A
Correspondentie.
JPïaafseSiJli Wlenws.
De Volkeren der aarde.
JSinnenland.
Uit «Se Pers.
Gemetigil UTIe&iws.
aan een „reusachtige begripsverwarring" ten
prooi zijn. Ocli, die arme slachtoffers! En nu
is Mr. Levy zoo edelmoedig om hen uit de
klauwen van dat monster te komen redden. Hij
zal hen te hulp komen met „elementaire be-
gripsontvouwing."
Straf heeft zijn grenzen en moet zijn waar
borgen hebben. Dat vat ieder. Daarom roept
heel ons christelijk Nederland wraak over de
ongerechtige vonnissen, die men den trouwen
opzieners te Amsterdam dorst thuis sturen,
terwijl de partijdige rechters juist zeiven in
zoo menig punt de reglementen overtraden.
Doch op wat wijze weet Mr. Levy nu de
Synodale besturen te verontschuldigen V
Luister slechts. Die besturen straften niet,
maar zij tuchtigden alleen.
Daar zit nu al het verschil in, zegt hij.
Een fucferechter heeft bevoegdheid tot gansch
bijzondere kastijding. Bij tucht is ruimte van
beweging. Hoe krachtig de tucht zal uitgeoefend
worden moet vaak het gevoel beslissen. Tucht
is niet na te meten; zij gaat niet naar vaste
regelen overalzij is betrekkelijk onafhankelijk
zij wordt eenvoudig uitgeoefend naar de geldige
begrippen, opvattingen en gebruiken. Tucht is
lenig en plooibaar. Zij geeft recht tot hetgeen
als straf zou moeten afgekeurd worden. Zwijgt
dus nu maar, gij „getuchtigde" mannen, houdt
u maar dood stil. Als gij gestraft waart, zou
het wat anders zijn, doch op tucht is geen ver
haal. Immers, volgens $de wet van 1853 kan
het,Kerkgenootschap zich inrichten precies zoo
als het Bestuur wil. Daar moogt gij niets op
afdingen. En, pas op, dat ge tegen deze leer
geen opstand verwekt, want dan zal de straf
rechter: u op den koop toe nog eens vinden.
Want de tuchtrechter (lees: de Synodale hiërar
chie) kan en mag niet gedoogen, dat zijn gezag
ondermijnd wordt. Gij moogt dus ook geen
burgerlijken rechter te hulp roepen. Uw papie
ren zouden dan in de prullemand terecht komen
Het bovenstaande is zoo ongeveer van Mr. Levy's
lange redenen de korte zin. Men moet het toch maar
durven zeggen. De adviseurs der „geschorsten"
hebben zich aan een „ongelooflijke, onverklaarbare,
onvergeeflijke misvatting" schuldig gemaakt. Hoe
jammer, dat men niet dadelijk naar hem is heen
gegaan, hoeveel beter zou hij de „getuchtigden"
hebben voorgelichtWant partijdig moet ge
niet denken, dat hij is. Hij wil geen partijeu,
en is alleen maar geneigd, om desnoods met
geweld alle macht te keer te gaan, die zich
tegen het „onpartijdig" liberalisme verheft! Het
was ook zeker loutere liefde tot het recht die
hem bewoog zijn ongevraagd advies over het
kerkelijk geding in het licht te geven, hoewel
hij op de felste manier uitvaart tegen Prof.
Hoedemaker, wegens diens bestrijding van mo
derne godgeleerden. Het is wel waar, dat als
de belijders der waarheid zich gedwee onder
werpen, en de leugenleer wordt zwijgend ver
dragen, dat alsdan de gereformeerde Kerk er
geheel onder gaat, en de liberalisten te beter
vrij spel krijgen in het land, maar daar denkt
een man als Mr. Levy zeker niet aan
Hij wint zijn pleidooi dan ook zeker, n.l.
als de brutaalste roeper gelijk krijgt.
Het is eigenlijk kluchtig om dien dreigenden
heer L. over allen en alles te hooren spreken
op een toon alsof hij alleen er verstand van
had. Natuurlijk weet hij van de eigenlijke quaestie
heel weinig. Zelf getuigt hij, dat het dossier hem
onbekend is, dat hij, slechts „in beperkte mate de
algemeen toegankelijke bronnen van naricht"kon
gebruiken. Maar niettemin draaft hij met kwalijk
verholen hartstocht, als het ware met een knods in
de hand gewapend, over de oppervlakte der dingen
heen om de belijders des Heeren te kastijden.
Is zulk een man nog ernstige wederlegging
waard? Ons dunkt van niet.
Zaterdagmorgen is de stoomboot van de
Lemmer naar Groningen op het Slotermeer om
geslagen. Al de opvarenden, zoowel de reizigers
als de bemanning, werden gelukkig gered.
-Vrijdag jl. is Dr. Jorissen te Londen aan
gekomen. Hij heeft ditmaal de snelste reis van
zijn leven van Pretoria gemaakt, in 30 dagen
van de Transvaalsche hoofdstad naar Londen.
Dit is te danken aan de voltooiing van den
spoorweg van Kimberley naar Kaapstad.
Twee mannen, de stoker H. J. R. en de
schoorsteenveger G. de M., hebben voor 't ge
rechtshof te 's Gravenhage terecht gestaan
wegens het stelen van een aantal jassen te
Rotterdam en in den Raag. Zij deden dit door
aan verschillende huizen aan te schellen en een
bedelbrief te overhandigen. Terwijl de dienst
bode naar binnen ging, namen zij hun kans
waar en kaapten de jassen van den standaard
af. Zij bekenden op die wijze minstens 26 dief
stallen te hebben gepleegd. R. is veroordeeld
tot 5 jaren tuchthuisstraf en d. M. tot 2 jaren
eenzame opsluiting.
Zaterdagmorgen, 5 uur, brak een geweldige
brand uit in de sigarenfabriek van den heer
Th. Houtman te 's Bosch. Eerst des middags
te 2 uur is de brand gebluscht, terwijl de laatste
brandspuit eerst des avonds te 9 uur inrukte.
De brand bleef bepaald tot de fabriek, dank
zij de hulp van 6 verschillende spuiten, waar
onder die van het 2e regiment infanterie. Da
schade wordt berekend op 40,000. Een SOtal
werklieden zijn door dezen brand zonder arbeid.
Te Hasselt viel Vrijdag het 8jarig zoontje
van den schipper Vredenburg in het water.
Gerrit Grolleman, die aldaar voorbijging, mocht
er in slagen het kind, dat reeds zinkende was,
te redden.
Te Almelo kwam Donderdagnamiddag, om
streeks 3 uur, zekere Th. B.arbeider bij den
heer B. G. op het kantoor om zijn loon te ha
len. Toen niet spoedig aan de betaling werd
voldaan, nam hij het mes en wilde den heer
B. G. daarmede vermoorden, maar hij bracht
hem gelukkig slechts eene snede in de jas toe.
Na groote inspanning gelukte het den heer
B. G. den aanvaller het mes te ontwringen.
Daarna greep deze een schop, die hem weer
werd afgenomen; ook een hooivork, waarmee
hij B. G. te lijf wilde, werd hem ontnomen.
Toen hij echter een koevoet greep, nam de
heer B. G. de vlucht.
Te Wageningen hebben eenige burgers zich
tot de Tweede Kamer gewend met hun bezwaren
tegen het verhoogde telegraaftarief.
Een ijverig zaakwaarnemer te Koudum,
T. M genaamd, had 13 Mei jl, te Stavoren in
een huis, hetwelk de bewoners niet wilden ver
laten, daar zij de huur hadden betaald en de
woning hun niet was opgezegd, maar intusschen
door den eigenaar aan een ander was verhuurd,
een glasruit ingeschopt om de menschen te
dwingen er uit te gaan, zonder dat de eigenaar
hem daartoe last had gegeven.
Voor dat feit aangeklaagd en voor het ge
rechtshof te Leeuwarden terechtstaande, is T. M.
schuldig verklaard aan opzettelijke verbreking
van afsluiting, en in hooger beroep veroordeeld
tot 5 dagen gevangenisstraf.
Vanwege de provincie Groningen is over
1885 voor 157 behoeftige krankzinnigen een
subsidie van 9788,301 betaald.
Soniretelsdijk, 10 Aug. Het 10-jarig zoontje
van den arbeider P. M. alhier had, met het
naar de weide brengen der paarden, het ongeluk
aan den dorpsweg van het paard te vallen, met
dit ongelukkig gevolg, dat hij zijn arm brak.
Geneeskundige hulp werd dadelijk verleend.
Alhier is beroepen Ds. J, W. H. Kalk
man, pred. te Monster.
Gastein.
Gastein, of liever wat daar geschied is, geeft
op het oogenblik de stof voor het staatkundig
nieuws. Zoowel de Pessimisten als de Optimisten
hebben daaromtrent hun met redenen gestaafde
opvatting, en voor elke valt iets te zeggen.
Zekerheid heelt echter niemand.
Gelijk telken jare hebben ook thans weer de
keizers van Oostenrijk en van Duitschland, dit
maal in de genoemde badplaats, elkaar ontmoet,
en daarmee wederom voor heel de wereld de
bestaande vriendschap bevestigd. Steeds wan
neer zulk een ontmoeting plaat vindt, redeneert
de pers een paar weken over de mogelijke be-
teekenis daarvan. Ditmaal echter heeft die
samenkomst meer dan gewone beteekenis, wijl,
benevens de keizers, ook hun kanseliers, vorst
Bismarck en graaf Kalnoby, te Gastein zijn
gekomen, en dat wel nadat zij eerst te Kissingen
elkaar hadden ontmoet.
Wat nu is dan te Gastein geschied? Som
migen, misschien slechts ziende wat zij gaarne
wilden zien, beweren, dat men uit de ontmoeting
der keizers, zonder dat Rusland er bij verte
genwoordigd was, mag opmaken, dat de tlrie-
keizersbond zwak wordt. Rusland, zegt men,
wordt alleen gelaten, moet begrijpen dat het
niet doen kan wat het wil. Daarentegen be-
toonen de beide rijken toenadering tot Engeland.
Nu is dat echter een gewaagde veronderstelling.
Wel heerscht in Duitschland zekere verbittering,
wijl Rusland tegen het Duitsch bestanddeel in
zijn Oostzee-gewesten juist niet naar den zin
der Duitschers optreedtwel staan Rusland en
Oostenrijk steeds op het Balkan-schiereiland op
min of meer gespannen voetwel is de gezind
heid des volks te Petersburg juist niet gunstig
voor den vrede. Maar met dat al leest men uit
de ontmoeting te Gastein wel wat veel.
Het beste bewijs hiervoor is, dat de Russische
Staatslieden, die toch wel alleerst bij de zaak
belang zouden hebben, zeer kalm blijven. De
Russissche minister von Giers, die, zoo 't heette,
zeer spoedig ook een bezoek aan vorst Bismarck
zou brengen, stelt dit doodbedaard een maand
uit, en laat de bewering, dat hij te laat komt,
als alles reeds is afgesproken, voor wat zij is.
Op alle geruchten antwoordt hij, dat de ver
standhouding tusschen de drie rijken niets te
wenschen laat. Bij een man als von Giers en
in de huidige omstandigheden is dit meer dan
een alledaagsche verklaring.
Daarbij bewijst het bezoek van een Oosten-
rijkschen aartshertog aan den Czaar, die zoo
weinig bezoek ontvangt, dat aan een scheuring
niet wordt gedacht.
Hoogstwaarschijnlijk is te Gastein zoowel
over een nauwe voortdurende verbintenis tus
schen Duitschland en Oostenrijk gesproken
als over de verhouding tusschen het laatste
rijk en Rusland op 't Balkan-schiereiland.
Denkelijk is Ruslaud aan die besprekingen niet
vreemd. Op het Balkan-schiereiland is het juist
niet rustig. De Porte neemt haar maatregelen
en plaatst een leger in Macedonië, het veel
begeerde door Griekenland, Bulgarije, Servië en
nog anderen wellicht. Beide laatstgenoemde
rijken hebben na den jongsten oorlog wel vrede
gesloten, maar de verhouding is gespannen.
Bulgarije kan het met Turkije over humelië
niet eens worden. Rusland blijft verstoord op
vorst Alexander, die daarentegen steun vindt
bij Engeland.
Bij zulk een wonderlijke dooreen warreling
van strijdige belangen, ware het geen wonder,
dat de twee groote mogendheden, die daarin
zulk een belangrijke rol spelen, vooraf beproefden
het eens te worden. De tijd moet leeren of
en in hoever dit te Gastein of van elders uit
is gelukt.
Volksbewegingen.
Het nieuwe Engelsche ministerie kan thans
zijn kracht beproeven aan 't Iersche vraag
stuk. 't Wil allereerst de orde in Ierland her
stellen, de getrouwen aldaar beschermen en kome
nde in geen geval verleenen. Men begrijpt hoe de
Ieren hierover denken. Verbittering en nieuwe
dwang met al zijn ellende zullen 't gevolg zijn.
Intusschen blijft het een raadsel, hoe dit moet
einden en wat eigenlijk de beste weg is. Te
Belfast heeft, na geweldige, gevechten tusschen
Roomschen en Protestanten en hotsingen met
de politie er vielen tal van dooden en 300
personen zijn gewond de openbare macht
de rust nog niet voor goed kunnen herstellen.
Te Brussel heeft Zondag de groote betooging
voor algemeen stemrecht plaats gehad. Zij was
toegestaan, doch groote voorzorgen waren ge
nomen. Met veel uiterlijk vertoon trokken de
lieden rond. De koning was in de stad, doch
men mocht niet voorbij zijn paleis gaan. Een
20.000 mannen en vrouwen met roode vlaggen en
banieren, waarop algemeen stemrecht gevraagd
werd, vormden den stoet. Gelukkig liep alles
in goede orde af. Tevens is aan de regeering
invoering van algemeen stemrecht gevraagd.
Een behoorlijk stemrecht is goed. Maar in
stemrecht, algemeen of niet, ligt het ware volks
heil slechts dan, als allen die stemmen, ook
saamstemmen in één zaak: de gerechtigheid
die een volk verhoogt, de vreeze des Heeren.
H.
De Tweede Kamer was de vorige week nog
korten tijd bijeen voor het afdoen van enkele
spoedvorderende wetsontwerpen.
Zoo werd er een onteigeningswet aangenomen
voor het verbreeden van straten te Rotterdam,
een ontwerp tot wijziging van de tarieven voor
de gerechtskosten in strafzaken en het ontwerp
tot uitbreiding van het personeel voor de
rechtbank te Amsterdam.
Voornamelijk over laatstgenoemd ontwerp
gingen de debatten. Er werden tegen bedoelde
uitbreiding nog al bezwaren geopperd. De heer
van Dedem b.v. bad het beter gevonden de
rechterlijke indeeling te wijzigen en aan Hoorn
haar rechtbank terug te geven. De heer van
der Kaaij en van der Linden hadden het beter
geacht, tot verlichting der rechtbanken, de con-
clusiën van het Openbaar Ministerie in bur
gerlijke zaken af te schaffen. De heer de Savor-
nin Lobman stelde voor om het aantal rechters
niet op 16 of 19, maar op 13 a 16 te stellen
en dat der substituut-officiers en substituut
griffiers niet op 5 of 6, maar op 4 a 5. Doch
dit amendement werd verworpen en het geheele
ontwerp onveranderd aangenomen met 61 tegen
8 stemmen.
Daarna ging men over tot de Gestichtenwet,
die met eenige wijzigingen is aangenomen.
Verder is ingekomen een enquete-voorstel
van den heer Rorgesius en 10 leden van alle
partijen, omtrent het tegengaan van overmatigen
arbeid en omtrent den toestand van fabrieken
en werkplaatsen met het oog op de veiligheid,
de gezondheid en het welzijn der werklieden.
Dit voorstel is naar de afdeelingen verzonden,
en als de enquete (het gerechtelijk onderzoek)
heeft plaats gehad, zal er een nieuw wetsont
werp op den kinderarbeid aan de Volksverte
genwoordiging worden aangeboden, hetwelk
reeds aan het Ministerie van Justitie gereed ligt.
De Kamer is Vrijdag 13 dezer weder uiteen
gegaan tot nadere oproeping in de maand
September.
Gereformeerden erger dan Sociaal-democraten.
De bekende multatuli-aanbidder en Christus
verloochenaar (Vosmaer), schrijft in de Neder-
landsche Spectatorover het gebeurde te Leider
dorp het volgende:
Alweer een kerk, waarin het geloof hand-
gemeen raakt. Te Leiderdorp een predikant
V1 u g, die den ringpredikant bedreigt aan
't lijf en die zegt dat men de deur der kerk
»zal inloopen om er stormenderhand God
»te gaan dienen. Wat voor een begrip hebben
zulke wezens toch van een God? En de heer
»L o h m a n neemt, in deze dagen, zulk een geval
»tot welgevallig thema voor een interpellatie!
Terecht verhief zich de heer Beelaerts
daartegen en zei »dat het eerder een tijd is
»om de ingezetenen te wijzen op hun plichten
»dan op hun rechten. Men spele met geen vuur,
»zei hij, en lokke geen troebelen uit in de
moeilijke dagen, nu het gezag moet worden
gehandhaafd." Een goed woord dat men beame
»en betrachte. Walgelijker zijn de kerkelijke
beroeringen in het parlement dan de rumoeren
»op de straat. Daar zijn lieden die beter moesten
»en konden wetenhier opgezweepte onwetenden
»die voor de nooden der maatschappij verkeerde
heelmiddelen zoeken. Gevoed en geprikkeld
»met onwaarheden, grijpen zij naar straatsteenen,
»maar het gezag en de orde worden weer kloek-
moedig gehandhaafd. Eere aan die dit deden.
s>Arm volk echter dat geleerd wordt de
school te verachten, de wet te haten, het gezag
»als willekeur te beschouwen; arm volk, dat
den godsdienst tot een laag werktuig ziet ge-
bruiken en haat kweeken, de staatkunde ziet
»knoeien, -de overdaad ziet brassen, hoe zult
gij niet van twee zijden op een dwaalspoor
worden gevoerd! Socialistische en anti-revolu-
»tionaire geweldenaars draaien u een rad voor
»de oogen, en wat moet er nog onuitputtelijk
»veel goeds en gezonds in u zijn, dat gij het
»nog niet erger maakt en voor een groot deel
»zoo redelijk blijft.
»De socialistische drijvers kunnen worden
»beteugeld; maar de theologo-politische niet.
»Jaar in jaar uit, dag aan dag zetten deze
»laatsten hun sloopingswerk voort en er mag
»geen wet zijn, die het hun verbiedt. Daarom,
duizendmaal gevaarlijker nog en afkeuren
swaardiger een kerkelijke beroerder dan een
»democ.-soc."
Zoover, gaat de haat tegen het Christendom.
Men kan zulk een onzalige uiting van het
Gode-vijandige hart betreuren, maar daarbij
moet men het laten. Immers zou zich wij
zeggen nu niet eens elk christen, maar zelfs
elk fatsoenlijk man zeer verlagen met het we
derleggen van zulk een taal.
Mr. Levy's brochure.
Ja waarlijk, men zou het haast niet gelooven
maar toch het is zoo; Mr. Levy, de bekende
dreiger op Staatkundig gebied, de moderne
Israëliet, heeft zich ook op het terrein der Herv.
Kerk doen hooren.
Met een vrij uitgebreide brochure, getiteld:
„de Amsterdamsche Kerk-Tuchtzaak, naar rech
ten" heeft hij zich gemengd in den droevigen,
zielverdervenden strijddie erniet slechts
tusschen belijders en smaders van den Heere
Christus, maar ook tusschen broeders en broe
ders is ontbrand.
Men behoeft niet te vragen, welke partij
Mr. L. in dezen kamp koos. Hij kan het blijk
baar kwalijk zetten, dat zulke uitnemende rechts
geleerden als de H.H. Farncombe Sanders en
Prof. de Geer schier al het gelijk en het recht
aan de zijde der „afgezetten" zien. Maar ge
lukkig heeft hij er wat op gevonden. Voor één
nuchtere opmerking, die hijMr, Levy, maakt,
moeten die adviezen bezwijken als sneeuw voor
de félle middagzon. Want, ziet u, hij, Mr. Levy
heeft ontdekt, dat genoemde rechtsgeleerden
Wegens plaatsgebrek moeten onderscheidene
stukken blijven overstaan.
In Zuidwolde, een der rustigste Drentsche
dorpen, heeft men in de verloopen week een
opstootje gehad, waarbij steenen en revolvers
te pas kwamen. Er was namelijk een troep
Zigeuners aangekomen, die zich door de politie
niet liet verdrijven. De Zigeuners dreigden
met revolvers, en toen begonnen de jonge
boeren hen te steenigen nooit zag men
Zigeuners harder wegloopen.
De Arnlx Ct. zegt met zekerheid te kunnen
vermelden, dat de heer Jorissen vóór eenige
weken uit de Transvaal vertrokken is naar
Nederland.
In de Zuiderzee bij Schokland is een met
turf geladen praam gezonken. De opvarenden
zijn gered.
De heer S„ metselaar, te Wateringen
verliet Maandag morgen 8 uur zijne woning
en keerde sedert niet terug. Onder Loosduinen
vond men zijn lijk. De overledene laat eene
vrouw en tien kinderen na.
Bij een onweder, hetwelk Dinsdag 10
dezer boven Kuilenburg woedde, werden twee
jonge lieden even buiten de stad door den
bliksem getroffen, met het treurig gevolg dat
de oudste der twee onmiddellijk werd gedood
en de andere hevige brandwonden bekwam.
In de verloopen week had te Winschoten
een treurig ongeluk plaats. De daglooner
Wijpko Schipper, bezig met het inhalen van
het koren, viel van het voorbankje van een
volgeladen wagen. De wielen gingen over hem
heen en terstond overleed de bejaarde man.
Openbare Vergadering van den Raad der
Gemeente Sommelsdijk op Dinsdag 10
Augustus 1886, des namiddags ten 7 ure.
Tegenwoordig de HIï. A. J. de Graaff, voorzitter, C.
Joppe Gz., Jb. Breesnee, J. B. Mijs, A. C. Mijs, A. P. van
Dorsser, M. Taasse Thz. en K, de Graaff, leden van den
Raad.
1. De Notulen der vorige vergadering worden gelezen,
goedgekeurd en geteekend.
2. Wordt mededeeling gedaan van een ingekomen
Verzoekschrift 23 Juli jl. van W. Boekhoven, boekhande
laar alhier, hetgeen om zijn (o«)?gepasten en (o»)? waar-
digen toon wordt ter zijde gelegd.
3. Komt ter tafel.
De Gemeente-rekening dienst 1885, welke volgens de
wet 14 dagen op de Secretarie dezer Gemeente voor
een ieder ter inzage heeft gelegen.
Op de vraag des voorzitters, of een van de heeren op-
of aanmerkingen tegen deze rekening heeft, zegt de heer
A. C. Mijs, dat de leden van den Raad deze rekening
hebben onderzocht en met al zijne bescheiden in orde
hebben bevonden.
Deze rekening wordt met algemeene stemmen (blijvende
de wethouders buiten stemming) goedgekeurd en voor-
loopig vastgesteld
in ontvang opf 22007.09
in uitgaaf op20863.56
en alzoo sluitende met een batig saldo van 1143.53
4. Vervolgens wordt overgegaan tot het nazien van
de lijst der restanten van den Iloofdelijken Omslag en
Hondenbelasting en enkele daarvan wegens ouderdom en
armoede afgevoerd.
5. Biedt de Voorzitter de Gemeentebegrooting, dienst
1887, aan, onder mededeeling, dat aan deleden van den
Raad een borderel van deze begrooting zal worden toe
gezonden en deze begrooting gedurende 14 dagen voor
een ieder ter Gemeente Secretarie zal ter visie liggen.
6. Komt in behandeling het opmaken van een voor
dracht ter benoeming van twee leden van het Collegie
van zetters voor de aftredende heeren A. P. van Dorsser
en A. C. Mijs. Na stemming is gebleken, dat voor de
le. candidaat op de voordracht worden geplaatst, de
heeren A. P. van Dorsser en K. de Graaff en voor de
2e. de heeren A. O. Mijs en M. Taasse.
Na het bespreken van eenige gemeentebelangen wordt
de vergadering gesloten.
Gecurcifeerd door den Uitgever.
