Oraaan ter verspreidinq der Christelijke Beginselen in Zeeuwseh-Vlaanderen.
"feuilleton.
No. 232.
Donderdag 8 April 1920.
3e Jaargang.
Uit het Buitenland.
Uit het Binnenland.
Uit de Pers.
JAN WAANDERS.
DABONNEMENTBij bezorging ƒ1,16 per drie maanden. Franco per post voor Nederland 1.25.
- v^omvcfli-VI aan deren" te Ter Neuzen. .„„„n™,™,™. ,7„„ *onaia mm F.lke reeel meer 0.15. Abonnementen per
Uitenve van de Christelijke PerSv«ree„i„ing „Zeen-veel,.Vlaanderen" te Ter Neut
Uitgave van J yan djt blad betreffende, moeten worden gezonden
Alle aan^den'redacteur, 'h. S. v. HOUTEN, Vlooswjjkstraat 62, Ter Neuzen. Telefoon No. 169.
ADVFRTFNTIËN Van 14 regels ƒ0.60. Elke regel meer ƒ0.15. Abonnementen per
Home rule in Ierland.
Het Engelsche Lagerhuis heeft dezer
datren de home rule wet in tweede le
zing met 348 tegen 94 stemmen aange
nomen. He tegenstemmers waren de
arbeiders en de onafhankelijke liberalen.
Ook de (lersche) nationalisten stemden
tegen de wet. ,i„„„
In den loop der besprekingen verklaar
de Carson, dat Ulster met het Parlement
dat hot door de wet verkreeg, zou trach
ten te doen wat het kon. Lloyd Geor
ge zeide te gelooven, dat de wet in den
loop van lijd een vereeniging zou tot
stand brengen van Noord- en Zuid-Ier-
land, en tusschen Ierland en Brittannië.
Het Huis is daarop tot 12 April op
recès gegaan.
De Engelsche bladen brengen tegen
woordig dagelijks berichten over nieuwe
moorden in Ierland. In de laatste da
gen zijn het vooral Sinn-Feiners, die ver
moord worden. Nu is er weer een
herbergier te Thurles, die een groote
rol speelde in dc Sinn-Fein-organisatie,
precies onder dezelfde omstandigheden
als de burgemeester van Cork en een
paar andere Sinn-Feiners, vermoord:
een aantal gemaskerde mannen drong
weer liet huis binnen en begaf zich on
middellijk naar de kamer van Droyer
Bij liefeerste schot werd het slachtoffer
erg gewond, met een tweede schot werd
hij geheel afgemaakt. Buiten hielden
weer eenige spitsbroeders, ingelijks ver
momd, de wacht.
De „Daily Mail" verneemt; dat, uit een
officieel onderzoek zonder eenigen twijfel
is gebleken dat de Sinn-Feinsche Lord
Mayor van Gork die op 21 Maart in
zijn huis vermoord is het slachtoffer
is geweest van een wraakoefening der
Sinn-Feiners.
Hij en zes andere notabelen waren in
een geheime vergadering van de voor
mannen der Sinn Feiners die op 19 Maart
te Cork is gehouden, uit de lersche re
publikeinsclio broederschap gestooten en
aangezien zij als onbetrouwbaar werden
beschouwd, ter dood veroordeeld.
Van deze zeven terdoodveroordeelden
is Mac Curtain, de Lord Mayor van Cork,
de eerste geweest, die zijn straf heeft
ondergaan. Een ander, Proffessor Stock-
ley, is ontkomen, nadat er vier keer op
hem geschoten was. De derde, een man
wiens naam niet genoemd wordt, is ge
blinddoekt, gekneveld en doodgeschoten
gevonden in een veld bij Limerick, Hij
had een rozenkrans in zijn hand. Hij
werd vermooord omdat hij geweigerd
had de moordbevelen van Sinn Fein ten
uitvoer te brengen.
De overige vier zijn, voor zoover men
weet nog in leven.
Verder is gebleken dat de ingewijden
van Sinn-Fein ook den gewapenden aan
val op een postkoets te Dublin op 3
Maart op touw hebben gezet en den
diefstal van brieven, die naar het kas
teel te Dublin onderweg waren. Of er
in die brieven iets ontdekt is, waardoor
de zeven mannen gecompromiteerd wor
den, is niet duidelijk maar blijkbaar is
er reden om dit aan te nemen.
De regeering te Dublin gelooft, dat er
méér dergelijke wraakoefeningen zijn go-
houden, daar bekend is, dat iemand, die
verdacht wordt onbetrouwbaar te zijn,
doorzijn kameraden wordt neergeschoten.
Vader en zoon.
Hoe milddadig de Rothschilds ook al
tijd geweest zijn, en nog zijn, toch hebben
zij allen één trek met elkaar gemeen.
Zonder een oogenblik tc aarzelen zullen
zij duizend pond geven, maar zij zul
len wel epn half uur knibbelen, eei zij
een cent uitgeven, als zij meenen over
vraagd te worden.
In verband met dien trek in hun ka
rakter, wordt eene aardige anecdote ver
teld van Leopold Rothschilds vader.
De zoon was gewoon eiken ochtend
met dezelfde cab van Piccadilly naai
St Within's Lane in Londen t,e rijden
en gaf den koetsier altijd eene halve
kroon. Op een ochtend, dat de zoon
afwezig was, riep de vader de cab aan
en. ter plaatse aangekomen, gaf hij den
koetsier een gulden.
De koetsier bekeek het geldstuk op
lettend
„Is het niet goed vroeg de oude
heer.
„Jawel", was het antwoord, maar mijn
heer Leopold geeft mij altijd eene halve
kr°Geen wonder", zeide de oude Roth
schild, „mijnheer Leopold is een ver
kwister, en bij hem kan het ei athij
heeft een rijken vader, maar ik ben een
wees."
Pot en ketel.
57)
Z E L A N 0 I A.
Hij lieeft zijn woning bereikt.
Bij zijn binnentreden kijkt Truus am
per opze is weer verdiept in haar
lectuur. Hot eetgprei is nog slechts ten
halve weggeruimd. Mompelend beant
woordt ze zijn groet.
„Truus", begint hij.
„Wel?" geeuwt ze terug.
„Ik heb wat kunnen leenen. Mor
gen moet je maar dadelijk dat rekenin
getje voldoen. Ik wil die lui niet telkens
aan de deur hebben".
Hij legt een paar briefjes van honderd
voor haar.
Haar gezicht klaart op.
Geld
En méér, dan voorshands moet betaald
worden. Haar oogen schitteren. Ze laat
haar lustelooze houding varen. Komt
naast hem staan.
„Jan, ik heb wel wat leelijk tegen je
gedaan, maar liet is ook zoo naarals
Briand wandelde eens met een Engel-
sclien minister voorbij bet monument
van Straatsburg te Parijs, dat, zooals
men weet, gesluierd was, wijl de Elzas
in 1871 deu Franschen was ontrukt.
De Engelsche minister bleef een poos
stilstaan en beschouwde langen tijd het
zwart gesluierde beeld. Toen sprtak hij
met een ontroering, die uit het hart.
kwam Ik kan dit standbeeld niet zien,
zonder een namelooze droefheid te ge
voelen.
Briand drukte de baud van zijn col
lega en antwoordde:) Wees gerust, aan
het eind van den oorlog kan men het
zijn rouwgewaad afdoen.
De Engelschman stond weer een
oogenblik peinzend en sprak toen „Mis
scbien zal ik na den oorlog, als ik over
een plein in Berlijn kom, liet gesluierde
beeld van den linker Rijnoever zien,
zooals dit, en mijn hart zal evenzeer
ontroerd worden.
„O, was het gevatte antwoord van
Briand, spaar uw ontroering wat. Als
gij dan over andere pleinen in Berjijn
komt, zult gij de staudbeelden van alle
koloniën, welke gij misschien verplicht
waart den Duitschers af te nemen, ge
sluierd zien, en hoe groot zal uw ont
roering dan niet zijn
De boom van het „noodlot.'
Volgens een bericht in de Engelsche
bladen is gedurende een vreeseljjken
sneeuwstorm de beroemde „Butmi' om
gewaaid, een boom, die even buiten de
stad Jerusalem aan de Jaffapoort stond
Vroeger werd-deze boom door de Tur
ken gebruikt als galg voor ernstige
misdadigers. De overlevering beweert,
dat met deze boom bet Turksche Rijk zal
ten gronde gaan. De boom werd dan
ook door de angstige geloovigen op alle
je altijd in de zorg zit over dat geld. Je
bent toch niet boos meer op me Haar
oogen ontmoeten de zijue ze schitteren
weer, ze vleien en in de zijne versmelt
zacht aan de ergernis, dc boosheid. Dat.
is Truus, zijn Truus, als vroeger
En terwijl haar tong vleit, zooals haar
oogen, overlegt ze, hoe ze dit geld zal
kunnen besteden, om baar zucht naar
proukerij te voldoen. En Jan neemt haar
graag van haar beste zijde. Hij mag toch
immers ook niet zoo slecht over haar
denken. Dat ze ook zoo in zorgen zit, ja,
dat moet ook voor haar wol onaangenaam
zijn en een slechte uitwerking hebben
op haar humeur. Dat ellendige geld
Zaten ze er maar wat ruimer voorhun
leven zou er heel wat aangenamer door
wezen. Wat had Truus ook eigenlijk
Wat een gebonden leven. En ze was
toch ook nog jong
Hij bedroog zich zoo gaarne. En hij
hield nog zoo graag vast aan zijn schijn
geluk
HOOFDSTUK III.
Het ging weer voor een poos beter.
De dringendste schuldeiscliers waren
voldaan. Dat gaf voorloopig wat ruimte
van beweging, wat meer kans om inkoo-
wijzen gestut, en beschermd. Het heeft
niet mogen batenEn met Oostersche
berusting aanvaarden de Turken het
veege teeken en wachten den ondergang
van het eens zoo machtige rijk af.
Misschien is het wel een Engelsche
storm geweest, die dezen eerbiedwaar-
digen noodlotsbcnjn geveld heeft!
De Duitsche regeeringstroepen en het
Roer-bekken.
PARIJS, 4 April. Zaterdagmiddag
tegon drie uur heeft Goeppert, voorzitter
van de Duitsche vredesdelegatie bi] de
vredesconferentie aan Millerand in diens
kwaliteit van voorzitter van de confe
rentie een nota gericht in de Duitsche
taal, waarvan spoedig een vertaling in
het Fransch gezonden zal worden. Deze
nota legde uit, dat de Duitsche regeering
niet langer kan wachten op de machti
ging om het Roer-gebied te bezetten
1 zij moest de veiligheid van de bedreigde
bewoners beschermen en gevolg geven
aan de wanhopige hulproepen van de
bevolking. Dientengevolge deelde Goep
pert mede, dat gedrongen door de nood
zakelijkheid de rijksweerbaarheid met
een effectief, grooter dan toegestaan was
in het besluit van 9 Augustus 1919, het
Roerbekken binnengegaan was Al ver
wacht dat achteraf de noodzakelijke
machtiging wel verleend zou worden.
De Duitsche vertegenwoordiger ver
klaarde verder, dat zijn regeering door
aldus te handelen, de overtuiging had
het vredesverdrag niet te schenden.
Millerand heeft onmiddellijk op deze
nota geantwoord door een zeer krachtigen
brief, waarin hij de Duitsche regeering
den tekst van artikel 44 van liet verdrag
van Versailles voorhoudt. Het optreden
van Duitsclilaud is, hoe uien liet ook
wil voorstellen, in strijd met de artikelen
4243 en zal beschouwd moeten worden
als een daad van vijandschap tegenover
de andere onderteekenaars van het ver
drag. Deze zijn goed ingelicht over den
werkelijken toestand in het Roer-gebied
en zullen zich zeker willen aansluiten
bij de maatregelen, die Frankrijk eischt
om den eerbied voor het verdrag en het
handhaven van de veiligheid te verze
keren.
De nieuwe tijd.
De dienstbodenvereeniging van Kreuz-
uach heeft de volgende bekendmaking,
uitgevaardigd „Een dienstbode bestaat
niet meer. Wij beliooren ook tot de
juffrouwen. Wat zouden de groote lui
moeten doen als ze geen dienstmeisjes
luidden? Het woord „dienstmeid" be
hoort thuis in den tijd toen men nog
„gnftdige Fran" zeide. Nu is het an
ders. Het dienstmeisje is nu de betaal
de kracht en niet meer de^ slavin van
de nukken barer meesteres."
AFGELOOPEN.
Met 'n blazenden sisser loopt het af
„Hang hem op!" krijschte Engeland.
't Gold den ex-heerscher uit Ameron-
gen en Lloyd George versmaadde die
kreet niet als krijgsroep in zijn voor
deel, bij de laatste verkiezingen ginds
overzee,' toen T er voor hem op aankwam
een personeele meerderheid te krijgen
in het Lagerhuis.
pen te doen „op crediet". Ze hadden
weer een dagmeisje Truus kon liet toch
waarlijk alleen niet af. Jan maakte zich
gaarne diets, dat de toestand verbaterd
was. Er was een weitjigje meer orde in
de huishouding gekomen. Een paar
avonden was Truus met Jan uitgeweest.
Naar de bioscoop. Wel niet heelemaal
naar Jan's idee maar och, Truus yvas
er zoo op gesteld en hij wou maar liefst
den vrede wat bewaren. Hij moest dan
maar wat geven en nemen.
Kleine Willy was een paar weken ge
leden gestorven. 'tWas altijd een stum-
perdje geweest en de kamp om het leven
was geen harde: in een paar dagen was
liet beslist. Het had Jan zeer aangegre
pen Truus schijnbaar ook. Althans, haar
tranen hadden rijkelijk gevloeid en de
kleine was gedurende de weinige dagen
van haar ziekte méér vertroeteld, dan
in de maanden van haar jonge leven er
vóór. Jan had het zelfs min of meer
verrast. Nooit had hij bijzondere gehecht
heid aan haar kindje bij haar opgemerkt
nu scheen haar leed zoo diep en zoo
echt. Hij beschuldigde zich zelf, haar al
te lichtvaardig verdacht te hebben van
liefdeloosheid. Het scheen haar zelfs meer
aan te doen dan hem. Maar, eenige dagen
Sinds kwam de noodige bezinning.
De ophangzucht is zeer verflauwd.
En Nederland nam het op voor het
recht, óók van den vluchteling en
bedriegt niet alles, dan zal t daarbij nu
ook blijven.
Natuurlijk zullen de drie groote En-
tentemogendheden het laatste woord
hebben.
Dit behoort ook zoo.
Dat kan men aan 't kleine Nederland
niet laten het zou tegen alle traditie
indruisclien.
Wie 't sterkst is, die brult liet hardst.
En liet is een onschuldig genoegen
Zoo zullen, werd uit Parijs gerneld
't is misschien al gebeurd: ik schrijf dit
„in 't voren de Groote Drie nogeens
in plechtige waarschuwing elk zijn wijs
vinger tegen Nederland opheffenDenk
er om, we stellen u verantwoordelijk
voor alle ongelukken, die er van komen
mochten
Eu dan heeft men het gehad.
„George" krijgt er ook genoeg van.
In 't Lagerhuis wou iemand deu ex-
keizer dan maar bij verstek vcroordeelen
misschien zijn beeltenis wel aan de galg
hangen, dan had het volk toch wat.
Hij vroeg dan ook, wat de eerste minis
ter daarvan dacht.
„'t Zou weinig baten", gromde deze.
Hij heeft er blijkbaar genoeg van.
En hoe minder hij aan die uitleverings
en ophang-geschiedenis herinnerd wordt,
hoe liever 'them is. „Uitkijk'.
POLITIEKE WARTAAL OF
1 APRILMOP?
We knippen uit de „Tribune"
op enkelen JO-tallen kilometers
staat die Roode Armee! Ja, die echte
Duitsche, ook onze Armee! Ja, siddert
de bourgeosiepers, alreeds 100,000 sterk.
En dan die vrouwen, die te hoop loopen,
voor roode kruiswerken! Ja, voelt ge
het uw einde nadertDoch ge hebt
liet zelf gewild
100,000 man. Ons hoofd duizelt, sterkt
ons
Regelmatig bromt en buldert het kanon,
liet Roode kanon, hier duidelijk hoorbaar,
voor de zwoegers in de fabrieken. Wat
tijd! Het kanon der Duitsche Revolutie,
hier vlak bijO, sterk hen en ons
Mijn hoofd duizeltWeer buldert
het 'kanonlanggerekte dreun
Revolutie
DRIE DUIZEND VIJF HONDERD
Het aantal vereeuigingen, die adhaesie
betuigden aan het wetsvoorstel-Rutgers
cs tot invoering van plaatselijke keuze,
is thans gestegen lot 3500. Daaronder
bevinden zicli 722 kerkeradeii, 608 vak-
vereenigingen (onder welke 113 dlirisle-
lijke), 318 afdeelingen der S. D. A. P.,
316 christelijke Jongemannen vereeuigin
gen (bijna alle afdeelingen van liet Neder
landscli Jongelingsverbond), 281 kiesver
eenigingen (onder welke 272 rechtscbe),
261 christelijke Werkliedenvereenigingen
(Cbr. Nat. Werkmansbond, Patrimonium
e.a.), 105 Undenvijsvereenigingon en ver
schillende hoofdbesturen en landelijke
organisaties.
Het aantal gemeonteraden, die adhaesie
betuigden steeg tot 44,
Sedert de vorige opgave*deden dit de
gemeenteraden van: Dwingeloo, Ferwer
deradeel, 's-Gravendeel, Hindeloopen
Ilorssen, Kamerik, Katwijk Losser, Rui-
nerwoid, Scherpenisse, Stoppeldijk, W ij-
denes en Zegveld.
Van 134 openbare vergaderingen kwa
men moties van instemming in. Sedert
den uanvang van 1920 hebben zich reeds
meer dan 550 vereenigingen als buiten
gewone (contribueerende) leden, bij den
Nationalen Bond voor Plaatselijke Keuze
aangesloten.
Een waarschuwende stem.
Het „Limburgsch Dagbl." sprak een
Limburgschen zakenman, die recht, uit
het Westfaalsche industriegebied terug
keerde.
Begin vorige week vertoefde lil) nog
te Bochum, Essen en Mühllieim, ging
over Dorsten naar Wesel in de neutrale
zóne en bereikte zoo, door het bezette
gebied, veilig weer ons lahd.
Wij vroegen hem, schrijft het blad,
naar zijn indrukken en ervaringen om
trent de Bolsjewiki.
Ik heb twee hoofdindrukken gekregen,
zeide hij. Mijn eerste ervaring was de
volgendeIn de grootere zoowel als
kleinere plaatsen, welke ik van uit Dus-
seldorp, naar Mühllieim, Dortmund,
Kirchhellen en Dorsten doorreisde, trof
het mij sterk, dat bijna overal een be
trekkelijk kleine groej) Bolsjewiki de
macht in handen bad genomen. Do
overgang geschiedde meestal plotseling.
Een afdeeling Spartacisten, 20, 50, soms
100 man sterk, gewapend met geweien,
revolvers en handgranaten, met ,deu
rood en zakdoek om den hals eu den
zwarten fiainbard-hoed op het hoofd,
trok dorp of stadje binnen, bezette 't
gemeentehuis, 't postkantoor, station en
eigeude zich allo bestuursmacht toe.
Tegenstand ontmoetten zij iu de meest*3
plaatsen niet of weinig, tenminste^ niet
in die dorpen en gemeenten, waar geen
rijksweertroepen lagen. Zoodra zij een
maal de macht in handen hadden,
schaarde het schorremorrie zich aan hun
zijde en te zarnen terroriseerden zij al
heel spoedig vier vijfden der rustige be
volking, middenstanders, landbouwers eu
arbeiders. Het Spaiiacistische schrikbe
wind was in 'n ommezien almachtig en
algebiedend.
De burgerij in haar geheel, drie kwart
der arbeiders incluis, stond daartegen
over met de gebalde vuisten in de zak
ken, maar weerloos.
Hoe of dat alles mogelijk was, vraagt
ge mij-
De beantwoording dier vraag geeft mijn
tweede hoofdindruk weer.
De macht der organisatie en de
machteloosheid van den eenling'
Nergens kon op de kleinere pkaat-sen,
tegenover liet goed georganiseerde, goed
gewapende troe|)je roode gardisten een
organisatie van ordelievende burgers eu
arbeiders worden gesteld. Nergens was
een flinke burgerwacht, of 'n militaire
brigade, of'n eendrachtig en wilskrachtig
gezamenlijk optreden tegen de Bolsje
wiki roovers.
De gevolgen
Ik heb persoonlijk in Hervest-Dorsten
en Wanne aanschouwd hoe-de roode
roovers de winkels der neringdoenden
na de begrafenis verminderde haar ver
driet allengs en geen veertien dagen later
stelde ze Jan voor, samen uit te gaan
en eens de bioscoop te bezoeken. Dat
was al in zoo langen tijd niet gebeurd
en je kon toch ook nist blijven treuren.
Je inoest je ook eens zien te verzetten
zij had daaraan althans, naar ze ver
klaarde, veel behoefte. Ze werd ziek van
al dat denken aan hun lieveling, (een
traanEr was toch niets meer aan te
veranderen, 't Was al erg genoeg, dat
ze Willy kwijt waren 't was nu zoo leeg
in huiszoo eenzaam ze moést er
eens uit
Jan had er eerst vreemd van opge
hoord. Hij kon het zich niet verklaren.
Hoe kón ze daar nu lust in hebben
Neen, dat had bij niet kunnen denken
na haar hartstochtelijkheid. Maar, ot" ze
vermoedde, dat haar rolverwisseling wat
tè plotseling, tè spoedig geschiedde, ze
wist die aannemelijk te maken, te recht
vaardigen zelfs En Jan, die zijngoeden
dunk omtrent Truus niet op te zwaren
proef weuschte te stellen, had weinig
tegenwerjungen gemaakt,had toegestemd
was meegegaan
Truus scheen weer de oude te worden
Ilerm kon vroeg genoeg te bed gebracht
en de dag hulp was tegeu goede fooi
wel Ie vermurwen wat later te blijven,
indien zij met Jan eens uit wilde. En
bijna immer was het bioscoop of circus,
dat haar aantrok en waarheen ze Jan
wist mee te troonen. Hij had allengs
geleerd, zijn eigen wenschen maar op
den achtergrond te houden. En toen hij
op een avond thuis kwam, vroeger dan
gewoonlijk, en haar voorstelde de jaar
vergadering vati de letterkundige club,
waarvan hij nog altijd lid was, bij te
wonen (liet zou een gezellig samenzijn
wezen); had ze onmiddellijk een lievigeu
aanval van zware hoofdpijn gekregen,
waardoor het. haar onmogelijk was, tot
haar spijt, hem te vergezellen. Maar hij
kon gerust alleen gaanze won hem
vooral dat genoegen niet ontrooven nee,
hij hoefde voor haar niet thuis te blijven,
volstrekt nietals hij haar nu een ple
zier wou doen, moest hij bejiaald gaan.
Het speet haar werkelijk erg, dat ze niet
inee kon. Als ze wat rustig stil ging
zitten, zou het wel spoedig wat beteren
hij hoefde zich volstrekt niet te ver
ontrusten.
(Wordt vervolgd).
ZÊEUWSCH-VLAANDEREN
DOOR
