Christelijk
Weekblad
voor de Zuid-Hollandsche en Zeeuwsche Eilanden,
Tweede Blad.
Vrijdag 22 Maart 1889.
IN HOC SIGN O VINCES
jhr. Mr. Witsius H. de Savorniii Lota.
Vierde jaargang IM°. 160.
W. BOEKHOVEN.
Alle stukken voor de Itedactic bestemd, Advertentiën en verdere Administratie, franco toe te zenden aan den Uiige
ver
Uenu'ii^lf Bericiite:).
IMaatscIïj kt» !?ericItteit.
BB
Deze Courant verschijnt eiken Vrijdag.
Abonnementsprijs per drie maanden 50 Cent, franco p. post
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
uitqkvek
SOMJIKLNDIJH.
Advertentiën van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Advertentiën driemaal geplaatst worden slechts tweemaal berekend.
Advertentiën worden bij den Uitgever ingewacht tot Donderdagmiddag 5 uur
POLITIEKE REDEVOERING,
gehouden te Spijkenisse op 14 Maart,
DOOll
De Voorzitterde Eerw. heer Thijssen opent
de vergadering met gebeden een korte.inlei-
ding over politieke beweginggeeft sprekers
en hoorders eenige wenken die tijdens de ver
gadering in acht behooren genomen te worden.
Na deze inleiding geeft de voorzitter het woord
aan Jhr. Mr. Witsius H. de Savornin Lohman
die aldus de vergadering begon mede te deelen
dat, hoewel het den schijn had dat de A. R.
eeue nieuwe partij uitmaakten, hunne beginselen
echter van ouden datum zijn. Naar sprekers
meening was onbekendheid met deze beginselen
oorzaak van veel bestrijding, waarom spreker,
daartoe door de A. II. Kiesver. uitgeuoodigd,
deze beginselen wenschte te ontvouwen. Gewone
tegenwerpingen der L. als Wat de A. R. willen
deugt niet in de praktijk. „Ook kan de Bijbel
iu vele zaken niet tot gids wezen vooral in
zaken die de Regeering des lands aan gaan
enz. enz., wenschte de heer L. tot het praktische
leven te herleiden, en toonde reeds terstond
aan het verschil over het ontstaan der machten
der regeeringen, als ook het regeeren. De A.
R. zegt„er is geen macht, dan van God, en
de machten die er zijn, die zijn van God ge
geven". De L. wenscht echter dat men de meer
derheid, den mensch zelf, als hoogste macht
erkent; zoodat de consequentie wordt als volgt:
heeft volgens de A. R. God de hoogste macht;
dan zijn wij Hem rekening en verantwoording
schuldig van al onze haudeliugen en diden.
Heeft de Almachtige God ous nu onder Zijn
voorzienig bestuur macht in handen gegeven
over anderen, dan mag die macht niet misbruikt,
iugeval dan ook de macht gebruikt moet wor
den zoo zal die bewustheid, dat God ons
de macht verleende de handen schragen eu ster
ken en ook tevens anderer macht erkennen en
eeren. Zijn wij echter van meening dat de mensch,
de meerderheid, de hoogste macht is, zooals de
L.dan zijn daaraan gevolgen verbonden van
zeer gewichtigen aard. Spr. helderde dit met
een voorbeeld op. Als iemand een ander tot
zeker werk heeft aangesteld, en hij behartigt
de zaken niet naar den zin van den aansteller,
dan ontneemt bij hem het beheer over die zaken
of het moet wezen dat hij door zekere macht,
zijne positie weet te behouden. Zoo gaat het
met landen en volken. Voorbeeld Frankrijk
toen de meerderheid hun koning moede was,
werd hij weggejaagd. Dat heeft zich herhaalde
lijk in Frankrijk, het land der Revolutie, voor
gedaan. Eene regeering dus, doordrougen van
eeue leer, dat bij den mensch, de meerderheid,
het hoogste ressort is die geen macht daarboven
eert en erkent, aan wieu eenmaal verantwoor
ding zal moeten gedaan worden, moet, zoo drukte
spreker zich uit, in zekeren zin almachtig zijn,
zal zij haar macht behouden en fhare beve
len, doen gehoorzamen. Voorts deed spr. het
verkeerde uitkomen van albemoeiinghelderde
dit door een voorbeeld op van Frederik den
Grooten, hoe deze vorst zich bemoeide met het
slapen der ouders bij hunne kinderen, of omge
keerd; hetzelfde beginsel dacht spr.: lag ook
ten grondslag voor vaccinedwang, subsidie aan
bijzondere kerkgenootschappen, met verkrachting
van andere burgers hun evengelijke rechten
en was ook duidelijk in het schoolwezen.
Spreker meende dat zulke beginselen als de
L. zijn toegedaan in betrekking tot bet „hoogste
gezag" de wortelen zijn, van den revolutieboom
zooals die in Frankrijk, vooral in 't laatste der
vorige eeuw, in vollen bloei stond.
Spreker plukte dan ook enkele vruchten van
dien vrijheidsboomen hield die der vergade
ring voor. Alle mogelijke vrijheid werd den
burger voorgehouden, bij openlijke publicaties
zelfs. Doch zoodra een burger het waagde om
die vrijheid te gebruiken in strijd met hen die
regeerden, dan vorderde het Algemeen belang"
om zoo iemand van zijne vrijheid te berooven.
Dit Algemeen belang" moest in eik geval den
doorslag geven, en zoo bleek in werkelijkheid
dat de hooggeroemde vrijheid zoo beperkt was
door 't Algemeen belang'' dat geen eigen
domsrecht, geen pers, geen godsdienst, ja met
diezelfde hand, welke die algemeene vrijheid en
gelijkheid en broederschap aanplakte, werd ook,
en letwel! persoonlijke vrijheid door't Algem.
belang" beperkt. Spreker doelde op de mili
taire macht, omdat <lit een uitzondering op dien
vrijheidsregel moest makentemeer wijl toen
juist een zeer groot gedeelte der burgers onder
de wapenen was. Voorts toonde spr. aan dat
de ware vrijheid in onderwerping aan het „God
delijk gezag" verzekerd wordt. Ook meende
spreker dat onze vaderen die God eerden meer
vrijheid hadden, en gaven ook aan andersden-
keuden dan #de vrijheidroepers in Frankrijk
getuige Vondels punt- en schimpdichten. Ook
deed spreker nog uitkomen hoe de A. R. aan
hun begiuselen getrouw, kunnen, mogen, en
moeten strijden tegen onderdrukking en dwin
gelandij, zooals ons vaderland van Spanje en
van Napoleon bijv. heeft ondervonden.
Gelooven de A. R. dat de Almachtige God
de Bron van alle macht en gezag is, naar dat
zelfde beginsel willen zij ook een koning, eene
regeering, een overheid „bij de gratie Gods"
erkennen en eeren. Spreker is van meening,
wanneer koning regeering en overheid van dat
beginsel doordrongen zijn, dit gunstige resulta
ten zal geven in de praktijk, omdat zulk eene
regeering, ja wel haar recht zal weten te hand
haven doch ook weer haar grenzen niet over
schrijden zal, omdat zij ook anderer macht er
kent en eerbiedigt. Nu toonde spreker nog aan,
wat de A. R. willenten le. Zij, de overheid
voere geen heerschappij over de opvoeding der
kinderen omdat dit der ouderen plicht is, niet
der overheid, ten 2e. de regeering neme het
onrecht wegdat het eene kerkgenootschap
subsidie ontvangt van den Staat en het andere
niet. ten 3e. de A. R. willen dat de overheid
de knoop doorhakt waarmede de kerk aan den
Staat verbonden is, ten 4e. De overheid erkenne
en boude rekening met gegronde gemoedsbe
zwaren. ten 5e. De overheid bevordere Zondags
rust. ten 6e. De A. R. willen dat niet het stem
recht afhankelijk zij van zekeren sensns
hoeveelheid belasting, die iemand betaalt, of van
het huis wat hij bewoont, maar de overheid geve
aan iederen „huisman" stemrecht. Omdat de
eerste macht daar begintomdat het huisgezin
de grond van den Staat uitmaakt. Om nu in
de praktijk nog even een blik te slaan, en te
laten zien de uitwerking der verschillende be
ginselen, wees spreker op Frankrijk aan de eene
eu Engeland aan de andere zijde. Tot zoover
de heer Lohman. Nadat de vo orzitter geraagd
had of ook iemand het woord wenschte over
het gehoorde, melden zich achtereenvolgens
de heeren Tak van Schiedam, Visser van Geer
vliet, Korteweg van Heenvliet, van der Minne
van Heenvliet, Vrijman van Spijkenisse, als
opponenten aan. Hunne opmerkingen sneden
weinig hout en werden schitterend door den
heer Lohman weerlegd.
Nadat de voorzitter den referent en opponen
ten voor de bezadigde wijze waarop gesproken
was, dank zeide, werd de vergadering door den
heer Lohman met gebed gesloten.
ZIJT GIJ KIEZER?
Nu de kiezerslijsten zijn vastgesteld, kan elk,
die recht meent te hebben om kiezer te zijn,
zich overtuigen ot hij werkelijk op de lijst voor
komt. Dat nu toch ieder, die biervan geen ze
kerheid heeft, de moeite neme om even naar het
gemeentehuis te gaan.
Ontbreekt zijn naam, dan kan hij tot 25 Maart
een bezwaarschrift op ongezegeld papier indie
nen bij den gemeenteraad, onder bijvoeging van
de noodige bewijsstukken.
Men ga er niet al te vast op, dat de gemeente
besturen wel weten zullen, wie al of niet kiezer
is. De ervaring leert, dat er o, zooveel fouten
in de kiezerslijsten kunnen insluipen.
Van de gemeenten Hellevoetsluis, Brielle,
Heenvliet, Abbenbroek Vierpolders, Rockanje,
Oostvoorne, Nieuwenhoorn en Nieuw-Helvoet is
de mededeeling ontvangen, dat zij genegen zijn
tot verleenen van Subsidie in zake den aanleg
van een locaal-spoorweg op Voorne en Putten.
Uit Zierikzee wordt van 17 Maart gemeld:
Heden heeft zich het geval voorgedaan, dat
een jongmensch, die Vrijdag voor de rechtbank
had terechtgestaan wegens meineed, zich, na in
de gevangenis teruggebracht te zijn, door ophan
ging om het leven heeft gebracht. Naar men zegt,
had vrees voor de wraak van degenen, in wier
belang hij de valsciie verklaring aflegde, hem
daartoe gebracht, en kwam hij later uit wanhoop
wegens de gevangenisstraf van 10 maanden, die
tegen hem geëischt werd, tot den zelfmoord.
Er is te Parijs weer een moord gepleegd,
die aan de Prado- en Pranzini-geschiedenissen
doet denken. Het slachtoffer was ditmaal een
38-jarige schoone, Marguerite Dubois, die eenig
geld had bespaard voor den ouden dag. Men
vond haar dood op den grond, badende in haar
bloed en met drie messteken in den rug. Alle
meubels in haar vertrek waren opengebroken.
Te Napels is in overvloed sneeuw gevallen.
De Vesuvius is geheel daarmede bedekt, wat in
zes jaren niet het geval was.
Zware stormen teisteren, zoo meldt men
uit Londen, de Atlantische kust en hooge wa
tervloeden veroorzaken groote schade. Verschil
lende ongevallen worden gemeld, in de Chesa-
peate-baai strandde een bark waarbij 14 personen
verdronken.
In het oosten van Europa is weder veel
sneeuw gevallen. De Russische Grootvorstin
VVladimir, die van Petersburg naar Parijs wilde
gaan, kou den gewonen weg over Eydtkuhnen
en Berlijn wegens de s ïeeuw niet nemen. Om
dezelfde reden moest zij het plan opgeven over
Warschau en Weenen te gaan alleen de weg
over Warschau en Posen was vrij, en zoo kwam
de Prinses Zondag te Berlijn.
De geele koorts te Rio de Janeiro woedt
zeer hevig en maakt, naar men zegt, omstreeks
100 slachtoffers per dag. De hevige hitte is
eenigszins verminderd, maar de sterfte is niet
afgenomen. Op de stoomboot „Atruto", van de
Royal Mail Company, die met een groot aantal
passagiers naar Montevideo vertrok, zijn-twee
personen aan de gele koorts bezwekeu.
Op de Phillipijnsche eilanden is de Cholera
uitgebroken. Tot dusver zijn meer dan 1000
personen aangetast.
Zaterdag zijn te Weenen twee vrouwen
moeder en dochter, dood in haar slaapvertrek
gevonden, gestikt door het inademen van lichtgas.
Het zonderlinge van het geval is, dat er geen
gasleiding in het huis zelf bestaat en er alzoo
geen andere verklaring te vinden is voor de
sterke gaslueht, die opgemerkt werd bij het bin
nendringen van de politie, door de buren gehaald
toen zij argwaan kregen, dan deze, dat er gas
ontsnapt en door de reten van de woning ge
drongen moet zijn uit een defect geworden straat
lantaarn, die vlak voor het venster van het slaap
vertrek stond.
Te IJmuiden is Dinsdag een 65-jarige
isselwachter door een zandtrein overreden hij
was onmiddellijk dood.
Zaterdagavond omstreeks negen uur waren
op de Haarlemmerstraat te Leiden wederom twee
colporteurs van „Recht voor Allen" be/.ig hun
blad te venten, gevolgd door een aantal jongens,
spoedig echter door meerderen en weidra ook
door mannen. Aan de Mare gekomen werden
door de vervolgers nationale en anti-socialisti-
scke-liederen gezongen en nam men een meer
dreigende houding aan, waarom de politie het
noodig vond met getrokken sabel de colporteurs
te beschermen en ter beveiliging naar het bu
reau van politie te geleiden, waar het publiek
weder uiteen ging.
De Chr. Jong. Vereen. „Uw Heil komt,"
te den Helder, hield den 13den Maait 1.1. haar
2de openbare wintervergadering in de kerk der
Chr. Ger. gemeente.
Als spreker trad op de heer N. Oosterbaan
Jr. onderwijzer aan de sshool met den Bijbel,
die tot onderwerp zijner rede koos „Hoe de
steenen spreken kunnen."
Het samenzijn werd beurtelings afgewisseld
met zang, door de zangvereeniging „Halleluja"
orgelspel en voordracht.
Bruitl'SSe, 18 Maart. Door het bestuur der
visscherijen op de Schelde en Zeeuwsche stroo-
men, werd beden ter kennis van belanghebbenden
gebracht
1. dat, van de bekendmakingen van 13 en
29 September 1888 vermelde mosselzaadbanken,
de navolgende tot zonsondergang van den 30
April 1889 voor de publieke visscherij op mos
selen zullen geopend blijven in de Oosterschelde
a. die bij „Bommenede". b. die in het „Diep
van de Grevelingen". c. die op de „Neellje Jans
en Roggenplaten. a. die bij de „Zwarte ton no. 9
in den Roompot", b. in de „Pijpen" bij de
Zwarte ton no. 11 in de „Roompot", c. opheb
gedeelte dat ook wel „Flauwersplaat wordt ge
noemd. d. die op het „Nunnenpluatje". e. die
in het zoogenaamde „Breêwater" benoorden de
Zwarte ton N 6 van de „Roompot", f. die op
de „Oosterlandsche slikken", g. die op de „Ka
beljauw- en Veermansplateu". h. die in het
diep bij de due d'alven nabij „Brouwershaven".
in de Weslerschelde
die op den oever bij Borsselen, k. die voor
nummer Een. I. die op de „Springerplaten." m.
die op de „Spijkerplaat." n. die op de „Breskens-
plaat." voor zoover die plaatsen tot de publieke
visscherij behooren.
2e dat het, behoudens de bepalingen vaii het
K. B. van 31 Maart 1887, No. 46, geoorloofd
is op de in diep water gelegen banken met de
kor te vissehen, mits daarbij niet van stooni-
vermogen worde gebruik gemaakt
3e dat krachtens machtiging van den Minis
ter van Financiën dd9Aug. 1878 No. 44 Dom.,
het verboden is gevangen zeesterren of vijfhoe
ken over boord te werpen deze moeten aan
den wal worden gebracht
4e dat overtreding van deze voorschriften ge
straft wordt volgens art. 21 van het reglement.
