Korte Berichten.
Uit de Provincie.
Gemeenteraad van Ter Neuzen.
met nadruk gewezen, in den loop der
tijden geleidelijk heeft ontwikkeld.
Socialisatie zal zijn een voortbrenging
niet uit eigenbelang, niet als gevolg van
individueelen eigendom, niet uit winzucht.
De theoreticus zal in een voortbrenging
uitsluitend uit gemeenschapszin kunnen
gelooven, de practicus zal blijven ge
voelen, dat ieder vverkt en zal blijven
werken uit eigenbelang. En omdat het
grootste gedeelte van de menschheid nog
niet die gemeenschapszin bezit in de
beteekenis zooals Spr. deze heeft be
schreven, willen de socialisten trachten
op kunstmatige wijze tot die nieuwe
voortbrengingswijze te komen. Sociali
satie beoogt dus een nieuwe voort
brengingswijze, waarbij de leiding in
handen komt van de gemeenschap, d.w.z.
waarbij de Staat als producent optreedt.
Socialisatie is dus eigenlijk het diep
zinnige woord voor staatsexploitatie. De
voorstanders geven toe, dat socialisatie
in zekere mate overheidsbedrijf beteekent,
maar dan komen wij tot de conclusie,
aldus Spr., dat de verwezenlijking van
dit denkbeeld reeds sinds eeuwen in de
voortbrengingswijze is neergelegd.
Spr. lichtte deze stelling met onder
scheidene voorbeelden toe en hij zeide,
dat verschillende productievormen op
een bepaald oogenblik gesocialiseerd zijn,
hetgeen bewijst, dat wanneer wij den
redelijken inhoud van socialisatie be
schouwen als overheidsbedrijf, wij niet
met een nieuw verschijnsel te doen
hebben. Het eerste resultaat van de
algemeene beschouwing is dus eigenlijk
een ontnuchtering.
Spr. zeide voorbeelden genoemd te
hebben om duidelijk te maken, dat wij
bij het opspoTen van dat mysterieuse
begrip socialisatie niet alleen moeten
zoeken bij den grond en het kapitaal,
maar dat ook ten aanzien van den arbeid
de socialisatiegedachte reeds is toegepast.
In elk geval is socialisatie, is gemeen
schapsmacht reeds aanwezig geweest in
iedere maatschappijzij heeft zich uitge
breid en zij is ingekrompen. Door dit
aan te nemen begrijpt men de maat-"
schappij als veranderlijk wezen, als een
organisme, dat zich geleidelijk dan hier
dan daar wijzigt.
Spr. zette daarna uiteen waarom men
de voorziening in de behoeften in han-
delsverband, dus naar winstbejag, prefe-
reeren moet.
Na deze algemeene beschouwing, zeide
Spr., dat in liet agrarisch systeem socia
lisatie niet past. Socialisatie van den
landbouw beteekent voor alles opheffing
van het privaatbezit, dus landnationali
satie.
Dr. Molhuijsen lichtte daarop toe,
welke richting de socialisatie op het ge
bied van den landbouw volgens het rap
port van de S. D. A. P. moet nemen.
Spr. critiseerde de stelling, dat de leiders
van de kleine bedrijven er niet op tegen
zullen hebben om het eigendom of de
pacht van hun bedrijf te verwisselen
voor een huur van den grond van de
gemeenschap en hij toonde aan, waarom
z.i, een landbouwbedrijf uitsluitend met
gesalarieerde bedrijfsleiders in dienst van
de gemeenschap zal leiden tot een ver
minderde voortbrenging.
Daarna gaf Spr. een kritiek op hetgeen
van de pachters, die in loondienst bij de
gemeenschap zullen overgaan, door het
rapport van de S. D. A. P. wordt voor
gestaan. Naar aanleiding van het feit,
dat de kleinere bedrijven onder redelijke
voorwaarden voorshands verpacht zullen
worden, wees Spr. er op, dat men dan
natuurlijk alle bekende nadeelen van het
pachtwezen krijgt. Daarenboven zal de
poiitiek er dan ook ingehaald worden en
er zal een afhankelijkheid van al die
pachters tegenover den Staat en een
bevoorrechting van gunstelingen komen.
In elk geval zal er outevredenheid en
schijn van partijdigheid zijn, omdat lang
niet allen als pachters aangenomen kun
nen worden, evenals dit nu reeds het
geval is. Maar wat dan ontbreekt en
wat wij nü wel hebben, is de gezonde
eigengeërfdo boer, met een ruggegraat
tegenover partijdrijven en arbeiders, een
tegenwicht tegenover de steden, dat de
huidige maatschappij van den ondergang
kan redden. Spr. lichtte dit nader toe
en wees op de nadeelen en de gevaren,
die aan socialisatie van het landbouw
bedrijf verbonden zijn.
Spr. eindigde met te zeggen, dat een
onpersoonlijke arbeidsmethode als de
socialisatie er een is die nooit den natuur
lijken en zelfstandigen voortbrengings-
lust zal kunnen vervangen. Het invoeren
van een zoodanige arbeidsmethode moet
leiden tot een landbouwbedrijf, dat zich
niet staande kan houden, omdat het de
rentabiliteitsoverwegingen mist, welke
den boer tot werken en tot het rationa-
liseeren van zijn bedrijf dringen, d.w.z.
dat de landbouw door zijn economische
gesteldheid zoo gesitueerd is, dat de in-
dividueele prikkel en het eigenbelang
niet te missen zijn, zoodat overlieidsex-
ploitatie van den bodem een mindere
productie zal geven.
Ook op deze rede volgde oen hartelijk
applaus.
In verband er mee verklaarde de heer
J. W. van Oevereu nog, dat de boer
gehecht is aan zijn grond, deze liefheeft.
De landbouw eischt onze volle levens
kracht en die geven we gaarne. Bij
socialisatie, waar geen liefde voor den
grond is, verdwijnt do productie. Zelfs
kunnen ze niet bewaren, dat hebben we
in den crisistijd wel gezien. (Daverend
applaus).
De heer Van Dixhoorn sprakGod
beware ons voor socialisatie. (Daverend
applaus).
Hiermee was de agenda afgewerkt.
In hartelijke bewoordingen dankte
mr. Dieleman de sprekers, de gasten en
de aanwezigen en stelde hij onder alge
meene instemming voor, aan H.M. de
Koningin een telegram van hulde te
zenden.
Allen verlieten nu de zaal, om 's mid
dags weer op tijd te zijn voor den rijtoer,
die ging naar de hofstede van _P.
VaelIJèebaert te Absdale, vandaar
naar die van Jac. Dekker te Bosch-
kapelle, om over die van Ed. Staal te
Stoppeldijk naar Hulst terug te keeren.
's Avonds had er een gemeenschappelijk
diner voor autoriteiten en geuoodigden
plaats in de „Graanbeurs", waar, zooals
van zelf spreekt, ook weer verschillende
toespraken werden gehouden.
Donderdag, de derde dag dan,die van
de tentoonstelling.
De expositie mocht zich in een zeer
druk bezoek verheugen, zoowel 's mor
gens als 's middags.
Het ontbreken van rundvee, door het
mond- en klauwzeer was ongetwijfeld
een gemis, doch door de schitterende en
groote verzameling paarden voelde men
dit bijna niet. Om de paarden draaide
dan ook de meeste belangstelling, hoewel
de demonstraties met de tractors even
eens velen tot zich trokken.
Verder vermelden we de met de hand
gesmede hoefijzers, de collectie hoenders,
kalkoenen en konijnen, de inzendingen
op het gebied der bijenteelt, de afdeeling
werktuigen, electriciteit en zuivelberei
ding, alsmede de interessante vlasafdee-
ling.
Alles een bewijs, dat de tentoonstelling
uitstekend was georganiseerd. De jury,
bestaande uit de lieerenM. v. Vliet te
Kruiniugen, Anth. Daelman te West-
dorpe, P. Vogelaar, te Anna Jacoba-
polder, cat. 1—3, 12, 13 en 15, L. W.
de Waardt te Middelburg, Is. de Wilde
te St.-Maartensdijk, A. van Hootegem te
Kruiningen, cat. 4', 5 en 15A. van
Mansfeld te Bergen op Zoom, A. Wisse
te Anna Jacobapolder en G. Buijse te
Biervliet, cat. 611 en 14 C. van Baack
te Goes en P. Verdonck te Ovezande,
alg. plaatsvervangers, allen voor de
paarden, L. van Giersbergen te Wage-
ningen en S. de Visser te Kruiningen
voor de bijeen'teelt en J. Adriaanse te
Goes voor het hoefbeslag, had geen
gemakkelijke taak.
De bekroningen waren, volgens „De
Zeeuw" de volgende
AFD. PAARDEN, le categorie, m e r-
ries geboren in 1919.
le prijs Dalila van Joh. Hamelinck te
Stoppeldijk2e prijs Poes van K. van
Hoeve te Zaamslag3e prijs Christine
van P. A. Mangnus te Graauw 4e prijs
Margriet de Nemrod van F. J. van Cam-
pen te Stoppeldijk 5e prijs Judith d'Abs-
dale van C. Plasschaert te St. Jansteen
6e prjjs Laboureuse van wed. B. C. Yse-
baert te Axel7e prijs Dora van C. de
Feijter te Boschkapeile; 8ste prijs (eerv.
verm.) Marie van Van Campen.
2e categorie, merries geboren
i n 1 9 1 8. le prijs Olga van E. B. van
Acker 2e prijs Bianca van K. van Hoeve
te Zaamslag3e prijs Operia van C. J.
Vael te Hontenisse4e prijs Nora van
J. F. Verstraaten te Graauw5e prijs
Hubertina van S. van Hoeve Fzn. te
Axel6e prijs Marguerite d'Alsteijn van
J. Th. van Geijt te Hontenisse 7o prijs
Ida de Laboureur van Joh. de Feijter te
Zaamslag.
3e categorie, merries geboren
i n 1 9 1 7. le prijs Flora van E. P. Staal
te Stoppeldijk 2e prijs Arabella van G.
J. Kegelaar te Clinge 3e prijs Henriette
van S. van Hoeve4e prijs Celina van
J. de Waal te Ossenisse5e prijs Irma
van J E. Wolfert te Hontenisse6e prijs
Nolda van S. van Hoeve 7e prijs Irma
d'Hulst van B. de Deckere te Hulst.
4e categorie, merries 4 jaar oud
en au der. le prijs Caline van B. L.
Ysebaert te Axel2e prijs Cubus van
Ph. J. van Dixhoorn te Axel3e prijs
Bertina van P. Staal4e prijs Bobette
van H. P. Puijlaert te Zuiddorpe5e
prijs Gazelle van Van Dixhoorn 6e prijs
Helena van A. J. Daelman te West-
dorpe 7e prijs Coquette van P. B. van
Hoeve te Axel; 8e prijs Juliana van Van
Dixhoorn 9e prijs Rosette van Puijlaert
10 prijs Beate van P. Vael Ysebaert te
St. Jansteen11e prijs Duchesse de
Mullem van B. de Deckere; 12e prijs
Roza d'Hulst van De Deckere 13e prijs
Clarette van S. van Hoeve14e prijs
Florine van Van Dixhoorn15e prijs
Galette van denzelfde,
5e categorie, merries met veu
len. le prijs Sjora van C. J. Vael; 2e
Dora d'Hulst van B. de Deckere3e
Giséle van Van Dixhoorn 4e Blondine
van Jac. de Putter Pz. van Axel5e
Galette van Van Dixhoorn 6e Tobie van
Puijlaert7o Flora van Van Campen
8e Bertha van Th. de Cock te St. Jan
steen 9e Eva van Van Dixhoorn 10e
Bertha van J. F. de MaatLemseu te
Stoppeldijk11e Clarette van S. van
Hoeve; 12e Bertha van P. Lambrechts
te Hontenisse13e Flora van P. L. de
de Waal14e Brunhilde van C. F. de
Deckere te Clinge; 15e Daisy van J. K.
Hamelink te Stoppeldijk eervolle ver
meldingenBertha vau C. F.'de Deckere
en Mergot van K. van Hoeve te Zaamslag.
6e categorie, hengsten geboren
i n 1 9 1 9. le prijs Minos van Jac. Ser-
rarens te Ossenisse2e Certo de Zuid
dorpe van H. P. Puijlaert3o Klaas van
B. L. Ysebaert; 4e Botha Nemrod van
C. de Feijter te Boschkapeile 5e Her
man 'van S. van Hoeve6e Nero de
Nemrod van P. F. de Koek te Hontenisse
7e Indolent den Bosch van J. A. Kox te
te Boschkapeileeervolle verro. Colosse
II van J. Th. van Geijt en Cronjé Nem
rod van C. de Feijter.
7e categorie, hengsten geboren
n 1918. le prijs Colomar van J. de
Waal te Ossenisse 2e Isafic de Labou
reur van Van Dixhoorn3e Ivan van C.
Plasschaert te St. Jansteen4e Ingersol
de Laboureur van Van Dixhoorn5e
Issu de Laboureur van denzelfde6e
Carlo de Zeedorp van J. de Waal te
Ossenisse 7c Eduard van J. de Maat le
Hontenisse eerv. verm. Carlo van Van
Dixhoornen Zodiak de Nemrod van
Van Campen.
8o categorie, hengsten geboren
in 1917. le prijs Wilson van de II.
V. De Verwachting te Axel2e Don van
A. Dieleman Pz. te Zaamslag3e Frans
van P. F. de Kock 4e Casparol d'Oranje
van H. V. Hoop op Volharding te Zaam
slag; 5e Karei Clingy van M. R. de
Craene te Hulst.
9e categorie', hengsten geboren
in 1916. le prijs Condé van H. V.
„Graauw" 2e Espoir van J. F. de Maat
Lemsen 3e Joubert van H. V. Hoop op
Vooruitgang4e Barabas van J. F. van
Steyaert te Graauw5e Deda van C.
Zegers te Ter Neuzen.
lü categorie lie ngsten 5jaar en
ouder, le prijs Successeur van M. R.
de Craene te Hulst2e Nemrod d'Ossogne
van H. V. Stoppeldijk3e Laboureur
d'lsaae van II. V. Toekomst te Axel
4e Nero van P. Vael-IJsebaert5e Indo
lent van Gebr. de Waal te Ossenisse;
6e Gouglou van René J. de Waal te
Hontenisse; 7e Clairou de Westdorpe
van H. Bonte te Koewacht8e Opéra
du Fosteau van de Absdaalsche H. V.
9e Elegant de Laboureur d'Isaac van
II. V. Exeelsior te Kamperland10e
Dodu van Wed. F. Hoefnagels te Clinge.
11e categorie Hengsten met min
stens vijf afstammelingen in
een jaar geboren: le prijs Labou
reur d'Isaac, H. V. „Toekomst" Axel
2de Nemrod d'Ossogne, H. V. „Stoppel
dijk" 3e Mon Rêve de Roeulx, H. V.
„Biezelingo en O.", fokker F. Jamez,
Saint Vaest (B.)4e Opéra du Fosteau,
„Absdaalsche H. V."
12e categorie Vierspannen mer
ries van één eigenaar: le prijs
dat van Van Dixhoorn2e dat van B.
de Deckere3e dat van 4e dat van
II. P. Puijlaert5e dat van Van Dix
hoorn 6e dat van C. Plasschaert.
13ecategorie Vierspannen mer
ries van eigenaren uit één gemeen
te: lo prijs dat van C. Plasschaert en
P. Vael, St. Jansteen 2e dat van J.
Verstraaten e. a. te Graauw.
Kampioen der merries: Ca
line, B. L. IJsebaert.
Reserve kampioen: Cübus, vaD
Van Dixhoorn.
14e categorie Kampioen der
hengstqjiSuccesseur B 802 van M. R.
de Craene, kampioen Nemrod d'Ossogne
B 509 van de H. V. Stoppeldijk, reserve
kampioen.
Afd. Pluimvée en. Konijnen:
Witte konijnen le prijs en 2e pr. II.
Verwilghen té Hulst. Blauwe Weeners
le pr. P. de Gijzel plus z. medaille.
Lotharinger ram K. J. de Putter le pr.,
jongen 2e pr. idem, plus z. medaille.
Bleu and tan ram van A. P. Pateer
le pr., jongen 2e pr. Witte Weeners
A. H. Loonen le pr., 2e pr. Jos. de
Lozanne.
Zilver Wyandotte's P. Hermans, Hon.
tenisse, le pr. Goud Wyandotte's. Wil-
king 2e pr. Minorca's van Pateer le pr-
Patrijsleghorn van P. Weemaes le pr.
plus z. medaille. Witte Leghorn van
Th. Wesemael le pr. Kalkoenen C. de
Deckere le pr. Barnevelder kippen
Mevr. Collot d'Escury le pr. met z.
medaille. Zwanen van Th. Weesemael
z. medaille.
Vlas. De beste en rijkste collectie
van de fa. v. d. Schoot, Geuker
Steeusma te FranekerRotterdam, of
schoon buiten de Z.-Vl. vlasindustrie
vallende, verkreeg een eervolle vermel
ding.
le pr. N. V. Canisvliet te Sas van
Gent voor het best warmwaterrootvlas.
2e pr. Gebr. Verstraeten, Ter Neuzen,
voor kwaliteit en bewerking. Eervolle
vermelding E. Buijsse, Sas van Gent,
voor het beste koudwaterrootvlas. Eer
volle vermelding A. Matthijs, Koewacht,
voor het beste dauwrootvlas.
Bijenteelt. Zeer eervolle vermel
ding H. C. Begheijn, St. Jansteen O.
Steijaert, eerv. vermelding teekeningen
II. Mehauden, eervolle vtrmelding voor
miniatuur bijeustandP. v. d. Branden,
Hulst, le pr. voor de geëxposeerde
producten 2e pr. H. C. Begheijn, voor
doelmatigste woningle pr. II. Mehauden,
observatiekast2e pr. observatiekast
Kelting's Simplex; le pr. J. J. Müller,
Stoppeldijk, voor de doelmatigste woning
H. Mehauden te Hulst verwierf voor de
versiering nog een derden prijs.
Eervolle vermeldingen verwierven o.a.
J. A. Rademakers, tuigwerkC. H. van
Gijzel, hengstmonteeringen A. Weemaes
te Hulst, ontroomers met motor; C. de
Jager, Driewegen, landeggenW. de
Schrijver, Middelburg, landb.motoren
A. Weemaes-Brand, een voor de mooiste
inzending machineriën en een voor
Melotto-OntroomersR. A. v. d. Yelde
te Terhole, verzameling landbouwwerk
tuigen fa. Iz. Cappon, Heinkenszand,
beste verzameling ploegen.
Een bankinstelling te Amsterdam is
door midd.el van een valschen wissel
brief voor een bedrag van ruim f9100
opgelicht.
Een theehandelaar aan de Gelder-
schekade te Amsterdam, die zijn knecht
had uitgezonden met ruim f 10.000 om
wissels te voldoen, heeft aangifte gedaan
dat de man niet is teruggekeerd, zoodat
hij verduistering vermoedt.
De "24-jarige J. T. te Nijmegen is
bij het zwemmen in- de Waal verdron
ken. Een roeiboot bonevens de kleeren
van den ongelukkige werden op de z.g.n.
Zandplaat gevonden.
Uit de Biesbosch is opgehaald het
lijk van een 14 jaarig meisje, sedert 8
Juni uit de ouderlijke woning in de
Atjehstraat te Rotterdam vermist.
TER NEUZEN, 6 juli 1920.
Van Woensdag tot en met Vrijdag is
de getijtafel voor Ter Neuzen als volgt:
Hoogwater Vm. 5.23 6.08 6.56
nm. 5.40 - 6 26 7.17
Laagwatervm. 11.36 0.14 1.—
nm. 0.18 1.08
Laatste Kwart.Vrijdag 5.25 voorin.
Door den Commissaris der Koningin
in Zeeland is benoemd tot voorzitter
der Gezondheidscommissie wier zetel is
gevestigd te Ter Neuzen, de heer A. J.
Klaassen aldaar.
Tot lid dier commissie in de vacature
ontstaan door het overlijden van den
heer J. Wisse is benoemd de heer A.
P. Wisse, te Zaamslag,
Zooals men zal weten, heeft het
„Comité tot bevordering der belangen
van Ter Neuzen" 28 jMei jl. een adres
gericht aan den Miuister van Binnen-
landsche Zaken en aan den Minister van
Waterstaat inzake vei betering en uit
breiding van de bootverbindingen. Het
bepleit daarin ook verlegging van het
aanlegpunt van Hapswéert naar Elle-
woutsdijk.
De heer Elout bespreekt dit adres in
„De Toorts" en keurt allereerst het
„gewurm" van Walsoorden af, om daal
de ontwikkeling van de bootverbinding
te krijgen.
In de tweede plaats vindt hij het adres
zelf veel te bescheiden en zegt naar
aanleiding daarvan o. a.„Hollanders
van den overkant, maakt u toch niet zoo
klein. Staaf daar toch niet, als een hoopje
schamele drummels, bedremmeld (en dan
óók nog onderling oneenig) met uw pefjen
in de hand voor de Regeeriug
Vat gij uw tegenwoordige positie dan
gansch niet -Heeft u het jfeit van 't
sensationeele ministrieele bezoek de oo-
gen niet geopend voor de nieuwe ver
houding waarin de oorlogsgevolgen u
hebben gebracht tegenover de heeren in
Den Haag Gij hebt niet te vragen,
maar te e i s c li e n. Te eischen dat gij,
even goed burgers van Holland als de
Friezen en de Groningers of... de Hage
naars dat zijn, in het verkeer met Hol
land wordt opgenomen, even góed als
die anderen. En wanneer dat veel Jmoet
kosten, dan hebben wij dat eenvoudig
te betalen, graag te betalen, omdat
gij de barrière voor heel Zeeland zijt en
daarmede voor heel Holland en gij ge
toond hebt, dat te willen blijven en u
niet te willen laten aanzuigen doorjonze
belagers in het Zuiden. Gij hebt het
recht tot ons te zoggen Als wij u wat
waard zijn, toont het dan nu. Niet in
centen, niet in dubbeltjes, niet in gul
dens, niet in tientjes. Maar in millioenen.
Maar gij, vraagt dan toch ook geen
centjes.
Staat niet met uw petjen in de hand.
Maakt u niet zoo klein.
Zoo klein Hollandsch".
Zaterdagavond heeft het muziekge
zelschap „De vereenigde werklieden" in
de pauze, onder groote belangstelling,
een serenade gebracht aan den heer J.
A. van Rompu, ter gelegenheid van diens
25-jarig lidmaatschap'der Staten.
De Voorzitter dezer Vereeniging sprak
hem daarbij in hartelijke bewoordingen
toe en bracht hem dank voor het vele, -
dat hij in die kwarteeuw voor Zeeuwsch
Vlaanderen in het algemeen en voor
Ter Neuzen in het bijzonder heeft mo
gen verrichten.
Zooals de heer Smallegange bekend
gemaakt heeft is zijn tuin thans in vol
len bloei zichtbaar. Men treft daaraan
honderde struik- en stamrozen in aller
lei prachtige kleuren. Groenblijvende
sierplanten. Doch bij het aangename
voor het oog ook het nuttige en wel
liggende snoerperen om langs de paden
te planten. En als een boompje met
roode bloemen verheft zich de bes op
stam, meer dan een meter hoog. Ook
is er een veld met grootvruchtige aard-
heiplanten genaamd Madame Matot te
zien.
Het is een waren lusthof en een genot
het te aanschouwen.
Bij den Landbouwer S. van Hoeve
werd in een stuk gerst een struik paar-
denboonen gevonden waaraan niet min
der dan 38 goed ontwikkelde peulen aan
wezig waren.
Zeker wel iets zeldzaams
*Zaamslag. In de dienstregeling van
de Z. V. T. M. is groote verandering
gekomen.
Van hier vertrekken thans per dag
18 trams en wel5 naar Walsoorden 6
naar Axel en 7 naar Ter Neuzen.
IJzendijke. Bij het hevig onweer is hier
een paard in de weide doodgeslagen.
In de Donderdag gehouden vergadering
van den gemeenteraad waren afwezig de
heeren De Ridder en De Meijer, alsmede
Mevr. Duiker. De heer De Meijer had bericht
van verhindering gezonden wegens uitste-
digheid.
Na opening door den Voorzitter, burge
meester Huizinga, en vaststelling der notulen
werden verschillende ingekomen stukken
voor kennisgeving aangenomen.
B(j die over woningen van „Werkmans-
belang" wilde de heer De Jager toch even
vastleggen, dat hij de zaak zooals die nu is,
nl. dat de gemeente uit 's Rijkskas een sub
sidie zal krijgen van f 55 682.87'/j en niet van
f 72690, niet had voorzien, doch dat zijn
voorstel, in een der vorige vergaderingen
verworpen, om Belgische steen te koopen,
de zaak minstens f 6000 f 6000 goedkooper
zou hebben doen worden.
De heer Nolson scheen de opmerkingen
van den heer De Jager niet te kunnen ver
dragen, want wel wat erg stekelig merkte
hij op, dat indertijd volgens hem wel een
verstandig_besluit was genomen. Bovendien
wilde hij den heer de J. ook wel eens vragen,
of deze op de zaak terug zou gekomen zijn,
indien de omstandigheden juist andersom
waren geweest.
De heer De Jager ging o.i. zeer verstandig
op deze ha>elijkheid niet erg breedvoerig in
en maakte slechts de opmerking, dat hij
indertijd geen positieve zekerheid ten opzichte
van do Belgische steen had, doch wel de
vaste gedachte, dat het zekerheid zou worden.
Hiermee was deze kwestie weer van de
baan eu hield de heer Hamelink een vrij
lange speech over de beantwoording van zijn
vraag aan B. en W. gesteld in de vergadering
van 3 Juni j.l.
In die vraag had de heer H. in verband
met het feit, dat gedurende de koude dagen
na Paschen bij een temperatuur van 8° geen
verwarming was in de meeste lokalen der
openbare scholen gepleit voor opneming van
een temperatuur van minstens 15° C. in het
leerplan.
B. en W. hadden op deze vraag brieven
van de hoofden der openbare scholen ont
vangen, hetgeen de heer Hamelink aanleiding
gaf om te zeggen, dat B. en W. zich toch
wel wat erg gemakkelijk van de zaak hebben
afgemaakt, door op deze wijze hem eenige
opstellen van de hoofden der scholen voor
te houden. Hoewel dit voor hem als onge
letterd man moeilijk was, wilde hij toch
daarover enkele aanmerkingen maken.
Het hoofd van school A kon zich niet
herinneren, dat er zulke koude dagen waren
geweest, terwijl hij toch ook weer praat over
de koude. Bij een prijsvraag zou dit opstel
allerminst den eersten prijs krijgen, er zit
een inconsequentie in Het overmaken of
strafregels schrijven, zou wel het verdiende
loon zijn. De heeren zijn er tegen om de
warmtegraad in het leerplan op te nemen,
doch zullen moeten toegeven, dat de idee
van dien warmtegraad toch niet is verworpen.
In verschillende gemeenten zijn dan ook
reeds voorstellen in dien geest gedaan, al
staan ze dan ook niet in het leerplan.
Het hoofd van school B begint anders-,
en zijn brief bevat verschillende opmerkingen
O-a. over slechte brandstof die B. en W. wel
eens in de ooreu mogen knoopen. Wel heb
ben de leerlingen geen letsel bekomen, doch
de Paaschvacantie mag nooit hjst criterium
wezen om de kachels weg te nemen. Het is
beter, dat een zekere, bepaalde tijd wordt
vastgesteld.
't Hoofd van school C had wel eens wat
vroeger mogen opstaan, om te zien of de
kachels al dan niet moesten branden. Het
gaat toch niet aan, als het koud is, om te
zeggen Morgen moeten do kachels bran
den.
Het hoofd van school D is een optimist.
Is zeker een boffer, iemand die in een goed
blaadje staat, want hij had zulke goede
brandstof.
Een en ander saamgenomen, bleek er hiel
en daar dus nog al iets te haperen. Kan de
graad van temperatuur niet worden opgeno
men in het leerplan, dan toch zeker wel in
de verordening, regelende het openbaar lager
onderwijs. Het idee van mij, aldus nög eens
weei*de heer H., dat er een bepaalde warmte
graad moet zijn, is op stuk van zaken, door
geen enkel hoofd weggenomen.
Ook de heer Scheele had een enkele aan
merking. In het antwoord van het hoofd van
school C, had 't hem getroffen, dat deze de
zaak regelt, zooals de onderwijzers het wen-
schen. De warmtegraad behoort toch afge
lezen te worden van den thermometer en
zich niet te regelen naar de meerdere of
mindere koude, die een onderwijzer heeft.
Van 't zelfde gevoelen was de heer De
Jager. En om in dezen tot een oplossing te
komen, bepleitte hij het denkbeeld, dat in
de volgende voorjaarsperiode de Commissie
van Bijstand de scholen eens gaat bezoeken
en aan B. en W. middelen ter oplossing
geeft. Nog beter zou zijn in alle scholen
centrale verwarming aan te leggen, doch dat
brengt te groote kosten met zich mee.
Ook de vierde spreker, de heer Nolson,
tapte uit hetzelfde vaatje. Hij was het in
alles wel niet men den heer Hamelink eens,
maar verzette zich er toch ook tegen, dat
het maar van de verschillende onderwijzers
afhangt, of de kachel zal branden, ja dan
neen. In die dingen is regelmaat noodig. Een
huisvrouw kan gemakkelijk de kachel weer
zetten, doch bij een openbaar lichaam is dat
anders. We "moeten hierin willekeur van de
onderwijzers tegen gaan.
De Voorzitter beantwoordde de verschil
lende heeren, en merkte allereerst den heer
Hamelink op, dat ze het vrijwel met elkander
eens waren, dat het niet gemakkelijk is een
grens voor het branden der kachels aan te
geven.
