Orgaan ter verspreiding der Christelijke Beginselen in Zeeuw'seh-Vlaanderen.
No. 199.
Zaterdag 6 December 1919.
2e Jaargang.
Uit de Schrift.
Uit het Buitenland.
Uit het Biiinenland.
ÜH de Provincie.
im\ i a
Uitgave van de Christelijke Persvereeniging „Zeeuvvsch-Vlaanderen" te Ter Neuzen.
Alle stukken, de redactie en administratie van dit blad betreffende, moeten worden gezonden
aan den redacteur, H. S. v. HOUTEN, looswjjkstraat 62, Ier Neuzen. Telefoon No. 169.
ABONNEMENT: Bij bezorging ƒ1,15 per drie maanden. Frftnco per post voor Nederland 1.25.
ADVERTENTIËNVan 1—4 regels ƒ0.40. Elke regel meer ƒ0.10. Abonnementen per
contract. Crisistoeslag 15%. Inzending van advertentiën tot 12 uur 's middags op
de verschijndagen bij den drukker L). H. L1TTOOIJ Az. te Ter Neuzen. Telefoon Nr. 20.
„JEHOVAII ALLEEN."
Zij vreesden den HEERE,
en dienden (ook) hunne
goden, 2 ICON. 17 33a.
Dit wordt gezegd van de Samaritanen.
Wie waren zij?
De kinderen Israels hadden gezondigd
tegen den Heere hunnen God, Die hen
uit Egypteland opgebracht had. Zij
hadden andere goden gevreesd en ge
wandeld in de inzettingen der Heidenen.
Zij hadden zich hoogten gebouwd in al
hunne steden, van den wachttoren af
tot de vaste steden toe. En zij hadden
zich staande beelden opgericht en bos-
schen op allen hoogen heuvel en onder
alle groen geboomte.
Daartoe bracht hen do zonde van
Jerobeam den zoon van Nebath.
Ze werden gewaarschuwd door de
profeten, maar zij hoorden ze niet. Ze
verhardden hunnen nek. Zii verwierpen
's Ileeren inzettingen en Zijn verbond.
Daarom vertoornde zich de Heere zeer
over Israël, dat Hij bun wegdeed van
Zijn aangezicht. Salmanezer de koning
van Assyrië kwam, belegerde de hoofd
stad van het tienstammenrijk Samaria
3 jaar, nam het in en voerde Israël weg
in Assyrië. Van de armsten des lands
liet hij achter. Ook bracht hij volk van
Babel en Chuta en van Aova en van
Hamath en Sevarvaïm en deed hen
wonen in de steden van Samaria in de
plaats der kinderen Israels.
Deze heidenen met de overgebleven
arme Israëliërs, die zich al spoedig
vermengden, zijn de Samaritanen,
In 't begin van dat ze daar woonden
was de dienst van Jehovah bun gebeel
vreemd, Zij vreesden dus den HEERE
niet. God zond toen onder hen leeuwen
die er van hen doodden. Dit gericht
maakte indruk op hen. 't Was, zoo
dachten ze, omdat ze den God van dat
land niet vreesden. Maar hoe zouden
zij Hem vimezen, als ze Hem niet kenden,
en niet wisten hoe Hij gediend wilde
worden.
Ze klaagden daarover bij den koning
van Assyrië, en deze zond toen een van
de weggevoerde priesteren daarheen,
dat die hun leerde „de wijze des Gods
van het land."
't Was een van de priesters die vroeger
bij de kalverendienst te Dan en te Bethel
zijn werk gedaan héd.
Hij ging daarom te Bethel wonen en
leerde hun hoe zij den Heere vreezen
zouden. Nu waren ze klaar.
Ze maakten elk hun -eigen goden diu
ze vroeger gediend hadden in hun hei-
densch land bouwden daarvoor op do
hoogten huizen, op de hoogten die Israël
vroeger reeds had opgericht voor zijn
vreemde goden, en daarnaast kwam ook
cene plaats open voor Israels God, den
God van het land.
Van hunne geringsten maakten ze
priesters, en die moesten dienen in de
huizen op de hoogten de goden en den
God van Israël.
Zij vreesden den HEERE, en dienden
ook hunne goden, naar de wijze der
volken, van dewelke zij die weggevoerd
hadden.
Zoo hadden deze Samaritanen de moei
lijkheid opgelost. Hun eigen goden ble
ven getrouw, Jehovah kon hen niets
meer verwijten, het hart kon gerust zijn,
ze konden hopen op de hoede en steun
van de beide partijen. Nu stonden ze
sterk. En op 't land dat zo bewoonden,
dat rijke land, zouden nu de zegeningen
nederdalen.
Ze lieten zich geduldig onderwijzen in
der. voorgeschreven dienst van Jehovah,
en de priesters hunner goden waren
niet minder trouw. Ze bouwen de huizen
van hunne vroegere goden die ze niet
loslieten en ze hebben ook recht straks
te bouwen den tempel van Jehovah te
Jeruzalem.
Hun cultus was eene vermenging van
afgodendienst en Jehovahdienst. Ze sche
nen niet te weten dat het eerste gebod
van Jehovahs wet luidde: Gij zult geen
andere goden voor Mijn aangezichthebben.
Zij vreesden den Heere, en dienden
(ook) hunne goden,
Hoo werpt dit getuigenis licht in don
kere harten.
0 Ze waren in de Jehovahdienst onder
wezen, maar naar de onzuivere zondige
opvatting van Jerobeam den zoon van
Nebath die Israël zondigen deed.
Hij had door de oprichting der gouden
kalveren te Dan en te Bethel Israël,
's Heeren Bondsvolk, tot de afgoden
uitgedreven.
Jerobeams priester zette dit onzuivere
onderwijs voort.
In de Samaritanen zien we de gerijpte
vrucht.
Arme harten Hoe zijn ze vol dwaling,
vol leugen, vol zelfmisleiding.
Maar keeren we tot onszelf in, mijne
lezers.
Zulke Samarilaansche harten zijn er
nog. De IIeebe wil Zijn eer niet geven
aan anderen. Ik ben de Heere uw God
Ge kunt Hem niet dienen en den
Mammon.
Ge kunt Hem niet dienen en zonde
of wereld, of uw vleesch.
Ge kunt llem niet vreezen en uw
vertrouwen stellen op uw arm, uw ver
mogen, uw verstand en inzicht.
Ge kunt naar Hem niet luisteren en
naar 't ingeven van uw verdorven en
twijfelziek hart.
Ge kunt Zijn Woord niet aannemen
en het Evangelie der revolutie of de
prediking van 't ongeloof, of de influis
teringen van Satan.
Ge kunt niet hinken op twee gedach
ten ge moogt in uw hart. of in uw leven
niet vermengen tweeërlei vreeze, waar
van de eene de andere vijandig is en
daarom totaal uitsluit.
En daarom is zelfonderzoek geboden.
Daarom vergeet het nooit: Jehovah al
leen
Z. De Walle.
V De splijtzwam.
Als een bericht in „De Zeeuw" juist
is, dan heeft Ds. P. J. Steinz uit Goes
op 30 November iu de Ned. Hetv. Kerk
te Ter Neuzen de belangen van het
Christelijk onderwijs bepleit.
Volkomen in orde, natuurlijk.
Zelfs yerheugen we er ons over dat
hij onze Hervormde broeders meerdere
belangstelling blijkt te komen in het
Christelijk onderwijs. Die belangstelling
was tocii nooit bijzonder groot.
Wel stuurde men de kinderen, maar
van een werkelijk meeleven zag men
helaas veel te weinig.
Waar hel brengen van offers voor het
christelijk*onderwijs weldra geheel tot
de historie zal belmoren en het Rijk of
de Gemeente alles gaat betalen, dreigt
het gevaar, dat die belangstelling bij de
Christenouders nog meer verslapt.
Daarom was het goed gezien, dat men
Ds. Steinz die liefde tot het christelijk
onderwijs liet aanwakkeren. Het blijkt
echter dat die belangstelling zich op
een zeer eenzijdige en voor het Christe
lijk onderwijs gevaarlijke wijze gaat uiten.
Wat toch is 't geval
Met vereende krachten wc zullen
nu niet onderzoekeu, wie 't grootste deel
der lasten droegen is door de Chris
tusbelijders in Ter Neuzen een school
gesticht, die er wezen mag. Een sier
raad voor de stad en voor de omgeving.
Een school, waarvan het onderwijs
ten zeerste wordt geroemd en gewaar
deerd. Die nog uitgebreid wordt en tot
een modelschool gemaakt.
Het Christelijk volksdeel in Ter Neu
zen kan trotsch zijn op zoo'u school en
en er dankbaar voor met 'toog op't be
lang der kinderen.
En ziedaar, nu gaat men van Hervorm
de zijde trachten een eigen Hervormde
scho'ol te stichten. Een commissie van
vijf leden, n.l. de heeren H. v. d. Ouden
D. v. Aken, B. N. v. Dijke, A. de Feij-
ter en C. L. Deij is benoemd om zich
in verbinding te stellen met den kerke-
raad der Herv, Gemeente.en voorts te
trachten een afdeeling voor Christelijk
Volsonderwijs op te richten.
Waarvoor is dat nu noodig?
Pas was er eenige meerdere toenade
ring gekomen tusschen de op kerkelijk
gebied verschillende Christelijke groepen.
Men organiseerde samen winterlezingen
men heeft een comité gevormd, dat zich
teu doel stelt door eensgezind samen
werken het Christelijk beginsel op elk
gebied te propageeren.
Maar waarom dan nu deze geheel on-
noodige verwijdering? Waarom de ker
kelijke muren ook op schoolgebied door
getrokken, waarom ook daar de splijt
zwam aangebracht?
Omdat het noodig was, of omdat het
nu toch geen geldelijke offers kost en
umu dan wel kans ziet z'n volkje mee
te krijgen
Of in 't welbegrepen belang van het
Christelijk onderwijs
We gelooven niet dat dit laatste zoo
kan zijn.
Onze tijd eischt meer dan ooit eens
gezindheid van alle Christenen tegenover
ongeloof en revolutie, 't Is juist der
Christenen zondige verdeeldheid die het
modernisme in Nederland zoo machtig
heeft gemaakt.
't Oud-ilollandscJiê^L.reek woord zegt
„Eendracht maakt macht."
Onze Hervormde broeders verkeerd
voorgelicht, met goede bedoelingen mis
schien brengen in toepassing het
„Tweedracht breekt macht."
En banen aldus den weg voor onge
loof en revolutie. Onbewust misschien,
Jt zij zoo.
Maar daar is 't niet minder jammer en
gevaarlijk om.
Zou hier overleg tusschen de verschil
lende richtingen niet noodig zijn? Als
de Hervormde broeders bezwaren of
wensclien hebben, waarom Romen ze
daar dan niet mee bij do bestaande Ver-
eeniging voor Christelijk Onderwijs?
Nu heeft 't veel van een stil in den
rug vallen, van een verkeerd en dwaas
kerkisme.
Dwaas, want het breekt de Christelijke
actie eer af, dan dat het die bevordert,
en dat komt zeker de kerk niet ten
goede.
Laat men zich goed bezinnen eer
men begint.
Een vreeselijke droom.
Een zekere Sapionza te Irvington in
den Amerikaanschen staat New-York,
heeft zijn vrouw des nachts in droom
toestand gedood. Hij droomde, dat zijn
dochtertje, dat in dezelfde kamer sliep,
door moordenaars werd aangevallen en
vuurde, met hel geVolg dat hij zijn
vrouw trof.
Den laatsten tijd had hij dreigbrieven
ontvangen, waarin geld van hem geëischt
werd. Hij gaf deze brieven, die vermoe
delijk van de „Zwarte Hand" kwamen,
aan de politie, maar de bedreigingen
werkten zoozeer op zijn zenuwen, dat hij
vergunning kreeg om een revolver te
dragen. Sindsdien sliep hij altijd met een
revolver onder zijn kussen. Zijn buren
zeggen, dat door het peinzen over de
dreigbrieven zijn zenuwen gesloopt waren.
Op een avond gingen Sapienza, zijn
vrouw en zijn twee-jarig dochtertje als
gewoonlijk omstreeks tien uur naar bed.
Tegen middernacht, meende de heer
Sapienza, dat een venster opengeschoven
werd. Hij draaide zich om en zag twee
gemaskerde mannen, gewapend met mes
sen, de kamer binnendringen. Een van
hen bukte zich over het kind heen en
hief den arm op om toe te stooten.
Waanzinnig van angst vuurde Sapienza
zijn revolver af, die hij onder het kussen
in de vuist geklemd had. Hij hoorde den
knal en toen hij zijn bezinning herkreeg,
kwam hij tot de ontdekking dat de kamer
leeg was. Er stond geen venster open.
Opeens hoorde hij zijn vrouw kreunen.
Hij draaide het licht aan en zag uit een
wonde in haar hoofd bloed stroomen.
Toen besefde hij, dat hij gedroomd
had. Zijn vrouw was dood de kogel was
door het kussen heen dwars door haar
hoofd gegaan.
De magistraat geloofde het verhaal cn
liet hem tegen borgstelling op vrije voe
ten. De ongelukkige man, dié zeide dat
hij zeer aan zijn vrouw gehecht was, is
radeloos.
Algerneene staking te Rome.
ROME, 2 Dec. (V. D.) Gisteravond
werden eenige socialistische volksverte
genwoordigers het slachtoffer van vijan
dige betoogingen. Tengevolge van dezo
incidenten zijn de arbeiders in staking
gegaan. De staking is kalm begonnen.
Het tramverkeer staat stil en er rijden
geen rijtuigen. Hedenavond of morgen
ochtend vroeg, zullen er geen dagbladen
meer verschijnen.
ROME, 2 December. Evenals te Rome
is te Milaan en te Florence een algerneene
staking afgekondigd
Bij botsingen te Milaan zijn twee be-
toogers gedood een karabinier is ster
vende.
BERLIJN. 3 Dec. (N. R. Ct.) Nopens
den toestand in Italië melden de Duit-
sche bladen
Te Milaan is een rumoerige straatbe-
tooging gehouden. Officieren en dames
werden door de stakers lastig gevallen.
Het kwam tot een botsing met de troe
pen, die door een hagel van steenen
werden ontvangen. Toen bovendien uit
de menigte geschoten werd, gaven ook
de soldaten vuur, met het gevolg, dat
drie personen gedood en velen gewond
werden. L)e bevolking van Milaan is zeer
opgewonden. Men vermoedt dat de sta
king zich zal uitbreiden.
Tc Rome hebben de typografen zich
bij de stakers aangesloten, zoodat de
bladen niet kunnen verschijnen. In het
centrum der stad ziju alle winkels ge-
sloteu. Het tramverkeer staat stil. Ook
rijtuigen rijden niet. Het komt voortdu
rend tot kleine botsingen, zoodat het
aantal aangehouden personen buitenge
woon groot is. Voor vandaag hadden de
socialisten een nieuwe groote betooging
georganiseerd. De autoriteiten hadden
zeer strenge maatregelen genomen.
Griezelige geschiedenis.
Weensche bladen melden een griezelige
geschiedenis. De achtjarige dochter van
een weduwe was onlangs spoorloos ver
dwenen. Nu is uitgemaakt, dat het kind
het slachtoffer is geworden van een
sexueelen moord. De dader had het lijk
in stukken gesneden en de stukken weg
geworpen. Eenige vrouwen vonden het
vleescii en hebben het naar het ge
rucht wil gebraden en opgegeten in
de meening dat bet varkensvleesch was.
Ierland.
Het getreuzel inzake Ierland begint
gevaarlijk te worden.
Het is, schrijft de „Times", alsof er
een samenzwering bestaat tegen het plan
om vrede te brengen in Ierland. Het
regeeringsvoorstel aangaande een Iersche
schikking is zonder eenigen twijfel niet
welkom ?aan die elementen, die elke
wijziging van den states quo als nadeelig
voor hun belang beschouwen. Het is
moeilijk te gelooven, dat de stappen, die
nu worden genomen en de maatregelen
van dwang geen gevolg zouden zijn van
een intrige, direct gericht tegen de ver
zoeningsgezinde politiek van deErigeische
regeering. Het is duidelijk bewezen dat
het sverbieden van de vereeniging van
Sinu Fein de misdaden van die geheime
gezelschappen eer heeft doen toenemen
dan afnemen. Het Britsche volk beseft
de uitwerking niet van de bevelen van den
uitvoerenden raad, die Ierland worden
opgelegd, uit zijn naam maar het kabi
net moet dit toch beseffen. Onder zulke
ernstige omstandigheden, terwijl hel ge-
lieele geloof aan dit land op bet spel
staat-, is liet ons recht te vragen, wat
de bron en de bedoeling is van deze
dwarsboomerij 'van de erkende regee-
ringspolitiek.
De correspondent van de „Times,, te
Dublin meldt eveneens dat de toestand
iu Ierland met den dag slechter wordt.
De politieke situatie laat nauwelijks een
glimp van hoop toe en de sociale en
administratieve situatie is buitengewoon
slecht. Gematigde (.lieden in Ierland staan
versteld [over liet verdwijnen van allen
eerbied voor de wet. Misdaden en daden
van geweld komen in steeds toenemende
mate voor.
OV EREEN STEMM IN G V ERK R EG EN
Naar uit goede bron vernomen wordt
hebben de onderhandelingen betreffende
de herziening van het verdrag van 1839
tot overeenstemming geleid wat betreft
de economische zijde der hangende vraag
stukken.
"Zoowel over het beheer van de Schelde
in vredestijd als over den aanleg van een
Schelde-Rijiikanaal en van een kanaal
Antwerpen-Moerdijk is men het eens
geworden. Deze desiderata behoorden
tot de voornaamste economische wen
sclien van België.
Hoewel het betreffende zijn militaire
aspiraties "geen voldoening ontving, mag
men verwachten, dat een schikking op
deze basis zal kunnen worden bereikt.
Intusschen schijnt België zijn wenschen
op militair gebied nog niet geheel te
hebben opgegeven, doch men is er hier
nu ook van overtuigd, dat er een tijd
voorbij moet gaan, vóór bn aleer opnieuw
een gedachtenwisseling aangaande deze
vraagstukken zal kunnen plaats vinden.
Van de militaire aanspraken van België
zal, gezien het uitstel, wel niets komen.
VERHOOGING VAN TELEGRAAF- EN
TELEFOONTARIEVEN.
Zooals bekend is, moeten om de kosten
van den post-, telegraaf- en telefoondienst
voor 1920 te dekken, de tarieven voor
die diensten worden verhoogd.
Wat den telefoondienst betreft, zal dit
in de eerste plaats het geval zijn met
hot mt-erendeel der abonnementen voor
aansluiting van de locale rijkstelefoon
netten.
De prijs daarvan zal waarschijnlijk af
hankelijk worden gesteld van het aantal
geabonneerden.
Vermoedelijk zullen de verhoogingen
binnen matige grenzen zich bewegen van
f 5 tot f 20.-
Ten einde de toeneming van het tele
fonisch verkeer ten plattelande zooveel
mogelijk te bevorderen, zal hier enkel
het afstandsgelden voor perceelen buiten
hot minimum tariefsgébied, welk af-
standsgeld thans f 2 per 100 M. bedraagt,
wegens de groote stijging van de mate
riaal prijzen en loorien op f 3 worden
gebracht.
Voorts bestaat het voornemen de ta
rieven voor interlocale gesprekken te
verhoogen.
Een interlocaal gesprek van 3 minuten
of minder zal f 0.5Q een dringend inter
locaal gesprek van denzelfden duur f 1,50
kosten.
Het jaarlijksch recht voor telegram
adressen, thans f 20, zal waarschijnlijk
worden gebracht op f 60.
Alle verhoogingen zullen waarschijnlijk
ingaan op 1 Januari 1920.
VERGOEDING INTERNEERINGS-
KOSTEN.
Naar aanleiding van geruchten als zou
ons land België terugvordering vragen
van de kosten voor de vluchtelingen,
deelt het corr. bureau mede, dat de
Nederlandsche Regeering er niet aan
denkt en er niet aan gedacht heeft over
te gaan tot de terugvordering van de
ruim 45 millioen gulden welke door Ne
derland ten behoeve van de burgerlijke
Belgische uitgewekenen zijn uitgegeven.
Onze Regeering bepaalt er zich toe om
overeenkomstig de regelen van het vol
kenrecht van de Belgische Regeeriug
terugbetaling te vragen van de uitgaven,
die veroorzaakt werden door de inter-
neering van de Belgische militairen, die
gedurende den oorlog over onze grens
kwamen.
VE£LZEGGENDE BANKETLETTERS.
Een der leden van den Haagschen
Gemeenteraad die tot heden bij de al
gerneene beschouwingen over de gc-
meentebegrooting geen redevoering hield,
onthaalde, zoo vertelt de „Ned." zijn
medeleden op banketletters, die met zijn
twaalven de veelzeggende spreuk vorm
den. Zwijgen is Goud. 1
ZILVERBON.
Er komt een nieuw model zilverbon
van één gulden
EERSTE-KAMERVERKIEZING.
De Prov. Staten van Gelderland heb
ben tot lid van de Eerste Kamer gekozen
den heer A. Jurgens Azn. (katholiek) met
33 stemmen, tegen 15 stemmen op den
heer I). Vy. P. Wisboom (u. t.) en 11
stemmen op den heer F. M. Wibaut (s.
d. a. p.).
EEN STANDBEELD VOOR DOMELA
NIEUW ENHU1S?
Naar „Het Volk" uit goede bron ver
neemt, bestaat bij een groep revolutio
naire kunstenaars liet plan, een stand
beeld voor Domela Nieuwenhuis op te
richten, en wel op het Haarlemmerplein
te Amsterdam.
RIJKSSUBSIDIE AAN 1IET TOONEEL.
Woensdagmiddag heeft de Tweede
Kamer opnieuw gestemd over liet voor
stel van Minister de Visser in zake het
verleenen van subsidie aan het tooneel.
De voorgestelde post werd met 42 tegen
41 stemmen aangenomen.
Voor stemden van rechts 14 Katholie
ken 1 Chr.-Hist.en van links 8 Sociaal-
Dem.6 Unie-Liberalen4 Vrijzinnig-
Dein.4 Vrij-Liberalcn 4 Neutralenen
1 Plattelander.
Tegen stemden van rechts 13 Anti-
Revolutionairen 8 Roomsch-Katholie-
ken 6 Chr.-llist.1 Chr.-Democraat
l Chr.-Socialeen van links 10 Soc-
Dem. en 2 Revolutionairen.
Dinsdagmiddag om 2 uur hoopt Ds.
S. Groeneveld in de Geref. Kerk alhier,
eene gedachtenisrede uit te spreken, ter
gelegenheid van zijn 25 jarig ambtsjubilé.
Des avonds om 6 uur wordt in het
zelfde kerkgebouw cene samenkomst
1 f% 'i
i nAM\Tr,n*nMrr rv: t.-f \T..,In»l.vr. J 1 OK
TER NEUZEN, 5 December 1919.