BEVRIJD
POLEN.
ONZE BEVRIJDERS!
De ki
der krijgsverrichtingen, welke haar bijzon
dere positie eens te meer deden uitkomen.
De Orde-Dienst is ingeschakeld voor
den overgangstoestand naar normale tijden.
Hoofddoel is het verzekeren van de open
bare orde en rust, het uitvoeren der be
velen van onze eenige wettige overheid,
en eventueel die onzer bondgenooten.
Een volledige zuivering van het nationale
leven door opruiming yan alle landver-
raderlijke elementen en van hen die in
overheidsdienst of daarbuiten met den
vijand hebben samengewerkt, zal plaats
hebben. Nadere publicaties over doel en
werkwijze van den O. D. zullen verschijnen.
Tegen défaitisme of ongehoorzaam
heid zal streng en met gewapende hand
worden opgetreden.
Ik doe een dringend beroep op Uw
medewerking en burgerzin.
En thans aan den arbeid.
September 1944.
Leve het Vaderland I
Leve de Koningin!
Leve Zeeuwsch-Vlaanderen
De Districts-Commandant van den Orde
dienst in Oost Zeeuwsch-Vlaanderen,
G. TICHELMAN.
Wat een betoverende klank heeft dit
woord in de laatste jaren voor ons gehad.
We dachten daarbij met heimwee terug
aan de tijd, waarin we ons leven konden
inrichten zonder inmenging van vreemden.
Wij zagen daarbij met verlangen uit naar
de tijd, waarin we niet langer onder de
wrede overheersing van der brute onder
drukker zouden staan. De eerstbedoelde
tijd was voorbij. Niet meer bereikbaar.
De andere lag voor ons. Nog niet aan
gebroken.
Naarmate dé onderdrukking zwaarder
werd gevoeld, diende de vraag zich des
te dringender aanvfanneer zal die ge
lukkige tijd weer aanbreken De ge
raffineerde propaganda deed in veler hart
de angst geboren worden, dat de bevrijding
haast een onbereikbaar ideaal was. Maar
ook degenen die van de afloop van de
strijd zeker waren, hadden een zwaar
hoofd in het tijdstip van het einde.
Bevrijd
Wat een blijde klank heeft dit woord.
De betovering is heel spoedig verdwenen,
wanneer de verwerkeliking van het zo
lang verwachte beleefd wordt. Blijdschap
neemt dan haar plaats in. Blijdschap die
we niet binnen ons kunnen houden. Blijd
schap die we moeten uiten. We wensen
elkaar geluk. We zingen onze oude ver
trouwde liederen uit volle borst. We laten
de driekleur wapperen mèt het oranje uit
onze huizen. Wat een weelde, al deze
dingen weer te kunnen doen zonder enig
risiko te lopen, zonder bang te zijn voor
een verrader.
Naar de feestvreugde in andere steden,
eerder bevrijd dan de onze, hebben we
kunnen luisteren. „Er zijn geen woorden
voor te vinden om het enthousiasme te
beschrijven" heette het door de radio.
We wilden dit direkt aannemen en dach
ten aan wat bij ons zou gebeuren, als de
bevrijding een feit was, En nu is ze
werkelïkheid
Bevrijd
Wat een spanning zit achter dit woord.
We herinneren nog zo goed die eerste
dagen, waarin gezegd werd, dat de be
vrijding nog slechts zaak was van enkele
uren. Iets van de vrijheidsroes ging reeds
door de mensen heen. We dachten, dat
zonder enig bezwaar de bevrijding zou
zijn verkregen.
Maar dan, de eerste slachtoffers, die
de vrijheid met hun leven hebben moeten
bekopen. Plotseling werd weer gemerkt
de druk, de waanzinnige druk waaronder
we leefden. De spanning werd groter.
Kwamen ze maar haastDan de ver
schillende bombardementen, die gelukkig
niet veel slachtoffers maakten, maar toch
te veel. De spanning dreef velen de stad
uit, naar de omgeving, waar men zich
meer veiligheid voorstelde. Maar ook
daar werd niet die rust genoten die gehoopt
werd. Dan de beschieting, het opblazen
der bruggen. Wat moest daarvan terecht
komen
En nu die spanning gebrokenMet
groot gejuich zijn de bevrijders zo vurig
yerbeid, niet in het minst in de laatste
dagen binnengehaald. In hen zagen
we de nieuwe tijd, de tijd van herkregen
vrijheid belichaamd. Van daar vreugde.
Maar het is vreugde van mensen, die
door grote nood zijn heengegaan.
Bevrijd
Dit woord spreekt ook van opoffering
en offer. We staan vol bewondering
voor het knappe stuk werk der invasie.
Ondanks de sterke verzekering, dat de
Engelsen slechts enkele uren vaste voet
aan de kust zouden hebben, schrijden de
geallieerde legers zegevierend door Europa.
KJaar wij willen in deze ogenblikken ook
denken aan hen, die voor onze bevrijding
hun leven hebben gelaten. Hun sterven
diende daartoe dat een wereld bevrijd
wordt van een macht, die ten koste van
het meest eenvoudige geluk van haar
onderdanen, zich de wereldheerschappij
wilde verschaffen, van een systeem dat ook
de meest elementaire beginselen van het
Christendom met de voeten vertrad.
Ons meeleven gaat tevens uit naar
degenen uit ons midden, die zware offers
hebben moeten brengen. Velen zijn er
die hun geliefden niet meer terug zien.
De bevrijding heeft voor hen een zeer
bittere kant. Velen zijn er die in onge->
rustheid verkeren over de hunnen, die
overal verspreid zitten, ook in het vijande-
like land. Wanneer zullen zij weer aan
hun gezin worden teruggegeven Hun
spanning is nog niet opgeheven. Velen
staan bij de puinhopen van wat eens hun
huis was. Ja, de bevrijding was niet
goedkoop
Bevrijd
In dat woord klinkt ook de dankbaar
heid door. De dankbaarheid boveiial aan
God, Die het tot-hier-toe-en-niet-verder
heeft laten horen. Hij heeft de strik
gebroken en wij zijn ontkomen. Hij heeft
gered en wij zijn vrijgemaakt. De naam
des Heren zij geloofd. Met een oud-
Nederlands lied zingen we
O Heer, die daar des hemels tente spreidt,
|En wat op aard is, hebt alleen bereid,
Het'schuimig, woelig meer kunt maken stille.
En alles doet, naar Uwen lieven wille.
Wij slaan het oog
Tot U omhoog,
Die ons in angst en nood,
Verlossen kondt,
Tot aller stond,
Ja zelfs ook van den dood.
Bevrijd
En nu
Wat al vragen komen er in ons naar
boven. Vragen naar de toekomst. Vragen
hoe alles zijn zal. Vragen of wij per
soonlik zowel als gemeenschap iets
geleerd hebben van de ellende die over
ons is gegaan.
We voelen onze kleinheid. Vanuit
deze kleinheid richten we onze ogen op
tot de Heer, die onze toevlucht geweest
is en ook voortaan wil zijn.
'We bidden, dat God ons land en ons
volk wil bijstaan ook in de zware tijd,
die ons nog wacht. Dat God onze ge
liefde Koningin, Prinses Juliana, Prins
'Bernhard en de Prinsesjes spoedig op
Nederlandse bodem terugvoere. Dat Hij
ons allen sterke tot al datgene wat van
ons gevraagd wordt tot de opbouw van
ons oude Nederland.
Ja, verantwoordelikheid legt de bevrij
ding op onze schouders. Laten we haar
aanvaarden ajs een kostbare gave. die
ons is toevertrouwd door God Almachtig.
Dan zal ook het nieuwe Nederland „een
wonder van Gods hand" zijn, zooals het
oude Nederland steeds was.
Zo word' door voor- en nageslacht
Gods naam de glorie toegebracht
L. J. C.
De politieke geschiedenis van Polen
was gedurende 1000 jaar trouw aan de
tradities van vrijheid en verdediging van
haar grenzen en rechten tegen den Teu-
toonschen vloed.
Tijdens haar roemvolle ontwikkeling
tot aan de verdeeling door Rusland,
Duitschland en Oostenrijk, onderhield
Polen betrekkingen met de West-Euro-
peesche Staten. De periode van 150 jaar
onder het vreemde juk was een periode
van worsteling van de geheele natie, die
niet wilde buigen^ ondanks deportatie van
landgenooten diep in het Tzaristische
Rusland, noch voor het geweld van de
Duitsche Teutonen gedurende de regeering
van Bismarck deze periode eindigde met
de heropening van den eigen nationalen
staat. Op 11 Nov. 1918 werd de Poolsche
Republiek gesticht op democratische basis
en ze wenschte vriendschappelijke betrek
kingen te onderhouden met al de naburige
landen.
Na deze periode van 150 jaar onder
drukking tracht Polen alle hiaten aan te
vullen, welke ontstaan zijn als gevolg
van de uitroeiïngspolitiek van al diegenen
die het onderdrukt hebben. Begonnen
werd met de reorganisatie van hef
onderwijs. Wegen en spoorwegen werden
aangelegd, de koopvaardijvloot werd ge
sticht evenals de burgerlijke luchtvaart.
Op sociaal-politiek gebied bereikte Polen
het niveau van haar buurlanden in het
Westen en in sommige opzichten was het
zelfs vooruit in het zoeken naar nieuwe
wegen.
De' overwinning van het Nazidom in
Duitschland heeft een schaduw geworpen
op den wil tot vriendschappelijke betrek
kingen met het Duitsche volk. Een
duizendjarige worsteling van Duitschland
om het geheele midden-Oosten van Europa
te veroveren, werd het leidmotief der
Nazi-propaganda. De Duitschers zijn
zich er van bewust, dat Polen niet geneigd
was haar vazal te zijn bij het verkrijgen
van „Lebensraum". Met waardigheid
heeft Polen de Duitsche voorstellen ver
worpen. In het herinneringsvolle jaar
1939, toen Hitier beschikte over een
sterk en modern uitgerust leger, weigerde
Polen wéér de Duitsche voorstellen,
ofschoon het niet voorbereid was op het
voeren van oorlog. Toch vocht het op
leven en dood.
De oorlog, die 1 Sept. 1939 op Poolsch
grondgebied begon, duurde tot het mid
den van October, ondanks het feit dat
Rusland de Oostelijke helft van Polen
bezette. Een gedeelte van het Poolsche
leger ging via Roemenië en Hongarije
naar Frankrijk, terwijl anderen „onder
doken", en sindsdien als partisanen tegen
de Duitschers vechten. In Nov. 1939
werd het Poolsche leger in Frankrijk
geheel gereorganiseerd.
Eerst vocht de „Brygada Pockhalaiiska"
(Alpenjagers) in Narvik tijdens de Noor-
sche expeditie. In de geschiedenis van
den oorlog in Frankrijk staat met gouden
letters geschreven de naam van de le
Divisie grenadiers, welke vocht in het meest
vooruit gelegen punt van de Maginot-
linie, om de terugtocht van het Fransche
leger te dekken. "Vervolgens vocht de 10e
Brigade gemotoriseerde cavalerie tusschen
Marne en Loire. De capitulatie van
Frankrijk verzwakte de geest van de Polen
niet. Vastberaden sloegen zij zich door de
Duitsche strijdkrachten heen en sloten zich
aan bij het terugtrekkende Engelsche leger
om den strijd tegen de Duitschers voort te
zetten. De 2e Poolsche Divisie wilde zich
niet overgeven en baande zich, via de
Bourgondische Poort, bij Belfort een weg
naar Zwitserland, waar ze werd geïnter
neerd. Kleine Poolsche afdeelingen baan
den zich een weg- naar de West-
Fransche havens, van waaruit ze naar
Engeland werden getransporteerd. Gedu
rende 3 jaar probeerden de Polen in
Engeland te komen, waar een nieuw
Poolsch leger werd georganiseerd, wach
tend op de komende invasie.
Intusschen streden Poolsche strijdkrach
ten in Polen zelf nog steeds tegen de
Duitschers. Na de ineenstorting van
Frankrijk, toen niemand geloofde, dat er
nog een macht te vormen was, die de
Teutonen zou kunnen bedwingen, bereid
den de Polen zich voor op het laatste
gevecht.
Tijdens „The battle of Britain" hielpen
de Poolsche luchtmacht en de Poolsche
vloot mede, Londen te verdedigen. In
Toebroek en in de Afrikaansche campagne,
tijdens de landing in Italië, vocht het
Poolsche corps voor de bevrijding van
dit land, en tenslotte streed de le tank
divisie tusschen Caen en Falaise om den
ring te sluiten rond het terugtrekkend
7e Duitsche leger. Ze vernietigde vele
Duitschers in een bloedig gevecht bij
Chambois. De le Poolsche pantserdivisie,
onder bevel van Generaal Maczek, brak
den Duitschen weerstand in Noord-
Frankrijk, stak vervolgens de Seine over,
bevrijdde Abbeville en trok België binnen.
In de bloedige gevechten bij Roeselaere
en Ieperen brak ze den laatsten weerstand
der Duitschers, die verder België
invluchtten. Na de bevrijding van Gent.
trokken de Polen Zeeuwsch-Vlaanderen
binnen. In den strijd nabij Axel werden
de Duitschers gedwongen terug te trekken
achter de Schelde.
De Polen herinneren zich de goede
betrekkingen, die altijd hebben bestaan
tusschen hen en het Nederlandsche volk.
In 1930 kreeg Polen een leening uit
Nederland. Dit bracht een gevoel van
sympathie voor Nederland met zich mede.
Heden ten dage hebben de Polen be
wondering voor het Nederlandsche volk
en 'de moedige Koningin Wilhelmina. die
niet wilde buigen voor den druk van
Hitler's hak, maar voort bleef vechten.
Deze sympathie is grooter geworden
door den weerstand, die gedurende 5 jaar
in Polen bestond. Polen kent geen enkele
„Quisling". De strijd om Warschau
toonde, dat alle Polen vechten voor
„Vrijheid en Onafhankelijkheid van hun
eigen land, onder één leuze, die ieder
kind in Polen kentVoor Uwe en onze
vrijheid
Het bataljon infanterie, dat Terneuzen
bevrijdde, maakt deel uit van de Poolsche
Pantser-divisie, onder commando van
Generaa^ Stanislaw Maczek, welk bataljon
den Duitschers zeer bekend is door den
strijd in Polen in 1939, in Frankrijk in
1940 en door de huidige gevechten.
Dit bataljon bestaat uit soldaten, die
in 1939 in Polen vochten, in Frankrijk
in 1940, in Libië in 1941 1943. Soldaten,
die kwamen via „lagers" in Rusland, uit
Duitsche gevangen- en concentratiekampen
en vele vrijwilligers uit België en Frankrijk.
Het bataljon nam deel aan vele zege
vierende gevechten in Normandië en aan
den strijd vóór Falaise, en had een belang
rijk aandeel in het afgrendelen van den Duit
schen „zak" bij heuvel 262 bij Chambois.
Vervolgens bevrijdde het bataljon Yperen
en Roeselaere in België, welke plaatsen
in een stormloop werden genomen. Het
bataljon trok in den vroegen morgen
van 17 September over de grenzen van het
Nederlandsch Koninkrijk, waar het met
gejuich door de burgerbevolking werd
ontvangen.
Vóór het Terneuzen bereikte, moest
eerst Axel t
der Duitscl
vele gevangi
De bevrij
zal steeds b
nering van
Polen, die Z
hebben gev
beteekent.
Door het
bloed op N
vriendschaps
en Polen no
Z.K.H.
bez
Maandag
Prins Bern!
gebracht aai
Z.K.H. v
opgestegen
Bij zijn
bodem werd
door burgen
van Kesseni
In auto's
reden, waar
driftig laaien
In een kc
voor de er
en zijn gro
bevrijding
groeten ove
de Prinses.
De Comi
burg Mr.
is MaandaJ
en kon enk|
Bernhard
groeten.
Zondagnam
Groote f
pers hebbe|
en Nèusz
22 toestelleiS
is Walcherq
De Duits
een tankaanl
de sector
Zij werden
lukte de Ei
nog te vert
De Enge
oever van
Oostelijk
allieerden v
maken des
In de secti
Voorbij Lur
Noorden v;|
In Italië
uitzonderind
einde, door
vechten ec
behouden,
nog maar
In Frank
opgericht
van Oorlc
uit leden v|
In Dene
geprobeerd
Patriotten
en bewaked
De Fin|
Duitschers
gestelden tij
Het gea
bekend, dal
dat van 43"
stuks onbrf
dank aan
Duitsche fj
te spelen.
Bijna ge
Russen be
werden gei
Latere beri
De situai