Oraaan ter verspreiding der Christelijke Beginselen in Zeeuwseh-Vlaanderen.
No. 236.
Woensdag 21 April 1920.
3e Jaargang.
Een gevaar?
Uit het Buitenland.
FEUILLETON.
Uit het Binnenland.
JAN WAANDERS.
3 ABONNEMENT Bij bezorging ƒ1.15 por drie maanden. Franco per post voer Nederland 1.25.
Uitgave van <le Christelijke Persvcreeniging „Zeeuwseh-Vlaanderen te Ier Keuzen.
Alle stukken de redactie en administratie van dit blad betreffende moeten worden gezonden
aan den 'redacteur, H. S. v. HOUTEN, Vlooswjjkstraat 62, Ter Neuzen. elefoon No.
ADVERTENTIËN Van 1—4 regels ƒ0.60. Elke regel meer ƒ0.15. Abonnementen per
contract. - Crisistoeslag 15 Inzending van advertentien tot '2 uur 's middags op
de verschijndagen bij den drukker D. H. LITTOOIJ Az. te Ier Neuzen, leleloonïir. 0.
Dreigt niet vraagt menigeen zich
af een vrouwenovcrheersching in de
toekomst
>orloopi;;e kiezerslijsten h*
,1CU, u.ciui atauu ei uieer viuu
wen op dan mannen.
Wij meenen echter, dat van onze
christenvrouwen in dezen geen gevaar
is te vreezen. Zij zullen niet „de baas
willen spelen.
Daarvoor leeft in haar te sterk het
beginsel van Gods Woord, dat zegt, dat
de man is het hoofd des gezins.
Waarlijk, de vrees is ongegrond, dat
een „vrouwen-regeering" dreigt.
Onze vrouwen willen heusch niet door
bezetting van de bestuursfuncties en van
andere vooraanstaande posten een te
groote machtspositie innemen.
Neen, veel'en veel grooter is 't gevaar,
dat de tegenzin tegen den politieken
strijd bij haar zoo groot is, dat mobili
seering in de ure van de worsteling
schier ondoenlijk zal zijn.
Dat gevaar moet ingezien en be
streden Laten daarom onze kiesver-
eenigingen niet, door haar deuren voor
de vrouw te sluiten, die tegenzin nog
vermeerdereu. Laten wij allen haar op
voeden voor de politieke rol, die de wet
gever haar heeft toegedacht. Laten wij
haar vertrouwd maken met de idee, dat
ze straks met en naast de mannen zal
hebben mee te strijden den publieken
strijd aan de stembus voor de eere Gods
en de zege onzer christelijke beginselen.
V De wapens scherp,
Alom zijn weer de voorloopige kiezers
lijsten vastgesteld.
Uiteraard is het kiezerstal ontzettend
geklommen. Geweldige drommen, man
nen en vrouwen, zullen straks optrekken
om het stemrecht uit te oefenen.
Mannen en vrouwen.
Oók vrouwen dus 1
Vergeten mag niet worden, dat de
vrouw, die thuis blijft, daardoor in de
eerste plaats de overheid ongehoorzaam
is, waar deze eischt het opgaan naar de
stembus en in de tweede plaats, dat
niet-stemmen beteekenthulp aan de
tegenpartij.
Neen, we dwepen niet met het vrou
wenkiesrecht.
Allerminst.
Maar in onze ernstige dagen, waarin
de overheid van allen kant wordt be
klaagd en haar gezag door velen wordt
ondermijnd, waarin socialisme en com
munisme grijpen naar de macht, daar
mag de christenvrouw dit heilloos pogen
niet begunstigen door rustig thuis te
blijven van de stembus, als dreigde er
geen groot gevaar.
Welnu, waar vaststaat, dat óók onze
vrouwen gebruik zullen moeten maken
van het stembuswapen, daar late men
dat wapen niet roesten, maar scherpe
men het. Daar late men de vrouw ook
toe tot de kiesvereeniging, en make ge
bruik van haar hulp bij de straks ko
mende stembus worsteling.
Immers niet elke vrouw heeft een man
die haar kan voorlichten, heeft een gezin,
waaraan ze al haar kracht en tijd moet
wijden.
nd opgeheven
rland
ichic
59)
Z ELAN DIA.
„o Zoo. Nou, kom dan morgenochtend
even liooren
„Yes, en jij zorgt dan voor je weet
wel
,,'k Zal zien, wat 'k kan".
„Doe je best maar; atjuus!"
„Bonjour!"
Dat avontuurtje trok haar wel aan
Zoo es uit, vrij. Wat zat er ook eigenlijk
in Ze zou toch met haar eigen broer
gaan. Gunst, ze begon ook al van die
stijve, conventioneele ideeën er op na
te houden, 't Ilad letterlijk niets te be
teekenen. Jan was ook wel es alleen uit
geweest. En hij zou het haar zeker wel
vertellen, waar hij soms heenging. Daar
moest zij ook maar naar raden, 't Lastig
ste was, er iets op te verzinnen. Maar
dat kwam wel terecht. Ze zou er wel
wat op vinden. Wel ja. Dat moést. Ze
kreeg er hoe langer hoe meer zin in
Eigenlijk nog meer om 't avontuurtje dat
V rijdag
eeri toespraak van den burgemeester van
Dublin tot een groote menigte voor de
Mountjoy-gevangenis. De burgemeester
deelde mede, dat lord French de
Iersche onderkoning hem had beloofd,
dat alle Sinn Fein-gevangenen, wier ge
zondheidstoestand volgens medisch ad
vies in gevaar is, ontslagen zullen worden.
Alzoo tóch een concessie van de
regeering, alhoewel eerst verklaaid was
dat er niets van dien aard gebeuren
Iemand die Maandag uit de gevangenis
kwam, zeide dat er Zondag een nieuwe
poging was gedaan om de hongerstakers
met geweld te voeden en Maandag nog
eens, maar zij spuwden het voedsel uit
en weigerden zelfs gersten water te diin-
ken. Er waren 181 gevangenen en van
dezen staakten er 89. De oudste onder
hen is 80, de jongste 15 jaar.
Voor de gevangenis van Mountjoy
aldus een correspondentie in de Engel-
sche bladen spelen zich dagelijks
hartverscheurende tooneelen af. Do
straat is afgezet door Engelsche soldaten
met stormhelmen, machinegeweren en
tanks. Achter hun gelederen staat een
dichte' drom menschen, vooral kleine
boeren en winkeliers, vaak van ver
gekomen, die met zakdoeken wuiven
naar de getraliede vensters in de bovenste
verdieping, waarachter de politieke
hongerstakers zijn opgesloten. Slechts
dan worden ze tot hun opgesloten
familielid toegelaten, indien de dokter
van de gevangenis heeft verklaard, dat
deze er heusch slecht aau toe is.
Dag in dag uit staat de menigte van
duizenden buiten, en wacht en bespreekt
den toestand der hongerenden, waarvan
elk oogenblik iemand kan sterven. Zak
doeken wuiven en kreten en bemoedi
gende uitroepen klinken achter de dichte
gelederen der soldaten. Maar als het
zes uur slaat, de vesper, wordt het stil.
Een jong meisje, met groote donkere
oogen, klimpt op een stapel rails en
daar, in den druipenden regen, begint
ze den rozeukraifs te bidden. Ze spreekt
het in het IerSch, vloeiend en rhytmisch.
en de menigte antwoordt in het Latijn
van de mis. Zij telt do kralen van den
rozenkrans één voor één, tot ze alle door
haar hand zijn gegaan. Velen vallen op
de knieën en menige vrouw, moeder of
verloofde, weent. Over het algemeen
heeft het nationale gevoel, dat de honger
staking verdedigt, de overhand, en de
man, die er aan ten gronde gaat, kan
zeker zijn van canonisatie heilig
verklaring door het volk.
Nu is het leed dan weer geleden
maar wat beteekent de door de regeering
gedane concessie anders dan een nieuw
echèc in haar Iersch beleid
Of ze gelijk hebben,
de „christelijke arbeiders" in het Ruhr-
gebied Te Éssen, zoo wordt gemeld, is in
een bijeenkomst van de leiders der chris-
er in stak, dan om het uitgaan zelf.
Toen Jan dien avond, laat, thuis kwam,
was ze één en al voorkomendheid en
lieftalligheid. Ze wist hem heelemaal in
een goede luim te houden.
„Vervelend, Jan, dat je nou eiken
avond zoo laat uitblijven moet".
„Ja ik kan er niets aan veranderen.
Ik begrijp, dat het voor jou ook zoo
plezierig niet is, Truus, maar je weet,
het moet nu eenmaal".
„o. Maar op me zelf sprak ik niet",
deed ze, edelmoedig. „Ik vind het voor
jou veel erger dan voor me zelf. Ik heb
immers mijn bezigheden. Natuurlijk heb
ik liever, dat je vroeg thuis bent, maar
voor jou komt het er toch maar op aan".
Het streelde hem, dat ze zoo onbaat
zuchtig was, en zich zoo bezorgd over
hém maakte. Eerlijk gezegd, zoo iets was
hij niet vaak van haar gewoon. En hij
zeide opnieuw tot zich zelf, dat hij haar
toch wel vaak verkeerd had beoordeeld.
„Ja, maar jij bent dan toch ook maar
verbonden. Je kunt nergens es heen.
Vervelend".
„Och, alleen ga ik liever ook niet.
Wat heb ik er an Van morgen kwam
telijke vakvereenigingen een motie aange
nomen, waarin geprotesteerd wordt tegen
het feit, dat de regeering vuor overleg bij
het nemen van beslissingen tot nu toe
alleen sociaal democratische arbeiders
opgeroepen heeft en waarin erop aange-
1 voortaan ook ver-
p andere arbei-
f'. fffulleti worden,
r aangedrongen
het ia het ;ebied laten van
rijksweerbaarheid of haar omzetting
in staats-politie, ter handhaving van de
orde. De bijeenkomst keurt het optreden
goed van het spoorwegpersoneel, dat
staakt als protest tegeft de bemoeiingen
der communisten.
Deze arbeiders hebben volkomen gelijk.
De regeering is er ook voor hén.
Zij hebben alle recht op gelijk-e be
handeling met alle andere menschen en
behoeven zich volstrekt niet te laten
welgevallen, dat de socialisten bij hen
worden voorgetrokken.
de
Een font der Entente.
De bekende Fransche staathuishoud
kundige Charles Gide schrijft in de
„Revue d'économie politique"
Dat Duitschland zijn koloniën zijn af
genomen, lijkt me een fout. Welk belang
kunnen Frankrijk en Engeland er bij
hebben, hun geweldig koloniaal rijk,
waarvan de uitbreiding hun krachten te
boven gaat, nog te vergrooten
Frankrijk bezat in Afrika 967 millioen
H.A.wat het er nu bi] krijgt, bijna
geheel Kameroen en Togo, brengt dat
bezit op iets meer dan duizend millioen
H.A., d.i. meer dan het derde van het
Afrikaansche werelddeel, waarbij elders
nog ongeveer 100 millioen H.A. komen,
dus twintig maal het oppervlak van
Frankrijk. Engeland bezat in Afrika
936 millioen H.A., met de Duitsclic
kolonies komen er 180 millioen H.A. bij.
Het bezit elders 2340 millioen H.A.,
bij elkaar honderd maal hot oppervlak
van het Vereenigde Koninkrijk en iets
meer dan een vierde van het oppervlak
der aarde.
Prof. Gide nu vreest, dat 't rooven
van de Duitscho kolonies nieuwe aan
leiding tot internationale botsingen zal
geven. Bovendien, zegt hij, is Duitsch
land voor honderden milliarden onze
schuldenaarons belang is het dus, niet
alleen om het 't bankroet te besparen,
een bankroet waarin wij meegetrokken
zouden kunnen worden, maar ook ziju
nijverheid weer aan den gang te helpen.
En is 'tdan verstandig het van zijn
kolonies te berooven, waaruit het grond
stoffen kon halen Dan zal nog van de
uitdrijving van Duitschland uit Afrika,
Australië en de Ententelanden het
gevolg zijn, dat Duitschland al zijn krach
ten in het overige deel der wereld inzet.
Zijn landverhuizers zullen in heel Zuid-
Amerika, Russisch-Azië en China met
open armen worden ontvangen, ze zullen
die markten weten te veroveren en ons
daaruit verdringen. Nu Duitschland van
Afrika is uitgesloten, schijnt zijn weg
het duidelijk voorgeteekend. Het zal
daar tegeuover bi] de zwarte inwoners
dezelfde rol spelen als bij de Mohamme
daansche volken en hun zeggen wij zijn
de eenige mogendheid, die u niet uitzuigt,
de eenige waarop gij kunt steunen om
het juk van uw meesters af te werpen
Gerrit nog even aanloopen, om
„Wat had-ie?"
„Een broer van vader, oom Kees, je
weet wel, die zijn vijf en twintig jaar
getrouwd. En nou wouen ze graag, dat
we ook es van de partij waren. Gerrit
kwam 't vragen, 'k lleb natuurlijk gezegd
van nee. 'k Had er anders wel een hekel
aandie menschen denken zoo gauw,
dat je je te groot acht...."
„Oom Kees Zijn die al vijf en twintig
jaar getrouwd
Hij kende ze, al kwam hij er nooit.
Hij vond ze al te „ordinair". En hij vond
het een uitkomst, dat hij nu met een
gerust geweten kon bedanken hij had
immers geen tijd Maar heelemaal
doen, of ze er niet waren, dat ging toch
eigenlijk ook niet aan. Dan zou Truus,
als ze er zin in had, in vredesnaam maar
alleen moeten gaan.
„Ja morgenavond
„Zeg, Truus, je hebt er misschien niet
al te veel idee in, dat begrijp ik wel,
maar als jij er es alleen heen ging.
Marie kan dan wel es op Herm passen7
misschien".
„Nou", zei ze effen, „veel heb ik er
niet mee op. Enne ja, dan kom je
er natuurlijk niet zonder een cadeautje
Ten slotte spreekt Gide de hoop uit,
dat de Volkenbond ten opzichte van
Duitschiand's kolonies nog tot een andere
regeling zal komen dan die van het
verdrag van Versailles.
FRANKFURT a. d. MAIN. Volgens
een bericht van de „Frankf. Ztg." ont
ruimen Ie Fransciion de stad De troe
pen trokken in de richting Wiesbaden-
Mainz af. Verscheidene scholen, die door
troepen als kazernes waren gebruikt,
zijn thans weer ontruimd.
Von Kapp in Zweden gearresteerd.
STOCKHOLM. Von Kapp is in een
vliegtuig in een dorp ten Zuiden van
Stockholm aangekomen. Hij werd daar
door de politie gearresteerd.
Von Kapp gaf zich uit voor een koop
man, twee geheime agenten hielden hem
echter aan en geleidden hem naar Stock
holm. Daar is hij in arrest gesteld.
De communistenleider Höltz gearres
teerd.
BERLIJN. De communist Höltz is,
volgens een bericht uit Praag, bij zijn
aankomst in Mariënbad op het station
Mariënbad herkend en gearresteerd. Hij
deed op het laatste oogenblik nog een
poging, eeu handgranaat te werpen, doch
dit werd hem door militairen belet.
Hij weigerde iedere inlichting betref
fende zijn persoon te geven en verklaarde
alleen in Praag terecht te willen staan.
Na conferentie met andere gevangenen
kou men zijn identiteit vaststellen. Er
werden ongeveer 130.000 mark op hem
gevonden.
Tegelijk met Höltz is een ander lid
van de communistenbende, een zekere
Weber in hechtenis genomen.
TOCH WEER NOOD1G.
't Was in 't begin van 't Russische
bolsjewismeLenin en Trotzky hadden
pas de zege behaald.
Voor velen een kwade tijd
Daar had men de kunstschilders:
„Onnutte bourgeois 1 die verfkladders!"
heette het. Opeters, die geen nuttig werk
doen, werp ze in de gevangenis
Eu aldus geschiedde het.
Daar aten zij brood-der-bedruktheid.
De mannen, die voorheen den tsaar,
de tsarenfamilie, de generaals en groot
vorsten portretteerden en er veel geld
mee verdienden.
Anderen namen hun plaatsen in.
Echte, bolsjewistische kunstenaars
„Futuristen", wier hoogste ideaal het
is, zóó de klodders verf op 't doek te
borstelen, dat de scherpzinnigste zelfs
niet radeu kan. wat het nu eigenlijk
voorstelt.
En de bolsjewisten vonden het mooi...
Dat was nu de vrijgemaakte kunst!
Totdat ze op de gedachte kwamen,
om in de plaats der vroegere tsaren-
portretten thans de openbare gebouwen
te versieren met de conterfeitsels hunner
eigen bolsewistisclie groothedeu.
Tóén raakten ze toch in verlegenheid...
Want een futuristisch portret vau
Trotzky of van Lenin is wel liooge kunst
alleenlijk, men ként er hen absoluut
niet uitniien komt zslfs niet eens op de
gedachte, dat dit nu een menschenkop is.
Daar is het futuristisch voor.
Goede raad was duur.
Maar toch gingen nu weldra de ge
vangenissen open en.werden de schil
ders der „oude school" weer aan 't werk
gezet, nii om de leiders der nieuwe be
weging te vereeuwigen op het doek.
Voor hen een groote verbetering.
Waarvan ze zeker wel 't meest op prijs
zullen stellen de omstandigheid, dat ze
nu ook weer behoorlijk te eten krijgen
met bevende hand schilderen gaal niet
en voor 'n vaste hand is óók noodig 'n
goed gevulde maag.
Zonder de eerst versmade en verachte
hulpkrachten der „bourgeoise" schijnt
de bolsjewist het toch maar niet te
kunnen: de een na den ander haalt hij
terug. UITKIJK.
In het „Eindhovensch Nieuwsblad"
lezen we
WIJNKOOP:
Niemand, waarde David, weet,
Waarom jij jsist, Wijnkoop heet.
De eerste helft is toch voorwaar
Geen drinken voor een proletaar.
Maak jij eens een kloppartij,
Loop je in de eerste rij
En er wordt op ingehakt,
t' Is Wijnkoop die naar water snakt.
Met die tweede lettergreep
Ga je ook voorbij de streep
Van je Sovjet reglement,
K oo pen is daar onbekend.
In het land der Bolsjewiek
Steelt en ga|>t de heele kliek.
Heb je dus dé waarheid lief,
Dan wordt W ij n k o o p w a t e r d i e f.
WOORDEN EN DADEN.
Naar „De Grondwet" uit zeer goede
bron zegt te vernemen, zullen, zoodra
mevrouw Roland Holst op landgoed
„Walstein" te Zundert zal zijn terugge
keerd, haar werklieden een loonactie
beginnen.
De loonen moeten er schrikbarend laag
zijn, waarom haar dan ook om een be
duidende loonsverhooging zal worden
gevraagd.
„BEZIELENDE" LEUZE,
't Wordt dra weer één Mei.
Jaarlijksche feestdag voor de S.D.A.P.
en andere socialistisch gezinde organi
saties.
Wie zou hun dat feest niet gunnen!
Ook voor dit jaar zijn de voorbereid
selen gemaakt en 't zal eer. aangenamer)
avond geven, met zang en muziek eu
voordrachten en lichtbeelden en kunst
groepen en weet ik wat al meer.
En met een „leuze".
Alleen, die leuze is niet geboren.
Zij is gefabriekt, misschien wel na
moeizaam peinzen, op Zaterdag 10 April
j.l. door 't Partijbestuur der S.D.A.P.
Zie ze hier, ten voeten uit
„Op! voor 't herstel der internationale
solidariteit en voor de socialisatie!"
Komt, partijgenootenzegt dit allen
eens na! Neen, duidelijkNiet brabbelen
tegen 'teind „Op!Wat langade
mig, zegt ge Och, kom en dat op één
Mei!
VOOR DE CHR. HAVENARBEIDERS.
De collecte, gehouden op de Deputa-
af.... dat heb je d'r ook nog bij!"
„Ja enfin, 't moet dan maarals
jij ten minste wil. Zou je met een
tientje
„Een tientje, nou, dan zal het zoeken
wezen, om iets te vinden, dat gepast is.
Je bent gauw een hoop geld kwijt, ook
al leg je het zuinigjes aan. Die lui zien
je natuurlijk voor vol an, die denken,
dat je 't maar voor 't opscheppen hebt.
Zoo kaal durf je dan ook weer niet voor
den dag te komen".
„Wat denk je, hoeveel zou 't moeten
kosten
„Ja, da's zoo moeilijk vooruit te zeg
gen maar minder dan een vijftien gulden
komen we er toch niet af".
„Weet je wat; ga dan, als je wilt;
hier heb je een paar briefjes van tien",
zei hij, zijn portefeuille uithalende. „En
zie dan, hoever je er mee komt", voegde
liij er met een zucht bij.
Begeerig beschouwde ze de papiertjes
maar ze hield zich nog, of ze maar half
trek had in de visite. Jan mocht toch
vooral niets merken. Twintig gulden
dat zou gaan Wat had ze dat slim over
legd Wat zou Gerrit er wel van zeggen
„En anders," begon Jan, haar zwijgen
anders uitleggend, „ga je niet en we
laten de zaak maar loopeudat is mis
schien nog het allergemakkelijkst."
„Nee, dat kunnen we niet doen," viel
ze haastig in, „dan móet het maar voor
dezen keer. En Marie wacht dan maar
tot je thuis komt. 'k Zal zoo vroeg mo
gelijk zien terug te komen maar je kunt
met zoo iets ook niet weg als je wilt.
Gerrit zal me dan wel thuis brengen
ga jij maar gerust naar bed."
Zoo werd afgesproken. Jan vond 't
zoo ook maar het bestedan bleef hij
buiten 't heele zaakje en van Truus was
't dan in 't eind toch nog famielje.
HOOFDSTUK IV.
't Was gehikt. Gerrit had zich van ple
zier in de handen gewreven, toen hij den
anderen morgen er van hoorde. Dat ze
't zoo netjes voor mekaar kon krijgen!
En hoe zo gauw op oom Kees z'n zilveren
bruiloft was gekomenDie Truus toch.
Maar nu diende ze er ook wel even aan
te gaan natuurlijk heel even en
zonder cadeau. En hoe stond het met
de moppen? Een tientje? Zoo; nou ma
ger genoeg; maar 'twas toch, wat. Hij
zou haar van avond opwachten met 'n
paar kennissen op den hoek van de
Hoogstraat en ze zouden zich best amu
seeren. En tot hoe laat had ze verlof?
Onbepaald Uitstekend
(Wordt vervolgd).
ZEEU WSCH - VLAAN D EREN
DOOR
zou-
I III II llll I I