Orgaan ter verspreiding der Christelijke Beginselen in Zeeuwseh-l/laanderen.
No. 185.
Zaterdag 18 October 1919.
2e Jaargang.
l)e Invaliditeitswet.
Uit het Binnenland.
Uit de Provincie,
Gemeenteraad van Ter Neuzen.
Uitgave van de Christelijke Persvereeniging „Zeeuwsch-Vlaanderen" te Ter Neuzen.
Alle stukken, de redactie en administratie van dit blad betreffende, moeten worden ge
zonden aan den redacteur, H. S. v. HOUTEN, Vlooswijkstraat 62, Ter Neuzen.
ABONNEMENT: Bij bezorging 1,15 per drie maanden. Franco per post voor Nederland f 1.25.
ADVERTENTIËNVan 1—4 regels /'0.40. Elke regel meer ƒ0.10. Handelsadvertentiën
over twee kolom 8 cent per regel. Abonnementen per contract. Crisistoeslag lö%.
Inzending van advertentiën tot 12 uur 's middags op de verschijndagen bij den drukker
D. II. LITTOOIJ Az. te Ter Neuzen. Telefoon Nr. 20.
ui.
Alvorens over premiön en loonklasse
eenige nadere mededeelingen te doen,
moet eerst nog omtrent bet bewaren
van de rentekaarten een enkele opmer
king worden gemaakt.
Art. 265 schrijft voor, dat elke arbeider
verplicht is zijn rentekaart zelf te be
waren, indien hij haar niet tegen bewijs
in bewaring geeft aan den werkgever.
Art. 271 bepaalt dat de werkgever de
kaart van een arbeider, wiens loon geheel
bestaat in verstrekking in natura, moet
bewaren.
Art. 270 schrijft voor dat de arbeider,
die niet voor ten minste al de werkdagen
van een kalenderweek jegens zijn werk
gever verbonden is, gedurende den
werktijd zijn rentekaart bij zich moet
hebben.
Art. 268 vermeldt dat als de arbeider
geen rentekaart bij de uitbetaling van
het loon overlegt (wanneer hij die kaart
tenminste al niet in bewaring heeft
gegeven aau den werkgever), do werk
gever geen loon behoort uit te betalen.
En volgens art. 266 zijn zoowel arbei
der als werkgever verplicht de rente
kaart op vordering van bevoegde per
sonen van den Raad van Arbeid te
vertoonen. Deze personen kunnen tegen
bewijs de rentekaart behouden. Wordt
die kaart binnen 3 dagen niet terug
gegeven, dan wordt zij geacht te zijn
ingeleverd en wordt een nieuwe kaart
uitgereikt.
Aangeraden wordt alle arbeiders die
vast werk hebben voor een week of
langer hun kaart tegen bewijs aan den
werkgever in bewaring geven en dat de
overige arbeiders hun kaart steeds bij
zich hebben.
Mocht een arbeider overlijden, dan
moet de echtgenoot of verwanten de
rentekaart opzenden naar den Raad van
Arbeid, waaronder hij thuis behoorde
met de mededeeling dat de arbeider
overleden is. Op de postkantoren worden
enveloppen voor verzending verstrekt.
En nu tot de loonklassen overgaande,
zij meegedeeld, dat de wet 5 loonklassen
kent, waarvan de grenzen zijn
Ie loonklasse beneden de f240.
lie f240.tot beneden f400.
Ule „400.- „600.-.
IVe „600.- „900.-.
Ve 900.of hooger.
Ware het mogelijk steeds voor ieder
arbeider te kunnen zeggen „hij verdient
zooveel of zooveel per jaar", dan kon
ieder zien in welk hokje hij thuis be
hoort. Dit is echter niet mogelijk (wer
keloosheid, staking, ziekte, enz., allemaal
niet te voorziene omstandigheden, die
invloed hebben op de totale jaailijksche
verdienste) en daarom worden voor elke
gemeente loonklassen aangewezen, waar
toe verschillende groepen van arbeiders
behooren. Wegens bijzonder bedrijfs-
gevaar echter kunnen groepen van ar
beiders injeen hoogere loonklasse worden
gerangschikt.
Mocht echter een arbeider een over
eengekomen vast loon in geld verdienen
(kantoorpersoneel b.v.). dan wijst dat
loon natuurlijk de loonklasse aan (mits
liet loon uitsluitend bestaat uit het
overeengekomen loon in geld.
Door die gemeentelijke indeeling zou
het kunnen voorkomen, dat een arbeider
in een groote gemeente steeds werkende
in bijv, de 4e loonklasse, voor zijn werk
gever tijdelijk in een kleinere gemeente
moet werken en dientengevolge in de
5e loonklasse zou komen. Dit zou on
billijk zijn en daarom is in art. 62
bepaald, dat hij nimmer in deze omstan
digheden tot een lagere loonklasse kan
behooren.
Verder wordt in de wet bepaald, dat
voor groepen van arbeiders, die in ver
schillende gemeenten hun arbeid ver
richten /schippers bijv.) speciaal de
loonklasse zullen worden aangewezen.
En dan nog iets over de premiekwestie.
1" Zooals reeds vermeld werd in een
vorig artikel, moet de werkgever zegel
plakken over een kalenderweek of een
deel daarvan. Wordt dus geen loon
uitbetaald, dan is over die week ook
geen premie verschuldigd.
De premiën bedragen
Ie loonklasse 20 ets.
He 24
IHe 32
IVe 40
Ve 48
Indien de wijzigingen in de wet voor
gesteld worden aangenomen, dan bedra
gen de premiën 25, 30, 40, 50 en 60 ets.
2. Gedurende ziekte, gebrek aan werk,
werkstaking kan de arbeider zelf een
zegel plakken, doch hij is het niet ver
plicht. Aanbevelenswaardig is het echter
wel, omdat de latere uitkeering grooter
is, naarmate meerdere en hoogere pre
miën gestort, dus zegels geplakt zijn.
3. De arbeider, die peen werkgever
heeft gedurende, eenigen tijd en wel als
ondernemer arbeid heeft verricht, dus
geld heeft verdiend, moet zelf de premie
betalen overeenkomstig de loonklasse,
waartoe hij behoord heeft in de week
waarover het laatst zegel werd geplakt.
4. De vrouw, die een huishouding te
verzorgen heeft en momenteel geen
werkgever heeft, is niet verplicht premie
te betalen over een week, waarin ze
piet tegen loon of als onderneemster,
door welke oorzaak ook, heeft gewerkt
5. De arbeider zelf moet de zegel
betalen en plakken, indien hij bevoegd
is de verplichte verzekering te doen
vervallen. Over deze vervallenverklaring
zal in het volgend artikel gesproken
worden.
6. Tot slot dient nog vermeld dat de
werkgever geen premie verschuldigd is.
Deze kwestie zal wel niet tot moeilijk
heden aanleiding geven. De arbeider
krijgt zijn zegel geplakt bij den werk
gever, waar hij zijn hoofdverdienste
heeft, welke zegehvaarde allicht hooger
zal zijn dan de zegel voor kleine bij
verdienste.
Nog enkele belangrijke kwesties annex
deze premiebetaling zullen in een volgend
artikel behandeld worden.
V Slecht op de hoogte.
Uit de discussies over de Arbeids
beurs bleek, dat men ten stadhuize niet
bijster op de hoogte is wat het ver-
eenigingsleven betreft.
Alleen de Maritieme Vereeniging werd
als patroonsvereeniging genoemd. Er
bestaan er echter nog minstens drie
andere, en waarschijnlijk alle drie met
meer leder, dan de Maritieme Vereeni
ging-
We bedoelen de Christelijke Land-en
Tuinbouwersbond; de Metselaarspatroons-
vereeniging „Ons Belang" en de Timmer-
liedenpatroonsvereeniging.
Ook het bestaan van de Christelijke
Landarbeidersvereeniging scheen nog niet
tot het bewustzijn der heeren doorge
drongen te zijn.
Zou een beetje meer meeleven met
't vereenigingsleven niet goed zijn
En zou 't ook niet billijk zijn aan de
door onsgenoemde patroonsvereenigingen
de keuze van een lid voor de Arbeids
beurs op te dragen? De Raad kan dan
vrij van benoemen.
DE HEER BR A AT IN DE
„ZWIJNERIJ".
Tijdens de behandeling der kwestie-
Van Groenendatl in de Tweede Kamer
werd de aandacht der Kamerleden afge
leid door de houdingwelke de heer
Braat, de afgevaardigde van den platte-
landersbond, in zijn bankje had aange
nomen. Deze geachte afgevaardigde had
het zich recht comfortabel gemaakt, door
een been languit op zijn lessenaar te
leggen. Nauwelijks was de voorzitter op
deze houding opnierkzaam gemaakt of
één der commies-griffiers werd op den
heer Braat afgestuurd om hem tot een
meer behoorlijke houding te overreden.
Het was echter niet meer noodigde
heer Braat had zijn been op meer par
lementaire wijze alweer onder den lesse
naar geplaatst.
NIEUWE KAMERLEDEN.
Nu de heeren Heykoop en de Zeeuw
hun benoeming tot wethouder van Rot
terdam hebben aangenomen, zullen zij
aftreden als lid der Tweede Kamer. In
hun plaats zullen al.-: Kamerlid optreden
de heeren B. J. van Stapele, postambte
naar en raadslid te Rotterdam en J.
Brautigam, bestuurder van den Trans
portarbeidersbond en eveneens raadslid
te Rotterdam.
Men zegt dat ook de katholieke heer
H. Stulemeyer ontslag zal nemen als
Kamerlid. In dit geval wordt hij ver
vangen door den lieër J. II. M. Balvers
te Ilillegom.
TER NEUZEN, 17 October 1919.
Door de Kerkeraad der Geref. Kerk
alhier is een commissie benoemd tot
voorbereiding vau de herdenking van
het jubileum vau Ds Groeneveld op 9
December a.s.
De commissie bestas* uit de ouderlin
gen D. Scheele en J. de Jager nn de
diakenen P. Los, M. Itiemens en D. II.
Littooij Az.
Gisteravond trad in de Geref. Kerk
alhier namens de J. V. op, Ds. Groeneveld
met het onderwerp
„Organisatie der rijpere jeugd."
„Nieuwe tijden, nieuwe zeden", zegt
liet spreekwoord. Bij ons hervormen
echter niet te radicaal. Eveumin te con
servatief. Ook nu geldt Jes. 6 16 nog.
Wie de jeugd heeft en houdt heeft de
toekomst, zou men kunnen zeggen. Daar
bij moeten we niet de wereld nabootsen.
Onze samenleving moet rusten op 't
Goddelijk gezag. Nu is alles echter ont
wricht.
De vraag, hoe te doen, is dan ook van
belang. Er is tweeërlei weg
Organisatie voor de jeugd onder leiding
der ouderen en orgamsatie door de jeugd
zonder leiding der ouderen.
De revolutionairen) willen 't laatste.
Ze eischen „zelfstandigheid", om de jeugd
zoo te brengen tot revolutionaire ont
wikkeling. De jeugd moet zich „uitleven",
maar dan onder leiding der revolutionaire
voormannen.
Wij daarentegen verkiezen 'teerste.
Onder toezicht der ouders, op den grond
slag van Gods Woord, willen we de
rijpere jeugd opvoeden voor tijd en
eeuwigheid.
Laten de ouders daartoe hun taak ver
staan en waken over onze jeugd.
Groens leuze „In ons isolement ligt
onze kracht" is hier van toepassing.
In de pauze gaf „Mobilisatieklanken"
op verdienstelijke wijze^enkele nummers
ten beste, vergastten mej. Bol en de
heeren Nobels en J. Bol ons op orgel
en vioolmuziek, en oogstte mej. Bol een
dankbaar applaus voor haar mooi ge
zongen solo.
Na de pauze wees Ds. Groeneveld er
op, dat er meer leden op de Jong. Ver.
moeten komen. Eveneens op de Knapen-
vergadering, terwijl hier gebrek bestaat
aan voldoende leiders. Ook bij de Jonge-
dochtersvereeniging behooren meerderen
zich aan te sluiten. De meisjes moeten
zich evenals de jongelingen door onder
linge ontwikkeling bekwamen voorlhaar
taak in ft staatkundig en maatschappelijk
leven.
Een meisjesvereeniging voor meisjes
van 1316 jaar is noodig.
De Izangvereeniging verdient onze be
langstelling, en als 't kan moet er een
Christelijke muziekvereeniging komen.
En eindelijk moet er straks een jeugd-
gebouw verrijzen.
't Eerst noodige is echtei goede leiders
en leideressen voor de nieuwe beweging.
Nadat een vraag van den heer G.
Meertens is beantwoord en de leider dei-
vergadering (de heer Meijer, voorz. der
J. jV.) een slotwoord heeft gesproken,
gaat Ds. Groeneveld voor in dankgebed.
Naar we vernemen is in beginsel
besloten tot oprichting eener N. V. voor
nikkel- en lakwerk. Tot commissarissen
zijn benoemd de heeren J. J. de Jager,
L. de FeijterHuysseu co G. Meertens
Als directeur zal optreden de heer
N. J. Acke alhier.
Maandagavond is de Vakschool uit
gaande van Rom. 13 1 geopend met
21 leerlingen. Leeraren zijn do heeren
Joh. A. Feij eq van Damme.
De Reken- en Taalschool is Dinsdag
avond begonnen met 20 leerlingen.
Leeraren aau deze inrichting zijn de
heeren J. J. v. d. Ouden en J. Bal.
Door het bestuur der Ambachts
school voor Ter Neuzen en omstreken
is het maken eener installalie voor cen
trale verwarming (warmwater) bij on-
derhandsche inschrijving opgedragen aan
de Firma J. G. Korsten te Amsterdam
voor f 12.027.
Bij de op Woensdag gehouden aan
besteding voor het aanbrengen van een
electrische installatie in de 19 wonin
gen aan de St. Steenkamplaan werd in
geschreven door Maatschappij Electra
te Ter Neuzen voor f1180.A. Z. E. M.
te Middelburg voor f 1248.G. de Reu-
te Den Haag voor f 1764.Electrisch
Technisch bureau Rotterdam f4260.
Electrisch Technisch bureau Amsterdam
f2750.-
Gegund door de Woniningbouwver-
eeniging aan Electra te Ter Neuzen.
Voor de met 1 December a. s. al
hier te openen ambachtschool hebben
zich 18 ^sollicitanten aangemeld als di
recteur.
Zondag werd op de Prov. boot van
Vlissingen naar Ter Neuzen een heer,
door een Engelseh sprekend persoon
voor f 50 opgelicht. Hij zei bij den
Franschen consul fr. 10.000 in ontvangst
te gaan nemen, dat geld dan direct te
gaan wisselen en dien heer terug te beta
len. Daar met een volgende boot de heer
terug moest en vóór dien tijd de 10 000
franc nog niet ontvangen was, zou de
oplichter het geld Maandag wel in Vlis
singen bij dien heer aanreiken, wat ech
ter nog moet gebeuren.
Bij Kon. besluit is als blijk van goed
keuring en tevredenheid de bronzen
eerepenning voor menschlievend hulp
betoon en een loffelijk getuigschrift toe
gekend aan A. C. Heyens, lijnwerker
bij de Zeeuwsch-Vlaamsche Tramweg-
maatschapijij, wegens redding van een
drenkeling.
Hoek In de op heden gehouden spoed-
eischende Raadsvergadering was ingeko
men een kennisgeving van den boekhou
der van het'Electrisch Bedrijf, dat de
hulpmachinist verklaart heeft niet meer
te zullen weerkomen op de Centrale.
In de plaats van Meertens zal nu door
een oproeping op 900 gld. salaris wor
den voorzien.
"Axel. Ten overstaan van Notaris Van
der Moer te Ter Neuzen werd heden
alhier geveild het woouhuis staande in
de Noordstraat aldaar, bewoond geweest
door wijlen den lieer Van Vessem.
Kooper van het geheel werd de heer
Ferdinand van Driel, landbouwer alhier
voor de som van f 12000.
Maandagavond werd te Axel in liet
Beursgebouw een openbare vergadering
belegd door de afdeeling „Axel" van
den landarbejdersbond, waarin als spre
kers zouden optreden de heeren M.
Jonkman "én J. de Koning met het on
derwerp „Onze vakvereeniging". Aan
gezien echter op dienzelfden avond het
circus Libot een voorstelling gaf, was
de opkomst van dien aard, dat het be
stuur besloot deze vergadering te ver
dagen.
"Oostburg. Alhier is opgericht een
vereeniging van winkeliers, afd. van den
Ned. Kruideniersbond, die ten doel heeft
door vereeniging en gezamenlijk inkoopen
de coöperatie het hoofd te bieden. Als
bestuursleden zijn gekozen, J. Risseeuw-
Maat, Iz. v. Houte, P. v. d. Plassche,
Iz. Catsman cn J. de Mei].
Oostburg. De Christelijke Zangveree-
nigjng „Halleluja" alhier, die bij het be
gin der mobilisatie van het tooneel ver
dween, is thans weer verrezen. Nadat
een voorloopig bestuur een 40-tal leden
had geworven, werd dhr. D. de Hullu
verzocht als directeur op te treden, die
hieraan gevolg gaf.
*Waterlandkerkje. De kommies 3e klasse
II. R. Abeen is met ingang van 16 Octo
ber verplaatst van Waterlandkerkje naar
Sluis, doch blijft voorloopig gedetacheerd
te Hoofdplaat.
Door het bestuur van de hier eeni
gen tijd opgerichte stierenvereeniging is
verleden week op de fokdag te Leeuwar
den aangekocht een Friesche Stamboek
stier voor de som van f 2000
Zitting van Donderdag 9 October 1919.
(Slot).
Voorzitter, de heer J- ITuizinga, Burge
meester.
10. Voorstel B. en W. om afwijzend
te beschikkeu op het adres van do Zeeuw
om een gratificatie.
Mevr. Duiker zegt, dat de Zeeuw van
9 Sept.18 Nov. zelfstandig heeft ge
werkt en salaris genoten. Toen kwam
hij van school A in school B. In school
A was hij volontair; mocht in alle klas-
seu les geven, werkte onder leiding enz.
Kortom li ij was volontair, werd op
geleid, In school B kreeg hij een vas
te klas en wel de eerste. Voor sollici
tatie was dat dus minder goed. Later
heette hij wel geen tijdelijke, maar deed
wel het werk.
Als de Zeeuw nu geen gratificatie
krijgt, wordt hij de dupe van het eigen
machtig optreden van het hoofd, dat
eerst een nieuwe klas instelde en toen
maar weer ophief.
De heer Hamelink voelt zich gegriefd
door de toon der toelichting van B. en
W. De aangevallene kan zich hier niet
verdedigen. Maar dan is 'took laf te
zeggen, dat de r/"rr"' na 2 ma.unlvi'.
dienst al aan overspanning leed. Dat
is een hatelijkheid, die ook ons treft.
De Zeeuw was geen volontair, maar on
derwijzer, en heeft dus recht op een gra
tificatie.
Mevr. Duiker was er overheengestapt,
maar voelt zich ook gegriefd. De toon
was erg onheusch. Men noodzaakt, ons
zoo tot oppositie. Wij willen meewer
ken maar dan moet men ons niet tel
kens kwetsen. Hier wordt adressaut
getrapt. Ieder kan toch wegens zwakte
rust noodig hebben
De heer de Ridder zegt dat de Zeeuw-
tijdelijk voor mej. Jansen is ingespron
gen. Daarna was hij volontair.
Mevr. Duiker betoogd nog eens dat
aan de Zeeuw onrecht wordt aangedaan.
De voorz. zegt, dat mevr. Duiker nu
voor de derde maal over deze zaak
'1 woord heeft genome n, dat haar niet
was gegeven. Ze heeft nog eens weer
gezegd, wat ze ook al tweemaal gezegd
had. 'tZal dus nu wel duidelijk zijn.
Het adres echter is zeer onduidelijk
en sticht verwarring. B. en W. hehben
de Zeeuw den naam van tijdelijk onder
wijzer gelaten, om hem meer kans te
geven bij sollicitatie. Daaraan echter
een recht op gratificatie] te ontleenen
gaat niet op.
De Zeeuw was een U/j maand volon
tair toen 6 maanden tijdelijk onderwij
zer in een nieuw opgerichte klas. Toen
de Zeeuw 1 April terugkwam was de
klas al aan een ander gegeven. De
nieuwe werd opgeheven. Na April was
de Zeeuw dus gewoon volontair. En
aan volontairs betalen we geen onder-
wijzerssalarisseu.
De heer HameliukDe nieuwe klas
is niet opgeheven. Die bestaat nog.
Het hoofd mag dat ook niet doen even
min als een nieuwe klas instellen. Van
dat eigenmachtig optreden is de Zeeuw
juist het slachtoffer.
De Voorz. zegt, dat het hoofd de klas
wel eigener beweging had ingesteld, maar
de Raad heeft dat later bevestigd.
Het voorstel van B. en VV. wordt aan
genomen met 9 3 stemmen.
11. Voorstel om aan K. Hamelink te
vergunnen een erker te bouwen boven
Gemeentegrond. Aangenomen.
12. Voorstel tot vaststelling van een
suplementcollier der belasting op de
houden dienst 1919. Dit geldt voor de
nieuw aaugegeveu honden. Vastgesteld.
13. Voorstel om aan Gedep. Staten
ven Zeeland voor te stellen het bedrag
der jaarwedde van de gemeentesecreta
ris te wijzigen in verband met Provin
ciaal Blad no. 15 van 1919. Het salaris
bedraagt dus dan 3100 gld. Vastgesteld,
nadat de heer Hamelink nog opgemerkt
heeft, dat Gedep. Staten voor een pre
mie vrij pensioen zijn, en de Voorz. daar
op geantwoord heeftVoorloopig leggen
we ons daar nolens volens bij neer.
14. Dit punt (adres D J. Miunik e. a.)
vervalt.
16. Yoorstel tot wijziging van de ver
ordening regelende het haudelsherha-
lingsonderwijs.
De bedoeling is de cursus 's avonds te
houden.
De heer Nolson vraagt of de oproe
ping in de Tern. Ct. voor herhalingson-
derwijs het handelsonderwijs betreft.
De Voorz. antwoordt ontkennend.
De heer Nolson is dan bevredigd.
Voor het handelsherhalingsonderwijs zag
hij gaarne wat meer reclame gemaakt.
16. Voorstel tot wijziging der begroo
ting 1919.
De heer Nolson wijst op een post van
1600 gld. meerdere uitgaven voor het
sportterrein. Kofhl dat door het ten
nisveld Dan wil hij degenen die dat
gebruiken, deze onkosten laten betalen.
Ze kunnen dat wel doen.
De Voorz. zegt dat B. en W. de kos
tende prijs door de gebruikmakende Ver-
eenigin(en) zullen laten betalen. De post
was 1200 gld., geen 1600 gld. groot.
De heer Scheele heeft een post van
1000 gld. voor schrijfwerk gezien. Aan
wie is dat uitbetaald
De Voorz.- Aan tijdelijke werkkrach
ten.
17. Rondvraag. De heer Geensen
vraagt, hoe of het met het door den
minister toegezegde meerder salaris der
onderwijzers komt.
De Voorz. zegt, dat het zoo spoedig
mogelijk zal worden uitbetaald.
De heer Hamelink brengt de aanslui-