Christelijk
Weekblad
voor de Zuid-Hollandsche en Zeeuwsche Eilanden.
Premie.
Vrijdag 19 April 1889.
Vierde Jaargang iM°. 164.
IN HOC SIGNO VINCES
m Is SoinmelsdüL
v, p.!
ELINK,
NIER,
Woensdag
W. BOEKHOVEN.
sfiiiüsn voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie, franco toe te zenden aan den Uitgever
6
Z. M. HEN KONING
H. M. DE KONINGIN
je provinciale verkiezingen.
FEUILLETON.
HET ZWAKTE GALEISCHIP
E.YA. GLYPHOS.
er ik overal franco
ran BUKSKING of
:e kwaliteit en echte
naar alles eigenge-
irg afgewerkt,
rdt geleverd. Men
tuige zich en zendt
dagen ontvangt u
igst van postwissel
stumes DEMI-SAI-
tot de meest con-
d.
vangt ge nw geld
groote tevredenheid
PB, bij (Deventer.
NG 1889.
fr. p. post.
is en franco.
SURGWAL101,
'AM.
It: vooruitgang
J-eede en Overflakkee.
tn 1 April 1889.
Illellevoetsl.
orm. 5,30 uam. 3,15 uur.
G,45 4,30
Stellendam
[irm. 10,30, uam. 5.30 uur
11,—, 6,—
fn PASSAGIE11S,
loorm. 9,uur.
9,45
aansluiting mat de stoum-
S,11 en 5,30 uur, eu van
ZIJN:
OMBOOT.
dam, (Raderboot.)
Rotterdam.
tinsdag voormiddags 5,nur
Donderdag G,uur
|iterdag 6,30
s lag namiddags 2,uur.
3,—
voorin 7 uur.
uam. 4
&GS, en 25 April.
loEFSTOOMBOOTDIENST.)
(Middelharnis.
m. S en nam. 5 uur. Dius-
irra. 8 uur.
m. 1 uur. Dinsdag roorm.
m. 3 uur.
Deze Courant verschijnt eiken Vrijdag.
Abonnementsprijs per drie maanden 50 Cent, franco p. post
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
NORMUUSRIJKi.
Advertentiën van 1—5 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Advertentiën driemaal geplaatst worden slechts tweemaal berekend.
Advertentiën worden bij den Uitgever ingewacht tot Donderdagmiddag 5 uur
WINTERDIENST.
lp Rotterdam.
lusdag '8 morgens 4,30 ure.
lag's namiddag 1,45
lertlag 2,45
MAASNYMPH
ngen 1 April.
TERDAM.
11 en namiddag 5,30 a.
8,f, 11 5,30
5,30, 11,30 en am. G,u.
G,30, 11,30 n G,—
SLUIS,
lid lag 1,30, 3,30 eu 6 u.
rca een half uur later.
|,30 ure, nm. 1,30 eu 6 ure.
fcirca een half uur later.
I-Veerboot.
I naar Rotterdam, voorin. 8,—
Hellevoetsluis gesehieden
erladrn teNijeuwesluis, eu zijn
Irzendiug ran goederen.
|>t) Winterdienst.
17 Sept.
Kun:
J vm. 5,15; Zaterd. ongev. G,50
jl: Maandag en Dinsdag vm. 6,
Vrijdag vm. 7,10, nm. 2,30
kmdag vm. 8, nm. 3.
i Dinsdag vm. 5,30; AVoensd
l'ierland) vm. 5,45.
lam;
en Zaterdag nm. 2.
raber): op werkdagen des vm
nm. 3.
g en Dinsdag nm. 1,30, Woens-
llke maand zalOude Maa 11'
1 Rotterdam vertrekken.
Inderdag eu Vrijdag:
van Oud-Beierland vm. 7.
►rndijk nm. 1.
I 2 (Radkrbooten).
Iterdam. April.
Van ROTTERDAM
H Zaterdag 13 vm. 10,45 u.
Zondag 14 vm. 12.u.
I Maandag 15 nm, 1,30 u.
Dinsdag 16 vm. 10.45 u.
1 Woensdag 17 vm. 10,45 u.
I Donderdag 18 nm. 1,30 u.
I Vrijdag 19 vm. 10,45 u.
Uitsluitend voor onze geachte abonné's, heb-
len we ditmaal een keurige premie aan te bieden.
1. Het portret van
EN
2. Het portret van
gezeten naast.II. K. H. Prinses WILHELMINA.
De platen zijn in oleographie met witte rand,
jri'oot 43 bij 35 cM.
5 Onze abonné's buiten Sommelsdijk en Middel-
Harnis ontvangen deze platen franco tegen inzen
ding van slecht» veertig centen in postzegels
bf postwissel, terwijl aan ons bureau afgehaald,
jte prijs voor buide platen slechts 30 centen is.
Uiterlijk einde dezer maand wordt deze pre-
nie toegezonden.
De Uitgever.
Te oordeelen naar het hoofdartikel in
j,Onze Eilanden" van 5 April jl. is de
misleiding der kiezers, waaraan de liberalen
zich nu weer sinds verscheidene weken
schuldig maken, nog lang niet aan een eind.
I Waren de artikelen, die dat weekblad in
zijn nummers van 15 Febr., 1 en 15 Maart
omtrent de Prov. Staten schreef gematigd
van toon en inhoud, het opstel in het
^nummer van 5 April gaat alle perken van
betamelijkheid en waarheid te buiten.
Ook zal het menig lezer wel niet ontgaan
zijn, dat het laatstbedoelde stuk vierkant in
tegenspraak is met het artikel in het nummer
van 15 Febr.
De Regeering heeft n.l. in haar nota ter
toelichting van haar wetsontwerp tot wijzi
ging van de provinciale kiestabel gezegd:
„Het is wenschelijk, dat de grenzen van
„de kiesdistricten voor de verkiezing van de
„Prov. Staten met die van de kiesdistricten
„van de leden der Tweede Kamer zooveel
„mogelijk samenvallen, hetgeen nu door de
[aanneming van het stelsel van enkelvoudige
door
I Zoo staarde hij op her water eu in de nach
telijke duisternis en mompelde in zich zeiven
„Ja, hij heeft wel gelijk deze oorlog is eene
ellendige zaak. Sedert 14 jaren wappert de
Spaansche banier weder op deze wallen en op
de muren en torens van Antwerpen zijn wij
daarom evenwel ééne enkele schrede verder ge
komen in de overwinning van dit heldhaftig,
hardnekkig volk V
Welke mannen en helden hebben niet op
Meze nietige, aangespoelde gronden gestreden
en hun bloed vergoten 1 Welke dapperen hebben
gestreden om deze plek gronds Als schitterende
sterren stralen door alle tijden heen de namen
van vriend en vijand, de namen Alexander Far-
nese, Mansfeld, Mondragon, Aldegonde, Giani-
belli en honderden andere. Duizenden en tien
duizenden liggen onder het zand, onder de
golvenhoevelen zullen er nog in zinken V"
ÏIp de wallen van het fort was intusschen alles
„kiesdistricten voor laatstgemelde verkie
zing mogelijk is geworden".
Geheel in overeenstemming met deze op
merking van den Minister, schreef de steller
van een hoofdartikel in „Onze Eilanden",
nr. van 15 Febr.:
„De indeeling der kiesdistricten is echter
„voor de Prov. Staten anders dan voor de
„Tweede Kamer, en dat is lastig en ondoel-
„matig. Geheel aan elkander gelijk kunnen
„de districten intusschen niet zijn, omdat
„men bij de indeeling voor de Tweede Ka-
„mer zich niet aan de Prov. grenzen gehou-
„den heeft. Zoo erg als het nu is, behoeft
„het intusschen niet te blijven. Met belang
stelling vernamen wij dan ook, dat er plan
„bestaat in deze eene wijziging aan te bren-
„gen, en wij hopen, dat men bij het ontwer-
„pen daarvan in acht zal nemen, dat het voor
„de voorbereiding der verkiezingen en voor
„de uitoefening van het kiesrecht van groot
„belang is, dat zij die één district vormen
„voor de ééne soort verkiezingen, zooveel
„mogelijk ook bijeen gelaten worden voor
„de andere soort; niet andere woorden: dat
„de districten voor de Kamerverkiezingen
„zoo weinig mogelijk verschillen met die
„van de Prov. Staten".
Maar wat schrijft nu daarentegen de re
dactie van „Onze Eilanden" in haar nom-
mer van 5 April
„Het is zeer jammer, dat de Minister niet
„aangeeft waarom dit samenvallen (der kies-
„districten voor de Prov. Staten met die
„voor de Tweede Kamer) wenschelijk is,
„daar het ons inderdaad zeer ©Ilwenschelijk
„voorkomt".
Vlak het tegenovergestelde wordt dus op
5 April gezegd van hetgeen er te lezen stond
op 15 Febr.
Maar op 15 Febr. had de redactie zeker
het liberale wachtwoord nog niet opgevan
gen, hetwelk later algemeen verbreid en ge
volgd werd.
O, die provinciale belangenAlsof elke
provincie, ja zelfs elk oud district een apart
koninkrijkje was, met geheel afzonderlijke
stil geworden men hoorde niets meer dun de
afgemeten passen der schildwachten, het ge
klots der golven eu het geloei van den weder
aanwakkerenden Novemberstorm.
Nogmaals deed de commandant de rondte,
scherpte de verdubbelde wachtposten in, toch
vooral zorgvuldig hun' plicht na te komen en
zocht toen ziju verblijf op, waar de officieren
tengevolge zijner uitnoodiging reeds allen bijeen
gekomen waren. Maar toch niet allen, want de
grijze Jeronimo ontbrak. Hij placht gewoonlijk
weg te blijven bij de drinkgelagen zijner krijgs
makkers. Men liet hem begaan, beklaagde hem
en schertste en lachfe over zijne droefgeestige
voorspellingen.
Maar de grijsaard had toch gelijk gehad
In dezen stormachtigen nacht hadden de koning
van Spanje en Frederik Spinola van Genua
wel degelijk een flink schip verloren. De vol
gende morgen wierp de half verkoolde over
blijfselen van de „Immacolata Concezzione"
(onbevlekte ontvangenis) aan de hooge dijken
van Zuid-Beveland het kettersche volk voor de
voeten, en de avondvloed deed meer dan een
verminkt lijk in Spaansche uniform aanspoelen
in de nabijheid der plaats, waar nu het fort
Bath ligt. De onheilspellende voorzegging van
hopman Jeronimo bleek in vervulling te zijn
belangen, zoo hoog gaven zij er van op. Dat
de liberalen zeiven van de Prov. Staten kies-
colleges gemaakt hebben, dat zij er hun
politieken slag mede sloegen, en dat zij door
de eenzijdige keuzen van die Prov. Staten
thans nog in het bezit zijn van een Eerste
Kamer, die allen geregelden arbeid van het
Ministerie kan beletten, dit alles moesten
wij maar vergeten. Wat ons voor de oogen
werd gelegd en op het hart gebonden, dat
waren uitsluitend de provinciale belangen.
Herhaaldelijk en met ernst is er onzerzijds
reeds geprotesteerd tegen dit ergerlijk spel
met de gewichtigste landsbelangen. Maar
toch blijft men hier en daar doorgaan met
het bedekken en verminken van de waar
heid, en ook de redactie van „Onze Eilan
den" tracht nu opnieuw een loopje met haar
goedgeloovige lezers te nemen. De „provin
ciale belangen" blijft zij als „hoofdzaak"
aandringen. Het kiezen van de leden der
Eerste Kamer is slechts „de eenige te. ver
vullen politieke werkzaamheid" en dus
„bijzaak".
Maar waarom is die verkiezing thans „bij
zaak"! Ieder verstandig kiezer, die een wei
nig in de politiek meêleeft, begrijpt opper
best, dat zij slechts zoolang bijzaak is als de
liberalen de meerderheid hebben. Dan
wordt zij weer hoofdzaak bij hen. Want
zoolang zij maar het roer in handen houden,
zoolang zij maar de Eerste Kamer naar ei
gen keuze kunnen bezetten, zoolang mag
het lieve Vaderland rustig zijn, wanen zij,
want zoolang kunnen zij aan de andere par.
tijen den arbeid onmogelijk maken en in
middels die andere partijen verwijten, dat
zij niets tot stand brengen. Met één woord,
zoolang zij de Prov. Staten nog op hun hand
hebben, staan hun kansen voor de toekomst
nog tamelijk schoon, denken zij.
Hoe geheel anders echter zou hun rede
neering zijn, als zij in de Prov. Staten even
veel te winnen hadden als zij thans naar alle
waarschijnlij kheid spoedig zullen verliezen.
Och, het is alleen maar, dat het politiek
belang, hetwelk er bij de Prov. Staten in het
gegaan, de moedige en onversaagde watergeuzen
hadden in den nachtelijken strijd weder de over
winning behaald.
Als een loopend vuurtje verspreidde zich het
bericht van den noodlottigen ondergang der
Immacolata en het heldenfeit der watergeuzeu.
Visschers brachten den volgenden morgen de
tijding reeds in Antwerpen, en naar gelang der
staatkundige partijverhouding werd er in 't ge-
j hei ra. over gejubeld of in luide bewoordingen
I spijt en woede over aan den dag gelegd. Na
de herovering der stad waren wel tal van gere-
formeerden uitgeweken, maar velen was dit niet
doenlijk geweest en dezen hoopten nog altijd,
dat ook daar de zaken eens in hun voordeel
zouden veranderen. Elke nederlaag der Spanjaar
den was dus \oor hen eene oorzaak van groote
blijdschap eu dank jegens God.
Weldra ging de naam „het zwarte galeischip!"
onder de bevolking van mond tot mond, en
werd minder of meer vertrouwen in de toekomst
met het voorgevallene in verband gebracht. Door
welk ander vaartuig kon in zulk een stormach
tigen nacht als de vorige zulk een stout stuk
anders verricht zijn dan door het zwarte gelei
schip Op de markten, op de straten, in de
stegen, in de werkplaatsen, zelfs in de kerken,
spel is, thans aan de liberalen geen voor
deel belooft. Daarom en daarom alleen wil
len zij het „bijzaak" gerekend hebben.
Daarom hebben de Prov. Staten ook het
Ministerie met zijnnieuwekiestabelgedwars-
boomd en hebben zij drie weken lang en
breed geredeneerd om tot een resultaat te
komen, dat vooruit reeds vast stond, nl.: de
afkeuring van de nieuwe tabel.
Het zou bij de liberalen niet gaan om de
politiek. Dat zou in de prov. verkiezingen
bijzaak zijnZoo beweerde Prof. Buys in de
vergadering der Staten óok. Maar de Voor
zitter der Tweede Kamer (tevens afgevaar
digde voor Delft in de Prov. Staten) bracht
hem wel wat anders onder het oog. Achttien
jaar geleden was Mr. van den Berch van
Heemstede lid van Gedep. Staten in Zuid-
Holland. Op zijn bekwaamheid kon niemand
iets afdingen. En wie is nochtans op zijn
plaats gaan zitten? Niemand anders dan
Prof. Buys zelf. Het district Leiden wierp den
bekwamen Mr. van den Berch uit en koos
Prof. Buys. En waarmede werd dit verklaard?
Wel, met de politiek! Inderdaad, deze his
torische herinnering van Mr. Beelaerts was
vernietigd voor den liberalen afgevaardigde.
Ook zou dit voorbeeld met vele vermeerderd
kunnen worden. De liberalen maakten in
vroegere jaren opzettelijk zoo min mogelijk
drukte van de Prov. Staten, maar zorgden in
tusschen wel, dat zij zooveel mogelijk poli
tieke winstjes behaalden. Thans, nu zij daar
van al het gemak genieten, zouden zij nog
maals stilte willen gebieden. Maar dat gaat
niet. Onze kiezers worden wakker, en zullen
stellig op 14 Mei krachtig protesteeren tegen
het onrecht hun reeds zoovele jaren aange
daan. Onrecht doordat het aantal kiezers
vroeger veel te beperkt bleef. Onrecht door
dat men in ééne der Kamers van volksverte
genwoordigers de meerderheid onzer na
tie van allen beslissenden invloed verstoken
laat. En onrecht, omdat hun thans de goede
gelegenheid onthouden wordt om hun stem
diep genoeg in de Prov. Colleges te doen
doordringen.
op het stadhuis en in de citadel, overal werd
dit schip genoemd. Niet het minst evenwel aan
boord der oorlogs- en koopvaardijschepen, die
aan de kade, dicht bij de huizen eu muren der
stad voor anker lagen. Men kou op de arage-
zichten der bewoners öf ontsteltenis en verbeten
spijt, öf geheime blijdschap lezen.
De koning van Spanje, Philips III, had met
Federigo Spinola, een edel patriciër uit Genua,
den onderneureuden zoon van het ondernemende
geslacht dezer rijke republiek een verdrag ge
sloten, oiu voor den dienst zijner Katholieke
Majesteit eene vloot uit te rusten tegen de
Nederlandsche rebellen. Alle buit, die beiiaald
zou worden, alle schepen, die den ketters ont
nomen werden, zouden het eigendom zijn van
den admiraal Federigo, eu zoo voer deze met
een aanzienlijk getal galeien en galjoenen niet
1600 dappere matrozen bemand uit de haven
van Genua, door de straat van Gibraltar heen
en kaap Finisterre om. I11 de golf van Biscaye
nam hij nog een groot aantal zeeroovers en
vrijbuiters aan boord, desgelijks eene menigte
Duinkerkerkapers en verscheen den L Iden Sep
tember 1599 in de haven van Sluis, waar hij
het anker uitwierp, om van deze plaats uit
zijne werkzaamheid in de Noordzee te aanvaarden,
Wordt vervolgd
