hoeveel eer men
ook gunnen wil aan eenige christelijk ge
zinde hoogleeraren aan de andere Universi
teiten, het gezag van Gods Woord is buiten
die scholen als zoodanig geworpen en zelfs in
de meest behoudende Rijkshoogeschool
wordt de wij fel aan den inhoud van Gods
Woord als de hoogere wijsheid aangeprezen.
Tegen dit envel helpt geen verwijzing naar
enkele mannen, die in weerwil van zulk een
hoogst gebrekkige beoefening der welen-
schap, door God zijn staande gehouden of
tegen stroom op vooruit gebracht. Hierin
hebben wij wel een bewijs te eeren van
Gods vrijmacht en almacht, daar Hij Zijn
Raad volvoert ook tegen 's menschen wil,
als dal noodig is. Maar daarmede wordt nog
niet bewezen de bruikbaarheid van scholen
waar men een steeds dieper klove graaft
tusschen den kansel en de studeercel, lus-
sclien het ziekbed en den katheder, en al-
meer spotten gaat met het geloof in God.
Wie telt het getal dergenen die omkwamen
in de golven van zulk een woeste weten
schap, ja wie telt de oudertranen over de al
dus opgekweekte wetenschappelijke lieden,
maar die braken met da eerste beginselen,
hun als kind zoo ernstig geleerd.
üok kan hier geen aanvulling haten, of
een godsdienstige opvoeding naast een god-
delooze wetenschap. Zulk een duëlismc
loopt op niets uit. De wetenschap is geen
los kleed, dat men naar believen uit en aan
kan trekken, en de christelijke overtuiging
is dat evenmin. Zij grijpen op elkaar in. Wie
Weinige weken geleden werd een timmernan
des Zaterdags door zijn patroon gelast den
volgenden dag te werken.
De timmerman weigerde beleefd en zeide
„Mijnheer ik wil alles doen, wat gij beveelt,
maar Zondags werken, neen dat kan en mag ik
nietwel wil ik beden avond tot twaalf ure
en Zondagnacht weer om twaalf ure beginnen,
maar de Zondag behoort mij niet, dat is des
Heeren dag". „En gij hebt den vorigen
Zondag wel gewerkt" was bet antwoord. „Ja
mijnbeerdat heb ik gedaan, doch de Heere
beeft mij bezocht, omdat ik mij door het geld
liet verleiden en den tijd, dien ik in Zijn dienst
moest besteden, achter de schaafbank stond.
Werd mij eerst door den verleider de zaak
rooskleurig voorgesteld en fluisterde bij mij in,
dat het zulk een groot kwaad niet was dat
het werk af moest, want dat ik anders scha
de bad en mijn gezin bet geld, dat ik
dien dag verdiende, zeer goed gebruiken kon
later keerde bij het bordje om en ik bad bij
mijn werk geen rust. Ik deed niet half zooveel
als anders. Toen ik des avonds thuis kwam,
„tot do wet en de getuigenis" wil gaan en
Gods Woord niet wil bespotten, die moet in
al zijn werk het licht van dat Woord ge
bruiken.
üf men het dan niet met een kerkelijke
kweekschool kan doen Zulk een vraag
toont reeds het diep verval waartoe wij
kwamen in ons land. De overige weten
schappen (behalve de theologie nlmogen
niet overgelaten aan de vijanden der waar
heid. Alles is uwe" zegt Paulus. Als de
revolutionaire vlag over ons land waait,
dan is dat een aanklacht tegen het volk
des Heeren, dat zoo weinig zorgde voor de
verbreiding eener hetere wetenschap. Ver
draagzaamheid is goed, maar een irenische
gezindheid, die er toe. leidt om God te la
ten onttronen op het terrein van de welen-
schap, is in Gods Woord veroordeeld. „Als
God het niet verhoedt, gaan wij, eer de
negentiende eeuw ten einde is, grooto
schokken tegen" heeft een wijs man ge
waarschuwd. Doch bij voegde er hij
„herzie, o natie, uzelve". Als Gods recht
en waarheid alom worden tegengestaan in
de maatschappij, dan mogen Zijn kinderen
niet in een hoek schuilen, maar moeten
in alle opzichten daartegen getuigen. Niets
anders laat zich dan ook verwachten van
het kroost der echte geuzen van vorige
eeuwen. Vele belijders des Heeren, die
eerst met ons streden, hebben zich om
kerkelijke redenen onttrokken en zoeken
nu op andere paden het heil voor Neder
land. Helaas, zij gingen kerkelijke en
andere zaken verwarren (zij plaatsten hun
kerk boven hun belijdenis). Toch heeft God
de Vrije Universiteit bewaard en door alle
aanvechtingen heengeholpen.
Welke roepstem brengt ons nu Jesaja's
had ik 2,40 verdiend, docb mijne vrouw had
dien dag een spiegel gebroken, die ons voor
weinige maanden f 8 bad gekost en toen ik
mijn horloge opwond, draaide ik de veer stuk
en moest f 1,60 betalen om een nieuwe in het
uurwerk te laten zetten, dns ik had behalve
mijne gewetenswroeging en de ongeregeldheid
iu mijn gezin, 4 maal zooveel schade als ik ver
diend had". Welnu hernam de patroon
voor knechts, die ,s Zondags niet willen wer
ken, heb ik andere dagen ook geen werk. Hier
is uw loon, pak uw gereedschap in en vertrek"
Wat onze timmerman beproefde, om zijn patroon
tot andere gedachten te brengen, was te ver
geefs. Onze werkman was ontslagen.
Maar God regeert
Waar bet hart vol van is loopt de mond van
over. Zoo ging het ook dien werkman. Toen
hij den volgenden morgen uit de kerk kwam,
deelde bij de reden van zijn ontslag aan eeu
zijner vrienden mede. En deze zeide verheugd
wel vriend dat treft al zeer gelukkig, mijn
patroon moet acht buizen in de V. straat bou
wen en kan wel eenige bekwame timmerlieden
gebrniken. Kom morgen ten vijf ure aan het
kantoor en ik ben verzekerd, dat gij geplaatst
wordt." En bet was ook zoo. Hij werd terstond
aangenomen tegen een loon van f 2,50 per
dag en moest bovendien tot des avonds 10 ure
overwerken, zoodat hij met een aardig weekloou
Godspraak met betrekking tot het chr.
hooger onderwijs. Allereerst hebben wij
ons te verootmoedigen, dal er niet veel
eerder een V. U. is verrezen. Minstens
een halve eeuw vroeger had men daarmede
een begin moeten maken, omdat het hier
de hoogste belangen raakt: het recht onzes
Gods, de heerschappij van den Heere Chris—
tus^ het welzijn onzer natie, liet wassen
van den stroom des ongeloofs is een ver
wijl voor 's Heeren kerk.
Maar des te ernstiger moet dan nu ook
alles gedaan worden wal mogelijk is om weer
ware wetenschap, houdbare denkbeelden te
verspreiden. Zij die medelijden hebben met
Jeruzalem's
gruis en een open venster ken
nen naar het Jeruzalem dal Roven is, heb
ben den dienst van Aaron en Uur hij Mozes
in anderen zin te bewijzen en gedurig de V.
U. op de vleugelen (les gebeds lot God te
dragen. En daarbij behooren dan ook de
stoffelijke gaven. Deze moeten vermeerderen,
opdat de V. U. zich kunnen uilbreiden en er
een medische faculteit aan verhonden kan
worden. Ook op het zenden van leerlingen
o. a. voor de rechten en letteren zij men be
dacht. Dit is even noodig als het zenden van
studenten in de theologie.
Met groole belangstelling word deze rede
aangehoord. Moge GodsV.egen erop geschon
ken woiden.
Nu de nieuwe Schoolwet de beweging
der Vrije Scholen wat vergemakkelijkt
heeft, dient hel christelijk schoolwezen
een weinig anders georganiseerd te worden,
opdat allen die hel chr. onderwijs wen-
schen voor te staan, gereedelijk met
anderen kunnen samenwerken, zonder in
iederen Zaterdag thuis kwam. Docb deze geschie
denis is nog niet uit.
Toen de werkman, den eersteu Maandag des
morgens ten 9 ure aan de schaafbank stond,
vertelde een zijner kameraden, zijne geschiede
nis te weten dat de aannemer Z, dezelfde die
tot Zondagwerken wou dwingen, den vorigen
dag van een ladder was gevallen en bet rechter
been bad gebroken, en dat de werklieden, toen
bet hoofd weg was, niet alleen meer verteerd
hadden, dan zij dien dag verdienden, maar dat
eenigen door de politie wegens dronkenschap
in arrest waren genomen.
Toen de held dezer geschiedenis ons bet bo
venstaande mededeelde, berinderden wij ons een
nog treffender geval, dat eenige jaren geleden
plaats had.
Een boer in Zwitserland, die om God noch
zijn gebod gaf, bad op zekeren Zondag zijn
koren op het veld liggen, toen zich tegen den
middag de wolken samenpakten en alles een
naderend onweer voorspelde. IJlings riep de boer
zijn gezin, knecht en meid bijeen en zeide
schielijk naar buiten aan het schoven binden
Wij zullen tegen den avond on weder hebben
bunnen wij tegen den avond duizend garven
droog binnen krijgen, dan mag het voor mijn
part regenen zoo bard als bet wil." Zijne moe
der waarschuwde hem en zeide »Jobannis zoo
lang ik mij beriuner is bier nooit een handvol
kerkelijke verwikkelingen te komen.
Om nu ten deze een doeltreffende re
geling te verkrijgen, hebben de li.h. anti
revolutionaire Kamerleden voorgesteld om
een algemeene vergadering te houden met
de leden van Chr. Nationaal, van Gerefor
meerd Onderwijs, van de Unie en van de
Vereeniging der chr. Onderwijzers en On
derwijzeressen.
Eerst zullen de Besturen van deze Ver-
eenigingen bijeenkomen, en hel program
der vergadering opmaken.
W ij juichen dit plan in zijn geheel zeer
toe en onze Kamerleden gaven hiermee
een nieuw blijk van hun reeds zooveel
jaren gelooiiden ijver voor de deugdelijke
opvoeding van het jeugdig geslacht.
Thans, meer dan ooit, zal er op gelet
worden, of de veerkracht onder de anti
revolutionairen ook verslapt, en of hun
onderwijs inderdaad staatssteun verdient.
Wake men dan allerwegen, en worde
alles gedaan om onnoodige verdeeldheid
voor te komen.
Wellicht is de zaak zóó te regelen,
dal alle chr. scholen uil ééne hoofdkas,
en door één Bestuur worden gesteund,
voor zooveel zij geldelijken hijstand noodig
hebben, of paedagogische voorlichting be
hoeven, en dat zij onder verschillende
Hoofdbesturen kunnen ressorteeren voor
zooveel de kerkelijke belijdenis betreft.
GEEN HAASTIGE SPOED.
In onze jeugd boorden we vaak van de spreuk
„haastige spoed is zelden goed."
Zouden de leden onzer Eerste Kamer, die spreuk
steeds in betrachting willen brengen, als zij te
zarnen komen
Het schijnt wel.
koren op Zondag geborgen. En nu althans is
het niet noodig. Het koren is droog en zal van
een bui geene schade lijden. De Heere, die bet
koren gegeven beeft, geeft ook den regen, ont
heilig Zijn dag niet." Maar de boer lachte om
de woorden van zijne oude moeder, ging naar
het veld en voor nog de eerste regendroppelen
neervielen waren meer dan duizend schoven on
der dak, en zat Jobannis verheugd te denken
over den arbeid, die verricht was. De bui werd
intusscben heviger. Zware slagen rolden door
het luchtruim en verblindende-flitsen verlichten
het zwerk. De oude moeder bad, docb Joban
nis sloot de luiken en ontstak licht. Hij dacht
steeds met blijdschap aan zijne geborgen schoven
Plotseling werd bet gebeele vertrek verlicht, en
er brak een donderslag boven bet huis los, als
of bet met een slag in millioenen spaanders ge
slagen werd. Het onweer was in de schuur ge
slagen. Toen men bniten kwam brandde uit bet
dak reeds het binnengevoerde] koren.) In een
oogenblik stond bet huis in lichte laaie vlam
niets kon gered wordeu en weinige uren later
stond de boer bij den nog rookenden puinhoop van
zijne woning en koren. Nu moest bij erkennen,
dat de Heere de ontheiligers van Zijn dag straft.
Gedenkt en viert, met vee eu magen,
Den Sabbat, na zesdaagscbe vlijt
God schiep ,t heelal in zooveel dagen,
En beeft den Sabbat zich gewijd