Oraaan ter verspreiding der Christelijke Beginselen in Zeeuwsch-Vlaanderen.
No. 219.
Zaterdag 21 Februari 1920.
Jaargang.
Ledenvergadering
Uit het Binnenland.
Uit de Provincie.
Uit de Pers.
Uit het Buiten land.
27 Februari a.s.
3 ABONNEMENT: Bij bezorging ƒ1,15 per drie maanden. Franco per post voor Nederland 1.2o.
Uitgave van <le Christelijke Persvereeniging „Zeeuwsch-Vlaanderen te 1 e i N e u z e n.
aa.ninistratie van dit blad betreffende, moeten worden gezonden
Alleam^?red\cLur,H. S. v. HOUTEN, Vlooswijkstraat 62, Ter Neuzen.
Telefoon No. 169.
ATWFRTFNTIEN Van 1—4 reeels ƒ0.60. Elke regel meer ƒ0.15. Abonnementen per
van de Christelijke Persvereeni^ng
Zeeuwsch-Vlaanderen te IER NELZLr
°P
in lokaal „Eendracht" te TER NEl ZEN,
des namiddags om half drie.
Agenda
1. Opening.
2. Notulen.
3. Jaarverslag Secretaris.
4' Penningmeester.
5Bestuursverkiezing.
6. Rondvraag.
7. Sluiting.
N.B. Er worden geen kaarten ge
zonden.
Dit is dus de eenige kennisgeving.
Trouwe opkomst gewenscht.
HET BESTUUR.
V Een merkwaardig rapport.
De „opvooding der rijpere jeugd" staat
tegenwoordig in 't middelpunt der be-
U'\Vie het. kind beeft, beeft de toe
komst", mag thans wel aangevuld wor
den tot: „wie het kind en de rijpere
jeugd heelt, die beeft de toekomst."
Vooral de jeugd van 13 tot 18 jaar
heeft leiding zoo noodig.
De tijden veranderen, en wij mot ben.
Waaraan men vroeger geen behoefte
voelde, is thans vaak eisch des tijdsge
worden.
En aan een gezonde reformatie doen
wij mee. Moeten we meedoen.
De kwestie van de opvoeding der rij
pere jeugd mag ons dan ook niet koud
laten.
Meer dan tot nu toe hebben we er
ons mee bozig te houden.
Ook dc regeering ziet bet belang van
dit probleem in.
Een Staatscommissie is ingesteld „tot
onderzoek naar de ontwikkeling der
jeugdige personen van 13 tot 18 jaar.
Dezer dagen verscheen bet rapport
van deze commissie. E11 hoezeer nu
ook dergelijke rapporten droog en saai
mogen zijn' in den regel, dit rapport is
om méér dan een reden zeer lezenswaard.
Er wordt een merkwaardig getuigenis
in gegeven over de waarde van den
godsdienst voor- de opvoeding.
Te meer verblijdend, waar bet van
7.00 onverdachte zijde komt.
Al zouden we bet vaak iets anders
zeggen, met de strekking van het betoog
dat we hier onder laten volgen, zijn we
't volkomen eens.
Waar geen godsdienst meer is, daar
verdwijnt ook zielevrede en levensgeluk,
daar is de harmonie van 't zieleleven
verbroken, daar blijft t hart zoo troos
teloos leeg en koud.
We verbeugen er ons in, dat deze
zeer gemengde Staatscommissie dat, in
zag, en het volgenderwijs uitdrukte:
„Van niet geringer waarde is voor
df;n mensch de verzorging van zijn ge
moedsleven. Hier toch zetelt liet intiem
ste en teerste van bet menschelijk leven.
Hier ligt de drijfkracht van liet. geheele
bestaan.
De stand van het gemoedsloven is do
graadmeter voor het menschelijk geluk.
Vandaar, dat van godsdienstige zijde er
steeds op gewezen wordt, dat de gods
dienst, die een groote plaats inneemt in
liet Jgeinoedslevcn, belangrijk bijdraagt
tot liet menschelijk geluk.
De religie kan rust vertrouwen, tevre
denheid, ootmoed wekken in het hart
van den mensch en dit zijn eigenschap
pen, die liet leven rijk maken en invloed
oefenen op alle gebied.
De klacht is dan ook verklaarbaar,
die uit godsdienstige en zelfs uit on
godsdienstige kringen vernomen wordt
„Wat zijn de voordeelen der moderne
ontwikkeling, indien daarvoor wijken
do schoone zielseigenschappen, die de
religie steeds met zich brengt
Degenen, die zoo vragen, oordeeleu
dan ook, dat met de verzwakking van
het godsdienstig geloof psychische schat
ten verdwenen zijn.
De moderne cultuur heeft naar hunne
meening groote triomphen behaald, doch
in hoofdzaak op het gebied der stoffelijke
natuur. De techniek heeft een omvang
genomen als nooit te voren. Het leven
is er uiterlijk door verrijkt, het is echter
tegelijk onrustiger en haastiger geworden
en heeft met de uiterlijke verrijking geen
gelijken tred gehouden.
Juist dé snelle ontwikkeling der uiter
lijke wereld heeft het zieleleven ver
strooid en versplinterd, zoodat verloren
is gegaan de levenseenheid, de gecentra
liseerde levensbeschouwing, de geestelijke
beschouwing der dingen, die voorheen
de godsdienst vermocht te geven.
Met liet godsdienstig geloof hebben
vele levens verloren de vastheid van een
onvoorwaardelijk geldende moraal, ie
vroeger de Kerk hun gaf in de prediking
van het goddelijk gebod."
Moge het verslag ook nog dienen, om
in onze kringen warme liefde en ver
hoogde belangstelling te wekken voor de
opvoeding onzer rijpere jeugd, onzer
kuapen en meisjes.
DE STAKING IN HET
9 HAVENBEDRIJF.
De Roomsche werklieden, die tot nu
toe niet staakten, maar ook niet werk-
ten, overwegen thans hun onmogelijke
houding te wijzigen en partij te kiezen.
Het hekend worden van de revolutio
naire samenzwering van Wijnkoop en
consorten heeft hen wakker gemaakt.
Waarschijnlijk zullen ze nog deze week
besluiten' den arbeid weer op te vatten.
Het bestuur geeft tenminste dat advies.
In Amsterdam staken in totaal 5714
man.
De gevolgen voor andere bedrijven
beginnen zich al af te teekenen.
De garnalenvisschcrs rondom de Zui-
derzee"kuunen hun producten niet meer
naar Engeland voeren. Hun bedrijf zal
stop gezet moeten worden wat veel
werkloosheid en armoe veroorzaken zal.
I)o Amerikaansclie zeelieden hebben
altijd volgens de „Telegraaf" toe
gezegd de stakende Nederlandsche trans
portarbeiders net zoolang te zullen steu
nen, tot alle eischen ingewilligd zijn.
De werkgevers hebben een manifest
gepubliceerd, waaruit blijkt, dat liet niet
0111 liet loon gaat, doch 0111 de macht.
De staking is een revolutionaire aanslag
op het bestaan van ons volk.
In Engeland weigeren de arbeiders
schepen te laden, te lossen of te beman
nen, die voor Nederland bestemd zijn.
De communisten voeren nog steeds
propaganda voor uitbreiding der staking
tot meerdere of alle bedrijven.
DE STAKING.
Socialistische v r ij h e i d.
Het politierapport van Amsterdam
meldt
Een agent heeft met een snelverband
verbonden een werkwilligen bootwerker,
die door eenige stakende bootwerkers op
de Nieuwe Heerengraclit zoodanig werd
mishandeld, dat hij' twee bloedende
hoofdwonden opliep. Na in liet Israëlie-
tisch ziekenhuis verder verhonden te
zjjn is hij weder huiswaarts gekeerd.
Een bewoonster der Cz. Peterstraat,
huisvrouw van een werkwilligen boot
werker, heeft aangifte gedaau dat zij
gisteren door een paar vrouwen van sta
kers is mishandeld, waarbij haar man
tel werd vernield.
Een werkwillige bootwerker is in de
Gr. Kattenburgerstraat door eenige sta
kende bootwerkers mishandeld.
Bij een werkwilligen bootwerker, wo
nende in de Kempenaerstraat, is een
paneel uit zijn kamerdeur vernield, ver
moedelijk door stakende bootwerkers.
Ook hij het Oosteljjk viadukt is een
werkwillige door eenige stakers lastig
gevallen en mishandeld.
Het federatiebestuur deelt mee.
dat gisteren een solidariteitsstaking te
wachten was van de steenlossers. De
chauffeurs van Stokvis staken reeds.
SCH RIK BA REN DE W ERK LOOZEN -
CIJFERS.
Ook in ons vaderland wordt de toe
stand steeds banger.
Door de lage valuta is uitvoer schier
onmogelijk.
De eene fabriek na de andere moet
daardoor stopzetten of zijn productie
beperken. Daarvan is toenemende werk
loosheid het gevolg.
Naar de bladen melden bedraagt het
aantal wcrkloozen te Delft thans ruim
duizend personen. Wat ongeveer een
vijfde deel is van de meerderjarige
mannelijke bevolking.
Waar dat heen moet?
En dan dreigen de „modern" georga
niseerde werklieden van de Calvé-fabrie-
ken nog met staking, nadat pas hun
loonen beduidend zijn verhoogd.
't Lijkt wel, of de mensclilieid met
verblindheid- geslagen is
VAN GROEN EN DA EL.
Vaster kleelde wel nooit een Kamerlid
aan zijn zetel
Hoewel hij er overigens 111 letterlijke
heteekenis nooit op zit. Door z'n collega's
gemeden, laat hij zijn zetel leeg, maar
blijft niettemin Kamerlid en strijkt
zijn salaris daarvoor op!
En dat terwijl heel ons volk, heel zijn
partij hem toeroept: We vertrouwen 11
niet, ga toch heen
Tegen zoo iemand, die alle eergevoel
heeft uitgeschud en wien daarom de
verachting zijner medeburgers en collega's
niet deert moest er wettelijk iets
kunnen gedaan worden.
Nu zitten we er tot 1922 mee opge
scheept als Kamerlid.
EEN DUITSCH—NEDERLANDSCHE
OVEREENKOMST.
Volgens een draadloos bericht is tus-
sclien de Duitsche regeering en een
Nederlandscli consortium een overeen
komst aangegaan voor de levering van
1 millioen ton mais. Met de levering
zou de volgende week reeds worden
aangevangen.
EEN VROUW PLV. GEMEENTE
SECRETARIS.
Tot redacteur-commies te Zaandam is,
naar het N. v. d. D. meldt, benoemd
mej. Mr. N. Fortuin Voor zoover he
kend, is zij de eerste vrouw die als
plaatsvervangend gemeente-secretaris
optreedt.
MERKWAARDIG GETUIGENIS.
Lees nu dit zinnetje eens
„Dat al maar opdrijven der loonen
komt in 't eind hierop neer, dat de
arbeiders zelf er de dupe van worden."
Zóó ongeveer heette 't de vorige week
in den Ilaagschen Raad.
Wie heeft dat daar gezegd
Zeker de een of ander zwarte anti
Pardon, liet werd aldus gezegd dooi
den heer Drees, wethouder van sociale
aangelegenheden, en onverdacht sociaal
democraat.
Hoe durft zoo iemand dit zeggen
Denkelijk, omdat hij is een man van
de praktijk die de dingen nuchter beziet
en 't. met zijn geweten niet kan overeen
brengen, om de arbeiders met een blind
doek voor de oogeu tegen een dikken
muur te laten loopen.
Kijk h.v. naar de gasfabriek,- zei hij.
Daar heeft men verhoogd,verhoogd
zoodat we erg duur gas gekregen heb
ben waardoor de menschen aan 't
bezuinigen zijn gegaan met het resultaat
dat nu reeds bijna alle losse arbeiders
ontslagen zijn en dat binnenkort ver
scheiden vaste arbeiders op wachtgeld
zullen worden gesteld.
Dat is nu de praktijk van 't leven.
E11 nu zal deze Dtees óok wel be
lmoren tot die wethouders, welke
Troelstra zoo graag van hun zetel zou
willen trappen doch daarmee is zijn
moord niet krachteloos gemaakt, waar
mee hij blijkbaar zijn geweten heeft
ontlast.
Dat men het ter harte neme!
SCHOOL EN LEVEN
In Amsterdam bestaan avondscholen
voor schipperskinderen, zeker een
nuttige instelling
De kleineren gaan overdag school.
Maar de grooteren, die daags hun
ouders moeten helpen, kunnen 's avonds,
tenminste in de wintermaanden, nog wat
leeren en daar wordt dan ook door velen
gebruik van gemaakt.
Nu deed zich echter '11 merkwaardig
geval voor.
De schippersvrouwen waren niet erg
tevreden over de leerstof, die haar
dochters op die avondlessen geboden
werd. Zij vonden het een eerste ver-
eischte, dat die meisjes daar ook de
nuttige handwerken zouden leeren. Zij
achten naaien en stoppen enz. even
noodzakelijk voor 't leven als lezen en
schrijven.
Daar hadden de autoriteiten wezenlijk
niet aan gedacht
Nu die moeders 't zeggen, ja nu vinden
zij dien wenseh „alleszins begrijpelijk."
En zal er aan worden voldaan.
Is 't niet eigenaardig, dat al de onder
wijs theoriemenschen hij elkaar niet
zooveel inzicht in 't leven hadden als
deze eenvoudige schippersvrouwen, die
er eiken dag middenin staan
Houd toch school en leven zeer dicht
hij elkaar
uit Aken dat de bewoners van liet be
zette gebied zelf maatregelen nemen te
gen de buitenlandsclie npkoopers. On
langs werd een trein vol Nederlandsche
reizigers, die met z.ware koffers en kis
ten beladen naar Nederland door het
bezette gebied terugkeerden, aangevallen
toen de trein op een station stilhield.
De menigte plunderde de Nederlandsche
reizigers letterlijk uit.
Een auto valt in een afgrond.
Uit San Retno (Itaiië) wordt gemeld
Een automobiel, die het reizigers- en
postvervoer tusschen Taggia en 1 rioria
onderhoudt, en die vol reizigers was, is
in een afgrond ter diepte van 60 meter
gestort, terwijl hij een ander voertuig
wilde voorbij rijden.
Zestien reizigers zijn gedood en 21 ge
wond.
Vreeselijk, zóó de eeuwigheid 111 te
gaan
Nieuwe aktie van Wilson.
Van zijn ziekte hersteld, begint presi
dent Wiison zich opnieuw te roeren, ook
op internationaal gebied. Hij heeft eens
klaps een brief tot de Fransche, Engelsche
en Italiaansclie regeeringen gericht,
waarin hij instemming weigert met de
voorloopige overeenkomst, door Frankrijk
en Engeland met Italië aangegaan, strek
kende otn de gansclie kust van de Adria
tische zee tot Fiurne toe aan Zuid-Slaviê
te onttrekken en aan Italië toe te wyzen.
De president verklaart vijst te houden
aan liet vroegere gezamenlijke standpunt,
dat Italië alleen Fiurne zal krijgen en
niets meer en dreigt anders zich van do
vredeskonferentie terug te trekken.
De Frarische pers toont zich hoogst
verbolgen over dit plotselinge ingrijpen
van Wilson. Naar bericht wordt zullen
de Fransche en Engelsche regeeringen
trachten alsnog Wilson tot hun stand
punt over te halen.
Gezien de wijze, waarop de president
tijdens de vredesonderhandelingen met
zijn „beginselen" heeft laten sollen,
schijnt liet niet zeer waarschijnlijk, dat
men zijn nieuwe, verzet thans over het
algemeen zeer ernstig nemen zal.
druk te leggen, dat ik het gezin als het
hoogste beschouw. Dat ligt in de lijn
der A.-R. beginselen. Natuurlijk, want
het ligt in de lijn der Heilige Schrift.
Een mooie beslissing?
De R.-K. Tijd merkt op
Het dagelyksch bestuur van de ge
meente Almelo had voorgesteld, aan de
gehuwde onderwijzeressen, die haar be
valling tegemoet zien, vijf maanden ver
lof te verleenen drie vóór, twee na
de bevalling ouder uitbetaling van de
volle jaarwedde.
Een vrouwelijk socialistisch raadslid
stelde voor, het woord „gehuwde" weg
te laten, welk voorstel werd aangenomen.
„Het Volk" noemt dit „een mooie be
slissing".
Van wie de Openbare School zóó ver
laagt en neerhaalt, als de socialisten
doen, mag worden getuigd, dat hij de
Openbare School verkoopt en verraadt.
Niet de voorstanders van het Bijzonder
Onderwijs zijn de sloopers der Openbare
School.
Reizigers geplunderd.
Ue „Neue Berliner Zeitung" verneemt
De vrouw en de kiesvereeniging.
In een zijner brieven in de „M.-|enS.-
bode" schrijft Haka o.m.:
Ileusch, amice, met de politieke ge
schooldheid van onze vrouwen loopt het
wel los. Zij weten meer, dan je ver
moedt. Natuurlijk, zij weten geen fines
ses, maar laten wij nu heuscli maar geen
hooge borst opletten, dat de mannen
zoo op de hoogte zijn. Want, o, die weten
ook heel weinig bijzonderheden. De goe
den natuurlijk niet te nagesproken. Ja,
onze vrouwen weten heel goed, waar
liet om gaat. En als je eerlijk mijn opinie
vraagt, dan geloof ik niet, dat het bezoek
op onze kiesvereeniging schitterend zal
zijn. En mocht dat op de vergaderingen
van „Nederland en Oranje" in de plaats
van je inwoning ook het geval zijn, hef
dan geen jarimiades aan over liet weg
blijven der vrouwen. Want dat vind ik
niet eens zoo verschrikkelijk. Als de
mannen dan maar goed luisteren en het
gesprokene in zich opnemen, dan kunnen
ze liet hun vrouwen oververtellen, en
dan kunnen zij er samen nog eens over
praten. Ik kan me niet voorstellen, dat
een vrouw met een gezin ik spreek
niet over jonge meisjes en ongehuwde
vrouwen, zooals je merkt naar de
vergaderingen onzer kiesvereenigingen
gaat.
En, hierop wenseh ik sterk den na-
TFR NEUZEN. 20 Februari 1920.
Waarschuwing.
Evenals andere bladen waarschuwen
we onze lezers geen zaken te doen met
C B. EPKER, zich noemend administra
teur, wonende te Heelsum en kantoor
houdende te Oosterheek.
Als compagnon fungeert soms een
zekere W. Ruigrok.
Beide sinjeurs stellen per advertentie
die ze niet betalen gelden op Hy
potheek beschikbaar. Velen zijn er al
ingeloopen, en liebbeu geld gestort.
Men zij gewaarschuwd.
Meerdere inlichtingen geeft de burge
meester van Renkurn.
De georganiseerden in den hond
van (transportarbeiders zijn met hij den
loonraad aangesloten de staking is alhier
dus niet van invloeif. Eerst dan zou
een actie kunnen ontstaan, wanneer
schepen, voor plaatsen waar de staking
is geproclameerd, voor lossing naar hier
werden gezonden.
Sedert de vorige opgave is bij den
Penningmeester van liet Ter Neuzensch
Comité tot leniging van den nood te
Weenen ingekomen de opbrengst eener
gehouden collecte op het laatste concert
der Zaugvereeniging „Flandria" ten be
drage van f26.
Op uituoodiging van den burge
meester vereenigden zich eenige dames
en lieeren tot een voorloopig comité
voor het voorbereiden der oprichting
eener vereeniging ter bevordering van
de belangen van liet kind. Hoewel de
verantwoordelijke zorg voor de kinderen
hij de ouders 'blijft, vestigde de inleider
er de aandacht 'op, dat in verschillend
opzicht hulp en leiding noodig is, daar
de ouders niet steeds over de noodige
middelen kunnen beschikken, (die voor
de opleiding hunner kinderen tot liet
gewenschte doel kunnen geraken. Die
hulp en voorlichting zal zich naar zijne
meening niet alleen moeten bepalen tot
de schoolkinderen, doch ook tot de jonge
lieden nadat zij de schooljaren te boven
zijn, (door o.m. leiding <te geven hij de
beroepskeuze.
Er werd een dames- en lieeren-snb-
comité gevormd voor Jliet voorbereiden
van de zaken die liet allereerst de aan
dacht zullen vragen ter bereiking van
het voor oogen gestelde doel.
Het dames comité is gevormd door de
dames SpruijtenburgBtiijze, Duiker
Blekkink, Hamelink—Kramer. Zonne-
vijlleWeisfeit en Millenaar— Remijn.
Het heerencomité door de lieeren R.
Nolson, I. de Groot, A. L. de Jong, Joh.
P. Tazelaar en II. B. M. Spinhof.
(Tern. Crt.).
Bij de Rijksverzekeringsbank te
Amsterdam is- met ingang van 1 Februari
voorloopig voor den tijd van 1 jaar be
noemd tot klerk mej. S. J. Sonnevijlle
van Ter Neuzen.
*Zaam3lag Vrijdagavond vergaderde
de A. R. kiesvereen. ter behandeling
van een paar onderwerpen,
Voorat' werden huishoudelijke zaken
afgedaan.
Naar aanleiding van het voorstel om
tot reglementswijziging over te gaan, in
verband met de nieuwe toestanden op
politiek terrein, werd een commissie be
noemd, bestaande uit de lieeren Ds. de
Walle, A. Hoste en J. Haak, om een
ontwerp gereed te maken.
Over de toelating van vrouwen tot de
Kiesvereen. werd nog geen beslissing ge
nomen. Dit zal geschieden hij de be
spreking van het nieuwe reglement.
In verband met een vraag op (1e vo
rige vergadering behandelde de heer L.
Rouw het onderwerp „Is de 8-urige ar
beidsdag in strijd met onze beginselen."
Hij begint met te wijzen op de roe
ping van den mensch.
De mensch is geschapen op de aarde,
0111 die te bebouwen. De arbeid was
dus ook vóór de zonde noodzakelijk,
's Menschen roeping is na de zonde ver
zwaart „in het zweet uws aauschijns
zult gij brood eten."
Op den arbeid des daags volgt even
wel de nacht voor de rust, evenals na
zes werkdagen de rustdag volgt.
De mensch heeft zijn kracht en ener
gie in den arbeid te leggen. Niet wer-