IJlt <le pers.
lïe volkeren der aarde.
©emengde Herlcfeten.
Plaatselijke Berichten,
Sommelsdijk. De storm van jl. Zondag
morgen heeft hier weinig schade aangericht;
een paar schoorsteenen door het dak en enkele
pannen naar beneden gestort is gelukkig alles
wat vermeld kan worden.
Middelharnis, 28 Oct. Heden middag had
alhier een treurig ongeluk plaats. De arbeider
F. v. d. W., ruim 87 jaar oud, zou in zijn tuintje
eenigen arbeid gaan verrichten, toen hij, hoogst
waarschijnlijk althans, is uitgegleden in een sloot.
Eenige oogenblikken later werd hij aldaar te
water gevonden. Hoewel hij nog ademde, was
het niet mogelijk zijn levensgeesten nog op te
wekken, en overleed hij spoedig daarna.
Middelharnis. Schipper Postnia van Ak-
krum, beladen met suikerpeen en bestemd naar
Breda, bevond zich gedurende den storm, welke
Zondag jl. met buitengewone hevigheid woedde,
ten anker op het Haringvliet en verkeerde in nood.
Stad a. li. Hariagvl. Deze week zal weder
een huisgezin naar N. Amerika vertrekken.
nder hun toezicht en discipline. Zij zijn het,
die het gemeentelijk leven willen binden.
Maar neen, Ds. van Dijk mengt deze klach
ten in een artikel, dat blijkbaar de strekking
heeft om de leiders der tegenwoordige reformatie
in een kwaad daglicht te stellen Hij keert een
voudig de werkelijkheid om, en waar de gere
formeerde belijders in dezen tijd zich tegen de
»hoogere besturen" gingen lerzetten alleen om
Jezus' Koningschap over Zijn eigen Kerk iveer
in eere te brengenverwijt Ds. van Dijkdie
zelf het menschenwoord boven Gods Woord ver
heft, dien broederen, »dat zij Christus niet er
kennen als het levende Hoofd der gemeente".
Daarvoor (zegt hij) biedt men Hem heden ten
dage het Koningschap aan, waarvoor Hij sinds
achttien eeuwen al bedankte".
Wel zoo, heeft Jezus ooit het Koningschap
over Zijn Kerk afgewezen? Wij dachten anders,
dat die afwijzing alleen de aardsche regeering,
het uitwendig tastbaar bestuur betrof!
Wij zouden ons over zulke droeve uitvallen
moeten verbazen, als wij niet wisten, dat het
Hervormd Genootschap alle gezonde begrippen
over het wezen, de roeping en het doel der Kerk
in verwarring brengt.
Naar Gods Woord is gemeente en kerk één
en hetzelfde. Wat tot de gemeente behoort, dus
tot de uitwendige kerk, moet zich ook voegen
bij de uitwendige openbaring der kerk.
Maar het Genootschap van 1816 heeft de
christenen geleerd, dat als zij ademtocht voor
hun geestelijk leven zoeken, zij zich buiten dat
hiërarchisch creatuur hebben te begeven.
Vandaar die fatale minachting der Kerk.
Zet in de hierboven aangehaalde zinsnede van
Ds. van Dijlc in plaats van Kerk" slechts Her
vormd Genootschap", en bijna al het onzinnige
valt weg.
Vele irenische christenen weten maar niette
onderscheiden tusschen Kerk en Genootschap.
In hun hart hebben zij op het Genootschap heel
wat tegen. Natuurlijk, welk christen zou dat
niet. Maar omdat nu het Genootschap valsch is,
daarom haten zij ook het bevrijden en houwen
van de daarmede zoolang vermengd geweest
zijnde Kerk.
Zóó heeft dat Genootschap de oogen verblind
In plaats van zijn geestelijk, persoonlijk le
ven door zachte kerkelijke lijnen te laten steu
nen en regelen, willen vele belijders van Jezus'
naam in onzen tijd in hun geestelijk leven van
alle middellijke leiding los zijn hoewel zij nochtans
ijveren voor een Genootschap in knellende banden.
Maar waarom, als zelfs de Kerk zoo weinig
waarde heeft, als men het op zijn eentje even
goed doen kan, waarom dan die knellende Ge
nootschapsboeien verdragen, moet ieder na
denkend lid vragen?
Antwoordvooreerst voelen de irenisclien van
die knelling heel weinig, omdat zij geen grondig
besef hebben van hun kerkelijke plichten, zoodat
het hun niet erg hindert, als zij in de uitvoering
daarvan gestoord wordenen ten tweede hechten
zij sterk aan de preêkinrichting, die in het Ge
nootschap op Staatskosten onderhouden wordt,
en die aldaar de kerkelijke bediening van Gods
Woord vervangt.
Dat is een groote zwakheid, maar doe er eens
wat tegen. Het genootschappelijk, hiërarchisch
bederf heeft sommigen zoo sterk aangetast, dat
zij ongeneeslijk, en hier op aarde wel nimmer
meer tot een ordelijk kerkelijk leven te brengen zijn.
Wat geestelijk leeftwil lucht hebben. En
nu één van drieënde kerken moeten uit het
Genootschap verlost worden of de kerkleden
naar lichaam èn ziel, of de zielen alleen, dat is
ivachten tot den dag des doods.
De heer L. Rosmale Nepveu van Doorn waar
schuwt in de Standaard tegen misbruiken bij het
collecteeren voor christelijke doeleinden, vooral
ook tegen het lichtvaardig geven van aanbeve
lingen. Hij doet opmerken, dat er tegenwoordig
voor alles gecollecteerd wordt en vraagt of het
niet te vreezen is, dat door al dat collecteeren
het gebeds- en geloofsleven van velen verzwakt
wordt, eli dat lichtelijk minder wordt gedaan in
eigen kring, nu men het zoo gemakkelijk zonder
opofferingen door collecteeren verkrijgen kan.
Collectant zijn is een bezoldigde betrekking ge
worden, waardoor er soms slechts een derde van
het ontvangen geld voor het eigenlijke doel over
blijft.
Velen geven alleen hun geld, als zij in de
collecteerboekjes namen zien van predikanten
of andere broeders in wie zij vertrouwen stellen.
Maar daarom is het een teêre zaak om zulk
een aanbeveling te geven. Menigmaal echter be
veelt B. alleen aan op de aanbeveling van A.
en staat alzoo voor diens aanbeveling in, ofschoon
soms ongegrond gegeven. Teder moet in deze
alleen voor zichzelf instaan en volgens zijn ge
weten handelen; dan zullen de misbruiken en
bedriegerijen voorkomen worden, het wantrou
wen en de twijfel, tegengegaan, en de echte ge
vers dikwijls veel meer, of althans blijmoediger
geven. Men late ook in deze niet te veel pressie
op zich uitoefenen.
In Frankrijk schijnt de opening der Kamers
het teeken te hebben gegeven tot woeling en
allerlei min aangename dingen.
De bekende >zaak der decoratiën" en wat dies
meer zij werkt hiertoe mee. Niet geheel ten
onrechte wordt in hetgeen tegen den heer Wil-
O O
son, schoonzoon van den president der republiek,
wordt ingebracht een politieke beweging tegen
den president gezien. Door een kamer-couimissie
is besloten punten van onderzoek te noemen.
Wilson dringt zelf op onderzoek aan. President
Grévy, die eerst scheen te willen aftreden als het
doorging, heeft er zich nu bij neergelegd, althans
zoover blijkt ingeval het onderzoek in
een bepaalde vorm geschiede.
Het is mogelijk dat als Donderdag de zaak
in de Kamer komt, de gematigde republikeinen
de zaak, die nu een zeer politiek karakter krijgt,
doen eindigen door zich niet met de commissie te
vereenigen of wel het onderzoek laten doorgaan,
nu er geen gevaar voor een cricis meer schijnt
te bestaan. Den doorslag geeft ook nu weer de
rechterzij.
De verdeeldheid onder de partijen is groot. De
republikeinen vormen twee uiterst vijandige troe
pen. De anti-republikeinen zijn het onderling
evenmin eens. Over 't algemeen blijkt de partij
strijd féller dan ooit te bestaan, en dit juist is
de groote ellende waarin niemand uitkomst ziet.
In Ierland blijft alles bij het oude, d. w. z.
de strijd gaat door. De regeering slaat vonnissen
tegen hen die de dwangwet weerstreven, en voert
die vonnissen uit, zoodat zelfs parlementsleden
in hechtenis zijn genomen.
Gedurig worden verboden vergaderingen ge
houden ondanks het verbod der politie, en blijkbaar
achten de Ieren dat de straffen die sommigen
treffen hun een soort van martelaarschap bezor
gen. Ook verneemt men telkens weder van aan
slagen beraamd door dy namietmannen uit Amerika,
al blijkt niet recht wat hiervan waar zij.
't Gerucht dat Harrington werkelijk in het
ministerie zal treden, schijnt bevestigd te worden.
Evenzoo is het met een ander gerucht, vol
gens 't welk de keizer van Duitschland en die
van Rusland elkander toch zouden ontmoeten.
Wel geldt het, volgens sommigen slechts een
beleefdheidsbezoek, dat de czaar op de thuis
reis van Kopenhagen naar Petersburg brengen
zal, doch de laatste berichten uit Petersburg
melden ook, dat vandaar pogingen worden ge
daan om een ontmoeting te bewerken. Kwam
't zoover, 't zou vooral thans een feit van niet
geringe beteekenis zijn.
Immers nadat de eerste minister van Italië,
Crispi, zijn bezoek bij vorst Bismarck op Frie-
drichruhe heeft gebracht en de Duitsch-Oosten-
rijksch-Italiaansche bond een feit is, heeft men
daarin tevens gezien een maatregel ter bevei
liging tegen mogelijke aanvallen door Duitsch-
land's wester- of wel door zijn oosterburen. De
onderstelling is in elk geval niet gewaagd, dat
vorst Bismarck, niet wetende of voortaan op
Ruslands vriendschap valt te rekenen, zich in
tijds van bondgenooten heeft voorzien. De
Duitsche en de Oostenrijksche bladen zien dan
ook in dit drievoudig verbond een waarborg voor
den vredeen evenzoo oordeelt men in Italië.
Iii Frankrijk en Rusland is men er natuurlijk
minder over gesticht. De Franschen zijn echter
zoo wijs om te doen wat zij noemen: »een op
geruimd gezicht zetten al loopt ook 't spel nog
zoo tegen." De Russen zijn mede niet onvoldaan,
maar vinden dat de vrede, zoo als Crispi dien wil
bevestigen, wel wat geprikkeld zat op bajonetten.
In elk geval trekt Crispi's rede zeer de aan
dacht de Porte, die begint te vreezen voor plan
nen van Italië op Tripoli, moet reeds maatregelen
hebben genomen om dit gewest te beveiligen.
Kortom Crispi's rede is een toespraak des
keizers van Oostenrijk tot de delegatiën des rijks
gevolgd. Ook deze ademt vrede. Om dien te
bewaren, acht men echter ook dan noodig op
alles gewapend te zijn. Groote uitgaven voor het
leger worden aangevraagd, en zullen zeker wor
den toegestaan 'tls ook thans weder: wilt gij
den vrede, bereid u tot den krijg."
Zeggen we nu ten slotte, dat het Bulgaarsche
vraagstuk is »als voren", ongeveer; al wordt
het voor de Bulgaren naar 't schijnt niet slech
ter dat de Duitsche keizer ongesteld is, dan
is in hoofdzaak vermeld wat de laatste dagen
merkwaardigs brachten.
Spare God den grijzen keizer nog lang. Van
zijn leven hangt, menschelijker wijs gesproken,
wellicht meer af dan men vermoeden kan. H.
Op den beschrijvingsbrief voor een eerlang
te 's Hage te houden algemeene vergadering van
de >Ned. Vereeniging tot bevordering van Zon
dagsrust" is het volgende punt gebracht
Het Hoofdbestuur wende zich tot de Regee-
»ring, haar dankzeggende voor hetgeen zij reeds
deed tot verlichting van den Zondagsdienst bij
posterijen en telegrafie, er tevens hare aandacht
op vestigende, dat toch nog steeds een zeker
aantal ambtenaren bij beide takken van dienst
>het geheele jaar door verstoken zijn vanZon-
ïdagsrust, en haar verzoekende dit euvel weg
»te nemen door vermeerdering van personeel".
DE STORM.
Zondagnacht en -morgen stak uit het
O O
Zuidwesten een hevige wind op, die overal spo
ren van zijn vernielende woede heeft achterge
laten. In den nacht roofde hij menigeen den
rustigen slaaphuilend floot hij langs de huizen,
en drong door alles heen.
Vanwaar men ook hoort, het regende dakpan
nen en boomtakken van aanzienlijke grootte;
schoorsteenen werden omgeworpen, die door hun
zwaarte de daken verbrijzelden. De vensterlui
ken rammelden en knarsten op hun verroeste
scharnierensteiger- en telephoonpalen zwiepten
heen en wederhier en daar werden vaartuigen
losgerukt, spiegelruiten door den zwaren druk
gebrokenook enkele kinderen en volwassenen
in het water geworpen, doch gered.
Alles op te noemen is ons een onmogelijkheid,
doch wij laten enkele berichten hier volgen:
Te Rotterdam werd de schoorsteen van een
huis op een dak geworpen, dat daardoor instortte.
Van de Groote kerk werden tal van pannen
afgerukt, terwijl een der ramen van planken
moest worden voorzien. Te Tilburg werd een
in aanbouw zijnde schoorsteen eener fabriek,
die reeds tot een hoogte van 23 meter was op
getrokken, geheel tegen den grond geslagen.
Ook op zee zijn eenige ongelukken voorgekomen,
Uit Harlingen werd Zondagavond geseind, dat
de stoomboot Baron van Panhuys, des morgens
van Amsterdam vertrokken, daar niet is aange
komen. De postboot Terschelling is des middags
vertrokken, doch wegens storm teruggekeerd.
Op de hoogte van Muiden is het beurtschip van
Meppel op Amsterdam gezonken.
Gelukkig klaarde het weer 's middags op, en
kon ieder weer ruim adem halen.
Men schrijft ons uit Kampen dd. 31 Oct:
Het stormde hier gisteren vrij hevig. Binnen
weinige uren werd het IJselwater van 0,10 M.
tot 1,20 M. boven AP. door den krachtigen
wind opgezweept, om tegen den avond, toen de
wind wat stilde tot 0,60 M. weer te vallen. De
vorige week was het altijd buïig weder, tenge
volge waarvan onze visschers weinig naar zee
zijn geweest en daarbij de vangst van luttel
beteekenis was.
Ook uit Arnhem komen stormberichten. Aan
de singels zijn eenige boomen ontworteld en op
den kerktoren is een gedeelte der planken ver
nield, welke om den klokkestoel, die in repa
ratie is, was getimmerd. Een in aanbouw zijnd
huis in de wijk Sint-Maarten, dat reeds onder
den kap stond, is ingestort en een schoorsteen
der cellulaire gevangenis vernield de doleeren-
den, die des Zondags in de groote zaal van Musis
Sacrum bijeenkomen, moesten midden in den
preek het gebouw verlaten, daar het glas regende
van de stukgewaaide ruiten der bovenlichten;
een groot aantal boomen op de singels en On-
derlangs is omvergewaaid.
Uit den Haag schrijft men:
Zondag voormiddag stak uit het westen een
hevige storm op, die bange oogenblikken deed
doorstaan.
Huizen dreunden op hunne grondvesten; het
water der binnenvaarten werd zeer woelig en
plaste zelfs bij zware windstooten over de boor
den. Hier en daar vielen dakpannen of brokken
van schoorsteenen op de straat. Tal van schut
tingen, die bouwterreinen omheinden, woeien om.
Te Scheveningen vooral spookte 't. De onstui
mige zee, met schuimende baren stond hoog
tegen de duinen, zoodat er van het strand niets
meer te zien was. In en buiten het dorp richtte
de storm vrij wat schade aan.
Aan het Hotel des Galeries werd een gat in
het dak geslagen. Een visschersschuit, die voor
het dorp ten anker lag, werd van de touwen
losgerukt en dreef een eindweegs af.
Op den ouden Scheveningschen weg werden
een vijftal boomen ontworteld, en over den rij
en tramweg geworpen, zonder evenwel noemens
waardig oponthoud in het verkeer te veroor
zaken
In den westhoek van de stad veroorzaakte
een der hevigste windstooten een ruïne. Twee
huizen, in aanbouw aan de Laan v. Meerdervoort,
voorbij het Diaconessengesticht, zijn bij een ruk
wind tot aan den grond ingestort. De open
ligging dezer perceelen die, naar men verzekert,
zeer solide opgebouwd zijn, maakten ze tegen
den winddruk minder bestand.
De schade word begroot op 8000.
De stoomboot, die j 1. Zaterdag in zee voor
Loosduinen vastraakte, is nog denzelfden dag
vlot gekomen en kon de reis voortzetten.
te 's-Grevelduin-Capelle overstroomden ver
schillende buitenpolders en wegen, zoodat de
gemeenschap werd gestremd.
Te Vrijhoeve-Kapel schudde 't spreekgestoelte
in de Ned. Ger. Kerk en het klankbord zóó
hevig, dat de spreker voor het voorleesbankje
zijn rede moest voortzetten. Te 's Gravenhage
zijn, zooals we reeds meldden, twee in aanbouw
zijnde perceelen ingestoit. Zij waren bijna vol
tooid zoodat een massa van 50,000 steenen don
derend neerviel. Evenzoo een juist voltooid
gebouw te Bosschenhoofd. Te Tholen moest
een huisgezin de vlucht nemen uit vrees van
door het instortend gebouw bedolven te worden.
Te Utrecht woeien twee bejaarde vrouwen van
de been; zij werden licht gekwetst. Om 11 uur
was hier de grootste luchtdruk nl. 130 K. G.
op den M3terwijlj de rijkswindmeter aan den
Hoek van Holland te 11,45 een winddruk van
150 kilo per vierk. meter aanwees. De kwikhoogte
bij den barometer waargenomen 's avonds en
's morgens, verschilde 15 m.M. Na 10 uur echter
begon hij weer snel te rijzen. Te Twello is de
hooge toren der R. K. Kerk omvergewaaid.
Op vele plaatsen is het verkeer der stoomtrams
en spoortreinen bestremd, o. a. tusschen Keulen
en Zevenaar.
Te Rozendaal moesten de treinen met een
dubbel aantal locomotieven vertrekken.
Ook heeft deze storm weder haar offers geëischt.
en zekerlijk is lang niet alles nog bekend.
Te Amersfoort werd door een vallende dakpan
een man doodelijk getroffen. Hij was terstond
een lijk. Door het omslaan van een kermiswa
gen te Doesburg werd een elfjarige knaap het
hoofd verbrijzeld.
Aan de kusten zijn verscheidene vaartuigen
gestrand. Een tjalkschip van Stavenisse, inden
Dintel ten anker liggend, werd losgeslagen. De
vrouw en vijf kinderen sprongen op een daar
naast liggende aak over en werden gered. De
schipper wist door kloek beleid zijn vaartuig te
behouden. Zondagochtend werd het schip van
J. de Legge, op de Wester-Schelde liggende,
van het anker afgeslagendoor de golven voort-
gezweept raakte het op strand vast en zonk.
De drie personen, welke zich aan boord bevon
den, namen hun toevlucht in de boot. Na her
haalde vruchtelooze pogingen werden de zwerven
de schipbreukelingen door de stoomb. Zelandia"
opgenomen.
Te Bath sloeg op de reede de tjalk van schip
per Cranenbroek om. Alles is verloren, doch
de bemanning is in een roeiboot gered.
Uit het buitenland komen ook verschillende
berichten omtrent den storm. Yooralop de kus
ten van België en Noord-Frankrijk heeft hij
verschrikkelijk gewoed. Een Nederl. vaartuig,
de »Helena", van Portsmouth komende, is voor
Duinkerken vergaan, waarbjj vijf personen het
leven verloren. Toen men een schip in nood
bespeurde, werden dadelijk een reddingboot en
drie sleepbooten naar de plek des onheils ge
zonden. Met behulp van een dreg en een red-
dingslijn werden de loods en de stuurman gered,
doch de kapitein Potjer, zijn vrouw en twee
kinderen, benevens een matroos werden door de
golven verzwolgen. De wakkere redders moesten
zwemmende naar hun vaartuig terugkeeren.
Uitgeput van koude en vermoeienis kwamen ze
te Duinkerken terug, waar de geredden met liefe
lijke zorg verpleegd werden. Door het vallen
van den mast werd daar een schepeling gedood.
(Stand.)
Zondag kwam aan het veer te Papendreclit
een echtpaar aan om overgezet te worden. De
vrouw scheen zich niet wel te gevoelen, zoodat
een der stuurlieden van de veerboot, medelijden
hebbende met haar toestand, haar naar zijn na-
bijzijnde woning geleidde, in de meening dat zij
door een kop warme koffie, die haar daar werd
aangeboden, wel zou herstellen. Ternauwernood
echter had de vrouw de koffie gebruikt, of zij
zonk ineen en was terstond dood.
Een vreemdsoortig geval heeft te Breda
plaats gehad. Een dienstbode verloor haar gou
den horloge met nikkel ketting, en plaatste in
een der christelijke bladen een advertentie ter
terugbekoming. In een ongeteekenden brief werd
daarop gevraagd, hoeveel zij over had om het
haar toekomende terug te hebben. Per adver
tentie berichtte zij den briefschrijver dat het
haar veel waard was, doch zij slechts ƒ10 kon
geven. De offlicier van justitie gelastte de poli
tie zich op de hoogte dier zaak te stellen, welke
laatste een agent in de nabijheid van het adver
tentiebureau op post zette, die weldra den afhaler
van den brief medenam naar het politiebureau,
waar de vinder het gevondene moest afgeven,
•terwijl tegen hem bovendien nog proces-verbaal
werd opgemaakt.
Donderdag 10 November aanstaande zal in
het Zondagschool-gebouw alhier D.V. optreden
Ds. Bajema van Zuidland (zie predikbeurten).
Op de Woensdag alhier gehouden veemarkt
waren aangevoerd 365 stuks hoornvee en 5 biggen.
De handel was levendig en er werd veel verkocht.
De prijzen waren als volgt:
3 jarige ossen van 60 a 110, 2 jarige
ossen 30 a f 80, kalveren 12 a /36,kalf-
koeien 100 a 140, vare-koeien /50 a /'90.
Dit werd opgemerkt door den kapitein van de
Vooruitgang (Rijksveerstoomboot) welke niet
aarzelde zich onmiddellijk daarheen te begeven.
Toen de stoomboot in de nabijheid van het
vaartuig gekomen was, begaf de schipper zich
met zijne kinderen in de boot, met het doel,
zijne kinderen aan boord der stoomboot te bren
gen en zich dan weêr naar zijn in nood verkeerend
vaartuig te begeven, hetgeen dan ook in zoo
verre gelukte dat hij zijne kinderen in veilig
heid bracht.
Nauwelijks was dit geschied of de boot, waarin
zich de schipper nog steeds bevond, werd door
de woedende golven omgeworpen. Gelukkig greep
de schipper zich vast aan de verschansing van
de Vooruitgang", uit welke moeielijke en ge
vaarlijke positie hij door de equipage gered werd.
Daarop werd getracht de zich aan boord be
vindende vrouw en knecht te redden, hetgeen
gelukte door het toewerpen van een lijn, welke
zij zich om het lichaam bonden en daarna door
het water aan boord der stoomboot gehaald werd.
Het reeds van het anker gerukte vaartuig werd
met ongeloofelijke krachtsinspanning op sleep
touw genomen en gelukkig behouden en wel
in de haven te alhier gebracht.
De equipage der stoomboot, welke ongeveer
3 uren met deze redding bezig was, bestond uit
A. v. Gelder, Kapitein, L. v. d. Ouden, Stuur
man, J. F. Ruisenaar, J. v. Leeuwen, W. F.
v. Ettinger, B. Kooyman en 0. Roon.
De begrooting dezer gemeente over het dienst-
