Oroaan ter verspreiding der Christelijke Beginselen in Zeeuwseh-Vlaanderen.
No. 227.
Zaterdag 20 Maart 1920.
3e Jaargang.
Vrijdag 2(> Maart,
F E U I b L E T 0 N.
Biiiteitlaiidscb Overzicht.
Uit het Buitenland.
JAN WAANDERS.
13 ABONNEMENT Bij bezorging 1,15 per drie maanden. Franco per post voor Nederland fl.2o.
Uitgave van de Christelijke Persvereeniging „Zeeuwsch-Vlaanderen" te Ter Neuzen.
j o.imïnistratip van dit blad betreffende, moeten worden gezonden
A aan de""'redacteur0, Tl. s/v. HOUTEN, Vlooswijkstraat 62, Ter Neuzen. Telefoon No. 169.
ADVERTENTIËN Van 1—4 regels ƒ0.60. Elke regel meer ƒ0.15. Abonnementen per
contract. - Crisistoeslag 15%. Inzending van advertentiën tot 12 uur 's middags op
de verschijndagen bij den drukker D. 11. LITTOOIJ Az. te Ter Neuzen, telefoon Nr. 20.
a,s.
der
gen
Zij, die zich met 1 April
op „Zeeuwseh-Vlaan-
en" abonneeren, ontvan-
de tot dien datum ver
schijnende nummers gratis.
Chr. Persvereeniging
Zeeuwsch-Vlaanderen'
te TER NEUZEN.
Wij hebben de eer U uit te noodigen
tot liet bijwonen van een BUITENGEWONE
ALGEMEENE VERGADERING der Vereeni-
ging op
namiddags 2 ure, in de Consistorie
Geref. Kerk (Nieuwstraat) te ILlv
NEUZEN.
Agenda
1. Opening.
2. Notulen.
3. Besprekingen voorstellen
van het Bestuur.
4. Rondvraag.
Sluiting.
In 't belang der Persvereeniging wor
den alle leden DRINGEND verzocht deze
vergadering bij te wonen.
Het Bestuur,
J. J. I)E JAGER, Voorzitter.
L. DE FEIJTER—Huijssen,
Secretaris.
des
dor
o.
Voorlichting bij de beroeps
keuze.
We leven in een tijd van vereenigingen.
Overal worden er voor opgericht.
Wie niet in 't bestuur van enkele or
ganisaties zit, telt niet meer mee.
Nu stemmen we toe, dat vele van deze
vereenigingen nuttig werk doen, of al
thans zouden kunnen doen.
Niet met alle sympathiseeron we ech
ter evenveel.
En wel zeer weinig voelen we voor
vereenigingen, als er nu dezer dagen
weer in Ter Neuzen een is opgericht.
We bedoelen „Hulpbetoon door samen
werking".
Een uit personen van allerlei richting
bestaande vereeniging zal „hulp verlee-
nen aan de opvoeding der kinderen in
het algemeen". Dat is dan een bewijs,
dat „onze tijd vooruitgaat".
Welnu, bij dergelijke „vooruitgang"
wenschen we ons niet „aan te passen
En we geltooven ook niet, dat we er ons
„of we willen of niet er aan moeten on
derwerpen".
Voorhands blijven we bij de opvoeding
onzer kinderen zelf liefst de baas. En
vertrouwen we die niet toe aan socialis
ten en liberalen. Schipperen met begin
selen is bij ons als goede Antirevolutio
nairen geoordeeld.
Bovengenoemde vereeniging wil o.a.
voorlichting geven bij de beroepskeuze.
De voorzitter der vereeniging, de lieer
Huizinga toonde op de laatste vergade
ring aan, dat met „liet kiezen van een
beroep voor de kinderen niet steeds ge-
3)
Z E L A N D I A.
paard gaat het toekomstig belang dei-
kinderen en dat in vele gevallen in het
geheel geen rekening wordt gehouden
met den aanleg en ontwikkeling van het
kind".'
Inderdaad is hier veel van aan.
Een landbouwerszoon blijft veelal in
't vak van zijn vader, ook al zou hij mis
schien aanleg hebben voor onderwijzer,
predikant of eenige andere betrekking,
waarvoor studie vereischt wordt. Een
jongen van een landarbeider, trekt meest
al ook later de werkmanskiel aan. En
zoo zouden we kunnen doorgaan. We
gelooven niet, dat „onze tijd zooveel zal
vooruitgaan" dat ieder bet, voor hem
meest geschikte bedrijf zal uitoefenen.
Al meenen de socialisten ook, dat het
in hun „heilstaat" mogelijk zal zijn.
Ook door voorlichting bij de beroeps
keuze zal in dezen niet liet ideaal wor
den bereikt. Deze voorlichting kan im
mers uiteraard wat men ook van t
tegengestelde moge verzekeren weinig
anders doen, dan over de financieele
toekomst in bepaalde bedrijven en be
trekkingen inlichten. En die is op andere
wijze wel te vinden.
De beste voorlichting lijkt ons nog
altijd die van den onderwijzer, of het
hoofd der school. Die weten iets af van
de aanleg en ontwikkeling van het kind.
Een samenspreking van vader en
„meester" zal van meer vrucht zijn, dan
liet inwinnen van een ambtelijk advies.
Bovendien, voor ons Christenen, spre
ken bij de beroepskeuze toch ook andere
factoren mee. Beginsel en godsdienst
tellen toch ook mee Zijn ze voor ons
niet altijd nog de zwaarst wegende fac
toren. Welnu, dan mogen die èn bij de
keuze van het beroep, èn bij liet zoeken
van de middelen om tot het beoogde
doel te geraken niet worden weggedoe
zeld. Alle verflauwing der grenzen is,
waar liet de toekomst onzer kinderen
geldt, uit den booze.
Voor steun zal „Hulpbetoon door sa
menwerking" niet moeten zijn bij de
voorstanders van liet Christelijk onder
wijs. Die bobben te lang gestreden om
de ziel van liet kind. Die weten te goed,
wat „neutraal" in de opvoeding betee-
kent. Die wenschen ook bij de beroeps
keuze van hun kind, met het advies dei-
onderwijzers te rekenen, en biddend hun
beslissing te nemen.
Nóch door een bijdrage, nóch door
adviezen te vragen, steune ons Christen
volk een vereeniging als „Hulpbetoon
door samenwerking", zoolang het zich
ten doel stelt bij de beroepskeuze onzer
jeugd invloed te oefenen.
zijn we geen voorstanders,
het niet zijn, als Antirevolu-
gezin
uit
Schoolvoeding en -kleeding.
Daarvan
Kunnen
tionair.
Immers wordt daardoor liet
elkaar gerukt.
We erkennen, dat er in sommige ge
zinnen nood is. Dat enkele kinderen ter
school komen, onvoldoend gevoed en
half gekleed. We stemmen er mee in,
als gezegd wordt, dat in zulke gevallen
geholpen moet worden. Maar wc ont
kennen ten sterkste, dat dit moet door
schoolvoeding en -kleeding.
We beweren zelfs, dat dit
loofd en wreed is.
In wat 'n nare positie was bij nu tocli
geraakt. De ergernis klom hern in de
keel, deed liern onwillekeurig harder
aanstappen, maakte hem heet in 't hoofd.
Nee, naarder kon het al niet. En ver
anderen, hij zag er geen kans voor. Hij
had 't al geprobeerd met zachtheid en
met booze woorden met vriendelijkheid
en stuurschheid met overreding en
dreigingnoch het een, noch het ander
had gebaat. Truus ging haar gang.
Een paar maal had hij, in baloorige
stemming, zich door Selms laten over
halen, na kantoortijd uit te gaan; hij
had zich met opzet een roes gedronken
hij had gewalgd van zich zelf. Nee, dat
niet meer, dat nooit meer. Zich zoo te
verlagen en Truus nog schijn van
reden te geven tot beklag, hoewel ze
hem feitelijk door haar gedrag het huis
uitjoeg. Nee, dat nietdan maar tegen
den stroom op, ófmaar lijdzaam
Immers moet heel zulk een gezin ge
holpen worden. En niet alleen het school
gaande kind.
Als Kerk of particulieren geen hulpe
bieden, dan moet het Burgerlijk Arm
bestuur het doen. Onbekrompen en
afdoende. -
Maar wat zou men er van zeggen, als
dit alleen den vader een warm maal
eten en klompen of schoenen bezorgde
Natuurlijk het afkeuren.
Maar waarom wil men dan de school
gaande kinderen alleen helpen
Neen, waar nood is, daar lielpe men.
Maar dan allen, en in 't verband van
liet gezin.
Wil „Hulpbetoon door samenwerking"
dat ook
V Bij den landelijken bond.
In onze omgeving bestaan nu een aan
tal vereenigingen van landarbeiders.
Wijs beleid was het, deze eerst plaat
selijk te organiseeren, De tijd was bier
nog niet rijp voor landelijke organisatie.
De veldorbeiders waren over 't algemeen
niet voldoende organisatorisch ontwikkeld
om bereidwillig de lasten op zich te
nemen voor het toetreden tot den lande-
lijken hond. We gelooven, dat daarin
betering is gekomen den laatsten tijd.
En verheugen er ons over.
Tegenover de groote revolutionaire
bonden, hooreu onze werklieden met in
versnippering van krachten, maar in
eendracht verweer te zoeken. Bovendien
gaat van een bond die ziju vertakkingen
over 't heele land uitbreidt meer kracht
uit, ter behartiging van de belangen dei-
leden. Eveneens heeft men veel aan
de voorlichting en hulp van bet honds-
bestuur en de bezoldigde propagandisten.
Terwijl de wei kloozenverzekeririg er
beter door functioneert.
Vergeten mug niworden, dat tegen
over deze lusten ook lasten staan.
Er moet een hoogere contributie wor
den betaald dan nu. Maar daar stappe
men nu over heen. Voor een lage con
tributie ontvangt men ook weinig of
niets. Om resultaten is het te doen.
Welnu, dan hebbe men voor aansluiting
bij den Nederlandschen Bond van Chris
telijke Landarbeiders iets over.
nissen nog in 't geheel geen reden is.
Het is mogelijk, dat alle minder of meer
behoudende eiementen zicli thans aaneen
sluiten om
bolsjewisme
heeft zulke
de hoofden
moeilijk
het grootste kwaad, het
te bekampen. Maar dit
goede kansen gekregen om
op hol te brengen, dat het
meer in toom zal kunnen ge
dragen, maar laten gebeuren, wat ge
beurde
Hij bad afleiding gezocht in genieting
van kunst, 't Had hem eenige oogen-
blikken uit de ellende gehaald, maar de
ontnuchtering was te wieeder geweest
't was als een brandewijnslok voor den
drinker, die éen oogenblik verwarmt,
een oogenblik inwendig gloeien doet,
maar dan het ellendig gevoel van leegte
en leed nog verzwaart.
Wat moest er van komen zoo? Hij
wist het niethij begeerde het ook niet
te weten
Daar stond hij al, eer hij 't zich recht
bewust was, voor het huis en scheldo
hij aan.
Vreemd deed 't hem telkens weer aan,
dat aanschellen aan het huis, waar hij
zooveel gelukkige jaren had doorgebracht,
waar hij gewoon geweest was, met eigen
sleutel uit en in te gaan. Nu aanschellen
en wachten. Neen, dat was niet liet
vreemde, niet het onaangename. Maar
hier te staan, als een, die het eigen
huis ontvliedt, en _heimwee voelt naar
wat vroeger was, en de wreede kloof
ziet gapen tusschen wat is en moést
zijn
Moeder zelf deed de deur open. Het
Vier dagen van ongekende bewogen
heid en onrust in het leven van het
zwaarbezochte Duitsche volk hebben den
tragischen roem gevestigd van Dr. Kapp
en Generaal von Liittwitz.
Thans zijn zij afgetreden, onvooor
waardelijk gecapituleerd, en althans Herr
Kapp is spoorloos gevlucht-
Maar zij hebben de „eer" de mannen
geweest te zijn, die de zwakke constitu
tioneele grendels welke de poort van
het Duitsche staatsgebouw gesloten
hielden voor 't bolsjewisme, te hebben
losgerukt, zoodat de wanorde thans door
wijd-open deuren binnenstroomt.
Het zegt heel weinig, dat het Kabinet
Bauer te Berlijn terugkeert.
We willen er het beste van hopen.
Maar de algemeeno toestand is in
Duitschland van dien aard, dat er voor
een optimistischeu blik op de gebeurte-
dagmeisje, dat ze deo laatsten tijd hield
in plaats van de dienstbode vroeger, had
ze vroeg laten weggaan. Het liep niet
zoo druk mijnheer was naar de Kerke-
raadsvergadei ing en dus kon mevrouw
het alleen af.
„Dag Jan", groette ze hartelijk.
„Dag moe 1"
Een oogenblik kwam de gedachte
aandringenwas hier mijn thuis nog
maarwas al dat andere er maar niet
al dat nare, dat hem omringde en ver
vulde nu, dag aan dog. Eéu oogenblik.
Maar hij dreef die gedachte nog terug;
neen, toegeven daaraan, zou zijn leven
nog ondraaglijker maken.
Moe zette zich hij nam een stoel dicht
bij haar.
Hoe gezellig hier in de kamerhoe
huiselijk en rustig, en ordelijk Ach,
wat 'n verschil, hier en die rommei
thuis, waar haast geen ding een vaste
plaats had waar alles slingerde
Wèghij moest daar nu maar niet
aan denken 't was nu immers eenmaal
zoo wat hielp het, of hij er zich al over
opmaaktezou hij er iets mee winnen
Je moest het leven maar nemen, zooals
het nu eenmaal was.
Mama Waauders bevroedde wel, dat
houden worden.
Rijkskanselier Ebert roept tenminste
tot algemeen verzet tegen dezen ééuen
vijand op, erop wijzende, dat de meerder
heidssocialisten liet met de onafhanke
lijke!) reeds eens zijn geworden omtrent
de vorming van een radenrepubliek en
de dictatuur van bet proletariaat.
De voldoening, welke de verdwijning
van de rechtsch-radicale Kapp-regeering
op zichzelf wekte, wordt dus opgeheven
door de links-radicale revolutie die er
de onmiddellijke terugslag van is.
Zelfs staat bet reeds vrijwel vast, dat
Kapp niet isafgetredenomdatderegeering
van Bauer te Stuttgart onverbiddelijk
was, maar dat zij het veld heeft moeten
ruimen onder den druk der van commu
nistische zijde op touw gezette onder
neming om de radenrepubliek uit te
roepen. De Spartacisten drukten hun
stempel op het doodvonnis van Kapp's
regeeriug.
De Tel-correspondent te Minister geeft
den volgenden indruk van den toestand
De Kapp-regeering beschikte niet over
de machtsmiddelen om de bewapening
der arbeiders te Berlijn te verhinderen.
Evenmin als de Bauer-regeering is zij er
in geslaagd de systematische uitbreiding
van liet proletarische leger, zooals het
thans, goed georganiseerd en geleid, voor
den dag komt, te onderdrukken.
Indien het den autoriteiten gelukt, de
beweging te Berlijn meester te worden,
dan zullen nog de rivalen van gisteren
alle krachten moeten inspannen om in
Saksen, het Rijnland en Westfalen en
andere deelen van het rijk, waar thans
anarchie heerscht, de agitatie te onder
drukken.
De revolutionaire arbeiders zijn tot
alles bereid. Dag en nacht strijden zij
om huil ideaal, de radenheersciiappij in
Duitschland en de wereldrevolutie, te
verwezenlijken.
Het eenige, zwakke, wapen daartegen,
de Rijksweer, is door de voortdurende
uitbreiding van liet terrein van actie ge
decimeerd. Bataljon na bataljon werd
zij door de sterkere abeidersmassa's ont
wapend en gevangengezet.
Volgens Russisch voorbeeld heeft men
reeds in eenige steden van liet industrie
gebied aanwervingsbureaux opgericht,
die alle mannen van 2245 jaar onder
de wapenen roepen en ben naar bet ge
veclitsterrein zenden. Als ergens een
gevecht is ontbrand, trekken gewapende
scharen arbeiders uit de naburige steden
en dorpen er heen en werpen zich in
den strijd.
Niemand kan zeggen wat het volgen
de uur zal brengen. De Duitsche mili
taire bevelhebbers ziju thans radeloos.
Zij voelen zich blijkbaar nog niet bij
machte een zoo machtige en goed geor
ganiseerde beweging meester te worden.
Hoe liet ook zij, de vierdaagscbe heer
schappij van de lieeren Kapp, Von Liitt
witz c.s, heeft do wereld voor feiten ge
plaatst, welker draagwijdte niet is te
overzien.
Sprekende
leeningen
er iets bijzonders was, dat Jan tamelijk
laat, alléén, hierheen voerde. Maar ze
liet niet merken, dat ze naar de oorzaak
giste.
„Hoe is liet thuis, Jan Met Truus
en de kinders?"
„O, dank u, dat gaat wel. 't Kleintje
een beetje lastig en Herm een beetje
wild soms," antwoordt hij. Van Truus
rept hij niet.
,,'k Heb jullie al in geen weken gezien",
onderzoekt mama. „'k Dacht ai, dat er
wat aan scheelde."
„Och nee, maar hoe gaat dat 1 We
kunneu moeilijk samen wegnou vooral
niet, en 's avonds gaat tocli hoelemaal
niet," verontschuldigt hij.
„Nou, maar s Zondags zoo es 's mid
dags," stelt mama voor.
„Ja, dat konden we wel es doen, als
't er 'n mooie dag weer was, en als
Truus er zin in heeft," laat hij er on
willekeurig op volgen. „Maar, moe, we
hebben U ook al in een lieelen tijd niet
bij ons gezien."
„Och, je weet wel, ik ben geen looper.
En 't valt voor Truus ook niet altijd
gelegen."
Mama is*al een paar maal wezen
aanloopeu en heeft Truus verrast in
Millerand over den toestand van
Frankrijk.
„Wij zijn nog verlamd en het zal ja
ren duren vóór wij ons verlies aan man
nen ingehaald zullen hebben." Aldus
heeft Millerand, de minister president
gezegd tegen een vertegenwoordiger van
de Associated Press in een intervieuw,
waarin hij zich over Frankrijk's uiterst
moeilijken toestand heeft uitgelaten.
over het afbetalen van de
zeide hijFrankrijk vraagt
geen kwijtschelding van zijn schulden,
maar wel tijd om op adem te komen en
zijn krachten te herstellen.
Wanneer Frankrijk, vervolgde Milla-
rand, gedwongen wordt zijn verplichtin
gen aan het buitenland te voldoen vol
gens den tegenwoordigen stand van den
wisselkoers, dan zou het gedwongen
worden twee-en-een-half maal te betalen
wat het schuldig is. Natuurlijk zullen
onze buitenlandsche vrienden ons niet
vragen dat te doen, vervolgde Millarand.
Ons meer dan. het dubbele van onze
schuld te vragen zou een onrechtmatig
heid zijn, die" eiken onpartijdigen rech
ter moet treffen.
Naar aanleiding van den toenemenden
uitvoer, zeide Millerand, dat Frankrijk
niets liever wilde dan uitvoeren. Maar
zeide hij, men moet den omvang van de
verwoesting van het rijkste gedeelte van
het Fransche grondgebied niet uit het
oog verliezen. Wij zijn nog verlamd,
zeide hij, en het zal jaren duren voor
het verlies aan mannenkracht ingehaald
is en de vroeger zoo bloeiende industri-
eele eentra hersteld zijn.
De oorlog heeft Frankrijk 600.000 ar
beiders uit de industrie gekost. Geheel
verwoest zijn de streken, die ons in
1913 94 pet. van onze wol, 90 pet. 'van
ons linnen, 90 pet. van onze delfstoffen,
83 pet. van ons ijzer, 70 pet. van onze
suiker en 53 pet. van onze steenkool
gaven. Hoezeer de oorlog onze spoor
wegen verwoest heeft kan men zich niet
voorstellen 33 pet. van onze koopvaar
dijvloot is in den grond geboord en on
ze tarwe-opbrengst is met twee derden
verminderd, wat een verlies van twee
milliard betoekent.
Frankrijk, zeide' de minister president
ten slotte, is vast besloten zich te ver
heffen uit de bouwvallen, die er opge
hoopt zijn op zijn bodem. Het zal do
noodige liscale maatregelen nemen en
alles doen wat de toestand vereischt.
Uit Dresden wordt gemeld
Toen de minister van justitie Ilaeuiscli
tegen middernacht het ministerie verliet,
kw,im een man naar hem toe, die hem
vroeg, of hij de minister van justitie was.
Toen de minister bevestigend antwoord
de, loste de onbekende een schot op hem.
Alleen aan de omstandigheid, dat de
minister zich snel ter aarde wierp is het
te danken, dat hij ongekwetst bleef. De
dader ontkwam in de duisternis.
Bij verstek ter dood gebracht.
Op de Groote Markt te Brussel heeft
de formaliteit plaats gehad van de te
rechtstelling vau voortvluchtige ter dood
veroordeelden.
Het gold de zeven onlangs ter dood
haar slordigheidfoei, 't heeft haar
heelemaal niet aangelokt tot, druk bezoek.
En al trokken haar kleinkindoren haar
wel aan, ze kon er toch moeilijk toe
besluiten, vaak te komente minder,
daar Truus haar duidelijk genoeg bad
laten merken, dat ze niet erg op onver-
hoedsche visites gesteld was. „Waarom
laat u 't nou niet effen weten, moe, dat
u komt. dan kon 'k er wat op rekenen
nou is 't juist zoo'n troep," had ze op
hh vertaling
toon gezegd, die de vrije
blijf u asjeblief weg
is van een en ander
vergunde„och,
Jan Waauders
onkundig gelaten.
„o, U komt altijd gelegen, dat weet u
wel", beijvert hij. „Ja, 'tis bij ons wel
es 'n beetje druk, maar dat kan wel
baast niet anders met zoo'n paar klein-
tjes."
„Nou, ik kom binnenkort wel es aan,"
belooft mama.
Er treedt een pauze in.
Jan drinkt zijn kopje thee, dat moe
hem heeft ingeschonken. Hoe zal hij
aanleggen? 'tStuit hem zoo tegen de
borst, weer te moeten vragen.
't Moet dan maar.
(Wordt vervolgd).
DOOR
i i i .1
