Oruaan ter verspreiding der Christelijke Beginselen in Zeeuwseh-Vlaanderen.
No. 241.
Zaterdag 8 Mei 1920.
3e Jaargang.
Uit het Buitenland.
F E U I L L E T 0 N.
Uit het Bismeiihmd.
JAN WAANDERS.
ABONNEMENT: Bij bezorging ƒ1,15 per drie maanden. Franco per post voor Nederlaud f 1.25.
Uitgave van de Christelijke Persvereeniging „Zceuwsch-Vlaanderen" te Ter Neuzen.
Alle stukken, de redactie en administratie van dit blad betreffende, moeten worden gezonden
aan den redacteur, H. S. v. HOUTEN, Vlooswijkstraat 62, Ter Neuzen.
Telefoon No. 169.
ADVERTENTIËNVan 1—4 regels 0.60. Elke regel meer ƒ0.15. Abonnementen per
contract. - Crisistoeslag 15 Inzending van advertentiën tot 12 uu^'s middags op
de verschijndagen bij den drukker L). II. LITTOOIJ Az. te Ier Neuzen.
Telefoon Nr. 20.
,tLenin"grad.
Wij hebben niet meegedaan aan do
gril, die de Russische regeering in het
begin van den wereldoorlog bewoog, om
liare hoofdstad St. Petersburg in Petro-
grad to verdoopcn, omdat St. Petersburg
in haar ooren een Duitschen klank had.
Wij zullen de stad» ook zoo blijven
noemen, nu de Sowjet-regeering haren
naam ter gelegenheid van Lenin's vijf
tigsten verjaardag in Leningrad heeft
verdoopt. Maar het dient erkend, dat
St. Petersburg dezen nieuwen naam met
recht mag dragen. Want wat de stad
nu geworden is, een schim van de
vroegere residentie van Peter den Groote,
waar honger en ziekte onder de gedeci
meerde bevolking rondwaren, is zij vooral
geworden door Lenin's toedoen. Het is
voor de Sowjet-regeering ook geen groote
stap meer, om de vroegere Russische
autocraten na te volgen in persoons
verheerlijking. Zij heeft de lijfeigenschap,
met welker afschaffing Alexander I
honderd jaar geleden in sommige deelen
van het rijk een begin maakte, hersteld
of althans den dwangarbeid en tegelijk
den arbeidsdag tot twaalf uur verlengd
op hetzelfde oogenbiik, dat hij zoo wat
over de geheele wereld tot acht uur
verkort werd. De democratie heeft zich
in Rusland ontwikkeld in de richting,
waartegen Plato al gewaarschuwd heeft,
toen hij schreef dat de op de spits
gedreven volksregeering ten slotte weer
tot de „turannis", de heerschappij van
tyrauneu, voert. In een bericht uit
Moskou wordt nu zelfs verzekerd, dat
Trotzky in een rede de afschaffing van
de Sowjet bepleit heeft, het stelsel dat
het beginsel en de grondslag van de
geheele bolsjewistische revolutie vormde.
Dat zou de ineenstortiug van de reus
achtige pyramide zijn, die het Russische
bestuursstelsel vormt. De top ervan is
de Sowjet te Moskou. Zij wordt gedragen
door de Sowjets van de gouvernementen,
dan komen de Sowjets der gemeenten
en ten slotte de Sowjets der stadswijken.
De pyramide zou dan een zuil worden,
waarop de ongenaakbaren van het Kreml
in hoogheid tronen.
Geheel in dezelfde lijn ligt de opheffing
van het nieuwbakken Amsterdamsche
bolsjewistische propaganda bureau, dat
zijn mandaat ontuomen is, omdat het
een standpunt had ingenomen, tegenover
gesteld aan dat van het uitvoerend
comité van de communistische interna
tionale te Moskou. De functie van het
Amsterdamsche bureau is nu overge
dragen aan het West Europeesche secre
tariaat, maar ook zijn besluiten zullen
slechts een voorloopig karakter dragen
en een door het uitvoerend comité
bijeengeroepen congres zal het recht van
beslissing hebben. Als de heeren van
liet Kreml ten slotte ook de besluiten
van dat congres niet meer erkennen,
zal de centralisatie volmaakt zijn.
De vrijevolksstemmingen
O, die fraaie, bedwelmende leuzen
Zooals b.v. van de „openbare diplo
matie", gelijk de Entente deze reeds van
den dag af, dat de wapenstilstand ge
sloten werd, in toepassing brengt.
Zooals b.v. van de „volksstemming in
volkomen vrijheid' teneinde een land-
61)
ZELANDI A.
„Heel goed, heel- goed, maid", viel
oom Kees haar in de rede, „daar heb je
goed au gedaan, Trui, dat je ons nog niet
vergeten ben". Hij hield haar hand vast,
die hij voortdurend schudde. „Ja, ja, as
ik daarau denk, as dat jai een kind ben
van me aige broer och, och, waar blaift
de t.aid, moeder; da's nou Trui, weetje
nog wel, zeg, dat het zoo'n kleine hum
mel was En oom Kees, diep geroerd
bij het herdenken, wees met de linker
hand ongeveer een voet van den grond,
wijl hij met de rechter nog immer Truus'
dito schudde. „Ja, ja, waar blaift de taid,
zeg ik as 'n mensch daaran begint te
denke 1" Hij vvischte met de linkerhand
een paar tranen weg. „En nou zoo'n
groote madam, maid, wat. zie jai d'r piek
fain uit. Nou, Trui, dank je wel hoor
En datte d'r nog maar veel jarc bij magge
koinme hé en neJans zou jai
nou niet es een glaasie intutte voor Trui?"
streek over eigen lot en toekomst te la
ten beslissen, zooals België deze bij
voorbeeld verstaat.
Mr. Marchant vestigt er de aandacht
op.
't Betreft Eupen en Malmédy.
De beide hoekjes van Duitschland,
waarop België allang een begeerig oog
geslagen heeft en die het thans „voor
loopig" bezet.
Daar wordt óók „volksstemming" ge
houden.
Onderwijl heeft de Belgische militare
macht het gansche gebied hermetisch
afgesloten.
„Lastige" elementen worden zoolang
de streek uitgezet en in België opgebor-
gen.
Volksvergaderingen, waar men met el
kaar „in volle vrijheid" de stem
ming es*ï>espreken wil, worden uiteen-
geranseld.
En straksals de uitslag komt
Dan heeft, natuurlijkde bevolking
met meerderheid van stemmen zich on
dubbelzinnig verklaard vóór den weder
keer tot het oude moederland, waaraan
het in de grijze oudheid of zoo, met
wreede hand is ontscheurd.
Die schoone, klinkende leuzen
De toestand in Ierland.
De gemeenteraad van Dublin heeft
met 38 tegen 5 stemmen een besluit
genomen, waarbij het gezag van het
Dail Eirean (het republikeinsche Iersche
parlement) erkend wordt als van de naar
behooren gekozen vertegenwoordiging
van 't Iersche volk en de raad zich
verbindt, om zijn besluiten, voor zoover
het gemeentebestuur erbij betrokken is,
uit te voeren.
Mede uit Dublin wordt aan de „West
minster Gazette" gemeld, dat Maandag
avond Iersche politie, die naar hun
posthuis in het graafschap Kerry fietsten,
door een gewapende bende werden aan
gevallen en beschoten. De sergeant werd
op slag gedood. Een der constabels
werd levensgevaarlijk, de ander minder
ernstig gewond. Na liet drietal politie
mannen te hebben geveld, nam de bende
hun de wapens en munitie af en liet de
slachtoffers aan hun lot over.
Een speciale correspondent der „Sun
day Times" beschrijft den toestand in
Ierland als jammerlijk. In het Zuiden
en Westen zijn da loyalisten zonder
bescherming en leven een leven van
terreur, waaraan zij alleen een eind
kunnen maken door het land te verlaten.
De regeering die verzocht is krachtigo
stappen te doen, worstelt met de repu
blikeinsche beweging. Uit Dingle in het
graafschap Kerry wordt gemeld, dat de
autoriteiten daar een militair kamp wil
den inrichten en dat voor dit doel veld
tenten, veldbedden en andere zaken per
trein uit Tralee werden gezonden. Zij
werden allemaal in vrachtwagens op het
station to Dingle gelaten in afwachting
van de komst der militairen den vol
genden ochtend. Te middernacht kwam
een groote massa volk bij het station
bijeen, haalde alle militaire goederen uit
de wagens en verbrandde ze op den
openbaren weg. Dit is gebeurd op nog
geen 100 el van het politiebureau en
ongeveer 50 el van het bureau van de
kustwacht. Er waren voorzorgsmaat
regelen getroffen, dat geen schade werd
Hij liet zich weer op z'n stoel neer
vallen na zijn lange rede.
„Wat zal je gebruike, Trui?" infor
meerde Jans, de schenkster, ,,'n Kejakkie
of 'n glaasie klare, of hou je meer van
.zoete kost
„Maid, sta zoo niet te zanike en schenk
in 1" riep oom Kees.
„Ja, en voor ons allemaal", schreeuwde
een meid, met purperroode wangen.
„Net, Sien, jai weet, wat 'r an hoort.
Of ben jai soms van de blauwe knoop
schaterde oom Kees terug.
Siens voorstel werd krachtig onder
steund. In een hoek van het vertrek
begonnen enkelen het beroemde lied van
de „Suidersee" aan te heffen.
Houe jullie nou nog effe je riep
'n ander er tusschen door.
Truus zat op 'n puntje van een bank,
half tegen 'n verre nicht aangedrukt. Ze
wenselite, zoo gauw mogelijk weg te
komen. Bah
Jans had de glazen gevuld. Ieder was
voorzien.
„La nou nog es effen staan", stelde
een lang, bleek jongmensch voor. „Jullie
wete nog niet, hoe 't hoort, 'k Heb 'n
toost."
„Wat hait ie schreeuwde er een
aangericht in het station of aan de
personenrijtuigen en vrachtwagens.
Erger dan Landru.
Uit New-York wordt aan de Fransclie
bladen gemeld, dat men te Los Angelos
in Californië een m: -'ernen Blauwbaard
heeft gearresteerd, Wiens wandaden die
welke den beruchten Landru worden
toegeschreven, nog zouden overtreffen.
Door de politie werd een zekere Ja
mes Huirt gearresteerd, die 25 maal is
getrouwd en zeven van zijn vrouwen ver
inoord heeft, terwijl men omtrent het
lot van de andere in onzekerheid ver
keert. Huirt heeft bekend. Hij beweert,
dat een onweerstaanbare kracht hem
ertoe dwong telkens opnieuw te huwen
en vervolgens zijn vrouw te dooden.
Hij bekende twee zijner vrouwen te
hebben vermoord en een andere tijdens
een hengeluitstapje in het water te heb
ben geworpen. Ilij zegt zich deze mis-
daden te herinneren, maar het juiste
aantal zijner vrouwen te hebben verge
ten.
De politie stelt een onderzoek in om
de gegevens van de misdaden te contro
leeren.
Tegen de duurte.
In de Londensche straten beginnen
de overalls, de katoenen pakken die men
over alles heen draagt en die al of niet
uit één stuk zijn, in navolging van
Amerika, hun intrede te doen. Men
weet dat de dragers op deze manier
tegen de dure kleeren willen protes
teeren. De secretaris van de Midden
standsunie, die een van de eersten was,
die zich in overalls vertoonde, heeft tot
een man van de Daily Chronicle gezegd,
dat zijn overalls hem een guinje gekost
hadden.
Ook de vrouwelijke beambten op de
kantoren van de unie hebben blauwe
overalls aangetrokken, zooals vrouwen
die totnogtoe plachten te dragen bij het
verrichten van tuiniers- of huiselijke
werkzaamheden.
Een internationaal regeeringsorgaan.
De correspondent van de „Temps"te
Londen seint aan zijn blad de volgende
belangrijke mededeeling: In de kringen
van den Opersten Raad is men geneigd
een iilternationaal regeeringsorgaan te
scheppen, dat tot taak zal hebben, den
arbeid van den Oppersten Raad voort
te zetten.
Men verwacht, dat in dit college ook
Duitschland vertegenwoordigd zal zijn.
Eveneens zal later aan Rusland een
plaats worden ingeruimd, Dé toelating
van Duitschland zou plaats hebben na
de besprekingen te Spa. Dit internatio
nale regeeringsorgaan zou gevormd wor
den door de eerste ministers der betrok
ken staten en zou afgescheiden blijven
van het bestuur van den volkenbond.
De oudste man der wereld
Uit Grand Island, in den staat Ne
braska komt bericht, dat daar zekere
Thomas Mohris is overleden, van wien
beweerd werd, dat liij waarschijnlijk de
oudste man ter wereld was. Pas ver
leden jaar was een officieel onderzoek
ingesteld naar zijn leeftijd. Uit een
aanteekening in een familiebijbel, in zijn
bezit, bleek dat hij in Noord Wales ge
boren was op 16 Januari 1794. Het
van de achterhoede.
„Hou je We benne hier toch geen
dronkelui, wat? Nou Breedveld, as vrind
zal ik maar zegge, wil. ik je nog es har
telijk geluk wensche, man, met je zilve
ren feest, hoor, en je vroihv natuurlijk
ook, en ik hoop,as datik
kaik, nou ben ik het in eens kwait,
wacht es, juist, dat wou ik zeggen, ik
hoop, as dat we,.... datte me, om zoo
te zeggen,op dit zilvere feest
datte me
„Datte me ze nog lang magge luste
relden een paar stemmen spottend.
Een algemeen gejoel was de instem
ming. „Daar ga je, Breedveld, daar ga
je man Klonk het van allen kant, ter
wijl de glazen geheven werden. De har
monica zette in „lang zulle ze leven
Er volgde een dreunend hossen op de
maat van dit lied, tot bij „de gloria"
allen weef neerploften.
Truus had er genoeg van. Ze had
haar glas (cognac dat haar in de hand
geduwd was, half leeg gedronken en te
midden van de stijgende „vroolijkheid"
verwijderde ze zich. Ze wou weg, óók,
vóór dat de hartelijkheid omsloeg in
hatelijkheid, 't Boterde niet tusschen haar
ouders en oom Keesin den „goeden
overlijden van Mohris wordt spottend
geweten aan de drooglegging der Unie.
Zonder whiskey kon de 126-jarige het
niet harden.
Petrograd herdoopt in Leningrad P
Volgens het „Journal des Débats"
heeft Lenin pas zijn vijftigsten verjaar
dag gevierd. De Sovjet te Petrograd
heeft bij deze gelegenheid den wensch
te kennen gegeven, dat de stad voortaan
Leningrad genoemd zal worden.
Op 't uiterste nippertje
van den dood gered
Ze zaten met hun vieren „op den
dood."
Te New-York in de Sing-Sing-gevan-
genis.
In 1918 was er daar ter stede een
moord gepleegd en daar waren ze met
hun vieren bij geweest, doch maar één
kon 't gedaan hebben: er was slechts
één schot gelost, maar 't was niet uit
te maken door wien.
Nu waren ze alle vier ter dood ver
wezen.
Echter, een paar uur voordat de
voltrekking zou plaats hebben liet een
der vier Joseph Milano, den bewaker
roepen en legde een volledige bekentenis
af. Hij zelf was de dader, en ook de
eenige eigenlijke schuldige. Twee van
de drie anderen waren verstandelijk-
minderwaardige lieden, die geheel onder
zijn invloed stonden en willoos aan zijn
leiding gehoorzaamden. De vierde had
met de zaak heelemaal niets te maken
gehad.
De directeur van de gevangenis was
zoo getroffen over wat hem werd mede
gedeeld, dat hij het Opperste Gerechtshof
van den staat New-York optelefoneerde
om hel op de hoogte te brengen. Een
der rechters bekle den gouverneur van
den Staat op, en deze gelaste één uur
vóór het fatale oogenbiik, dat de vol
trekking van het vonnis voor twee Weken
moest worden opgeschorst.
Drie van de vier ontgaan nu vast den
electrischen stoel.
Het onbekende gevaar.
Toen twee visschers aldus een
telegram uit Parijs in de rivier de
Vesne met dynamietpatronen aan het
visschen waren, verdwenen zij plotseling
in de diepte, terwijl een 10-tal runderen
In het nabijzijnde land gedood werden.
Het schijnt, dat er indertijd in de
rivier een verborgen muuitiie-bergplaats
door de Duitschers is ach'nSgelaten,welke
thans lot ontploffing ii gebracht door
een der dynamietpatrünen.
Vijf en twintig kilometer in den om
trek werd de ontploffing waargenomen.
Een leerzame 1 Mei-boodschap.
Bij gelegenheid van den 1 Mei-dag
heejt de Russische regeering door mid
del van het draadloos station te Moskou
een „boodschap" de wereld ingezonden,
waarin gezegd wordt
„Laat ons er aan denken, dat arbeid
de grondslag is van het leven. Eeu zorge
loos, geen verantwoordelijkheid bezittend
werkman is thans de ergste vijand van
den socialistischen staat, gelijkstaand
met den het Evangelie, die zijn talenten
begroef.
„Hij, die zijn tijd in de werkplaats
verspilt, of zich met zaken, die buiten
tijd" hadden ze hem links laten liggen
dat wrokte altijd nogen dat kon op
zoo'n avond wel es wat gevaarlijk wor
den.
Gelukkig, ze stond buiten. Wat ze
eigenlijk verzonuen had, daarheen te gaan.
Ze had toch wel wat anders kunnen be
denken enfin, 't was gepasseerd, en nu
kon ze toch immers eerlijk verklaren,
dat ze er geweest was
Kwart voor acht was 't. Net op tijd.
Op den hoek van de Hoogstraat stond
een drietal heereii haar op te wachten.
Ze herkende op eenigen afstand reeds
Gerrit met zijn gele demiwie waren
toch die tweo anderen
Ze ontmoetten elkaar.
Éven schrok Truus bij de wederzijd
sclie voorstelling.
Eén der twee vrienden van Gerrit
wasHenk van Rensen.
Sjofiaal groette hij haar, als waren ze
goede oude bekenden.
Ze hield zich stijf, groette vormelijk
terug. Maar haar ontging het glimlachje
niet, dat langs zijn gezicht gleed. Ze be
greep hem. Ze hoefde zoo geen air aan
te nemen, alsof ze niets met hem had
te maken: hij wist er immers alles van
Was het wel iets minder dan een blik
zijn werk liggen, bemoeit, of om
duidelijker te spieken tijdens zijn werk
tijd zijn arbeid in den steek laat js
de vijand van het socialistische Rusland
en vernietigt de toekomst van het land."
DE GEVOLGEN.
Er vallen slachtoffers.
Niet allen worden door de reeders en
de werkgevers weer aan boord, in de
havens en in de veemen te werk gesteld.
Spijtig, vooral voor vrouwen en
kinderen.
Maar is 't ook onbegrijpelijk
Als de „Federatie" gelijk ze dééd
vlak na de stakiog een manifest aan
de werklieden richt en daarin ernstig
aanraadt „om de arbeidsprestatie met
het loon in overeenstemming te brengen",
omdat „voor weinig loon niet veel arbeid
behoeft te worden geleverd"
Aanspoort dus tot lijntrekkerij.
De hoop uitspreekt, dat de verbittering
onder de arbeiders steeds sterker worden
mag
Is 't dan wonder, als de grootste kraai-
hanen eenvoudig van 't erf verwijderd
worden gehouden, omdat zij dagelijks
onrust verwekken
„Wie wind zaait, zal storm oogsten.'
Aldus de Federatie in dat manifest,
't Keert op haar eigen kop terug.
Aan alle lankmoedigheid komt een
einde en het betrekkelijk kleine procent
onruststokers, die de stemming in zoo
menige ploeg vergiftigen, heeft het aan
zichzelf te wijten, als het er eindelijk
voorgoed uitgeschift wordt.
OPDOEKEN DAN.
Alwéér 'n „strop"nu in Den Haag.
't Gemeentelijk hal-bedrijf heeft 20.000
gulden zoek gemaakt en nu stelt het
gemeentebestuur voor, om 't maar op te
doeken, daar 't anders net zoo'n „ton"
wordt als de Amsterdamsche stadswas-
scherij.
Hoe die strop in elkaar gedraaid is?
Och, „Het Volk" geeft er enkele
staaltjes van In 't halletje verkocht men
de geineentevisch voor 30 ct. 't pónd en
'n kruier er vlak naast gaf voor 28 ct.
'n kilo dezèlfde soort visch, zelfde kwa
liteit, maar niet gemeentelijk gewijd.
Het gemeentebedrijf kocht bokking voor
f 175 de 100 en terzelfder ure kochten
particulieren de bokking voor f 1.50 af 2
de 200 stuks.
Voorts wemelt het van ambtenaren.
Met 'n flink gemeente-traktement,
't Is 'n strop, een réóze strop.
En nóg zijn de „tooden" er boos, dat
B. en W. het mooi genoeg vinden
„Uitbreiden" zeiden ze in Amsterdam.
„Reorganiseeren" heet het in Den Haag.
Hm! de „strop,'wat anders knoopen...
maar hangen .doet men tóch
'n Uitzondering als 'tgoed gaat met
gemeentebedrijven.
En er zijn uitzonderingen eerlijk moet
het gezegd.
Maar regel is de „strop". Uitkijk.
TWEEDE KAMER.
In de Dinsdag gehouden Kamerzitting
werd het amendement-Ossendorp (8 leer
jaren in plaats van 7) verworpen met
62 tegen 28 stemmen, het amendemeut-
Visser van IJzemloorn (facultatieve vak-
van verstandhouding
De ander was haar onbekend even
wel gaf zijn verlept, verloopen voorkomen
haar geen hoogen dunk van hem.
Een oogenbiik voelde ze spijt, dat ze
aan Gerrits aandringen, aan haar eigen
hunkeren had toegegevenwas dit nu
inderdaad passend gezelschap voor haar
Maar Gerrits luchtige schei ts leidde
haar af. Wat stak er in? Zoo es een
avontuurtje
De plaatsen waren al besproken vier
naast elkaar. Weldra zaten ze, rond een
tafeltje zij tusschen Gerrit en Henk van
Rensen.
't Was een „variété" in niet al te fijne
buurt. Tweede en derde rangs „artisten",
die zich ook „specialiteiten" lieten noe
men, waren hier avond aan avond in
actie. Een slecht bezet orkest, maar dat
desalniettemin vreeselijk lawaai maakte,
zorgde voor het muzikale gedeelte. Hier
vertoonden clowns hun dwaasheden,
brachten acrobaten het publiek in span
ning of verrukking, voerden uiterst zuinig
gekleede „danseuses" haar wulpsche
dansen uitvermaakten goochelaars de
schare.
(Wordt vervolgd).
DOOR