Orgaan ter
Christelijke Beginselen in Zeeuwsch-
No. 224.
Woensdag 10 Maart 1920
3e Jaargang.
ïinifanlandseh Overzicht.
[Jit het Biiitenlandé
Uitgave van de Christelijke Fersvereeniging „Zeeuwsch-Vlaanderen" te Ter Neuzen.
i „.iministratie van dit blad betreffende, moeten worden gezonden
A'!e 'rédacteur, 'iV's. v. HOUTEN, Vlooswijkstraat 62, Ter Neuzen. Telefoon No. 169.
ABONNEMENT: Bij bezorging 1,15 per drie maanden. Franco per post voor Nederland 1.25.
ADVERTENTIËNVan 1—4 regels ƒ0.60. Elk? regel meer ƒ0.15. Abonnementen per
contract. - Crisistoeslag 15 Inzending van advertentiën tot 12 uur s middags op
de verschijndagen bij den drukker I). H. LITTOOIJ Az. te Ter Neuzen. Telefoon Nr. 20.
Nog iets-uit Posthuma s
nalatenschap.
Eens, toen de oorlog rondom ons landje
woedde, was er reevoedérnood^
't Was in de dagen Posthuma s.
In do gouden jaren der kommissies en
bureau's.
Een professor maakte in een door 'Ie
regeering gebouwde proefinstallatie vee
voer uit afval.
Posthuma dacht, dat het zeer winst
gevend zou worden. Waarvan dacht hij
dat trouwens niet
En aangezien ons volk nog vele ener
gieke zonen bezit, die iets durven onder
nemen, was het de bedoeling, dat de
proefinstallatie aan particuliere fabri
kanten moest leeren, hoe veevoer wordt
gemaakt. De particuliere endernemers
voelden echter niets voor deze lessen.
Na maanden was er nog geen enkele
fabriek in werking. Dit bedroefde de
proefinstallatie dermate, dat zij af brand
de. En liet was het beste wat zij doen
°L)ezer dagen behandelde de Kamer
liet testament der proefinstallatie.
Helaas bestoud de nalatenschap, even
als ongeveer alle erfenissen uit Postliu-
ma's goudverslindeude dagen, uit schul
den. Er was maar eventjes 8V2 ton te
kort. De Kamer was woest. Had vroeger
maar 60000 gld. toegestaan.
Niemand neemt het minister IJssel-
steijn kwalijk. Toen hij aan 't bewind
kwam vond bij maar eventjes 280 regee-
ringsbureau's
Er is echter meer.
Een drama, dat de Staat nog meer
kost.
Behalve de professor en de proef
installatie, was er natuurlijk ook een
kommissie van toezicht.
Wat de taak van deze kommissie was?
Boven vermeldden we reeds, dat de par
ticuliere fabrikanten niet veel trek in de
fabricatie van veovoer-uit-afval hadden,
hun fabrieken moesten verbouwd worden,
terwijl na den oorlog de productie
natuurlijk niet meer loónend zou zijn.
Nu moést de kommissie de fabrikanten
overhalen, wél tot de vervaardiging van
veevoer over te gaan. Door contracten
met hen af te sluiten.
Dit lukte gedeeltelijk. Echter brandden
twee fabrieken af; een derde moest
staken wegens verspreiding van onaan
gename geuren. De totale productie was
een zesde van de schatting.
Toen 'kwam IJsselsteijn cn ontbond
de kommissie. Maar de contracten
waren nu eenmaal gesloten.
Na een maand kwam de vrede. Dat
was de genadeslag voor de veevoer-
industrie.
Want nu kwam er weer aanvoer.
Maarde contracten zijn er. En
de fabrikanten vragen schadeloosstelling.
Hoeveel
Dat is nog niet te zeggen.
Intusschen vraagt de minister zes en
een half millioen, in de hoop, dat de
lieeren daarmee tevreden zullen zijn.
De Kamer was andermaal woest.
Op liet vorig ministerie.
Op Posthuma vooral.
Zullen er nog meer dergelijke verras
singen uit de doos van Posthuma komen
V Opnieuw geweigerd.
Onze regeering heeft de uitlevering
van den keizer opnieuw geweigerd.
In onomwonden, besliste taal.
De regeering wijst er op, dat zij „een
daad zou plegen in strijd met recht en
gerechtigheid en onvereenigbaar met de
nationale eer, indien zij onder den drang
der mogendheden er in zou toestemmen
de wetten des rijks te schenden, door
aan den zich op 's lands grondgebied
bevindenden vluchteling de rechten te
ontnemen, welke deze hem toekennen".
Kranig gezegd.
Lloyd George kan het cr mee doen.
De keizer kan dus in ons land blijven
als hij wil. Geen ententemacht kan hein
hier deren. Hij die den oorlog begon
met de rechten van een klein land te
schenden, is nu veilig door het pal staan
van een ander klein land voor zijn recht.
Nederland zal ongetwijfeld stijgen in
aanzien en achting bij de overige volken,
door de flinke wijze waarop het zijn recht
en vrijheid handhaaft tegenover mach
tige naburen.
Wèl belooft onze regeering, dat ze deii
keizer in ons land min of meer zal be
waken. In 't belang van diens veiligheid
011 om gestook in Duitschlar.d te voor
komen.
Dit is volkomen in de haak.
De vluchteling mag 011s land niet
schaden, door hier samenzweringen op
touw te zetten.
Een geest van verzoening
begint zich meer en meer baan te bre
ken. De groote mogendheden zien in, dat
hun eigen belang meebrengt, dat Duitsch
land niet al te zeer wordt belemmerd in
zijn economische opleving.
Dit blijkt uit een „memorandum over
de duurte", zooals het stuk heet, doch
dat inderdaad een economische nota van
veel breeder strekking is.
Hoewel de nota zelf nog gepubliceerd
moet worden, geeft de „Evening Stan
daard" reeds een uittreksel. Het zal
gaan over prijszetting, transport, grond
stoffen enz.
Volgens de „Even. Stand." beveelt de
inleiding aan
lo. dat veel grootere hoeveelheden
grondstoffen dan tot dusver naar Duitsch-
land zullen worden gezonden
2o. zegt zij, dat de wederopbouw van
de Duitsche industrieën, een zaak van
belang is voor geheel Europa, en dat
het plicht der geallieerden is, daarbij
behulpzaam te zijn
3o. dat de quaestie van het herstel
der verwoeste streken van België en
Frankrijk geen nationale maar een inter
nationale zaak is en dat alle geallieerden,
die ter hand moeten nemen;
4o. dat zonder Duitschland en Frank
rijk ongeveer in denzelfden toestand te
brengen als voor den oorlog, ten einde
hun nijverheid voort te zetten, het eco
nomisch evenwicht niet kan worden
hersteld.
De „Even. Stand." verneemt eveneens,
dat belangrijke beslissingen zullen voor
komen, ook'in pet tweede gedeelte van
liet manifest, in het bijzonder met be
trekking tot
lo. herstel van bet systeem van den
ruilhandel in die landen, waar op liet
oogenblik de financieele toestand chao
tisch is
2o. het plaatsen op een gemeenschap-
pelijken basis van de financiën van de
bij liet verdrag van Parijs nieuw gestichte
Europeesclie staten
3o. een poging tot stabiliseering van
den wisselkoers, door manipulatie van
de geallieerde leeningen en de deposito's
en het uitgeven van papieren klein geld
4o. de ontwikkeling van waterkracht
en liet bezuinigen van kolen in de in
dustrie.
Het document moet, volgens de „Even.
Stand." nog door Millerand worden ge
keurd, die de heele week slechts telegra
fisch is geraadpleegd en wijzigingen zijn
nog te verwachten.
De beteekc-uis van dit document kan
niet hoog genoeg aangeslagen worden
want er blijkt uit, dat nu eindelijk liet
inzicht zich beeft baangebroken, (jat de
verderfelijke politiek van Parijs verlaten
is en men werkelijk opbouwend werk
wil gaan leveren.
Dat men nu officieel tot de erkentenis
gekomen is, dat zonder de productiviteit
en organisatie van Duitschland Europa
ten gronde gaan zal.
Var. harte gaat het wel niet.
Het H. N.-bericht over 't economisch
memorandum deelt o.m. mede, dat liet
gedeelte waarin sprake is van Duitsch
land, gewijzigd is omdat men het on
rechtvaardig vond, dat Duitschland, „dat
verantwoordelijk is voor de ruïnes welke
in zoo groote mate ontstaan zijn, op voët
van gelijkheid met zijn slachtoffers wordt
geplaatst".
Indien deze wijziging inderdaad is aan
gebracht, is liet duidelijk, dat ze te dan
ken is aan Franselicn invloed.
Ook deze beperking zal men wel weer,
geleerd door de feiten, laten varen. Maar
intusschen verloopt alweer tijd. Wat
men nu van plan is, had men uieer dan
een jaar geleden kannen doen. Aan
waarschuwingen heeft het waarlijk niet
ontbroken en maar luttel economisch
inzicht had de staatslieden, die het lot
van Europa in handen hadden, moeten
afbrengen van do domme en kleinzielige
haatpolitiek, welke de samenstelling van
het vredesverdrag heeft beheersclit.
De bolsjewiki
gaan veranderen van taktiek.
Tot dusver zonden ze hun regeorings-
agenten naar alle landen 0111 met de ge
roofde diamanten en paarleu propaganda
te drijven voor lnin verderfelijke begin
selen.
Ze hadden slechts matig succes.
Bovendien heeft Rusland vrede noodig,
zal het niet geheel verarmen en uithon
geren.
Daarom verklaart de Russische re
geering dat ze do bnitenlandsche propa
ganda voor het bolsjewisme gaat staken.
De Westersehe mogendheden kunnen
dus gerust, vrede met hen sluiten.
Er dreigt niet 't minste gevaar.
-Wat doen de geslepen leiders echter
1111
Ze lokken opzichters, werklieden, han
delsagenten enz. op schitterende aanbie
dingen naar Rusland. De bedoeling daar
mee is Rusland er weer bovenop te
helpen, zeker, maar vooral om deze te
vormen tot propagandisten van het
bolsjewisme, die straks iu liuri eigen
vaderland, welks grenzen ze vrijelijk kun
nen overschrijden, de revolutieleer zullen
prediken.
't. Gevaar wordt dus grooter dan ooit.
Bovendien is een groote organisatie,
los van de regeering, met de propaganda
belast.
Officieel doen de vertegenwoordigers
der sovjet-Republiek niet meer aan bols
jewistische propaganda. Langs allerlei
omwegen verdubbelt Rusland zijn ijver
om de revolutiebrand naar alle landen
te doen overslaan.
Laat ons dan ook dubbel waakzaam
zijn.
In Turkije
gaat het spannen.
Het Turksche kabinet is „wegens ern
stige tijdingen" afgetreden.
Kons'tantinopel is door Engelsohe rna-
rinefroepen bezet. Die zijn althans met
die bedoeling aan land gezet.
Wat echter ten zeerste merkwaardig
is, is 't volgende: Wilson heeft vanuit
Amerika zijn eisch gesteld: de Turken
uit Europa.
Zooals men weet, hadden de entente-
staatslieden hun volkeren beloofd, dat
de oude onruststoker, de Turk, voorgoed
uit Europa zou worden verdreven. Enge
land vreesde echter dat dit op zijn
Mohamniedaansche onderdanen in Egypte
en Indië een slechte invloed zou hebben.
En daarom werden de Mohammedaan-
sclie volken gerustgesteld door de belofte,
dat de Sultan in Koustantinopel mocht
blijven.
Groote ontstemming in Engeland.
En ziedaar, thans komt ineens Wilsons
veto. Indien de Turken in Europa blij
ven, trekken de Amerikanen zich geheel
en al uit Europa terug, aldus Wilson.
Wat nu
Er zal wel een vorm gevonden worden,
aardoor beide partijen hun zin schijnen
i krijgen. In werkelijkheid zal Wilson
't wel winnen.
Met Fiume was 't immers net eender.
De idioote dichter d'Annunzio heeft het
bezet, en Italië „legde zich bij dit feit
neer".
Maar Wilson wierp roet in 't eten en
verklaarde dat Fiume aan Zuid Slavië
toekwam.
Dezer dagen legde de Italiaansche
minister Nitti de verklaring af, dat Italië
zeer verzoeningsgezind is en met Zuid-
Slavië best tot een overeenkomst zal
kunnen geraken.
Welnu, waarom zou 't zoo ook niet
gaan met de Turksche kwestie.
De Engelscho bladen melden nu groote
moordpartijen door de Turken iu Arme
nië gehoudon.
Best mogelijk, dat Lloyd George daarin
aanleiding vindt zijn standpunt te ver
anderen en zich vóór do verdrijving dei»
Turken uit Europa verklaart.
Niet op Wilson's wenk dus. O, neen!
Alleen, "omdat de Turken weer aan 't
moorden zijn geslagen.
O, onwaarachtigheid der hooge diplo
matie
Overigens zou 't te wenschen geweest
zijn, dat Wrilson maar nooit naar Europa
gekomen was, om zich $oor de handige
pohtieko rotten van Europa te laten be
dotten. 't Gaat 1111 beter.
En 't zou nóg beter zijn, als de gealli
eerden het heele vredesverdrag „als een
vodje papier" verscheurden, en een nieuw
op recht en billijkheid gegrond verdrag
met de overwonnenen sloten. Dat kon
in één week wel afloopen.
En dan alleen is er kans op een spoe
dig weorkeeren van meer normale toe
standen.
Een afgrijselijke zaak.
De Lombergsche bladen vertellen een
lugubere moordgeschiedenis, welke zich
in een dorp op de grens van Oekraine
heeft afgespeeld, en welke weer eens op
schrikkelijke wijze bevestigt, dat de geld
gierigheid een wortel van alle kwaad is.
Een jongeman keerde te voet naar huis
terug, nadat hij drie jaar in vijandelijke
krijgsgevangenschap vertoefd had. fn
zijiï dorp aangekomen, vernam hij van
den herbergier, dat zijn ouders hem dood
waanden en hij besloot hen eerst incog
nito te bezoeken. Hij klopte op de deur
der ouderlijke woning en vroeg ais vreem
deling om een nachtverblijf. Eerst.werd
dit geweigerd, maar toen de bevvoners
zagen, dat de reiziger veel geld bij zich
had, lieten zij liera. ten slotte binnen.
De vreemdeling, nog steeds niet her
kend, kreeg een plaats bij den haard,
terwijl de vader en moeder in een andere
kamer een complot smeedden om hun
zoon voor zijn geld te vermoorden. De
oude man verliet daarop de woning om
wodka te halen, opdat hij, half beschon
ken, meer moed zou hebben om den
moord te plegen. De herbergier, die
meende dat de man drank kwam koopeft
om den terugkeer van zijn zoon te vie
ren, wenschtc hem met deze gelukkige
gebeurtenis geluk. Hoorende, wie de
vreemdeling eigenlijk was, vloog de 011de
man naar huis, doch te laat om den zoon
te redden want de oude vrouw vastbe
radener in haar besluit of liever, nog
bedrevener in de boosheid dan de man,
had den moord reeds gepeegd en kwam
hem aan de deur reeds met een van
bloed druipend mes tegemoet.
Lachtkasteelen.
„Als maarzegt de kortzichtige
mensch.
En hij voorspelt er dapper op los.
A i s maar eens die Oorlog voorbij is
a 1 s de mensch zich weer tot arbeid zet
a 1 s het wereldverkeer wordt hersteld
als de scheepsruimte met name maai
weer toeneémtdan
Schoone luchtkasteelen werden ge
bouwd.
Het resultaat ziet men, eiken dag...
En wat ons nu vooral zoo trof?
De voorzitter van de Engelsche Kamer
van Scheepvaart verklaarde dezer dagen
dat de wereld reeds thans over drie
millioen ton méér scheepsruimte
beschikt, dan vóór den oorlogen
dat alerel deze schepen slechts twee
derden van de goederen vervoerden, ver-
gelekeu met 1914.
In Engeland zolfs maar de helft.
En dan liet hij daarop nog volgen
„Dit gebrek aan scheepsruimte is
geheel kunstmatig. Het is eendeels
een gevolg van het wantrouwen van
de arbeiders tegenover de reeders,
anderdeels van de beperkingen, die
de regeering voor den invoer en voor
steenkolen heeft verordend. Deze
factoren veroorzaakten samen de op
stopping in de havens, waardoor de
scheepvaart machteloos gemaakt
werd".
Het „als" is in vervulling gegaan.
Maar 't gehoopte gevolg bleef uit.
De wereld is nog steeds vervuld met
verwarring en met wrevel, en dat zijn
de booze geesten, die ons leven blijven
benauwen.Ook nu de oorlog lang voorbijis.
Een nieuwe epidemie.
Berichten uit Weenen melden een
nieuwe vreeselijke epidemische ziekte
met een boog sterftecijfer. 300 gevallen
zijn nu onder behandeling te Weenen
eii de epidemie verbreidt zich over ge»
heel Oostenrijk.
De ziekte wordt hersengriep genoemd.
Er is tot nog. toe geen behandeling met
succes gevonden kunnen worden. De
geneesheeren denken, dat de ziekte ver
want is met de lethargische encephalitis
(een soort van slaapziekte.)
Bureaucratie in Frankrijk.
St. Biireaucratius is toch altijd en
overal dezelfde. Het is heerlijk 0111 te
zien, boe de lieeren ambtenaren den
tijd doorbrengen, die hen nog scheidt
van hun pensioen.
In een Fransch blad lezen we daarvan
weer een piachtig staaltje.
Onlangs verschenen te Saint Laurent
devant Epinal twee gendarmen en ver
voegden zich ten huize van een inwoner
dier plaats.
Deze had in den oorlog als soldaat
gediend, en hem werd gevraagd, of hij
mijnheer die en die was, van dat regi
ment en die compie lichting en nummer
alles kwam precies uit.
Of jhij dan maar zoo goed wou zijn,
een ontvangstbewijs te teekenen voor
het stuk, dat men hem ging overhandigen.
Dat vond hij goed.
De gendarmen stapten heen, in het
bewustzijn, hun opdracht te hebben vol
voerd.
De mijnheer las liet stuk en vernam
daaruit, 'dat hij gesneuveld was.
Toen ging hij naar binnen.
Maar die handteekening
Daar denkt een ambtenaar zijn arme
brein nog op stuk.
Milliard na milliard.
Uit Berlijn werd gemeld
Het crediet van drie milliard door de
nationale vergadering gevoteerd, tot liet
doen dalen van de prijzen der levens
middelen, is thans zoo goed als opge
bruikt. De rijksregeeriug tnoct nu be
slissen of ze weer een crediet zal aan
vragen voor dit doel. Voor zoover thans
bekend is, zal de regeering hiertoe be
sluiten en een crediet van 5 milliard
mark vragen.
En toch stijgen de prijzen al maar door
Een milliard is niets meer, in dezen
tijd.
Er in gevlogen.
Een looper van eeh Bank tc Londen
zou een zak met bankbiljetten, geld enz.
ter waarde van 16000 pond sterling;naar
een andere bank brengen en had juist
het gebouw verlaten, toen een goed ge
kleed man, die in zijn bloote hoofd was.
hem staande hield' cn hem een brief
overhandigde. „De directeur' zeidc hii
„wil dat u deze dringende boodschap
naar de bank in Londomvail brengt, en
ik zal uw zak mee terug nemen." De
looper liep er iu, nam den brief aan en
gaf den zak over.
Later bleek dat de zoogenaamde brief
met stukjes krant gevuld was.
De Geallieerden gaan Kon slant i nopel
bezetten.
LONDEN, 6 Maart (Reuter). Naar de
Daily Telegraph verneemt heeft de En-
gelsclie regeering in verband met den
ernstigen toestand besloten, Britsclie
strijdkrachten van leger en vloot te be
velen, Koustantinopel te bezetten.
De Fransche en de Italiaansche re
geering zijn uitgonoodigd hier aan deel
te nemen en men verwacht dat zij daarin
zullen toestemmen.
Naar verluidt zijn er ruimschoots strijd
krachten voor de beoogde bezetting be
schikbaar.
Duitschland mag een binnenlandsche
leeni ng ui isch rij ven.
LONDEN. De „Evening Standard"
meldt, dat de geallieerde opperste raad
besloten heeft aan Duitschland toe te
staan een binnenlandsche leening uit te
schrijven, daar men er zich rekenschap
van geeft, dat een geruineerd Duitschland
gevaarlijk voor Europa zou kunnen wor
den. Men veronderstelt, dat de leening
zal voorafgaan aan de betaling van
schadeloosstelling, waartoe Duitschland
verplicht is.
't Publiek wordt wakker.
Toen de spoorwegstaking in Frankrijk
uitbrak, spotte Clement VautelHe
spoorwegmaatschappen en de arbeiders
verklaren, dat zij zullen volhouden. En
geen van beiden bekommert zich om de
reizigers.
Het publiek beeft zicli maar vooitdu-
rend laten vertrappen in den strijd tus-
sclien kapitaal en arbeid. Maar liet pu
bliek, de logge massa, die sterker is dan
alle anderen, wanneer zij baar kracht
wil toonen, het publiek wordt thans
wakker.
Dat bleek in de EngelSche, dat bleek
ook nu weer in de Fransche spoorweg
staking.
Duizenden meldden zich dadelijk aan
om liet noodzakelijk werk voor de sa
menleving, dat door de stakers was
neergegooid, te verrichten.
We zeggen duizenden, maar 't waren
tienduizenden, honderdduizenden, waar
onder alleen reeds de vereeniging van
oud strijders bijna een half millioen le
den telt, die dadelijk bereid waren alles
te doen, wat de regeering vroeg.
Ook een menigte vrouwen boden zich
aan En leerlingen van technische sclio
len. Hier en daar weigerde men zelfs
den stakers levensmiddelen te verkoopen.
Het publiek heeft blijkbaar genoeg
van de kattengeveehten op zijn rug Het
staat op en schudt de onruststokers van
'zich af. 'tMoet nu eens uit zijn.
Kerkelijke 1 Mei-viering.
Naar „Die Christliche Welt" meldt,
