Christelijk
Weekblad
voor de Zuid-Hollandsche en Zeeuwsche Eilanden,
f 1,15.
Vrijdag 28 December 1888.
IN HOC SIGN O VINCES
fe Som*
W. BOEKHOVEN.
Alle stukken voos* «Ie Iledactle bestemd, Advertenties! en verdere Administratie, Iraneo toe te zenden aan den Uil gever.
Oudejaarsavond.
Hoinela fticiiwcnliuis.
Pluimpjes van liberale zijde.
^lender met Pre-
ƒ1—
tlinternieuu-
getiteldVia
iensweken, door
ƒ1,50
Iz. geiiteld: Uit
fli ten in Heel-
LAN 1,50
Iteld: Losse Bla-
|i s ƒ0,40
pil geïllustreerde
eet toepasselijke
Ds. EIGEMAN
ƒ0,18
fe zamen ƒ4,28
|en, want die een
niet gelooven,
bluf, ieder zal
|en en bekenden,
gaat ais bet vo-
teten teleurstel-
penden. De voor-
En nu, goed be-
Vcu en 6 Brief-
na toezending
toiler concur,
en net verpakt
"'akken tegelijk
|OEK,
Dordrecht.
Müö
J Vooruitgang
en Overflakkee,
31 Maart 1889.
en 12 uur.
^,15 10 nam. 1,15 u.
',15 3,—
1,45
3,30 »-
lluitiug met de stoom,
ftterdam en omgekeerd
POT.
(Raderboot.)
Itterdam.
|voormiddags 5,30 uur,
6,30 qui
namiddags 1,30 uur.
Dinsdag 25 December.
toOMBOOTDIENST.)
lelharnis.
4TERDE3NST.
ptterdam.
's morgens 4,30 ure.
6,30
■Donderdag,
Is namiddag 1,45 ure.
flAASNYMPH
In 1 Nov.
)am.
en namiddag 2,— u.
|0, 2,— r
en nm. 2,30 u.
2,30
llag 0,45 en 2,45 u.
half uur later.
life, nm. 2,45 ure.
len half uur later.
Jtotterdara, voorin. 8,30
llellevoetsluis dagelijks
correspondentie met
cee.
j Winterdienst.
lept.
■15; Zaterd. ongev. 6,50
indag en Dinsdag rra. 6,
I jdag vin. 7,10, nm. 2,30
Ivm. 8, nm. 3.
tidag vm. 5,30; Woensd
j) vm. 5,45.
Irdag nm. 2.
T pp werkdagen des ri».
usdag nm. 1,30, Wo#ns-
pnd zal iOude Maa II'
am vertrekken.
en Vrijdag:
Pud-Beierland vm. 7.
m. 1.
Iaderbootbn).
December.
i rotterdam]:
g 22 vm. 9,30 u.
23 vm. 9.30 u.
,g 24 vm. 9.30 u.
25 vm. 9,30 u.
56 vm. 9,30 u.
Idag 27 vm. 9:30 u.
28 vm. 9,30 u.
fSÏ7
Deze Courant verschjnt eiken Vrijdag.
Abonnementsprijsper drie maanden 50 Cent, franco p. post
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
uitgever
S«JI]1C1«SUK.
Advertentiën van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Advertentiën driemaal geplaatst worden slechts tweemaal berekend.
Advertentiën worden l> j den Uitgever ingewacht tot Donderdagmiddag 5 uur
De oudejaarsavond staat alweder voor de
.eur. En welk ernstig mensch ziet op zulk
:en avond niet eens bedaard terug naar het-
een hij heeft doorleefd in dien trein van
66 dagen, die weldra over de grenzen der
euwigheid zal zijn ontvloden. De een zal
bij het gezicht op het verleden veel te be
treuren hebben, omdat hij verloor van wat
hem dierbaar was op aarde, hetzij familie
betrekkingen, of eigen gezondheid, of geld,
of goed. En de ander zal zich weer over veel
kunnen verblijden, omdat het hem, zooals
men dat noemt, meeliep in de wereld. Maar
,eker hebben allen ruimschoots stof tot dank'
an God, zoo zij slechts een oog hebben om
de zegeningen op te merken, die God hun
[toeschikte. Reeds de verlenging van het
leven op zichzelf, al ging het dan ook door
bange beproevingen heen, is een onschat
bare weldaad voor ieder, omdat daarmede
de tijd van voor- en toebereiding tot de
eeuwigheid opnieuw werd gerekt.
In particuliere ervaringen kunnen wij ons
echter thans moeielijk verdiepen. Maar met
des te meer nadruk willen wij hier opmer
ken, hoe gewichtig het jaar 1888 voor Ne
derland in zijn geheel was. Vooral wat het
staatkundige betreft. Na een heete worste
ling bij de stembus is eindelijk de Tweede
Kamer in haar samenstelling zoodanig ge
wijzigd, dat de liberalen niet langer alles
wat hun goeddunkt, kunnen doordrijven.
Dientengevolge is er ook een Regeering op
getreden, die zich de christelijke belijdenis
niet schaamt, en die haar beste krachten in
spant om onze natie weer wat op te halen
uit de ellende, waarin zij na een langdurig
partijbewind van ongeloovige staatslieden
allengs was weggezonken.
Neen, we maken ons geen hersenschim
mige voorstellingen van de stembuso ver win-*
ningen in dit jaar verkregen. Want veel is
er, dat onze blijdschap daarover tempert.
Onze tegenwoordige Ministers hebben een
hoogst moeielijke taak. De tegenstanders
van een christelijk gezinde Regeering zien
toe met al de scherpheid van blik, die spijt
en wrevel over geleden nederlagen kunnen
■Veroorzaken, en zoodra zij maar eenige
kans zien om ons volk weer in den waan te
brengen, dat zij ons land even goed of be
ter kunnen besturen, dan maken zij er gretig
gebruik van. Daarbij zijn onze staatslieden,
'nu zij zoo lange jaren tot de minderheid be
hoorden, in de kunst om te sturen onge
oefend, en onder de ambtenaren zijn er niet
weinige, die onzen Ministers niet van harte
kunnen behulpzaam zijn bij het ontwerpen
en later bij het uitvoeren van wetten, die een
eheel anderen geest ademen dan tot vóór
orten tijd de heerschende was.
Onze Ministers hebben dus veel wijsheid
en bijzondere leidingen bewaring van Boven
'noodig, zullen zij zich blijven handhaven op
hun hooge zetels.
Bovendien, wij weten immnrs, dat het
hier op airde voor ons christenvolk de plaats
van duurzame uitwendige overwinningen
niet is. Veeleer zijn de Christusbelijders tot
ijden geroepen dan om heerschappij te voe-
,ren over de ongeloovigen.
Eéns, ja, wanneer Christus ten oordeel
komt en de tegenwoordige gedaante der
aarde voorbijgaat, dan zal al het volk dat
Hem vreest in eere gezet, en zullen allen, die
zich niet gewillig voor Hem leerden buigen,
voor goed te schande gemaakt worden.
Maar in deze bedeeling moet er door de lief
hebbers van Gods Woord nog veel smaad-
heid geleden worden en moet juist die be
stendige verdrukking dienen om hun geloof
te versterken en hun veerkracht te ver-
hoogen.
En wat voorspellen de teekenen der tij
den in wijder gezichtskring? In Frankrijk
maakt mgn zich op om het eeuwfeest der
groote revolutie van 1789 te vieren, toen on
der de bedriegelijke leuze van vrijheid, ge
lijkheid en broederschap alle gezag werd
verworpen. De mensch werd destijds op het
hoogst verheerlijkt en men wilde dan ook
van geen andere macht weten dan die ont
sproot uit den vrijen volkswil.
Spoedig werd het toen openbaar, dat wie
Gods Woord en Zijn ordeningen versmaden
smart op smart hebben te duchten. Een
breede bloedstroom smoorde de ruwe kre
ten van den opstand.
En was men nu door die droeve teleurstel
lingen maar waarlijk wijzer geworden. Doch
helaas, de geest der revolutie bleef door
werken, en soms schijnt het wel dat een
nieuwe soortgelijke of nog verschrikkelijker
beweging dan die van 1789 op til is.
Of wie huivert niet bij het zien van de ont
zettende uitbreiding die het socialisme krijgt,
zoowel in ons land als in Duitschlani en
Frankrijk En wat bedoelt ook het socialis
me anders dan de revolutie der vorige
eeuw
Merkt men daarbij op de veroveringen die
Rome maakt en op het volhardend streven
om den Paus weder'aan een wereldlijk ge
bied te helpen, waarlijk, dit zijn reden enge-
noeg om te vreezen, dat de oorlogsvlammen
eerlang weer geweldig over Europa zullen
uitslaan, en dat Nederland daarbij ook lang
niet buiten gevaar zal blijven. Of indien ons
nationaal bestaan al niet vernietigd wordt,
dat dan de binnenlandsche rumoeren zullen
toenemen en een veel vernielenden burger
oorlog zullen verwekken.
Maar toch mogen wij deze vrees ook wel
bedwingen. Want tegenover het ongeloof,
de lichtzinnigheid, de stofvergoding onder
de kinderen dezes tijds staat ook weer
veel dat ons doet hopen op beteugeling van
het kwaad. In verscheidene streken van ons
Vaderland, waar men aan alle zuivere Evan
gelieprediking ontwend geraakte, begint
men weder naar dit genademiddel te vragen.
Christelijke boeken en bladen worden bij
duizenden gelezen en de belangstelling in
vele
toont onmiskenbaar dat er weer leven komt
in den goeden zin van het woord, dat een
groot deel van ons volk weer de oude paden
gaat opzoeken en dat dus de lieden die met
den geest der revolutie doortrokken zijn,
nog niet zoo spoedig gewonnen spel zullen
hebben.
En in verband met dit alles beschouwd,
ja, dan is het optreden van een christelijk
gezinde Regeering ons een oorzaak van
groote blijdschap. Immers, het is niet alleen
een bewijs dat de arbeid van verscheidene
jaren, het inprenten van christelijke begin
selen, vrucht droeg bij onze natie, maar ook
belooft zulk een Regeering veel voor de toe
komst. Doordien zij geen par tij regeering
is, maar ten nutte van hetgeheele land poogt
werkzaam te zijn, en haar eer stelt in nauw
gezette handhaving van het recht, moet dit
weldadig terugwerken op het volk. Onwil
lekeurig gaat het zich daardoor vrijer gevoe
len en kan in die meerdere vrijheid tot kalm
te en rust en welvaart geraken zoodat het
aantal ontevredenen vermindert en de nei
ging tot opstand verdwijnt.
Ook op kerkelijk gebied zijn er in ons land
moedgevende teekeuen. Verscheidene ge
reformeerde kerken, die bij het begin van
1888 nog gevangen zaten in de banden van
een Genootschap, hetwelk aan Christus zijn
Koningseere betwist, zijn thans vrijge
maakt van die dienstbaarheid om voortaan
weer alleen naar Gods Woord onder de
leiding des Geestes te wandelen. Vele po
gingen werden er in den loop van dit jaar
ook aangewend om de belijders van den ge
reformeerden Godsdienst weder te doen
O
samenwonen en werken, en naar de jongste
berichten luiden, laat het zich aanzien, dat
wij spoedig tot deze zoo billijke en gewensch-
te hereeniging zullen geraken.
Benauwd en benauwend zou zeker het
leven hier beneden worden, als Gods vijan
den konden doen wat zij wildeu. Doch -
Gode zij dank er is nog veel beteugeling
vau het verderf dat dreigt. Jezus leeft, en
van Zijn eindoverwinning genieten de Zijnen
hier soms de voorsmaken. Door alle men-
scheiijke verwikkelingen, zonden en ver
warring heen voert God Zijn raad uit en
behoudt l i j en brengt Hij terecht wie en
wat Hij terecht brengen wil. Wordt het dan
soms bang om ons heen, geen noodzoo
wij slechts het oog naar boven heffen.
De grondvesten des aardrijks zijn des
Heeren. Die op Hem vertrouwen, zullen
telkens en op elk gebied de kracht vernieu
wen. ja met het oog op die hulp durven we
elkaar straks een gelukkig nieuwjaar toe-
wenschen gelukkig voor Staat en Kerk,
voor huis en hart.
Toen bij de behandeling van de begrooting
van Oorlog de beer Douiela Nieuivenhuis her-
ha.ddelijk opstond oui den Minister vragen te
doen, maakte de heer Fabius, lid van de com
missie van rapporteurs, de opmerking, dat het
voor den natioualen tijd geweusohter ware, dat
de afgevaardigde van Sehoterland, die bjna
nooit in de at'deelingen komt, deze wat trouwer
bezochtdau konden zijne opmerkingen in het
w voorloopig verslag worden opgenomen. En wat
christelijke stichtingen geopenbaard, - antwoordde de heer Douiela Nieuwenhuis daarop?
Dat hij in de afdeeliugen niet kwam, omdat h j
daar niet wilde beleedigd worden. Maar toen de
heer Van der Feltz met nadruk dien olaam van
de leden der Kamer afwierp cn de verklaring
aflegde, dat de zeer enkele malen dat de heer
Douiela Nieuwenhuis 111 de sectiën was versche
nen, geen enkele beleodiging hem was ten deele
gevallen, wist deze afgevaardigde niets anders
te antwoorden, dan dat hij zich aan eeue moge-
1 jke beleediging niet wenschte bloot te stellen.
Terwijl hj dus erkende, dat de ervaring in de
afieelïngen opgedaan, hem geen. recht g if voor
beleedigingen te vreezen, beweerde hij toch uit
vrees daarvoor weg te blijven De waarheid in
deze zaak zal wel zijn aldus m rkt de Ar.
Rott. Crl. op, dat de afgevaardigde lilt Seho
terland het openbaar debat in de Kamer, waar
hij de gelegenheid heeft, ten aanhoore van de
tribunei algeineene pauule redevoeringen te
houden, voor zich een voor hem meer geschikt
terrein vindt dan het onderzoek der wetsontwer
pen in de afdeeliugen, waar voor groote woor
den en algemeenheden weinig plaats is, maar
het op degelijke sludie van de lujzonderheden
aankomt.
Zou het ook het ontiust geweten zijn, dat
den neer D. N. bang maakt voor nauwe aan
raking met de andere leden van het Parlement.
Hj zal teu minste wel moeieljk de kracht
kunnen ervaren van des Apostels vermaning:
Wie is het die u kwaad doen zal, zoo gj een
navolger zijt van het goede
De Nieuwe RotlerJamsche was dezer dagen
zeker een oogenblik, in eeii bjzonder goede
luiui. Zij schreef ten minste over Minister lier-
gansius het volgende
„Maar wat, dunkt 011s, toch de algemeene
indruk moest geweest zjn, die de debatten over
de oorlogsbegrooting hj alle leden der Kamer
heelt achtergelaten, is, dat thans aan de groene
tafel een minister van Oorlog is gezeten, die
voor de taak, welke hem is toevertrouwd, ten
volle berekend is een man, die niet alleen de
noodige bekwaamheden bezit, maar ook eene
behoorlijke mate van zelfstandigheideen man,
die zonder groote redenaarsgaven te bezitten,
toch op heldere en eenvoudige wijze zjne denk
beelden weet te vertolken en rekenschap weet
te geven van zijne daden. Moesten wij vóór
eenige dagen verklaren, dat eene der Ministers-
plaatsen in dit Kabinet op uiterst zwakke w jze
is bezet, de onpart jdigheid gebiedt, de ver
diensten van het lid van het Kabinet, dat heden
zjne begrooting te verdedigen hal, teu volle
te erkennen."
En omtrent den Minister van Waterstait,
H. en N. getuigt hetzelfde liberale orgaan
„Geen minister op wiens welwillendheid bj de
beraadslagingen over de staatsbegrooting zoo
veel aanvallen worden gedaan, als de minister
van Waterstaat. Nu is de tegenwoordige minister
men kon liet hem reeds aanzien een wel
willend man. Maar gelukkig weet hij zijne wel
willendheid een voldoenden breidel aan te leggen,
als de wenschen der afgevaardigden te ver gaan
en niet overeen zijn te brengen met eene behoor
lijke behartiging van de zorg van de financieele
belangen des rijks."
Of zou het Rotterd.imsch hoofdorgaan van de
liberalen waarljk g.ian inzien, dat men met
smaden en schimpen alleen niet ver komt, eu
zou het zich daarom willen gaan toeleggen op
meer waardeering van den tegenstander.
Een zonderlinge beschuldiging.
De liberale heer He Beaufort niet te ver
warren met den Minister van Financiën, den
heer Godin de Beaufort verweet in de Ka
mer am onze Regeering, dat zj te traag was
in haar werk en dat men nog te weinig vrucht
had gezien van het veranderen der politieke
richting vau het Kabinet. Vooral vond hj het
erg, dat de nieuwe ouderw jswet nog niet klaar
is. E11 om dit verwijt des te meer te doen klem
men, wees hj op België, waar het „clericale"
Ministerie veel grooter spoed had gemaakt, toen
het eenmaal aan het bewind kwam.
Zonderling en brutaal verwijt
In. den tijd der verkiezingen, in Maart j.L
