De Volkeren der aarde.
Sommelsdijk.
Nieuwe Tonge, 1 Nov. Heden middag kre
gen we hier de tijding, dat onze hoofdonder
wijzer, in Rotterdam zijnde tot het bijwonen
van een vergelijkend examen, Zaterdagavond
het ongeluk had van den tram te vallen, met
het noodlottig gevolg, dat hij zijn been brak.
Hij werd naar het ziekenhuis vervoerd, om daar
behandeld te worden.
Oude Tonge. De begrooting dezer Gemeente
voor het dienstjaar 1887, door den Gemeente
raad vastgesteld, bedraagt in ontvang 19448.331:
en in uitgaaf 19447.75. De kosten van het
Onderwijs beloopen f 6370, terwijl de Hoofde
lijke Omslag bedraagt 4100.
Stellendam. De besmettelijke ziekte „febris
typhoisda", welke in deze Gemeente in een
gezin heeft geheerscht, is gelukkig geweken.
Ouddorp.
Terneuaen. Donderdag 28 October bad de
opening plaats van het nieuw gebouwde diaconie
gesticht, bestemd ter opneming van ouden van
dagen, en weezen der Herv. Gemeente. Ds. van
Veen hield gepaste toespraken tot Kerkeraad
en andere aanwezige autoriteiten. ZEw. wees
lijken dan God in zulk een persoon? Zeker
wel niet zijn vroegere vrienden. Deze worden al
spoedig boos. Gelijk iemand eens treffend mede
deelde: toen ik den Heere leerde vreezen, toen
stond mijn broeder met een dolk voor mij,
omdat bij geen fijnen dulden kon. Die vijand
schap kan echter te meer het geloof bevestigen,
als de II. Geest er Zijn licht over geeft. Als
de wereld ons prijst, is zulk een lof altijd dub
belzinnig. Wie ijdele lieden wil amuseerenmoet
zelf aan ijdelheden meedoen, en daarmede raakt
de christen van zijn pad af; daardoor wordt
hij een bespottelijk voorwerp voor de wereld,
en tevens weinig vertrouwd onder de kinderen
Gods. Gelukkig daarom dezulken, die, eenmaal
met koorden van goedertierenheid tot Gods ge
meenschap getrokken zijnde, ook gestadig bij
Hem zoeken te blijvenen uit Hem al hun troost
en kracht putten. Dan kan het niet missen, of
er zal een goede reuke van hen uitgaan en zij
zullen aan anderen stof tot Godsverheerlijking
opleveren.
Ware de ruimte ons toegestaan niet zoo
beperkt, het zou gemakkelijk zijn geheele blad
zijden te vullen met al wat thans in het leven
der volkeren voorkomt.
Onze tijd is, al heerscht er, Gode zij dank,
vrede, een onrustige. Men weet niet wat de
dag van morgen brengen zal. Onzekerheid
is overal het wachtwoord, en in Oosten West
beide dagen donkere wolken.
De Russen blijven nog steeds op zeer ge
spannen voet met de Bulgaren. Generaal Kaul-
bars is niet uit Bulgarije teruggeroepen, en
zelfs heeft de Russische regeering een paar
oorlogsschepen naar de Bulgaarsche haven Varna
gezonden. Heette het eerst, dat dit was om
de Russische onderdanen aldaar te beschermen,
thans heeft de generaal zelf verklaard, dat het
geschiedt om Ruslands eischen kracht bij te
zetten. De Bulgaren beginnen dan ook blijk
baar bevreesd te worden, en hebben reeds toe
gegeven aan Ruslands eisch, om de officieren,
betrokken bij den aanslag tegen vorst Alexander,
in vrijheid te stellen. Wellicht is dit een voorboo
van verder toegeven.
't Gerucht wil, dat een conferentie der
mogendheden op handen is, om de Bulgaarsche
zaak afdoend te regelen; 't wordt tijd. Voorts
moet zijn goedgevonden, Rusland voor drie jaar
of langer, de vrije hand te laten in Bulgarije.
Eindelijk moet Engeland gereed zijn Rusland
te steunen.
Al luidt nu dit alles vreemd, en al kan het
zeer goed onjuist blijkenzeker is dat een
samengaan b.v. van Rusland met Engeland
thans ver van onmogelijk is. Men herinnere zich
wat we de vorige week schreven. Engeland en
Frankrijk leven op gespannen voet met elkaar,
wijl het eerste rijk er niet aan denkt Egypte
te ontruimen. Nu is reeds in een Engelsch
blad het denkbeeld aangegeven, om in zake
Egypte, de onzijdigheid van Rusland dat
met Frankrijk heette saam te gaan te ver
werven, door den Russen in Bulgarije vrij spel
te laten. De eene vriendschap is de andere
waard, ook op het staatkundig tooneel. Nadat
dit geschreven was, blijkt hoe men van alle
zijden de Bulgaren raadt toe te geven, en zij
reeds aan het onderbandelen zullen gaan. Rus
land verkrijgt dus wat het wenscht; Bulgarije
geeft den tegenstand op.
In Zuid-Afrika zijn weder moeielijkheden
ontstaan tusschen de Boeren, die in Zoeloeland
een nieuwe republiek hebben gesticht en de kolo
nie Natal. De onderhandelingen met den Brit-
schen gouverneur in Natal over hun rechten zijn
afgeloopen tot hun bevrediging, doch niet van
die der Engelschen partij in de kolonie, die na
tuurlijk ontevreden is op den gouverneur. Men
weet, hoe de ultra-Engelschen denken over al wat
„Boer" is, en men mag hopen, dat het niet op
nieuw tot een botsing komt, die thans nog
grooter gevolgen kon hebben dan vroeger.
Eindelijk zij vermeld, dat cholera, roodvonk
en andere ziekten nog steeds op verschillende
plaatsen blijven heerschen, evenals er weder
overstroomingen hebben plaats gevonden en de
aardbeving, die nu reeds zoo lang voortduurt,
zich nog telkens weer doet merken.
H.
BlniicManul.
De leden der Tweede Kamer zijn bijeengeroe
pen tot hervatting der werkzaamheden tegen
Donderdag 4 November, des namiddags te 1 uur.
ZONDAGSWET.
De nieuwe Zondagswet is in aantocht, en
reeds deden enkele bijzonderheden omtrent haai
de ronde. Thans is het ontwerp van de Tweede
Kamer ingediend.
Overanderde instandhouding der Zondagswet
van 1815 vond de Minister niet mogelijk en
wijziging is daarom wenschelijk.
De beginselen, waarvan bp het aangeboden
ontwerp is uitgegaan tegenover de kerkgenoot
schappen, zijn, dat de Staat niet te zoigen heeft
voor de waarneming van godsdienstige en ker
kelijke plichten door de burgers, maar alleen
aan de leden der kerkgenootschappen de onge
stoorde uitoefening van den eeredienst heeft te
waarborgen, en tegenover den mensch, dat hem
de mogelijkheid daartoe niet ontnomen wordt
door machtigen, en dat hij in de gelegenheid
is tot het genieten van rust na volbrachten ar
beid.
De mensch kan niet altijd door, dag in dag
uit, arbeiden. Een dag van rust is nu en dan
noodig om het verlorene te herwinnen. De Maat
schappij heeft er belang bij, dat die noodzake
lijke rustdag worde in acht genomen.
En nu acht de Min. het een Staatsplicht het
individu te hulp te komen in het zich verzeke
ren van een rustdag, waarvoor de Zondag, ook
als kerkelijke rustdag, de aangewezen dag is,
wegens de gelijktijdige rust van allen.
Een verbod van allen arbeid aan ieder en
gedurende den geheelen Zondag is niet het doel
dezer Wet.
Art. 1 beperkt zich tot een verbod op Zon
dag arbeid te verrichten in of voor eenig be
drijf of beroep, in dienst of tegen loon van an
deren, buiten gebouwen en afgesloten plaatsen,
en daarbinnen, indien die arbeid van den open
baren weg zichtbaar of hoorbaar is.
Andere werkzaamheden zijn in den regel niet
van dien aard, dat zij hinder toebrengen aan
de algemeene Zondagsrust, terwijl ook het an
dere doel van deze wet, verzekering van een
wekelijkschen rustdag aan den arbeider, die
zelf niet bij machte is die voorwaarde met goed
gevolg te bedingen, eene wijdere strekking van
het verbod niet noodzakelijk maakt.
Art. 2 bevat uitzonderingen óf noodzakelijk
óf in ieder geval niet hinderlijk voor anderer
Zondagsrust o. a. voor goederenvervoer te water
en in het algemeen voor openbare middelen
van vervoer.
De Zondagsrust van anderen wordt er ook
niet ernstig door gestoord, wat wel het geval
is met particulier goederenvervoer door de
straten eener gemeente per vrachtwagen; dat
laatste valt dan ook niet onder de uitzonde
ringen van dit artikel.
Art. 3 bevat vrijstelling voor arbeid in
of voor eenigen tak van openbaren dienst.
Voorgesteld wordt het onmiddellijk hoofd van
den betrokken diensttak te doen beslissen,
maar tevens met het oog op uitgebreide takken
van Staatsdienst, zooals b.v. de posterijen en
de telegrafie, den minister, onder wiens Depar
tement zulk een tak behoort, de bevoegdheid
toe te kennen algemeene vrijstelling te ver-
leenen en voorschriften vast te stellen, bij de
vrijstellingen door zijn ambtenaren te geven,
in acht te nemen.
Art. 4 verschaft de mogelijkheid tot vrijstel
ling ook voor anderen arbeid dan die in open
baren dienst wordt verricht.
Verkoopingen op Zondag worden verboden,
insgelijks: het dry ven van handel op zichtbare
of hoorbare wijze. Heeft men het een of ander
noodig, dan kan men zich dit in een gesloten
winkel aanschaffen. Alleen met het oog op
spoedig aan bederf onderhevige waren zou een
algemeen verbod wel wat te' ver gaan, en tevens
is het voor velen, die van den Zondag een dag
van uitspanning maken, wat op zich zelf (vol
gens den minister) niet is af te keuren, zeer
lastig buiten gebouwen geen ververschingen te
kunnen bekomen en vermindert dit hun genot.
Daarom is het verbod niet uitgestrekt tot eet-
en drinkwaren.
Openbare vermakelijkheden en geraasmakende
spelen mogen binnen den afstand van 200
meter van een gebouw, bestemd tot openbare
godsdienstoefening, niet plaats hebben.
Teneinde verstoring der Zondagsrust door
misbruik maken van sterken drank tegen te
gaan, wordt verboden, op Zondag vóór 12 uur
's middags in voor het publiek toegankelijke
localiteiten sterken drank toe te dienen of te
leveren beneden 2 liter.
Door het strafbaar stellen van personen, die
overtredingen in hun woning toelaten, wordt
voorkomen dat werkgevers, die er belang bij
hebben, 's Zondags hun fabriek of werkplaats
niet doen stilstaan, hun arbeiders tot het ver
richten van diensten overhalen onder beloften
van eventueele boete te zullen betalen en voor
bij herhaling opgelegde hechtenis geldelijke
vergoeding te zullen geven.
Door dit artikel toch loopen de patroons
zelf gevaar veroordeeld te worden, zelfs tot
hechtenis.
Straffeloosheid wordt gewaarborgd indien
bijzondere omstandigheden Zondagsarbeid nood
zakelijk maken en deze zóó onvoorzien zijn,
dat de tijd ontbrak om vrijstelling te vragen.
Gelijk men ziet, is de Regeering bij het ont
werpen dezer wet niet uitgegaan van het be
ginsel, dat zij zich geroepen achtte, den Heere
één van de zeven dagen der week te heiligen.
Alleen de rust des lichaams geldt bij haar als
motief. Toch zullen velen met genoegen op
merken, dat dit onderwerp eerlang in de Tweede
Kamer ter sprake komt. Naar het ons wil
voorkomen, wordt aan de hoofden der verschil
lende takken van Staatsdienst in dit ontwerp
een wat al te groote bevoegdheid toegekend.
Van de persoonlijke opvatting dier hoofden zal
het dan voortaan afhangen, of en in hoeverre
de ondergeschikte rijksambtenaren des Zondags
zullen kunnen rusten. Hier moesten althans
grenzen gesteld worden.
Overigens schijnt ons deze wet vrij zwak toe.
Zoo b.v. is niet eens verboden het uitstallen
van koopwaren voor de ramen der winkels. En
dat de herbergen slechts tot 12 uur moeten
gesloten blijven, zal zeker weinig bijdragen tot
het verzekeren der algemeene Zondagsrust. Dan
moest men liever alle drankhuizen tot 6 of 7
uur in den avond gesloten houden, zooals b.v.
in Londen het geval is.
C*emengd Uleuws.
Vrijdagavond is de stoomtram, te zeven uren
van Schiedam n-ear Rotterdam vertrokken, op
den Nieuwen Delftshavenschenweg in botsing ge
komen met een tilbury, waarin een boer met
zijne vrouw en zoontje gezeten waren. Bij on
derzoek is volgens het L. D. gebleken,
dat de boer, die de tilbury zelf reed, onder
den invloed van sterken drank verkeerde en
vlak voor de stoomtram verkeerd uithaalde,
terwijl hij bovendien geen enkel licht op had.
Het paard heeft doodelijke wonden gekregen,
terwijl de tilbury ten deele is verbrijzelddoch
de menschen zijn met den schrik en lichte
kwetsuren vrij gekomen, zoodat zij het zieken
huis een uur later hebben kunnen verlaten.
Te Deventer viel Vrijdag een zevenjarig
jongetje van den ladingmeester Schas in het
Overijselsche kanaal; schipper Hofman, die met
zijn vaartuig in de nabijheid lag, haalde den
drenkeling met moeite uit het water en had
het geluk hem aan zijne betrekkingen behouden
terug te geven.
Te Nieuwe Pekela geraakte een vierjarig
meisje van den verlaatmeester S. in het Hoofd-
diep; doch werd nog juist in tijds met veel
moeite gered door den logementhouder B. aldaar.
Omtrent de wijze, waarop te Giethoorn de
moordenaar van den jachtopziener Kiel tot be
kentenis is gebracht, meldt de Zw. Ct. nog.
Toen de verdachte F. Sch. Maandagavond van
den vergeefschen onderzoekingstocht aan het
gemeentehuis terugkwam, en het oogenblik
nabij was, waarop hij uit zijn voorloopig arrest
zou worden ontslagen, wenschte de burgemeester,
de Heer W. R. Verbeek, hem nog eens alleen
te spreken. Na een hartelijk en gemoedelijk
woord en aandrang om te bekennen, zei Sch.:
„Ja maar, burgemeester, ik ben nog maar 22
jaar, en 20 jaar zitten Toen de majoor-
titulair J. M. van Hien vervolgens binnenkwam,
zei de schuldige: „Doe er de boeien maar af,
ik heb 't gedaan."
Als een voorbeeld, hoe in den tegen-
woordigen tijd naar werk gezocht wordt, deelt
men ons mede, dat het aanbod gedaan is den
herbouw van het Kurhaus te Scheveningen uit
te voeren voor 400,000, of 150,000 beneden
het ramingsplan, naar hetwelk de opbouw zal
worden ondernomen.
Zaterdagmiddag te ongeveer kwartier voor
zessen is, tusschen de stations Kinderdijk en
Slikkerveervan de salon-stoomboot der firma
Fop Smit Co. op de rivier De Noord een
heer, die te Kinderdijk aan boord was gekomen,
te water geraakt. Niettegenstaande onmiddelijke
pogingen ter redding werden aangewend, is hij
levenloos opgehaald. Het lijk is naar Rotterdam
medegenomen. De naam van den verongelukte
is nog niet bekend.
Uit het kanaal voor Walcheren is, bij
Veere, het lijk van een onbekend persoon van
middelbaren leeftijd opgevischt.
Te Wapserveen is de 80-jarige W. Schop
penhouwer door een onbekende oorzaak te water
geraakt en verdronken.
Te Oud-Karspel is Vrijdag een 70-jarige
blinde vrouw, algemeen bekend onder den naam
„blinde Mijntje," door een ongelukkig toeval
in het water geraakt en levenloos daaruit op
gehaald.
De oude vrouw was, niettegenstaande hare
blindheid, nog steeds gewoon dagelijks langs
den geheelen Langedijk allerlei boodschappen
te doen, welke altijd in orde door haar werden
volbracht, totdat zij ditmaal, zonder dat iemand
er bij tegenwoordig was, van den weg geraakte
en alzoo ongelukkig om het leven kwam.
Als eene bijzonderheid kan gemeld wor
den, dat bij G. B., te Scherpenzeel, dit jaar een
appelboom voor de derde maal bloeit. Den eersten
keer leverde de boom een flinken oogst op, de
tweede maal droeg hij vruchten ter grootte van
een knikker, en thans vertoonen zich weder
nieuwe bloesems.
Eene bedaagde vrouw te Venlo, die sedert
tal van jaren in tijd van nood als vroedvrouw
werkzaam was, is door den kantonrechter aldaar
veroordeeld tot 10 boete, wegens het onbe
voegd uitoefenen van de verloskunde.
Bij het smelten van vet, had de landbouwer
v. A. te Wouw het ongeluk, een op de kachel
staanden pot met kokend vet om te stooten,
waardoor zijn beide voeten werden gebrand, en
zijn 7-jarig kind over het geheele lichaam met
vreeselijke brandwonden werd overdekt. De toe
stand van het kind is zeer ernstig.
Bij het station Gouda is hedenmorgen
een wegwerker der Ned. Rijn-Spoorw.-Maatsch.
aangereden door een trein uit Rotterdam, welken
hij, in den mist, niet had zien aankomen. Hij
werd echter slechts door den locomotief op zij
geworpen, en bekwam geen letsel.
Gistermiddag is in de Vleerstraat te 's-
Gravenhage een dochtertje van een winkelier
door een tramwagen over het hoofd gereden.
Zij was terstond dood.
Gisteravond is de boerenplaats van den
Heer U. S. Dallinga, te Bellingwolde, door een
onbekende oorzaak, eene prooi der vlammen ge
worden. Vier koeien en vijf vette varkens, alsmede
de geheele oogst, zijn verloren gegaan. De in
boedel is grootendeels gered, alsmede 12 koeien
en 10 paarden. Huis en inboedel waren verze
kerd, doch zeer laag.
Met moeite werden de naburige woningen be
houden. Drie spuiten hebben onophoudelijk ge
werkt.
Te Stadskanaal is de sagofabriek „Nijver
heid" door een onbekende oorzaak in de asch
gelegd. Alles was verzekerd.
Plaatselijk UTieuws.
Openbare Vergadering van den Kaad der
Gemeente Sommelsdijk op 29 October 1886,
des namiddags ten 7 ure.
Tegenwoordig de heeren A. J. de Graaff, Voorzitter,
C. Joppe, J. Breesnee, J. B. Mijs, A. P. van Dorsser,
A. C. Mijs, K, de Graaff en M. Faasse.
I. De Notulen der vorige Vergadering worden gelezen,
goedgekeurd en geteekend.
II. Brengt de Voorzitter ter tafel de Begrooting van
het Burgerlijk Armbestuur en Weeshuis alhier.
De Voorzitter stelt voor, deze begrooting in handen
te stellen van eene Commissie, bestaande uit de heeren:
J. B. Mijs, Faasse en K. de Graaff. Conform besloten.
III. Komt ter tafel een Request van den heer J. Vis
Cz. alhier, waarbij hij zich aanbeveelt tot de levering
van steenkolen voor deze Gemeente. Op voorstel van
Burgem. en Weth. wordt besloien, den heer Vis op zijne
beurt steenkolen voor de Gemeente te doen leveren.
IV. Komt in behandeling eene missive van HH. Ged.
Staten dezer provincie, waarbij zij den Raad in overwe
ging geven den legger der wegen en voetpaden dezer
Gemeente te wijzigen, voor zooveel volgn. 7 betreft,
overeenkomstig het daarbij gezonden concept. Nadat de
Voorzitter de leden heeft bekend gemaakt met de zaak
en mededeeling heeft gedaan van de door Burg. en Weth.
des betrekkelijk genomen maatregelen, wordt besloten,
aan HH. Ged. Staten kennis te geven, dat de Raad het
nuttig en overeenkomstig den werkelijken toestand acht,
dezen legger overeenkomstig het concept te wijzigen.
V. Na het bespreken van eenige Gemeentebelangen,
wordt de vergadering gesloten.
29 October 1886. Iu deze Gemeente zijn
drie gevallen van besmettelijke ziekte (typhus
en febris typhoidea) voorgekomen en wel in
één huisgezin. Aangezien de woning vooral
voor dit groote gezin te klein is, is dit gezin
overgebracht naar het alhier bestaande zieken
huis.
1 November 1886. Het aantal school
gaande kinderen bedroeg in deze Gemeente in
de afgeloopen maand 387, het aantal school
tijden in 't geheel 16641.
Hiervan werden verzuimd:
wegens ziekte434
Godsdienstplichten 25
weer en wegen 10
veldardbeid 3931
overigen arbeid 2487
overige redenen158
Te zamen 7045
of 42.3 percent.
Gisteren morgen, te half een ure, werden
de bewoners dezer Gemeente opgeschrikt door
het luiden der brandklok. Het bleek n.L, dat
even buiten de Gemeente een strooklamp van
D. B., landbouwer alhier, in brand stond.
Te vergeefs beproefde men den brand te
blusschen met emmers water, totdat men met
behulp van de inmiddels aangerukte brandspuit
No. 1, die spoedig in werking werd gebracht,
den brand gauw meester werd, zoodat geluk
kig de overige klampen, die er bij stonden,
gespaard bleven. De klamp moet door een paar
jongens aangestoken zijn.
3 Nov. Op de najaarmarkt, heden gehou
den, werden aangevoerd 256 stuks hoornvee en
24 biggen. De handel was vrij levendig.
Door Heeren Gedeputeerde Staten is de
begrooting dezer Gemeente voor het dienstjaar
1887 in ontvang en uitgaaf tot een bedrag
van 9816,50 goedgekeurd.
Openbare Vergadering van den Raad der
Gemeente Ouddorp op Zaterdag 80 October 1886,
des morgens ten 10 ure.
Voorzitter de heer B. P. van Kerkwijk, Burgemeester.
Tegenwoordig de heerenJ. Voogd, J. Mierop, K. Lod
der Tz., P. Kaptein, W. Voogd Dz. en W. Mastenbroek
Cz. leden van den Raad. De notulen der vorige Verga
dering, '10 September, worden voorgelezen, goedgekeurd
en geteekend. De Voorzitter brengt ter tafel onder
meer een ingekomen verzoekschrift van Mozes Hoek,
om vrijstelling van den Hoofdelijken Omslag wegens
ouderdom, waarop gunstig is beschikt.
Verder komt in behandeling de begrooting dezer Ge
meente voor het dienstjaar 1887, welke werd vastgesteld
op een ontvaiust van f 15663,37 en op een uitgaaf
van ƒ15662,99, mitsdien met een batig saldo van
f 0,38. Op voorstel van den heer Lodder werden de op
centen geheven van de hoofdsom der personele belasting
van 100 op 80 gebracht. Door den heer Voogd werden aan
merkingen gemaakt op den post advertentiekosten, in
verband met het in het vorige jaar uitgegevene van
119.30 voor twee oproepingen van sollicitanten hoofd
onderwijzers; op de schoolbibliotheek van school No. 1
en van dezelfde school het hooge getal van 70 inge
schrevene schoolgaande kinderen op 15 Januari 11. ter
wijl er veel malen niet meer dan 43 kinderen worden
geteld. Nog werd besloten tot aankoop eener nieuwe
baggeraak voor de haven en verhooging van het salaris
van den havenmeester voor dienstijver en tevens voor
het aansteken der lantaarn op het havenhoofd. Verder
besloten, ten behoeve der Christelijke school, een lan
taarn te plaatsen of te verplaatsen tot verlichting der
ingangen dier school.
