Orgaan ter verspreiding der Ghristelijke Beginselen in Zeeuwseh-Vlaanderen.
No. 188.
Woensdag 29 October 1919.
2e Jaargang.
De Invaliditeitswet.
FEUILLETON.
Uit het Binnenland.
Uit de Pers.
Uit de Provincie.
JAN WAANDERS.
Uitgave van de Christelijke Persvereeniging „Zeeuwseh-Vlaanderen" te Ter Neuzen.
Alle stukken, de redactie en administratie van dit blad betreffende, moeten worden ge
zonden aan den redacteur, H. S. v. HOUTEN, Vlooswjjkstraat G2, 1 er Neuzen.
ABONNEMENT: Bij bezorging ƒ1, 15 per drie maanden. Franco per post voor Nederland 1.25.
ADVERTENTIËNVan 1—4 regels ƒ0.40. Elke regel meer ƒ0.10. Handelsadvertentiën
over twee kolom 8 cent per tegel. Abonnementen per contract. Crisistoeslag 15 °/o.
Inzending van advertentiën tot 12 uur 's middags op de verschijndagen bij den drukker
D. H. LITTOOIJ Az. te Ter Neuzen. Telefoon Nr. 20.
IV.
In ons vorig artikel bleven we eenige
nadere ophelderingen schuldig over ver
vallenverklaring van de verzekerings
plicht en over premiebetaling.
Allereerst dan over de premiebetaling.
Op verzoek van den arbeider moet de
werkgever in een hoogere loonklasse
premie betalenhet meerdere premie
bedrag mag de werkgever van het loon
afhouden. Indien nu die arbeider nog
loon als bijverdienste ontvangt bij een
anderen werkgever, dan moet deze
werkgever (die voor bijverdienste geen
zegel behoeft te plakken) aan den arbei
der over elke kalenderweek of deel
daarvan boven het bijverdiensteloon uit
betalen
2 cent indien de arbeider in de le
loonklasse en
4 cent indien hij in een der overige
loonklassen thuis behoorde.
ResumeerendeDe werkgever die de
hoofdverdienste betaalt, plakt zegel en
op vorzoek van den arbeider een zegel
voor een hoogere klasse dat meerdere
premiebedrag betaalt de arbeider.
De bijverdienstewerkgever betaalt den
arbeider in dit geval een tegemoetkoming
van 2 of 4 cent.
En dan het stukwerk.
Bij het verrichten van stukwerk buiten
de werkplaats en niet onder toezicht
van den werkgever is de werkgever
premie schuldig, doch over hoeveel weken
is hij premie verschuldigd'?
Ter berekening van dit aantal weken,
zegt artikel 181, wordt de arbeider geacht
per dag (Zondagen en erkende Chr.
feestdagen niet medegerekend) te hebben
verdiend
Ie loonklasse 40 cent.
lie id. 60 id.
Ille id. 140 id.
IVe id. 200 id.
Ve id. 300 id.
Ontvangt de arbeider dus bij de afleve
ring bijv. f48.en behoort hij in de 4e
loonklasse, dan wordt hij geacht 24
werkdagen te hebben gewerkt en moet
dus voor 4 weken zegel geplakt worden
valt er in een der weken nu een erkende
Chr. feestdag, dan wordt hij geacht te
hebben gewerkt 5 weken (3 van 6 dagen,
1 van 5 dagen en 1 van 1 dag) en moet
dus voor 5 weken zegel geplakt worden.
A. Is het stukwerk verricht in bijv.
6 weken, dan wordt zegel geplakt over
de eerste 4 (5) weken de eerste zegel
in de week waarin het werk aanving.
B. Is het stukwerk verricht in bijv.
3 weken, dan wordt over die 3 weken
zegel geplakt.
Was nu in geval A en B door een
anderen werkgever over een week reeds
een zegel geplakt van de zelfde of een
hoogere loonklasse, dan wordt over die
week eeen zegel geplaktwas een zegel
van lagere orde' geplakt, dan wordt
gehandeld alsof geen .zegel geplakt was.
Zooals uit het hiervorengcstelde reeds
blijkt, wordt een deel' van een kalender-
week voor een geheele week gerekend.
De vrijstelling van dagteekenen van
zegels (in het 2e artikel besproken)
geldt voor de hierbedoelde te plakken
zegels niet.
We vermeldden reeds dat de arbeider
39)
Z E L A N D I A.
,,'k Wou je juist es vragen," hield Van
Donk taai vol, „of we weer op je mochten
rekenen. We..."
„Kom man, wees wijzer. Ben je 'n
week of wat niet in de Noorder geweest
Je hebt toch wel gehoord, dat 'k niet
meer bij jullie hoor."
„Och, laat me nou es uitpraten. We
hebben tegenwoordig een afdeeling Let
terkunde. Maar die staat er wat zwak
voor. En als jij nu je schouders er eens
onder wou zetten, jij bent jmmers nog
al thuis daarin
Er was wel iets vleiends in het aan
zoek Jan voelde het stpeelende. Maar
tegelijkertijd herinnerde hij zich met
bitterheid de laatste door hem bijge
woonde vergadering van Jonathan.
„Kom, je bent toch wel slimmer, zeg
zoo'n ongereformeerd mensch er in te
willen halen. Nee, dank je hoor! Ik
zeil de zegel betaalt, wanneer hij de
verzekering vervallen kan verklaren.
Deze vervallen verklaring en de vrij
stelling van verzekeringsplicht moet nog
nader worden toegelicht. Ieder arbeider,
die voldoet aan de eischen voor ver
zekeringsplicht in de Invaliditeitswet
gesteld, is verzekeringsplichtig.
Art. 52 echter bepaalt, dat door den
Raad van Arbeid vrijgesteld wordt van
verzekeringsplicht op zijn verzoek, de
arbeider, die aantoont, dat hij het vooruit
zicht heeft om binnen eenige jaren een
loon van meer dan f 2000,per jaar te
genieten en te blijven genieten -en die
niet reeds verplicht verzekerd was. Dit
artikel is dus hoofdzakelijk vóór 3 Decem
ber a.s. van toepassing, want na 3
December (aangenomen dat ieder die
daartoe verplicht was, zich aanmeldde)
is alleen de niet-arbeider niet „verplicht
verzekerd". De werkgever, die arbeider
wordt of het kind dat den verzekerings-
plichtigen leeftijd bereikt, zullen enkel
na 3 December er onder vallen en voor
de 13-jarige zal dat vooruitzicht zeker
op dien leeftijd niet zoo vast omlijnd
zijn aan te toonen.
En ten slotte de arbeider die na 3
December a.s. zijn verzekeringsplicht wil
beëindigen.
De verplichte verzekering vervalt door
een verklaring van den arbeider aan den
I. v. A. Deze verklaring kan natuurlijk
alleen plaats hebben, als de gronden,
waarop de arbeider verzekeringsplichtig
was, geheel of ten deele vervallen.
Art. 55 bepaaltDe verklaring kan
onmiddellijk worden afgelegd door den
verzekerdo, die in dienst komt van
A. a. het Rijk
b. een publiekrechterlijk lichaam
c. een ondernemer van een spoorweg
dienst, waarbij pensioen in de dienst-
voorwaarden of in een reglement is
vastgelegd
d. ëen onderneming, waar door den
werkgever of een ondernemingsfonds
pensioen is verzekerd
e. een ouderneming, waarbij een pen
sioen publiekrechtelijk is geregeld en
B. Jonger dan 34 jaar, die niet meer
voldoet aan de voorwaarden van ver
zekeringsplicht, d.i.
1. niet meer in loondienst is;
2. buiten het rijk werkt in een niet
in Nederland gevestigde onderneming
3. buiten het rijk werkt in een Neder-
laudsche onderneming en buiten het Rijk
woont
4. vaart op een schip, dat niet in den
regel naar Nederland terugkeert.
De verklaring kan eerst na 6 maanden
worden afgelegd door de arbeider ouder
dan 34 jaar, als hij niet meer voldoet
aan de voorwaarden (zie hiervoor 1 tot
en met 4).
Vervallenverklaring omdat het loon
meer dan f2000.bedraagt, kan eerst
worden afgelegd als het loon meer dan
f2000.— per jaar bedraagt.
Hoe gehandeld wordt met de door of
voor den werknemer gestorte premiën
na de vervallenverklaring zullen we in
een volgend artikel behandelen.
Onverdachte lof.
Het is de gewoonte" der socialisten om
zooveel mogelijk af te keuren van wat
audere partijen doen.
pas
„Zeg nou zoo gauw geen nee." hield
Van Donk aan. Hij wou nog een laatste
poging doen, Jan voor hun kring te
behouden, al beloofde hij zich weinig
succes van zijn bemoeiingen. Hij kende
hem al sinds jaren; hij wist, hoe op
loopend hij zijn konmaar hij had toch
den moed nog niet gansch en al opge
geven, dat hij terug zou keeren. Ilij
hoopte, als Jan maar weer ter vergade
ring wou komen, dat nog veel goed
gemaakt kon wordenhet zou aan hem
niet liggen.
„Heusch, ik weet wat ik zeg, Van
Donktrouwens bij jullie zou ik toch
niet meer thuis .hooren. Ik heb andere
opvattingen, weet je nog wel Eu dat
is er nou den laatsten tijd niet op ver
beterd".
Van Donk's verwachting was niet al
te hoog gespannen geweest. Maar met
da taaiheid van een geboren propagan
dist, meer, met een hart, dat zoo graag
den dwalende wou terugbrengen, had
hij nog een poging gewaagd. Het ging
hem inderdaad ter harte, dat Waanders
zoo afgezakt wasondanks al diens
gebreken, was hij hem niet ongenegen,
In 't bijzonder hebben ze zelden of
nooit een woord van waardeering voor
een christelijke regeering.
Ze meenen dat als ze 'tvolk ontevre
den maken, hun partij 't hardste groeit.
Zijn immers hun meeste volgelingen
geen ontevredenen met 't een of ander
Overtuigde aanhangeij tuit hun partij
slechts weinigen.
Een enkele maal echter ontvalt de
eerlijksten onder hen wel eens een woord
van lof.
Dat er dan reden voor is, spreekt wel
vanzelf.
Welnu, wethouder Wibaut .heeft dezer
dagen in den Amsterdamschen Raad ge
zegd; „Wij hebben thans een regeeriug
die op het gebied der woningzorg gunstig
afsteekt tegen de vorige".
Zóóveel lof was den heer Gulden (een
socialistisch raadslid) te kras. Wat zouden
de arbeiders wel niet denken Een S.
D. A. P.er moet nooit goedkeuren, wat
een andere partij doet.
Dies riep hij uit„Met woorden, maar
niet met daden."
Wethouder Wibaut zette hem echter
terecht met de woorden „Neen, neen,
mjjnheer Gulden, niet alleen met woor
den".
En Wibaut kan het weten. Hij immers
is in Amsterdam belast |met de zorg voor
de volkshuisvesting.
Zijn verklaring is dan ook een onver
dacht en welverdiend pluimpje voor onze
regeering.
V Amsterdamsche cijfers.
Amsterdam is in de laatste vijfentwintig
jaar heel wat veranderd.
Wie er van houdt in overzichten van
vroeger en nu te neuzen en die dan ver
gelijkt merkt het al gauw.
De bevolking wies aan van 446657 tot
644073. Zoo ongeveer met 50 pCt. dus.
Het aantal huwelijken klom zelfs nog
sterker. Tegen 3104 in 1893 werden er
5269 gesloten in 1918.
Dus zal ook het aantal geboorten met
50 a 60 pCt. zijn toegenomen, merkt ge op?
Helaas, het aantal geboorten vermeer
derde niet, het verminderde zelfs. In
1893 werden er 14632 kinderen geboren.
En in 1918 maar 13681. Hoewel er 200.000
menschen meer zijn in Amsterdam, hoe
wel het aantal huwelijken klom met ruim
2000 verminderden de geboorten.
Ook in ons land woekert de schande
lijke zonde der kinderbeperking dus voort.
Moge God ons volk terugvoeren door
de werking Zijns Geestes tot de wet en
de getuigenis. Alléén op dien weg is er
beterschap te verwachten.
Merkwaardig zijn ook de cijfers, die
betrekking hebben op het aantal ambte
naren en werklieden in dienst der ge
meente. In 1893 waren het er 6035, eu
1 Januari 1918 bedroeg het getal 16275.
Met hun gezinnen een flinke provincie
stad op zichzelve 1
Aan salarissen werd ruim 22 millioen
uitgekeerd. Cijfers om van te duizelen.
Dat er voor een huishouding als die
van Amsterdam heel wat noodig is,
spreekt vanzelf. In 1918 werd er ruim
87 millioen gulden uitgegeven.
Jammer is het, dat de schuld gestegen
is tot 183 millioen. Dat is niet de goede
manier van huishouden. Gelukkig dat de
meeste huismoeders in Nederland het
beter kunnen.
omdat hij wist, dat hij een-goeden in
borst had.
„Het spijt me zoo, Waanders", zei hij,
eenvoudig en oprecht, „dat je je zoo
van ons afkeert. Kun je het nu heele-
maal niet meer bij ons vinden Ik geloof,
dat je op den verkeerden weg bentdat
kan nooit goed afloopen. Jan, keer nog
terug kom weer bij ons
Een oogenblik vlamde ergernis uit Jan's
oogen, zoo als een verloren zoon te
worden toegesproken; 't volgende oogen
blik veranderde de uitdrukking van zijn
gelaat.
'k Ben het heelemaal niet met je eons,
Van Donk, maar tochjij bent een
eerlijke kereljij zoekt me nog opjij
bent de eenigedie andere, je moest
eéns zien, hoe ze me aankijkenzoo
ongeveer of ik de slechtheid in persoon
ben. Maar al meen je het ook goed, er
kan toch niets van komen. Ik weet
wat ik gedaan hebde gevolgen liggen
voor mijn rekening."
„Nou,' adjuus dan, Waanders ik hoop
dat je nog es tot andere gedachten mag
komen."
Zoo scheidden ze.
„Da's tenminste geen Farizeeër", over
RATEL-RANTSOENEERING.
In de Tweede Kamer wordt bij de
algemeene beschouwingen over de Staats-
begrooting de nationale tijd als volgt
verdeeld onder de verschillende clubs
Roomsch-Katholieken5 uur
Sociaal-Democraten4
Anti-Revolutionairen3
Christelijk-Historischen U/i
Neutrale Partij l'/a
Unie-LiberalenU/a
Vrijzinnig-Democraten U/g
Vrij-LiberalenU/3
Revolutionaire ClubU/a
Christen-Democraten SU
Christen-Democraat 3/t
Plattelands Partij SU
De communisten waren er alleen tegen.
DE OORLOGSWINSTBELASTING.
Met 25 tegen 13 stemmen heeft de
Tweede Kamer een voorstel De Geer
aangenomen, om de behandeling van het
wetsontwerp tot intrekking van de oor
logswinstbelasting te schorsen tot de
behandeling van het wetsontwerp be
treffende de vermogensaanwasbelasting.
MILITAIRE COMMIEZEN.
Met ingang van 1 Januari zal het corps
militaire commiezen worden opgeheven.
Mocht de toestand aan de grens dit
noodig maken, dan zal men gebruik ma
ken van hulpcommiezen op daggeld.
TEGEN DE DUURTE.
De verbruikersbond te Nijmegen doet
niet alleen Amerikaansche schoenen in
voeren, doch laat tevens repareeren door
reparateurs, door hun aangesteld. De
prijzen van zolen en hakken zijn f3 voor
heeren en f 2 50 voor dames, terwijl deze
prijzen binnenkort zelfs 25 cent lager
zullen worden Igesteld. De door den Bond
aangestelde schoenmakers en de leden
van den Bond kunnen eerste kwaliteit
coupon zoolleer a f3 per pond bestellen.
Bij den winkelier, door den Bond aan
gewezen, is o.m. gesmolten rundvet voor
96 cent per pond verkrijgbaar, en verder
koffie f 1.02 en thee f 1,07 per pond,
cacao f2,25 per K.G., Amerikaansch vet
spek f0,92 per pond, volvette kaas f 0,72
per pond, benevens meer artikelen tegen
lage prijzen.
Bij een groeutenhandelaar zijn even
eens tegen lagere prijzen dan bij andere
handelaren groenten en fruit verkrijgbaar,
bijv. goudreinetten tegen 18 cent per
K.G. thuisbezorgd. Voor visch geldt dit
eveneens. Baggelaarturf wordt verstrekt
tegen f 17 per 1000 Kg. franco thuis-
Ook zijn er barbiers, die billijk scheren.
De Bond heeft verschillende commis
sies voor levensmiddelen.
FOEI HOE „KAPITALISTISCH"!
Roode straten in rood Zaandam. B. en
W. van Zaandam hebben volgens het
„Volk" besloten, aan zes nieuwe straten
de namen te geven vanII. Gerhard,
Alb. Halm, P. L. Tak, Willem Bax, Cor-
nelie Huijgens en H. Spiekman.
EEN UITSTEKEND VOORBEELD.
De Raad van Abbekerk (N.-H besloot
tot meerdere handhaving der Zondags
wet, nl. door te verbieden veldarbeid,
bakkerswerk (waaronder ook venlen).
De rijkspolitie zal worden in kennis
gesteld met dit besluit, waarvan de Raad
stipte naleving eischt 1
Een flink besluit 1 En dat nog wel in
Noord Holland boven het IJ
DE ONHOFFELIJKE BOER.
Teunis-boer, niet erg op de hoogte
van zijn tijd (of wel?) en van de oude
tijden ook al niet, foeterde tegen de
verkiesbaarheid van vrouwen in den raad
„Nou hangt je tegenwoordig altoos het
zwaard van damesklets boven je
hoofd".
De man bedoelde natuurlijk het zwaard
van Damocles, welke uitdrukking men
bezigt, om een gevaar te kennen te geven.
peinsde Jan Waanders. „Wat bekrom
pen ook, net als de rest, maar toch een
eerlijke vent."
HOOFDSTUK XIII.
Jo Vlietstra keek door het spionnetje
Willem na. Willem was haar tweeling
broer. Hoe die twee aan elkaar hingen.
Nu kwam dat weer zoo ondubbelzinnig
uit. Nam ze nu niet al sinds zes weken
de plaats in van Willem's vrouw, haar
aardig, maar zoo zwak schoonzusje, Lien
En de kleine Dolf kon zeker geen beter
plaatsvervangster voor z;ijn moeke ge-
wenscht hebben, dan tante Jo bleek.
't Was al sukkelen geweest, den heelen
winter. Maar ze had het op de been
gehouden, Wims dapper vrouwtje. Tot
ze het opgeven moést.
Wat 'n beproeving voor Willem. Hoe
leefde Jo met hem mee 1 En toen de
dokter had geraden, dat Lien eens een
maand of wat een rustkuur moest
volgen, liefst" in Gelderland, in een ge
zonde en rustige omgeving, toen had zij
dadelijk aangeboden, zoolang bij Wimin
te kómen, tot Lien weer, opgesterkt
naar allen hoopten en de dokter stellig
verzekerde, haar plaats kon innemen.
Onder bloedverwanten...
Geknipt uit een artikel in de „Tri
bune", het bekende bolsjewistisch blad
„Tal van voorbeelden zijn op te noe
men, waaruit blijkt, dat de S.D.A.P. in
Friesland zelfs niets gedaan heeft. Laat
ik slechts aanhalen, welke toestanden
nog bestaan in een gemeente als Engwir-
den met een sociaal-democratische raads-
meerderheid, een sociaal-democratische
burgemeester en lest besteen sociaal
democratische dominé. De burgemees
ter heeft evenwel z'n baantje met 'n meer
loonende betrekking verwisseld Hij is
voorzitter van den Raad van Arbeid ge
worden.
Gedurende twee jaren heeft die bur
gemeester aan het hoofd van deze ge
meente gestaan, maar in zijn afscheids
rede verklaarde hij, „dat hij weinig in
het belang van de gemeente heeft kun
nen doen." Niet alleen dat de loonen
van de gemeente-werklieden allertreurigst
zijn, in de raadsvergadering van Dinsdag
30 September j.l. worden deze verhoogd
van f 16 op f 20 d.w.z. dat tot 1 October
1919 de werklieden van een gemeente
met een sociaal democratische burgemees
ter „verdienden" f 16 per week. Ook
de woningtoestand in deze gemeente is
ellendig, Krotten met een muurhoogte
van maar 2 meter, komen er genoeg
voor. Ze bestaan uit slechts één kamer
waarin alles moet geschieden, koken,
eten en slapen.
De bedsteden bestaan in den regel
uit t\^ee verdiepingen. De ééne gelijk
vloers waar de kinderen slapen, de an
deren 60 a 70 c.M. hooger waar 't echt
paar slaapt. Voorts geeft een ladder
toegang tot den zolder, die slechts met
dakpannen van de buitenlucht is afge-.
scheiden. Door de reten giert de wind
en bij regenachtig weer lekt het overal.
Bij dit alles komt nog dat het 's winters
meermalen gebeurt, dat ze gedeeltelijk
in het water staan, en het pad dat naar
de woning leidt is overstroomd. Zelfs
is er een geval op te. noemen, dat een
bewoner door middel van een oude boot
„verbinding" met de „vaste wal" moest
houden."
Commentaar overbodig.
TER NEUZEN, 28 October 1919.
Zeeuwseh-Vlaanderen
vooruit!
Voor eenige dagen konden we in ons
blad meedeelen, dat er pogingen in 't
Zes weken was Lien nu in Gelderland
do berichten luidden zeer bemoedigend.
Willem had het weten te schikken, dat
hij er eens een daagje kon uitbreken.
Zijn timmermanszaak bloeide en eischte
hem bijna geheel op maar op zijn mees
terknecht kon hij rekenen, en zoo was
het mogelijk, dat hij zijn vrouw weer
eens zou gaan opzoeken. En kleine Dolf
mocht voor de eerste maal meede
dokter had er geen bezwaar tegen ge
maakt.
Ze keek Willem door het spionnetje
na. Wat verheugde ze er zich in, dat
Lien nu weer zoo ver was. Hoe par
mantig stapte het driejarig Dolfje naast
pa voort. Hij keek juist om en wuifde
en knikte ze sloegen den hoek om.
Hé, wat leeg was het nu in huis. Het
dagmeisje had ze maar voor een paar
daagjes vacantie gegeven. Ze zou nog
tot iien avond blijven, en dan ging ze,
tot Willem terugkwam, naar vader en
moeder. s
Wat was het nu stilDe eenzaamheid
luisterde in alle hoeken. Kleine Dolf
scheen alle gezelligheid meegenomen te
hebben. Ziju leutig gebabbel, hoe miste
ze het. (Wordt vervolgd).
4 ii/^xr-NTTT'TvitPVTrr d;; f i t z. naw A rio ma a nrlon Fmnrn npr nost voor Nederland f 1.25.
DOOR