Christel#
Weekblad
voor de Zuid-Hollandsche en Zeeuwsche Eilanden.
Vrijdag 14 December 1885.
Derde Jaargang N°. 146.
IN HOC SIGN O VINCES
W. BOEKHOVEN.
Alle stukken voor «Ie It dnetïe bestemd, Advertentiën en verdere Administratie, franco toe te zenden aan den Uitgever,
Dit Nimmer Destaat lit Twee Blaen.
Eerste Blad.
Landverhuizers!
Met gesticht „Veldwijk".
E'
1
1
li
•i
del,
;j
Wj
j
j
f
Boekaankondiging.
Walgcl ij ke verdachtmaking.
1
v. r 1
Deze Courant verschijnt eiken Vrijda.
Abonnementsprijsper drie maanan 50 Cent, franco p. post
Afzonderlijke nummers 5 Cent
UITGEVER
§OII«ELSDMU.
Advertentiën van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Advertentiën driemaal geplaatst worden slechts tweemaal berekend.
Advertentiën worden bij den Uitgever ingewacht tot Donderdagmiddag 5 uur
Evenals voor Noord-Amerik: nemen wij
ook abonnementen op ons bk(l aan voor
Zuid-Amerika of Argentijnscho Republiek.
Voor Noord-Amerika f 3,0per jaar,
voor Zuid-Amerika f 3,50 ter jaar,
bij vooruitbetaling ol betalinghier te lande
door familie of vrienden. 1
Vreemde geldswaarde wo^lt in betaling
aangenomen. De Uijjgiver,
W. BOIfKHOVEN.
fe_
(FopfoSmg van het prijf
WERK.
ui No. 141 van ons blad, islen Minister
v De prijs is bij loting ten du, tner zeer
Jobs. v. d. BERGE L.Hz. te 6x Bijeen
wien we het Album reeds hebben tv,
Goede oplossingen ontvingen we va. A.
P. K., F. T. d. B., W. O., C. T. d. D., J. K., O. li"
K., n. S„ A. K. Jz., Th. F., B. S., M. S., J. G.
Cz., P. P. allen te Somraeladijk.
J. H. B., J. O., P. O., J. K., N. J. O., A. S., L. D., K.
allen te Middelharnis.
P. D. Wz. te Stad.
L. M. te Den Bommel,
J. v. d. K., A. G., B.
11. K. te HerkUgen.
M. L. Wd., N. V., C. B., J. R. K.Pz.,
allen te Dirksland.
L. r. d. V., T. L., It. W. P. T. allen te Stellendam.
A. v. H., G. K., C. v. d. II. allen te Goedereede.
W. v. S., C. Z., J. A. L. allen te Zuidland.
A. v. d. M. te Spijkenissc.
A. L. te Hoogvliet.
T. J. r. B. te Numansdorp.
D. F. v. Z., L. H. te Oud-Beierland.
A. v. L. Jr. tc N.-Beierland.
J. L. te Hillcsluii.
J. v. d. B., C. H., J. G. allen te Bruinisse.
C. K. Pd., E. F. te Kerkwerve, en
L. B. te Duaseldorph, (Duitachland.)
EN NU, wederom aan 't werk. Hierbij
nieuwe. De prijs is een keurig boekwerk
„11ET LEVEN VAN CALVIJN'
j den, zij zijn door vele onzer landgenooten j Utrecht de 4e algemeene vergadering ge-
met wezenlijke belangstelling gevolgd. Er houden. De voorzitter, de heer L. Linde
boom, wees er op dat het onze christelijke
roeping en ons voorrecht is om op het ter
rein van de Krankzinnigen-verpleging en op
alle terrein der barmhartigheid en des lij-
dens ons door den Heiland te laten gebrui
ken, opdat de heerlijkheid Gods geopen
baard moge worden," gelijk bij den blind
geborene.
De Secretaris kon op bovenbedoelde al
gemeene vergadering melding maken van
vele bewijzen van rijken zegen des Heeren.
De belangstelling in de Vereeniging neemt
toe. Er zijn nu 3583 leden. Voorts zijn er
39 Afdeelingen, 89 Corporatiën en 132 Cor
respondenten. Het bestuur verlangt echter,
dat zich nog veel meer Afdeelingen vormen,
want er is nog op verschillende plaatsen veel
te doen, ook in het ondersteunen van be
hoeftige patiënten, die nu soms tegen den
zin der familie in andere Gestichten moeten
is thans ook veel meer opgewektheid in
het politieke leven dan te voren, omdat
men weet dat wij een Regeering hebben
die hard werkt en die inderdaad wat tot
stand brengten tegenover haar een Twee
de Kamer, die niet meer op het doode
punt zit, of zwoegt onder de zweep van
een alles eenzijdig naar haar zin doordrij
vende partij, maar een Parlement, dat wer
kelijk strijd voert en zaken doet en tot
resultaten komt.
Met een gevoel van dankbaarheid voor de
toezending van het vierde jaarverslag der-
„Vereeniging tot Christelij ke verzor
ging van Krankzinnigen en Zenuw lij
ders in Nederland" hebben wij den inhoud
van dit uitgebreide stuk nagegaan, en wij
achten het ruimschoots de moeite waard, 0111
er het voornaamste van saam te trekken en
onder de aandacht onzer lezers te brengen.
Wellicht worden sommige hunner daardoor
opgewekt om ook iets in het belang dier
hoogst nuttige Vereeniging te doen.
„Veldwijk" gaat vooruit. Het getal pati
ënten neemt voortdurend toe. Ookdeinjuni
E. Lz., li. r. allen te NieuweTo'jl. geopende nieuwe Tehuizen zijn goeddeels
a. o., a. v. d. s j reeds bezet. Boven verwachting vele zijn de
aanvragen voor patiënten van de tweede en
eerste klasse. Een afzonderlijk Tehuis voor
twee vrouwelijke patiënten eerste klasse is in
aanbouw. Het gebouw, voor besmettelijke
ziekten bestemd, is gereed.
Zeer dringend wordt de behoefte aan een
tweeden Geneesheer. Ook moet er eer
lang in de behoefte aan meerdere geestelij
ke verzorging worden voorzien.
Ook het Tehuis voor Zenuwlijders, „Rust
oord" geheeten, op eenigen afstand van
7' i „Veldwijk" gelegen, aan de overzijde van
UiLrkendeeeenSoveersteTver duizend in den spoorweg, is onlangs geopend. Het heeft
Oude Testament. twee klassen, en zoowel s winters als zomers
9, 10/11 was' een Zoon van Israël, even Plaate voor 12 gasten. De kostenzijntweede
7, i, 3, 2, 1. idasse ƒ2,50 en eerste klasse ƒ3,50 per dag
Wie zich 's avonds naar 3, 2, 9 kan begey Het geldelijk beheer is opgedragen aan den
is gelukkiger als een zeeman bij stormweer heer W. van Oosterwijk Bruijn te Zeist. In.
eén 7, 6. lichtingen geeft de heer], Wormser te „Rust-
®en 3' 6, 7, 9 behoort den man. oord." Ook bezoekers van Veldwijk lcun-
10,^ 9, 6 3 was een Priester. ien volorens voorloopig besluit, tegeu vast-
w" iin± r ÏTf ÏL Pri>' Jf—"r spijsendranken
wie nu mijn geneei y, z, n Kent, Kr n„LhI„W;;ftu>i,nmBn n™ A*
1
STE
1. 50
aan-
e
liteit
r fl
y
een prachtig boek met een keurigen 3, 10,
Oplossingen worden ingewacht vóór 22 Dec. si
Bij den heer J. M. Bredée te Rotterdam
scheen een Kerstplaatin kleurendruk die
zeer netjes uitziet en verscheidene tafereeleri
toelichting van lUatth. 2 en Lukas 1 en 2
vat. Alleen hadden wij op deze plaat, die t
meest ter uitdeeling aan kinderen bestemd
liever niet aangetroffen de afbeelding van
wreedaardig ombrengen der kinderen tot t
jaren oud, op bevel van Herodes.
De prijs is slechts ƒ0,20 25 ex a ƒ0,15
ex a ƒ0,13 enz.
De Mozaïsche wetten. Hal
boek bij het Godsdienst-Ond
wijs door C. M. Dekker ld
Kollum, T. Slagter 1881
Dit werk, hetwelk in 5 a 6 maandelijkse
afleveringen a ƒ0,25 compleet zal zijn, verdie
nachtverblijf bekomen. Op de Woensdagen
wordt er bezoek toegestaan.
Belanghebbenden bij de Ondersteu
ningskas moeten zich wenden tot de daar
over gestelde commissie, bestaande uit de
heeren F. W. J. van Aylva baron van Pal-
landt te Putten, Voorzitter, J. J. Schussler te
Nijkerk, Secretaris, en M. J. Chevallier te
Ermelo, Penningmeester. Giften, gelden
ter leening, opgaaf van nieuwe leden enz.
behooren te worden opgezonden aan den ie
Penningmeester, den heer A. Th. M. van
Asch van Wijck. Inlichtingen aangaande
plaatsing van patiënten enz. richte men tot
den Geneesheer dircteur, Dr. Vermeu
len te Veldwijk.
Veel heeft de stichting verloren aan den
heer J. G. W. Zahn, die in den zomer van
dit jaar overleed.
Op Donderdag 28 April 1888 werd te
worden opgenomen, en de Afdeelingen der
Vereeniging kunnen uitnemend in die rich
ting werken. Doen zij dit, dan kan allengs
meer de hulp van Overheidswege worden
gemist. De beoefening der barmhartigheid
is over het algemeen ook geen Overheids
zorg. De Overheid treedt slechts op waar
het volk in christelijke plichtsbetrachting te
kort schiet.
Terwijl aan patiënten in andere gestichte n
van Gemeente, Provincie en Rijk, s ubsidie
wordt gegeven door de gemeenten, is men
door den ijver van vele correspondenten
reeds op vele plaatsen zoover gekomen, dat
men ook voor behoeftigen, die naar „Veld-
wijk" gaan, subsidie bedingt en verkrijgt.
Eenige Gemeentebesturen blijven echter
nog weigerachtig.
Voor de Ondersteuningskas kwam nog
weinig in. Wel hielpen hier en daar de Dia-
conien en de correspondenten om de ver
schuldigde verpleegsom bijeen brengen en
werd er te Amsterdam een Vereeniging ge
vormd tot ondersteuning van Amsterdam-
sche patiënten, die naar „Veldwijk" moeten
gaan.
Voor zoover de deelneming werd openge
steld, is de uitgeschreven geldleening van
ƒ75,000, die men noodig had, geplaatst. In
drie dagen werd voor f 25,000 ingeteekend.
Er is nu ook een Tehuis in gebruik voor
Zenuwlijders. Een dennenbosch van circa
vijf bunders, afgezonderd van het terrein
van „Veldwijk" gelegen, werd voor dit doel
aangekocht en aldaar een gebouw voor
f 165695 neergezet.
In het geheel zijn er te „Veldwijk" aanwe
zig zes huisvaders en moeders, twee hoofd
verpleegsters-huismoeders, 14 verplegers
en 15 verpleegsters. Te zamen, keuken en
tuinpersoneel mede, 55 personen.
Op 1 Mei 1887 werden de beide paviljoe
nen voor onrustigen geopend. De steeds
meerdere aanvraag om plaatsing deed het
Bestuur besluiten nog twee paviljoenen der
de klasse te bouwen.
Sedert de opening zijn er te „Veldwijk"
262 patiënten opgenomenhiervan zijn
thans nog aanwezig 76 mannen en 91 vrou
wen te zamen 167 personen. Zoo was al
thans de statistiek op 1 September jl. Van
hen die Veldwijk verlieten zijn er ongeveer
50 veel verbeterd of geheel hersteld, terwijl
een twintigtal, ofschoon niet hersteld, toch
vertrok. Zooveel mogelijk worden alle pa
tiënten aan den arbeid geplaatstde vrou
wen in keuken en paviljoen met huiselijke
bezigheden, naai- en breiwerk de mannen
op andere wijze sommige in den moestuin,
andere in de bosschen weer andere in een
timmermanswerkplaats enz.
De christelijke leiding, de meer geestelij
ke verzorging, bleef ook niet ongezegend.
Menig geloofsgetuigenis werd van de pa-
tienten opgevangen, en onder het zestal
dooden, die men grafwaarts bracht („Veld
wijk" heeft een eigen kerkhof) waren er van
wie men vertrouwen durft, dat zij een goeden
overstap deden.
Maand na maand oefent Dr. Bronsveld zich
bij het schrijven zijner Kroniek in onchristelijke
verdachtmaking van de anti-revolutionaire lei
ders. Maar zelden zagen wij hem bij dat booze
werk zoo machteloos tobben als in het jongste
nummer. Daar toch lezen wij
„Wij wenscheu bewaard te blijven voor oor-
„deelen, maar ik vraag aan ieder, die eenig
„oog voor geestelijke dmgen heeft, of de Leiders
„der anti-revolutionairen den indruk maken van
„mannen te wezen, die zich verblijden in den
„7leerdie innerlijk verslagen zijn, en vroolijk
„zich vertoonen, omdat God zelf hun blijdschap is.
„De kwinkslagen; de-door en door wereldsche
„invallen en uitvallen dier heerenhun ken
nelijk welgevallen aan „het goede der aarde";
„hun toorn als zij worden teleurgesteld hun
„lietdelooze polemiek en verdachtmakinghet
„geeft alles den indruk van een groep mannen,
„voor wie de politiek geen geestelijke, maar
„een bloot- wereldsche zaak is, een kanteeren
„van vleeschelijke wapenen".
Ga dit samenraapsel nu eens even van nabij
bezien en wat vindt ge dan Dat een oprecht
christen geen scherts mag gebruiken dat hij
zich altijd moet kunuea bekeerschendat hij
"het „goede der aarde" nauwelijks moet durven
gebruiken dat hij, ook over het verraad van
vroegere Yrienden niet toornen mog, en
dat de vrienden van Dr. Bronsveld geestelijke
keurmeesters zijn, die uit hun „indrukken" kun
nen opmaken of iemand al of niet verblijd is in
zijn God.
Zou het niet goed zijn, dat Dr. B. er eens
over nadacht welk een „indruk" hij zelf bij
verstandige christenmeDschen moet maken met
zulke wilde karakterschetsen.
Hoe toch de kerkelijke en politieke hartstocht
en het spijtig gevoel over geleden nederlagen
iemand vervoeren kunnen 1
Wij wenschen Dr. B. beterschap. Zijn Kroniek
van het volgend jaar drags daar de blijken van
Ü3 Vereeniging voor Christeiijk-Nitionaal
Schoolonderwijs
zond ons onderstaaude circulaire, waarvoor wij
bijzonder de belangstelling der vrienden van
het christelijk onderwijs inroepen.
De Vereeniging voor Christelijk-Nationaal
Schoolonderwijs verkeert in grooten nood.
Reeds sedert jaren moest het reservefonds
worden aangesproken. Dat fonds is nu uitgeput.
Door vermeerderde aanvragen om subsidie en
door. alneming van het ledental kan het bestuur
onmogelijk op de tot nu toe gevolgde wijze van
werken voortgaan, tenzij er hulp, spoedige hulp
geboden worde.
En nu, het Bestuur mag niet onderstellen,
I
1 1