II
Sommelsdijk. In deze Gemeente doen zich
eenige gevallen van croup voor; reeds zijn er
eenige kinderen aan die ziekte gestorven.
2116
Dirksland, 9 Dec. Door de bemoeing van
eenige dames werd aan de kinderen der bewaar
school en aan die van de naai- en breischool,
bij gelegenheid van St. Nicolaas, tot een bij
eengezameld bedrag van ruim 80.aan ge
schenkjes uitgedeeld.
Stellendam. De heer M. Breen, onlangs
herbenoemd als burgemeester alhier, heeft als
zoodanig in handen van Zijne Excellentie den
Commissaris des Konings dezer provincie den
eed afgelegd.
Goedereede. De heer Dr. K. J. Lette alhier,
is benoemd tot plaatselijk geneesheer te de Bildt,
bij Utrecht.
Ouddorp. De Oogstcollecte, heden Zondag
alhier gehouden, heeft opgebracht ruim 53.
Stad a/h. Haringvliet. Gekozen tot Nota
belen der Ned. Herv. Gem- alhier, de aftredende
leden G. v. Nierop, B. v. d. Have en A. J. Braber.
Ooltgensplaat, 1 Dec. Heden is in de ge
meenteraadsvergadering door Burgemeester en
Wethouders, als uitmakende het burgerlijk arm
bestuur, medegedeeld, dat door hen in de bus,
bestemd voor de collecten ten behoeve van den
Grooten Armen, gevonden is 25000 in bank
biljetten, waarbij was gevoegd een ongeteekend
briefje, dat deze som gegeven was ten behoeve
van den Grooten Armen van Ooltgensplaat, ter
voldoening aan een verzoek van wijlen mr. D.
van Weel Az. (onzen vorigen burgemeester) en
met verzoek, dat men mogt kunnen goed vin
den de gelden ten behoeve der Armen voormeld
te beleggen op een der Grootboeken der Ne-
derlandsche Schuld. Tot die belegging is besloten.
Terneuzen Het aantal door de mazelen aan
getaste huisgezinnen bedraagt nu 236, met 471
lijders; hiervan overleden tot heden slechts 2.
Ook in de naburige gemeenten Axel en Zaamslag
komen gevallen voor.
Strijen. Toen Woensdag, 1 Dec., de wagen
maker A. den E. alhier, zich voor zaken per
rijtuig naar elders zou begeven, schrok het paard
onderweg. Den E. sprong uit het rijtuig en
kwam zoodanig op den grond neer, dat genees
kundige hulp moest worden ingeroepen.
Scherpenisse, 4 Dec, Langs de huizen der
ingezetenen alhier bood een vreemd persoon
postpapier ten verkoop aan; wat wel niet af
keurenswaardig is, als het slechts op een fat
soenlijke wijze geschiedt. Maar 't was juist het
tegenovergestelde. Op ruwen en onverschilligen
toon bood hij zijn waar aan en als hij dan
„neen" hoorde, dwong hij haast hem toch iets
te geven. Was er niemand in huis, dan kwam
hp maar brutaal binnen.
Stavenisse. Bij testamentaire beschikking is
door wijlen Mr. C. v. d Lek de Clercq van
Stavenisse, Ambachtsheer dezer Gemeente enz.,
Oud-Lid der le Kamer, gelegateerd aan de Ned.
Herv. Kerk alhier, de nog tot zijn boedel be-
hoorende 15 aandeelen der obligatieleeniug,
welke in der tijd ten behoeve van genoemd
Kerkgenootschap werd uitgeschreven.
Zlerikzee. In verschillende dag- en week
bladen lazen we het bericht, dat de heer Gorter
te Ooststellingvverf, zonder salaris als hulpon
derwijzer werkzaam is.
Bruinisse. Wordt het Chr. onderw. overal
fel bestreden en eischt het daarom steeds grooter
opofferingen, toch zijn er, Gode zij dankhier
en elders nog, die het een warm hart toedragen.
Dit bleek ook dezer dagen weer, toen een der
vrienden alhier, die echter onbekend wenscht
te blijven, aan onze School met den Bijbel een
schoon stel Bijbelsche platen met handleiding
ten geschenke aanbood. Dat hiermee in een
groote behoefte werd voorzien, behoeft nauwe
lijks gezegd. De geachte gever is ongetwijfeld
met ons de meening toegedaan, dat de revo
lutiebegrippen van 1789, die noodwendig tot
het socialisme leiden, alleen door een grondig
Bijbelsch onderwijs kunnen worden bestreden.
Naast God komt hem daarom den dank toe van
alle vrienden van het Chr. onderwijs alhier.
te
m
AÊ P
neemt is begrijpelijk, verklaarbaar. Edoch hoogst
ernstig is 't geen zulke maatregelen prediken.
God lof, wij weten dat de eindelijke toekomst
zal zijn des Vredevorsten, als men de zwaar
den zal slaan tot spaden en de spiesen tot
sikkelen.
„De zachtmoedigen zullen het aardrijk be-
erven". Maar 't zullen booze dagen zijn, welke
dien tijd, ruwe stormen welke die stilte vooraf
gaan. H.
Aandoenlijk
De Werkmansbodehet orgaan van Heldt,
schrijft over het voorgestelde wetsontwerp tot
bevordering der Zondagsrust
„Onze overtuiging is, dat de Staat niet bevoegd
„is iemand, wien ook, het verrichten J van arbeid
„te verbieden, zoolang hij anderen geen overlast
„aandoet of geen gevaar doet ontstaan. Het
„houden van rust op Zondag moet overgelaten
„worden aan ieders eigen ziens- of denkwijze;
„bevoorrechting mag er niet zijn voor die de zaak
„op kerkelijk gebied brengen; daarmede heeft de
„Staat in deze niets te maken.
„Het is reeds bevoorrechting dat het leven-
„maken rondom de kerken door de politie wordt
„tegengegaan, en dat dit niet geschiedt bij andere
„lokalen waar vergaderingen worden gehouden
„en het levenmaken even hinderlijk is. Wij zullen
„niets verkorten van den eerbied, dien men voor
„kerkelijke bijeenkomsten heeft, maar het beginsel
„van rechtsgelijkheid blijve gehandhaafd. De
„ziekelijke, om niet te zeggen dwaze, inbeelding,
„dat het den naar 't uiterlijke vrome zou hinderen
„of ergeren wanneer hij op Zondag ziet of hoort
„werken, mag vooral niet bij den wetgever steun
„vinden, wil deze niet onrechtyaardig zijn. De
„hinder of ergernis ligt niet in den aanschouwden
„of gehoorden arbeid, maar in de ziekelijkheid
„van hem die heet zich te ergeren. „Eerbied
„voor gemoedsbezwaren" is een leus, maar alvorens
„wet te worden, dient de echte medicijnmeester
„die bezwaren zelve te onderzoeken.
„Beschouwt men Zondagsrust van het maat
schappelijk, vooral het rïienschelijk standpunt,
„dan is er zeer veel voor te zeggen, en wordt zij
„een natuurkundig-zedelijk vraagstuk; dit is het
„gebied waartoe zij eigenlijk behoort. Maar de
„wetgever blijve er buiten, daar er beslist geen
„zoodanige eenheid van toestanden en verhoudingen
„in de maatschappij bestaat, noch bestaan kan
„om deze zaak te regelen door een wet, voor
allen geldend. Het onrecht dat zulk een wet
„in 't leven zou roepen, ware oneindig grooter
„dan de weldaad aan bezwaarden des gemoeds
„gebracht."
Aandoenlijk die liefde tot het recht, die vrees
om onrecht te plegen, die bij den liberalen
steeds opleeft, wanneer er iets wordt voorge
steld of gedaan, dat hun niet naar den zin is.
Diezelfde Heldt, die nu zoo vroom en lieflijk
over „onrechtvaardig zijn'' zeurt, en die zoo
bang is, dat er onrecht geschieden zal aan
menschen, die op Zondag verkiezen te arbeiden,
weigerde, nog geen jaar geleden, er toe mede te
werken, dat aan het schandelijk onrecht, dat
christenouders gedwongen worden de anti
christelijke scholen te onderhouden, een einde
kwam.
Zoo ziet men, hoe eerlijk dat bang zijn voor
onrecht gemeend is.
JBiniiefiïiland.
Art. 194,
Het voorstel, door den heer Schaepman bij
de Kamer ingediend tot verandering van art. 194,
luidt als volgt:
„Het onderwijs is een voorwerp van de aan
houdende zorg der Regeering.
„Het geven van onderwijs is vrij.
„Het toezicht van de overheid op het onder
wijs in het algemeen, de inrichting van het
openbaar onderwijs en, voor zoover het lager
en middelbaar onderwijs betreft, de aan den
onderwijzer te stellen eischen van bekwaamheid
en zedelijkheid, worden door de wet geregeld.
„Het lager onderwijs wordt zoodanig ingericht,
dat voor ouders, voogden en verzorgers de ge
legenheid niet ontbreke, om de kinderen, die
onder hunne macht zijn of aan hunne zorg
zijn toevertrouwd, in het genot te stellen van
voldoend lager onderwijs, waarbij hunne gods
dienstige overtuigingen niet worden gekrenkt.
„De kosten van het lager onderwijs, verstrekt
aan kinderen van bedeelden of van hen, die,
ofschoon niet bedeeld, onvermogend zijn school
geld te betalen, worden, naar een bij de wet
vast te stellen maatstaf, aan iedere school, door
zoodanige kinderen bezocht, uit de openbare
kassen vergoed.
„De Koning doet van den staat der hooge-,
middelbare en lagere scholen jaarlijks een uit
voerig verslag aan de Staten-Generaal geven."
Het verslag over het voorstel van Gennip c.
s., om de suikerindustrie in lndië te helpen,
is verschenen en bevat tal van bezwaren
tegen de voorgestelde maatregelen. Men wilde
o. a. geen blijvende afschaffing van het uit
voerrecht op de suiker, en die afschaffing slechts
voor eenige jaren toestaan. Doch ook werden
de voorstellen verdedigd als de meest practische
hulp, aan de op sterven liggende suikernijver
heid te schenken.
(teiiieng'fl lieuws.
Een belangrijk monument is ontdekt in Jeru
salem door den heer Clermont-Ganneau. In een
oud gebouw nl. vond hij een blok steen met
een Grieksch opschrift. De beteekenis daarvan
was het navolgendeIeder vreemdeling, die dezen
grenssteen passeert, zal ter dood gebracht worden.
Blijkbaar hebben wij hier te doen met een
deel van een der vele steenen zuilen, die in
den tempel van Herodes een grenslijn afbakenden,
waarbinnen alleen de joden mochten binnen
treden.
Men zal zich herinneren, dat Paulus bijna
gesteenigd werd, omdat hij Grieken mede had
genomen binnen dezen gereserveerden kring.
(Handelingen der Apostelen XXI 28).
De steen is overgebracht naar Konstantinopel,
een afgietsel is gedeponeerd in het Louvre-Mu-
seum te Parijs.
Te Muiden is Zaterdagmiddag zekere J. V.,
bij het vervoeren van eenige manden, zoodanig
gevallen, dat hij terstond aan de gevolgen is
bezweken.
Zondagmorgen gingen vier personen uit
s-Hertogenbosch naar buiten om ganzen en ander
gevogelte te schieten. Op den dijk onder Ber-
licum gekomen, stond een hunner, H. R., oud
18 jaar, met het geweer vaardig om te schieten,
toen door een onbekende oorzaak het geweer
afging en een van het viertal, P. F., een huisvader
met kinderen, in de zijde trof, zoodat hij ter
aarde stortte en weinige minuten daarna overleed.
Het Gerechtshof te s-Gravenhage heeft
Zaterdag den schippersknecht uit Ridderkerk,
beschuldigd van diefstal op een bewoond vaar
tuig met behulp van een valschen sleutel, en
moedwillige brandstichting, waarbij niet te
voorzien was, dat eenig menschenleven in gevaar
werd gebraeht, veroordeeld tot 3 jaren gevan
genisstraf.
Vrijdagnacht is in den put van eene nabij
Assen wonende weduwe eene hoeveelheid petro
leum geworpen, waardoor het water is bedorven.
In den laatsten tijd is het aldaar meermalen
voorgekomen, dat men op deze wijze zijn wrok
koelde.
De Advocaat-Generaal Mr. M. A. de
Savornin Lohman heeft in de zitting van den
Hoogen Raad heden geconcludeerd tot verwer
ping van het cassatieberoep van Belderok.
De uitspraak is bepaald op 3 Januari.
Aan den Ringdijk der Haarlemmermeer
nabij Houtrijk-en-Polanen heeft Zaterdagavond
eene vechtpartij plaats gehad tusschen drie
jongelieden, waarvan een door een messteek zoo
hevig gekwetst werd dat hij kort daarna over
leed. De dader, D. v. d. B., is in hechtenis
genomen en heeft na eenig dralen zijne schuld
bekend. Hij is gevankelijk naar Haarlem over
gebracht.
De verslagene stond bekend als een oppassend
jongmensch, wonende aan den IJweg, in de
gemeente Haarlemmermeer-
De haringvisscherij is thans geëindigd;
de laatste logger kwam Donderdag binnen.
Dit jaar kan als een zeldzaam jaar in de
jaarboeken der vissclierij opgeteekend worden.
Eene vangst zooals nog nooit te vorengeen
enkel schip wordt vermist, ja zelfs geen net
ging door storm verloren.
De vangst bedraagt in het geheel ongeveer
332.000 tonnen, tegen ongeveer 276.000 in 1885.
In het overvloedige jaar 1884 werd er niet
meer dan 300.000 ton aangebracht.
Jammer alleen voor de visschers, dat de prijzen
zoo laag waren gedurende het geheele seizoen.
Even buiten de Halvemaanspoort te
DokJcum vond dezer dagen eene weduwe, die
door melktappen in haar onderhoud voorziet,
bij haar tehuiskomst haar kabinet opengebroken
en al wat waarde had daaruit verdwenen. Ge
lukkig had zij juist te voren de pacht van het
land betaald, anders zou dit geld eveneens ver
loren geweest zijn.
Amsterdam. Gisteren werd van een juf
frouw, die op den Nieuwendijk boodschappen
deed, een groen zijden beursje gerold, waarin
een gouden ring, met steentjes bezet, en eenige
pasmunten. Hetzelfde lot trof er een juffrouw,
die een zilveren knipje met bruine beurs, waar
in/4 bij zich had. Een andere juffrouw ver
loor op de Kattenburgerbrug haar geldtaschje.
Een jongen, die van een voorbijrijdende slepers-
kar sprong, raapte het op en bracht het haar
terug, maar er was in dat oogenblik 3
uit „gevlogen."
Terwijl drie jagers uit Katlijk (Fr.) in
eene herberg te Langezwaag (Fr.) zaten, sloeg
een der honden met den staart tegen een der
geweren, die tegen den muur stonden, met het
gevolg, dat het op den grond viel en, hoewel
het „in rust" stond, het schot afging. De hagels
vlogen eerst door eene plank van het portaal
en daarna in den zolder. Gelukkig werd niemand
gekwetst.
Plaatselijk Nieuws.
Het aantal schoolgaande kinderen bedroeg
in deze Gemeente in de afgeloopen maand 386,
het aantal schooltijden in 't geheel 16822.
Hiervan werden verzuimd:
Wegens ziekte
godsdienstplichten
weer en wegen
veldarbeid
overigen arbeid
overige redenen
Te zamen
823
46
3
248
735
261
of 12,6 pCt.
1 Dec. 1886. Bij de examens voor de
akte voor middelbaar onderwijs is de vorige
week te 's Gravenhage o. m. toegelatenvoor
K. 1, de heer J. W. de Bruijne, alhier, onder
wijzer aan de Christelijke School te Middelharnis.
6 Dec. 1886. De begrootiug dezer Ge
meente, dienst 1887, is door HH. Gedeputeerde
Staten in deze Provincie goedgekeurd in ont
vang en uitgaaf op 19934,885, en alzo slui
tende met een batig saldo van Nihil.
Door Burgemeester en Wethouders dezer
Gemeente is bekend gemaakt, dat alle manne
lijke ingezetenen, die in het jaar 1868 geboren
zijn, zich tusschen 1 en 31 Januari, e k. be-
kooren aan te melden ter inschrijving voor de
Nationale Militie, en voorts, dat voor die in
schrijving meer bepaaldelijk zitting zal gehou
den worden op Woensdag, den 12 Januari 1887,
des voor middags van 9 tot 12 ure.
Evenals de vorige jaren, is de vorige
week door de jagers, die elk jaar dit eiland
geheel afjagen, eene groote drijfjacht gehouden,
waarbij in drie dagen ongeveer 400 hazen wer
den geschoten.
7 Dec. Heden, Dinsdagmorgen, reed St.
Nikolaas alhier in de bewaarschool. De indruk,
die de nette etalage op de kleinen maakte, was
groot. Hunne vreugde steeg ten top, toen de
uitdeeling plaats had. Na een afscheidslied ge
zongen te hebben, begaven zich de kleinen met
een dankbaar hart en van vreugde stralend oog
naar huis. Dank aan de milde gevers, dieMej.
S. v. d. Vlies, bewaarschoolhouderes alhier, in
staat stelden, den kinderen zoo'n prettigen dag
te bezorgen.
Door stemgerechtigde manslidmaten zijn
bij de Ned. Flerv. Gemeente alhier hernoemd
als kerkvoogd, de heer J. Roodzandt Kz. en
als notabelen de I1H. L. Drieendijk en II.
Kemper.
Ilerkiilffen. Een treurig ongeval had Zater
dag, omstreeks 6 ure des avonds, alhier plaats.
De 17-jarige J. C. Klem, die hevig aan toe
vallen leed, geraakte, vermoedelijk in een zoo'n
toeval, te water en verdronk. Na den geheelen
nacht te vergeefsch naar hem te hebben ge
zocht, vond men den daaropvolgenden morgen
zijn lijk in de Spui.
De aftredende ouderling L. Bruggeman
en de aftredende diaken A. Korvink zijn door
de stemgerechtigde lidmaten als zoodanig her
benoemd; terwijl in de vacature van diaken is
benoemd H. Noordijk. Alle drie de broeders
hebben zich deze benoeming laten welgevallen
zoodat de Gemeente zich wederom in een vol
tallige kerkeraad kan verheugen.
Zoomin in deze als in de naburige Ge
meente Goedereede hebben in de afgeloopen
maand November sterfgevallen plaats gehad.
Tot Kerkvoogd werd heden gekozen, in
plaats van den heer Johs. Hameeteman (overl.),
de heer Willem Voogd Kz., terwijl tot ouder
ling is herkozen, de heer Jb. Prinse en tot
diaken, de heer Teunis Koek.
Bij een boer buiten de gem. vroeg hij in de
schuur te mogen slapen, hetgeen werd toege
staan hem werd een plaats aangewezenmaar
na eenige oogenblikken kwam hij naar binnen,
eiscliende op ruwen toon een bed, wijl het hem
daar wat te tochtig was.
De boer, met andere gedachten bezield, zei,
dat hij hem dan wel een goed logies kon be
zorgen, ging met hem naar 't dorp terug, deed
van 't voorval aangifte bij den Burgemeester,
die het raadzaam achtte, den lastigen bezoeker
te doen verwijderen, hetgeen dan ook door de
politie is gebeurd.
Een ieder zij voor zulk slag van lui op zijn
hoede.
In de heden (4 Dec.) gehouden verg. van
Kerkvoogden werd tot President gekozen, de
heer Jak. Roozemond, en wel zulks ter ver
vanging van den heer C. Dorst Lr/., die voor
korten tijd als zoodanig zijn eervol ontslag
heeft aangevraagd en verkregen.
Heinenoord. Door de firma Smit is de ge
legenheid geopend, om iederen dag van onze
gemeente per stoomboot naar Dordrecht en
tusschengelegen plaatsen te vertrekken.
Dat dit nu niet alleen met den heer Gorter
het geval zoude zijn, was te begrijpen, en is
ons ook de vorige week gebleken, daar alhier
aan verschillende scholen 3 onderwijzers gratis
werkzaam zijn, 't welk deze heeren bij den te-
genwoordigen onderwijzersovervloed, doen, ten
eersten, omdat ze op andere plaatsen geen be
trekking kunnen krijgen, en ten tweeden, om
op die wijze toch na twee jaar het examen
voor de Hoofdakte te kunnen afleggen.
In de afgeloopen week werden ook in de
Ned. Herv. Gem. alhier de kerkelijke verkie
zingen ten einde gebracht. De uitslag daarvan
is als volgt:
Tot Kerkvoogd werd herkozen de heer H.
Okkerse, tot Notabelen de heeren J. J.Capelle Mz.
en A. van Popering Mz., tot Leden van het
Kiescollege de heeren C. Otte Wz., C. Reijn-
liout, D. van den Berge Az. en A. Koene.
Daar de laatste evenwel als zoodanig heeft
bedankt, werd in zijne plaats gekozen, de heer
Jan van der Have.
Ingezositten.
Nu de ondergeteekende dezer dag-n als Cor
respondent voor de Vrijs Universiteit is opge
treden, wenscht hij de belangen van die stichting
met een kort woord aan de lezers van dit bij
hem uitgegeven blad aan te bevelen.
Gelijk de meesten zullen weten, is die Hooge-
school zes jaren geleden te Amsterdam geopend,
en heeft zij ten doel: de beoefening van vele
takken van wetenschap op zuiver gereformeerden
grondslag. Een grondslag, die op de staats
scholen, alwaar mannen van allerlei kleur en
richting moeten samenwerken, meer en meer
wordt opgebroken, ja nagenoeg geheel is ver
dwenen.
Ontzettend verreikend is de invloed, die de
ongeloovige geleerden, zooals Predikanten, Doc
toren, Rechters, Advocaten, Procureurs, Nota
rissen, Natuurkundigen, Schrijvers van boeken,
en zij die met hen dagelijks omgaan, ten ver-
derve van land en volk uitoefenen. Deze lieden
staan als het ware aan den ingang en op de
kruispunten der Zedelij k-Maatschappelijke ver
keerswegen.
Naar den mensch gesproken, hangt het voor
een goed deel van hun wil en keuze af, welke
waren er door Nederland worden rond gevoerd
en hoe ver het zedelijk peil zal rijzen of dalen.
Het was daarom een voortreffelijke gedachte
van Dr. A. Kuyper en zijne vrienden tegenover al
den bestaanden handel in ongeloofsartikelen,
een handel, die zeker met het oog op ons beter
nationaal verleden wel nadrukkelijk sluik- of
smoMeAhandel mag genoemd worden een
kring van geleerden te organiseeren, welke er
zich op toe konden leggen om ook onder de
hoogere standen het goed recht en de vrijheid
onzer christenen te verdedidigen, en alzoo de
hoofdkanalen des ongeloofs met Gods zegen
een weinigje te stoppen.
Op tweeërlei wijze is een volk aantevatten.
Ge kunt het van onder op bewerken, door mid
del van de lagere schoolmaar ook van boven
af geschiedt het, door de Universiteiten (de
Alma maters.)
Het is dus met het oog op de toenemende
verbastering en ontkerstening onzer natie een
m
