Advertesiliën.
Koekaankosudigliig.
Gereformeerd Kerkelijk Congres.
Doleerende kerken. Rede bij de
overdracht van het Rectoraat, 21 De
cember 1886, gehouden door D. K.
Wielenga, Leeraar aan de Theol.
School te Kampen.
JBiargniijke SSaisci.
Kerknieuws.
Marktberichten.
Cfcesterbeiars.
BEURS VAK AMSTERDAM.
Correspondentie
M. VAK BER VLIET Z3BK, Sirltslastf.
St. Annaland. Donderdag 13 dezer hield de
afd. St. Annaland der Schippersvereniging
Schuttevaer alhier hare elfde algemeene jaar
vergadering.
De Voorzitter, de heer L. Theunisse, opende
de Vergadering, heette de leden welkom en
sprak zijn leedwezen uit over de geringe opkomst,
die echter aan verschillende omstandigheden
moest worden toegeschreven.
Bij de voorlezing der Notulen werd een over
zicht gegeven van de verschillende werkzaam
heden van het bestuur der afdeeling en van
het Hoofdbestuur.
De heer L. Theunisse deed verder voorlezen
de beschikking van Gedep. Staten op het adres
tot verbetering der losplaats aan het laagwater-
steiger te Cortgene.
lie heer Abr. Theunisse opperde eenige be
zwaren omtrent het doorvaren der Dordtsche
brug, zooals dit thans geregeld is, en hoopte,
dat hierin verbetering zal gebracht worden.
Het Bestuur der afdeeling zal op de gewenschte
verbetering aandringen.
Verderwerd voorlezinggedaanvaneen schrijven
van den heer J. van den Berge te Viane, omtrent
de betonning en bebakening van de Kil tot de
Oosterschelde.
Op voorstel van den Eere-Voorzitter den
heer A. J. Bierens werd besloten, alvorens bij
hoogere autoriteiten aanzoek tot voorziening
hierin te doen, den Baken meester met het voorstel
van den heer Van den Berge bekend te maken.
Door den heer M. C. Verstrate van Stavenisse
werd voorgesteld, te trachten verplaatsing te
krijgen van het licht van Ooltgensplaat naar
het Dintelsche Sas, daar het te Ooltgensplaat
weinig nut heeft, en bij Dintel veel, omdat
men, als men van Willemstad komt en men
is einde Volkerak, dan gemakkelijker van Dintel
naar Galathea sluis kon varen.
Door den heer J. W. Slager van St. Anna
land werd nog ter sprake gebracht het ontwerp-
reglement ter voorkoming van aanvaring op de
rivieren enz. in Nederland, dat tot vele besprekin
gen aanleiding gaf. Op voorstel van den heer
J. Polderman Jr. van St. Annaland, werd be
sloten dit ontwerp-reglement op een nader te
bepalen Vergadering te bespreken.
De Vergadering werd daarna op de gebruike
lijke wijze gesloten.
In den loop van 1886 zijn in deze Ge
meente geboren 92, n.l. 48 j. en 44 m. Over
leden 23 v. en 24 m samen 47. Met der woon
hebben zich gevestigd 26 m. en 20 v., samen
46, terwijl deze Gemeente verlaten hebben 36 m.
en 34 v., samen 70. Huwelijken werden er 16
voltrokken. Op 31 December 1886 bedroeg de
bevolking 2329 pers., n.l. 1148 m. en 1181 v.
en is in dit jaar alzoo met 21 pers. vooruit
gegaan, n.l. 15 m. en 6 v.
Ook in deze Gemeente heeft zich één
geval van mazelen voorgedaan bij een meisje
van circa 5 jaar. Tot heden heeft deze ziekte
zich gelukkig tot dat geval bepaald. Het is zeer
te hopen, dat zij zich niet moge uitbreiden.
Onder kinderen moeten zich nog al gevallen
voordoen van zoogenaamde water- of wind
pokken.
St. Maartensdijk. Zondag, den 9 Jan. 11.,
geraakte door schrik een paard van den land
bouwer M. P. Groenewege op hol, en kwam
met kar en berijders terecht in eene vrij diepe
sloot. Met een paar schrammen aan het gezicht
en pijnlijk gevoel aan sommige liehaamsdeelen,
averij aan rijtuig enz. kwam men vrij.
Als een zeldzaamheid mag men beschouwen,
dat van het rijtuig, waarvan boomen en kap
totaal verbrijzeld waren, al de ruiten ongeschon
den waren.
Alhier is opgericht eene plaatselijke ver-
eeniging tot ouderlingen aankoop van kunst
meststoffen en zaaigranen.
Woensdag jl. werd alhier gehouden de
jaarlijksche algemeene vergadering van aandeel
hebbers der Fairbank, en daarin met algemeene
stemmen goedgekeurd de rekening over het
afgeloopen dienstjaar.
Als ontvangen werd verantwoord 347.65,
als uitgegeven 117.65, zoodat het goed slot
bleek te bedragen 230.
Van ieder aandeel a 9.58 werd in kas ge
houden 3 08 tot formeering van een reserve
fonds, ingevolge art. 4 der statuten, en mits
dien uitgekeerd 6.50 per aandeel of 1/24.
Het juk der tweede hiërarchie. Drie
referaten, op den llden Januari
1887 in „Frascati" voorgedragen
door Dr. F. L. RutgersJhr. Mr.
A. F. de Savornin Lohman en Dr.
A. Kuyper.
Uitgegeven te Amsterdam bij J.
A. Wormser, 1887. Prijs 0.60.
Als drie van de kundig ste professoren uit
ons land zich opmaken om te zamen een
boekje van drie vellen druks te schrijven over
zaken, die met het gereformeerde kerkrecht in
verband staanwelks inhoud bovendien be
stemd is om bij een plechtige gelegenheid, on
der zeer aangrijpende omstandigheden te wor
den voorgedragendan zal niemand het ons
euvel duiden, wanneer onze verwachting ta
melijk hoog gespannen is. Evenwel durven wij
gerust verzekeren, dat deze drie referaten aan
de stoutste verwachting zullen beantwoorden.
Op de helderste wijze zetten zij uiteen hoe diep
bedervend het karakter der Synodale hiërarchie
is, hoe zij nogtans kon opkomen, en eindelijk,
hoe zij moet tegengestaan en verdreven worden.
Wie nauwkeurig weten willen, welke de grie
ven der gereformeerden zijn, en wat zij in de
Kerk beoogen, vinden hier een afdoend bescheid.
Alle verdere aanbeveling van ,dit belangrijk
geschrift zal dan ook wel overbodig zijn.
Waarom ik geen deel neem aan
het Kerkelijk Congres, door Dr. Ph.
J. Hoedemaker.
Uitgegeven bij J. A. Wormser te
Amsterdam, 1887. Prijs 0,20.
Eerlijk gezegd, begrijpen wij Dr. Hoedemaker
niet recht. Gelijk in elk geschrift van zijne
hand, vinden wij ook in deze pennevrucht be
hartigenswaardige wenken, maar met de strek
king er van kunnen wij ons vooreerst nog niet
vereenigen.
Er worden in deze brochure dingen voorge
dragen, die o. i. bepaald niet te verdedigen zijn.
Zoo b.v. dat de Synodale, reglementaire orga
nisatie van 1816 „niet samenhangt met het
levensbeginsel der kerken en dat deze kerken
onafhankelijk van die organisatie eene geeste
lijke eenheid vormen."
Van deze stelling zouden wij waarlijk het
bewijs wel eens willen hooren
Dat een verkeerde organisatie niet bij machte
is om een door Gods Geest gewerkte, geeste
lijke, inwendige eenheid te verbreken, is onder
alle gereformeerden buiten quaestie, omdat zij
gelooven in het onwederstandelijke en onbe-
rouwelijke der genadewerken Gods. Daar gaat
de discussie dus niet over. Maar het is de
vraag, of de organisatie van 1816 niet dwong
tot een valsche vermenging van belijders met
ongeloovigen, en of daardoor niet alle geeste
lijke kracht gebroken en alle kerkogenbaring
belemmerd wordt. Dit zal Prof. H. toch moeie-
lijk kunnen ontkennen. En hoe hij dan vol
kan houden, dat zulk een kerkverdeelende en
kerkontbindende organisatie, „niet samenhangt"
met het levensbeginsel der kerken, verklaren
wij niet te vatten.
Ons dunkt, in dit opzicht geldt voor eene
kerk hetzelfde als voor den enkelen geloovige.
Geen heilige kan vervallen van de genade Gods.
Doch daarom hangt zijn levenswandel toch wel
samen met zijn levensbeginsel.
Eerbiedig verzoeken wij dan ook Prof. Hoe
demaker nadere toelichting.
Hetzelfde verzoek doen we aangaande een
ander punt. Hij wil n.l. het volk des Heeren
niet uit het Herv. Kerkgenootschap geleid
hebben, voor en aleer „het proces heeft door
gewerkt" (t. w. „het weer opbloeien van bet
schijnbaar verstorven leven"). Wij vragen nu:
wie zal dan den tijd bepalen, wanneer het
proces zijn werking gedaan heeft Is die
tijdsbepaling niet veel te subjectief en te alge
meen? Ons dunkt, op die wijze komt het wel
nooit tot bevrijding van 's Heeren volk, wijl er
altijd wel een groot deel van de Herv. Kerk
onvatbaar zal blijken voor alle kerkherstel.
Wie stelt dan de grens vast?
Wij meenen echter, dat niet de toestand der
kerk, maar het gebod Gods objectief in Zijn
Woord neergelegd, alleen richtsnoer voor onze
handelingen moet zijn.
Nu spreekt Prof. H. wel van „principiëele
verwerping van de organisatie van 1816", waar
toe hij wel wil medewerken, maar wij zien niet
in, hoe iemand onder een valsche kerkorde leven
kan, die hij principieel verwerpt, zonder zich
tevens voor God verplicht te rekenen tot daad
werkelijke verwerping. Woord en daad dienen
elkaar toch te dekken. Of waar veroorlooft de
H. Schrift anders bestrijding van het verkeerde,
met woorden alleenl
En hoe zoude het nu in de meeste gemeenten
mogelijk zijn, tot die actieve verwerping te ge
raken, zonder tevens tot botsing en scheuring
te komen
Waarlijk, er is nadere opheldering van dit
geschrift noodig.
Uitgegeven bij A. Gezelle Meer
burg te Heusden, 1887. Prijs ƒ0.50.
Deze belangrijke historische beschouwing
bevelen wij zeer ter lezing aan. Er wordt in
betoogd, dat de „doleerende kerken," die in
onzen tijd opkomen, een geheel ander karakter
dragen dan die van de 17e eeuw, omdat destijds
breuke met de plaatselijke organisatie bestaan
baar was met aanhouding van het kerkverband
terwijl dat verband thans gelijk met de orga
nisatie vervalt.
Wellicht komen wij op deze oratie spoedig
terug. Thans merken wij alleen nog op, dat
het te vreezen staat, dat men op Prof. Wie-
lenga's bedenking, die zeker door vele histo
riekenners gedeeld wordt, weinig acht zal slaan.
Niet de kenners der historie, maar het volk
maakt ten slotte de taal. De uitdrukking
„doleerende kerk" zal nu een ruimere en ge
wijzigde beteekenis erlangen. Zij zal thans
vooral dienst doen als tegenstelling van „afge
scheiden." Wij voor ons achten die tegenstel
ling even verkeerd als die van „seperatie" en
„reformatie," welke men in onze dagen ook
zoo vaak hoort gebruiken. Maar doe er
eens wat aanDe onderscheidene namen voor
hen, die principiëel hetzelfde willen, zal blijven,
zoolang de personen gescheiden blijven. En
Prof. W. zal toestemmen, voor hereeniging is
het thans de tijd nog niet. Eerst als wij I
zoover zijn, zal de term „doleerende" kerken
wellicht vervallen.
Niettemin betreuren wij met Prof. W. dat
men, ter onderscheiding, geen andere naam
koos, die juister het streven van de gerefor
meerden onzer dagen te kennen geeft.
Waardeering verdient ook de milde geest
waarin Prof. W. schreef. Bij erkenning van
gebreken in eigen kerk, toont hij eerbied te
hebben voor den strijd der thans vervolgde
broederen. Ook brengt hij zijn bezwaren op
zachten, broederlijken toon in. Mocht dit
goede voorbeeld onder de chr. geref. en ook
onder de „doleerende" broederen algemeen
navolging vinden. Zulks zoude veel bijdragen
tot voorbereiding der zoo gewenschte hereeni
ging van de „zonen van hetzelfde huis."
Stad aan 't Haringvliet, van 1 11 Jan.
Geboren: Arend Gerrit, z. van L. Erkelens.
Overleden: J. J. v. Leeuwen, v. Duivenbode,
71 j.; Arend Gerret, 2 d.
Den Bommel, van 29 Dec. 11 Jan
Ondertrouwd: C. v. d. Swaluw, 25 j. en II A. de
Wit, 31 j.
GeborenJohanna Pieternella, d. v. C. de Koning
en J. M. Krebecks.
OverledenPieter Bakelaar, 63 j., echtgenoot
van Adriaantje de Graaff.
Middelbar nis, van 3 12 Jan.
Getrouwd: J. Blok, 22 j. en G. van der Velde,
25 j.
Geboren: Maatje, d. v. J. van Wezel en L.
Aupperlee; Maria, d v. M. de Bloeme en E. C.
Koster; Jan Hendrik, z. v. H. J. Brinkman en
L. Keemink; Herman, z. v. P. Ruitenberg en
N. Verschoor; Pieter, z. v. A. v. d. Velde en A.
Koert; Cornelia, d v. C. van Wezel.
Overleden: Jakob v d. Hoek, 9 maanden.
Ouddorp, van 13—31 Dec.
Geboren: Arjaantje, d. v. Paulus Ruit en Ar-
I jaantjeNui; Neeltje, d. v. Thijs de Jong en Lijntje
van de Polder; Krijn, z v. Pieter Grinwis en
Leentje den Ouden; Wouter, z. van George Moer-
kerke en Pietertje Tanis; Abraham, z. van Jacob
van Loon en Maartje Voogd.
Gehuwd: Pieter de Ruiter en Jannetje Schad-
delee.
Bruinisse, van 12—25 Dec.
GeborenWillem, z. van Willem Schraver en
Klara van den OudenHendrik en Marinus Bar-
thel, zoons van Johannes vau Zuidland en Janna
Westerweel.
GehuwdJan Bossers, 24 j. en Helena Okkerse,
25 j.
Overleden: Marina Hoek, 8i j., wed. 0. van
Vessem; Jan Bolijn, 21 j.
Kerkiverve, van 12—22 Dec.
Geboren: een z. van Stoffel van den Houten
en Elizabeth Landman; eene d. van Leendert
Matthijssen en Maria Kooman; een z. van Adria-
nus Straaijer en Willemina van Strien.
Ridderkerk, van 7 13 Jan.
OndertrouwdJ. van Kosten, wed. T. Donker,
72 j. en S. van der Leeden, wed. van C. Zonne
veld Pi.ek, 59 j.; A. W. de Klerck, wedn. van
A. J. van Delden, 55 j(van Hoornaar) en H.
M. J. Schut, wed. van A. J. van Delden, 57 j
(van Utrecht
Bevallen: A. van Vugt—Kranendonk, d.K.
J. van Zwol Huizer, d.E. Gerritse, z.J. van
de Wal-Verhagen, z.; N. Ooms—Rijsdijk, z.
Overleden: H. Hooijmeijer, 7 w.P. Leenfaart,
wed. van J. Huizer, 51 j. en 11 m.P. Otto,
15 m.
's Gravendeel, van 1 15 Jan.
Geboren: Jacob, z. van T. Boudewijns en A.
Dekkër; Lodewijk, z. van J. de Geus Az. en B.
Naaktgeboren; Pieter Jan, z. van II. A. Visser
en A. de Heer; Jan, z. van H. van Rees en J.
Bezemer: Janna, d. van A. van den Berg en C.
Seip Adriana, d. van L. Boslevenl. aangegev.
kind van J. Kranendonk en T- Barendrecht; Aart,
z. van D. Verzijl en M. van Bruggen; Cornelis,
z. van P. Verschoor en T. de PenningAbraham,
z. van C Dekker en E. van ReesAnna, d. van
J. Naaktgeboren en J. Mol.
Overleden: P. Tilak, 80 j., man vanP.Noord
zij; S. in 't Veld, 4 j.K. Sint Nicolaas, 25 j.
0. Reedijk, 5 j.; Lijntje de Best, 28 j., vrouw
van B. Aardooin; J. D. Mol, 8 m.; J. Arbacht,
6 m.
BEROEPEN: Ned. Herv. Kerk.
Naar Veldhoren c. a. ds. J. H. Dinekgreve te Denekamp;
te Itoog aan de Zaan ds. Prins te Dokkkum; te Ruinen
ds. R. J. Huber te Gieterveente Kolijnsplaat ds. C.
Bouthoorn te Sprong; te Oostwoud ds. C. De Hol H.Rz.
te Benningbroek; te Ommeland ers wijk ds. M. C. J. Wanrooij
te Nieuwland; te Nieuwpoort de heer C. Hartwigse, cand.;
te IJsselmuiden ds. F. A. Lazonder te Oosterwolde; tot
godsdienstonderwijzer te Giezendam c. a. de heer Dobber
te Hazerswoude; te Ommelanderwijk en te Vlachtwedde
ds. Wanrooij te Nieuwlandte Haarloo te Lopik en te
Hoornaar de heer C. Hartwigsen, cand.; te Aartswoud
ds. A. M. A. Reynders te Uitgeest; te Wilp ds. N. E.
Van Laer Dinkgreve te Hollumte Boven-Smilde ds.
N. Jolles te Noordwijkerhout; te Zutfen ds. A. Voor
hoeve te Katwijk aan Zee.
Chr. Ger. Kerk.
Te Blija ds. Bouma te Driesum.
BEDANKT: Ned. Herv. Kerk.
Voor het beroep naar Harderwijk door dr. J. G.
Klomp te 's-Graveland; naar Lemmer door ds." Sikkel
te Hijlaard; naar De Leek door ds. S. H. Begeman te
Hemelum; naar Jaarsveld door ds. C. IJnzonides te
Waspiknaar Hedel door ds. F. Fortuin te Barendrecht
c. a.; naar Goënga c. a. door ds. IJ. Bootsma te Lun-
teren; naar Wemeldingen en naar 's Heer-Hendrikskin
deren door ds. C. IJnzonides te Waspiknaar Oostkapelle
door ds. J. H. Feringa te Bunnik; naar Rotterdam door
ds. Hoekstra te Utrecht; naar Oosterhesselen door ds.
J. Jongeneel te Heerlennaar Nijega door ds. J. Van
der Veen te Rossum c. a.naar Stolwijk door ds. A.
M. A. Reynders te Uitgeest; naar Lichtenvoorde door
ds. Begeman te Hemelum c. a.naar Warns door ds.
J. G. Bruining te Workum; naar Zoetermeer door ds.
L. J. Van Apeldoorn te Ijlst; naar 's Heer-Hendriks
kinderen c. a. door ds. C. IJnzonides te Waspik.
AANGENOMENNed. Herv. Kerk.
Het beroep naar Wadenooijen door ds. P. Van der
Meulen te Brielsch-Nieuwlandnaar Emmen door den
heer Popta, cand.naar Bourtange door ds. N. E. Van
Laer Dinekgreve te Ballumnaar Lienden door dr. A.
Van der Flier te Harlingen; naar Hardenberg door dr.
C. C. C. Schot Cz te Tolen; naar Dodewaard door ds.
J. H. Feringa te Bunnik.
GRANEN.
Rotterdam, 17 Januari. Buitenlundsche Granen.
Tengevolge der gesloten scheepvaart was de omzet on
beduidend, de stemming is evenwel zeer vast
Tarwe. Per 2400 kilo: 130/31 <ffi Donau f 230.
Haver. Per 100 kilo: 75/76 Libau f 6.40.
Mais, Per 100 kilo Amerik. Mixed f 6.50; Cinquantine
f 6.60.
Rotterdam, 17 Januari. Binnenlandsche granen.
Bij vaste stemming was de markt, door het besloten
water, van geen beteekenis.
Rotterdam, 17 Januari. Op de veemarkt waren heden
aangevoerd: 195 runderen, 7 vette en graskalveren,
5 nuchtere kalveien, 255 schapen of lammeren, 450
varkens, biggen en geiten.
De prijzen waren als volgt: runderen 1ste qual. 70 c.,
2de qual. 65 c., 3de qual. 60 a c., kalveren lste qual.
100 c., 2de qual. 90 c., schapen lste qual 60 c., 2de
qual. 50 e., alles per kilovarkens lste qua). 22j c.,
2de qual. 21 c„ 3de qual. 20 c,, licht soort 19 a 20 c„
per kilo.
Zoetemelksche kaas f 21per 50 kilo. Aanvoer 1
partijtje.
Uien heden zonder aanvoer.
Oude-Tonge, 14 Jan. Tarwe 6 80 a 7.35.
Nieuwe dito 0.a 0.Garst f 4.a f 4.60.
Erwten f 8.a f 8.25. Mindere dito f 6.75 a
f 7.Karweizaad f 0.a f 0.per 50 Kilo. Rogge
f 5.10 a f 5.30. Koolzaad f 0.a f 0.Jammen
f 0.a f 0.Aardappelen f 0 a f 0 Ajuin
f 0.kleine f 0 a f 0.Boter f 0.55. Eieren
5.50. a 6Nieuwe Gerst f 0.a f 0.Haver
f 1.70 a f 3.Potess f 0.— a f 0.Bruine hoonen
f 0.a f 0.
Ierseke, 14 Jan. 1887. Er was heden weinig aanbod.
Er werd verkocht één partijtje leverbare oesters (twijfe
laars) voor 30 de duizend.
koers van koers van
Staatsleeningen. 18 Jan. 10-15 Jan.
Laagste.
Hoogste.
Nederl. Cert. N. W. S. 2i°/„
74V*
75
dito 3|°/o
99
99
997a
Oostenrijk. Papier 5e/0
65
66
667,
Zilver. 5°/
65>/s
66
667a
98
98
9 7 Va
804«/„
777s
78
79
81
81
817a
53
53
537,
Spanje perp. schuld. 4
62
62
63
68
68
68
geconv
13
13
14
Egypte oblig. 1876. 4°/0
74
74
75
39l/a
39
40
Financieele Ondern.
Ned. Afr. H. V. aand.
98
97
97
Ind.Landb.Maatsch.Obl. 5°/0
90
89
90
Hong. Ternes BegaEhal. 5°'0
81
81
817a
Spoorwegleeningen.
Holl. IJz. Spoorw. aand.
149
149
149
Oblig. 4°/0
1010»
101
102
Rhijn Spoorw. aand
90
85
88
Oblig. 3i°/0
97
97
97
Italië. Zuid Itl. Oblig. 3°/0
61 Va
61
62
Rusland Gr. Spw. Aand. 5°/0
12072
1207J
1217a
Baltische 3 °/0
59
59
59
Ch. Azow. 5°/0
98
98
98
Zuid West 5°/0
58
58
587a
Amer. Chesap Ohio Spw. 5°/0
1027j
102
1027,
Florida Transit 6°/0
80
80
80
do. B. 5°/o
44
43
44
Miss K. Texas 7°/0
112
112
112
N.York Pens. Ohio 6°/0
llO'/s
109
1093/,
South. Pacific 6°l0
-110
110
110
Louis Nashville6°/0
112
112
113
Grand Trunck. 5°/0
St. Louis Cairo (mobile) 4°/0
Buffalo Phiad. shares
22
217*
227,
Chesap Ohio B. 6°/0
77 V*
77
77
Francisco shares
66
65
657,
We meenen het niet onnoodig, onzen geachten
lezers even te herinneren, dat de „bode" niet
loopt van 1 Januari tot 1 Januari, maar van
1 Maart tot 1 Maart.
De kwartalen beginnen dus Juni, Sept., Dec-
en Maart.
Voor de vele blijken van belangstelling bij ons
Huwelijk betoond, betuigen we met dezen onzen
hartelijken dank.
L. M. BORN.
M. BORN—Noordijk.
Middelharnis, "19 Januari 1887.
Commissie-Handel in
EFFECTEN EN WISSELS.
"v»
Assureren als Gevolmachtigd Hoofd-Agenten, tegen
gevaren van BR4J1J): Woonhuizen 0.85;
Meubelen 1; Winkelhuizen 1.20, Goederen
daarin 1.35 en hooger, naar gelang van bet bedrijf,
bouwaard, .dekking en belendingenBoerderijen,
Oogst en Vee 1.30, 1.60, 2.10 tot 4 per
1000. Sluiten Verzekeringen op het LEVEN,
RIVIER- en ZEE-SCHADÈ, benevens MILITIE
CONTRACTEN met de beste Waarborgen en
meest voordeelige Conditiën.